Nowe Zasady pomocy państwa na B&R&I. Katarzyna Piechucka European Commission Directorate General Competition

Transkrypt

1 Nowe Zasady pomocy państwa na B&R&I Katarzyna Piechucka European Commission Directorate General Competition 1

2 Disclaimer Poglądy wyrażone w niniejszej prezentacji są poglądami prelegenta i nie muszą odzwierciedlać poglądów i polityki Komisji Europejskiej.

3 Spis treści Nowe zasady udzielania pomocy państwa na B&R&I Pomoc państwa i finansowanie unijne Ogólne zasady dot. finansowania publicznego działalności B&R&I Środki pomocy na B&R&I wyłączone z obowiązku zgłoszenia do Komisji Ocena środków przez Komisje Transparentność pomocy państwa 3

4 Pomoc państwa na B&R&I Każdy środek spełniający kryteria art. 107 ust. 1 Traktatu stanowi pomoc państwa; Odstąpienie od ogólnego zakazu udzielania pomocy państwa dla środków zgodnych z rynkiem wewnętrznym : Rozporządzenie Komisji w sprawie wyłączeń grupowych nr 651/2014 (GBER) dot. środków wyłączonych z obowiązku zgłoszenia; Zasady ramowe na B&R&I dot. programów pomocy i pomocy indywidualnej, objęte obowiązkiem zgłoszenia. 4

5 Unowocześnienie zasad na B&R&I Cel konkurencja i wzrost: lepiej ukierunkowana pomoc państwa; mobilizacja prywatnych inwestycji na B&R&I; ograniczenie negatywnych wpływów pomocy B&R&I; jaśniejsze i prostsze przepisy. Modernizacja zasad na wsparcie na B&R&I w latach większa liczba środków zwolniona z obowiązku zgłaszania; nowy środek pomocy: wsparcie na rzecz infrastruktury badawczej; uproszczone warunki udzielania pomocy na działalność innowacyjną; bardziej elastyczne pułapy pomocy dla dużych indywidualnych środków pomocy; bardziej precyzyjne kryteria szczegółowej oceny ekonomicznej. 5

6 Pomoc państwa i finansowanie unijne Finansowanie unijne zarządzane centralnie, które nie jest bezpośrednio ani pośrednio kontrolowane przez państwa członkowskie nie stanowi pomocy państwa; W przypadku łączenia finansowania unijnego tego typu z pomocą państwa do ustalenia, czy progi powodujące obowiązek zgłoszenia i progi maksymalnej intensywności pomocy są przestrzegane, należy uwzględniać wyłącznie pomoc państwa. 6

7 Organizacja prowadząca badania i szerząca wiedzę (organizacja badawcza) uniwersytet lub instytut badawczy, agencja zajmująca się transferem technologii, pośrednik innowacyjny, wirtualny lub fizyczny podmiot prowadzący współpracę w dziedzinie badań, niezależnie od jego statusu prawnego lub sposobu finansowania samodzielne prowadzenie działalności B&R lub rozpowszechnianie na szeroką skalę wyników takich działań poprzez nauczanie, publikacje lub transfer wiedzy. Przedsiębiorstwa mogące wywierać decydujący wpływ na taki podmiot, np. w roli jego udziałowców/akcjonariuszy czy wspólników, nie mogą mieć preferencyjnego dostępu do wyników badań prowadzonych przez ten podmiot 7

8 Infrastruktura badawcza oznacza obiekty, zasoby i powiązane z nimi usługi, które są wykorzystywane przez środowisko naukowe do prowadzenia badań naukowych w swoich dziedzinach; definicja ta obejmuje wyposażenie naukowe lub zestaw instrumentów, zasoby oparte na wiedzy,, oraz wszelkie inne unikalne środki niezbędne do prowadzenia badań naukowych; Infrastruktury badawcze tego typu mogą być zlokalizowane w jednej placówce lub rozproszone (zorganizowana sieć zasobów). 8

9 Brak pomocy państwa finansowanie publiczne działalności niegospodarczej kształcenie mające na celu zwiększanie coraz lepiej wyszkolonych zasobów ludzkich; niezależna działalność badawczo-rozwojowa mająca na celu powiększanie zasobów wiedzy i lepsze zrozumienie (również w przypadku skutecznej współpracy); szerokie rozpowszechnianie wyników badań na zasadzie niedyskryminacji i braku wyłączności (nauczanie, dostępne bazy danych, otwarte publikacje i otwarte oprogramowanie); transfer wiedzy, gdy zyski z tych działań są reinwestowane w zasadniczą działalność. 9

