CUKRZYCĄ. Bieganie ZIMĄ WĄTROBA. Odchudzanie po świętach. Powikłania przeziębienia i grypy. Tylko katar, czy już ZAPALENIE ZATOK?

Transkrypt

1 Magazyn o zdrowiu i nie tylko STYCZEŃ 2014 WĄTROBA CO TAM NAM NA NIEJ LEŻY Odchudzanie po świętach Bieganie ZIMĄ Normalne życie z CUKRZYCĄ Tylko katar, czy już ZAPALENIE ZATOK? Powikłania przeziębienia i grypy MINI PRZEWODNIK PO PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH UE/EFTA

2 SŁOWO WSTĘPNE Na ten Nowy 2014 Rok w imieniu całego zespołu Esencji Zdrowia Życzę Wam, Drodzy Czytelnicy dużo radości, uśmiechu, wytrwałości w spełnianiu swoich marzeń a przede wszystkim dużo, dużo zdrowia. WSZYSTKIEGO NAJLEPSZEGO. Przed nami czas karnawałowej zabawy, wyjazdów na narty, szkolnych ferii w pięknej zimowej scenerii. Przed nami również czas przeziębień, skręceń, biegania do lekarza, zużywania tony chusteczek. Taki to niestety okres, gdzie o przeziębienie i inne zdrowotne kłopoty naprawdę nietrudno. Możemy jednak pomóc naszemu organizmowi. Po prostu trzeba pamiętać o właściwym ubieraniu się, ruchu i prawidłowym odżywianiu. Należy też zwrócić uwagę na odpowiednią suplementację, wiele pomocnych wskazówek, jak co miesiąc, znajdziecie Państwo na kolejnych stronach Esencji Zdrowia. Jest również coś dla amatorów zimowego biegania, ogromnie się cieszymy, że ten temat pragną Państwo kontynuować. Na koniec oczywiście krzyżówka, mini przewodnik od NFZ i kilka przepisów do wypróbowania. Zapraszam do lektury RS Artykuły zamieszczone w magazynie Esencja Zdrowia mają wyłącznie charakter informacyjny i nie mogą zastąpić wizyty u specjalisty. Tylko porada lekarza udzielona po uprzednim wywiadzie lekarskim i przeprowadzonym badaniu może być podstawą bezpiecznego i skutecznego leczenia. Magazyn o zdrowiu i nie tylko SPIS TREŚCI STYCZEŃ 2014 Rozpoznajemy typ cery str. 4 Co nam leży na wątrobie str. 6 Odchudzanie po świętach str. 8 W wolnej chwili - krzyżówka str. 9 Zasady biegania zimą str. 10 Opatrywanie ran str. 12 Bolą Cię nogi? Zbadaj przepływy str. 14 Skurcze mięśni str. 16 Normalne życie z cukrzycą str. 18 Siła rekina str. 21 Dbaj o serce str. 22 Gimnastyka oczu str. 24 Ach ten grejpfrut str. 25 Powikłania przeziębienia i grypy str. 26 Zima bez przeziębień str.28 Czy to już zapalenie zatok? str. 30 Dobre bakterie str. 33 Alergeny w mieszkaniu str. 34 Infekcje górnych dróg oddechowych u dzieci str. 36 NFZ str. 38 Uczta dla podniebienia str. 39 esencja z d r o w i a Redakcja kontakt: Biuro: Wrocław ul. Hubska 96/100 esencjazdrowia@esencjazdrowia.com.pl Centrala Wrocław tel. (0) , (0) Kontakt z producentem: Agnieszka Żurek tel. (0) Projekt graficzny/skład: Anita Kałuża, 3

3 Jak rozpoznać, jaki mam typ cery nabawienia się cery starczej. Pielęgnację właściwą skóry suchej powinno się zacząć już nawet około 20 roku życia. Cery tej nie wystarczy nawilżać z zewnątrz kremami, gdyż jest to bardzo uboga pielęgnacja. Skórze tej powinno dostarczać się ceramidów, witamin, kwasu hialuronowego, mukopolisacharydów. Kosmetyki przeznaczone do cery suchej muszą mieć zdolność nie tylko do dostarczania wilgoci, ale także do zatrzymywania jej w skórze. Przy tego typu cerze nie należy stosować do mycia twarzy wody i mydła, nie opalać skóry zbyt często, nie stosować maseczek o działaniu ściągającym, nie stosować zbyt często peelingów ziarnistych, nie palić papierosów. Cera tłusta jest błyszcząca, występują rozszerzone i dobrze widoczne pory, zaskórniki i wypryski, skóra jest gruba, ma szaro żółty kolor, naczynia krwionośne są mało widoczne, bardzo dobrze reaguje na czynniki atmosferyczne, wolno się starzeje, łatwo reaguje na czynniki hormonalne, w dojrzałym wieku nie ulega wysuszeniu. Jest to cera wrodzona i dziedziczna. Przy pielęgnacji cery tłustej dużą uwagę należy zwrócić na zmniejszenie grubości warstwy rogowej, regulację funkcjonowania gruczołów łojowych oraz poprawę ukrwienia skóry. W młodym wieku zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się do oczyszczania. Istotnym elementem jest codzienna pielęgnacja domowa. W wieku lat można przeprowadzać zabiegi głęboko nawilżające. Cera mieszana jest utworzona z cery tłustej i suchej. Tzw. strefa T, czyli czoło, nos, broda to cera tłusta, natomiast policzki należą do cery suchej. Strefa T jest błyszcząca, gruba, wolno się starzeje, dobrze reaguje na warunki atmosferyczne. Natomiast policzki posiadają cechy cery suchej. Cera ta jest bardzo trudna w pielęgnacji, gdyż mamy tu do czynienia z dwoma rodzajami cer i każda z tych cer jest zupełnie inna. Powinnyśmy dbać o to, aby utrzymać odpowiedni poziom lipidów na skroniach i policzkach, a także przeciwdziałać błyszczeniu się strefy T. Do mycia twarzy najlepiej używać kosmetyków przeznaczonych do cery wrażliwej. Do pielęgnacji cery mieszanej niestety nie wystarczy tylko jeden krem. Powinnyśmy zaopatrzyć się w dwa osobne kremy, jeden do skroni i policzków o lekkiej konsystencji, a drugi do strefy T, który będzie zwężał pory i redukował wydzielanie sebum. Raz na jakiś czas należy takiej cerze zaserwować maseczkę nawilżającą, która poprawi ukrwienie skóry. Prawidłowe rozpoznanie typu cery i dobór odpowiednich do jej pielęgnacji kosmetyków pozwala zachować dłużej młody wygląd. Nawet jeżeli do tej pory nie mieliśmy większych problemów ze skórą, może się to zmienić. W miarę upływu lat cera zmienia się. Z czasem organizm traci coraz więcej wody, a gruczoły łojowe zmniejszają swoją aktywność. Nieodpowiednia pielęgnacja może spowodować infekcje skórne, podrażnienia oraz reakcje skórne. Przyjrzyjmy się zatem rodzajom cery oraz sposobom ich pielęgnacji. Cera normalna jest bardzo rzadko spotykana u osób dorosłych, natomiast często występuje u dzieci. Cera ta jest gładka, matowa, zaróżowiona, jędrna, napięta, bez żadnych defektów, dobrze reaguje na wodę i mydło, odporna na warunki atmosferyczne, mało widoczne pory, niewidoczne naczynia krwionośne. Dobrze znosi zabiegi chemiczne, mechaniczne i fizykalne. Około 30 roku życia cera normalna przechodzi w cerę wrażliwą bądź suchą. W tym okresie uwidaczniają się pierwsze oznaki starzenia się, powstają drobne zmarszczki. Po upływie kolejnych lat cera przechodzi w cerę dojrzałą. Przy pielęgnacji cery normalnej najczęściej popełnianym błędem pielęgnacyjnym jest... brak pielęgnacji. W przypadku samowystarczalnej skóry normalnej funkcje pielęgnacyjne dobrze spełniają: mydła przetłuszczone, klasyczne mydła dla dzieci, mydła wzbogacone olejami roślinnymi i lanoliną, które pomagają utrzymać skórę normalną w dobrym stanie. Cera normalna nie wymaga stosowania kosmetyków regeneracyjnych, które mogą zmienić jej naturalne funkcje. W tym celu zaleca się stosowanie kremów z filtrami przeciwsłonecznymi - zarówno latem, jak i zimą. Przez cały rok powinno się także stosować kremy nawilżające, które pełnią rolę podtrzymującą i ochronną. Cera sucha jest cienka, jasnoróżowa, delikatna, gładka, mało elastyczna, ma niewidoczne pory, gruczoły łojowe produkują i wydzielają niewielkie ilości sebum, naczynia krwionośne prześwitują, pojawiają się przebarwienia, źle reaguje na czynniki atmosferyczne. Bardzo wcześnie się starzeje, już około 20 roku życia można zaobserwować zmarszczki wokół oprawy oka. Suchość cery może być wrodzona lub nabyta. Powodem nabytej suchości skóry może być zła pielęgnacja, zły dobór kosmetyków, długie stosowanie preparatów złuszczających. Zaniedbanie tego typu skóry może spowodować wypryski i świąd. Zła pielęgnacja cery suchej może prowadzić do 4 5

4 WĄTROBA Doraźna NA PROBLEMY Często mawiamy, że obfity obiad leży nam na wątrobie. Jak w innych przypadkach, także i w tym stwierdzeniu tkwi ziarno prawdy. Każdy narząd naszego ciała (również wątroba) produkuje określoną w czasie liczbę i objętość enzymów, hormonów i soków trawiennych ma więc ograniczoną moc przerobową. Jeżeli zatem spożyjemy jakiś pokarm lub substancję w ilości nadmiernej do zmetabolizowania, wątroba i nerki będą robić wszystko, by usunąć jej nadmiar z organizmu. Jeśli to się uda, dostaniemy najwyżej biegunki. Kiedy jednak wątroba nie zdoła uporać się z nadmiarem, wskutek dostania się niechcianego pokarmu, leku lub trucizny do krwi, dojdzie do zatrucia organizmu. Wątroba nie boli Ból wątroby zależy nie tylko od rodzaju i ilości spożytego przez nas pokarmu, ale także od funkcjonowania konkretnego organizmu. Każdy z nas ma bowiem inne poziomy związków trawiennych produkowanych przez wątrobę. Dlatego ci, których wątroba produkuje duże zapasy glikogenu (zajmuje on 10% masy wątroby), zwykle są w stanie zjeść dużo słodyczy, zaś ci, którzy mają dużo soków żółciowych (wątroba wytwarza ich do 1,5 l na dobę) lepiej radzą sobie z tłustym kurczakiem. CO TAM NAM NA NIEJ LEŻY Wątroba to jeden z najbardziej obciążonych codzienną pracą organów naszego ciała. Po świętach spędzonych przy suto zastawionym stole może czasem szwankować i pobolewać. Zobaczmy, jak możemy jej pomóc. Mówiąc o bólu wątroby, musimy pamiętać, że jest to pewnego rodzaju uproszczenie. Wątroba, jako narząd nieunerwiony, nie może nas boleć. Kiedy jednak zwiększy swoją objętość wskutek toczących się wewnątrz procesów zapalnych, uciska na unerwioną błonę surowiczą, co powoduje, że uskarżamy się na kłucie pod żebrami w prawym boku. I to nazywane jest właśnie bólem wątroby. Kolka w prawym boku Niestety, kłucie w prawym boku nie zawsze musi oznaczać jedynie problemy z wątrobą. Jeżeli ból zlokalizowany jest w okolicy prawego podżebrza i promieniuje do prawej łopatki, to równie dobrze możemy cierpieć na niedrożność przewodu żółciowego w przebiegu kamicy pęcherzyka żółciowego. Działa to w ten sposób, że nadmiar spożywanego tłuszczu sprzyja wykrystalizowaniu się cholesterolu trafiającego do żółci. Wówczas w pęcherzyku żółciowym tworzą się złogi, które utrudniają przepływ żółci do dwunastnicy, przez co pęcherzyk jest zmuszony do dużo intensywniejszych skurczy niż normalnie. A to jest już odczuwane przez nas jako ból objawiający się kolką w prawym boku. Dlatego aby zdiagnozować źródło i przyczynę takiego bólu (wątroba czy woreczek żółciowy), zawsze trzeba zrobić badanie USG i kilka badań laboratoryjnych. Z drugiej strony nie musimy od razu obawiać się najgorszego. Jednorazowy epizod bólowy nie oznacza, że jesteśmy chorzy na wątrobę lub pęcherzyk żółciowy. Także świąteczne przeciążenie układu trawiennego może dać chwilową niewydolność tych organów, nie będącą jeszcze stanem wymagającym leczenia. Kiedy po pracy rozboli nas głowa, nie biegniemy przecież od razu do neurologa szukać guza mózgu. Jak się ustrzec najgorszego? Oprócz poddających się leczeniu problemów wątrobowo-żółciowych, istnieją jednak również poważne choroby, jak rak wątroby lub poprzedzająca go marskość tego narządu. Także i one mogą przez długi czas nie dawać łatwo rozpoznawalnych objawów, a jedynie manifestować się uczuciem podkuwania w prawym boku. Szacuje się, że na 800 tys. osób chorujących w Polsce na przewlekłą niewydolność wątroby, jedynie 200 tys. wie o swoim schorzeniu. Dlatego warto poddawać się okresowym badaniom lekarskim, uwzględniając także takie badania, jak profil wątrobowy (AlAT, AspAT, bilirubina, fosfataza zasadowa). Marskość oraz nowotwory wątroby indukowane są najczęściej przez trzy czynniki: nadmiar nasyconych tłuszczów w diecie (masło, smalec), nadużywanie alkoholu i zakażenia wirusowe typu A, B i C. O ile przed wszczepiennymi zakażeniami wirusowymi typu C nie możemy się, zabezpieczyć, o tyle szczepiąc się możemy uchronić się przed wirusowym zapaleniem wątroby typu B, a myjąc ręce i pijąc czystą wodę ustrzec się wirusa typu A. Poza tym stosując dietę bogatą w nienasycone tłuszcze roślinne i unikając alkoholu, możemy naszą wątrobę długo utrzymać w dobrym zdrowiu. Mniej tłuszczu, więcej umiaru Świąteczne menu obfituje nie tylko w tłuste potrawy, ale również obciąża nasz system trawienny ilością i rodzajem spożywanych przez nas potraw. Może więc zamiast objadać się 12 potrawami, zrezygnujmy dla naszego zdrowia z części potraw lub skosztujmy symbolicznie po jednym pierogu zamiast po tuzinie z każdego rodzaju. Pomyślmy też, jak zastąpić potrawy smażone w głębokim tłuszczu tymi mniej kalorycznymi i zdrowiej przyrządzonymi. I przestańmy się łudzić, że jeżeli rozpoczniemy posiłek od ząbka czosnku z solą, aby wygonić choroby i bakterie, to wystarczy już także, aby ułatwić pracę wątrobie. pomoc Oprócz zapobiegania problemom wątrobowym w postaci prowadzenia właściwej diety, możemy stosować również doraźnie specjalnie dobrane ziołowe leki, wspomagające pracę tego narządu lub ochraniające go przed działaniem czynników szkodliwych. Ulgę przynoszą też ciepłe okłady, nagrzewanie poduszką elektryczną prawego boku, a także wypicie szklanki bardzo ciepłej (ale nie gorącej!) wody. To pomoże przynajmniej na chwilę. Na pewno nie warto zażywać z powodu takiego bólu żadnych przeciwbólowych leków typu paracetamol lub ibuprofen, ponieważ i tak muszą one zostać metabolizowane w wątrobie, co jedynie dodatkowo obciąży ten narząd i może jeszcze nasilić dolegliwości. Lepiej sięgnijmy po jeden z poniższych leków: w przypadku kolki żółciowej lub wątrobowej zastosujmy rozkurczowy lek z chlorowodorkiem drotaweryny, ulgę powinien przynieść nam również zawierający hioscynę jeżeli chcemy chronić i regenerować nasze hepatocyty, zażywajmy preparaty z sylimaryną o ile nasze wątrobowe problemy wiążą się natomiast z małą ilością wydzielanej żółci, powinniśmy sięgnąć po wyciągi z karczocha, zawierające luteolinę i apigeninę, które zwiększając wydzielanie żółci jednocześnie redukują poziom cholesterolu we krwi. Z WĄTROBĄ SILIMAX (Silymarin) 70 mg; kapsułki. Lek. Podmiot odpowiedzialny: Farmaceutyczna Spółdzielnia Pracy FILOFARM Wskazania do stosowania: W stanach po uszkodzeniach wątroby spowodowanych zewnętrznymi czynnikami toksycznymi np. alkoholem, środkami ochrony roślin, toluenem, ksylenem, po spożyciu trudno strawnych pokarmów, a także po uszkodzeniach spowodowanych działaniem produktów leczniczych. Wspomagająco w dolegliwościach występujących po przebyciu ostrych i przewlekłych chorób wątroby. Przeciwwskazania Nadwrażliwość na jakikolwiek składnik preparatu lub na rośliny z rodziny Compositae. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. 6 7

