Cel szczegółowy I. Prowadzenie działań zapobiegających występowaniu przemocy w rodzinie.

Transkrypt

1 Sprawozdanie z wykonania w 2015 r. zadań objętych harmonogramem realizacji Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Poznańskim na lata Na terenie gmin Powiatu Poznańskiego od wielu lat podejmowane są działania na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Kierunki tych działań zostały określone w Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Powiecie Poznańskim na lata przyjętym uchwałą nr XXIX/272/IV/2013 Rady Powiatu w Poznaniu z dnia 27 czerwca 2013 r. Głównym celem Programu jest zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie poprzez zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie i dostępności pomocy oraz skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie, a jego osiągnięcie możliwe jest poprzez realizację działań, określonych w pięciu celach szczegółowych: 1. Prowadzenie działań zapobiegających występowaniu przemocy w rodzinie. 2. Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań w zakresie udzielania pomocy osobom dotkniętym przemocą. 3. Oddziaływanie korekcyjno-edukacyjne na sprawców przemocy w rodzinie. 4. Usprawnienie funkcjonowania instytucji i placówek działających w obszarze przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 5. Koordynowanie i monitorowanie realizacji Programu. Zadania wyznaczone przez cele szczegółowe realizowane są w sposób ciągły, określony w Harmonogramie realizacji Programu, w którym również określono podmioty odpowiedzialne za realizację poszczególnych zadań. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie skierowało zapytania do podmiotów odpowiedzialnych za realizację zadań Programu o podjęte i realizowane w 2015 roku działania na rzecz osób i rodzin uwikłanych w zjawisko przemocy. Uzyskane w ten sposób informacje i wskaźniki stanowiły podstawę do opracowania poniższej informacji monitoringowej. Podstawą oceny realizacji były dane własne PCPR oraz pozyskiwane od podmiotów zaangażowanych w realizację Programu, to jest: ośrodków pomocy społecznej z terenu powiatu poznańskiego, poradni psychologiczno-pedagogicznych, placówek oświatowych, placówek opiekuńczo-wychowawczych, zespołów kuratorskiej służby sądowej, Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu, Wydziału Edukacji i Wydziału Promocji i Aktywności Społecznej Starostwa Powiatowego. Niniejszy dokument jest narzędziem pozwalającym stwierdzić, czy wyznaczone w Programie zadania są realizowane i w jakim zakresie. Ponadto stanowi zbiór przedsięwzięć i form wsparcia na rzecz przeciwdziałania przemocy oraz obraz współpracy środowisk zaangażowanych w kreowanie lokalnej polityki przeciwdziałania przemocy. 1

2 Działania zrealizowane w ramach Programu Cel szczegółowy I. Prowadzenie działań zapobiegających występowaniu przemocy w rodzinie. Powyższy cel w omawianym okresie realizowany był poprzez: 1. Promowanie stylu życia wolnego od przemocy i agresji. 2. Podnoszenie świadomości społeczności lokalnych w zakresie poszanowania praw człowieka. W 2015 r. na terenie gmin powiatu poznańskiego podejmowano szereg działań edukacyjnych zwiększających świadomość społeczności lokalnych w temacie przemocy w rodzinie i w szkole. Ośrodki pomocy społecznej, zespoły interdyscyplinarne, gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych współpracowały z mediami poprzez publikowanie w lokalnej prasie informacji o podejmowanych kampaniach i akcjach informacyjno edukacyjnych, informacji na temat specyfiki zjawiska przemocy w rodzinie, problemu alkoholowego niejednokrotnie