Konsultacja językowa. Elżbieta Ciesielska-Zając. Konsultanci merytoryczni: hm. Ryszard Polaszewski. hm. Aleksandra Ziółek. hm.

Transkrypt

1 M

2 2

3 Konsultacja językowa Elżbieta Ciesielska-Zając Konsultanci merytoryczni: hm. Ryszard Polaszewski hm. Aleksandra Ziółek hm. Maciej Młynarczyk Autorzy: pwd. Małgorzata Folusiak phm. Aleksandra Baranowska pwd. Grzegorz Brzeziński hm. Agata Fabiszewska phm. Mariusz Fabiszewski phm. Gabriel Filipiak phm. Marta Świątecka Związek Harcerstwa Polskiego Płock,

4 Spis treści Słowem wstępu...7 Jak to działa?...9 Dla kogo jest ta propozycja?...9 Co jest do zdobycia?...9 Jak będziemy działać?...9 Gdzie szukać zadań? Rada TEZM? Kto to taki? Co robi? Dlaczego akurat zastępy? Jak skonstruowana jest propozycja programowa? Techniki harcerskie jakich możecie użyć Co oznaczają obrazki pod zadaniami? Zgłaszamy swój udział w bitwie! Formularz zgłoszenia Czy wiecie że czyli jak zdobyć dodatkowe punkty Proporzec zastępu Totem gromady zuchowej Regulamin Cele Organizatorzy Zasady współzawodnictwa Szczegółowe informacje o zadaniach Rada TEZM Wyniki współzawodnictwa

5 OBSZARY OBSZAR KULTURA ŚWIATA WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR MEDIA WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR SAMORZĄDNOŚĆ LOKALNA I PATRIOTYZM WSTĘP PROPONOWANE ZADAŃIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR TECHNOLOGIA INFORMACYJNA WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego OBSZAR WOLONTARIAT WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Informacje dodatkowe

6 Biblioteczka zastępowego OBSZAR ZDROWIE WSTĘP PROPONOWANE ZADANIA Biblioteczka zastępowego Kontakt z Radą TEZM

7 Słowem wstępu Druhu Zastępowy, Druhno Zastępowa! W Twoje ręce oddajemy podręcznik do najnowszej propozycji programowej Chorągwi Mazowieckiej Związku Harcerstwa Polskiego Bitwa o TEZM Mazowieckie Współzawodnictwo Zastępów. Nie pomyliliście się, czytając nagłówek na niniejszej stronie. Ta propozycja skierowana jest nie do Waszych drużynowych, ale właśnie do Was Zastępowych! Naczelny Skaut Świata Robert Baden-Powell pisał: najlepsze wyniki osiągają te drużyny, gdzie najbardziej zaufano zastępowym. Programów i propozycji w ZHP było wiele... Dlaczego ta jest taka wyjątkowa i czemu warto podjąć jej realizację? Odpowiedź jest prosta bo opisane w tym podręczniku pomysły, są propozycją przygody, jaką możecie przeżyć z całym swoim zastępem. Przygody, która sprawi, że staniecie się rozpoznawalni i czytelni w Waszym środowisku, a może nawet miejscowości. Ponadto przygotowane dla Was zadania poszerzą nie tylko harcerskie horyzonty, ale dadzą Wam podstawową wiedzę i umiejętności na miarę mieszkańca globalnej wioski XXI wieku. Dadzą one możliwość zgłębić wiedzę z zakresu nowoczesnych technologii, tajników ekonomii, czy świata mediów, a jednocześnie otworzą Wasze oczy na Was samych, innych ludzi i otaczające środowisko. Niech nie zmyli Was tytuł naszej propozycji. Nikt z Was nie będzie staczał pojedynków z innymi zastępami. Bitwa, jaką rozegracie, dotyczy walki z samym sobą, z trudnością w ustaleniu kompromisu pomiędzy członkami zastępu, z tak różnymi charakterami zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników. To także walka o wiedzę i umiejętności oraz niezapomniane wspomnienia. TEZM, czyli Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów brzmi zacnie, tym bardziej, że znajduje się w zasięgu każdego z Was, drodzy Zastępowi. Wystarczy podjąć rzucaną tutaj rękawicę i stanąć do Bitwy. To nie będzie tylko jedna potyczka, ale cała seria zadań i starć do pokonania. Starć z samym sobą, z innymi zastępami, z czasem i z własnymi umiejętnościami. A wszystko po to, aby po roku zmagań 7

8 stanąć na podium Mazowieckie Współzawodnictwa Zastępów i spotkać tych, z którymi rywalizowaliście od października 2013 do czerwca 2014 roku. Pokażcie, że system zastępowy jest wciąż aktualny! Sprawdźcie siebie i swoje Zastępy! Zapoznajcie się z zasadami naszej Bitwy i niech TEZM stanie się Waszym marzeniem w nadchodzącym roku harcerskim. Wszak cokolwiek człowiek zamierza zrobić, ( ) śmiałość zawiera w sobie geniusz, siłę i magię (J.W. Goethe). Tej śmiałości w stoczeniu Bitwy oraz siły rozumu, ciała i harcerskiego ducha życzymy Wam w nadchodzącym roku. Niech będzie to rok magiczny. ROK ZASTĘPÓW! Krąg Instruktorski Feniks Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku 8

9 Jak to działa? Czuwaj! Nazywam się Szymek i jestem zastępowym zastępu Dzikie Lwy. Przeprowadzę Cię przez strukturę propozycji programowej: Bitwy o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów. Po przeczytaniu naszego poradnika, będziesz wiedział wszystko o naszej propozycji. Chętnie odpowiem na wszystkie Twoje pytania. Dla kogo jest ta propozycja? Propozycja programowa Bitwa o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów przeznaczona jest dla całych gromad zuchowych, zastępów, patroli wędrowniczych, które wyślą zgłoszenie za pomocą formularza zgłoszeniowego, dostępnego na stronie UWAGA! Każdy zastęp (gromada, patrol wędrowniczy) rejestruje się osobno. Co jest do zdobycia? Do zdobycia jest oczywiście tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów oraz tyle wyróżników na proporzec zastępu, w ilu etapach propozycji braliście udział. Dodatkowo, będziecie mogli całym zastępem, uczestniczyć w uroczystej Gali TEZM. Zastępy, które nazbierały najwięcej punków, mogą wygrać wspaniałe nagrody. Jak będziemy działać? Realizować będziecie zadania z następujących obszarów: Kultura świata, Przedsiębiorczość, Media, Zdrowie, Wolontariat, Technologie przyszłości, Technologia informacyjna, Samorządność lokalna i Patriotyzm. Cała propozycja podzielona jest na cztery etapy: jesienny, zimowy, wiosenny i letni. W każdym etapie wybieracie wspólnie, w jakich dwóch obszarach chcecie realizować zadania. Musicie jednak pamiętać, że każdy obszar możecie wybrać tylko raz! 9

10 Co dalej? Później wykonujecie co najmniej jedno zadanie z każdego obszaru. Na przykład: w etapie jesiennym wybraliście obszary Wolontariat i Zdrowie, więc robicie co najmniej jedno zadanie z Wolontariatu i jedno ze Zdrowia. Wszystkie zadania są punktowane, więc opłaca się robić kilka zadań, bo ranking zastępów jest na bieżąco uzupełniany na stronie internetowej. Jasne? To lecimy dalej! Gdy dany etap się kończy, wysyłacie do Rady TEZM sprawozdanie z tego, co zrobiliście w danym etapie, czyli zdjęcia fotograficzne (5-10 zdjęć do każdego zadania). Dzięki temu Rada TEZM może wysłać Wam wyróżnik na proporzec zastępu oraz premię w wysokości 30 punktów za zrealizowany etap. Wszystkie kontakty z Radą TEZM, wybór obszarów, wysyłanie zdjęć, odbywają się za pomocą portalu internetowego: Gdzie szukać zadań? Wykaz zadań wraz z ich punktacją znajduje się na portalu internetowym oraz w podręczniku przygotowanym dla potrzeb propozycji. Istnieje jeszcze możliwość wymyślenia własnego zadania. W tym wypadku, wysyłacie po prostu zadanie do Rady TEZM, a ona określa, za ile punktów możecie je wykonać. Rada TEZM? Kto to taki? Co robi? Rada TEZM to instruktorzy z Harcerskiego Kręgu Instruktorskiego Feniks w Płocku, którzy są twórcami całej propozycji. Są to ludzie, którzy bardzo chętnie pomogą w każdym problemie dotyczącym realizacji propozycji. Wreszcie, to oni oceniają wykonie zadań. Już mniej więcej rozumiem jak to wszystko działa! Polecam się na przyszłość. Jeśli będziesz miał jeszcze jakieś problemy, pytania to odsyłam Cię do podręcznika zastępowego, portalu internetowego, regulaminu Bitwy TEZM. Jeśli tam nie znajdziesz odpowiedzi- skieruj się do Rady TEZM. Powodzenia! 10

11 Dlaczego akurat zastępy? Założyciel skautingu Sir Robert Baden-Powell uznał, że podstawą tego ruchu powinno być działanie w kilkuosobowych małych grupach. Tymi małymi grupami w harcerstwie są właśnie zastępy. Zastęp to grupa przyjaciół, którym przewodzi naturalny lider i to właśnie dobrym zastępom drużyny zawdzięczają swoją siłę! Kim jest zastępowy? To zazwyczaj najstarszy członek zastępu, który kieruje jego działaniami. Są tacy zastępowi którzy mają do tej funkcji naturalne predyspozycje, ale także Ci, którzy potrafili odpowiednie cechy wykształcić w sobie. Kierowanie zastępem jest zadaniem bardzo ważnym, dlatego właśnie aby każdy zastępowy mógł sprostać temu wyzwaniu, ma do pomocy podzastępowego. Zastępowy przewodzi, dba o szczegóły, współuczestniczy w ważnych decyzjach przed Radą Drużyny i reprezentuje zastęp. Zastępowy to jest Ktoś! Każdy dobry zastęp, oprócz zastępowego, powinien mieć coś co go odróżnia a więc na przykład: zawołanie, dzięki któremu może się identyfikować nawet z dalekiej odległości, obrzędowość, proporzec czy godło. A co najowocniej wzmacnia ducha zastępu? Oczywiście zawody miedzy zastępami! Dlatego drogie Zastępy, czas zacząć współzawodnictwo! Weźcie udział w Bitwie o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów! Na kolejnych kartach niniejszego podręcznika zapoznacie się z zasadami Mazowieckiego Współzawodnictwa Zastępów, a zadanie to ułatwi Wam Szymek i jego zastęp Dzikie Lwy. 11

12 Jak skonstruowana jest propozycja programowa? Zadanie wprowadzające Zadaniem wprowadzającym do współzawodnictwa, jest wykonanie proporca zastępu według podanego wzoru, a następnie zdjęcia wszystkich członków zastępu wraz z proporcem, tak aby była widoczna jego nazwa. Jeżeli zastęp posiada już swój proporzec, wystarczy, że wyśle Radzie TEZM jego zdjęcie. Zadania właściwe Propozycja programowa Bitwa o TEZM składa się z czterech dwumiesięcznych etapów (rysunek nr 1. W każdym z nich macie możliwość wybrania dwóch z ośmiu obszarów (rysunek nr 2), wraz z którymi będziecie pracować przez kolejne dwa miesiące. Każdy obszar możecie wybrać tylko raz w czasie trwania propozycji. Kolejność realizowania obszarów zależy tylko od Was! Rysunek 1. Etapy bitwy o TEZM. 12

13 W celu wybrania obszaru, zastępowy wysyła informacje w formularzu kontaktowym o wyborze konkretnego obszaru/wybiera obszar na stronie internetowej propozycji. Każdy obszar posiada 10 zaproponowanych przez Radę TEZM zadań o wartości od 1 do 5 punktów (rysunek nr 3). Możecie je znaleźć w dalszej części podręcznika. Podczas jednego etapu zastęp realizuje minimum po jednym zadaniu z każdego obszaru wybranego w danym etapie. Macie możliwość zaproponowania własnego zadania do danego obszaru. Aby realizować własne zadanie, musicie najpierw wysłać jego treść do wyceny Radzie TEZM poprzez formularz kontaktowy, a następnie poczekać na informację zwrotną z akceptacją i wyceną punktową zadania. Ilość zrealizowanych zadań zależy tylko i wyłącznie od Was! Najbardziej aktywne zastępy otrzymają więc najwięcej punktów. Po zakończonym dwumiesięcznym okresie odbywa się zliczanie uzyskanych przez zastęp punktów. Pełna punktacja zostanie zamieszczona na stronie internetowej 13

14 Media Kultura świata Technologia informacyjna samorządność lokalna i patriotyzm Jak widzicie, wybór obszarów nie jest przypadkowy. Mimo że na pierwszy rzut oka mogą wydawać się zupełnie oderwane od siebie, zwróćcie uwagę że mają na siebie wpływ. Nie tylko oddziałują na siebie nawzajem tworząc razem machinę zwaną współczesnym światem, ale czasem tak się przenikają ciężko je od siebie oddzielić. Rysunek 2. Obszary współzawodnictwa. 14

15 Każde z wykonanych zadań musi być udokumentowane 5-10 zdjęciami obrazującymi wykonywanie zadania i efekt końcowy. Na fotografiach jak najczęściej umieszczajcie proporzec zastępu! Zdjęcia możecie przesyłać nie później niż do ostatniego dnia trwania danego etapu. W przypadku nie przysłania zdjęć, zadanie nie będzie zaliczone. Niektóre zadania wymagają dodatkowych form dokumentacji przebiegu zadania np. dołączenie filmu, które także należy przekazać do oceny Radzie TEZM. Informacja o tym zamieszczona jest pod treścią zadania. OBSZAR wstęp ideowy 10 zadań Biblioteczka zastępowego tytuł opis zadania materiały do przesłania Radzie TEZM oprócz zdjęć sprawności które możecie zdobyć realizując zadanie techniki harcerskie jakie możecie użyć realizując to zadanie Są to propozycje książek, artykułów, linków, które mogą się Wam przydać przy realizacji zadań. opis opis grupa metodyczna Rysunek 3. Co możecie znaleźć w każdym obszarze. Techniki harcerskie jakich możecie użyć W trakcie realizowania propozycji zachęcamy Was do wykorzystywania jak największej ilości technik harcerskich. By ułatwić Wam zadanie pod większością z nich zaproponowaliśmy techniki jakich możecie użyć. terenoznawstwo szyfry 15

16 Co oznaczają obrazki pod zadaniami? Oprócz robienia dokumentacji fotograficznej zadań, niektóre wymagają do ich pełnej wyceny punktowej, przesłania Radzie TEZM dodatkowych rzeczy. Każda z nich została zakodowana pod postacią obrazka. Jeśli znajdziecie taki obrazek pod zadaniem które chcecie realizować - oznacza to, że do raportu w postaci zdjęć powinniście dosłać dodatkowo np. filmik. Skomplikowane? Szymek przygotował dla Was listę obrazków które znajdziecie w podręczniku wraz z objaśnieniami, co oznaczają. obrazek, zdjęcie konspekt dokument Excel plik mp3 filmik dokument pdf prezentacja wnioski filmik na portalu YouTube WWW link do strony dokument tekstowy wykres 16

17 notka informacyjna broszura ankieta Zgłaszamy swój udział w bitwie! Aby wziąć udział w bitwie o TEZM musicie najpierw się zgłosić. Za zgłoszenia odpowiada zastępowy. Wystarczy jedynie: zastępowy, komputer z dostępem do Internetu oraz 5 minut wolnego czasu. Materiały potrzebne: Rysunek 4. Czego potrzebujecie aby zgłosić zastęp do bitwy? (Obrazek harcerza pochodzi z następującej witryny: Jak to zrobić krok po kroku Spójrz na rysunek niżej. 17

18 Po podjęciu decyzji o uczestnictwie zastępu we współzawodnictwie stwórzcie listę członków zastępu znajdźcie komputer z dostępem do internetu wejdźcie na stronę wypełnijcie zamieszczony tam formularz na podany przez was adres przyjdzie wiadomość o kwalifikacji Waszego zastępu do udziału w propozycji zapamiętajcie adres którego użyliście! Będzie od tej pory służył Wam do komunikacji z Radą TEZM Wszelkie zadanie do realizacji od tej pory będziecie wpisywać w formularzu kontaktowym, a odpowiedzi i zatwierdzenia zadań otrzymywać na maila DO DZIEŁA! Rysunek 5. Jak zgłosić zastęp krok po kroku 18

19 Formularz zgłoszenia Znajdziesz go na stronie Rysunek 7. Tak wygląda formularz zgłoszenia. 19

20 Czy wiecie że czyli jak zdobyć dodatkowe punkty Macie możliwość własnego wymyślania i zdobywania sprawności?! Z pewnością będziemy to nagradzać dodatkowymi 5 punktami za każdą nową zatwierdzoną i zdobytą przez Was sprawność. Jak to zrobić? Zachęcamy Was do działania! Jest wiele obszarów w których brakuje sprawności, a nie ma nic wspanialszego niż fakt, że harcerze z całej Polski zdobywają i noszą wyszytą na ramieniu sprawność którą właśnie Wy ułożyliście! Dzięki Wam pula sprawności zuchowych, harcerskich, starszoharcerskich i wędrowniczych może się znacznie powiększyć i stać bardziej atrakcyjna! Jak to zrobić? Znajdźcie niszę wśród obszarów w której nie ma jeszcze sprawności, a w której chcielibyście się rozwinąć. Przeczytajcie Regulamin sprawności. Zastosujcie się do niego wymyślając nazwę i własne wymagania do nowej sprawności oraz jej projekt graficzny. Zatwierdźcie projekt w swoim hufcu. Wyślijcie go do Głównej Kwatery lub Chorągwi. Poczekajcie na odpowiedź i zatwierdzenie sprawności. Zacznijcie zdobywać sprawność! By otrzymać dodatkowe punkty wyślijcie do nas swój projekt sprawności razem z potwierdzeniem jej zatwierdzenia z hufca. Gotowe. Gratulujemy kreatywności i 5 dodatkowych punktów! 20