5 POPRAWIA TRAWIENIE Odchudzanie po świętach Gastroval 15kapsułek. Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: Valentis Polska Sp. z o.o. Gastroval - to oryginalny preparat zawierający naturalne enzymy i wyciągi roślinne, wykazujący działanie wspomagające trawienie. Skuteczność preparatu osiągnięto dzięki umiejętnemu dobraniu proporcji substancji aktywnych. Ich działanie jest wzmocnione przez aktywne składniki wyciągów roślinnych, które kompleksowo wspomagają trawienie, stymulują wydzielanie soków żołądkowych i żółci oraz wzmacniają ochronę komórek wątroby przed szkodliwymi czynnikami. Sposób użycia: Gastroval stosuje się jako suplement diety przy zaburzeniach trawienia. Dorosłym zaleca się przyjmować po 1 kapsułce dziennie podczas posiłku. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. Święta to okres, podczas którego objadamy się do woli smacznymi potrawami, sałatkami, ciastami czy wędlinami. Nie liczymy w tym czasie kalorii, dlatego najczęściej po Bożym Narodzeniu czy Wielkanocy przybieramy na wadze nawet 3.5 kg. Oczywiście, pomocna w zgubieniu zbędnych kilogramów może okazać się właściwa dieta, zwłaszcza kiedy jest odpowiednio przemyślana i zrównoważona. W pierwszej kolejności w naszej diecie powinny pojawić się świeże warzywa, bogate w błonnik, który przyśpiesza przetwarzanie pokarmu, a co za tym idzie stymuluje on prawidłową pracę jelit. Poza tym, unikamy przypraw bogatych w węglowodany. Natomiast nie ma żadnych przeciwwskazań, abyśmy warzywa spożywali razem ze sosami bądź masłem migdałowym. Niestety podczas świąt, przeważnie zajadamy się cistami, deserami czy pijemy napoje bogate w cukry, które w diecie poświątecznej należy ograniczyć do minimum. Ponadto, zamiast objadać się plackami także po świętach, w obawie przed ich zepsuciem, warto je zamrozić i jeść małymi porcjami nawet przez kilka tygodni, a nie całe ciasto od razu. Oprócz tego, zaraz po świętach wskazany jest powrót do regularnego spożywania małych posiłków ( kalorii) co najmniej 5 razy na dzień, co pozwoli nam na pozbycie się z organizmu choćby nadmiaru cukru. Nie zapominamy o tym, żeby w pierwszym i ostatnim posiłku, jaki przyjmujemy w ciągu dnia było zawartych co najmniej 15 g białka, wpływającego na prawidłowy metabolizm. Przykładowo możemy tu wspomnieć o takich produktach 8 jak: chleb pełnoziarnisty, jaja, serek wiejski, tuńczyk. Trzeba zaznaczyć to, że ogromne znaczenie po świątecznym obiadaniu się odgrywa spożywanie dużej ilości wody,która oczyści organizm z toksyn. Otóż, zwykle zalecane jest picie 2 l wody na dzień, ale w okresie poświątecznym porządanejest picie co najmniej 3 l wody. Przede wszystkim, mówimy tu o czystej wodzie, najlepiej mineralnej niegazowanej. Ale na pewno nie mogą być to słodzone napoje, które wymają tylko apetyt na słodycze. Możemy także pić herbatę bezkofeinową bez cukru, ale z dodatkiem antyoksydantów. Nie ulega wątpliwości to, że po świętach powinniśmy jak najszybciej wrócić do prawidłowych nawyków żywieniowych, a więc usunąć z menu wszelki słodkości, a także tłuste potrawy, które zwykle dominują na świątecznym stole. Warto również podkreślić, że w trakcie odchudzania po świętach kluczową rolę odgrywa aktywność fizyczna, ponieważ sprzyja ona spalaniu kalorii. Oczywiście, mowa tu o regularnych ćwiczeniach, które wykonujemy przynajmniej 2 razy w tygodniu, ponieważ tylko wtedy możemy szybko zgubić zbędne kilogramy. rurka z podziałk ą plemię amazońskich Indian Jane, aktorka w n i ą skok islamski sędzia cham, "brzeg" ordynus w numizmatyce kopiowanie organizmu etap pracy tłoka kraina piranii meczet w Jerozolimie Max, fizyk niemiecki zwierciadło duszy wojskowy sztubak myśli o niej w i ę z i ńe Robert, pisarz prawy dopływ Wisły wyspa w Małych Antylach obok Minnesoty marka perfum gryzoń z tundry ś w i ę t a rzeka Hindusów symbol firmy zadanie udostępnił serwis krzyżówkowy szarada.net Naturalnie znaczy zdrowo... McGregor, aktor im śmierć u Piaska wyznawca religii pracuja w dokach augustowskie w piosence tęczoskrzydła bogini grecka stopień w artylerii Firma Roku 2012 I m i ę z imienia Gina surowica szlafroczek przemycana z Kolumbii przywłaszczanie cudzego ruch dłoni PPolska Izba Zielarsko-Medyczna * pod butami biegacza olska Izba Zielarsko-Medyczna * twórca manicheizmu dwanaście tuzinów Simpson z kreskówki wygrała z Konfederacja kaustyczna uczelnia w Lublinie Tomasz, kierowca wielka radość Polska firma z tradycjami poleca produkty najwyższej jakości, aby chronić i dbać o Ciebie i Twoją Rodzinę. Borys, aktor wśród lordów Laurel, komik kina niemego Produkty firmy EkaMedica nie zawierają konserwantów, barwników, polepszaczy, nie zawierają dodatku cukru. Są wyprodukowane z surowców o najwyższej jakości. Doświadczenie czerpane z wieloletniej tradycji medycyny naturalnej w połączeniu z najnowszymi technologiami i osiągnięciami współczesnej nauki pozwoliło stworzyć produkty bezpieczne i godne zaufania. Nasze starania zostały docenione i wyróżnione wieloma nagrodami oraz uznaniem konsumentów. Sok z jagód acai 100% Sok z aceroli 100% Sok z aloesu 99,8% Sok z aronii 100% Sok z burka Sok z czarnej rzepy 100% Sok z czarnego bzu 100% Sok z owoców głogu 100% Sok z jagód goji 100% Sok z owoców granatowca 100% Sok z karczocha Sok z malin 100% Sok z mango 100% Sok z owoców noni z Polinezji Francuskiej 100% Sok z pokrzywy Sok z owoców rokitnika 100% Sok z owoców róży 100% Sok ze śliwki 100% Sok z żurawiny wielkoowocowej 100% Sok z winogron 100% Olejek z rokitnika Olejek pichtowy Olejek z wiesiołka Olejek z oregano Olejek cedrowy Olej arganowy 9 W WOLNEJ CHWILI Produkt Roku ekamedica@ekamedica.pl PPolska Izba Zielarsko-Medyczna * olska Izba Zielarsko-Medyczna *

6 Bieganie zimą: Original Flexi Max 1 na dzień 30 tabletek. Maksimum glukozaminy dla stawów Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: BIOFARMA Sp. z o.o. Chrząstka stawowa to delikatna, podlegająca ciągłym zmianom w ciągu naszego życia tkanka. Kontuzje, urazy, nadwyrężanie stawów podczas uprawiania sportu, otyłość czy proces starzenia się, mogą wpłynąć na niebezpieczne zmiany w obrębie jej struktury. Original Flexi Max 1-A-Day pomaga zmniejszyć stopień zwyrodnienia chrząstek stawowych i utrzymać prawidłowy stan stawów, wzmacniając i odżywiając tkankę chrzęstną. Wspomaga leczenie kontuzji i sztywności stawów, przynosi ulgę przy zaburzeniach ruchu, łagodzi problemy towarzyszące związanym z wiekiem czy menopauzą zmianom w obrębie stawów. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 10 zasad niezbędnych do ochrony przed zimnem Bieganie jest sportem wytrzymałościowym, który powoduje, że ciało człowieka wytwarza energię cieplną. Pozwala ono zarówno początkującym, jak i bardziej zaawansowanym biegaczom tolerować niskie temperatury. Dlatego też konieczne jest przestrzeganie 10 zasad, aby bieganie zimą było komfortowe i przyjemne Zrób rozgrzewkę w domu Rozgrzewka pozwala stopniowo podwyższać temperaturę ciała i mięśni. Ćwiczenia rozgrzewające zwiększają elastyczność stawów i doskonalą koordynację ruchową. Już od pierwszych kroków biegu mięśnie nóg będą z łatwością harmonijnie pracować. 2. Chroń się wieloma warstwami Zapomnij o grubym i ciężkim ubraniu! Stosuj system trzech warstw, aby skutecznie odizolować się od zimna. Dzisiejsze materiały są zaawansowane technicznie i posiadają właściwości termiczne, dzięki czemu optymalnie zarządzają ciepłem. Warstwa 1 = Oddychalność (cieple dni) Warstwa 2 = Izolacja (chlodne zimne dni) Warstwa 3 = Ochrona (deszczowe wietrzne dni) Dlaczego warto nosić ubrania typu druga skóra? Gdy jest zimno, często pierwszym odruchem jest założenie większej ilości ubrań. Niekoniecznie jest to odruch właściwy, może bowiem wpływać negatywnie na poczucie komfortu. Aby nie marznąć w niskich temperaturach, noś bieliznę odprowadzającą pot i utrzymującą ciało w cieple. Aby zyskać komfort i utrzymać ciepłotę ciała podczas biegania zimą, warstwa 0 - czyli bielizna typu druga skóra - jest prawdziwą innowacją dla wszystkich sportowców. Jest to przylegająca do ciała koszulka, stworzona z lekkich i delikatnych technicznych materiałów. Lekka, wygodna, oddychająca i izolacyjna, zapewnia optymalne poczucie komfortu i swobodę dzięki specyficznemu szyciu - splot ciaśniejszy lub bardziej przewiewny w zależności od strefy ciała. Koszulka nie krępuje ruchów i utrzymuje Twoje ciało w cieple, a Ty szybko zapominasz, że masz ją na sobie! 3. Wybieraj ciemne ubrania Ciemne kolory przyciągają promienie słoneczne, obecne nawet przy pochmurnym niebie i niskich temperaturach. Na treningi zakładaj strój biegowy w ciemnych odcieniach, wyposażony zawsze w opaski lub inne elementy odblaskowe (kurtka wiatroodporna, bezrękawnik, buty itd.). Nawet jeśli promienie słońca nie są tak ciepłe jak latem, znaczenie ciepła wytwarzanego przez włókna ubrań jest niezaprzeczalne, zwłaszcza w mroźne dni. 4. Osłaniaj całe ciało Szybko marznące części ciała, wymagające szczególnej ochrony, to głowa, szyja, dłonie i stopy. Gdy jest zimno, utrata aż 70% ciepła może nastąpić właśnie przez te nieosłonięte zimne punkty. Wybieraj więc rękawiczki, skarpety, czapkę i szalik, kierując się ich właściwościami izolacyjnymi. 5. Noś buty do biegania przystosowane do warunków pogodowych i nawierzchni Podczas biegania bardzo ważne jest zachowanie suchych stóp, uniemożliwiając przedostanie się deszczu lub śniegu do wnętrza buta, a także utrzymanie stabilności na śliskich nawierzchniach. Buty do biegów górskich, biegów przełajowych czy biegania po drogach utwardzonych, z bieżnikowaną podeszwą i nieprzemakalną membraną wewnątrz, zapewniają wygodę i całkowite bezpieczeństwo biegania oraz nie pozwalają zmarznąć. Porada: Zalecane jest noszenie butów w większym rozmiarze, aby uniknąć jakiegokolwiek uciskania, które przyspiesza utratę ciepła. Przykład: Buty do biegania Kapteren: Łączą w sobie wiele rozwiązań technologicznych, aby zapewnić ochronę przed zimnem i wilgocią. Dzięki nieprzemakalnej i oddychającej membranie stopy w tych butach pozostają suche. But posiada bieżnikowaną podeszwę, która zapewnia optymalną przyczepność na wilgotnej lub śliskiej nawierzchni innowacyjne koncepty są gwarancją stabilności i dobrej amortyzacji zarówno z przodu buta, jak i na pięcie. 6. Pij odpowiednią ilość płynów Oddychanie zimnym powietrzem przyspiesza utratę płynów i może prowadzić do odwodnienia. Zawsze bierz ze sobą wodę i pij małymi łykami podczas biegania i po jego zakończeniu. Jeśli wychodzisz na długo, pomyśl również o posiłku, na przykład w formie żelu energetycznego, glukozy czy suszonych owoców. Chodzi o dostarczanie małych porcji, ponieważ w trakcie biegania trawienie jest utrudnione. 7. Wytwarzaj ciepło, jedząc! Suszone owoce, batoniki zbożowe lub żele energetyczne to pokarmy, które warto zabrać na trening biegowy. Zawarte w nich węglowodany zostaną natychmiast wykorzystane przez komórki mięśniowe i mózgowe do dostarczenia organizmowi energii i walki z zimnem. 8. Wdech przez nos! Wydech przez usta! Podczas biegania w bardzo zimne i wietrzne dni najlepiej jest wdychać powietrze nosem i wydychać ustami. Dzięki temu wdychane zimne powietrze zostaje ogrzane, zanim dotrze do oskrzelików. Nie należy oddychać w ten sposób podczas wzmożonego wysiłku. 9. Zacznij od biegu pod wiatr Bieganie na wietrze zwiększa odczuwanie zimna. Zaleca się na początku treningu biec pod wiatr, a z powrotem - z wiatrem. Temperatura ciała wzrasta bowiem, gdy biegniesz z wiatrem w plecy. 10. Rozciągaj się na zakończenie treningu Spowolnij ochładzanie się organizmu po zakończeniu biegania, wykonując ćwiczenia rozciągające i wzmacniające mięśnie. Ćwiczenia te sprzyjają zachowaniu równowagi termicznej po zakończonym wysiłku i zapobiegają hipotermii, o którą w mroźne dni wyjątkowo łatwo. 11 KOŃSKA MAŚĆ ROZGRZEWAJĄCA 350g Żel wyprodukowany według tradycyjnej receptury z najwyższej jakości naturalnych surowców. Łączy działanie hydratacji żelu z przyjaznym działaniem olejków eterycznych oraz ekstraktów ziołowych. Preparat ma działanie rozgrzewające. Efekt rozgrzania jest naturalnym objawem wzrostu ukrwienia i działania czynnych substancji biologicznych. Zastosowanie: do rozgrzania skóry przy różnorodnych dysfunkcjach spowodowanych nadmiernym wysiłkiem lub przemęczeniem. Podmiot odpowiedzialny: Virdepol Sp. z o.o.

7 Jak opatrzyć rany i skaleczenia u dzieci Avilin Balsam SPRAY 75 ml rec. prof. Szostakowskiego AVILIN SPRAY produkt jałowy. Podmiot odpowiedzialny: Nes Pharma Preparat o działaniu osłaniającym i ochronnym, wspomaga naturalne funkcje regeneracji tkanek. Balsam głęboko odbudowuje skórę, nawet bardzo podrażnioną, działa na nią kojąco, przyspiesza jej regeneracje, łagodzi podrażnienia. Dawkowanie: nanosić na miejsca wskazane z odległości 8-10 cm PROFESJONALNA PIELĘGNACJA PRZEWLEKŁYCH I TRUDNO GOJĄCYCH SIĘ RAN Pierwsza pomoc w przypadku skaleczeń jest bardzo ważna, nawet jeśli są to bardzo drobne zranienia. Dzięki temu skóra będzie goiła się poprawnie, zapobiegniemy zakażeniom i nie pozostaną przykre ślady i blizny co będzie bardzo przeszkadzać naszym dzieciom w przyszłości - szczególnie w okresie dojrzewania. Najlepszym sposobem na drobne skaleczenia i zadrapania jest zwykła woda z odrobiną mydła. Ważne żeby użyć do tego czystej szmatki lub gąbki oraz oczywiście czystej wody. Po przemyciu skaleczenia czy zadrapania należy zmyć mydło dużą ilością wody. Przy tym sposobie należy jednak upewnić się czy woda znajdująca się w naszych kranach jest wystarczająco czysta. Jest to dobre wyjście wtedy gdy nie posiadamy wody utlenionej w naszym domu. Pamiętajmy o tym, że najważniejszy nie jest środek odkażający tylko dokładne przemycie rany. Nawet na drobne skaleczenia nałóżmy opatrunek. Będzie on utrzymywał miejsce skaleczenia w czystości. Jeśli skaleczenie jest poważniejsze, głębsze to oczywiście powinniśmy zgłosić się do lekarza, który udzieli naszej pociesze odpowiednią pomoc. Zwróćmy uwagę na nawet najmniejsze skaleczenia na buzi naszego dziecka. Jest to bardzo ważne dlatego, że skóra na twarzy jest bardzo delikatna i nawet od najdelikatniejszych źle opatrzonych zadrapań mogą po czasie powstawać blizny. Zranienia na rękach i przegubach mogą nieść ze sobą niebezpieczeństwo przecięcia nerwów i ścięgien, dlatego zawsze lepiej zabrać dziecko do lekarza. Chyba, że rana jest powierzchowna i jesteśmy pewni, że nie ma takiej potrzeby. Rany, które zostały ubrudzone przykładowo ziemią, pyłem czy zwierzęcymi odchodami powinny być obejrzane przez lekarza. W odchodach zwierząt znajdują się często zarazki np. tężca. W przypadku głębszych ran ciętych czy kłutych lekarz może zalecić zastrzyk przeciwtężcowy lub zastrzyk z surowicy. Pogryzienie przez zwierzęta. W takim przypadku ważne jest, aby nie stracić śladu zwierzęcia, które zaatakowało nasze dziecko. Zwierze musi zostać zbadane np. w celu wykrycia czy nie choruje na wściekliznę. Jest to ważne, ponieważ jeśli zwierzę nam ucieknie konieczne będzie podanie szczepionki przeciw wściekliźnie profilaktycznie co nie będzie przyjemne dla naszego dziecka. Opatrunki i bandaże. Rodzaj opatrunku i bandaża zależy od wielkości i umiejscowienia rany. Należy jednak pamiętać o tym, że małe dziecko potrafi nie wiadomo kiedy rozluźnić opatrunek. Musimy się liczyć z taką opcją i odpowiednio go przymocować, jednak nie za mocno - tak, aby nie przynosił uczucia dyskomfortu. Każdy opatrunek musi się dobrze trzymać aby spełniał swoją rolę. Rana będzie goiła się szybciej jeśli opatrunek nie będzie zbyt często zdejmowany i wymieniany. Jeżeli bandaż rozluźni się lub zabrudzi nie wymieniajmy go tylko dołóżmy koleją warstwę bandażu na wierzch. Jeżeli rana po jakimś czasie robi się bardzo bolesna, należy odwinąć opatrunek i sprawdzić co się dzieje, ponieważ nieustający i wzmagający się ból może świadczyć o stanie zapalnym. Jeśli widoczny jest obrzęk lub zaczerwienienie powinniśmy udać się do lekarza. Jeśli bandaż lub opatrunek przylegają zbyt mocno można zmiękczyć je % wodą utlenioną. Miejsce z obtartą skórą (najczęściej jest to kolano) nie owijamy od razu bandażem. Poczekajmy, aż na ranie wytworzą się strupy i zróbmy to wtedy. Nie należy robić tego od razu ponieważ tworzący się strup przylegałby do bandaża i w trakcie jego zdejmowania odrywałby się razem z nim. Jeżeli skaleczenie występuje w okolicy ust łatwiej będzie nam utrzymać je w czystości bez użycia opatrunku, ponieważ gromadziłaby się w nich ślina dziecka i resztki jedzenia. Opatrunki utrzymują się dłużej jeśli użyjemy do nich odpowiedniej szerokości elastycznego bandażu. Na pewno nie będą się wtedy zsuwać. Precyzyjnie trafia w ognisko zapalne - długi aplikator Nawilża śluzówkę (zawiera glicerol) Przyjemny i słodki smak UNIBEN Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne Unia Spółdzielnia Pracy, ul. Chłodna 56/60, Warszawa, tel , Uniben to wygodny w aplikacji lek na stan zapalny gardła.szybko i skutecznie likwiduje objawy zapalenia. Nazwa produktu leczniczego: Uniben, 1,5 mg/ml, aerozol do stosowania w jamie ustnej. Skład jakościowy i ilościowy: 1 ml roztworu zawiera 1,5 mg benzydaminy chlorowodorku (Benzydamini hydrochloridum). Postać farmaceutyczna: Aerozol do stosowania w jamie ustnej. Wskazania do stosowania: Leczenie miejscowych objawów związanych z ostrym stanem zapalnym jamy ustnej i gardła. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na benzydaminy chlorowodorek lub którąkolwiek substancję pomocniczą produktu. Lek OTC wydawany bez przepisu lekarza. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. Lek OTC wydawany bez przepisu lekarza. Podmiot odpowiedzialny: Zakłady Farmaceutyczne Unia Spółdzielnia Pracy, ul. Chłodna 56/60, Warszawa, tel , Pozwolenie na dopuszczenie do obrotu: Pozwolenie numer 17982, wydane przez Ministra Zdrowia. UN/04/05/