współwystępującego z przemocą oraz apeli o reagowanie w sytuacjach wystąpienia przemocy. Informowano o istniejących zasobach instytucjonalnych wspierających i udzielających kompleksowej pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie. W Gminie Buk promowanie stylu życia wolnego od przemocy i agresji oraz podnoszenie świadomości społeczności lokalnych w zakresie poszanowania praw człowieka było realizowane poprzez: spotkania z mieszkańcami wsi Dakowe Suche i Dobieżyna mające na celu promowanie stylu życia wolnego od przemocy i agresji, działania podejmowane były przy współpracy OPS, oświaty i członków stowarzyszenia Alae w Buku uczestniczyło 160 osób, podczas imprez odbywających się na terenie gminy rozpowszechniano w ramach kampanii ogólnopolskich Postaw na rodzinę plakaty, ulotki, nr telefonów instytucji wspierających osoby dotknięte przemocą, w ramach projektu Razem Przeciwko Przemocy, w związku z Międzynarodowym Dniem Zapobiegania Przemocy wobec Dzieci oraz Międzynarodowym Dniem Eliminowania Przemocy wobec Kobiet zorganizowano happening na rzecz osób i rodzin dotkniętych przemocą. Uczestnicy przemarszu zwrócili uwagę na problem występowania przemocy wobec dzieci i kobiet. Wykorzystując transparenty z hasłami przeciwko przemocy ponad 500 osób nawoływało mieszkańców do wspólnych działań na rzecz bezpieczeństwa. Przemarsz podkreślały transparenty oraz białe balony. Podczas heppeningu obecna była TV regionalna oraz redaktorzy z regionalnych i lokalnych gazet, zakupiono książki dotyczące profilaktyki przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz procedury prawnej realizacji zadań, które przekazano do członków Gminnej Komisji Rozwiazywania Problemów Alkoholowych oraz OPS. W Gminie Czerwonak na stronie internetowej GOPS upowszechniano niezbędne informacje dotyczące uzyskania wsparcia w zakresie przemocy w rodzinie, dyżurów pracowników socjalnych, oraz bieżących informacji o planowanych, bądź wykonanych działaniach w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, w gminnej gazetce I WIESZ WIĘCEJ rozpowszechniono informacje dotyczące zjawiska przemocy w rodzinie, miejsc uzyskania pomocy w tym zakresie. W Gminie Dopiewo: dziewięć osób pracujących w obszarze pomocy rodzin, w których występuje zjawisko przemocy, uczestniczyło w warsztatach Przemoc domowa projekt współfinansowany przez Wielkopolską Fundację ETOH i Samorząd Województwa Wielkopolskiego, Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych podejmowała działania profilaktyczne realizowane na terenie placówek oświatowych w formie warsztatów i zajęć dot.: 2

3 - Profilaktyki zachowań trudnych u dzieci (warsztaty) 15 rodziców (ojcowie), - Jak zapobiegać agresji w szkole 148 uczniów kl. 0-VI szkół podstawowych, 18 nauczycieli i 15 rodziców, - Profilaktyka agresji 180 uczniów kl. I-VI szkół podstawowych, - Rola rodziców i nauczycieli w profilaktyce agresji i ryzykownych zachowań dzieci i młodzieży (warsztaty) - 47 nauczycieli, - Problem uzależnień i przemocy 178 uczniów kl. III-VI szkół podstawowych. umieszczono w lokalnej gazecie informacje dotyczące procedury Niebieskie Karty, funkcjonowania Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz istniejących zasobów instytucjonalnych wspierających i udzielających kompleksowej pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie (psycholog, radca prawny, psycholog terapeuta, Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy). W Gminie Kórnik: Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zorganizowała spotkanie z mieszkańcami oraz współpracowała z lokalnymi mediami. W