21 Proporzec zastępu Ceremoniał harcerski określa zasady postępowania z proporcami drużyn i proporczykami zastępu. Proporce drużyn i proporczyki zastępów są symbolem obrzędowym drużyn i zastępów. Drużyny i zastępy występują ze swoimi proporcami i proporczykami na zbiórkach, apelach i w innych chwilach życia drużyny czy zastępu. Tradycje drużyn czy zastępów określają sposób postępowania z proporcami drużyn i proporczykami zastępu. Co za tym idzie w dużej mierze to, jak będzie wyglądał Wasz proporzec zależy od harcerzy i harcerek w zastępie. Proporzec zastępu harcerskiego składa się z dwustronnego płata oraz drzewca, zakończonego niekiedy głowicą w kształcie lilijki lub innym. Lewa strona płatu przeznaczona jest dla zastępu posiadającej proporzec, i przedstawia jej symbol oraz nazwę, na tle jej barw. Prawa strona zarezerwowana jest dla drużyny, do której należy zastęp. Najbardziej popularne są proporce w kształcie trójkąta równoramiennego oraz kwadratu. Wraz z otrzymaniem proporca, wyznaczana jest osoba odpowiedzialna za opiekę nad proporcem - chorąży. Chorąży oprócz pilnowania proporca, dba o jego stan techniczny, decyduje kiedy powinien występować z jednostką, a także potrafi prawidłowo trzymać go w trakcie zajęć z elementami musztry. Proporce są celem podchodów i kradzieży. Ich utrata wiąże się bowiem z osłabieniem reputacji jednostki w środowisku działania, a także staje się źródłem przytyków. W takim przypadku, jednostka, która dokonała kradzieży, ma prawo żądać od okradzionych satysfakcji w formie materialnej (słodycze bądź obozowy podwieczorek) lub nie (wykonanie powierzonego zadania). Marek Kudasiewicz Obrzędowy piec Chytrego Kota Kraków 2007, wydanie V poszerzone. 21

22 Rysunek 6. Przykładowy proporzec zastępu Leśni Ludzie działającego w 1 Mazowieckiej Drużynie Harcerskiej Legion Tęczowych Wojowników (Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku). Rysunek 7. Przykładowy proporzec zastępu G.R.O.M. działającego w 1 Mazowieckiej Drużynie Harcerskiej Legion Tęczowych Wojowników (Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku). 22

23 Totem gromady zuchowej Totem, czyli znak gromady, towarzyszy w ważnych momentach w życiu gromady. Jest z zuchami podczas ważnych uroczystości (przy Obietnicy, nadawaniu gwiazdek), jest w trakcie rozpoczynania i kończenia zbiórki, stoi w Kręgu Rady, chodzi z zuchami na wycieczki. Słowem jest z nimi cały czas, jak najwierniejszy przyjaciel, najlepszy amulet szczęścia. Totem powinien być związany z nazwą gromady. Materiały Wydziału Zuchowego GK ZHP 23

24 Regulamin Mazowieckiego Współzawodnictwa Zastępów Bitwa o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów Cele 1. Wyłonienie Elitarnego Zastępu Mistrzów spośród gromad zuchowych i zastępów działających w drużynach na terenie Chorągwi Mazowieckiej ZHP w każdej grupie metodycznej (tj. zuchowej, harcerskiej, starszoharcerskiej i wędrowniczej). 2. Popularyzacja systemu zastępowego, jako elementu metody harcerskiej. 3. Popularyzacja systemu sprawności zuchowych i harcerskich oraz technik harcerskich. 4. Poszerzenie wiedzy i umiejętności uczestników współzawodnictwa w zakresie kultury i sztuki, w tym współczesnych mediów, przedsiębiorczości, zdrowia, wolontariatu, szeroko rozumianych technologii przyszłości, w tym technologii informacyjnej, samorządności lokalnej, jak również edukacji patriotycznej. 5. Przygotowanie zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników do życia w dynamicznie zmieniającym współczesnym świecie, przy zachowaniu tradycji i ideałów harcerskich. 6. Nawiązanie współpracy członków Związku Harcerstwa Polskiego z partnerami zewnętrznymi. 7. Wymiana doświadczeń pomiędzy różnymi środowiskami harcerskimi. 8. Promocja działań harcerskich w środowiskach lokalnych. Organizatorzy 1. Chorągiew Mazowiecka ZHP im. Władysława Broniewskiego. 2. Harcerski Krąg Instruktorski Feniks - Hufiec ZHP PŁOCK im. Obrońców Płocka 1920 roku. 24

25 Zasady współzawodnictwa 1. W Bitwie o Tytuł Elitarnego Zastępu Mistrzów (TEZM) udział biorą: a. gromady zuchowe - traktowane jako jeden zastęp, bez podziału na szóstki, b. zastępy harcerskie, c. zastępy starszoharcerskie, d. patrole wędrownicze o liczebności zgodnej z odpowiednimi metodykami. 2. Każda z wymienionych w pkt. 1. jednostek zwana jest dalej zastępem. 3. Bitwa o TEZM trwa od do Zgłoszenia do współzawodnictwa przyjmowane są do dnia: poprzez portal internetowy 5. Zadaniem wstępnym każdego zastępu przystępującego do bitwy jest wykonanie totemu gromady/proporca zastępu. 6. Współzawodnictwo odbywa się w czterech etapach: a. Etap jesienny trwający od do b. Etap zimowy trwający od do c. Etap wiosenny trwający od do d. Etap letni trwający od do Podczas Bitwy zastępy realizują zadania z następujących obszarów: Kultura świata, Media, Samorządność lokalna i Patriotyzm, Przedsiębiorczość, Technologie przyszłości, Technologia informacyjna, Wolontariat, Zdrowie. 8. W każdym etapie zastęp wybiera po dwa obszary tematyczne, w obrębie których realizuje zadania. Określony obszar tematyczny można wybrać tylko raz podczas trwania współzawodnictwa. 9. Podczas jednego etapu zastęp realizuje minimum po jednym zadaniu z każdego obszaru wybranego w danym etapie. 10. Po zrealizowaniu każdego etapu, zastępy otrzymują premię w postaci dodatkowych 30 punktów oraz wyróżnik na proporzec potwierdzający udział i ukończenie danego etapu. 25

26 11. Każdy z zastępów może wykonać większą liczbę zadań w ramach wybranych w danym etapie obszarów. Wszystkie punkty zdobyte w wyniku realizacji zadań w danym etapie są sumowane i dodawane w rankingu ogólnym. 12. Zastęp ma dodatkową możliwość uzyskania w każdym z etapów 5 pkt za opracowanie i zarejestrowanie nowej sprawności związanej tematycznie z realizowanym w danym etapie obszarem. 13. W każdym pionie metodycznym wygrywa zastęp, który uzyska największą liczbę punktów. 14. Określenie grupy metodycznej odbywa się po zgłoszeniu zastępu do współzawodnictwa na podstawie wieku większości członków zastępu. Jeśli do zastępu należy taka sama ilość członków z dwóch grup metodycznych, zastęp realizuje zadania odpowiednie dla wyższego pionu metodycznego. 15. W przypadku zmiany składu zastępu, zastępowy zobowiązany jest do poinformowania o tym Rady TEZM poprzez uzupełnienie składu zastępu na stronie internetowej propozycji w profilu zastępu. 16. Zgłoszenia oraz inne czynności formalne, jak i kontakt z Radą TEZM odbywa się poprzez portal internetowy dostępny pod adresem Zastępy poprzez udział w propozycji zgadzają się na wykorzystanie przez organizatorów przesłanych przez nie materiałów (np. plików, filmów, ulotek itp.) w celach zgodnych ze statutową działalnością Związku Harcerstwa Polskiego, w tym w celach edukacyjnych oraz promocyjnych. Szczegółowe informacje o zadaniach 1. Wykaz zadań wraz z ich punktacją znajduje się na portalu internetowym oraz w podręczniku przygotowanym dla potrzeb propozycji. Punkty przyznawane są za: sposób realizacji zadania, jakość dokumentacji, terminowość jej przesyłania. 2. Ranking zastępów w każdym pionie metodycznym jest aktualizowany na bieżąco przez Radę TEZM i udostępniany na portalu internetowym. Jedynie punktacja z ostatniego etapu współzawodnictwa nie zostanie opublikowana do dnia uroczystej gali kończącej realizację propozycji. 26

27 3. Podczas wykonywania zadań z danego obszaru, zastęp ma możliwość zaproponowania Radzie TEZM własnego zadania, które chciałby wykonać w zamian za zaproponowane przez Radę TEZM zadania w podręczniku propozycji. Rada ocenia stopień trudności zadania oraz wycenia je punktowo. Zadanie takie należy zgłosić maksymalnie do 14 dnia trwania rozpoczętego nowego etapu, w którym będzie ono realizowane. Rada TEZM zatwierdzi bądź nie zadanie w ciągu 7 dni. 4. Wszelkie zmiany w sposobie realizacji zadań, odbiegające od opisanego w podręczniku i regulaminie muszą zostać zaakceptowane przez Radę TEZM. 5. Zadania zaproponowane przez uczestników propozycji i zaakceptowane przez Radę TEZM, trafią do ogólnodostępnej bazy pomysłów na portalu internetowym, z której mogą korzystać inne zastępy biorące udział we współzawodnictwie. 6. Wykonanie zadań ocenia Rada TEZM. 7. Każdy zastęp może zdobyć dodatkowe 5 punktów w każdym z etapów za opracowanie nowej sprawności związanej tematycznie z realizowanym w danym etapie obszarem. Warunkiem uzyskania dodatkowej ilości punktów jest przedstawienie Radzie TEZM potwierdzenia zatwierdzenia takiej sprawności w komendzie hufca oraz przesłanie jej do Głównej Kwatery i Rady TEZM celem upowszechnienia. Wymagania tych sprawności należy opracowywać zgodnie z zasadami przedstawionymi w Regulaminie sprawności. Należy również określić ich poziom i zaprojektować znak graficzny. 8. Podstawową dokumentacją wykonanego zadania są zdjęcia w liczbie od 5 do 10 na każde zadanie. Mają one na celu jak najdokładniej przedstawić sposób realizacji zadania. Należy zadbać o dobrą jakość zdjęć, jednak pojedyncze zdjęcie nie może przekraczać 500 KB. 9. Dodatkową dokumentację zadania stanowią inne materiały określone indywidualnie. O konieczności przesłania dodatkowej dokumentacji informuje odpowiednie oznaczenie pod każdym z zadań. 10. Ponadto punkty przyznawane są za wykonanie proporca, komunikację z Radą TEZM i inne nie ujęte w tym regulaminie. 27

28 Rada TEZM 1. Służy radą i pomocą uczestnikom współzawodnictwa. 2. Ocenia wykonanie zadań przez zastępy i przyznaje za nie punkty. 3. Wycenia indywidualnie zgłoszone przez zastępy zadania w ramach współzawodnictwa. 4. Zatwierdza zaliczenie zastępom etapów współzawodnictwa. 5. Rozstrzyga we wszelkich sprawach spornych, w tym nie ujętych w niniejszym regulaminie. 6. Składa się z instruktorów Harcerskiego Kręgu Instruktorskiego Feniks. Wyniki współzawodnictwa 1. Wyniki bitwy o TEZM dla każdej grupy metodycznej zostaną ogłoszone podczas uroczystej gali w połowie 2014 roku. Dokładny termin i miejsce zostaną podane na miesiąc przed zakończeniem ostatniego etapu. 2. Dla najlepszych zastępów w Chorągwi organizatorzy przewidzieli nagrody rzeczowe. Nagrody rzeczowe nie są wymienialne na ekwiwalent pieniężny. 28

29 OBSZARY 29

30 OBSZAR KULTURA ŚWIATA Należy każdego dnia posłuchać krótkiej pieśni, przeczytać dobry wiersz, zobaczyć wspaniały obraz i- jeśli byłoby to możliwe wypowiedzieć kilka rozsądnych słów" Johann Wolfgang von Goethe WSTĘP Nowoczesny harcerz to nie tylko doskonały piechur, znawca technik informacyjnych oraz mistrz samarytanki. Współczesny świat zachwyca bogactwem kultur i obyczajów, a ponieważ powoli zaczynamy życie w globalnej wiosce, jaką jest Ziemia, warto znać się nie tylko na kulturze i sztuce starożytności, którą kilkakrotnie omawiamy na zajęciach szkolnych, ale również powinniśmy orientować się w teraźniejszości, a zwłaszcza w tworzącej się przyszłości. Lata temu jedynym źródłem rozrywki były książki, a miejscami, gdzie spotykali się wykształceni, oświeceni ludzie - opery i teatry. Dzisiaj każdy może pozwolić sobie na wyjście do kina; teatr również zmienił swój charakter działania. Oprócz odgrywania dzieł klasyków, coraz częściej wystawiane są na jego deskach sztuki szokujące, poruszające, prezentujące poglądy na dotąd nie ukazywane tematy. Taka sama sytuacja dotyka rzeźbę, film czy malarstwo. Sztuka coraz bardziej wchodzi w życie codzienne, ukazując problemy dzisiejszego społeczeństwa. Artyści poszerzają nie tylko tematykę swojej twórczości, ale tak samo pojęcie sztuki. Na naszych oczach powstają nowe jej dziedziny. Mówi się, że podróże kształcą. Turystyka poszerza nasze horyzonty, dzięki spotkaniom z ciekawymi ludźmi. Uczy również tolerancji, pokazuje inny pogląd na życie, a ponadto pozwala przeżywać emocje. Zapraszamy Was zatem do wirtualnej podróży kulturalnej. Być może wspomnieniem tej podróży nie będzie katalog zdjęć fotograficznych, ale liczymy na pewien zasób wiedzy, którym z dumą będziecie potrafili dzielić się z innymi podczas różnych rozmów, a kto wie, może spotkania z ludźmi innej kultury, religii czy z artystami będą początkiem wyjątkowej znajomości? 30

31 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów: Murale. Murale są to dekoracyjne malowidła na budynkach. Stają się coraz bardziej modne, zdobią budynki, stare mury, są zupełnym przeciwieństwem szpecących bazgrołów na murach - są sztuką. Przygotujcie własny projekt muralu o tytule Harcerz w dobie nowoczesności zachęcający do bycia harcerzem. Spróbujcie przekonać kogoś o udostępnienia Wam kawałka ściany, gdzie będziecie mogli wykonać swój mural. Ważne, aby pokazać tej osobie dokładny projekt tego, jak ma wyglądać Wasze dzieło, musi więc być on bardzo staranny. Gdzie znajdziecie takie dobre miejsce? Może to być ściana harcówki, a może u kogoś z Was w pokoju? Może na ścianie w garażu lub piwnicy? Pamiętajcie że musicie uzyskać zgodę dorosłych właścicieli! Najlepiej pisemną. Możecie użyć do tego spray-u, bądź też jeśli malunek będzie w środku budynku: farb akrylowych, zwykłych farb plakatowych. Jeśli nie uzyskacie takiej zgody, sklejcie kilka brystoli A2 i wykonajcie na nich swoje dzieło, następnie możecie je przywiesić na ścianie w harcówce. Sprawności: dekoratorka/dekorator (**) Szymon radzi skonsultować sposób realizacji tego zadania ze starszym instruktorem. Jedno ujęcie - wielu ludzi - wspaniała zabawa - sztuka filmowa - LipDub. LipDub staje się coraz bardziej popularną formą tworzenia filmów, głównie przez 31

32 młodzież. LipDub a mają już wyższe uczelnie, szkoły średnie, organizacje a także jednostki harcerskie. Dowiedzcie się, na czym polega nakręcenie LipDub a, zbierzcie ekipę chętną do stworzenia czegoś takiego i wspólnie przygotujcie film na wybrany przez Was temat. Zaprojektujcie i wykonajcie własne przebrania, wybierzcie starannie muzykę i koniecznie: dobrze się bawcie! Sprawności: scenografka/scenograf (***), reżyser (***), mistrzyni obiektywu/ mistrz obiektywu (***) Zadania za 4 punkty: Sztuka w podróży. Często spotykaną formą sztuki jest jej prezentacja w postaci billboardów, plakatów w publicznej komunikacji lub na ulicach o dużym natężeniu ruchu. Może znacie akcję Wiersze w metrze lub inne jej podobne? Zorganizujcie własną akcję promującą dowolny rodzaj sztuki. Mogą być to ulotki rozdawane przechodniom, plakaty zawieszone w miejskich autobusach, reprodukcje rzeźb stojące na przystankach. Wybór zależy tylko od Was i Waszej pomysłowości. Sprawności: dekoratorka/dekorator (**) Nie tacy różni. Z pewnością zdajecie sobie sprawę z tego, że nie jesteście jedynymi harcerzami na świecie. Oprócz zuchów i harcerzy ZHP w Polsce istnieje jeszcze taka organizacja jak ZHR czy Skauci Europy. Czy zdajecie sobie sprawę, jak wiele nasze organizacje łączy? Aby nie być zatwardziałymi, konserwatywnymi harcerzami, tylko prawdziwymi ludźmi przyszłości, zorganizujcie wspólną zbiórkę, na której spotkają się harcerze z co najmniej 2 organizacji harcerskich. Zadanie to jest tylko z pozoru proste. Musicie pamiętać, aby wspólnie ustalić przebieg zbiórki, dowiedzieć się, jakie elementy obrzędowe ważne są dla innych organizacji, dowiedzieć się o nich wcześniej, aby swoim z pozoru normalnym postępowaniem nie urazić gości. Dowiedzcie się co Was łączy, a czym się różnicie. Może dzięki takiemu spotkaniu okaże się, że zawiążecie stałą współpracę? Sprawności: wodzirej/wodzirejka (***) 32

33 Zadania za 3 punkty: Muzeum sztuki nowoczesnej. Futuryzm, kubizm, dadaizm, to tylko niektóre z kierunków sztuki nowoczesnej. Na przestrzeni ostatnich lat powstało wiele nowych nurtów. Może nie wiecie, ale w wielu miastach znajdują się muzea sztuki nowoczesnej. Czy jest też takie w pobliskim Wam mieście? Zorganizujcie wycieczkę zastępu do muzeum sztuki nowoczesnej. Następnie, zainspirowani znajdującymi się tam dziełami, spróbujcie wykonać własne dzieło przedstawiające zucha i harcerza w 2030 roku. Wybierzcie jedną z gałęzi sztuki nowoczesnej i kierujcie się nią przy tworzeniu własnej sztuki. Nie zapomnijcie do zdjęcia dołączyć notki jaką z nich przedstawia Wasze dzieło i co na to wskazuje. symbolika węzły Sprawności: dekoratorka/dekorator (**) Bookcrossing. Bookcrossing to społeczna ogólnoświatowa forma popularyzowania czytelnictwa, ruchoma wirtualna biblioteka, bez własnej siedziby, regałów, kart bibliotecznych. Bookcrossing, czyli krążąca książka lub książka w podróży, ma na celu podniesienie poziomu czytelnictwa i spopularyzowanie samego faktu czytania. Polega on na zostawianiu przeczytanych książek w miejscach publicznych (park, pociąg, ulubiony pub, wybrany sklep, teatr, kawiarnia, galeria, kino) jak również w miejscach w tym celu przygotowanych - półkach, stolikach, regałach po to, by znalazca mógł je przeczytać i przekazać dalej. Włączcie się w ogólnopolski bookcrossing poprzez stronę internetową Zacznijcie uwalniać książki, czytać je, dyskutować. Przekonajcie się, ile ciekawych przygód możecie odkryć, ilu ciekawych ludzi poznać, a przy tym sprawić, aby o Waszym zastępie było głośno. Być może w Waszej miejscowości jeszcze nie ma żadnej bookcrossingowej półki - to doskonała okazja, abyście mogli ją założyć! Ile książek udało Wam się uwolnić? Sprawności: poszukująca wartości/poszukujący wartości (**) 33