8 Miażdżycę kojarzymy przede wszystkim z udarem i chorobami serca. Tymczasem niewłaściwa dieta, niezdrowy tryb życia i po części geny, bądź schorzenia sprzyjające zaklejaniu się naczyń krwionośnych, mogą doprowadzić i do problemów w nogach. Znacznie ponad 90%. osób cierpiących na chorobę niedokrwienną kończyn dorobiło się jej w wyniku zmian miażdżycowych. Najczęściej nawet poważne zakrzepy objawiają się tylko wspomnianym chromaniem, dlatego nie można go lekceważyć. Uwaga! Kiedyś były to problemy osób w wieku podeszłym. Dziś chrome bywają i dwudziestolatki, a wśród czterdziestolatków (głównie mężczyzn) jest ich już naprawdę sporo. Oczywiście, nie musisz pędzić do lekarza tylko dlatego, że nogi rozbolały cię po maratonie, wyjątkowo intensywnym treningu czy wdrapaniu się na szczyt wieżowca. Zwłaszcza, gdy masz więcej niż 60 lat i na co dzień ruch w sporej dawce jest ci obcy. Jeśli jednak obserwujesz, że dystans, jaki możesz przejść bez wysiłku stale się skraca, nogi po zatrzymaniu się bolą coraz dłużej, wysiadają już po wejściu po schodach nawet na drugie piętro, a wreszcie męczy cię i spacer w umiarkowanym tempie, trzeba sprawę wyjaśnić. Sygnał alarmowy, absolutnie nie do zbagatelizowania, to tak zwane bóle spoczynkowe, czyli stan, gdy już i bez wysiłku, np. wieczorem, w pozycji leżącej, dopadają cię objawy chromania. Oznacza to, że miażdżyca Bolą cię nogi podczas spaceru? Zbadaj przepływy! Choroba niedokrwienna kończyn najczęściej objawia się chromaniem przestankowym, czyli bólem nóg podczas chodzenia, ustępującym po zatrzymaniu się. Jeśli obserwujesz u siebie taki problem, trzeba skonsultować się z lekarzem, najlepiej specjalistą chorób naczyń. Konieczna będzie diagnostyka. Sprawdź, jakie badania prawdopodobnie zaleci lekarz. kończyn dolnych może już być zaawansowana. Żyły czy tętnice? Nieprzyjemne skurcze, mrowienia, drętwienie łydek, albo uczucie omdlewania nóg, wcale nie muszą wiązać się z chorobą niedokrwienną kończyn. Podobne objawy daje także groźna choroba Bürgera (zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic), przewlekła niewydolność żylna, inne problemy z układem krążenia, ale nawet i niedobory minerałów. Zatem te dolegliwości mogą oznaczać błahy problem, szybki do usunięcia, ale i poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia. Ocenę sytuacji, a także ewentualne leczenie, zostawmy jednak specjalistom. Nie ma powodu męczyć się z powodu niedoboru magnezu czy potasu, a także trafić do lekarza z poważnym problemem wtedy, gdy jedynym ratunkiem pozostaje pilna interwencja chirurgiczna. Chorobami obwodowych naczyń krwionośnych zajmuje się głównie angiolog, ale niewykluczone, że lekarz pierwszego kontaktu skieruje cię do kardiologa czy flebologa. Do tego drugiego zwłaszcza wtedy, gdy podejrzewa problem żylny (częstszy u kobiet). Zadaniem specjalisty będzie przede wszystkim ocena prawidłowości przepływu krwi w twoich naczyniach krwionośnych. Przygotuj się do wizyty Doświadczony specjalista chorób naczyń zwykle już na podstawie wywiadu lekarskiego może wstępnie ocenić, na ile poważny problem ma pacjent. Ważne jednak, by uzyskał precyzyjne, pełne informacje od chorego. Do badania palpacyjnego tętna lekarz wykorzystuje własne ręce i doświadczenie. Bywa, że pozwala mu dokładnie umiejscowić zmiany w naczyniach krwionośnych, a nawet określić ich nasilenie. Osłuchiwanie tętnic pod kątem szmerów dostarcza dodatkowych cennych informacji. Lekarz musi być naprawdę dobry i nie rozstrzygać ostatecznie kwestii zdrowia w oparciu tylko o to badanie. Zwłaszcza, że technika pozwala ustalić więcej, niż dotyk. Pletyzmografia może być przeprowadzona w gabinecie lekarza lub w szpitalu. Do badania pacjent przyjmuje pozycję częściowo podpartą. Na kończyny są zakładane trzy mankiety do mierzenia ciśnienia. Mankiety pompuje się do 65 mm Hg (słupa rtęci) Otrex 600 (Diosminum). Jedna tabletka zawiera 600 mg diosminy półsyntetycznej. Wskazania do stosowania: Zmniejszanie objawów związanych z niewydolnością krążenia żylnego kończyn dolnych, np: uczucia ciężkości i bólów nóg oraz dolegliwości spowodowanych odleżynami. Leczenie objawowe w przypadku zaostrzenia dolegliwości ze strony żylaków odbytu. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Podmiot odpowiedzialny: Stragen France SAS 52 rue de la République Lyon Francja Copyright by UCB/ VEDIM Wszystkie prawa zastrzeżone. i podłącza do pletyzmografu, który wyświetla każdą falę tętna. Zapis jest również rejestrowany na papierze. Zmniejszenie fali tętna na którymś z mankietów może wskazywać na obecność zwężenia w tętnicy. Badanie doplerowskie także pozawala bezinwazyjnie zmierzyć przepływy, a zarazem jest bardziej czułe i precyzyjne, dlatego wielu specjalistów uważa, że właśnie z tej diagnostyki powinni korzystać wszyscy chorzy z objawami chromania. Dlaczego czasem trzeba operować? Informacji o leku udziela: VEDIM Sp. z o.o. ul. Kruczkowskiego Warszawa tel.: Wielu chorym z rozpoznaną chorobą niedokrwienną t ę t n i c nożnych Data opracowania: ulgę przyniesie leczenie zachowawcze: zmiana diety, rzucenie papierosów, więcej ruchu, ewentualnie przyjmowanie leków przeciwzakrzepowych. W przypadku większych zwężeń wykonuje się przezskórną angioplastykę balonową (percutaneous transluminal angioplasty - PTA). Metoda ta pozwala rozpędzić pod ciśnieniem zator w naczyniu. Pod jednym warunkiem: że w tętnicy jest jeszcze możliwy przepływ krwi. Wiele osób wyobraża sobie, że cząstki organiczne odłożone na ściankach naczyń to łatwe to rozpędzenia struktury. Niektórzy sądzą, że skoro dostały się tam z gęstą krwią, to pewnie przypominają zwykłe strupy. Tymczasem zatory w naczyniach przypominają twardością beton. Dlatego czasami nie ma wyjścia i chorego trzeba operować. Nie oznacza to jednak, jak przed laty, amputacji kończyny. Dzisiaj już powszechnie stosuje się wszczepienia sztucznych naczyń. Nawet na bardzo długich odcinkach. Możliwe jest na przykład równoczesne wszczepienie aorty brzusznej i obu tętnic udowych (tzw.y-graft). Pacjenci po takich zabiegach wracają w pełni do zdrowia, bywa, że nawet do pracy. Obserwuj starannie swoje ciało, by odpowiedzieć, w jakich okolicznościach odczuwasz bóle i na jakiej wysokości nogi, tzn. czy są to: stopy, uda, łydki, a może ból się przemieszcza? To pozwoli choćby ustalić miejsce ewentualnego zwężenia tętnicy. Istotne jest także, po jakim odcinku spaceru konieczne jest zatrzymanie i ile czasu potrzeba, by ustąpiły dolegliwości. Takie informacje są wskazówką do oceny stopnia zaawansowania choroby. Jeśli chory odczuwa także tzw. bóle spoczynkowe, powinien o tym koniecznie powiedzieć. To niepokojący objaw, gdy i bez wysiłku komórkom brakuje tlenu. Może oznaczać, że na pewnym odcinku tętnica całkowicie się zamknęła i wymaga natychmiastowego przetkania. Najczęstsze badania Każdy chory, który sygnalizuje, że odczuwa chromanie, wymaga wykonania badania moczu (by wyeliminować ewentualne nasilenie objawów w związku z nieprawidłowościami w układzie moczowym, zwłaszcza w nerkach) i krwi: morfologii, poziomu cukru, stężenia cholesterolu i trójglicerydów. Diagnostyka już samej choroby niedokrwiennej kończyn zazwyczaj jest prosta i bezbolesna. Najczęściej obejmuje badanie palpacyjne, pletyzmografię i badanie doplerowskie. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu PL/LPSRC/OTR/158/2012/10

9 MAGNEZ DLA AKTYWNYCH 28+7 tabletek Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: Zakład Chemiczno-Frmaceutyczny FARMAPOL Sp z o.o. 1 tabletka zawiera: 375 mg jonów magnezu; 1,4 mg witaminy B6; 1,4 mg witaminy B2; 1,1 mg witaminy B1 Wskazania do stosowania: Korzystnie wpływa na organizm człowieka w sytuacjach stresu i napięcia emocjonalnego; redukcję zmęczenia i znużenia; witalność; proces uczenia się, pamięć i koncentrację; przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania mięśni, w tym mięśnia sercowego. Ostrzeżenia:Nie przekraczać zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia; w okresie ciąży i karmienia, decyzję o stosowaniu powinno się skonsultować z lekarzem; nadmierne spożycie magnezu może spowodować zaburzenia żołądkowo jelitowe. Sposób użycia:1 tabletka dziennie Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 25% GRATIS! Skurcze mięśni Nagłe, mimowolne, krótkotrwałe (trwające od kilku sekund do kilku minut) i bardzo bolesne skurczenie mięśnia lub zespołu sąsiadujących ze sobą mięśni, któremu towarzyszy ich zesztywnienie i brak zdolności funkcjonalnych. Należy odróżnić skurcze od spazmów mięśni szkieletowych, występujących najczęściej na skutek zaburzeń ośrodkowego lub obwodowego układu nerwowego. Skurcze występują rzadko. Mogą pojawiać się w różnych sytuacjach: 1) skurcze na skutek wysiłku mięśni, występujące często podczas uprawiania sportu i obejmujące mięśnie łydek lub (w przypadku pływaków) mięśnie ramion; 2) skurcze spowodowane zaburzeniami krążenia, występujące przy zakrzepowo-zarostowym zapaleniu tętnic i zapaleniu żył; 3) skurcze spowodowane odwodnieniem organizmu, pojawiające się w trakcie biegunki u dzieci i podczas częstych wymiotów; 4) skurcze występujące w czasie ciąży; 5) skurcze występujące na skutek zatrucia alkoholem, ołowiem, tlenkiem węgla itp.; 6) skurcze nocne, pojawiające się w półśnie i we śnie, prawdopodobnie na skutek utrzymywania nóg w pozycji zgiętej. Sytuacje, w których dochodzi do skurczów, są powszechnie znane, jednak nie do końca jasne są mechanizmy, które je wywołują. Skurcze występujące na skutek wysiłku mięśni praw- 16 dopodobnie są wynikiem nadmiernej utraty soli wydalanej wraz z potem lub nagromadzenia się zbyt dużych ilości kwasu mlekowego w mięśniach. Leczenie skurczu polega przede wszystkim na rozmasowaniu określonego mięśnia za pomocą rąk lub przy użyciu specjalnych urządzeń oraz na przywróceniu równowagi elektrolitycznej poprzez podawanie odpowiednich napojów i stosowanie diety bogatej w świeże owoce i warzywa. Skurcze spowodowane wysoką temperaturą Są to mimowolne, bolesne skurcze mięśni szkieletowych, będące konsekwencją długotrwałego wysiłku fizycznego, do którego dochodzi w otoczeniu o wysokiej temperaturze. Są najłagodniejszym i najpowszechniejszym urazem występującym na skutek ciepła, dotykającym przede wszystkim osób młodych i silnych, wykonujących ćwiczenia fizyczne w ciepłych, wilgotnych pomieszczeniach, często niewyposażonych w odpowiedni system wentylacji. Przyczyną tych zaburzeń może być wydzielanie nadmiernej ilości potu, a tym samym utrata wody i elektrolitów, szczególnie sodu i chloru. Małe stężenie tych makroelementów we krwi i w płynach tkankowych powoduje mimowolne skurcze mięśni szkieletowych, obejmujące pojedyncze mięśnie lub ich zespoły. Osobę, u której wystąpił skurcz, należy przenieść do wentylowanego pomieszczenia i przywrócić jej równowagę elektrolityczną, podając doustnie chlorek sodu (sól kuchenną) rozpuszczony w wodzie (łyżeczka soli na litr wody). Podanie wody bez dodatku soli może w niektórych przypadkach nasilić skurcze występujące pod wpływem wysokiej temperatury z uwagi na to, że woda może dodatkowo wypłukać pewną ilość soli z organizmu. Profilaktycznie można podawać suplementy soli mineralnych lub świeżo wyciśnięte soki owocowe. Skurcze mięśni - co należy robić Ostry skurcz charakteryzuje się nagłym, gwałtownym bólem w mięśniu, który napina się i staje sztywny. Ból pojawia się samoistnie i trwa bardzo krótko. Aby rozciągnąć bolącą część, należy wykonać kilka prostych ruchów. Zalecane działanie w następujących sytuacjach: skurcz ręki: ująć bolący palec, trzymając go prosto, a następnie wygiąć do tyłu, robiąc opuszkami dźwignię; skurcz uda: usadzić daną osobę na ziemi; jedną ręką unieść nogę, ujmując ją za piętę, a drugą ręką przycisnąć kolano i masować udo; skurcz łydki: trzymać nogę wyprostowaną; ująć stopę i ugiąć ją w kierunku kolana; skurcz stopy: ująć palce stopy i rozprostować je; oprzeć stopę na ziemi i pomóc osobie zrobić dźwignię w taki sposób, aby podnosiła się na kości piętowej; skurcz palców u stóp: wykonywać ręką naprzemienne ruchy zginania i prostowania palców Czy można zmniejszyć skurcze mięśni, przyjmując jako suplement diety sole mineralne? Tak, ale tylko w niektórych przypadkach związanych z zaburzeniem równowagi elektrolitycznej. Skurcze mięśni zlokalizowane głównie w kończynach dolnych to niepożądane i bolesne napięcia mięśni, najczęściej dotykające mięśni łydki. Zazwyczaj skurcz pojawia się nocą i trwa od kilku sekund do minuty. Przyczyna może być nieznana bądź związana z określoną zmianą chorobową lub szczególnymi okolicznościami, takimi jak ciąża, dializa nerek i niewydolność żylna. Najtrudniej leczyć tę formę, której przyczyny nie są znane, oraz tę związaną z ciążą. Jedna osoba na dwie, które zgłaszają się do lekarza pierwszego kontaktu, przyznaje, że miała przynajmniej jeden skurcz w ciągu miesiąca poprzedzającego wizytę. Dane statystyczne, opracowane przez uczonych w Wielkiej Brytanii, wskazują na duży odsetek osób cierpiących na to zaburzenie. Wśród przyczyn predysponujących do wystąpienia zaburzenia, oprócz wymienionej już ciąży, wyróżnia się: ćwiczenia fizyczne (skurcze występują u sportowców podczas treningów i zawodów), zaburzenia równowagi elektrolitycznej, utratę soli mineralnych, uszkodzenia nerwów peryferyjnych lub urazy, polineuropatię o charakterze zapalnym, choroby neuronu ruchowego (poważne choroby neurologiczne, które wpływają na przewodzenie impulsów z nerwu do mięśnia), choroby mięśniowe lub stosowanie niektórych leków. Silny ból łydki pojawiający się nagle może być także początkowym objawem zaawansowanej zakrzepicy żył głębokich. Dostępne środki zaradcze Istnieją różne środki zaradcze - pozornie proste, jednak przebadane przez naukowców. Jeżeli występuje jakakolwiek tendencja do często powtarzających się skurczów, konieczne jest badanie lekarskie i wykonanie analizy krwi w celu sprawdzenia równowagi Doppelherz Energovital Tonik K 250 ml, 500 ml, 750 ml, 1000 ml elektrolitycznej (tj. oszacowania stężenia we krwi niektórych jonów solnych, takich jak jony potasu, magnezu lub sodu). Jeżeli skurcze mają związek z niewydolnością żylną, wskazane jest zakładanie do snu bielizny uciskającej klasy I lub, w cięższych przypadkach, klasy II. Wiele osób zażywa sole magnezu. Niektóre źródła naukowe nie potwierdzają namacalnego efektu działania tego środka profilaktycznego. W przypadku gdy skurcz jest związany z zaburzeniem równowagi więcej niż jednego elektrolitu we krwi, nie wystarcza uzupełnienie tylko jednego z nich. Prawdopodobnie sole magnezu, w odróżnieniu od soli wapnia, wykazują dużą skuteczność w przypadku skurczów pojawiających się w okresie ciąży (leczy się je inaczej niż pozostałe rodzaje skurczów). Stosowanie suplementu multiwitaminowego zawierającego sole przez kobiety ciężarne zmniejsza, chociaż w małym stopniu, częstość pojawiania się skurczów. W najbardziej bolesnym momencie bardzo skuteczne są ćwiczenia rozciągające, polegające na rozciąganiu ze stałą intensywnością bolącego mięśnia w kierunku odwrotnym do skurczu. Pomaga również terapia zimnem, które w naturalny sposób działa rozluźniająco, a przede wszystkim przeciwbólowo. W tym przypadku można stosować odpowiednie spreje chłodzące czy gotowe kompresy lub przyłożyć zwyczajny woreczek na lód do okładów. W rezultacie ból się zmniejszy, co jednak nie wpływa na przyczynę zaburzenia; tę należy leczyć w inny sposób DZIEŃ BABCI DZIEŃ DZIADKA Lek. Podmiot odpowiedzialny: Queisser Pharma GmbH Co&KG. Lek roślinny wspomagający czynność serca i układu krążenia w szczególności w stanach napięcia nerwowego. Zawiera skoncentrowane wyciągi z owoców głogu, z korzenia waleriany, z liści melisy i rozmarynu w dawkach skutecznych leczniczo. Zawiera 17% alkoholu. Tradycyjny produkt leczniczy roślinny z określonymi wskazaniami wynikającymi wyłącznie z długotrwałego stosowania. Przeciwwskazania: Nie stosować przy nadwrażliwości na którykolwiek składnik preparatu. W związku z zawartością alkoholu nie zaleca się stosowania u osób z chorobami wątroby, chorobą alkoholową, epilepsją, osób z uszkodzeniami mózgu, kobiet w ciąży oraz u dzieci. Nie stosować u osób z dziedziczną nietolerancją fruktozy lub zaburzeniami wchłaniania glukozy-galaktozy. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. 17