10 Pomoc państwa - finansowanie publiczne działalności gospodarczej finansowanie publiczne działalności gospodarczej organizacji badawczych oraz infrastruktury badawczej (punkt 2.1 zasad ramowych na B&R&I); przykładowe działania: wynajem wyposażenia lub laboratoriów przedsiębiorstwom, świadczenia usług dla przedsiębiorstw lub prowadzenia badań na zlecenie; oddzielna księgowość: finansowanie, koszty i przychody z działalności gospodarczej należy rozliczać osobno (uniknięcie subsydiowania działalności gospodarczej przez działalność niegospodarczą); brak wyraźnego rozdzielenia całej organizacji badawczej i jej finansowanie podlega zasadom pomocy państwa! 10

11 Pośrednia pomoc państwa dla przedsiębiorstw - jak jej uniknąć? Kiedy przedsiębiorstwo uzyskuje korzyść i jakie warunki muszą być spełnione aby ją wykluczyć w przypadku: działalności B&R prowadzonej w imieniu przedsiębiorstw (badania na zlecenie lub usługi badawcze); wspólnych projektów B&R realizowanych w ramach współpracy z przedsiębiorstwami; 11

12 Unowocześnione zasady na B&R&I GBER Art

13 Projekty B&R&I Infrastruktura badawcza Klastry innowacyjne Działalność Innowacyjna (MSP) Innowacja organizacyjna lub procesowa innovative startupspr s. Pomoc państwa na B&R&I B&R&I -Zasady ramowe 2014 Istnienie/brak pomocy państwa Indywidualna pomoc na B&R&I powyżej progów zgłoszeniowych Kryteria oceny dla dużych programów pomocy Progi notyfikacyjne Rozporządzenie w sprawie wyłączeń blokowych (GBER) 2014 Progi pomocy powodujące obowiązek zgłoszenia > 2008 Pomoc ad-hoc dla dużych przedsiębiorstw. Duże programy pomocy wykluczone. Tylko transparentne instrumenty pomocy. 13

14 Pomoc na projekty B&R 3 kategorie badań: Badania podstawowe (100% - dozwolona intensywność pomocy); Próg zgłoszeniowy: 40 mln EUR Badania przemysłowe (50%); Próg zgłoszeniowy: 20 mln EUR Eksperymentalne prace rozwojowe (25%); Próg zgłoszeniowy: 15 mln EUR Studium wykonalności (50%). Koszty kwalifikowalne: koszty personelu; koszty aparatury i sprzętu, budynków w zakresie i przez okres, w jakim są one wykorzystywane na potrzeby projektu; koszty badań wykonywanych na podstawie umowy, wiedzy i patentów, koszty doradztwa; dodatkowe koszty ogólne i inne koszty operacyjne. Intensywność pomocy: max. 80 % dla badań stosowanych (10-20 pkt. % bonus dla MSP; 15 pkt. % bonus za efektywną współpracę lub szerokie rozpowszechnianie wyników projektu). 14

15 Dozwolona intensywność pomocy: nowy GBER vs. zasady ramowe na B&R&I Projekty B&R&I Duże Średnie Małe podmioty - Badania podstawowe 100% 100% 100% - Badania przemysłowe -'GBER' - Badania przemysłowe 'ocena szczegółowa' 50-65% 60-70% 60-75% 70-80% 70-80% 80-90% - Eksperymentalne prace rozwojowe- 'GBER' - Eksperymentalne prace rozwojowe 'ocena szczegółowa' 25-40% 60-70% 35-50% 70-80% 45-60% 80-90% - Studium wykonalności 50% 60% 70% 15

16 Pomoc inwestycyjna na infrastrukturę badawczą Nowy środek pomocy pomoc na utworzenie lub unowocześnienie infrastruktury badawczej Próg zgłoszeniowy: EUR mln 20 Dot. finansowania publicznego przeznaczonego na działalność gospodarczą! Dostęp na przejrzystych i niedyskryminacyjnych zasadach (możliwy preferencyjny dostęp dla inwestorów prywatnych finansujących jeżeli >10% kosztów inwestycji; Koszty kwalifikowalne: inwestycje w rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne i prawne; Intensywność pomocy: < 50% kosztów kwalifikowalnych 16