34 Zadania za 2 punkty: Sztuka czy nie?. Płótno zamalowane kwadratami, pistolety ze śmieci, murale na ścianach starych kamienic. To tylko przykłady dzieł sztuki współczesnej. Zapoznajcie się z kilkoma dziełami sztuki współczesnej/awangardowej i przeprowadźcie dyskusję Czy jest to jeszcze sztuka? Zadajcie sobie niżej podane i wiele innych pytań. Pamiętajcie, że istnieje wiele form prowadzenia dyskusji, może tym razem poprowadzicie ją w dotąd niestosowanej przez was postaci? 1. Czy prace te są sztuką? 2. Czy można łatwo zrozumieć, co autor miał na myśli? 3. Czy są granice sztuki, prowokacji, kiczu? 4. Co można nazwać je mianem prawdziwego dzieła sztuki? Sprawności: poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), dekoratorka/ dekorator (**) Piramidy naszych czasów. Każda cywilizacja rozwija się podobnie. Wytwarza dzieła, które zostają dla potomności i świadczą o jej potędze i wielkości. Takimi pomnikami w naszych czasach są piramidy egipskie, chińska czcionka ruchoma, sztuka ceramiczna Majów. Czy nasze czasy też będą pamiętane za 2000 czy 3000 lat? Co zostawimy dla naszych następców? Czy mamy się czym pochwalić, tak jak nasi przodkowie? Zorganizujcie kuźnicę, na której poruszycie temat dzisiejszej cywilizacji. Co przełomowego zostawimy przyszłym pokoleniom? Sprawności: poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), znawczyni regionu/ znawca regionu (***) 34

35 Zadania za 1 punkt: Kultura wysoka. Oprócz koncertów, powszechnie nam wszystkim znanych seansów kinowych i spektakli teatralnych w świecie kultury istnieją inne wydarzenia. Dowiedzcie się zastępem, gdzie można wziąć udział w jednym z wydarzeń kulturalnych takich, jak: opera, operetka, teatr muzyczny, filharmonia, galeria sztuki. Dowiedzcie się, czym charakteryzuje się dana forma artystyczna. Weźcie udział w wybranym wydarzeniu, pamiętając o odpowiednim przygotowaniu stroju wyjściowego, zapoznania się z treścią sztuki. Gdy już będzie po wszystkim przedyskutujcie swoje odczucia. Sprawności: planista (***), poszukująca wartości/poszukujący wartości (**), muzyk/ muzyczka (***) Z czym to się je?. Każdy kraj może pochwalić się swoimi potrawami narodowymi, ale to zadanie związane jest bardziej z niezwykłymi rzeczami, jakie jadają ludzie w różnych krajach. Powszechność hipermarketów, w których można kupić dosłownie wszystko, umożliwia poznawanie takich oryginalnych smaków jak ślimaki, krewetki czy owoce z całego świata. Wyszukajcie, jakimi oryginalnymi smakołykami delektują się ludzie na całym świecie, następnie spróbujcie je pozyskać i przeprowadźcie zbiórkę, na której odbędzie się ich degustacja. Wnioski z tego smakowego doświadczenia prześlijcie nam w ciekawej formie. Sprawności: internautka/internauta (**), badacz/badaczka (***) 35

36 Biblioteczka zastępowego Encyklopedia Memo Larousse. Ciało i zdrowie żywność Rafał Łąkowski, Polska Oficyna Wydawnicza BGW,1992 (dla harcerzy) W części dotyczącej żywienia możecie przenieść się w świat przypraw i egzotycznych krajów. Każda przyprawa jest opisana z jakiego kraju pochodzi, do czego się jej używa oraz jakie ma właściwości, skąd pochodzi ich unikatowy smak. Domowy Teatrzyk. Zrób to sam Anna Franek, Marzena Riegiel, wydawnictwo L & L, lipiec 2010 (dla zuchów i harcerzy) Książeczka przeznaczona jest dla dzieci, aby w domowych warunkach wzbogacać ich wyobraźnię, wyrabiać umiejętności manualne i dawać powód do wesołej zabawy. Bon czy Ton. Savoir-vivre dla dzieci Grzegorz Kasdepke, wyd. Literatura, 2010 (dla harcerzy starszych) Zbiór ponad stu niezwykle zabawnych króciutkich opowiadań o wiecznie kłócących się bliźniakach, Kubie i Bubie, które poznają podstawowe pojęcia i zasady savoirvivre'u. Dowiadujemy się zatem, co to znaczy "wychodzić po angielsku", jak odkładać sztućce na talerz, jak dyskretnie ziewać i czy pokazywać palcem. Książka zdobyła Nagrodę Edukacja XXI. (informacje pochodzą ze strony merlin.pl) Wielka Księga Savoir-vivre u Herbert Schwinghammer. Białostockie Zakłady graficzne SA (dla wszystkich grup wiekowych) Bardzo bogato ilustrowana, napisana prostym językiem, przejrzysta książka zawierająca w sobie 13 rozdziałów na temat dobrego i stylowego zachowania w różnych sytuacjach. W tej publikacji znajdziecie jak zachowywać się przy stole, co czym jeść, jak wysyłać zaproszenia, jak powinno się ubierać w zależności od miejsca do którego się wybieramy, porady na temat zachowania w pracy, podróży i wiele innych. Zobaczcie sami! Strona internetowa Ideografika (dla harcerzy) Możecie zajrzeć tu w poszukiwaniu inspiracji. Podstrona zawiera 28 portretów wykonanych techniką typografii, obrazów sławnych osób malowanych słowami. 36

37 Przyjrzyjcie się jakie niesamowite efekty można osiągnąć i spróbujcie sami stworzyć coś równie wspaniałego. Na stronie znajdziecie również ciekawe czcionki. Strona internetowa wallmuralgallery (dla wędrowników) com/) Ta strona jest tak na prawdę galerią prac artystycznych wykonywanych na ścianach- murali. Możecie tutaj znaleźć tysiące gotowych projektów dotyczących od postaci z kreskówek poprzez drobne detale, graffiti aż po prawdziwe dzieła sztuki. Jeśli szukacie inspiracji jak można coś zmalować, znajdziecie ją właśnie tutaj! Strona internetowa migam (dla harcerzy starszych) Bardzo obszerny słownik języka migowego. Na stronie znajdziecie słowa podzielone na kategorie wraz z nagraniami. Zawartość dostępna po zalogowaniu się. Na stronie znajduje się również czasopismo tłumaczone dla niesłyszących. Może znajdziecie tam jakiś ciekawy artykuł? Strona internetowa Bookcrossing.pl (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Bookcrossing polega na zostawianiu w miejscach publicznych przeczytanych książek, np. na ławkach w parku, restauracjach itp. po to, aby znalazca mógł je przeczytać i w podobny sposób przekazać innym czytelnikom. O aktualnych akcjach można przeczytać na powyższej stronie internetowej. Znajdują się też tutaj informacje dla prasy, dla wolontariuszy oraz materiały do druku. Strona internetowa Lomografia.pl (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Lomografia to sposób wykonywania zdjęć w nietypowy, oryginalny sposób, przy użyciu dzisiejszych aparatów oraz specjalnie do tego przeznaczonych. Zdjęcia charakteryzują się między innymi dużą przypadkowością fotografowanych obiektów i ciekawymi barwami. Na stronie można przeczytać dokładniejszy opis tej techniki fotografowania, objerzeć galerię zdjęć, poczytać o specjalnych aparatach fotograficznych, wydarzeniach, konkursach i innych. 37

38 Strona internetowa o poradach domowych (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Strona internetowa pełna przydatnych porad, które można wykorzystać w domu, a także porady związane z haftowaniem Encyklopedia muzyki Max Wade-Matthews, Wendy Thompson, Wydawnictwo MUZA, 2007, (dla zuchów, harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Możecie tu znaleźć informacje o wielu instrumentach nie tylko tych współczesnych ale również historycznych jak i egzotycznych. Zawiera ona także informacje o wielu sławnych kompozytorach oraz budowie orkiestry. Na 512 stronach, które liczy sobie encyklopedia znajdziecie ponad 1000 barwnych ilustracji. Internetowy magazyn o upcyclingu (dla harcerzy starszych i wędrowników) Na stronie ukazują się co tygodniowo materiały związane z tworzeniem przedmiotów metodą upcyclingu, z których można czerpać wenę do własnych projektów. Portal w języku angielskim. Portal o gospodarowaniu odpadami (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Podstrona opisuje przykłady upcyclingu stosowanego powszechnie w naszych kraju oraz samo jego pojęcie. Portal fundacji kultury świata, zajmującej promowaniem różnych kultur w Polsce (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Zawarte są w niej informacje na temat samej fundacji, realizowanych przez nią celów, a także programów. Zawarty jest również kontakt z fundacją. Portal internetowy o gotowaniu (dla zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) 38

39 Portal internetowy skupiający szeroką społeczność internautów, których wspólnych hobby jest gotowanie. Na stronie znajduje się pokaźny zbiór przepisów na dania z różnych stron świata, które podlegają ocenie innych internautów i pokazują gotowe efekty zastosowania przepisów. Portal dotyczący ceremonii picia herbaty (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Strona internetowa opisująca ceremonię picia herbaty przeprowadzaną w Japonii, wprowadza również w świat historii herbaty. Na pozostałych podstronach znajduje się wiele ciekawych informacji ze świata herbaty. 39

40 OBSZAR MEDIA Prowadzenie biznesu bez reklamy jest jak puszczanie oka do dziewczyny po ciemku. Nikt, poza nami nie wie, co robimy. Stuart Henderson WSTĘP Mass media stały się nieodłącznym składnikiem naszego życia. Funkcjonując w normalnym społeczeństwie, nie jesteśmy w stanie ich unikać. W samochodzie słuchając radia, mijając billboardy i zbierając ulotki, w pracy, przeglądając wiadomości na serwisach informacyjnych, w przerwach dzieląc się ze znajomymi wrażeniami na serwisach społecznościowych, po południu czytając gazetę, wieczorami oglądając film w telewizji czy kinie. W każdej z tych sytuacji mamy kontakt z mediami i reklamą. W świecie postępującej mediatyzacji pozostanie w tyle i nienadążanie z dostosowaniem się do takiego świata może skutkować tylko zaginięciem w akcji i przegraną z szeroko rozumianą konkurencją. Trudno sobie wyobrazić dzisiaj, że jeszcze 15 lat temu strona internetowa firmy była ekstrawagancją, skoro dziś jest podstawową opcją dla rozpoczynających nawet najmniejszy biznes. Ile razy wpisywaliście w wyszukiwarkę Google.pl nazwę jakiejś firmy i oczekiwaliście, że znajdziecie tam nie tylko podstawowe informacje o niej, ale także opinie ludzi, którzy mieli z nią do czynienia? Dziś nie wystarczy mieć stronę internetową. W tym momencie reklama opiera się o ciągłe nagabywanie i przyciąganie konsumentów za pomocą programów lojalnościowych, artykułów, portali społecznościowych, tworzenia PR. Dopiero zrozumienie tych mechanizmów pozwoli nam na promowanie własnej organizacji, własnego środowiska, własnych działań i docieranie z naszymi ideami do jak największej rzeszy ludzi, którzy mogą nam pomóc, lub którym po prostu podoba się to, co robimy. 40

41 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów Harcerskie Public Relations. W Public Relations kluczem jest utrzymywanie dobrych relacji z dziennikarzami. Od dziennikarza zależy, jaka informacja zostanie przekazana do opublikowania. Zawsze warto dołożyć starań, żeby była jak najlepsza o nas. Często trzeba również pomóc losowi i stworzyć sytuację i okazję dziennikarzowi do napisania ciekawego tematu. Wcielcie się w rolę PR-owców hufca. W czasie biwaku lub imprezy zaproście przedstawicieli lokalnych mediów na najciekawszy punkt programu. W razie potrzeby zorganizujcie dla nich transport i objazd po punktach gry. Zapewnijcie możliwość porozmawiania z komendantką hufca, komendantem biwaku, zuchami, harcerzami, harcerzami starszymi i wędrownikami. Nie zapomnijcie poprosić o autoryzację wypowiedzi. Wszystkie szczegóły dogadajcie z Komendą Hufca. Prześlijcie nam materiały prasowe opublikowane w mediach po Waszej akcji. Sprawności: rzecznik/rzeczniczka harcerstwa (mistrzowska) A niech gadają. Wywiad jest podstawową formą uzyskiwania informacji od drugiego człowieka, używaną od samego początku rozpowszechnienia mediów najpierw w gazetach, potem w radio, na końcu w telewizji. Zróbcie radiowy wywiad z 2 członkami komendy Waszego hufca. Zapytajcie ich o ostatnie i najbliżej planowane wydarzenia dla całego hufca. Całość powinna trwać nie krócej niż 3 minuty i nie dłużej niż 7 minut. Zapis wywiadu w formacie MP3 umieśćcie na stronie swojej drużyny. Umieśćcie plik również w serwisie Wrzuta.pl. Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***) WWW 41

42 Zadania za 4 punkty Sztuka prezentowania siebie. Świat mediów należy do tych najbardziej odważnych. Tych, którzy umieją pokonać swój wewnętrzny strach i tremę oraz stanąć przed kamerą. Jest to trudne zadanie, bo świadomość tego, że ktoś nam się przygląda, jest bardzo deprymująca. Zorganizujcie zbiórkę w zastępie, na której będziecie ćwiczyć sztukę autoprezentacji. Niech każdy z uczestników przygotuje trzyminutowe wystąpienie zawierające: imię, nazwisko, pełnione funkcje harcerskie, zainteresowania, co daje Wam harcerstwo, dlaczego warto wstąpić do Waszej drużyny. Załóżcie swój kanał na serwisie YouTube, na którym zamieścicie ostateczne wystąpienia wszystkich członków zastępu. Sprawności: mistrzyni obiektywu/mistrz obiektywu (***) WWW Upominki z harcerskich wrażeń. Zastanawialiście się skąd biorą się plakietki, znaczki, buttony, które dostajecie na każdym biwaku? Aż trudno sobie wyobrazić sztandarowy biwak hufca bez nowej, rewelacyjnej naszywki, którą można przytwierdzić do munduru. Zaprojektujcie zastępem i zlećcie wykonanie znaczka pamiątkowego na biwak drużyny. Swój projekt zapiszcie w formacie pdf. Pamiętajcie, żeby porozumieć się z drużynowym w celu zabezpieczenia środków na ten cel. Jeśli w drużynie nie będzie na to pieniędzy sami wykonajcie znaczki (wystarczy drukarka, laminarka, agrafka i pomysł). Sprawności: dekoratorka/dekorator (**), grafik komputerowy (mistrzowska) pionierka 42

43 Zadania za 3 punkty Szkolenie dla PR-owców. Szkoleń nigdy za mało. Wiedzę należy posiadać. Doświadczenie idzie w parze z solidnymi podstawami. Zgadzacie się z tymi tezami? Jeśli tak, to na pewno docenicie jak ciekawe i przydatne dla Was może okazać się wzięcie udziału w szkoleniach z zakresu public relation. Odszukajcie warsztaty organizowane przez naszą organizację lub samorządy lokalne, szkoły, uczelnie. Namówcie na udział w warsztatach także swoich znajomych. I pamiętajcie, wiedzy nigdy za mało! Sprawności: dziennikarka/dziennikarz (***) Relacja na żywo. W przekazywaniu informacji liczy się czas. Coś, co dziś jest newsem, jutro już jest historią. To jest powód, dla którego należy się spieszyć, a najlepiej działać na bieżąco. Stąd właśnie taka popularność relacji prowadzonych na żywo z rozmaitych wydarzeń. Dlatego stwórzcie funpage wydarzenia hufca (biwak, rajd itp.) na portalu Facebook. Opisujcie na nim na bieżąco, co się dzieje to co oficjalne, ale także ciekawostki, anegdoty i śmieszne rzeczy które się wydarzyły. Wcześniej skontaktujcie się z komendą wydarzenia i poproście o umieszczenie w regulaminie informacji o planowanej relacji na żywo z sugestią jej śledzenia. Sprawności: dziennikarz/ dziennikarka (***) WWW Praca z prasą. Każdy z Was miał w rękach gazetę. Przeglądając ją strona po stronie, czasem zwraca się uwagę tylko na ciekawe tytuły lub obrazki. Tak wygląda gazeta od strony czytelnika. Ciekawe, jak to jest z drugiej strony - być wydawcą!? Stwórzcie swoją małą zastępową redakcję. Rozdzielcie funkcje: Redaktor naczelny, dziennikarze, korektorzy. Stwórzcie dwustronicową gazetkę o tegorocznej działalności Waszego zastępu. Pamiętajcie, aby zadbać o chwytliwy tytuł gazety, poszukajcie ciekawych zdjęć, zabawcie się w redaktorów i napiszcie krótkie artykuły. Na koniec zadbajcie o wygląd swojej gazety. Poznacie dzięki temu 43

44 niesamowite możliwości dzisiejszych programów tekstowych. Gazetka powinna przyciągać wzrok! Sprawności: DTP-owiec (***), wydawca (mistrzowska) pionierka Zadania za 2 punkty Komputer nie zastąpi przyjaciela. W świecie szybkiej oraz ogólnodostępnej rozrywki za pośrednictwem Internetu, młodzi ludzie coraz rzadziej kontaktują się ze sobą w świecie rzeczywistym. W socjologii i psychologii już od kilku lat istnieje termin uzależnienia od Internetu, które jest równie niebezpieczne dla ludzkiego zdrowia jak uzależnienie od narkotyków czy alkoholu. Wycofanie społeczne i nieumiejętność nawiązywania realnych relacji z otoczeniem to tylko niektóre z problemów spowodowanych nadmiernym przebywaniem w świecie wirtualnym. Na zbiórce zastępu przygotujcie kuźnicę na temat zagrożeń płynących z przedkładania świata wirtualnego nad świat realny. Oprócz zdjęć przyślijcie do Nas konspekt kuźnicy. Sprawności: DTP-owiec (***), badacz / badaczka (***) Czym by się tu promować...? Marketing i public relations to utożsamiane ze sobą pojęcia. Mimo że ta druga dyscyplina wywodzi się z pierwszej, to nie można stawiać ich na równi. Czym różnią się od siebie? Dlaczego w perspektywie czasu harcerstwo lepiej promować zgodnie z zasadami PR? Przeprowadźcie zbiórkę na ten temat. Zapoznajcie się z cechami jednego i drugiego. Przygotujcie krótką strategię public relations dla swojej drużyny w postaci prezentacji multimedialnej. Rozważcie takie zagadnienia jak kształtowanie wizerunku, budowanie marki, logotypy. Sprawności: grafik komputerowy (mistrzowska), drużyny (***) rzecznik/rzeczniczka 44