10 Normalne życie z CUKRZYCĄ C M Y CM Lekarze mówią o niej, że jest do opanowania, ale nie do pokonania. Jeśli zostanie wcześnie wykryta i będzie dobrze leczona, pozwala normalnie żyć. W opanowaniu tej choroby wiele zależy od diabetologów (specjalistów zajmujących się cukrzycą), ale i od nas samych. Osoba z cukrzycą może mieć dzieci, pracować, udzielać się towarzysko, podróżować, oddawać się wybranemu hobby... Jednak musi być bardzo zdyscyplinowana. Insulinowy kluczyk Cukrzycę kojarzymy z cukrem oraz insuliną. I słusznie. Insulina to hormon produkowany i wydzielany do krwi przez komórki beta (B) znajdujące się w trzustce. Gdy zaczynamy coś jeść, trzustka uwalnia niewielkie ilości zmagazynowanej insuliny i w tym samym czasie zaczyna wytwarzać nowe cząsteczki tego hormonu. W ten sposób reaguje na sygnał, że w procesie trawienia powstanie za chwilę glukoza (cukier prosty), która z przewodu pokarmowego szybko przedostanie się do krwi. Lekarze porównują insulinę do klucza, a to dlatego, że - mówiąc obrazowo - otwiera ona drzwi do komórek naszego organizmu. Te drzwi (fachowo nazywane receptorami) otwiera po to, żeby do wnętrza komórek mogła się dostać glukoza, czyli paliwo, bez którego nie mogłyby ani żyć, ani odbudowywać się, ani wykonywać swoich zadań. Gdyby np. komórki serca nie regenerowały się i nie wykonywały swej pracy, nasza życiodajna pompa po prostu stanęłaby. Komórki na głodzie U niektórych osób trzustka produkuje za mało insuliny i cukier, zamiast dotrzeć do komórek, pozostaje we krwi. U innych produkuje ją, ale z jakiegoś powodu - nie do końca znanego - komórki organizmu nie chcą się otworzyć kluczem insulinowym. Cukier nie może więc wniknąć do komórki, a tym samym nie dostarcza jej niezbędnej do życia energii i może ona umrzeć z głodu. Fachowcy mówią wówczas o tzw. insulinooporności komórek. Kiedy trzustka produkuje za mało insuliny lub występuje owa insulinooporność - dochodzi do cukrzycy typu 2. Cierpi na nią niemal 90 procent chorych. W Polsce zdiagnozowaną cukrzycę typu 2 ma już blisko 2 miliony osób, ale lekarze szacują, że ma ją drugie tyle, jednak o tym nie wiedzą, bo nie sprawdzają poziomu cukru we krwi. 18 A trzeba go sprawdzać co najmniej raz na 3 lata. Do badania należy być na czczo, czyli co najmniej 8 godzin po ostatnim posiłku. U zdrowych osób prawidłowe stężenie cukru we krwi wynosi od 60 do 100 mg% (lub mg/dl). Jeżeli tylko raz zbadasz jego poziom i będzie podwyższony, to nie znaczy, że masz cukrzycę, ale powinno cię to skłonić do wizyty u lekarza i do dalszych badań. Jeśli dwukrotnie, badając się na czczo, okaże się, że masz poziom cukru równy bądź wyższy niż 100 mg% - skonsultuj się z diabetologiem. Jeżeli wyniki go zaniepokoją, może ci zlecić badanie poziomu cukru na czczo oraz 2 godziny po posiłku. Gdy 2 godziny po jedzeniu poziom cukru we krwi będzie równy bądź wyższy niż 200 mg% - to jeden z dowodów, że cierpisz na cukrzycę. Na zlecenie lekarza wykonuje się również tzw. doustny test obciążenia glukozą. Polega na badaniu poziomu cukru we krwi pobranej z palca na czczo i 2 godziny po wypiciu 75 g glukozy rozpuszczonej w 300 ml wody. W ten właśnie sposób MY CY CMY K Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 19

11 sprawdza się, jak organizm radzi sobie z cukrem. Od tabletki do insuliny By opanować cukrzycę i nie dopuścić do powikłań (m.in. niewydolność nerek, utrata wzroku, amputacja nóg), trzeba ściśle stosować się do wskazówek lekarza. W tym typie cukrzycy terapia polega m.in. na przyjmowaniu doustnych leków. Tabletki zmniejszają oporność komórek na insulinę lub pobudzają trzustkę do produkcji tego hormonu. W większości przypadków osoby z cukrzycą typu 2 kiedyś muszą zacząć stosować insulinę w zastrzykach, bowiem tabletki już nie dają sobie rady z chorobą. Na szczęście współczesne insuliny są dobrze przez organizm tolerowane i - dzięki coraz nowocześniejszemu sprzętowi (na przykład tzw. peny - rodzaj strzykawek przypominających długopis, gdzie atramentem jest pojemniczek z insuliną, a wkładem cieniutka jak włos igła, której ukłucia niemal się nie czuje, czy pompy insulinowe - automatyczne minipodajniki insuliny, które nosi się dyskretnie umocowane do ciała) - coraz łatwiej je sobie aplikować. Mają także różne odmiany (np. szybkodziałająca, długodziałająca, analogi insuliny), dzięki czemu można dobierać terapię indywidualnie dla każdego chorego. Niekiedy wystarczy jeden zastrzyk dziennie, żeby tzw. glikemię, czyli stężenie cukru we krwi, utrzymać na właściwym poziomie. Kropla prawdy Każdy, kto ma cukrzycę, musi mierzyć sobie regularnie poziom glukozy we krwi. Nieraz nawet kilka razy dziennie. Dziś jest to proste, bo są elektroniczne glukometry (aparat do mierzenia poziomu cukru we krwi), które - po naniesieniu zaledwie kropelki krwi z opuszki palca na tester - po kilku sekundach wyświetlają wynik badania. Pomiary są ważne, bowiem od wyników badania zależy dawka leku, jaką trzeba sobie zaaplikować. Dzięki pomiarom cukru we krwi oraz regularnemu stosowaniu odpowiedniej dawki leków można uniknąć tzw. hipoglikemii (zbyt niski poziom cukru we krwi, który może prowadzić do utraty przytomności, drgawek i śpiączki zagrażającej życiu) lub hiperglikemii (zbyt wysoki poziom cukru we krwi, który może prowadzić do kwasicy ketonowej i zagrażającej życiu śpiączki). Wyniki badań trzeba zapisywać skrupulatnie w dzienniczku kontroli (można go dostać w poradni diabetologicznej). Dzięki temu lekarz może śledzić przebieg 20 Pomiary GLUKOZY są bardz ważne, bowiem od wyników badania zależy dawka leku, jaką trzeba sobie zaaplikować. Dzięki pomiarom cukru we krwi oraz regularnemu stosowaniu odpowiedniej dawki leków można uniknąć tzw. hipoglikemii choroby i sprawdzać, czy leczenie jest skuteczne. Nie tylko leki Terapia w cukrzycy typu 2 polega nie tylko na zażywaniu tabletek czy robieniu sobie zastrzyków z insuliny. Bardzo ważna jest też odpowiednio zbilansowana, niskokaloryczna dieta (zbliżona do śródziemnomorskiej, czyli bogata w warzywa, owoce oraz oleje roślinne, a uboga w tłuszcze zwierzęce) i aktywność fizyczna (trzeba się rano gimnastykować i np. maszerować w szybkim tempie chociaż pół godziny dziennie). Nie powinno się też palić papierosów i nadużywać alkoholu. No i trzeba zaakceptować siebie ze swoją chorobą. SIŁA REKINA! Olej z wątroby rekina (czyli po prostu tran) w ciągu ostatnich paru lat stał się bardzo popularnym środkiem na każdy problem, chociaż tak naprawdę nie ma przekonujących badań udowadniających wszystkich jego domniemanych właściwości. Spróbujmy jednak nieco usystematyzować wiadomości na jego temat. Rekin to zwierzę, które w zasadzie nie choruje na raka ani na jakiekolwiek choroby zwyrodnieniowe i to właśnie jest podstawowym argumentem zwolenników tranu z tej ryby. Jest on też odporny na wszelkiego rodzaju infekcje, ale i zakażenia, nawet zmiany reumatyczne. Co ciekawe, w warunkach idealnych (a więc bez ingerencji człowieka) rekin może dożyć nawet do 100 lat, a więc jest jednym z niewielu mieszkańców mórz i oceanów, który ma taką cechę. Przyjrzyjmy się więc bliżej samemu tranowi. Zawiera on między innymi alkiloglicerole, skwalen i kwasy Omega 3. Ostatnia nazwa na pewno Wam coś mówi, gorzej z pozostałymi. Jednak jak się okazuje, mimo dość groźnie brzmiących nazw, mają one całkiem pozytywny wpływ na organizm. Alkiloglicerole zwiększają produkcję zarówno białych, jak i czerwonych krwinek. Zapobiegają tworzeniu wolnych rodników, a więc mają zdolność zapobiegania pojawiania się komórek rakowych - to dość ważna cecha. I to właśnie ten składnik przyśpiesza gojenie ran. Skwalen z kolei jest odpowiedzialny za zwiększanie naszej odporności immunologicznej. Również w pewnym stopniu działa na komórki nowotworowe, zatrzymując ich rozwój. Ostatnim składnikiem o którym wspomnieć należy to kwasy Omega 3. Ich działanie jest ogólnie znane, a więc przypomnę jedynie najważniejsze jego aspekty. Przede wszystkim składnik ten obniża poziom cholesterolu w naszym organizmie, a to z kolei jak wiadomo zapobiega wystąpieniu miażdżycy. Warto tu przy okazji wspomnieć, że zmniejsza też pojawienie się ryzyka zawałów serca i udarów mózgu. Generalnie rzecz biorąc ten ostatni organ bez kwasów Omega 3 faktycznie nie może prawidłowo funkcjonować. Tran z rekina można zakupić praktycznie w każdej aptece, a zdarza się również w drogeriach. Jest on dostępny bez recepty w postaci łatwych do przełknięcia tabletek. Ceny nie są zbyt wygórowane, więc w zasadzie każdego będzie na taki preparat stać. NA NOWY ROK PODARUJ BLISKIM ODPORNOŚĆ I ZDROWIE! TRAN Z REKINA GRENLANDZKIEGO Syrop 165, 250 ml Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: Domowa Apteczka Sp. z o.o. Zestawy prezentowe tran z rekina grenlandzkiego - syrop o smaku malinowym but. 165 ml - kapsułki 30 w op. GRATIS! lub - syrop o smaku malinowym but. 250 ml - kapsułki 30 w op. GRATIS! Tran z rekina grenlandzkiego zawiera alkiloglicerole (obecne także w mleku matki) stymulujące układ odpornościowy. przyjemny malinowy smak syropu bez posmaku ryby wygodne do połknięcia kapsułki tran w postaci syropu: chętnie przyjmowany przez dzieci i dorosłych ze względu na przyjemny smak już dla dzieci powyżej 2 roku życia aż 7 dodatkowych składników wspomagających odporność: selen, cynk, sok z bzu czarnego, witaminy: A, C, D, E Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 21