Mieście Puszczykowo: przeprowadzono zajęcia profilaktyczne dla młodzieży klas II i III gimnazjum, program profilaktyczny nosił nazwę Archipelag skarbów, przeprowadzono warsztaty profilaktyczne z zakresu przeciwdziałania uzależnieniom i ochrony zdrowia dla uczniów szkoły podstawowej (temat-asertywność umiem mówić nie), zorganizowano zajęcia szkoleniowe dla nauczycieli, pedagogów i psychologów szkolnych z terenu Puszczykowa dotyczące profilaktyki uzależnień z naciskiem na zagrożenia cyberprzemocą, opłacono wyjazd na kolonie profilaktyczne dla 22 dzieci z rodzin zagrożonych uzależnieniami i przemocą domową. W Gminie Rokietnica: warsztaty Zapobieganie przemocy, agresji i budowanie prawidłowych relacji z rówieśnikami dla uczniów Zespołu Szkolno Przedszkolnego w Napachaniu udział wzięło 67 uczniów, warsztaty Jak radzić sobie z agresją i przemocą dla uczniów Szkoły Podstawowej w Rokietnicy udział wzięło 75 uczniów, warsztaty Szkoła bez przemocy dla uczniów Szkoły Podstawowej w Rokietnicy udział wzięło 50 uczniów, warsztaty Umiejętne radzenie sobie z emocjami dla uczniów Gimnazjum im. Noblistów w Rokietnicy oraz Zespołu Szkół im. Zamoyskich w Rokietnicy łącznie 50 uczniów, warsztaty w Gimnazjum im. Noblistów Komunikacja bez przemocy udział 23 uczniów, upowszechnianie wiedzy o założeniach kampanii 16 dni przeciwdziałania przemocy ze względu na płeć, wśród uczniów i wychowawców Gimnazjum im. Noblistów w Rokietnicy. W Gminie Stęszew: kampania Przeciw pijanym kierowcom z udziałem dzieci ze szkoły podstawowej i gimnazjum - rozpropagowano 600 szt. ulotek. W Gminie Swarzędz: 700 uczniów ze szkół podstawowych i gimnazjów wzięło udział w spotkaniach z Sędzią Anną Marią Wesołowską. Tematyka spotkań dotyczyła współczesnych zagrożeń, jakie mogą spotkać dzieci i młodzież. Omówione zostały kwestie związane z: negatywnymi zachowaniami młodych ludzi, konsekwencje, które mogą za sobą pociągnąć, przemocą, uzależnieniami, zagrożeniami płynącymi z Internetu, takimi jak grooming i cyberprzemoc, profesjonaliści, m.in. pedagodzy, wychowawcy, pracownicy socjalni, przedstawiciele służby zdrowia i policji, którzy, na co dzień pracują z rodzinami doświadczającymi sytuacji kryzysowych również wzięli udział w spotkaniu z Sędzią, podczas którego, tematem przewodnim były sposoby szybkiej i skutecznej reakcji profesjonalistów na współczesne zagrożenia cywilizacyjne, a także procedura Niebieskie Karty, 3

4 podczas spotkania dla rodziców i opiekunów dzieci, Pani Sędzia szczególną uwagę poświęciła kwestiom dotyczącym ochrony dzieci i młodzieży przed przemocą i konfliktami z prawem, zwróciła uwagę na problemy przemocy fizycznej i psychicznej w rodzinie, informacje podsumowujące spotkania znalazły się na stronach internetowych OPS oraz UMiG Swarzędz oraz w lokalnej telewizji kablowej. Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne w Luboniu, Puszczykowie i Swarzędzu oraz ich Filie działania zapobiegające przemocy w rodzinie realizowały poprzez podnoszenie kompetencji wychowawczych rodziców i nauczycieli warsztaty, wykłady: przeprowadzono, w ramach pedagogizacji rodziców, prelekcje dotyczące oddziaływań wychowawczych rodziców w stosunku do dzieci w różnym wieku rozwojowym, regularnie, raz w miesiącu na spotkaniach z pedagogami i psychologami szkolnymi przeprowadzano rozmowy dotyczące sposobów reagowania na podejrzenia o przemoc (omawiano procedury Niebieskie Karty), szkolenie dla nauczycieli, psychologów i pedagogów szkolnych z terenu objętego działaniem Poradni z problematyki uzależnień, dotyczyło w szczególności zagrożeń związanych z cyberprzemocą, szkolenie