45 Zadania za 1 punkt Prasowa piramida. Pisząc relację z jakiejś imprezy, która potem miałaby się znaleźć w gazecie, należy pamiętać o tym, że szczególnie w wydaniach papierowych miejsce zazwyczaj jest ograniczone. Dlatego bardzo często zdarza się, że przesyłany tekst jest ucinany po którymś z akapitów. Ale nie ma co się martwić, ponieważ istnieje rada na to, żeby tak ucięty artykuł nadal stanowił spójną całość. Dowiedzcie się, w jaki sposób konstruuje się informacje prasowe. Ułóżcie taką informację na dowolnie wybrany przez Was temat i spróbujcie doprowadzić do jej publikacji w dowolnym medium. Sprawności: rzecznik/rzeczniczka drużyny (***), dziennikarka/ dziennikarz (***) Czwarta władza. O tym, że w państwach demokratycznych występuje podstawowa zasada podziału władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą uczą się w szkole wszyscy. Baron Charles Louis de Montesquieu zawarł tą tezę już w 1748 roku w traktacie filozoficznym O duchu praw. Ale czy wiecie, że Edmund Burke w debacie parlamentarnej w 1787 roku na otwarcie zgłoszenia Prasowego Izby Gmin Wielkiej Brytanii zaproponował rozszerzenie tego podziału o czwartą władzę - prasę? W tej koncepcji prasa (nawet tak raczkująca) miała kontrolować i wpływać na trzy pozostałe dbając o szeroko rozumiany interes społeczny. Czy dziś również media można uznać za czwartą władzę państw demokratycznych? Czy może jest istotniejsza lub bardziej wpływowa od innych? Czy jest to z korzyścią dla obywatela? Jaka jest pozycja mediów w dzisiejszym świecie. Przeprowadźcie kuźnicę w zastępie w trakcie, której omówicie tą kwestię. Oprócz zdjęć przyślijcie nam konspekt wraz ze sprawozdaniem, w którym zawarte będą Wasze wnioski. Sprawności: badacz/badaczka (***) 45

46 Biblioteczka zastępowego Język ciała, gestów i zachowań Allan Pease, Kraków 1992, (dla harcerzy starszych i wędrowników) Na początek troszkę teorii o tym jak ważne w komunikowaniu jest informacje przekazywana niewerbalnie - czyli bez użycia słów, za pomocą gestów, prezencji, czy prezentacji. Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów Kluszczyński R., Kraków 2001, (dla harcerzy starszych i wędrowników) Praca, która uświadamia nam jak istotną rolę w dzisiejszych społeczeństwach pełni informacja i media, które je przekazują. Public Relations Sam Black, Kraków 2001, (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Podstawowa praca z zakresu konieczności i opłacalności budowania stałej, stabilnej i rzetelnej współpracy pomiędzy różnymi podmiotami życia publicznego - w tym organizacji pozarządowych. Edukacja medialna. Scenariusze zajęć Ewa Grzesiak, Renata Janicka-Szyszko, Magdalena Steblecka, Gdańsk 2005, (dla harcerzy i harcerzy starszych) To pozycja zawierająca propozycje zajęć o świecie mediów dla niemal każdej grupy wiekowej. Pomagają nauczyć adekwatnego stosunku do mediów i czerpać z nich to, co wartościowe przy jednoczesnym odrzuceniu treści szkodliwych. Portal edukacjamedialna.pl. Serwis EDUKACJA MEDIALNA to odpowiedzią na współczesne potrzeby rodziców, nauczycieli i wychowawców. Pomogą przygotować dzieci i młodzież do twórczego oraz krytycznego odbioru mediów tak, aby przekaz, docierający do nich, był jak najbardziej wartościowy i jak najmniej szkodliwy. Portal signs.pl Portal poświęcony polskiej reklamie wizualnej. W zakładce Wiedza znajduje się wiele przydatnych informacji i przykładów dotyczących tworzenia reklam i materiałów promocyjnych. 46

47 Serwis promocja.zhp.pl Nasz organizacyjny serwis, na którym znajdują się informacje i pomoce związane z promowaniem naszej organizacji. Zawiera wiele szablonów oraz przykładów tego jak pokazywać ZHP na zewnątrz poprzez działania od komunikatu prasowego aż po strategię wizerunkową Związku Harcerstwa Polskiego. 47

48 OBSZAR SAMORZĄDNOŚĆ LOKALNA I PATRIOTYZM Prawdziwym patriotą jest ten, który nie ze wszystkiego jest zadowolony w swej ojczyźnie, to człowiek, który pragnie i walczy o to, by w niej było lepiej." Charles Dickens WSTĘP Patriotyzm oznacza umiłowanie tego, co ojczyste: umiłowanie historii, tradycji, języka czy samego krajobrazu ojczystego. Jest to miłość, która obejmuje również dzieła rodaków i owoce ich geniuszu. Próbą dla tego umiłowania staje się każde zagrożenie tego dobra, jakim jest ojczyzna. Nasze dzieje uczą, że Polacy byli zawsze zdolni do wielkich ofiar dla zachowania tego dobra albo też dla jego odzyskania. Świadczą o tym tak liczne mogiły żołnierzy, którzy walczyli za Polskę na różnych frontach świata. Są one rozsiane na ziemi ojczystej oraz poza jej granicami. Wydaje mi się jednak, że jest to doświadczenie każdego kraju i każdego narodu w Europie i na świcie. Jan Paweł II Pamięć i tożsamość Samorząd lokalny to zorganizowanie społeczności danego terenu, która chce działać na rzecz małej ojczyzny. Zajmuje się on kierowaniem i zarządzaniem sprawami publicznymi w interesie mieszkańców, działa we wszystkich państwach demokratycznych. W Polsce istnieje trójstopniowy podział terytorialny. To znaczy, że mamy: gminy, powiaty i województwa. W naszym kraju jest gmin, 379 powiatów i 16 województw. Czy w dzisiejszych czasach można być patriotą? Tak i to w bardzo prosty sposób. W dzisiejszych czasach nie trzeba umierać za Ojczyznę, by nim być. Trzeba pamiętać o tych, który oddali życie za naszą wolność, czyli brać udział 48

49 w uroczystościach patriotycznych. Należy też spełniać obowiązki, jakie nakłada na nas Państwo: przestrzeganie prawa, płacenie podatków, łączenie się z narodem podczas klęski lub tragedii narodowej, szanowanie żałoby narodowej, gdy taka zostanie nałożona przez prezydenta. Bardzo ważnym elementem patriotyzmu jest wpieranie działań na rzecz Małej Ojczyzny. Wiele samorządów lokalnych proponuje działania, które my, jako zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy, możemy wesprzeć, pomóc w ich realizacji. Realizując zadania w ramach obszaru Patriotyzm, poznacie dokładnie, jak funkcjonują samorządy od kuchni. Poznacie także sposoby wyrażania patriotyzmu we współczesnych czasach oraz ciekawe techniki zgłębiania historii naszej Ojczyzny, odmienne od tych, które poznajemy w szkole. Na zakończenie mamy dla Was słowa Stanisława Sojki, który bardzo prosto tłumaczył to, o co chodzi nam w tym obszarze: Patriotyzm to szacunek do tego, co mnie buduje mojej rodziny. A także do regionu, w którym przyszedłem na świat, związanego z nim etosu, tradycji, również muzycznych. Polska to wspólnota małych ojczyzn, do której należymy przez język, historię i kulturę. O wiele intensywniej czuję, że jestem Polakiem, kiedy jestem poza granicami kraju. Czuję, że jestem daleko od tego, co mi bliskie, kiedy wyjeżdżam. Ale patriotyzm nie oznacza, że powinienem kogoś, kto nie jest z mojej rodziny, traktować źle. Wykluczenie innych nie jest patriotyzmem, dalsi czy bliżsi sąsiedzi to nasi bliźni i z nimi też odczuwamy jakieś pokrewieństwo. Zatem do dzieła! Zapraszamy Was do biało-czerwonej przygody! 49

50 PROPONOWANE ZADAŃIA Zadanie za 5 punktów: Gra miejska. Wiele osób z naszego otoczenia jest zainteresowanych historią swojego regionu, lecz niekoniecznie chcą ją sami drążyć. Wyjdźcie im naprzeciw! Przy uzgodnieniu z komendą swojego hufca stwórzcie grę miejską dla mieszkańców miasta o historii waszego regionu. Możecie swój pomysł skierować do rodzin, klas szkolnych, przedszkolaków. Opracujcie kilka punktów rozmieszczonych w ciekawych historycznie miejscach miasta. Postarajcie się, aby zadania były nie tylko ciekawe, ale i pouczające. Wykorzystajcie znane Wam formy zuchowe i harcerskie dla urozmaicenia gry. Poproście osoby z innych drużyn o pomoc w obstawieniu punktów. Zadbajcie o odpowiednie rozreklamowanie swojego przedsięwzięcia. Będzie to przy okazji forma reklamy dla harcerstwa i Waszego Hufca. Pokażcie na co stać harcerzy w Waszym mieście. Sprawności: planista (***), znawczyni regionu/znawca regionu (***), mistrz harców mistrzyni harców (***), krajoznawca (***) terenoznawstwo To trudne zadanie, ale pomyślcie, ile satysfakcji przysporzy Wam jego realizacja! Spotkanie z historią. Żyją w Polsce ludzie którzy za wolność naszego kraju walczą kilka razy do roku. Czy mowa o wojnach? Nie. Chodzi o grupy rekonstrukcyjne, które odtwarzają różne okresy historyczne. Jedną 50

51 z najsłynniejszych rekonstrukcji historycznych jest Bitwa pod Grunwaldem, która przyciąga rok w rok kilka tysięcy ludzi - rycerzy i widzów. Czy wiecie, że akcje tę zapoczątkowali harcerze, którzy podczas Zlotu Grunwaldzkiego urządzali inscenizację bitwy? Może interesuje Was okres inny niż średniowiecze? Istnieją również inne inscenizacje np. rekonstrukcja szarży pod Krojantami z 1939 r. Poszukajcie na facebooku kontaktu z osobami, które zajmują się tym w Waszej okolicy, wcielcie się w dzielnych żołnierzy, sanitariuszki oraz inne postaci i weźcie udział w rekonstrukcji wydarzenia z przeszłości. Zobaczycie, że historia nie musi być nudna i dużo ciekawiej jest przeżywać ją na własnej skórze. Sprawności: scenografka/scenograf (***), mistrzyni igły/mistrz igły (***) pionierka samarytanka Zadania za 4 punkty: Świadomy wyborca. Związek Harcerstwa Polskiego jest organizacją apolityczną. Nie znaczy to jednak, że jej członkowie nie mają brać udziału w wyborach czy też, że nie posiadają poglądów politycznych. Głosowanie to jeden z najważniejszych przywilejów obywatela współczesnej Polski. To dzięki niemu możemy wyrazić swój nastrój i opinie na temat tego, w jakim kierunku zmierza lub powinien zmierzać nasz ukochany kraj - Polska. Można pójść do urny i skreślić nazwiska na chybił trafił, jak numery w lotka, ale o wiele lepiej jest podejść do tej decyzji odpowiedzialnie i świadomie, już teraz zgromadzić odpowiednią wiedzę. Mnogość partii i ich programów nie ułatwia podjęcia decyzji. W związku z tym zorganizujcie dla wszystkich wędrowników w swoim hufcu konferencję, na której przedstawicie, co oferują poszczególne ugrupowania polityczne w sposób przystępny, ułatwiający zorientowanie się w temacie. Wybierzcie prelegentów, przygotujcie odczyty. Sprawności: wyborca (mistrzowska), badaczka/badacz (***) Razem łatwiej. Jednym z przesłań twórcy skautingu Roberta Baden-Powella jest pozostawianie świata trochę lepszego, niż go zastaliśmy. Każdego dnia i poprzez wszystkie nasze działania czy to bezpośrednio, czy pośrednio staramy się je realizować. Pamiętajcie, że każde działanie może być jeszcze lepsze albo łatwiejsze do przeprowadzenia, gdy posiadacie sojuszników. Wystarczy rozejrzeć się, aby zobaczyć, że jest wiele organizacji pozarządowych lub też samorządów 51

52 terytorialnych, których działania wpisują się również w naszą misję. Nawiążcie więc współpracę z jakimś sojusznikiem i zrealizujcie dowolnie wybrany projekt. Może być to impreza dla dzieci albo jakieś inne przedsięwzięcie, wszystko zależy od Waszej i Waszych sojuszników kreatywności. Tym razem wspólnie zrealizujcie przesłanie Naczelnego Skauta Świata! Sprawności: obywatel Rzeczypospolitej/obywatelka Rzeczypospolitej (***) Zadania za 3 punkty: Ulatująca historia. Zazwyczaj z historią spotykamy się w telewizji lub w książkach, na akademiach lub uroczystościach patriotycznych. Jednak nie możemy zapominać, że tę historię tworzyli ludzie, którzy niejednokrotnie są jeszcze wśród nas, a jak wiadomo, najlepsze relacje można uzyskać z pierwszej ręki. W związku z tym nawiążcie kontakt z osobą, która uczestniczyła w II wojnie światowej lub kogoś, kto walczył za niepodległą Polskę w czasach PRL. Zaproście ją na spotkanie, aby opowiedziała o tym, co przeżyła, jej wspomnienia spiszcie i opublikujcie na przykład na stronie Waszego Hufca, szkoły lub w innej formie. Oprócz zdjęć prześlijcie link do opublikowanego artykułu albo sam artykuł. Postarajcie się nagrać filmik, na którym przedstawicie to, o czym mówił Wasz rozmówca. Przed wysłaniem Radzie TEZM pokażcie go Waszemu informatorowi. Sprawności: wydawca (mistrzowska), mistrz obiektywu/mistrzyni obiektywu (***) WWW Polskie wojska za granicą. Irak, Afganistan, Kosovo, to tylko niektóre przykłady miejsc, w których, mimo że u nas panuje pokój, nasi żołnierze walczą narażając swoje zdrowie i życie. Zastanówcie się nad tym, w imię czego prowadzone są takie działania, czy dobrze że w ramach sojuszów w nich uczestniczymy, czy Ci żołnierze to patrioci, bohaterowie, czy osoby brawurowe i idące za kasą. Wymyślcie również inne aspekty polskich działań zbrojnych poza granicami RP w czasach 52

53 pokoju. Przeprowadźcie dyskusję na ten temat. Spiszcie wspólne stanowisko, w którym zawrzecie również wnioski z tych przemyśleń. Sprawności: badacz/badaczka (***) Zadania za 2 punkty: Jaka jest twoja tożsamość?. Każdy dorosły obywatel Polski musi posiadać dokument tożsamości. Takim dokumentem jest dowód osobisty, paszport lub też prawo jazdy. Do czego potrzebne są te dokumenty? Co zrobić w razie ich zaginięcia, kradzieży bądź też zmiany miejsca zamieszkania? W ostatnich latach coraz modniejsze są wycieczki zagraniczne, nie tylko do krajów Unii Europejskiej, ale też dalej np. do Tunezji. Dowiedzcie się, gdzie w waszym regionie wyrabia się paszport, ile trzeba na niego czekać, jak długo jest ważny. Pobierzcie odpowiednie formularze, wypełnijcie wniosek o wydanie dokumentu paszportowego. Czy jesteście w stanie skompletować wszystkie potrzebne dokumenty? Narysujcie na brystolu mapę świata i oznaczcie kraje, gdzie nie musicie posiadać paszportu. Sprawności: kartograf (mistrzowska) terenoznawstwo Nowoczesny patriota. Współczesny patriota to nie tylko starszy pan z goździkiem składanym na płycie Grobu Nieznanego żołnierza ani młody człowiek stojący na warcie. Patriotyzm może być cool, przekonajcie się o tym sami. Przykładem takiego działania mogą być wszystkie akcje przeprowadzane z okazji święta flagi. Odnajdźcie w dowolnych źródłach definicję słowa flash mob, a następnie zorganizujcie patriotyczny flash mob w swoim środowisku. Wymyślcie coś naprawdę dobrego, a zobaczycie, że w Waszej akcji weźmie udział bardzo dużo ludzi w wieku od 0 do 100 lat. Sprawności: planista (***), mistrz harców/mistrzyni harców (mistrzowska) Zadania za 1 punkt: Cudze chwalicie.... Jak mawia staropolskie porzekadło cudze chwalicie, swego nie znacie. Naszą narodową przypadłością jest zachwyt innymi narodami, podczas gdy nasza historia i folklor oraz liczne współczesne osiągnięcia są naprawdę 53

54 imponujące. Przecież to Polka odkryła promieniotwórczość, to Kopernik poruszył ziemię, zatrzymując słońce, w końcu to w Polsce po raz pierwszy zsekwencjonowano genom chloroplastów ogórka. W ramach zadania poszukajcie jak najwięcej takich ciekawostek,a następnie wykonajcie kilka memów z ich udziałem. Co to jest mem? Mem to informacja, którą naśladujemy, zjawisko, któremu przypisane jest określone znaczenie kulturowe. Poprzez odnoszenie się ludzi do niego, mem sam tworzy nową wartość. Dla przykładu... Zastanawialiście się kiedyś skąd znacie powiedzenia takie rzeczy tylko w erze czy idź do Goździkowej gdy bolała Was głowa? To właśnie memy. Kiedy stworzycie już własne informacje w postaci krótkich tekstów z fotografią, posłużą Wam one do reklamy naszego kraju za pośrednictwem facebooka i innych tego typu portali. (może niech wyślą jakieś linki?). Niech się zatem dzieje spamowanie i szerzenie współczesnej idei patriotyzmu! Sprawności: badacz badaczka (***) WWW Lokalnie. Coraz częściej mówi się o patriotyzmie na poziomie lokalnym w odniesieniu na przykład do województw czy miejscowości, w których mieszkacie. Dbanie o dobro lokalnych środowisk jest bardzo ważne, bo ono również składa się na dobro naszej całej Ojczyzny. Jednym z przejawów patriotyzmu lokalnego jest wiedza na temat tego miejsca. Wybierzcie wspólnie fakty z historii Waszej miejscowości lub inne ciekawostki i umieśćcie je jako definicję w najbardziej popularnej encyklopedii internetowej - Wikipedii.(chyba chcielibyśmy link albo notatkę o pracy którą wykonali) Przedtem jednak zapoznajcie się z regulaminem i zasadami edycji wpisów, aby Wasza praca była maksymalnie profesjonalna. 54

55 Biblioteczka zastępowego Strony Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego: Znajdziecie tu wykaz odznak wydawanych przez PTTK oraz lista szlaków turystycznych PTTK. Lista ta przyda Wam szczególnie przy zadaniach, w których należy wyruszyć z mapą na wędrówkę po swoim regionie. Kto wie może zainspiruje Was do zdobywania odznak PTTK? Serwis Miejsca Pamięci Narodowej Ciekawa strona, prowadzona jest przez wieloletniego nauczyciela geografii, który opisuje miejsca pamięci narodowej w całej Polsce. W tej chwili na stronie opisane są 462 obiekty. Na razie niestety z terenu tylko 6 województw. Jeżeli na stronie brakuje Waszego miasta zawsze możecie pomóc autorowi w rozbudowywaniu serwisu. Biblioteka internetowa Prezydenta RP Część serwisu Prezydenta RP, która przeznaczona jest dla młodych. Zamieszczone tam artykuły i publikacje mają za zadanie pomóc młodzieży zrozumieć zawiłości terminologii dotyczącej systemu władzy w Polsce. Szczególnie polecamy następujące artykuły: O samorządzie: O demokracji: Wychowanie patriotyczne dzisiaj ks. Marek Dziewiecki dzisiaj-_teksty_do_analizy_-ebiblioteka.pdf 55