17 Pomoc na klastry innowacyjne (próg zgłoszeniowy: 7,5 mln EUR) Art Pomoc na wspieranie innowacyjności (próg zgłoszeniowy: 5 mln EUR) Pomoc na innowacje procesowe i organizacyjne (próg zgłoszeniowy: 7,5 mln EUR) Pomoc dla podmiotu prawnego zarządzającego klastrem na utworzenie lub modernizacje; Pomoc inwestycyjną (< 50% [+ 15 pkt. % dla obszarów objętych pomocą) na inwestycje w aktywa trwałe i wartości niematerialne i prawne; Pomoc operacyjna na < 10 lat (< 50% łącznych kwalifikowalnych kosztów) na koszty personelu i administracyjne (aktywizacja, marketing, zarządzanie zapleczem klastra); Dostęp na przejrzystych/niedyskryminacyjnych zasadach po cenach rynkowych (preferencyjny dostęp jeżeli > 10% kosztów) Koszty kwalifikowalne: koszty uzyskania, walidacji i obrony patentów i innych wartości niematerialnych i prawnych; koszty oddelegowania wysoko wykwalifikowanego personelu (B&R&I) z organizacji badawczej lub dużego przedsiębiorstwa koszty usług doradczych w zakresie innowacji i usług wsparcia innowacji. Intensywność pomocy < 50% Wdrożenie nowej metody organizacyjnej lub nowej/znacznie udoskonalonej metody produkcji Koszty kwalifikowalne: te same co w przypadku projektów B&R&I Pomoc dla dużych przedsiębiorstw pod warunkiem, że skutecznie współpracują z MŚP (które ponoszą min. 30 % całkowitych kosztów kwalifikowalnych). Intensywność pomocy < 50% dla MŚP oraz < 15% dla dużych przedsiębiorstw 17

18 Ocena szczegółowa zasady ramowe na B&R&I 18

19 Kryteria oceny Proces przeprowadzenia oceny Osiągnięcie celu i ukierunkowanie interwencji państwa na niedoskonałość rynku (tzw. market failure) Zdefiniowanie celu leżącego we wspólnym interesie: w jaki sposób środek wspiera B&R&I. Wskazanie czy pomoc ma na celu usunięcie ogólnej niedoskonałości rynku dot. B&R&I w UE czy też szczególnej niedoskonałości dot. określonego sektora lub rodzaju działalności. Dla projektów finansowanych z funduszy UE uznaje się, potrzebę interwencji za spełnioną. Odpowiedniość pomocy Efekt zachęty Domniemana dla projektów finansowanych z funduszy UE Wniosek o przyznanie pomocy złożony przez rozpoczęciem prac. Państwo członkowskie musi przedstawić scenariusz alternatywny dla projektu bez pomocy, podparty o dane branżowe i dane odnoszące się do firmy (dokumenty zarządu, wewnętrzne biznesplany, opinie ekspertów, oceny ryzyka etc.) Proporcjonalność pomocy Minimum niezbędne do tego aby projekt został podjęty przez beneficjenta gdy brak alternatywnego projektu gdy beneficjent bez pomocy przeprowadziłby alternatywny projekt Negatywny wpływ Ograniczenie zakłóceń konkurencji procesów wejścia na rynek i wyjścia z rynku, dynamicznych zachęt do inwestowania, tworzenia lub utrzymanie władzy rynkowej; wpływu na wybór lokalizacji; warunki naruszające prawo Unii 19

20 Kumulacja w ramach programów pomocy kumulacja jest dopuszczalna do wysokości najwyższej intensywności pomocy lub kwoty pomocy mającej zastosowanie w odniesieniu do tejże pomocy (w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych) na podstawie obowiązujących przepisów; w przypadku łączenia finansowania unijnego z pomocą państwa łączna kwota finansowania publicznego przyznanego w odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowalnych nie może jednak przekraczać najkorzystniejszej stopy finansowania określonej w obowiązujących przepisach prawa UE. 20

21 Przejrzystość pomocy Publikacja na centralnej stronie internetowej pomocy państwa > EUR 500,000 21

22 Linki Zasady ramowe dotyczące pomocy państwa na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) NR 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu 22

23 Dziękuje za uwagę! DG ds. Konkurencji H2 - Pomoc państwa na B&R&I i kapitał podwyższonego ryzyka 23