z zakresu problematyki więzi i dysocjacji dla rodziców dzieci adopcyjnych, warsztaty z tematyki asertywności i komunikacji dla uczniów VI klasy w Czapurach, szkolenie dla rady pedagogicznej pracowników merytorycznych Poradni na temat interwencji kryzysowej, warsztaty i wykłady: Szkoła dla rodziców 17 osób, Wspieranie umiejętności wychowawczych rodziców 15 osób, Kompetencje wychowawcze nauczycieli 19 osób, prace w ramach grup roboczych zespołu interdyscyplinarnego w gminach, spotkania grupy wsparcia pedagogów i psychologów szkolnych w celu podnoszenia kompetencji w zakresie pomocy dzieciom krzywdzonym: wypracowanie strategii postępowania w sytuacji kryzysowej, procedura Niebieskie Karty - 21 osób, spotkania warsztatowe dla nauczycieli nt.: Budowanie strategii pracy z Dzieckiem/Uczniem z zaburzeniami zachowania - dla 80 Nauczycieli, spotkania dla Grup Wsparcia dla psychologów i pedagogów zatrudnionych w rejonie działania PPP na temat: Znaczenie wczesnych więzi w życiu człowieka 12 osób, Nadużycia seksualne niewłaściwe traktowanie seksualne dziecka - sygnały, konsekwencje, pomoc psychologiczno-pedagogiczna 10 osób, Dziecko z zespołem ADHD czy nadpobudliwe- 15 osób, Zachowania autoagresywne wśród dzieci i młodzieży 8 osób, konsultowanie indywidualnych problemów dotyczących dzieci z rodzin przemocowych w ramach grupy wsparcia, spotkania cykliczne o formule szkoły dla rodziców o tematyce: Rozwiązywanie konfliktów między rówieśnikami oraz rodzic - dziecko (23 rodziny), Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym wśród dzieci, budowanie właściwych relacji między rówieśnikami oraz rodzic - dziecko (19 rodzin), Zachowania agresywne dzieci i młodzieży w kontekście problemów okresu dojrzewania (6 rodzin), prelekcje dla rodziców o tematyce samobójstw, zachowań autodestrukcyjnych, zaburzeń zachowania i emocji 32 osoby. prelekcja dla rodziców na temat uzależnień od Internetu i TV dla 23 osób. W prowadzonych przez powiat poznański szkołach i placówkach oświatowych działania edukacyjne zwiększające świadomość w temacie przemocy w rodzinie i w szkole realizowano poprzez: W Zespole Szkół w Bolechowie: poszerzanie oferty zajęć pozalekcyjnych: sportowych i innych kół zainteresowań (113 uczniów), organizowanie wyjazdów, wycieczek ("Desant" dla 54 uczniów), zawodów i zgrupowań sportowoobronnych( 53 uczniów), festynów familijnych Majówka ( 223 uczniów, rodzice i społeczność lokalna) warsztatów kulinarnych (84 uczniów ZS oraz gimnazjaliści, ok. 90 osób), 4

5 wolontariat: "Szlachetna Paczka"(223 uczniów i rodzice); współpraca z warsztatami terapii zajęciowej, "Drużyna Szpiku" ( 11 osób). W Zespole Szkół w Puszczykowie: festyn Aktywnie i smacznie po zdrowie dla uczniów i ich rodzin w ramach IV edycji projektu Czas na zdrowie. Patronat nad Festynem Zdrowia przyjęli Burmistrz Miasta Puszczykowa i Starosta Poznański. Szereg imprez festynu odbywało się równolegle w budynku szkoły i na boisku szkolnym. Pokazy filmów edukacyjnych poprzedzane były krótkimi prelekcjami specjalistów od żywienia. Podczas pokazów przygotowania potraw z produktów ekologicznych można było nauczyć się jak przygotować ekologiczne warzywa z grilla lub naleśniki z mąki gryczanej, był też poczęstunek dla uczestników każdego z pokazów kulinarnych. Odbyły się warsztaty zumby, nordic walking, warsztaty karate prowadzone przez mistrzynię świata juniorów młodszych! Każdy z uczestników festynu został też zaproszony do udziału w grach i zabawach ruchowych, które miały formę konkursów. Funkcjonariusze Ochotniczej Straży Pożarnej w Puszczykowie zaprezentowali pokaz