56 Różne oblicza patriotyzmu otyzmu-_teksty_kultury_do_analizy_-_ebiblioteka.pdf Broszura Odkryjmy Europę! (dla zuchów, harcerzy) Niniejsza książeczka dla dzieci (w wieku około 9-12 lat) opowiada tę historię w sposób prosty i jasny. Dzieci mogą zapoznać się z szerokim wachlarzem tematów, od środowiska, przez historię, języki i tradycje, po geografię. Mogą na przykład dowiedzieć się, gdzie w Europie słychać cykanie cykad, skąd pochodzi autorka serii o Harrym Potterze J. K. Rowling, kim byli starożytni Grecy albo kiedy pojawił się pierwszy komputer. Książka wyjaśnia również, czym jest i jak funkcjonuje Unia Europejska. Ciekawe zdjęcia i ilustracje sprawiają, że zarówno witryna internetowa, jak i materiały drukowane są bardzo atrakcyjne dla dzieci, a gry i kwizy umożliwiają im sprawdzenie swojej wiedzy i współzawodnictwo z rówieśnikami. (opis pochodzi z ze strony europa.eu) Broszura Zjednoczeni w różnorodności (dla zuchów, harcerzy) Zabawna broszura, która uczy dzieci, na czym polega różnorodność w UE. Nauczyciele mogą użyć jej do wyjaśnienia, czym jest euro, oraz do przybliżenia uczniom dziedzictwa kultury, nauki i przyrody krajów współtworzących Unię Europejską. ( opis pochodzi ze strony 56

57 OBSZAR PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ To co sprawia, że jest ona [ekonomia] najbardziej fascynującą jest to, że jej fundamentalne zasady są tak proste, że każdy jest w stanie je zrozumieć, jednak niewielu je rozumie... Milton Friedman WSTĘP Jak mówi przysłowie: Pieniądze szczęścia nie dają, ale czy w dzisiejszych czasach można bez nich żyć? Każdy z nas ma jakieś marzenia, jakieś wymarzone rzeczy, które kupiłby, gdyby miał trochę oszczędności. Warto już teraz nauczyć się podstaw przedsiębiorczego działania. Zaczynając teraz od małych sukcesów. W przyszłości macie szanse odnosić jeszcze większe. Według definicji przedsiębiorczość to cecha działania zmierzającego do zapewnienia racjonalnej i efektywnej koordynacji zasobów gospodarczych firmy, a ludzie przedsiębiorczy odznaczają się umiejętnością dostrzegania potrzeb i doskonalenia pomysłów, zdolnością do wykorzystywania nadarzających się okazji oraz gotowością do podejmowania ryzyka. Oczywiście firma z przytoczonej definicji nie musi dla Was stanowić jednostki gospodarczej, bo czyż zwykłe życie rodzinne nie jest przykładem bardzo dobrze odzwierciedlającym zjawiska zachodzące w firmie? Albo czy Waszej drużyny harcerskiej nie da porównać się do firmy, której pracownicy zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy podejmują wspólne starania, aby dobrze prosperowała? Umiejętnościami, którymi powinien odznaczać się każdy zuch, harcerz, harcerz starsi i wędrownik, są również cechy ludzi przedsiębiorczych. Bez nich ciężko poradzić sobie nie tylko w życiu harcerskim, ale również osobistym. Na 57

58 każdym kroku wykorzystujemy okazje do zrobienia czegoś dobrego, przed każdą podejmowaną służbą analizujemy potrzeby naszego otoczenia i w końcu cały czas doskonalimy swoje pomysły, aby nasze zbiórki i wycieczki były coraz bardziej ciekawe i porywające. Każdy lubi jeździć na rajdy, biwaki, obozy, ale niejednokrotnie wiąże się to z dużymi kosztami. Dobrze wiedzieć, że przy odrobinie przedsiębiorczości z Waszej strony można te koszty choć trochę zminimalizować, na przykład odkładając pieniądze lub podejmując akcję zarobkową. Gdy chcecie mieć jakiś fajny sprzęt czy ciuch, można użalać się, że nie ma się na nie pieniędzy, ale można też postarać się o podjęcie pracy sezonowej lub jeśli jesteście wędrownikami czy studentami, pomyśleć o pracy stałej. Najpierw trzeba posiąść wiedzę na temat skutecznej autoprezentacji, pisania CV i rodzajów form zatrudnienia, aby świadomie stawiać swoje pierwsze kroki na rynku pracy, a gdy już pozyskacie kapitał, postarać się, żeby pieniądze same na siebie pracowały. W świecie, który cały czas goni za kasą, trzeba pamiętać, że inni też starają się być przedsiębiorczy, czasami niekoniecznie w etyczny sposób stosują techniki manipulacyjne, o których istnieniu dobrze wiedzieć, a także warto znać swoje prawa klienta i walczyć o nie z nieuczciwymi sprzedawcami. Jeśli więc chcecie poznać fascynujące rzeczy ze świata przedsiębiorczości, o których tutaj tylko wspominamy, a które są wręcz niezbędne do łatwiejszego życia, to ten obszar z pewnością jest dla Was. To dzięki niemu lekko wkroczycie w tę istotną dziedzinę, w której nowoczesny człowiek powinien się dobrze poruszać. 58

59 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów: Praca.... Niewielu z Was miało już okazję podjęcia swojej pierwszej, zarobkowej pracy. Wykorzystajcie różne możliwości młodego człowieka w celu znalezienia i podjęcia pracy przez miesiąc. Znajdźcie pracodawcę, ofertę pracy i przepracujcie pełen miesiąc przez min. 4 godzin tygodniowo. Praca taka jest możliwa przy rozdawaniu ulotek, w pracy hostessy, pracach sezonowych, udzielaniu korepetycji itp. Moje małe Wallstreet. Giełda jest jednym z miejsc, które najlepiej odwzorowują sytuację ekonomiczną na światowych rynkach. Gra na giełdzie wielu osobom wydaje się skomplikowana i ryzykowna. Czy rzeczywiście tak jest? Przekonajcie się sami bez możliwości utraty realnych pieniędzy. Zapoznajcie się z podstawowymi sposobami analizy wyników giełdowych. Zarejestrujcie się na wirtualnej platformie giełdowej i spróbujcie swoich sił w inwestowaniu fikcyjnymi pieniędzmi. A może będzie to początek Waszej prawdziwej przygody na giełdzie? Zadania za 4 punkty: Pozyskiwanie środków. Wiele imprez również tych harcerskich, nie mogłoby się odbyć w tak atrakcyjnej formie, gdyby nie pomoc finansowa zewnętrznych firm. Wystarczy popatrzeć na takie imprezy, jak HiTec Rajd Grunwaldzki, czy rekiny futbolu, aby zauważyć, jak ogromną robotę wykonują tu ludzie od pozyskiwania środków. Dowiedzcie się, na czym to polega, co można proponować w zamian firmom, które takie środki mogą przekazać. Jak powinno wyglądać pierwsze pismo do firmy i jakie powinny być dalsze kroki? Znajdźcie sponsora na jedno z Waszych przedsięwzięć, pamiętajcie, że nie musi być to tylko pomoc finansowa. Jak skauci kupują. Gry kupieckie są bardzo często dobrym sprawdzianem umiejętności negocjacyjnych oraz handlowych ich uczestników. Celem zazwyczaj jest wyłonienie najlepszego kupca. Gra staje się ciekawsza, gdy posiada określoną fabułę oraz jasne zasady, które określone są na samym początku. Opracujcie grę kupiecką, doszlifowując wszystkie szczegóły. Zorganizujcie ją dla wybranej przez siebie grupy rówieśników. 59

60 pionierka ekologia Zadania za 3 punkty: Budżet mojego kraju. Pieniądze są wszędzie i wszędzie ich brakuje. Jak mówi współczesne przysłowie: Jak nie wiadomo o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Oprócz budżetów małych - prywatnych, domowych istnieją te większe - firmowe, organizacyjne, ale też istnieje ten największy - Budżet Polski, czyli ustawa budżetowa określająca, najprościej mówiąc, wpływy i wydatki w naszym kraju. Odnajdźcie taką ustawę na bieżący rok i zapoznajcie się ze strukturą dokumentu. Spróbujcie dowiedzieć się, jakie wpływy są do budżetu Polski, a jakie wydatki. Terminy niezrozumiałe starajcie się wyjaśnić. Zdobyte informacje przedstawcie w jak najciekawszy sposób na zbiórce. Nie zapomnijcie posługiwać się wykresami, tabelami, diagramami, aby zdobyte informacje zostały przez wszystkich zrozumiane. Wasza opinia o wydawaniu i pozyskiwaniu środków publicznych tak przygotowana na pewno będzie bardziej rzetelna. Sztuka autoprezentacji. Wiadomo, że w dorosłym życiu pieniądze dostaje się za wykonywanie powierzonej pracy. Niejednokrotnie trzeba się mocno natrudzić, aby taką pracę zdobyć. Jest wiele umiejętności, które prowadzą do osiągnięcia sukcesu w poszukiwaniu wymarzonej pracy oraz wiele technik umożliwiających zwrócenie na siebie uwagi potencjalnego pracodawcy. Nauczcie się pisać CV i listy motywacyjne, dowiedzcie się, jaką przewagę na rynku pracy daje Wam doświadczenie zdobywane w ZHP i jak formułować punkty CV z tym związane. Wyszukajcie oferty pracy, którymi możecie być zainteresowani teraz lub po ukończeniu studiów. Spróbujcie ułożyć dla siebie odpowiednie CV pasujące do oferty i list motywacyjny. Odegrajcie inscenizowane rozmowy kwalifikacyjne, podczas których jedni wcielą się w pracodawców, a inni w pracowników. Dowiedzcie się również, jak można pozytywnie przejść taką rozmowę, jakich pytań możecie się spodziewać, a na jakie nie musicie odpowiadać. Zadbajcie o wcześniejsze przygotowanie się do wyznaczonych ról. Poznajcie również niekonwencjonalne sposoby na prezentowanie swojej osoby, wykonajcie video CV każdego członka zespołu. 60

61 Zadania za 2 punkty: Pierwsza praca. Przed rozpoczęciem przygody na rynku pracy warto jest pozyskać trochę niezbędnej wiedzy, która na pewno ułatwi Wam stawianie pierwszych kroków w pracy. Poznajcie rodzaje form zatrudnienia. Co należy zrobić podejmując pierwszą pracę? (Jak uzyskać NIP i jakie formalności należy spełnić?). Stwórzcie broszurkę ze zdobytymi informacjami tak, aby była ona przydatna Wam i znajomym którzy podejmują się pierwszej pracy. Udostępnijcie swoje materiały większemu gronu osób np. umieszczając ją na stornie Hufca, Szczepu czy Waszej szkoły. Motoświat. - Ludzie muszą się przemieszczać. Nie ma możliwości, żeby nie używać transportu kołowego. Jeździmy do pracy, produkty wozimy do sklepów, surowce dostarczane są do fabryk. Nie zmieniają tego nawet galopujące ceny paliw. Ale jaka forma przejazdu najmniej uszczupli nam kieszeń? Auto na benzynę czy olej napędowy? A może nowoczesne samochody hybrydowe albo wchodzące dopiero na rynek pojazdy elektryczne. Podzielcie się na 4 zespoły i wylosujcie technologię pojazdów, której będziecie bronić: benzynowa, diesel, hybryda, elektryczna. Przed zbiórką dowiedzcie się, jak kupić takie auto. Obliczcie opłacalność takiego zakupu dla zwykłego gospodarstwa domowego i przygotujcie argumenty za Waszą opcją. Na koniec spróbujcie wypracować kompromis. ekologia Zadania za 1 punkt: Do skarpety?. Sprawienie sobie przyjemności na przykład w postaci kupna wymarzonej kurtki lub pojechania na górską eskapadę okupione może być miesiącami oszczędzania na taki cel. Są różne sposoby pomnażania swoich pieniędzy i jak zapewne się domyślacie, przechowywanie ich w skarpecie nie jest tym najlepszym pomysłem. Dowiedzcie się, w jaki sposób i gdzie najlepiej gromadzić swoje oszczędności, jakie warunki trzeba spełnić, aby założyć 61

62 młodzieżowe konto, czy już teraz opłaca się Wam korzystać z usług banku, aby oszczędzać? Szymon przypomina, że wybór zadania łatwego nie oznacza zdobycia dużej liczby punktów. Giganci negocjacji. W świecie kapitalistycznym na rynku gospodarczym najważniejsza jest cena. A cena to tak naprawdę umowa pomiędzy sprzedającym a chętnymi do zakupu towaru. Dlatego często warto nie przyjmować z góry określonej ceny narzuconej przez sprzedawcę. Czasem warto spróbować się potargować i wynegocjować niższą, indywidualną należność. W krajach arabskich jeżeli kupujący się nie targuje, jest to uznawane za obrazę handlarza. Normą jest również zbijanie ceny czasem nawet o kilkadziesiąt procent!!!. W Polsce nie jest aż tak pięknie, choć warto spróbować. Ale jakie się zasady perfekcyjnie poprowadzonych negocjacji? Jak się ich nauczyć? Oczywiście jak to w harcerstwie - poprzez aktywne działanie i dobrą zabawę. Poświęćcie jedną zbiórkę zastępu na zagranie w grę szkoleniową Giganci negocjacji (grę można pobrać za darmo ze strony jej twórcy: - zapewniamy, że przynosi dużo emocji i wiedzy w jednym. 62

63 Biblioteczka zastępowego Historia pieniądza na ziemiach polskich Adam Dylewski, Wydawnictwo Carta Blanca, listopada 2011, (dla wszystkich pionów metodycznych) Książka opisująca dzieje pieniądza na terenach Polski. Jest ona bogato ilustrowana dzięki materiałom zdobytym z prywatnych zbiorów jak i udostępnieniu archiwum przez Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych oraz Mennicę Polską. Strona internetowa Narodowego Banku Polskiego, (dla wszystkich pionów metodycznych) Na stronie znajdują się kompleksowe dane na temat polskiego pieniądza, aktualnych kursów walut i roli Narodowego Banku Polskiego w polskiej polityce pieniężnej. Źródło bardzo przydatnej wiedzy, którą możesz wykorzystać w zadaniach z tego obszaru. Strona internetowa o oszczędzaniu (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Strona zbiera porady związane z oszczędzaniem i inwestowaniem pieniędzy. Wprowadza nas w świat oszczędności zaczynających się już na poziomie zasobów naturalnych, co sprowadza się również do oszczędzania pieniędzy. Witryna Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Witryna urzędu skupia w jednym miejscu akty prawne dotyczące prawa kupowania w Polsce, a także różne porady dotyczące praw i obowiązków konsumenckich. Strona internetowa Giełdy Papierów Wartościowych (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników), Na stronie znajdują się przydatne informacje związane z giełdą, jej funkcjonowaniem i instrumentami wykorzystywanymi podczas gry na giełdzie. 63

64 Internetowy poradnik związany z szukaniem pracy (dla harcerzy starszych, wędrowników), W Internecie znajduje się wiele poradników o tym, jak szukać pracy i tematach pokrewnych, takich jak pisanie listów motywacyjnych, czy życiorysów. Pozycja ta ma za zadanie zasygnalizować ich istnienie. Blog internetowy Copywriting i marketing dla małej firmy (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Na blogu można znaleźć informacje oraz porady związane z marketingiem firmy. Szczególnie polecamy uwadze artykuł znajdujący się na podstronie: Znajdziecie tam siedem zasad dotyczących projektowania ulotki reklamowej Oficjalny portal Unii Europejskiej (dla wszystkich pionów metodycznych) Składnica wiedzy na temat Unii Europejskiej. Zawiera ciekawie przedstawione informacje o działaniu UE, jej celach, historii itp. Dodatkowo na stronie znajduje się świetny kącik wiedzy dla osób w każdym wieku. 64

65 OBSZAR TECHNOLOGIA INFORMACYJNA Internet? Nie, dziękuję, nie jesteśmy zainteresowani. Bill Gates WSTĘP Mamy XXI wiek. Wiek pełen nowoczesności, elektroniki, zdalnej komunikacji, nie wspominając już o wielofunkcyjnych telefonach komórkowych, coraz bardziej wszechstronnych komputerach, tabletach i innych urządzeniach zasługujących na miano codziennego użytku. Żyjemy w wieku, w którym technologia informacyjna jest nieodłączną częścią życia każdego człowieka. To dziedzina informatyki, która łączy w sobie telekomunikację, narzędzia oraz inne technologie związane z informacją. Tak więc za każdym razem kiedy piszecie coś na Facebooku, Naszej Klasie, wysyłacie maila, poszukujecie informacji do referatu w szkole, przesyłacie zdjęcia znajomym, czy robicie prezentację, macie do czynienia z technologią informacyjną. Nie można sobie wyobrazić nowoczesnego zucha, harcerza, harcerza starszego i wędrownika, który nie potrafi poradzić sobie z wykonaniem podstawowych czynności za pomocą komputera czy innego popularnego urządzenia jak aparat lub nowoczesny telewizor. Zanurkujcie w ten świat, realizując zadania z tego obszaru, a umiejętności i wiedza jaką zdobędziecie, niejednokrotnie okażą się bardzo przydatne w życiu prywatnym, harcerskim, ale także w przyszłości, w życiu zawodowym. Nie pozwólcie odrzucić potencjału, jaki stoi za tymi technologiami, jak niegdyś Bill Gates, odrzucił coś, co teraz jest jednym z największych osiągnięć ludzkości w przekazywaniu informacji. 65

66 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów: Wykluczenie cyfrowe". Młodzi ludzie w większości doskonale radzą sobie z obsługą komputera. Niestety sporo dorosłych osób dotyka problem wykluczenia cyfrowego, nie tylko dlatego, że nie mają komputerów w domu, ale również dlatego, że nie potrafią z nich korzystać. Aby ograniczyć ten problem w Waszym środowisku lokalnym, opracujcie kurs z podstaw obsługi komputerów i korzystania z Internetu. Zorganizujcie zajęcia z pomocą takich partnerów, jak Dom Kultury, Urząd Miasta lub szkoła. Program kursu przygotujcie w formie dokumentu w pdf. Zaproście na warsztaty rodziców, dziadków zuchów, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników z Waszego hufca. Jak cię widzą, tak cię piszą. Wiele mówi się o wizerunku ZHP. Różni ludzie różnie postrzegają harcerstwo i to, co w nim robimy, to jak się bawimy i to, co nam to daje. Wciąż żywy jest stereotyp o harcerzu sprzedającym ciastka, harcerzu przeprowadzającym starsze panie przez jezdnie, jasne zdarza nam się to, ale to nie tylko na tym polega życie harcerskie! Nowe technologie dają również możliwości do walki z tymi stereotypami, dlatego przy współpracy z członkiem Komendy Waszego hufca nakręćcie film promujący harcerstwo, pokazujący harcerstwo takie, jakim jest, czyli nowoczesne. Nie zapomnijcie o wykonaniu scenariusza, dobraniu odpowiednich ról, możecie również wykorzystać materiały video nagrane w Waszym hufcu wcześniej, o ile ich autorzy udzielą Wam na to zgody. pionierka ekologia samarytanka WWW 66