12 Dbaj o SERCE BioActive Q10 Uniqinol 30 Kapsułek Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: PHARMA NORD Aby mieć energię BioActive Q10 Uniqinol zawiera naturalny koenzym Q10 w formie ubichinolu (aktywny Q10). Ta forma Q10 jest korzystniejsza dla osób starszych oraz dla osób, których organizm wykazuje niską absorpcję Q10 w postaci ubichinonu (normalny Q10). Wytwarzany jest zgodnie z najwyższymi standardami, a do jego produkcji używany jest surowiec firmy Kaneka z Japonii. BioActive Q10 Uniqinol zawiera także witaminę C, która przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia oraz do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. Skład:1 kapsułka zawiera: %RDA (Zalecane dzienne spożycie); koenzym Q10 (ubichinol): 30 mg, %RDA nie oznaczono; witamina C: 12 mg, RDA 15 % Sposób użycia: przyjmować 1 kapsułkę dziennie. Nie należy przekraczać zalecanej do spożycia porcji w ciągu dnia. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia Budzisz się Zamiast: zrywać się na równe nogi na dźwięk budzika... Zacznij: przeciągać się w łóżku. Nie wstając, wykonaj kilka ćwiczeń: podnoś ręce do góry, przyciągaj kolana do piersi, rób skręty biodrami, kładąc złączone kolana raz z lewej, a raz z prawej strony tułowia. Powoli usiądź i wykonaj kilka skłonów, dotykając czołem do kolan. Następnie wstań i zrób masaż całego ciała (rękawicą frotté), poczynając od palców stóp aż do głowy - posuwaj się zawsze w kierunku serca. Potem stań przy otwartym oknie i pogimnastykuj się chociaż przez 10 minut. Pamiętaj o głębokim oddychaniu: wdech nosem, a wydech ustami. Co ci to da: dotlenisz cały organizm, a więc także serce. Krew w żyłach zacznie żwawiej krążyć - to zapobiega jej zastojom i sprawia, że więcej natlenionej krwi dociera do mięśnia sercowego Myjesz się Zamiast: napuszczać do wanny ciepłą wodę i leniuchować w niej co najmniej kwadrans... Zacznij: brać naprzemienny prysznic. Rozpocznij od chłodnej wody i zakończ, omiatając ciało chłodnym strumieniem. Pamiętaj, żeby ciepłą wodą polewać się 2-3 razy dłużej niż chłodną. Co ci to da: pobudzisz krążenie i zahartujesz organizm. To ważne, ponieważ silny organizm lepiej broni się przed infekcjami, a każda infekcja (m.in. grypa) osłabia również serce Jesz śniadanie Zamiast: smarować kromkę białego pieczywa masłem, kłaść na niej plaster żółtego sera oraz wędliny i popijać kawą... Zacznij: jadać ciemne pieczywo z miękką margaryną zawierającą roślinne sterole i z plasterkiem chudej drobiowej wędliny. Wypijaj szklankę świeżo wyciśniętego soku z pomarańczy lub grejpfruta. Co ci to da: dzięki roślinnym sterolom obniżysz poziom cholesterolu we krwi, a więc zmniejszysz ryzyko powstania miażdżycy. Wzmocnisz mięsień Teoretycznie może pracować nawet 120 lat. Musimy jednak zadbać o jego dobrą kondycję. Postaraj się stale myśleć o swoim sercu choćby przez jedną dobę. Może uda ci się na stałe zmienić złe nawyki, żeby w ten sposób wesprzeć serce? sercowy, bo w ciemnym pieczywie znajdują się witaminy z grupy B, które korzystnie wpływają na mięśnie. Ochronisz serce przed szkodliwymi wolnymi rodnikami, gdyż w świeżym soku dużo jest witaminy C, która jest antyoksydantem Wychodzisz do pracy Zamiast: zjeżdżać windą na dół i wsiadać do blisko zaparkowanego samochodu lub iść powoli do najbliższego przystanku... Zacznij: schodzić po schodach. Potem wybierz dłuższą drogę do auta (przystanku) i pokonaj ten dystans żwawym krokiem. Wysiądź z samochodu w większej odległości od pracy (albo przystanek wcześniej) i przejdź się energicznie. Co ci to da: dotlenisz organizm i sprowokujesz krew do szybszego krążenia. Szybkie marsze oraz chodzenie po schodach to najlepsze sposoby na to, żeby krew szybciej docierała do mięśnia sercowego, a nie zalegała w nogach (zalega zwłaszcza wtedy, gdy ma się żylaki) Rozpoczynasz pracę Zamiast: zasiadać na osiem godzin przy biurku z krótkimi przerwami na kawę czy papierosa... Zacznij: co godzinę robić przerwy w pracy na rozruszanie się. Jeśli masz taką możliwość, posiedź od czasu do czasu w pozycji "amerykańskiej", czyli z nogami na biurku. Postaraj się nie palić albo chociaż ogranicz palenie. Lepiej pogryzaj orzechy, a kawę zamień na sok pomidorowy lub zieloną herbatę. Co ci to da: poprawisz krążenie. Ułożenie nóg powyżej linii serca (w pozycji "amerykańskiej") sprawia, że krew poddaje się grawitacji i szybciej płynie w kierunku serca. Pijąc sok pomidorowy (potas) i pogryzając orzechy (magnez), wzmocnisz serce, bo oba pierwiastki korzystnie na nie działają. Pijąc zieloną herbatę (bioflawonoidy), obniżysz poziom "złego" cholesterolu (LDL) sprzyjającego miażdżycy. Z kolei paląc papierosy i pijąc dużo kawy, osłabiasz serce. Związki zawarte w dymie nikotynowym uszkadzają naczynia krwionośne (także te doprowadzające krew do serca) i zaburzają rytmiczną pracę serca, a picie czterech lub więcej filiżanek kawy dziennie sprawia, że zawarta w niej kofeina zwiększa ryzyko chorób serca aż o 30 proc. Nie paląc papierosów i nie pijąc kawy, chronisz się m.in. przed zawałem Jesz lunch Zamiast: wybierać w stołówce danie mięsne albo zamawiać np. pizzę, hamburgera... Zacznij: jadać dowolną ilość surówek z olejem roślinnym (najlepiej z orzechów włoskich albo z sezamu) i porcję ryby z rusztu. Co ci to da: zmniejszysz ryzyko rozwoju miażdżycy, rezygnując z tłuszczu zwierzęcego, który jest głównym źródłem dostarczanego do organizmu cholesterolu. Zadbasz o właściwe ciśnienie, jedząc dużo naturalnych witamin (zwłaszcza C i D). Obniżysz poziom złego cholesterolu i triglicerydów we krwi, bowiem ryby i niektóre oleje roślinne są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe z grupy omega Wracasz do domu Zamiast: zabierać pracę do domu, robić zakupy w biegu, nie zastanawiając się specjalnie nad wartością odżywczą kupowanych produktów i podjeżdżać samochodem pod samą klatkę schodową... Zacznij: nie zabierać pracy ze sobą. Na zakupach przyjrzyj się dokładnie etykietom na produktach, kup dużo warzyw, owoców, chudego nabiału, ryb. Nie dźwigaj ponad miarę. Wysiądź w pewnej odległości od domu i przejdź się żwawo. Co ci to da: przeznaczając - np. na spacer - czas, który do tej pory traciłaś na dokończenie pracy w domu, dotlenisz serce. Utrzymasz w ryzach poziom cholesterolu, gdy na twoim stole przestaną gościć produkty pochodzenia zwierzęcego. Przy mniejszych zakupach zmniejszysz pokusę obfitych posiłków, a im mniej są one obfite, tym mniejsze jest ryzyko nadwagi czy otyłości. Jak dowiodły badania, u kobiet "puszystych" (obwód w talii ponad 88 cm) aż o 60 proc. wzrasta ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Maszerując do domu, dotlenisz serce Jesz kolację Zamiast: wszystko przyprawiać solą i od czasu do czasu na koniec kolacji pić drinka... Zacznij: przyprawiać potrawy np. ziołami czy czosnkiem. Jeśli masz ochotę, wypij najwyżej lampkę czerwonego wytrawnego wina. Co ci to da: ograniczając sól, zmniejszysz ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego. Dorosły człowiek nie powinien zjadać więcej niż 6 g soli dziennie (płaska łyżeczka do herbaty). Pamiętaj, że sól jest też w pieczywie, wędlinach. W czosnku znajdują się zaś substancje, które działają m.in. przeciwzakrzepowo - jedząc czosnek, chronisz się np. przed zawałem serca. Picie alkoholu - nawet w niewielkich ilościach - grozi zaburzeniami rytmu serca i rozwojem nadciśnienia. Jeśli jesteś zdrowa, od czasu do czasu możesz wypić lampkę czerwonego wytrawnego wina, które zawiera antocyjany, czyli substancje wzmacniające naczynia krwionośne Relaksujesz się Zamiast: padać na kanapę przed telewizorem... Zacznij: chodzić do fitness klubu albo na pływalnię. Spotykaj się z przyjaciółmi i spędzaj miło czas w ich gronie. Co ci to da: dodatkową dawkę ruchu i porcję energii. Dotleniony organizm w dobrej kondycji to także sprawnie działający. Lekarze zalecają pływanie, ponieważ ta dyscyplina sportunajefektywniej nas dotlenia. A czas miło spędzony z przyjaciółmi to najlepszy program antystresowy. Jak dowiedli naukowcy, w sytuacji stresowej nasz organizm wydziela więcej adrenaliny - hormonu, który tak oddziałuje na naczynia krwionośne, żeby więcej krwi napłynęło do mięśni, także do serca. Musi ono wtedy wykonać dodatkową pracę, zwiększa więc liczbę skurczów, a to mu nie służy (rośnie m.in. ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego). ASPARAGINIAN EXTRA Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: UNIPHAR Sp. z o.o. Asparaginian (kwas asparaginowy): aminokwas, który pośredniczy w biochemicznych procesach zachodzących w organizmie każdego człowieka. Magnez i potas wspomagają: - pracę serca i układu krążenia - prawidłowe ciśnienie krwi - pracę mięśni - system nerwowy Składniki preparatu wykazują następujące działania: Magnez: wspomaga prawidłowe funkcjonowanie mięśni, w tym mięśnia sercowego, wspiera prawidłowe działanie układu nerwowego i psychicznego, czym przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia, pomaga w utrzymaniu prawidłowej równowagi elektrolitycznej, pomaga w utrzymaniu zdrowych kości i zębów. Potas: pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowo - mięśniowego, wspiera utrzymanie prawidłowego ciśnienia krwi. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia Udajesz się na nocny odpoczynek Zamiast: kłaść się późno, w nie przewietrzonej sypialni... Zacznij: porządnie wietrzyć sypialnię przed snem i chodzić wcześniej spać (około godziny 22.00). Co ci to da: twoje serce znacznie lepiej się zregeneruje, bowiem narządy robią to w trakcie nocnego odpoczynku (organizm zwalnia tempo pracy po godzinie 22.00). Potrzebujesz 7-8 godzin snu, żeby rano wstać z sercem w lepszej kondycji

13 Gimnastyka OCZU Przed oczyma pojawiają się plamy, zygzaki, a obraz staje się nieostry. O takie wrażenia nie jest trudno. Wystarczy kilka godzin spędzić przed ekranem komputera. Co wtedy zrobić? Trzeba walczyć z napięciem, wykonując ćwiczenia relaksujące, które można robić np. w trakcie kilku minutowej przerwy w pracy, a nawet podczas jazdy autobusem. Ważne jest, by wykonywać je systematycznie, powtarzając kilkanaście razy dziennie. Wspaniale będzie, jeśli zajmą nam w ciągu dnia ponad pół godziny. KOMPLEKSOWO DLA OCZU Vitalux Omega Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: ALKON POLSKA CODZIENNE ĆWICZENIA DLA ZMĘCZONYCH OCZU 1. Weź kilka głębszych oddechów, rozluźnij 4. Przyklej na ścianie, na wysokości oczu, dużą, czarną kropkę. mięśnie karku, spójrz na kojącą zieleń w domu lub za oknem. Stań od niej w odległości ok. metra. Patrz na nią, głęboko oddychając. Gdy zauważysz, że kropka zaczyna 2. Łokcie oprzyj o stół. Dłońmi szczelnie się w środku rozjaśniać, a wokół niej zasłoń oczy i wyobraź sobie pogodne, dynamiczne obrazy, np. falujący łan zboża czy fruwa- przenieś wzrok na ścianę. zaczyna pojawiać się biała otoczka - jące ptaki. Potem odsłoń oczy, chwilę wędruj wzrokiem po dowolnym tekście, a następnie szybko przenieś go z przedmiotu stojącego 5. Zamknij oczy i wyobraź blisko (do pół metra) na przedmiot znajdujący sobie przewróconą ósemkę. Teraz się w oddali. wódź wzrokiem po jej obwodzie. Ważne jest, by ćwiczenie rozpocząć od lewej dolnej części brzuszka 3. Zamknij oczy na parę sekund, i prowadzić wzrok do skrzyżowania a następnie trzepocz rzęsami tak jak motyl linii, kierując go ku górnej części skrzydłami. Gdy oczy się już na wilżą, możesz prawego brzuszka. przerwać to ćwiczenie. Omega jest suplementem diety zawierającym kombinację substancji odżywczych, złożoną z luteiny krystalicznej, zeaksantyny, witamin (C i E), mikroelementów (cynk i miedź), jak również nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 (DHA i EPA). Składniki preparatu są ważne dla prawidłowego widzenia. Witaminy C i E pomagają w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Zalecane dawkowanie: 1 kapsułka dziennie. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 24 ACH TEN GREJPFRUT Przez długie lata był niedoceniany. Przegrywał z innymi cytrusami: pomarańczą, mandarynką czy cytryną. Teraz grejpfrut tryumfuje. Łacińska nazwa grejpfrut Citrus paradis oznacza dosłownie cytryna z raju". Tam, skąd owoc pochodzi - Barbados i Jawa - chrześcijanie byli przekonani, że Adam i Ewa zostali wyrzuceni z raju nie z powodu jakiegoś tam niepozornego jabłka, ale okazałego grejpfruta. Grejpfruty to wiecznie zielone rośliny wysokości do 13 metrów, o liściach skórzastych i białych kwiatach. Obecnie występują głównie w krajach strefy podzwrotnikowej - w Kalifornii, na Florydzie, w Izraelu i na Kubie. Bogaty jest w witaminy, przede wszystkim C, która zapobiega przeziębieniom i je łagodzi, a także pomaga organizmowi w obronie przed żylakami. Ma też witaminy z grupy B, spore ilości E i P. Posiada sole mineralne, kwasy organiczne i wiele cennych składników roślinnych takich jak flawonoidy, fenole, pektyny. SPALACZ TŁUSZCZU, ZABÓJCA BAKTERII Ilość witaminy C zawartej w owocach, grejpfrut daje mu zaszczytne trzecie miejscu, po kiwi i dzikiej róży. W tyle zostawia pomarańczę, czarną porzeczkę i...cytrynę.jego dobroczynna moc sprawiła, że szybko sięgnął po niego przemysł farmaceutyczny. Zalety można wymieniać prawie w nieskończoność! Znakomicie obniża poziom cholesterolu we krwi, w czym pomagają przede wszystkim białe, gorzkawe błonki występujące wokół miąższu. W leczeniu cukrzycy powoduje wzrost poziomu produkowanej insuliny i zmniejsza poziomu glukozy we krwi. Substancje znajdujące się w grejpfrutach mają też działanie antygrzybiczne. Likwidują drożdżaki - często skuteczniej niż stosowane w tym celu środki farmakologiczne. Grejpfrut znakomicie ułatwia też spalanie tłuszczów. To właśnie jego niebagatelny wpływ na przyspieszanie przemiany materii i niska wartość energetyczna sprawiły, że stał się symbolem odchudzania. Ułatwia trawienie, oczyszcza organizm i przyspiesza przemianę materii. Włókna pomagają również obniżyć poziom cholesterolu we krwi. Grejpfrut bywa dodatkiem do zielonej herbaty, która zwana jest przez naukowców zabójcą tłuszczu! Z kolei ekstrakt z pestek grejpfruta działa niszcząco na około 800 bakterii i 100 grzybów i może pomagać w leczeniu wrzodów żołądka. Chroni nas przed skutkami działania wolnych rodników - cząsteczek uszkadzających komórki organizmu. Zdolność niszczenia bakterii i zarodników chorobotwórczych posiadają leki wytwarzane z jąderek grejpfruta stosowane w produkcji preparatów do higieny jamy ustnej, usuwania nalotu nazębnego, czyszczenia uszu, a także...przy potliwości stóp. Czerwony grejpfrut bogaty jest w karotenoid zwany likopenem, chroniący przed nowotworami pęcherza, trzustki i szyjki macicy. POPRAWIACZ URODY Owoce cytrusowe mają również wiele cennych substancji wpływających na wygląd i kondycję naszej skóry. Ich zbawienną mocą, w tym i grejpfruta, zainteresowała się też kosmetologia. Grejpfrut nawilża i oczyszcza skórę dzięki zawartym w nim amino- -kwasom, dwutlenkom węgla i kwasom owocowym. Normalizuje też przepuszczalność skóry, zaś dzięki dużej zawartości witaminy C odpręża ją i tonizuje, a także wzmacnia naczynia krwionośne. Witamina C to niezmiernie istotny składnik kosmetyczny i jeden z najlepiej przebadanych przez naukowców z tej dziedziny. Jest ona doceniana przede wszystkim jako silny i efektywny antyoksydant zwalczający wolne rodniki i wspomagający ochronę przeciwsłoneczną. Jako składnik wielu preparatów stymuluje syntezę kolagenu, którego ilość spada wraz z wiekiem. Ma szczególne znaczenie w pielęgnacji cery naczynkowej i z trądzikiem różowatym, poprawia bowiem gojenie oraz rozjaśnia przebarwienia. Kuszący jest też sam zapach grejpfruta. Firmy kosmetyczne wykorzystują go w wielu recepturach: do produkcji pomadek i błyszczyków; żeli i płynów do kąpieli; kremów do pielęgnacji ciała i maseczek do twarzy; oraz do wielu, wielu innych preparatów. Jego zapach wzbogaca wody toaletowe i perfumy renomowanych firm. Szczególną pozycję w kosmetyce osiągnął olejek grejpfrutowy i dlatego bardzo chętnie jest wykorzystywany w aromaterapii. Ma on działanie tonizujące i przeciwdepresyjne. Jego świeży, orzeźwiający zapach łagodzi stres, napięcie nerwowe i migrenowe bóle głowy o podłożu nerwicowym. Może być wykorzystany zarówno do masażu ciała, jak i inhalacji, bo znakomicie wpływa na system nerwowy człowieka. Jednak cytryny z raju" najlepiej po prostu jeść na surowo. Konserwowanie, a zwłaszcza zagęszczanie ich soku niszczy wartość organicznych substancji. Uwaga! Sokiem grejpfrutowym nie wolno popijać żadnych leków! 25 Citrosept FORTE ACEROLA 30 kaps Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny:cintamani POLAND Uzupełnienie diety w bioflawonoidy pochodzące z grejpfruta, naturalną witaminę C z aceroli, oraz witaminę E i selen. Citrosept ORGANIC 20 i 50 ml, Suplement diety. Uzupełnienie diety w naturalne, pochodzące z grejpfruta bioflawonoidy i witaminę C. Produkowany z owoców pochodzących wyłącznie z certyfikowanych ekologicznych upraw. Citrosept DENTAL 15 g Suplement diety. Kosmetyk do higieny jamy ustnej. Odświeżający i łagodzący żel o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybiczym, który pozwala zadbać o pełniejszą higienę jamy ustnej. Pomaga zapobiegać uczuciu dyskomfortu u osób użytkujących protezy stomatologiczne i aparaty ortodontyczne. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia.