sprzętu gaśniczego oraz wozu bojowego OSP. Wydarzeniom festynu towarzyszyły stoiska prezentujące produkty gospodarstw ekologicznych i stoisko Eko Info Puszczykowo. W imprezie wzięło udział łącznie 280 uczniów Zespołu Szkół oraz uczniowie zaproszonych okolicznych szkół jak i rodzice uczniów i inni mieszkańcy Puszczykowa. Patronatem medialnym wydarzenia było Radio Emaus, realizowano program ARS, czyli jak dbać o miłość?, którego instytucją realizującą była Państwowa Inspekcja Sanitarna. Programem zostały objęte klasy II LO. Przeprowadzono 6 spotkań dla 86 uczniów, w ramach przedmiotu wiedza o społeczeństwie wśród klas I odbyły się warsztaty dotyczące poszanowania praw człowieka. Przeprowadzono 18 spotkań dla 76 uczniów. W Zespole Szkół Nr 1w Swarzędzu: warsztaty i zajęcia grupowe (realizacja programu Ars czyli jak dbać o miłość ); spotkania z przedstawicielami policji w zakresie odpowiedzialności karnej nieletnich; konferencja inauguracyjna dotycząca promocji zdrowia psychicznego i kształtowania umiejętności psychospołecznych; zajęcia integracyjne z psychologiem i pedagogiem szkolnym; warsztaty z zakresu radzenia sobie ze stresem - prowadzone przez psychologa oraz pedagoga szkolnego; udział młodzieży w spektaklach profilaktycznych; warsztaty w ramach programu Bezpieczna Szkoła ; organizacja przez uczniów szkoły olimpiady sportowej dla dzieci niewidomych i słabo widzących z ośrodka z Owińsk; pomoc w organizacji igrzysk sportowych dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej Szkoły Podstawowej nr 4 im. Jana Brzechwy w Swarzędzu; organizacja akcji lokalnej Uśmiech ; Zakręcona akcja - pomoc w zbiórce nakrętek służącej potrzebom chorych dzieci; współpraca ze stowarzyszeniem MONAR; zbiórka na rzecz biednych rodzin z terenów ukraińskich; udział w XXIII Finale Orkiestry Świątecznej Pomocy; Szlachetna paczka ; Szkolne Koło Wolontariatu; warsztaty Bezpieczeństwo w sieci ; współpraca z Hospicjum w Poznaniu; realizacja projektu Powitanie pierwszoklasistów ; realizacja projektu Toleranz fordern- Kompetenzen starken oraz wszelkie akcje organizowane przez społeczność uczniowską w trakcie roku promujące postawy wolne od przemocy - liczba zajęć, spotkań, warsztatów: 34, liczba uczniów: około spotkania z mieszkańcami (Wieczór przy Samowarze; Drzwi Otwarte ; zebrania z rodzicami); Bieg Chevrolet Szpot Swarzędz; realizacja projektu dotyczącego zdrowia psychicznego i tolerancji wobec osób chorych psychicznie - liczba eventów: 15, liczba osób: około W Zespole Szkół Nr 2 w Swarzędzu: warsztaty i zajęcia grupowe: Klub Debatancki - 20 uczniów, English Club -16 uczniów, Polish your english- 27 uczniów, Koło historyczne 14 uczniów, Koło fizyczne - 33 uczniów, Koło sportowe taneczne/koszykówka łącznie 40 uczniów, Koło chemiczne -23 uczniów, Koło biologiczne - 38 uczniów, Koło Młodych Psychologów 24 uczniów, wolontariat: WOŚP- 42 uczniów, Szlachetna Paczka uczniów, XX Gminne Igrzyska Sportowe Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych 60 wolontariuszy, spotkanie z uczestniczką Erasmus + (wolontariuszka z Niemiec)- 90 uczniów, projekt biologiczno-chemiczny Czy jabłko jest owocem zakazanym - 15 uczniów, 5