67 Zadania za 4 punkty: Niezbędne narzędzia współczesnej pracy. W dzisiejszych czasach trudno wyobrazić sobie życie bez komputerów. To narzędzie pracy niezbędne w każdym niemal zawodzie, na studiach, w szkole czy w wykonywaniu niektórych domowych obowiązków. Poznajcie wybrany przez siebie program komputerowy, który może być przydatny w naszej organizacji lub dla Was samych. Niech każdy z Was zainstaluje go na własnym komputerze, a kiedy opanujecie już jego tajniki, przeprowadźcie mini kurs dla innego zastępu z zakresu obsługi tego programu. Pamiętajcie, że wykonując to zadanie, jesteście zobligowani do korzystania z legalnej wersji oprogramowania. Wiele programów oferuje darmowe wersje freeware (na bezpłatnej licencji) lub trial, z których możecie swobodnie korzystać przez określony czas. Szymon wymyślił swoje własne zadanie w tym obszarze i przesłał je Radzie TEZM do oceny? Może i Wy tak zrobicie? Ja programista. Już od samego początku, kiedy włączacie praktycznie każde nowoczesne urządzenie, macie do czynienia z ich dziełem. Chodzi o programistów, którzy tworzą oprogramowanie, bez którego różne urządzenia nie mogłyby działać. Szczególnie włączając komputer i przeglądając Internet możecie być pewni, że za tym, co widzicie, stał co najmniej jeden, a bardzo często całe rzesze programistów. Ale jak takie programy działają od podszewki? Na przykład strony internetowe? Spróbujcie stworzyć prosty formularz do zgłaszania się zuchowych i harcerskich grup na biwaki. Proponujemy wykonać go przy użyciu takich technologii jak na przykład: PHP, HTML oraz CSS. Zacznijcie od przeczytania 67

68 podstawowych tutoriali. Podzielcie się pracą: niech ktoś zaprojektuje wygląd formularza, ktoś go stworzy, ktoś zaprogramuje obsługę przesłanych danych. Możecie też zmienić jego zastosowanie. W ten sposób poznacie od podszewki świat Internetu, a może również wzbogacicie swoją stronę o dodatkową funkcjonalność? Sprawności: programistka/programista (mistrzowska) WWW Zadania za 3 punkty: Internetowe radio. Rozwój różnych technologii sprawił, że każdy może w sieci transmitować w czasie rzeczywistym audycje radiowe. Poczytajcie o internetowych radiach. Stwórzcie na wybrany przez siebie temat audycję i puśćcie ją w internetowy eter. Zaproście do słuchania przed komputery Waszych znajomych i rodziców. Drukarnie cyfrowe. Wszystkie materiały promocyjne, którymi chwalą się firmy (ulotki, banery, standy, wizytówki) przechodzą różne etapy tworzenia, od projektowania niekiedy nawet na kartce, przez tworzenie projektu komputerowego, a następnie wykonania za pomocą specjalnych maszyn. Ale jak wygląda to dokładnie? Jakie warunki musi spełnić graficzny projekt, aby został przesłany do wykonania? Zorganizujcie wypad do drukarni cyfrowej lub firmy produkującej inne materiały promocyjne (np. plakietki). Zapytajcie, jakim sprzętem dysponuje, czym się charakteryzuje, czy jest droga. Poproście o pokazanie różnych etapów produkcji. Przed udziałem w tej wycieczce opracujcie pytania, na które odpowiedzi Was interesują. Zadania za 2 punkty: Akcja animacja. Kto z nas nie oglądał nigdy kreskówek oraz ciekawych filmików rysunkowych w Internecie? Teraz komputery umożliwiają tworzenie animacji na ekranie monitora. Dowiedzcie się, jak wygląda praca osoby odpowiedzialnej za 68

69 wykonywanie kreskówek oraz jak realizuje się ich wykonanie dzisiaj, a jak robiło się to kiedyś? Jakie są rodzaje tej sztuki? Wykonajcie ciekawą animację dowolną odnalezioną techniką, z naszej strony proponujemy Wam metodę poklatkową, za pomocą której można uzyskać bardzo ciekawe efekty. Co z tymi ACTAmi?. Powszechny dostęp do Internetu niesie za sobą również nieograniczoną możliwość wymiany plików. Należy jednak pamiętać, że za każdym filmem, zdjęciem, tekstem czy muzyką stoją żywi ludzie, którzy włożyli niejednokrotnie ogrom pracy, aby ich dzieło ujrzało światło dzienne. Wykonajcie folder informacyjny na temat praw autorskich dotyczących programów, gier, muzyki, e-booków oraz zdjęć, przeprowadźcie na zbiórce dyskusje o etyce pobierania z sieci nielegalnych treści. Sprawności: znawczyni/znawca (mistrzowska) Zadania za 1 punkt: Halo, mówi się!. Każdy zuch, harcerz, harcerz starszy, a już na pewno wędrownik wie, że ZHP należy do różnych organizacji skautowych. W każdym państwie można spotkać ludzi o podobnych do naszych ideałach, robiących podobne rzeczy, ale czy na pewno? Jak bardzo różnią się ich działania od naszych? Jak oni postrzegają bycie w skautingu? Za pomocą dowolnie wybranego medium komunikacyjnego nawiążcie kontakt ze skautową grupą z zagranicy. Do powyższych pytań dołóżcie również wymyślone przez siebie. Spróbujcie wymienić się doświadczeniami, może zaczerpniecie w ten sposób inspirację na kolejny rok wędrowniczej pracy? łączność i sygnalizacja Sprawności: znawczyni skautingu/ znawca skautingu (***) 69

70 Samochód - nie tylko do jazdy. Samochody bardzo szybko dostosowują się do trendów panujących w świecie nowych technologii. Jeszcze parę lat temu samochód można było rozkręcić, przetrzeć niemal każdą część, a potem złożyć, a to wszystko w zaciszu domowego garażu. Zorganizujcie zbiórkę o wszystkich nowinkach technologicznych dotyczących samochodów, wyszukajcie filmy prezentujące aktualnie istniejące pojazdy, ale również futurystyczne wizje projektantów. Przeprowadźcie panel dyskusyjny dotyczący potrzeby stosowania w samochodach takich technologii. W pliku tekstowym zgromadźcie linki do odnalezionych materiałów wideo. ekologia 70

71 Biblioteczka zastępowego Polska wersja strony internetowej wyszukiwarki Google (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Wszystko o wyszukiwarce firmy z Mountain View. Wiele praktycznych wskazówek, rad oraz artykułów. Strony internetowe poświęcone popularnym systemom CMS (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Strony internetowe poświęcone dwóm popularnym systemom do tworzenia stron internetowych. Znajdują się tam między innymi poradniki oraz fora dyskusyjne, czyli informacje pomocne przy tworzeniu stron internetowych z ich wykorzystaniem. Strona internetowa poświęcona kursom tworzenia stron WWW (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Prosty kurs HTML i CSS, czyli podstawowych języków do tworzenia stron internetowych. Strona aplikacji internetowej PREZI (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Strona programu do tworzenia niekonwencjonalnych prezentacji multimedialnych. Strona internetowa kursu PHP (dla harcerzy starszych i wędrowników) Podstawowy kurs najpopularniejszego języka programowania do tworzenia dynamicznych stron www 71

72 Strona internetowa języka Python (dla harcerzy starszych i wędrowników) Poradnik programowania w popularnym języku skryptowym Python - strona internetowa z pomocą, której może utworzyć internetowe radio 72

73 OBSZAR TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI Jeżeli zabałaganione biurko jest oznaką zabałaganionego umysłu, oznaką czego jest puste biurko? Albert Einstein WSTĘP Super lekkie samoloty, hybrydowe napędy, myślące roboty to tylko nieliczne osiągnięcia ludzkiej myśli ostatnich dziesięcioleci. Zwróćmy uwagę na bardzo szybki postęp nauki i techniki, który jesteśmy w stanie obserwować z dnia na dzień. Wynalazki powstają na naszych oczach, a co za tym idzie, każdy z nas ma ogromną okazję do śledzenia powstających technologii przyszłości. To okazja, jakiej nie mieli nasi dziadkowie, a której nasi rodzice mogą nie docenić. Podążając za myślą wielkiego fizyka Alberta Einsteina, szczególnie my zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy powinniśmy kierować się odwagą sięgania po wiedzę, umiejętności oraz przewidywanie tego, co może być ważne i przydatne za pewien czas. Nauka nie potrafi przewidzieć przyszłości, ale każdy z Nas ma wpływ na swój los, swoich przyjaciół, a w dorosłym życiu może nawet i na całe kraje Znane są tysiące sposobów zabijania czasu, ale nikt nie wie jak go wskrzesić. (A. Einstein). Po co zatem tracić czas? Prawdziwy zuch, harcerz, harcerz starszy i wędrownik podejmuje wyzwanie A dzisiaj wyzwaniem nie jest już nauka pisania, ale obsługa programów komputerowych. To nie jest nauka jazdy samochodem, ale ekonomiczne i ekologiczne podejście do wyboru napędu samochodowego. W końcu trudno jest mówić o sobie jako o zaradnym zuchu czy 73

74 harcerzu, kiedy nie potrafi się wymienić innych niż ropa naftowa źródeł energii albo nie ma się pojęcia o tym, czym jest DNA. A Ty wiesz, czym są samochody hybrydowe? Czy boisz się jeść genetycznie modyfikowane rośliny? Przerażają Cię komunikaty na monitorze Twojego komputera, bo ich zwyczajnie nie rozumiesz? A zatem Druhu Zastępowy! Drogie zuchy, harcerze, harcerze starsi i wędrownicy! To do Was należy zadanie Niech Wasz zastęp i Wasza gromada będzie nowoczesna, zaradna i podejmie wyzwanie na miarę XXI wieku. Wyobraźnia bez wiedzy może stworzyć rzeczy piękne, (ale) wiedza bez wyobraźni najwyżej doskonałe (A. Einstein). Wykorzystajcie swoją wyobraźnię do zdobycia potrzebnej dzisiaj wiedzy, którą możecie zdobyć, podejmując się przygód i zadań z bloku Technologie Przyszłości. 74

75 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów: Moja kumpela Nauka. Nauka to elegancka pani, dama o wyrafinowanych manierach, którą należy odwiedzać z rozwagą i przygotowaniem. Waszym zadaniem będzie odszukanie informacji o odbywającej się wystawie wynalazczości i innowacyjności, festiwalu lub festynie naukowym, a następnie wzięcie w nim udziału. Wykorzystajcie tę okazję do poszerzenia swojej wiedzy o wynalazkach i nowych rozwiązaniach konstruktorskich. Przygotujcie fotorelację z wybranej imprezy, którą możecie opublikować w dowolny sposób na przykład w gazetce szkolnej lub hufcowej stronie internetowej. Następnie spróbujcie zorganizować swój festiwal. Proponujemy Wam zaprosić Naukę na własną imprezę. Festiwal nauki to coroczna impreza. mająca na celu popularyzację nauki, przygotowana przez różnorodne środowiska akademickie. Zorganizujcie taki festiwal nauki w Waszym hufcu, który będzie trwał przez minimum jeden dzień, w trakcie którego drużyny i zastępy z Waszego środowiska wezmą udział w kilku przygotowanych przez Was pokazach, prelekcjach. Postarajcie się zaprosić na to wydarzenie również znajomych ze szkoły. Być może uda Wam się zorganizować jakieś laboratorium lub przygotować ciekawy pokaz filmów. Tematyką festiwalu powinny być, jak się domyślacie, technologie przyszłości. Do współpracy warto zaprosić ludzi nauki z waszej miejscowości lub okolicy, nauczycieli lub rodziców. W przygotowaniu tej imprezy pomocne Wam także będą zrealizowane przez wasz zastęp także inne zadania z tego obszaru. Niech nauka będzie z Wami! Sprawności: badacz/badaczka (***), mistrz harców (mistrzowska), znak służby nauce Grafen - materiał przyszłości. Grafen to jedna z alotropowych odmian węgla, za którego badania Andriej Gejm i Konstantin Nowosiołow otrzymali w roku 2010 Nagrodę Nobla. Powyższe zdanie pewnie przyprawiło Was o zawrót głowy połączony z niemiłymi wspomnieniami lekcji chemii. Zupełnie niesłusznie! Jedno z płomieni wędrowniczej watry zobowiązuje każdego wędrownika do dbania o wzmacnianie siły rozumu. A jak inaczej można tego dokonać jak nie na drodze wyczynu! Zbierzcie jak najwięcej informacji o grafenie, jego zastosowaniu oraz sposobie otrzymywania. Odkryjcie polskie wątki w historii badań nad tą odmianą węgla, 75

76 a następnie spróbujcie dokonać czegoś niezwykłego - nawiążcie kontakt z wybranym polskim badaczem, który m.in. osobiście znałby wybranego noblistę lub był polskim pionierem nauki o międzynarodowej sławie (mogą być to badacze grafenu lub inni naukowcy zajmujący się interesującą Was dziedziną). Przeprowadźcie z nim wywiad (porozmawiajcie o kulisach jego pracy, sposobie finansowania polskiej nauki, ciekawostkach), a następnie zredagujcie artykuł, w którym przedstawicie swoją przygodę z innowacyjnymi badaniami naukowymi. W swoich poszukiwaniach korzystajcie z internetowych stron uczelni wyższych oraz instytutów naukowych. Sprawności: badacz/badaczka (***), dziennikarz/dziennikarka (***) Zadania za 4 punkty: Czy słusznie boimy się elektrowni jądrowych?. Energia jądrowa wciąż budzi wiele kontrowersji oraz wzbudza strach w społeczeństwie. Tymczasem polski rząd i przepisy unijne sprawiają, że jesteśmy coraz bliżej decyzji o zbudowaniu elektrowni jądrowej w Polsce. A jakie jest Wasze zdanie? Przeprowadźcie dokładny zwiad w prasie i literaturze. Znajdźcie argumenty za i przeciwko budowie takiej elektrowni, a następnie zorganizujcie kampanię informacyjną na temat elektrowni jądrowych, w której rzetelnie poinformujecie najbliższą społeczność o zaletach i wadach tego typu pozyskiwania energii. Stwórzcie plakaty, ulotki informacyjne, być może stronę internetową. Sprawności: badacz/badaczka (***) WWW ekologia Biopaliwa czy z żywności można produkować energię?. Biopaliwa to bardzo modne rozwiązanie, które pojawia się często w kontekście coraz droższych i kurczących się zasobów paliw kopalnych. Czy wiecie, jakie paliwa nazywa się mianem biopaliw? Biopaliwa produkuje się z roślin, często tych, które mogą 76

77 stanowić pokarm dla ludzi. Czy można śmiało mówić, że kiedy w Afryce ludzie głodują, Europa korzysta z wygód cywilizacji kosztem ich racji żywnościowych? Odszukajcie stosowną literaturę, poznajcie zdanie innych i zorganizujcie debatę. Możecie na nią zaprosić innych harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników lub kolegów z klasy. Pamiętajcie, aby odpowiednio podsumować debatę i uwiecznić jej wyniki w wybrany sposób, na przykład w formie teledysku. Sprawności: znawca przyrody (***), ekolog (mistrzowska), badacz/badaczka (***), mistrz harców (mistrzowska) ekologia Zastęp "Dzikie Lwy" podjął się realizacji tego zadania, a zdobyta wiedza okazała się bardzo przydatna także po jego zakończeniu. Chcecie się o tym przekonać? Wybierzcie to zadanie. Zadania za 3 punkty: Czy firma ubezpieczeniowa powinna znać Twój kod genetyczny?. Nasz pin do telefonu komórkowego, pin do karty kredytowej, numer pesel czy czasami adres są danymi, które znajdują się pod naszą ścisła kontrolą, pozostają w tajemnicy, której pilnie strzeżemy. Od niedawna nauka daje nam możliwość poznania własnego kodu genetycznego, a wraz z tym różnorodne informacje o naszym pochodzeniu, historii, a także chorobach, na które będziemy w przyszłości cierpieć lub w stosunku do których znajdujemy się w podwyższonej grupie ryzyka. Póki co, znany jest ogólny kod genetyczny człowieka, ale za jakiś 77

78 czas każdy z nas będzie mógł się poddać szczegółowemu sekwencjonowaniu. Czy taka informacja powinna być powszechna, jak chociażby nasze imię i nazwisko, czy wolelibyśmy zachować tę wiedzę dla siebie? Przeprowadźcie debatę poprzedzoną przestudiowaniem literatury fachowej, kilku forów internetowych oraz prasy na temat: Czy firma ubezpieczeniowa powinna znać Twój kod genetyczny? Sprawności: badacz/badaczka (***) Teleportacja czy jest możliwa?. Czy wiecie, że naukowcom udało się już teleportować cząstkę mniejszą od atomu? Czy możliwe zatem będzie zastąpienie samochodów machinami teleportacyjnymi? Przeprowadźcie mini śledztwo, zbierzcie dowody oraz argumenty za i przeciw takiej tezie. Następnie przeprowadźcie rozprawę sądową, gdzie na ławie oskarżonych zasiądzie naukowiec zapowiadający szybką możliwość teleportacji. Sprawności: badacz/badaczka (***) Zadania za 2 punkty: Fabryki komórkowe. Posługując się różnorodnymi źródłami informacji, dowiedzcie się, jakie znaczenie mają związki produkowane przez mikroorganizmy w światowej produkcji dodatków do żywności oraz szeroko rozumianej grupy farmaceutyków. Co oznacza termin fabryki komórkowe i czy ludzkość potrafi się bez nich obyć. Zorganizujcie seminarium, na które zaproście swoich rówieśników szkolnych lub też inny zastęp wędrowniczy, na którym zaprezentujecie zdobytą wiedzę oraz przeprowadzicie krótką debatę na temat zalet związków produkowanych drogą chemiczną oraz produkowanych przez mikroorganizmy. Być może rezultatem Waszej pracy będzie artykuł popularnonaukowy, który uda się Wam opublikować w miejscowej prasie. Sprawności: badacz/badaczka (***), dziennikarz/dziennikarka (***) Czy mleko UHaTe ma uszy?. Zadaniem zastępu jest poznanie technologii produkcji mleka oraz rozszyfrowanie skrótu UHT. Jakie jeszcze inne technologie pasteryzacji stosuje się w przemyśle spożywczym? Jak wpłynęły one na zwiększenie dostępności produktów mleczarskich i samego mleka? Dowiedzcie się tego od swoich rodziców i dziadków oraz ze źródeł internetowych. Przygotujcie krótką broszurkę dla swoich rówieśników, w której zawrzecie zebrane informacje. 78