14 Powikłania przeziębienia i grypy Zarówno grypa jak i przeziębienie są chorobami wirusowymi. Różni je jednak etiologia i przebieg. Przeziębienie wywoływane jest przez ponad 200 skłonnych do mutacji wirusów a jego przebieg jest zazwyczaj dłuższy i łagodniejszy. Grypa, wywoływana przez jeden z wirusów grupy Orthomyxoviridae wybucha nagle. Zazwyczaj towarzyszy jej wysoka gorączką, bóle mięśni i głowy oraz poczucie ogólnego rozbicia Z wyjątkiem tych występujących u noworodków, objawy przeziębienia są zazwyczaj bardziej dokuczliwe niż groźne i mijają same lub z nasza nieznaczna pomocą, w ciągu 1-2 tygodni. Niestety, mogą one obniżać naturalna odporność naszego organizmu, zwiększając jego podatność na zakażenia bakteryjne. Powikłania przeziębienia Przeziębienie rzadko powoduje poważne powikłania, ale u około 1 % chorych jego przebieg może prowadzić do stanów takich jak zapalenie zatok czy ucha. Przeziębienia mogą także nasilać astmę i zwiększać ryzyko infekcji dolnych dróg oddechowych. Zapalenie ucha Rhinovirusy będące jedna z głównych przyczyn przeziębień, często wywołują także zapalenia uszu. Dzieje się tak głównie u dzieci ze względu na budowę trąbki Eustachiusza - przewodu łączącego gardło z uchem środkowym. U dzieci jest ona szersza, krótsza i ustawiona pod innym katem niż u osób dorosłych, co sprawia, że wszelkie infekcje z górnych dróg oddechowych i gardła mogą szybko przenieść się do uszu. Rhinowirusy mogą atakować ucho bezpośrednio, przyczyniają się też do rozwoju nadkażeń bakteryjnych ucha - powodowany przez nie obrzęk trąbki Eustachiusza odcina ucho środkowe od kontaktu z otoczeniem, co daje świetne warunki do namnażania bakterii. Zapalenie zatok Stosunkowo rzadko, bo w około 3-5% przypadków przeziębienie wikła się zapaleniem zatok. Zazwyczaj jest ono łagodne, jednak w cięższych przypadkach, ze względu na bliskość układu nerwowego i grożących z jego strony powikłań, może wymagać zastosowania antybiotyku. Zapalenia dolnych dróg oddechowych Przeziębienie osłabia nasz układ odpornościowy, co sprawia, że jesteśmy bardziej podatni na infekcje bakteryjne oskrzeli i płuc. Szczególnie narażone są na nie osoby przewlekle chore, starsze oraz przebywające w ośrodkach opieki. Zaostrzenie objawów astmy Komórki wirusów namnażając się w nabłonku dróg oddechowych niszczą go i pozbawiają naturalnej ochrony. Wzmaga to odpowiedź zapalna na czynniki szkodliwe i nasila objawy astmy, zwiększając reaktywność oskrzeli nawet do kilka tygodni. 26 Kiedy do lekarza? Jeśli po kilku dniach walki z wirusem objawy przeziębienia nie ustępują i zaczynają się nasilać lub zmieniać charakter - poszukaj pomocy. Lekarz zbada twoje uszy i gardło, konieczne może tez okazać się wykonanie posiewu i decyzja o podaniu antybiotyku. Szukaj fachowej pomocy, kiedy: - masz problemy z połykaniem - ból gardła trwa dłużej niż 5 dni - boli cię ucho - pojawiła się sztywność karku lub nadwrażliwość na światło - jesteś w ciąży lub opiekujesz się małym dzieckiem - objawy kataru pojawiły się u noworodka - bólowi gardła towarzyszy wysoka temperatura - objawy wyraźnie zaostrzyły się po kilku dniach - może świadczyć to o nadkażeniu bakteryjnym - pojawił się ból zatok, czasem połączony z obecnością gęstej zielonkawo-żółtej wydzieliny - masz problemy z oddychaniem Powikłania grypy Na powikłania grypy najbardziej narażeni są chorzy po 65 roku życia, dzieci między 6 miesiącem a 4 rokiem życia, dzieci i dorośli z przewlekłymi chorobami płuc i układu krążenia, osoby z osłabionym układem odporności oraz kobiety w ciąży. Najczęstsze powikłania grypy dotyczą bakteryjnego lub wirusowego zapalenia płuc, zapalenia mięśnia sercowego oraz infekcji centralnego systemu nerwowego. Zapalenie płuc w przebiegu grypy następuje w wyniku więcej bezpośredniego tym czym różni ataku się Mniej wirusa na armia tkankę napoleońska płucną lub wtórnego od armii nadkażenia Stanów bakteryjnego Zjednoczonych. osłabionego Przeziębienie przez wirus wywołują organizmu. zwykle Zapalenie bakterie, które płuc są rozwija bardzo się prymitywnymi zazwyczaj około organizmami, 5 dni po a ich rozpoczęciu siła tkwi w infekcji. ich ilości. Wskazywać Natomiast grypa na wywołana nie mogą objawy jest przez takie wirusy jak: osłabienie, - bardzo niebezpieczne dreszcze i poty drobnoustroje, towarzyszące nieomal wysokiej gorączce, zdolne męczący do błyskawicznego kaszel, ból inteligentne, działania, w klatce piersiowej, a nawet do skrócenie zmiany oddechu swojego i duszność. W przypadku zaobserwowania ukrywać powyższych się w naszym objawów organizmie, należy jak by też później najszybciej (nawet skontaktować po kilku miesiącach się z lekarzem. czy latach) ponownie zaatakować. Inne są też objawy przeziębienia i grypy. Zapalenie mięśnia sercowego rozwija się zazwyczaj 1-2 tygodnie od wystąpienia objawów grypy. Najczęściej przejawia się ogólnym Przeziębienie rozpoczyna osłabieniem, się powoli. zwiększoną męczliwością, Najpierw drapie nas w gardle, przyspieszoną od czasu do akcją czasu serca kichamy. i bólami Jeśli w okolicy na tym zamostkowej. W części etapie sięgniemy po środki przypadków zaradcze, przebiega najprawdopodobniej zupełnie bezobjawowo inne objawy przejawiając nie pojawią się się. jedynie Grypa okresowymi, zaczyna się niecharakterystycznymi nagle, niespodziewanie i zaburzeniami błyskawicznie, rytmu nawet serca, w ciągu może paru godzin. jednak przebiegać Dopada nas piorunująco w pracy, w prowadząc nawet sklepie, podczas snu. do Zazwyczaj śmierci. od razu pojawia się wysoka gorączka (powyżej 39 C), uczucie rozbicia, bóle mięśni i stawów. Katar, ból gardła i kaszel przychodzą później lub wcale. Grypa zwala nas z nóg - czujemy się chorzy, niezdolni do pracy i wysiłku. CZYM SIĘ RÓŻNI centralnego systemu PRZEZIĘBIENIE OD GRYPY? Zapalenie płuc Zapalenie mięśnia sercowego: Powikłania ze strony LEK PRZECIWKO OBJAWOM PRZEZIĘBIENIA I GRYPY FEBRISAN Proszek musujący. Podmiot odpowiedzialny: Takeda Pharma Sp. z o.o. Skład: 1 saszetka podłużna (5 g proszku musującego) zawiera substancje czynne: - Paracetamol (Paracetamolum) 750 mg - Kwas askorbowy (Acidum ascorbicum) 60 mg - Fenylefryny chlorowodorek (Phenylephrini hydrochloridum) 10 mg Wskazania: Krótkotrwałe leczenie objawów przeziębienia i grypy takich jak: gorączka, dreszcze, bóle głowy, bóle mięśniowe, bóle gardła, katar, bóle zatok. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek składnik preparatu, nadciśnienie tętnicze, tętniaki, nadczynność tarczycy, choroby serca, ciężka niewydolność nerek, niewydolność wątroby, cukrzyca, wrodzony niedobór enzymu: dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej, leczenie inhibitorami MAO oraz okres do 2 tygodni po ich odstawieniu, β-adrenolitykami, trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi, jaskra z wąskim kątem przesączania, ciąża i okres karmienia piersią, fenyloketonuria, choroba alkoholowa, dzieci w wieku poniżej 12 lat. Opakowanie: Opakowanie jednostkowe zawiera 8 lub 12 saszetek podłużnych. nerwowego: Pogrypowe powikłania ze strony układu nerwowego najczęściej występują u dzieci i dotyczą encefalopatii (zespołu - ból w klatce piersiowej - krwioplucie - omdlenia Samopoczucie i zaburzenia świadomości bardzo złe umiarkowanie złe Na szczęście, w większości przypadków zarówno Związek przeziębienia jak grypa przebiegają łagodnie i ustępują względny same, bardzo częsty z niewielka pomocą tradycyjnych "babcinych" metod domowego leczenia, wspomaganych niekiedy lekami Powikłania często rzadko przeciwgrypowymi dostępnymi w każdej aptece. Musimy jednak pozostawać czujni, nie lekceważyć choroby i dokładnie obserwować jej przebieg. W przypadku pojawienia się niepokojących objawów lub zaostrzenia już istniejących, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. Osoby z grup najbardziej narażonych na powikłania powinny regu- Reye'a), zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia rdzenia oraz zespołu Guillain-Barre. larnie otrzymywać szczepionkę przeciw Po grypie dochodzi czasem do rozwoju powikłań. Najczęstsze z nich to: zapa - wirusów Przeziębienie grypy. przebiega W prawdzie o nie wiele gwarantuje łagodniej. Objawy wymagające ona Gorączka nie zachorowania, rzadko jest wysoka, ale w a dużej nasze lenie kontaktu płuc lub z oskrzeli, lekarzem zapalenie to: ucha mierze ogólne samopoczucie zmniejszy jego nie jest prawdopodobieństwo tak złe, jak w środkowego U dzieci: lub zatok obocznych przypadku i grypy. szanse Ponadto na ciężki, grypa powikłany atakuje nosa. - bardzo Rzadko, wysoka na lub szczęście, przedłużająca w wyniku się przebieg. znienacka, przeziębienie zawsze jest skutkiem przemarznięcia, zmiany tempera- grypy gorączka pojawiają się: zapalenie mięśnia serca - skrócony, i zapalenie przyspieszony opon oddech mózgowych. lub duszność - sinawe zabarwienie skóry - brak pragnienia pomimo GRYPA wysokiej PRZEZIĘBIENIE gorączki lub spożywanie niewystarczającej Początek ilości płynów nagły i błyskawiczny powolny, łagodny - zaburzenia świadomości, zaburzenia równowagi, przeczulica skóry, drgawki, sztywność karku zawsze wysoka gorączka najczęściej nieznacznie Temp. ciała (powyżej 39 C) podwyższona - zaostrzenie objawów choroby, na którą dziecko choruje przewlekle U dorosłych: Katar nie zawsze zawsze - bardzo wysoka lub przedłużająca się gorączka - skrócony Bóle mięśni oddech lub duszność bardzo często rzadko Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu. 27

15 Zima bez przeziębień Jeżeli chcemy przeżyć jesień i zimę bez kataru, kaszlu, gorączki i bólu gardła, postarajmy się zwiększyć odporność naszych organizmów. Jej sojusznikiem jest witamina C - w naturalnej lub syntetycznej postaci. ODPORNOŚĆ ORGANIZMU DOROSŁYCH I DZIECI GRYPORUTIN Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: BIOGARDEN SP. Z O.O. Preparat uzupełnia codzienną dietę w składniki biorące udział w utrzymaniu naturalnej, wysokiej odporności organizmu. Jest ona szczególnie ważna w okresie zwiększonej zachorowalności na grypę i przeziębienia. Witamina C wzmacnia naczynia krwionośne, działa przeciwutleniająco, ułatwia przyswajanie żelaza, bierze udział w syntezie hemoglobiny i uczestniczy w wielu procesach metabolicznych. Rutyna zmniejsza przepuszczalność ścian naczyń i poprzez działanie przeciwutleniające chroni witaminę C przed utlenieniem. Czosnek działa wielokierunkowo wspomagając odporność organizmu. Działa przeciwbakteryjnie i przeciwgrzybicznie. Czosnek wpływa również na układ krążenia i serce pomagając usprawnić krążenie dzięki obniżeniu poziomu trójglicerydów i cholesterolu LDL w osoczu. Witamina A chroni nabłonek układu oddechowego przed drobnoustrojami. Cynk jest jednym z niezbędnych mikroelementów, który wpływa na pracę układu odpornościowego. Maliny mają właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające poprawiając naturalną odporność organizmu. MINIRUTIN JUNIOR Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: BIOGARDEN SP. Z O.O. MiniRutin junior uzupełnia codzienną dietę w substancje i witaminy pomagające w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Jest to szczególnie istotne w okresie jesienno-zimowym. Witamina C pomaga w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego w trakcie intensywnych ćwiczeń fizycznych i po nich. Pomaga w prawidłowej produkcji kolagenu, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania naczyń krwionośnych i kości, chrząstki i dziąseł. Cynk pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, pomaga w utrzymywaniu prawidłowego widzenia, oraz w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Miód, maliny i czarna porzeczka od wieków stosowane są dla wzmocnienia odporności. KOMFORT DLA GARDŁA Już atakują nas przeziębienia, natomiast w zimie może dopaść nas grypa. Jedną i drugą chorobę powodują wirusy. Przeziębienia - rhinowirusy, których zidentyfikowano już ponad 100, grypę - coronawirusy (ok. 30 gatunków). Obiema chorobami zarażamy się drogą kropelkową, od kichających lub kaszlących osób. Wirusy przeziębienia atakują tylko drogi oddechowe, wirusy grypy cały organizm. Przeziębienie mija po 5-7 dniach, grypa może trwać 2 tygodnie i bardzo nas osłabić. Jak się przed nimi bronić? Przede wszystkim trzeba zwiększyć odporność organizmu, bo osłabiony jest podatny na wszelkie choroby. Od dawna za skuteczny środek wzmacniający uważana jest witamina C. Dzięki niej nasz organizm może wytwarzać więcej przeciwciał, a białe ciałka krwi stają się bardziej sprawne i mogą niszczyć więcej drobnoustrojów. Ponadto do odporniejszego organizmu trudniej przedostać się wirusom. Natomiast w razie przeziębienia witamina C złagodzi objawy choroby i mskróci czas jej trwania. Najlepiej spożywać witaminę C w naturalnej postaci, czyli jedząc świeże warzywa i owoce, w których się znajduje. Trzeba jednak pamiętać, że muszą być one bardzo dobrej jakości, bo źle przechowywane, zbyt długo myte i gotowane, czy wielokrotnie odgrzewane produkty tracą tę witaminę. Warto więc dietę warzywno-owocową uzupełnić preparatami, w których jest odpowiednia jej dawka. W jesieni i zimie powinno się je zażywać regularnie, by nasz organizm był silniejszy w razie ataku drobnoustrojów. Najwięcej witaminy C znajduje się w owocach cytrusowych, brokułach, czarnej porzeczce, owocach kiwi, papryce, natce pietruszki. Szklanka świeżo wyciśniętego soku pomarańczowego dostarcza ponad połowę dziennej zalecanej dawki tej witaminy. Jak ustrzec się przeziębień 1. Jedz produkty zawierające witaminą C w dużych ilościach. 2. Ubieraj się odpowiednio: nie dopuszczaj do przegrzania ani wyziębienia organizmu. 3. W razie zmoknięcia weź po powrocie do domu ciepłą kąpiel i wypij herbatę z sokiem malinowym lub miodem i cytryną. 4. Codziennie zażywaj preparat z witaminą C. 5. Unikaj dużych skupisk ludzkich, w których najłatwiej o zakażenie. 6. Nie żałuj sobie czosnku (ale tylko w domu), który niszczy drobnoustroje i działa odkażająco. 7. Pij dużo soków owocowych i wody, by zapobiec odwodnieniu organizmu. 8. Jedz potrawy lekkostrawne, najlepiej ciepłe. 9. Unikaj przepracowania i stresu. 10. Pamiętaj o nawilżaniu pomieszczeń. 28 TYMIANEK I PRAWOŚLAZ Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: BIOGARDEN SP. Z O.O. Działanie: polisacharydy zawarte w preparacie tworzą warstwę ochronną, która łagodzi podrażnienia i powstrzymuje działania odruchowe błony śluzowej gardła, takie jak kaszel. Olejki zawarte w preparacie działają na błonę śluzową zwiększając wydzielanie śluzu, powodując jego rozrzedzenie, a w konsekwencji wywołując działanie wykrztuśne. TYMIANEK I PROPOLIS Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: BIOGARDEN SP. Z O.O. Preparat Tymianek i propolis z ziołami przeznaczony jest dla osób odczuwających dyskomfort w obrębie gardła i jamy ustnej. Polisacharydy zawarte w preparacie tworzą warstwę ochronną, która łagodzi podrażnienia i powstrzymuje działania odruchowe błony śluzowej, wydatnie poprawiając komfort w jej obrębie. Olejki zawarte w preparacie działają na błonę śluzową oskrzeli, zwiększając wydzielanie śluzu, powodując jego rozrzedzenie. Preparat posiada unikalny na rynku skład, wzbogacony o wyciągi z 20 ziół. Witamina C zawarta w preparacie pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 29