6 Dzień Sportu wszyscy uczniowie klas I i II uczniów, konkursy: fotograficzny 7 uczniów, Salamandra -16 uczniów, współpraca z mediami Telewizja Swarzędzka, TVP3, Swarzędz News- relacje z zawodów sportowych, imprez szkolnych. W Zespole Szkół w Mosinie: warsztaty i zajęcia grupowe 5 spotkań dla ok. 90 osób. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach: 15 spotkań z pedagogiem - 37 dzieci, 90 spotkań w ramach zajęć socjoterapii 15 dzieci, przekazywanie informacji rodzicom na temat instytucji pomocowych w sytuacji przemocy w rodzinie. Poza wymienionymi wyżej przykładami działań prowadzonych na terenie gmin Komenda Miejska Policji w Poznaniu realizowała szereg inicjatyw prewencyjnych, które miały na celu zmniejszenie liczby zdarzeń kryminalnych, w tym w obszarze zachowań przemocowych. Szczególną grupę odbiorców działań stanowiły osoby starsze, które z uwagi na swój wiek oraz nieporadność są narażone na różne formy zachowań przemocowych. W ramach programu prewencyjnego Bezpieczne życie seniorów funkcjonariusze Wydziału Prewencji oraz jednostek podległych Komendzie Miejskiej Policji w Poznaniu współpracowali z wieloma podmiotami zewnętrznymi na rzecz poprawy bezpieczeństwa osób starszych. Są to między innymi: dzienne domy opieki społecznej, uniwersytety trzeciego wieku, placówki pocztowe, parafie, Starostwo Powiatowe w Poznaniu oraz lokalne samorządy. Istotną rolę w prowadzonych działaniach profilaktyczno-informacyjnych odgrywały lokalne media, prasa oraz telewizje osiedlowe, w których okresowo umieszczane były informacje dla seniorów. W siedzibach zrzeszających osoby starsze (DPS-y, Kluby Seniorów) przeprowadzone zostały cykle warsztatów w formie prelekcji z zakresu bezpiecznych zachowań. Poprzez współpracę z Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Poznaniu oraz Wojewódzkim Inspektoratem Inspekcji Handlowej prowadzone były wspólne wykłady dla seniorów z zakresu szeroko rozumianego bezpieczeństwa. Jednym z podstawowych tematów poruszanych podczas spotkań z osobami starszymi była problematyka przemocy w rodzinie w celu zwiększenia ich świadomości i umiejętności bronienia się. Komenda Miejska Policji w Poznaniu we współpracy z Stowarzyszeniem Alae z Buku, przy wsparciu Starostwa Powiatowego w Poznaniu zrealizowała Warsztaty aktywizujące dla osób 60+. Zajęcia zorganizowano dla mieszkańców powiatu poznańskiego w Ośrodku Charytatywno Wypoczynkowym Bojanowe gniazdo w Zaniemyślu. W ramach wojewódzkiego programu prewencyjnego Bezpieczne Życie Seniorów zostały przeprowadzone warsztaty i wykłady przez funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu oraz przedstawicieli i pedagogów służby zdrowia. W zajęciach uczestniczyli mieszkańcy seniorzy z gmin: Buk, Dopiewo, Stęszew. Warsztaty miały na celu doskonalenie podstawowych kompetencji psychologicznych i społecznych, wykształtowanie u osób starszych umiejętności zarządzania stresem, poprawnej komunikacji, rozwiązywania sytuacji trudnych, zachowania się w sytuacjach niebezpiecznych zagrażających bezpośrednio ich bezpieczeństwu, budowania pozytywnej samooceny oraz rozwijania zainteresowań. Funkcjonariusz Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu przedstawił zagadnienie problematyki przemocy w rodzinie celem zwiększenia świadomości tych osób w zakresie obrony przed zjawiskami przemocy oraz możliwych form pomocowych. Wydział Prewencji KMP w Poznaniu, Stowarzyszenie Alae w Buku, Zespół Interdyscyplinarny ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie w Buku, pod patronatem Starosty Poznańskiego, Burmistrza Miasta i Gminy Buk zorganizowali konkurs fotograficzny pn. Skrzydła życia. Przedsięwzięcie adresowane było do młodzieży w wieku lat, zamieszkującej miasta i gminy: Buk, Stęszew i Tarnowo Podgórne. Temat prac fotograficznych obejmował problematykę przemocy. Zgłoszone prace miały na celu ukazanie przedmiotowych 6