79 Broszurkę spróbujcie rozprowadzić wśród kolegów i koleżanek. Sprawdźcie, jak bardzo powiększyliście swoją wiedzę w wyniku realizacji tego zadania. Sprawności: badacz/badaczka (***), dziennikarz/dziennikarka (***) Zadania za 1 punkt: Małe jest piękne, czyli rzecz o nanotechnologiach. Waszym zadaniem jest odnalezienie definicji nanotechnologii oraz stworzenie plakatu reklamowego dla uczniów szkół ponadgimnazjalych informujący o tym, czym są nanotechnologie, jakie są najważniejsze osiągnięcia tej dziedziny nauki oraz jaki wpływ na rozwój ludzkości mają nanowynalazki. Czy Polacy mają na tym polu osiągnięcia, którymi mogą się pochwalić? Przeprowadźcie na ten temat zbiórkę tematyczną, której efektem będzie stworzenie ciekawej strony internetowej. Sprawności: badacz/badaczka (***), mistrz/mistrzyni internetu (***) WWW Elektroniczny papier. Coraz większą popularność na rynku zdobywają elektroniczne książki, czyli tzw. e-booki. Czy wasz zastęp korzystał z nich kiedykolwiek? Zbierzcie informacje, w jaki sposób się je nabywa, gdzie można je kupić, za ile, czy rzeczywiście są one tańsze od tradycyjnych papierowych książek, a przede wszystkim na czym można je odczytać. Odszukajcie jak najwięcej informacji na temat elektronicznego papieru oraz nagrajcie krótką prezentację lub filmik reklamujący ten wynalazek. Sprawności: badacz/badaczka (***), reżyser (***) 79

80 Biblioteczka zastępowego Domowe eksperymenty Skamieniałość z chomika. Zrób to sam! Mick O Hare, wydawnictwo Insignis 2011 (dla harcerzy starszych i wędrowników) Czy wiecie, jak... zważyć swoją głowę? stworzyć własny wulkan? zmierzyć prędkość światła za pomocą czekolady i kuchenki mikrofalowej? wytworzyć prawdziwą chmurę w plastikowej butelce? uzyskać ciecz, która po uderzeniu zmieni się w ciało stałe? Jeśli nie, koniecznie przeczytajcie tę książkę! Mick O'Hare i redakcja magazynu "New Scientist" oddają w Wasze ręce zbiór fascynujących eksperymentów do samodzielnego wykonania w domu lub na wolnym powietrzu, i to za pomocą najprostszych, dostępnych w każdym gospodarstwie domowym przedmiotów (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl) 365 Eksperymentów na każdy dzień roku wydawnictwo Rea 2008, (dla wszystkich grup metodycznych) Zabawna i pouczająca książka, pomagająca w praktycznym poznawaniu tajemnic otaczającego nas świata. Powietrze. Eksperymenty naukowe wydawnictwo Bellona 2009 (dla zuchów, harcerzy, harcerzy starszych) Badania kosmosu Jerzy i tajny klucz do Wszechświata Stephen W. Hawking, Lucy Hawking, wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2008 (książka dla każdego pionu wiekowego) Gdyby nie ucieczka Freda, niesfornej świnki Jerzego, chłopiec być może nie poznałby Anny i jej ojca Eryka. Co gorsze, nie zdobyłby tajnego klucza do... Wszechświata! Jerzy niespodziewanie wyrusza w podróż trochę (lecz nie całkiem!) podobną do przejażdżki kolejką górską - przemierzy rozległe regiony Wszechświata, odwiedzi planety, przetnie pas asteroid i dotrze do kresów Układu Słonecznego. Ta fascynująca książka łączy wciągającą i zabawną opowieść przygodową z interesującymi informacjami naukowymi o Wszechświecie, planetach, a także najnowszymi teoriami Stephena Hawkinga na temat czarnych dziur. Dodatkową atrakcją są kolorowe zdjęcia różnych obiektów kosmicznych! (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl) 80

81 Jerzy i poszukiwanie kosmicznego skarbu Stephen W. Hawking, Lucy Hawking, wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2009 (książka dla każdego pionu wiekowego) Jerzy jest niepocieszony, gdy Anna i jej ojciec muszą przeprowadzić się do Stanów, bo Eryk dostał pracę przy programie lotów kosmicznych - będzie szukać obcych form życia. Przyjaciele jednak nie rozstają się na długo. Kiedy Anna otrzymuje przerażające ostrzeżenie od kosmitów - a przynajmniej tak jej się zdaje - Jerzy spieszy na pomoc. On, Anna, superkomputer Kosmos i Ernest, irytujący nowy znajomy dziewczynki, natychmiast udają się na fantastyczną wyprawę w poszukiwaniu skarbu - po całej Galaktyce. Książka zawiera dodatkowo eseje Stephena Hawkinga oraz jego kolegów fizyków o najnowszych teoriach na temat podróży po Wszechświecie, a także 32 strony z kolorowymi zdjęciami kosmosu. Jerzy i poszukiwanie kosmicznego skarbu pobudzi wyobraźnię każdego czytelnika (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl) Kwantowa teleportacja Anton Zeilinger, Świat Nauki numer lipiec 2000 (dla wędrowników) Fantastyczne marzenie o przesyłaniu przedmiotów z jednego miejsca na drugie zostało zrealizowane, choć na razie tylko dla cząstek światła. Biologia i geografia Poradnik małego skauta Marcin Przewoźniak, wydawnictwo Papilon, 2010 (dla zuchów i harcerzy) Jak posługiwać się kompasem, jak rozpoznawać tropy zwierząt, jak zbudować szałas, jak rozpalić ognisko, jak przygotować prosty posiłek w lesie, jak spakować plecak, jak rozpoznać kierunek marszu itd., czyli... jak poradzić sobie na szlaku przygody. Poradnik dla dzieci, w przystępny i dowcipny sposób przekazujący wiedzę na temat pożytecznych zachowań i zjawisk przyrodniczych. Książka ilustrowana fotografiami pomagającymi rozpoznawać np. rodzaje chmur (by przewidzieć pogodę) i zabawnymi ilustracjami, które pomagają zapamiętać najważniejsze informacje. Niezbędnik dzielnych łowców przygód! Ekologia i energetyka Zielona przygoda Pomarańczowej Skarpety Czarkowska Iwona, wydawnictwo Zielona Sowa 2009 (dla zuchów i harcerzy) 81

82 Mądra, niezwykle przyjazna i edukacyjna seria przygód stworków o wielkich zielonych sercach! Każda książeczka składa się z trzech części. W każdej części przedstawiona jest przygoda jednego Ekoludka podczas wizyty na Ziemi. I tak: Żółta przygoda Zenobiusza mówi o segregowaniu śmieci, Zielona przygoda Pomarańczowej Skarpety porusza problemy śmiecenia na ulicy, Niebieska przygoda klauna Pyzola mówi o szanowaniu zieleni. W książeczce znajdują się zadania do wykonania przez dziecko (dziecko rozwiązuje rebusy, krzyżówki, eliminatki, rysuje historyjki obrazkowe, wykonuje zabawkę do samodzielnego wykonania itp.) (na podstawie informacji wydawnictwa) Ekologiczne dzieciaki. 100 rzeczy, które możesz zrobić, by ocalić planetę Kim McKay i Jenny Bonnin, wydawnictwo: G+J RBA 2011 (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Czy wiesz, co jest najlepszym źródłem energii? Czy rozumiesz takie terminy jak recykling, ślad węglowy i globalne ocieplenie? Czy wiesz, jaki środek transportu jest najbardziej ekologiczny? Czy potrafisz zorganizować ekologiczne przyjęcie? Czy umiesz odróżnić surowce naturalne od syntetycznych? Czy słyszałeś o ekoturystyce? Kim McKay i Jenny Bonnin proponują 100 praktycznych wskazówek i zabawnych sposobów na zmniejszenie niekorzystnego wpływu na klimat. Znajdziesz tu również wiele interesujących stron internetowych, które pomogą ci uzupełnić wiedzę o ekologii (na podstawie informacji zawartych na stronie Fizyka i energetyka jądrowa Nazywam się Albert Einstein Lluis Cuqota, wydawnictwo Media Rodzina, 2006 (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Einstein, urodzony w Ulm, mieście w południowych Niemczech słynącym ze wspaniałej katedry, został przez magazyn "Time" ogłoszony człowiekiem XX wieku. Dlaczego tak się stało? Choć nie był wzorowym uczniem, szybko wykazał się umiejętnością rozważania istotnych zagadnień współczesnej fizyki. Później jego prace na temat światła, elektrodynamiki, energii, przestrzeni i czasu rozsławiły go na całym świecie, ponieważ stanowiły potwierdzenie dawnych teorii lub też odkrywały pasjonujące zagadki fizyki. Choć jego wkład w rozwój wiedzy był tak doniosły, był on człowiekiem z krwi i kości, co pokazuje lektura tej książki (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl). 82

83 Pan raczy żartować, panie Feynman! Richard P. Feynman, wydawnictwo znak, 2007 (dla wędrowników) Ta pełna anegdot i błyskotliwego humoru książka opowiada nie tylko o pracach nad budową bomby atomowej i tajemnicami materii, ale pokazuje też fizyka jako speca od otwierania zamków szyfrowych i niezłego perkusistę. Feynman opisuje spotkanie z Einsteinem, walki z rządową biurokracją, próby reformy brazylijskiej edukacji, codzienne życie w ośrodku badawczym w Los Alamos, wreszcie flirty z tancerkami w Las Vegas. Wyjaśnia jak za jednego - z trudem zdobytego - dolara oddał amerykańskiemu rządowi pomysł na elektrownię jądrową (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl). Inżynieria Mały inżynier. Nauka i zabawa Elżbieta Bednarek i Krzysztof Nowopolski wydawnictwo Papilon 2011 (dla zuchów i harcerzy) Każde dziecko uwielbia eksperymentować, bo samodzielne wykonywanie prostych doświadczeń to świetna zabawa i pouczająca przygoda. By zgłębić podstawowe prawa fizyki i chemii, nie potrzebujemy nadzwyczajnych urządzeń i trudnodostępnych substancji. W czasie naszej podróży po świecie nauki i techniki dzieci zbudują własną starożytną machinę wojenną, dowiedzą się, jak zmusić balonik, by nadmuchał się sam, stworzą niezwykłą miksturę, która w tajemniczy sposób zmienia swoje właściwości oraz zamienią puszkę po coca coli w wirujący silnik (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl). Wynalazki Bardzo ilustrowana historia wynalazków Adam Larkum wydawnictwo Papilon 2008 (dla zuchów, harcerzy i harcerzy starszych) Tostery, toalety i telewizja, komputery, samochody i tabliczki czekolady, samoloty, a nawet dżinsy. Te oraz wiele innych urządzeń oraz przedmiotów codziennego użytku służy Ci dziś dzięki temu, że ktoś kiedyś wpadł na genialny pomysł. Niektóre powstawały metodą żmudnych prób i błędów, inne przez czysty przypadek. Książka ta prezentuje fascynujące dzieje wynalazków, bez których trudno obecnie wyobrazić sobie życie - od koła po skomplikowane współczesne gadżety (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl). 83

84 OBSZAR WOLONTARIAT Spałem i śniłem, że życie jest radością. Obudziłem się i zobaczyłem, że życie jest służbą. Zacząłem służyć i zobaczyłem, że służba jest szczęściem. Rabindranath Tagore WSTĘP Razem z Szymkiem i jego zastępem Dzikie Lwy zastanówcie się przez chwilę, jak często w naszym życiu słyszymy o rzeszach ludzi potrzebujących? Jak często słyszymy o ludziach chorych, biednych, samotnych, skrzywdzonych, z różnymi problemami? Odpowiedź nasuwa się niemal natychmiastowo: codziennie po kilka razy. Prasa, radio, telewizja, co godzina podają informację o tragicznych wypadkach drogowych, trzęsieniach ziemi, powodziach, pożarach, nieuleczalnie chorych dzieciach, starszych ludziach pozostawionych samym sobie z niełatwym losem. Szymek ostatnio opowiadał o takim przypadku, kiedy razem z zuchami, harcerzami, harcerzami starszymi i wędrownikami pomagał usypywać wały przeciwpowodziowe, które uchroniły domy w jego okolicy przed zalaniem. Pomyślmy, czy takie problemy dotykają tylko ludzi? Oczywiście, że nie. Schroniska są przepełnione niczyimi zwierzętami. Nieczuli ludzie krzywdzą niewinne psiaki, koty, pozostawiając bezbronne czworonogi na pastwę losu. A czy nie jest też tak, że problemów nie mają stare, zapomniane cmentarze? Groby w polskich nekropoliach, którymi od dawien dawna nikt się już nie opiekuje? Pamięć o historii, która u wielu ludzi jest ulotna? Zanikająca tożsamość narodowa, której się nie pielęgnuje? Czy problemów nie mają lasy, których jest coraz mniej? A może dzieci i młodzież, która swoje życie marnuje siedząc całymi dniami przed blokiem, robiąc wielkie NIC? 84

85 Z pewnością odpowiecie TAK, oni wszyscy mają problemy. Trzeba im pomóc! Podejmując działania na rzecz innych (ludzi, zwierząt, zabytków, przyrody itp.), przyczynicie się do tego, aby pozostawić ten świat trochę lepszym, niż go zastaliście - jak uczył twórca skautingu Robert Baden Powell. Pomagając innym pozbyć się ich problemów i nie żądając za to nawet najdrobniejszej zapłaty, będziecie prawdziwymi wolontariuszami zmieniającymi świat na lepsze. Zastęp Dzikie Lwy zawiózł wczoraj do schroniska kilkanaście kilogramów koców, karmy dla psów i kotów oraz miski na jedzenie i wodę do picia. Wy też możecie się przyłączyć do takich i innych akcji! Może właśnie zadaliście sobie pytanie: po co się tak trudzić i nie mieć z tego nawet jednej złotówki?. Warto być wolontariuszem, warto pełnić służbę na rzecz innych, bo to ogromna radość i szczęście pomagać innym. Gdy zaobserwujecie wyniki Waszej pracy, odczujecie ogromną satysfakcję z podejmowanych działań. Podczas pracy wolontariusza poznacie nowych znajomych, zawrzecie nowe przyjaźnie, zdobędziecie umiejętności, które przydadzą się Wam w przyszłości, dzięki Wam - innym będzie lepiej. Ruszajcie zatem w drogę z wolontariatem, tak jak Szymek z Dzikimi Lwami. 85

86 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów: Hospicjum wielkie potrzeby, Twoja wielka pomoc. Hospicjum to miejsce, gdzie trafiają dzieci i dorośli nieuleczalnie chorzy. Nie wszyscy potrafią pracować w takim miejscu. Tylko wybrani wolontariusze mają na tyle mocną psychikę, że sami dobrowolnie zgłaszają się do pomocy w hospicjum. Może Wy też tacy jesteście i tak chcecie? Nie trzeba zaraz pracować bezpośrednio przy chorych. W hospicjum można wykonywać inne potrzebne prace, które pomogą personelowi. Zgłoście się zastępem do najbliższego hospicjum i zaoferujcie swoją pomoc w przygotowywaniu posiłków, sprzątaniu pomieszczeń i myciu naczyń. Może pracujący tam personel zaproponuje Wam jeszcze inne prace. Wystarczy, jeśli jasno i wyraźnie zakomunikujecie, że nie chcecie pracować bezpośrednio przy chorych, abyście mogli pomagać w inny sposób. A może nie chcecie się izolować od chorych? Oni tak bardzo potrzebują kontaktu z drugim człowiekiem, zwyczajnej rozmowy, krótkiego spaceru po terenie hospicjum, świeżej herbaty albo przeczytania gazety. Czasami poproszą o poprawienie pozycji na łóżku lub podanie tacy z kolacją. To trudna praca, ale bardzo potrzebna. Służba w tym miejscu jest bardzo wartościowa. Chcąc podjąć współpracę z hospicjum, musicie zaopatrzyć się w biały fartuch i obuwie na zmianę. Sprawności: uprawnienia ratownika medycznego, Brązowa odznaka Ratownika ZHP samarytanka Koncert charytatywny. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, że na świecie zazwyczaj brakuje pieniędzy. Osoby chore, potrzebujące często borykają się z problemem braku środków finansowych na swoje leczenie lub poprawienie statusu. W takich przypadkach często z pomocą przychodzi organizacja koncertu charytatywnego. Podejmijcie zastępem to wyzwanie zorganizujcie koncert, z którego dochód przeznaczycie na pomoc wybranej chorej lub w inny sposób potrzebującej osobie. Zacznijcie od ustalenia harmonogramu działań zmierzających do organizacji koncertu. Podzielcie się obowiązkami. Udajcie się do odpowiednich instytucji, które pomogą Wam znaleźć odpowiednią osobę potrzebującą. 86

87 Zapoznajcie się z jej przypadkiem, zaproponujcie pomoc w postaci organizacji koncertu. Zbierzcie wszelką dokumentację i poznajcie historię osoby, dla której to wszystko robicie. Uzyskajcie zgodę komendy hufca na podjęcie takich działań. Pójdźcie z oficjalnym pismem do osoby, która pomoże Wam znaleźć miejsce na realizację przedsięwzięcia. W takich przypadkach warto rozmawiać z kierownikami domów kultury, świetlic miejskich, czy klubów osiedlowych. Gdy uzyskacie już zgodę na organizację koncertu, zastanówcie się nad listą zespołów, które zaprosicie do wystąpienia. Warto tutaj pamiętać o tym, aby muzyka na koncercie była dobrana odpowiednio do odbiorców. Sugeruje się unikać ciężkich rytmów, a w szczególności niepozytywnych treści. Zaproście wykonawców, podając charakter koncertu. Ustalcie cenę biletu oraz zaproście gości sponsorów, władze miasta, gminy, dyrekcję szkół, rodziców i wszystkie zuchy, harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników. Promujcie koncert w lokalnych mediach. Każda suma pieniędzy zebrana podczas koncertu będzie satysfakcjonująca dla osoby, dla której to wszystko robicie. Zastanówcie się, czy przy okazji organizacji takiego muzycznego przedsięwzięcia nie warto zorganizować gier i zabaw dla dzieci? Sprawności: uprawnienia samodzielnego księgowego/samodzielnej księgowej, uprawnienia do prowadzenia ksiąg przychodów i rozchodów, artysta/artystka (mistrzowska) samarytanka Zadania za 4 punkty: Akcja czytania dzieciom. Wszystkie dzieci przebywające w hospicjum lub na szpitalnych oddziałach dziecięcych nie mają organizowanej zbyt dużej ilości rozrywek. W większości przypadków, jeśli tylko zdrowie na to pozwala, czas organizują sobie same, w gronie małych pacjentów. Wykonajcie zadanie, które umili im czas spędzany na szpitalnej sali. Zorganizujcie akcję czytania dzieciom. Wybierzcie najciekawsze bajki i opowiadania, udajcie się do wybranego hospicjum lub szpitala i zapoznajcie małych pacjentów z interesującymi opowieściami. Oczywiście zgodę na takie działanie musi jak zawsze wyrazić komenda hufca, a także ordynator oddziału lub odpowiedni kierownik w hospicjum. Przed rozpoczęciem akcji nauczcie się ładnie czytać wybrane fragmenty. Tutaj nie może 87