16 Tylko katar, czy już zapalenie zatok? 30 Czasem trudno samodzielnie ocenić, czy cieknący nos i towarzyszący mu ból głowy, są objawami poważnego schorzenia, czy jeszcze banalną wirusówką. Wątpliwości najlepiej rozwiać u specjalisty. Między jesienią, a wiosną niemal każdemu zdarza się mieć zatkany nos, kichać, odczuwać ucisk w okolicy zatok. Nie ma powodu, byś za każdym razem, gdy złapiesz przeziębienie, umawiał się na wizytę do laryngologa. Katar jest przecież sygnałem, że organizm rozpoczął walkę z zewnętrznymi zagrożeniami. Bywa reakcją nie tylko na atak wirusów czy bakterii, ale także kontakt z zanieczyszczeniami, toksynami, a nawet zbyt niską temperaturą. Nos jest bezcennym filtrem, który oczyszcza i ogrzewa powietrze, a także uniemożliwia poważnym agresorom wniknięcie głębiej do dróg oddechowych. Jednak im więcej ataków, tym większe ryzyko, że system w końcu zawiedzie. Liczby mówią Zapalenie zatok przynosowych to jedna z najczęstszych przyczyn zgłaszania się pacjentów do lekarza pierwszego kontaktu, we wszystkich krajach świata, o umiarkowanym klimacie. W Stanach Zjednoczonych jest przyczyną 13 milionów wizyt lekarskich rocznie, a koszty leczenia przekraczają 10 miliardów dolarów. W Polsce, chociaż nie policzono dokładnie, ile pieniędzy z budżetu wydaje się na zatokowców, wiadomo, że około 15 % populacji cierpi z powodu przewlekłych infekcji, a ostre dopadają co trzeciego Polaka. To bardzo sprawiedliwe schorzenie: chorują zarówno dzieci, jak i dorośli, kobiety i mężczyźni. Nieleczone lub nieprawidłowo leczone zapalenie zatok może być nie tylko bolesne i uciążliwe, ale też grozi powikłaniami. Wprawdzie te najpoważniejsze (np. zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ropień mózgu, powikłania oczodołowe) zdarzają się rzadko, jednak bywają niebezpieczne nawet dla życia. Dlatego podejrzenie zapalenia zatok trzeba potraktować serio. Ostre i przewlekłe Stan zapalny zatok przynosowych, spowodowany przez wirusy, zazwyczaj ma przebieg łagodny. Śluzowatej wydzielinie towarzyszy niezbyt wysoka gorączka lub stan podgorączkowy, czasem bóle mięśni czy brzucha. Samoistna poprawa następuje w ciągu 2-3 dni, a po tygodniu większość chorych wraca w pełni do zdrowia. Ten stan przypomina typowe przeziębienie. Jeśli jednak osłabione zatoki zostaną zaatakowane przez bakterie, dolegliwości się zaostrzą. Wydzielina stanie się ropna, zielonkawa, temperatura znacznie wzrośnie, a ty możesz odczuwać silny ból głowy lub twarzy (zwłaszcza przy pochylaniu). Wówczas najwyższy czas udać się do lekarza, gdyż skuteczne leczenie umożliwi antybiotyk. Przygotuj się, że leczenie ostrego zapalenia zatok może potrwać nawet do trzech tygodni, chociaż zazwyczaj po zastosowaniu leków przepisanych przez lekarza, dostępnych wyłącznie na receptę, poprawa następuje znacznie szybciej. Jeśli terapia nie przyniesie oczekiwanych efektów (np. bakterie okażą się oporne na przepisane leki) lub będziesz się leczyć niewłaściwie (np. samodzielnie, popularnymi środkami jedynie łagodzącymi objawy infekcji, dostępnymi bez recepty), możesz spodziewać się długotrwałych kłopotów. W tym czasie dolegliwości mogą ustąpić na kilka-kilkanaście dni, ale potem znowu powrócą, czasem ze zdwojoną siłą. Lekarze mówią o takim stanie: nawracające zapalenie zatok przynosowych. Gdy problemy z zatokami utrzymują się powyżej trzech miesięcy, wówczas istnieje prawdopodobieństwo, że cierpisz na ich przewlekłe zapalenie. Niejasne sygnały Nie każde przewlekłe zapalenie zatok przebiega według schematu: najpierw zapalenie ostre, potem nawroty, wreszcie ciągły stan zapalny. Przewlekłemu zapaleniu zatok sprzyjają między innymi: wirusowe zakażenie górnych dróg oddechowych ( przeziębienie ), przebywanie w skażonym, zadymionym środowisku (w tym bierne palenie), nosicielstwo w gardle paciorkowców grupy A, alergiczny nieżyt nosa, przerośnięte migdałki, skrzywienie przegrody nosa, zaburzenia odporności, zakażenia zębowe lub stan po usunięciu zęba, niedobory immunologiczne (upośledzona odporność), a nawet zaburzenia hormonalne. Choroba może zacząć się całkiem niewinnie, a infekcja będzie się po cichu rozwijać. Czasem przewlekła infekcja objawia się jedynie długotrwałym, cieknącym katarem, bólami głowy, lub uczuciem zatkania nosa, osłabionym węchem i wrażeniem ściekania wydzieliny po tylnej ścianie gardła. Może prowadzić do jego podrażnienia i zmiany głosu (chrypka), szczególnie rano. Wielu Polaków lekceważy takie objawy, zwłaszcza katar, nawet taki utrzymujący się przez wiele tygodni. Tymczasem jest on zapowiedzią poważniejszych problemów. Nadmiar wydzieliny w nosie uniemożliwia prawidłowe funkcjonowanie śluzowo-rzęskowego mechanizmu oczyszczania nosa. W ten sposób zostają otwarte wrota dla mikrobów atakujących cały układ oddechowy. Dolegliwości towarzyszące ostremu zapaleniu zatok przynosowych są na tyle charakterystyczne, że lekarz rozpoznaje je po rozmowie z pacjentem i podstawowym badaniu. Leczeniem może zająć się zarówno lekarz rodzinny, jak i laryngolog (skierowanie wydaje lekarz pierwszego kontaktu). Jeżeli podejrzewamy proces przewlekły, wtedy kontakt z laryngologiem jest niezbędny. Jeżeli twój nos nie funkcjonuje prawidłowo powyżej dwóch tygodni, na pewno już czas na wizytę lekarską. Nie lekceważ też kataru wodnistego, alergicznego. To od niego mogą zacząć się poważne problemy laryngologiczne, a uczuleń nie leczy się skutecznie za pomocą doraźnych środków, kupionych samodzielnie w aptece. Czego spodziewać się u lekarza? Zazwyczaj już na podstawie wywiadu lekarz potrafi ocenić, czy cierpisz na zapalenie zatok. Podczas badania laryngologicznego sprawdzi stan twoich górnych dróg oddechowych, ze szczególnym uwzględnieniem badania jam nosa (tzw. rynoskopia). Pozwala ono zaobserwować ewentualne obrzęki w jamach nosa, rodzaj wydzieliny, a także wykluczyć nowotwory, czasem dające takie same dolegliwości, jak klasyczny stan zapalny. Dokładniejsze badanie można wykonać dzięki bezbolesnym (chociaż niezbyt przyjemnym) badaniom endoskopowym, czyli z wykorzystaniem specjalnego wziernika z własnym źródłem światła. Wykonuje się też zdjęcia rtg, chociaż według części specjalistów warto je zrobić tylko wtedy, gdy nie ma dostępu do endoskopu, gdyż wyniki badania rentgenowskiego są mniej dokładne. Zarazem jednak pozwalają staranniej 31 Xylorin aerozol do nosa 550 mcg/ml Lek. Podmiot odpowiedzialny: Omega Pharma Sp. z o.o. UDROŻNIA NOS Substancja czynna: Ksylometazoliny chlorowodorek (Xylometazolini hydrochloridum); dawka: 550mcg/ml; postać: Aerozol do nosa, roztwór; wielkość opakowania: 18 ml (200 dawek); Wskazania: Leczenie objawowe zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych. Produkt jest stosowany miejscowo w celu zmniejszenia przekrwienia błony śluzowej nosa występującego w zapaleniu błony śluzowej nosa i zapaleniu zatok przynosowych. Przeciwskazania: nadwrażliwość na ksymetazoliny chlorowodorek lub którąkolwiek substancję pomocniczą, jaskra z wąskim kątem przesączania, nadwrażliwość na leki adrenergiczne, przyjmowanie trójpierścieniowych leków przeciwdepresyjnych lub inhibitorów monoaminooksydazy (leki stosowane m.in. w depresji), zanikowe zapalenie błony śluzowej nosa, stan po zabiegach usunięcia przysadki i zabiegach chirurgicznych przebiegających z odsłonięciem opony twardej. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.

17 Sinudafen 60 kapsułek. Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: Nord Farm Polska Odpowiednio skomponowane składniki suplementu diety Sinudafen wspomagają prawidłowe funkcjonowanie zatok oraz wspierają procesy regeneracji błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Ponadto ułatwiają utrzymanie komórek układu odpornościowego w dobrej kondycji. WSPOMAGA PRAWIDŁOWE FUNKCJONOWANIE ZATOK Sinudafen baby 100 ml.suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: Nord Farm Polska Syrop dla dzieci z naturalną witaminą C. Odpowiednio skomponowane składniki suplementu diety Sinudafen baby wspomagają prawidłowe funkcjonowanie zatok oraz wspierają procesy regeneracji błon śluzowych górnych dróg oddechowych, ponadto ułatwiają utrzymanie komórek układu odpornościowego w dobrej kondycji. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. przyjrzeć się wszystkim zatokom (nie tylko przynosowym, ale i czołowym, szczękowym, sitowym, klinowej), gdy dostęp endoskopowy do zainfekowanych części jest utrudniony. Posiewy z nosa i gardła, mające ustalić, jakie mikroby cię zaatakowały i jakimi antybiotykami najłatwiej je pokonać, lekarz zleca wtedy, kiedy podejrzewa, że ataku dokonały bakterie lub grzyby. Trzeba pamiętać, że czasem przewlekłe zmiany zapalne w zatokach są na tyle zaawansowane, że nie wystarcza leczenie zachowawcze i konieczna jest operacja. Nie pomoże? Wiele osób nie wierzy w skuteczne wyleczenie zatok. Pogląd ten to skutek osobistych, fatalnych doświadczeń chorych, albo zasłyszanych opinii. Lekarze przyznają, że nie są one zupełnie pozbawione uzasadnienia. Ocenia się, że problemy z zatokami wracają u ok. 20% chorych, mimo prawidłowo zastosowanego leczenia farmakologicznego lub operacyjnego. Jedną z przyczyn nawrotów może być brak możliwości całkowitego usunięcia opornych kolonii bakterii. Te, w sprzyjających warunkach, ponownie atakują górne drogi oddechowe. Na świecie wciąż pojawiają się nowe rozwiązania, mające na celu trwałe usunięcie bakterii z zatok. Część z nich trafia także do Polski. W Kajetanach, w Instytucie Fizjologii i Patologii Słuchu(www. ifps.org.pl), kierowanym przez prof. Henryka Skarżyńskiego stosowany jest Hydrodebrider. Pozwala on podczas zabiegu operacyjnego na dokładne wypłukanie, a zarazem usunięcie kolonii bakterii z miejsc anatomicznych, do których trudno dotrzeć podczas tradycyjnych zabiegów. Nawet jeśli nie potrzebujesz operacji, ale cierpisz na przewlekłe zapalenie zatok z tendencją do nawrotów, a lekarz w rejonie zdaje się być bezradnym, na pewno warto rozważyć konsultację i ewentualne leczenie w specjalistycznym ośrodku laryngologicznym. Warto wiedzieć, że na bezpłatne badanie do słynnego centrum w Kajetanach może zgłosić się każdy, kto cierpi na przewlekły problem zatokowy i dostał skierowanie do Poradni Otolaryngologicznej od lekarza rodzinnego lub lekarza innej specjalności, pracującego w ramach kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Nie ma rejonizacji. Jeśli okaże się, że wymagasz kompleksowej opieki, zostaniesz nią otoczony w Poradni Rynochirurgicznej, niezależnie od tego, gdzie mieszkasz. W naszym klimacie przez większość roku narażeni jesteśmy na infekcje. Wiosną, jesienią i zimą nasz organizm musi stawiać czoła chorobotwórczym mikrobom. Pomagają mu w tym bakterie, których ok. 2 kilogramy nosimy ze sobą wszędzie. Proszeni goście Bakterie wywołują choroby - wie o tym każde dziecko. Ale bakterie pomagają nam również chronić się przed atakiem chorobotwórczych drobnoustrojów, które są dla nas groźne. Żyją wszędzie - na zewnątrz i wewnątrz naszego ciała. Dorosły człowiek współdzieli swój organizm z ok. 2 kilogramami bakterii. Większość z nich bytuje w naszym przewodzie pokarmowym. Ponieważ spożywamy coraz więcej leków i przetworzonej żywności, dobrze gdy czasami uzupełnimy zapasy bakterii. Tylko gdzie ich szukać? Jogurty wzmacniają odporność? Specjalnie przygotowanym źródłem probiotycznych bakterii są jogurty, serki i inne przetworymleczne zawierające probiotyki. Bakterie kwasu mlekowego zawarte w tych produktach pomagają odbudować i wzmocnić naturalną florę bakteryjną obecną w jelitach. Żeby produkt faktycznie mógł zostać uznany za probiotyczny, powinien zawierać odpowiednią ilość bakterii - powyżej 10 mln żywych DOBRE BAKTERIE komórek bakterii w 1 ml. Jeśli na opakowaniu nie znajdziemy nazwy rodzaju, gatunku i szczepu bakterii, istnieje ryzyko, że produkt jest probiotyczny tylko z nazwy. Producent, który zadał sobie wiele trudu, żeby wzbogacić jogurty lub inne produkty w kultury probiotycznych bakterii, chętnie się tym pochwali. Kiszone = zdrowe Dobrym źródłem bakterii kwasu mlekowego są też produkty poddane procesowi kiszenia. Np. znana nam dobrze kiszona kapusta. Kiszenie żywności to bardzo stary i naturalny sposób jej konserwowania. W procesie fermentacji mlekowej, cukry proste zamieniane są na kwas mlekowy. Żywność poddana procesowi kiszenia jest odporna na rozwój niechcianych mikroorganizmów, dzięki czemu długo zachowuje świeżość i nadaje się do spożycia. Kiszona kapusta jest zdrowym dodatkiem do obiadu - jest dobrym źródłem witaminy C ( 100 g kiszonej kapusty to ok. 30 mg witaminy C), ma mało kalorii, wzbogaca smak potraw, idealnie nadaje się do skomponowania różnych surówek, a oprócz tego zawiera naturalne kultury bakterii kwasu mlekowego. Nie tylko kapusta i ogórki Nie tylko kiszone ogórki czy kapusta pomagają wzmacniać odporność. Podobnym procesom poddaje się dla odporności w rejonie Morza Śródziemnego oliwki. Na Ukrainie popularnym dodatkiem do potraw są kiszone jabłka. Co jeszcze można poddać procesowi kiszenia? Paprykę, bakłażany, cukinię, czosnek, czerwoną kapustę, buraki ćwikłowe a także śliwki i gruszki. Tego typu przetwory zawierają o wiele mniej cukru niż surowe warzywa i owoce. Cukry proste kiszonych roślin wykorzystywane są w procesie fermentacji mlekowej. Dobre bakterie Najważniejsze w procesie fermentacji jest doprowadzenie do rozwoju właściwych bakterii. W przeciwnym razie żywność może zapleśnieć lub popsuć się i nie będzie nadawać się do spożycia. Co zrobić, żeby zapewnić warunki do rozwoju właściwych bakterii? Przygotowując przetwory w domu, należy dokładnie umyć rośliny, które poddać chcemy fermentacji, wymyć i wyparzyć wrzątkiem słoje, kiszone warzywa lub owoce poukładać ciasno, żeby znajdowało się między nimi jak najmniej powietrza, a następnie zalać wrzącą solanką. W ten sposób stworzymy odpowiednie warunki do rozwoju bakterii kwasu mlekowego - żywność zostanie poddana pożądanej fermentacji i nie popsuje się. Dieta ze wspomaganiem W okresach obniżonej odporności, po antybiotykoterapii, zatruciach pokarmowych czy w trakcie tzw. grypy żołądkowej, kiedy naturalna flora bakteryjna wymaga odbudowy, pomóc mogą specjalnie przygotowane preparaty. Czasy, kiedy probiotyki w szklanych ampułkach dostępne były na receptę, dawno minęły. Dziś mamy do dyspozycji wiele preparatów, które dobierać możemy sami, w zależności od indywidualnych potrzeb. Oprócz preparatów zawierających szczepy bakterii znajdziemy na aptecznych półkach również prebiotyki i synbiotyki. Różnią się między sobą nie tylko nazwą, ale przede wszystkim sposobem działania. Prebiotyki to substancje, które ułatwiają wzrost prawidłowej flory bakteryjnej. Preparaty te nie zawierają żywych bakterii, ale stymulują ich wzrost. Do naturalnych prebiotyków, które spożywać możemy każdego dnia należą np. błonnik i skrobia. Synbiotyki natomiast zawierają zarówno substancje prebiotyczne, jak i bakterie. Dzięki temu dostarczają bakterii, które są niezbędne a także pomagają wytworzyć w jelicie odpowiednie do ich rozwoju warunki. MULTILAC IMMUNO Suplement diety. Podmiot odpowiedzialny: Genexo Sp. z o.o. Czy w deszczu, czy w stresie MULTILAC IMMUNO na zdrowiu cię podniesie Nowe preparaty o unikalnej kompozycji zawierające składniki wspomagające prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Składniki: żywe kultury bakterii, kolostrum, cynk, witaminę C, żelazo i fruktooligosacharydy (FOS). Zastosowanie:dla osób po przebytych infekcjach wirusowych i bakteryjnych; przy skłonnościach do infekcji oraz w okresie charakteryzującym się większą częstotliwością zachorowań na infekcje; w stanach ogólnego zmęczenia. Sposób użycia: Stosowany 1 raz dziennie w czasie posiłku. Nie wymaga przechowywania w lodówce. Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia

18 Najczęściej za alergiczny katar, kaszel czy wysypkę obwiniamy pyłki roślin i opary różnych chemikaliów krążące w powietrzu na zewnątrz. Tymczasem przyczyna może tkwić w mieszkaniu, które uważamy za bezpieczny azyl. Aby rzeczywiście nim było, nie jest konieczna ani sterylna czystość, ani rewolucyjne i kosztowne zmiany. Pamiętajmy jedynie, że tam, gdzie stężenie alergenów jest duże, osobom ze skłonnościami do alergii będzie dokuczał katar, kaszel, drapanie w gardle lub zmiany skórne. A zatem eliminujmy zagrożenia: roztocza kurzu domowego, alergeny zwierzęce, wilgoć, opary detergentów, a nawet intensywne zapachy kuchenne. ALERGENY w mieszkaniu Po pierwsze odpowiednie łóżko Alergik nie powinien spać na tapicerowanej wersalce lub sofie, ponieważ przez lata stają się one siedliskiem miliardów roztoczy, których odchody są jednym z najniebezpieczniejszych alergenów. Najlepsze jest łóżko z prostą ramą z drewna lub metalu, które łatwo wytrzeć z kurzu. Materac trzeba co kilka lat wymieniać na nowy. Idealnym rozwiązaniem są specjalne materace dla alergików, wykonane z materiałów, w których nie rozwijają się roztocza. Kto takiego nie ma, powinien na zwykły materac zakładać pokrowiec, bo można go trzepać, prać lub ścierać z niego kurz wilgotną ściereczką. Warto także kupić dla alergika specjalną pościel z włókien poliestrowych pokrytych substancją roztoczobójczą, np. Hollofil Allerban. Dobrym rozwiązaniem jest również pościel nadająca się do pra-nia w wysokiej temperaturze (60-90 st. C). Powłoczki i prześcieradła należy prać przynajmniej co dwa tygodnie. Rano, zanim przykryje- my łóżko narzutą, wysuszmy pościel, kładąc ją przy kaloryferze lub w pobliżu uchylonego okna. Zimą dobrze jest wietrzyć ją na dworze, ponieważ mróz to skuteczna broń przeciwko roztoczom. Udrożnia i oczyszcza przewody nosowe Ściany muszą być suche Dotyczy to nie tylko pokoju, ale również kuchni i łazienki. Nawet na lekko zawilgoconych ścianach rozwijają się pleśnie i grzyby wytwarzające alergeny. Najprostszym sposobem na suche ściany jest sprawnie działająca wentylacja. Wspomoże ją codzienne wietrzenie mieszkania. Najlepsze efekty daje otwieranie szeroko okien, na kilka minut (kilka razy w ciągu dnia), ponieważ wtedy wymienia się całe powietrze. Wyjątkiem od tej reguły jest okres kwitnienia większości roślin, a więc wiosna i wczesne lato - wtedy wietrzymy mieszkanie częściej, ale krócej. Nie jest prawdą, że nawilżanie powietrza przynosi alergikom ulgę. Jest zupełnie na odwrót - przy zwiększonej wilgotności w mieszkaniu wzrasta liczba roztoczy. Ostrożnie z tapetami i tynkiem strukturalnym Niektóre tapety, zwłaszcza winylowe (zmywalne) emitują substancje o silnym zapachu, mogące wzmagać objawy alergii. Mogą się również rozwijać pod ISONASIN SEPTO Wyrób medyczny. Podmiot odpowiedzialny: TACTICA PHARMACEUTICALS SP. Z O.O. Krople do nosa to produkt, który wykazuje właściwości oczyszczające i ograniczające niedrożność nosa. Ułatwia oddychanie, działa przeciwbakteryjnie i wspomaga leczenie przeziębienia i grypy.skład:chlorek sodu 0,9g, Polisorbat 80, Wyciąg z tymianku, Pentahydrat siarczanu miedzi, Glicerol, Woda oczyszczona q.s. do 100 ml.działanie: Krople do nosa są wyjątkowym preparatem, który dzięki wyjątkowemu składowi działa oczyszczająco i udrażniająco na przewody nosowe. Pozwala na usunięcie wydzieliny (związanej z katarem wodnistym lub gęstym) zgromadzonej w nosie oraz ochronę śluzówki przed oddziaływaniem czynników środowiskowych. Umożliwia swobodne oddychanie i działa przeciwbakteryjnie. Wspomaga łagodzenie symptomów przeziębienia. Wskazania: Zaleca się stosować spray w celu udrożnienia i oczyszczenia przewodów nosowych, szczególnie w czasie kataru wodnistego lub gęstego. 34 nimi pleśnie (na warstwie kleju celulozowego, który jest świetną pożywką). Z kolei na ścianach pokrytych tynkiem strukturalnym zawsze osadza się więcej kurzu niż na gładkich. Wskazane kafelki, szkło, metal i drewno To materiały wykończeniowe szczególnie polecane alergikom. Głównie z tego powodu, że łatwo się je czyści z kurzu (a więc i z roztoczy) i nie wydzielają żadnych szkodliwych substancji. Do tej grupy należy także kamień, np. marmur, granit. Zwiewny woal lepszy niż aksamit Grube tkaniny, zwłaszcza z długim włosem i do tego obficie marszczone, zatrzymują dużo kurzu, stając się wylęgarnią roztoczy. Jeżeli więc częste ich odkurzanie, pranie i wietrzenie nie bardzo jest możliwe, lepiej z nich zrezygnować. Jednak dom alergika nie musi być zupełnie ascetyczny. Możemy sobie pozwolić np. na lekkie zasłony lub cieniutką firankę nadającą się do częstego prania. Niewielki dywanik lub chodniczek z krótkim włosem, albo np. z sizalu, który łatwo odkurzyć, także nie powinien stanowić problemu. Farby wybierajmy z rozwagą Dotyczy to również lakierów do podłóg, wszelkich bejc oraz preparatów pomagających usunąć stare po- włoki malarskie. Wprawdzie uczulają one głównie przez kilka pierwszych dni po zastosowaniu, bo wtedy emitują najwięcej oparów, ale niektórzy alergicy odczuwają ich drażniący wpływ przez lata. Nie pomaga nawet intensywne codzienne wietrzenie pomieszczenia. Szczególnie zwracajmy uwagę na farby i lakiery z połyskiem, które zawierają rozpuszczalniki organiczne, a także na lakiery poliuretanowe. Na szczęście są w sklepach farby dla alergików posiadające atesty klinik dermatologii i alergologii oraz Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Uważajmy na olejki zapachowe i terpentynę Panuje przekonanie, że naturalne substancje chemiczne są całkowicie bezpieczne. Niestety, nie jest to prawdą, spora grupa alergików jest wrażliwa np. na terpentynę zawartą w niektórych lakierach i rozcieńczalnikach do farb, a jest to przecież naturalna żywica z sosny. Objawy alergii mogą wywołać także naturalne olejki zapachowe, np. lawendowy, pomarańczowy, cytrynowy czy mentolowy, a także syntetyczne odświeżacze powietrza. Najlepiej więc mieszkanie po prostu często wietrzyć i całkowicie zrezygnować ze stosowania wszelkich substancji zapachowych. Kaloryfer wygrywa z ogrzewaniem podłogowym Gdy ciepłe powietrze unosi się znad podgrzewanej podłogi, wraz z nim fruwa po całym mieszkaniu kurz. Dlatego w domu alergików lepiej pozostać przy tradycyjnym kaloryferze. Trzeba tylko często czyścić go na mokro z kurzu. Niewskazane są również grzejniki wentylacyjne, ponieważ rozpylają tumany kurzu. Nie należy też przegrzewać mieszkania. Najlepsza jest temperatura st. C. Wyższa sprzyja rozwojowi roztoczy. Książki i bibeloty - za szybą. Gdy się ich nie czyści regularnie, bywają równie dobrym siedliskiem kurzu i roztoczy co dywany, zasłony czy tapicerowane meble. Dlatego lepiej, by nie stały na odkrytych półkach. Zainwestujmy w dobry odkurzacz Nie da się ukryć, że przeciętny odkurzacz, choć zbiera kurz i śmieci, to drugą stroną wydmuchuje powietrze nie do końca oczyszczone. Dlatego osoby z alergią powinny mieć urządzenie z najlepszymi filtrami: HEPA H12 lub HEPA H13. Jeżeli jest to tradycyjny odkurzacz z workami papierowymi, powinny one być grube, kilkuwarstwowe. Polecane są również odkurzacze z plastikową kasetką zamiast worka, którą można czyścić po każdym odkurzaniu. Tego jednak nie powinien robić sam alergik. Jeśli w mieszkaniu są dywany, kupując odkurzacz, warto się upewnić, czy ma on tzw. turboszczotkę (albo czy można ją będzie dokupić), bo dzięki niej o wiele dokładniej da się je wyczyścić. 35 CONTRAHIST ALLERGY (Levocetirizini dihydrochloridum) Lek. Podmiot odpowiedzialny: Adamed Consumer Healthcare S.A. Każda tabletka powlekana zawiera 5 mg lewocetyryzyny dichlorowodorku, co odpowiada 4,2 mg lewocetyryzyny oraz substancje pomocnicze. Wskazania: Objawowe leczenie alergicznego zapalenia błony śluzowej nosa (w tym przewlekłego zapalenia błony śluzowej nosa) i przewlekłej pokrzywki idiopatycznej u osób dorosłych, młodzieży i dzieci w wieku powyżej 6 lat. Dawkowanie i sposób podawania: Dorośli i młodzież w wieku 12 lat i powyżej: Zalecana dawka dobowa wynosi 5 mg. Dzieci w wieku od 6 do 12 lat: Zalecana dawka dobowa wynosi 5 mg. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na lewocetyryzynę, inne pochodne piperazyny, benzoesan sodu lub na którąkolwiek substancję pomocniczą. Ciężkie zaburzenia czynności nerek z klirensem kreatyniny mniejszym niż 10 ml/min. Tabletek nie należy stosować u pacjentów z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy- -galaktozy. Opakowanie: 1 opakowanie zawiera 7 lub 10 tabletek powlekanych. Przed użyciem zapoznaj się z ulotką, która zawiera wskazania, przeciwwskazania, dane dotyczące działań niepożądanych i dawkowanie oraz informacje dotyczące stosowania produktu leczniczego, bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu

19 Nawracające infekcje górnych dróg oddechowych u małych dzieci. Jak sobie z nimi radzić? ARTYKUŁ SPONSOROWANY Dzieci chorują częściej niż dorośli. Ich drogi oddechowe są bardziej podatne na podrażnienia, a mechanizmy obronne nie są w pełni wykształcone. Obniżona odporność i częste przebywanie w miejscach podwyższonego ryzyka zachorowań sprawiają, iż dziecko jest dużo bardziej narażone na zakażenie. Ocenia się, że w ciągu roku małe dzieci zapadają na infekcje górnych dróg oddechowych nawet 10 razy. Ponadto u 60-90% dzieci bezpośrednią przyczyną zachorowania jest zakażenie wirusowe. Najtrudniejszym okresem jest pierwszy rok uczęszczania dziecka do żłobka lub przedszkola, gdzie pociecha jest narażona na kontakt z patogenami. Dodatkowo, na skutek podawania leków zbyt silnych dla dziecka lub antybiotyków dochodzi do zniszczenia naturalnej flory bakteryjnej i obniżenia odporności. Konsekwencją jest nawrót infekcji. W leczeniu zakażeń górnych dróg oddechowych niezbędne jest stosowanie terapii objawowej, gdyż infekcja może obejmować różne odcinki dróg oddechowych. Kaszel, niedrożne zatoki Na początku infekcji pojawia się kaszel suchy. Dochodzi do powstania gęstej flegmy, która podrażnia gardło i wywołuje odruch kaszlu. Po kilku dniach kaszel suchy zastępuje kaszel mokry. Jest on wynikiem wtórnego zakażenia bakteryjnego i charakteryzuje go konieczność odkrztuszenia wydzieliny. Często kaszel utrzymuje się jeszcze przez kilka tygodni - jest to tzw. kaszel poinfekcyjny wywołany podrażnieniem błony śluzowej gardła. Ból gardła, chrypka Ból gardła, wywołany infekcją wirusową, charakteryzuje się zaróżowieniem tylnej części podniebienia i języka. Natomiast silne zaczerwienienie, powiększenie migdałków i chropowata, biała wysypka są typowe dla bakteryjnego zapalenia gardła. Ważne jest, aby jak najwcześniej zauważyć pierwsze symptomy, gdyż infekcja bakteryjna często świadczy o początkach anginy. Katar Katar szerzy się drogą kropelkową. Początkowo pojawia się wodnista wydzielina, która, na skutek zakażenia bakteryjnego, gęstnieje i przyjmuje ropną postać. W późniejszym stadium kataru nos jest zatkany, co utrudnia oddychanie. Często występuje łzawienie oczu, utrata smaku i apetytu. Dlatego też nie należy lekceważyć objawów kataru, gdyż może on obniżyć odporność i być początkiem poważniejszych infekcji lub grypy. Katar jest szczególnie groźny dla 36 dzieci do 2. roku życia, ponieważ nieleczony może prowadzić do stanów zapalnych uszu. Ze względu na to, iż u dzieci często występują infekcje górnych dróg oddechowych zaleca się podawanie naturalnych syropów wyprodukowanych na bazie miodu, roślinnych ekstraktów i witamin. Ich działanie jest łagodne, ale równocześnie bezpieczne i bardzo skuteczne. Należy również pamiętać, że dzieci w trakcie infekcji górnych dróg oddechowych odmawiają jedzenia i picia, a uboga dieta nie dostarcza im niezbędnych witamin. Dlatego też bardzo ważne jest, aby w trakcie i po kuracji podawać dziecku preparaty witaminowe na bazie miodu, które wzmocnią organizm i pomogą odbudować jego naturalną odporność. Spośród dostępnych w aptekach produktów zwalczających objawy przeziębienia na szczególną uwagę zasługuje nowa linia naturalnych produktów SOLbaby, opracowanych na bazie miodu, syropu z agawy organic lub izotonicznej wody morskiej z dodatkiem roślinnych ekstraktów, które stanowią źródło naturalnych substancji czynnych i witamin. SOLbaby to bezpieczne, skuteczne i przyjazne preparaty dla dzieci powyżej 1. roku życia, które wspomagają walkę z infekcjami górnych dróg oddechowych i pomagają zmniejszyć kaszel, katar, zapalenie gardła oraz wzmocnić organizm po przebytej chorobie. Preparaty nie zawierają konserwantów, alkoholu, barwników oraz zbędnych aromatów i substancji słodzących. TUSSI DROGI ODDECHOWE Bezpieczne, skuteczne, przyjazne preparaty wspomagające walkę z infekcjami górnych dróg oddechowych GARDŁO WZMOCNIENIE KATAR SOLbaby to bezpieczne, skuteczne i przyjazne preparaty dla dzieci powyżej 1. roku życia, które wspomagają walkę z infekcjami górnych dróg oddechowych. SOLbaby to linia naturalnych preparatów opracowanych na bazie miodu, syropu z agawy organic lub izotonicznej wody morskiej z dodatkiem roślinnych ekstraktów, które stanowią źródło naturalnych substancji czynnych i witamin. W skład linii SOLbaby wchodzą: syrop SOLbaby TUSSI Kaszel mokry i suchy, niedrożne zatoki syrop SOLbaby GARDŁO Zapalenie gardła, chrypa i suchość w gardle syrop SOLbaby WZMOCNIENIE Osłabienie po chorobie, niedobór witamin izotoniczny spray do nosa SOLbaby KATAR Schorzenia, którym towarzyszy powstawanie wydzieliny Podmiot odpowiedzialny: Sequoia Sp. z o.o. Informacja o produkcie Solbaby 11/2013 Suplement diety nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. Utrzymywanie prawidłowego stanu zdrowia wymaga zrównoważonego odżywiania i prowadzenia zdrowego trybu życia. 37

20 Mini przewodnik po państwach członkowskich UE/EFTA UCZTA DLA PODNIEBIENIA Słowacja Należy korzystać ze świadczeń placówek, które podpisały umowę z jednym z 5 towarzystw ubezpieczeń zdrowotnych (Zdravotna Poistovna). Korzystając z opieki zdrowotnej, należy wybrać jedno z towarzystw ubezpieczeniowych. Informacje na temat świadczeniodawców posiadających umowy dostępne są w biurach towarzystw. Lekarzowi należy przedstawić EKUZ. Na leczenie specjalistyczne i szpitalne wymagane jest skierowanie. W przypadkach nagłych można zgłaszać się bezpośrednio do szpitala, okazując EKUZ. Świadczenia stomatologiczne w ramach ubezpieczenia obejmują niewielki zakres. Numery telefonu: Numer alarmowy 112 Opłaty dodatkowe: Obowiązują zryczałtowane opłaty za receptę w wysokości 0,17 EUR. Świadczenia ambulatoryjne, wizyta w pogotowiu 1,99 EUR. Transport medyczny jest płatny w wysokości 0,07 EUR/km. Opłatę wnosi się bezpośrednio przewoźnikowi. Słowenia Należy korzystać ze świadczeń placówek, które podpisały umowę ze Słoweńskim Zakładem Ubezpieczeń Zdrowotnych (ZZZS). Ich adresy są dostępne w regionalnych (območna enota), jak i w terenowych oddziałach ZZZS (izpostava). Oddziały są czynne od poniedziałku do piątku w godz oraz dodatkowo w środy Leczenie specjalistyczne i szpitalne wymaga skierowania od lekarza ogólnego, jednak w nagłych przypadkach można zgłaszać się bezpośrednio do szpitala, okazując EKUZ. Numery telefonu: Numer alarmowy 112 Opłaty dodatkowe: Wizyta u lekarza ogólnego jest odpłatna w wysokości 5-25% kosztów świadczenia. Świadczenia stomatologiczne są odpłatne w wysokości od 15% (badanie + wypełnienie) do 75% (protetyka) kosztów świadczenia. Należy pokryć także 15-25% kosztów hospitalizacji. Niektóre leki na receptę są bezpłatne, za inne należy zapłacić część (25 lub 75%) lub pełną cenę. Transport sanitarny wymaga skierowania lekarza. Za transport na terytorium Słowenii należy zapłacić 70% kosztów, poza nagłymi przypadkami, w których transport jest nieodpłatny. Szwajcaria Możesz korzystać ze świadczeń placówek, które funkcjonują w ramach systemu ubezpieczeń społecznych. W niektórych kantonach należy uiścić opłaty przed wizytą. Świadczenia stomatologiczne są dostępne w ograniczonym zakresie. Do szpitala kieruje lekarz ogólny. W nagłych przypadkach można udać się bezpośrednio do szpitala okazując EKUZ. Opłaty dodatkowe: Za poradę lekarza ogólnego i specjalisty trzeba zapłacić opłatę w wysokości 33 CHF (dzieci do 18 r. ż.) lub 92 CHF (osoby powyżej 18 r. ż.). Wniesiona opłata daje prawo do korzystania ze świadczeń przez kolejnych 30 dni. Przyjęcie do szpitala wymaga skierowania od lekarza. W nagłych przypadkach można zgłosić się bezpośrednio do szpitala. Koszty hospitalizacji wynoszą dla osób dorosłych od 26 roku życia 15 CHF, z tej opłaty zwolnione są dzieci i osoby do 25 roku życia kontynuujące naukę. Informacje o tym czy szpital jest uznawany przez LAMal można uzyskać bądź w szpitalu bądź w instytucji LAMal (Institution commune LAMal). Za przewóz karetką obowiązują dopłaty w wys. 50% (obowiązuje limit pokrycia kosztów przewozu pogotowiem ratunkowym z ubezpieczenia powszechnego w wys. 500 CHF rocznie) Za przewóz lotniczym pogotowiem ratunkowym obowiązują dopłaty w wys. 50% (obowiązuje limit pokrycia kosztów przewozu lotniczym pogotowiem ratunkowym z ubezpieczenia powszechnego w wys CHF rocznie). Koszty ratownictwa górskiego są pokrywane w 50% do kwoty 5000 CHF. Koszty akcji poszukiwawczo ratowniczych nie są pokrywane