88 być mowy o jąkaniu, monotonnym czytaniu, braku zaangażowania lub innych niedoskonałościach. To dzięki Wam ponury, szary świat szpitalny nabierze barw i radość popłynie szerokimi strumieniami. Sprawności: artysta/artystka (mistrzowska), uprawnienia animatora pedagogiki zabawy Klanza Ciekawsza godzina. Wiecie, że, największym wrogiem zabawy jest nuda. W ciężkiej pracy również przydaje się mile spędzona przerwa. Dzieci, które przebywają w świetlicy zazwyczaj odrabiają lekcje lub bawią się wciąż tymi samymi zabawkami i w ten sam sposób. Zorganizujcie zajęcia o tematyce harcerskiej, przynajmniej raz w tygodniu, dla dzieci korzystających ze świetlicy środowiskowej najbliżej harcówki lub w świetlicy szkolnej, w której działa Wasza drużyna. Zajęcia nie muszą być długie, ważne aby zaproponować dzieciom coś nowego, ciekawszego. Wykonując to zadania druh Szymon ćwiczył umiejętności z zakresu kilku technik harcerskich. terenoznawstwo symbolika szyfry węzły musztra pionierka samarytanka łączność i sygnalizacja Zadania za 3 punkty: Przewodnik bez barier. Osoby niepełnosprawne fizycznie są wokół nas. Miejsca publiczne, z których korzystają wszyscy, nie są dostosowane w wystarczającym stopniu dla osób niepełnosprawnych. Nie ma podjazdów ani wind dla wózków 88

89 inwalidzkich, nie ma poręczy, a drzwi są za wąskie. Zaangażujcie się w opracowanie broszury informacyjnej lub strony internetowej, w której zawrzecie opisy miejsc łatwo dostępnych dla osób niepełnosprawnych. Wykonajcie zdjęcia i mapki dojazdów obiektów. Opiszcie, co w danym miejscu można załatwić i jakie są ułatwienia dla osób niepełnosprawnych. Pamiętajcie, żeby opisać nie tylko urzędy i instytucje z Waszej okolicy, ale także lokale gastronomiczne, urzędy, biblioteki i wszystkie inne miejsca publiczne, z których korzystamy na co dzień. Sprawności: webmaster (mistrzowska), grafik komputerowy (mistrzowska) terenoznawstwo WWW Harcerskie przedszkole. Zloty, złazy, kursy, zjazdy to tylko niektóre formy stosowane w harcerstwie, w których ochoczo biorą udział instruktorzy z całej Polski. Znaczna część naszych liderów posiada już swoje rodziny i dzieci. Jak myślicie, czy łatwo im brać udział we wspomnianych wydarzeniach, gdy cały czas muszą zajmować się dziećmi? Na pewno NIE. Dlatego z pomocą przychodzą przedszkola dla dzieci instruktorów. Zorganizujcie zastępem takie przedszkole. Zapoznajcie się z kalendarzem imprez odbywających się w ZHP pod względem potrzeby zorganizowania takiej akcji. Wybierzcie interesującą Was formę i skontaktujcie się z organizatorem, przedstawiając swoją propozycję. Jeśli dobrze porozmawiacie, to nic nie zapłacicie za udział w przedsięwzięciu, a otrzymacie szereg świadczeń socjalnych. W najgorszym wypadku będą czekały Was opłaty za jedzenie i transport. Po wykonaniu takiego zadania wielu instruktorów będzie Wam bardzo wdzięcznych. Do dzieła! Sprawności: artysta/artystka (mistrzowska), uprawnienia animatora pedagogiki zabawy Klanza terenoznawstwo szyfry łączność i sygnalizacja musztra pionierka samarytanka 89

90 Zadania za 2 punkty: Pomoc w kierowaniu ruchem. 1 listopada każdego roku to czas, kiedy odwiedzamy groby swoich najbliższych. Robimy to podobnie jak cała Polska. Często nie korzystamy z miejskich środków transportu, tylko wyruszamy w trasę osobistymi samochodami. Każdy, kto przeżył taki wyjazd wie, że przy cmentarzach tworzą się olbrzymie korki, brakuje miejsc parkingowych, a niekiedy panuje chaos i dezorientacja. Na pomoc w takich sytuacjach przychodzi policja, która kieruje ruchem i wskazuje miejsca postojowe. Wy, jako wędrownicy, możecie pomóc policji w tym czasie. Zorganizujcie zastępem akcję kierowania ruchem 1 listopada. Oczywiście nie będziecie mogli stać na środku skrzyżowania, jak to robi policja, ale kierowanie ruchem przy samym cmentarzu lub wskazywanie miejsc parkingowych jest w zasięgu Waszej ręki. Udajcie się do komendy policji w celu uzyskania zgody na przeprowadzenie akcji oraz dograjcie Wasz zakres obowiązków i uprawnień. Istnieje szansa, że będziecie musieli przejść specjalne szkolenie. Jeśli policja nie zaoferuje Wam takiego rozwiązania, poszukajcie kursów, które przygotowują do działań tego typu. Jeszcze niedawno takie szkolenia organizowane były w stolicy. Warto podejmować działania o takim charakterze. Dzięki Wam wielu kierowców może zaoszczędzić nerwów w dniu Wszystkich Świętych. Sprawności: logistyk (mistrzowska) łączność i sygnalizacja Pomoc w pracach biurowych. W każdym biurze, instytucji, urzędzie czy organizacji pracownicy codziennie mierzą się z ogromem prac papierkowych. Często muszą wykonywać zadania, które mają niewiele wspólnego z ich zakresem obowiązków, a przez to są mniej wydajni i tracą wiele czasu. Zorganizujcie zastępem akcję pomocy w pracach biurowych w Waszym hufcu lub innej organizacji pozarządowej. Katalogowanie i opisywanie dokumentacji, wykonywanie ksero, robienie zakupów, wysyłanie korespondencji, dokonywanie prostych rozliczeń to tylko niektóre czynności, które możecie wykonywać w takiej organizacji. Zacznijcie od swojego hufca, może komenda z wielką ochotą skorzysta z Waszej służby? Jeśli tam sobie wszyscy radzą i nie potrzebują wolontariuszy, to zapytajcie w takich 90

91 organizacjach jak Caritas, Czerwony Krzyż czy różnego rodzaju fundacjach. Dzięki podjętym przez Was zadaniom praca będzie szła szybciej i bardziej efektywnie. Sprawności: makler (mistrzowska), przewodniczka po rynku pracy/przewodnik po rynku pracy (mistrzowska), webmaster (mistrzowska), grafik komputerowy (mistrzowska), programistka/programista... (mistrzowska) ekologia Zadania za 1 punkt: 1 % dla.... 1% to popularny i łatwy sposób na zdobycie funduszy niezbędnych do lepszej pracy czy uzyskania pomocy w kwestii zdrowia. Pomóżcie zorganizować akcję 1% dla wybranej przez Was organizacji, która samodzielnie nie jest w stanie tego zrobić, na przykład dla uczestników uniwersytetu trzeciego wieku, czy związku żołnierzy AK itp. Zaangażujcie się w wykonanie dla nich projektu ulotki 1% po wcześniejszym ustaleniu z nimi szczegółów, a także w kolportaż tych ulotek. Może będzie mogli pomóc w jeszcze inny sposób z akcją 1%? Szefie, tylko złotóweczkę.... Każdy z nas doświadczył na własnej skórze lub był świadkiem, jak osoby wystające pod sklepami zaczepiają przechodniów, prosząc o drobne pieniądze, a dużo rzadziej o jedzenie. Czasami zdarza się też tak, że gdy nie chcemy dać złotóweczki, ale kupić jedzenie, takie osoby odmawiają. O czym to świadczy? Zorganizujcie dyskusję, kuźnicę w gronie wędrowniczym Waszego hufca lub drużyny na temat zasadności darowywania pieniędzy osobom żebrzącym pod sklepami. Weźcie pod uwagę takie rzeczy jak bezdomność, alkoholizm, bezrobocie, a także wykorzystywanie i naiwność przechodniów. Zatem dawać, czy nie złotóweczkę? 91

92 Informacje dodatkowe Na rzecz czego i kogo możecie pełnić wolontariat? Wolontariat możecie pełnić na rzecz wszystkiego i wszystkich potrzebujących wsparcia, pomocy, np.: dzieci, przedszkolaków/uczniów studentów, najstarszych, dorosłych, chorych, biednych, zwierząt, przyrody, historii. Gdzie możecie podejmować swoje działania? Różne zadania możecie realizować na różnych płaszczyznach, w różnych miejscach, np.: w przedszkolu / szkole / na uczelni, na osiedlu, w harcerstwie, w organizacji, instytucji, w swojej miejscowości, w szpitalach / hospicjach / domach opieki. Jak po kolei realizować zadania?: Określić, do kogo/czego kierujemy swoje działania. Określić, co chcemy i możemy zrobić dla tego kogoś / czegoś. Wybrać zadanie o określonej wartości punktowej lub ułożyć swoje zadanie i przesłać je do wyceny. Określić wstępny plan realizacji, dość ogólny. Udać się do osoby, której zgodę musimy uzyskać na realizację zadania (np.: dyrektor szkoły, kierownik spółdzielni, komendant hufca itp.) i przedstawić jej wstępny plan. Przygotować plan szczegółowy z podziałem zadań pomiędzy członków zastępu. Zorganizować pomieszczenia i wszystkie inne materiały potrzebne. Przeprowadzić akcję. Podsumować rezultaty wykonania zadania. Wykonać zdjęcia i przesłać raport. 92

93 Biblioteczka zastępowego Nazywam się Albert Einstein Lluis Cuqota, wydawnictwo Media Rodzina, 2006 (dla harcerzy, harcerzy starszych i wędrowników) Einstein, urodzony w Ulm, mieście w południowych Niemczech słynącym ze wspaniałej katedry, został przez magazyn "Time" ogłoszony człowiekiem XX wieku. Dlaczego tak się stało? Choć nie był wzorowym uczniem, szybko wykazał się umiejętnością rozważania istotnych zagadnień współczesnej fizyki. Później jego prace na temat światła, elektrodynamiki, energii, przestrzeni i czasu rozsławiły go na całym świecie, ponieważ stanowiły potwierdzenie dawnych teorii lub też odkrywały pasjonujące zagadki fizyki. Choć jego wkład w rozwój wiedzy był tak doniosły, był on człowiekiem z krwi i kości, co pokazuje lektura tej książki (na podstawie ofert sklepu internetowego Merlin.pl). Strona internetowa Zabawa w Internet NeCiO.pl (dla zuchów, harcerzy) Strona internetowa przeznaczona dla najmłodszych, której celem jest oswojenie dzieci z Internetem. Strona zawiera wiele materiałów dla wychowawców i samych dzieci, można pobrać przygotowane załączniki, a także wziąć udział w grach. Artykuł czasopisma Czuwaj (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Artykuł poświęcony jest technicznej stronie wolontariatu. Opisane są tutaj prawa i obowiązki wolontariuszy, informacje na temat tego, kto może korzystać z pomocy wolontariuszy, podstawy prawne itp. Strona internetowa Się pomaga (dla harcerzy, harcerzy starszych, wędrowników) Dzięki tej stronie internetowej możliwa jest organizacja wszelkiego rodzaju zbiórek finansowych na określone cele oraz wzięcie w nich udziału. Opisywane są tutaj dotychczasowe inicjatywy. Siepomaga.pl współpracuje z organizacjami prospołecznymi. 93

94 OBSZAR ZDROWIE Wolność i zdrowie są do siebie podobne; zna się dobrze ich cenę, kiedy nam ich brak. Henry François Becque WSTĘP Pod pojęciem zdrowia rozumiemy dobry stan psychiczny, fizyczny ale również społeczny. W dzisiejszych czasach często nie mamy czasu na to, aby się nim przejmować, człowiek zazwyczaj uświadamia sobie jego wartość, kiedy jest już na to za późno. Zuch, harcerz, harcerz starszy i wędrownik myśli szerzej, wie, że teraz pracuje na całe swoje życie. Z biegiem czasu pojęcie zdrowego stylu życia coraz bardziej się zmienia. Jak sprawić, żeby pozostać na czasie? Żeby jedyną metodą profilaktyki nie było hartowanie nóg w zimnej wodzie? Musimy nauczyć się jak dbać o swoje zdrowie, należycie wypocząć, smacznie i zdrowo jadać oraz pamiętać jak ważna w naszym życiu jest aktywność fizyczna. Abyśmy mogli cieszyć się nocnymi ogniskami, przygodą, nie tylko mając kilkanaście lat, ale także siedemdziesiąt, musimy o siebie zadbać. Ponieważ lepiej zapobiegać niż leczyć, weźmy się za siebie! Nowoczesność ma to do siebie, że oferuje nam coraz więcej powodów do stresu. Szkoła, sprawdziany, egzaminy, problemy sercowe, ciągły pośpiech. Po co walczyć ze stresem? Lepiej nie dopuszczajmy go do siebie. Ale jak to zrobić? W tym właśnie pomoże nam ta propozycja zadań z obszaru Zdrowie. 94

95 Nadszedł czas, aby nie tylko robić coś dla innych, ale również dla siebie. Dzięki temu obszarowi dowiecie się nie tylko jak nie dać się zasmucić, jak sprawić, aby Wasz wypoczynek był efektywny, jak przyczynić się do lepszego zdrowia fizycznego i psychicznego siebie i społeczeństwa. Przy tym wszystkim nie może zabraknąć dobrej zabawy. Rozwiniecie swoją kreatywność i przy okazji obszar wiedzy, która tak często okazuje się zaniedbywana, mimo że jest potrzebna w życiu każdego człowieka. Inwestujmy w swoją przyszłość! 95

96 PROPONOWANE ZADANIA Zadania za 5 punktów: Kropelka dobroci. Każdego dnia ktoś potrzebuje Waszej pomocy. Przy zakupach, nauce, odśnieżaniu, sprzątaniu domu. Wokół Was są również ludzie nieznajomi, którym przytrafia się coś złego, chorują, leżą w szpitalu, są po operacjach - oni często potrzebują innej formy pomocy. Nie tylko rozmowa, ciepły uśmiech, ale również dar serca w postaci oddania krwi jest w tym wypadku bardzo ważny. Czy wiecie, jakich grup krwi jest najwięcej? Albo jaką macie Wy sami? Krew jest ciągle potrzebna, pozwala żyć tysiącom ludzi. Możliwe, że i Wam pewnego dnia będzie potrzebna taka pomoc. Czemu nie pomóc już dziś? Dowiedzcie się, co trzeba zrobić i jakie wymagania spełnić, żeby móc oddać krew. Zorganizujcie dziesięcioosobową zbiórkę krwi. Jeśli jesteście zdrowi i pełnoletni i macie dość odwagi, możecie oddać krew sami, jeśli nie, namówcie rodziców, pełnoletnich znajomych do przyłączenia się od akcji! Pójdźcie razem do Centrum Krwiodawstwa. Będąc w centrum, zapoznajcie się z formularzem, który trzeba tam wypełnić, weźcie ulotki, poczytajcie plakaty. Dowiecie się, jak ważnym problemem dla społeczeństwa są pustki w bankach krwi, a przy okazji dostaniecie kilka czekolad! Sprawności: ambasador krwiodawstwa Mechaniczny człowiek/nasze części zamienne. Myśleliście kiedyś na pewno nad tym, że skoro człowiek choruje, można by wymienić mu daną część i byłby jak nowy. Mimo, że organizm ludzki nie pracuje jak maszyna, nie da się tak łatwo naprawić, to rozwój nauki i techniki sprawił, że wciąż pojawiają się nowe możliwości. 50 lat temu człowiek z niefunkcjonującym sercem umierał. Teraz powstają sprzęty doskonale wspomagające jego pracę, sztuczne zastawki serca. To samo dotyczy stawów i kości: kto by kiedyś pomyślał o wstawianiu tytanowych protez? Niesłyszące dzieci dostają implanty, chorzy którzy mają problemy z poruszaniem się, jeżdżą na wózkach inwalidzkich. Widzicie ten postęp? Ciągle powstaje coś nowego, nowe pomysły, nowe konstrukcje, ulepszenia. Może i Wy będziecie kiedyś wynalazcami? Spróbujcie przez chwilę zabawić się w konstruktora takich właśnie sprzętów/ urządzeń medycznych na miarę roku Co według Was wtedy powinno powstać? Kiedy przeniesiecie się myślami w świat w przyszłości, spróbujcie dzięki dyskusji zdecydować, jaka część zamienna dla ludzkiego ciała, 96

97 która dziś jeszcze nie istnieje, będzie wtedy najbardziej potrzebna? Bądźcie naukowcami! Narysujcie projekt, sposób budowy, opiszcie działanie swojego wynalazku, potrzebne Wam materiały, sposób działania oraz oczywiście nadajcie odpowiednią nazwę swojemu dziełu! Do tego zadania potrzebny będzie komputer, Wasza wyobraźnia i trochę główkowania, na pewno wymyślicie coś wartościowego. Wszystkie prace będzie można podziwiać po zakończeniu trwania Bitwy o TEZM w internetowej galerii. Sprawności: grafik komputerowy (mistrzowska) pionierka Zadania za 4 punkty: Lustereczko powiedz przecie, czy mam schudnąć?. Anoreksja, bulimia, otyłość, nadwaga, mówi Wam to coś? Są to problemy z odżywianiem, zazwyczaj dotyczące młodego człowieka. Na początek sprawdźcie na wykresie BMI, czy mieścicie się w normie. Taki wykres możecie znaleźć w książkach, tablicach biologicznych lub też w Internecie. Jeśli nie mieścicie się w granicach normy, oznacza to że prawdopodobnie musicie coś zmienić w swoim życiu. Jednak nie znaczy to od razu, że jesteście otyli, bądź też macie bulimię. Jedni są szczupli, inni pulchniejsi, często widać to w całych rodzinach. Zbierzcie informacje dotyczące zaburzeń odżywiania, następnie gdy już będziecie mieć podstawy, zaproście na zbiórkę zastępu dietetyka, dowiedzcie się od niego, jakie są zasady odżywiania, kiedy trzeba zacząć stosować dietę oraz jakie są zasady bezpieczeństwa przy dietach. Co robić, aby nie tyć? Kiedy należy zasięgnąć porady dietetyka, a kiedy możemy radzić sobie sami? Sprawności: lider zdrowia (***), kuchmistrz/kuchmistrzyni (***) Słoneczny happening. Kto by nie chciał mieć wspaniałej brązowej opalenizny? Wyglądać jakby właśnie wrócił z ciepłych krajów? Nie da się być pięknie opalonym przez cały rok. Coraz więcej ludzi korzysta więc z rosnących jak grzyby po deszczu solariów. Przeprowadźcie akcję happeningową w Waszej szkole na temat opalania się na solarium. Do poruszenia jest wiele tematów. Na ile minut można wchodzić 97