7 zjawisk oczami nastolatków i poznanie ich spojrzenia na ten problem. Konkurs został ogłoszony w grudniu 2014 roku i młodzież przesyłała prace fotograficzne do końca lutego 2015 roku. Konkurs podsumowano na uroczystej gali w kwietniu 2015 r. w Sali Kinowej w Buku. 3. Podnoszenie poziomu wiedzy lokalnej społeczności w zakresie identyfikowania przemocy w rodzinie. W kwietniu 2015r. w Zespole Szkół Zawodowych nr 6 w Poznaniu przy ul. Działyńskich z inicjatywy Wydziału Prewencji KMP w Poznaniu odbyła się Konferencja Szkoleniowa Dziecko pod parasolem prawa. Była ona adresowana dla dyrektorów, nauczycieli, koordynatorów przedszkolnych oraz policjantów z komórek ds. nieletnich z terenu miasta Poznania i powiatu poznańskiego. Podczas Konferencji omówiono następujące tematy: - Wykorzystanie seksualne małoletnich - rozpoznawanie objawów i zasady reagowania na niepokojące sygnały /Przewodnicząca Terenowego Komitetu Ochrony Praw Dziecka w Poznaniu/ - Wirtualne podwórko zasady bezpieczeństwa dzieci w kontakcie z multimediami /policjant Wydziału Prewencji KMP Poznań/, - Zasady współpracy z Zespołem Projektowym Dziecko pod Parasolem Prawa /policjant Wydziału Prewencji KMP Poznań/, - Program Miś Bezpieczeństwa /policjant Wydziału Prewencji KMP Poznań/, - Bezpieczne dziecko na drodze /policjant Wydziału Prewencji KMP Poznań/, - Działania profilaktyczne Policji dla dzieci w wieku przedszkolnym. Zasady funkcjonowania Programu Akademia Bezpiecznego Przedszkolaka /policjant Wydziału Prewencji KMP Poznań/, - Pierwsza pomoc przedmedyczna w przypadku zagrożenia życia dzieci /policjant Wydziału Prewencji KMP Poznań/. W gminie Rokietnica zorganizowano konferencję pt. Rodzina i jej zdrowie w kontekście rozwiązywania przemocy domowej uczestniczyło 50 osób. Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zorganizował spotkanie z Posłanką do Parlamentu Europejskiego Agnieszką Kozłowską-Rajewicz. Do udziału w spotkaniu został zaproszony przedstawiciel PCPR. Tematem spotkania była Przemoc wobec kobiet i przemoc domowa jako plaga o zasięgu światowym. Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej fakty i mity. 4. Podnoszenie poziomu wiedzy społeczności lokalnej na temat instytucji i placówek wspomagających osoby dotknięte przemocą w rodzinie poprzez upowszechnianie materiałów informacyjno - edukacyjnych. Działania w tym zakresie prowadzone były we wszystkich gminach powiatu poznańskiego. Działania były podejmowane podczas różnych imprez odbywających się na terenie gmin, poprzez rozpowszechnianie plakatów, książek, ulotek, numerów telefonów instytucji wspierających osoby dotknięte przemocą oraz informacji o ośrodkach wsparcia. Działania te prowadzili pracownicy socjalni, funkcjonariusze komisariatów Policji, członkowie gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, gminne placówki ochrony zdrowia i oświatowe, organizacje pozarządowe. Materiały edukacyjno - informacyjne były opracowane lub zakupione przez ośrodki pomocy społecznej, gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, Pełnomocnika ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Na stronach internetowych urzędów miast i gmin, ośrodków pomocy społecznej umieszczano na bieżąco dane o instytucjach, w których osoby wymagające szybkiej i doraźnej pomocy w sytuacji kryzysowej uzyskają tymczasowe schronienie w obawie przed sprawcą przemocy domowej. W lokalnej prasie i informatorach gminnych publikowano informacje na temat instytucji udzielających pomocy. 7

8 Pod hasłem Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem prowadzono w gminach kampanie informacyjne o możliwościach uzyskania bezpłatnej pomocy prawnej w instytucjach przedstawionych na opracowanych plakatach i ulotkach. W Gminie Czerwonak: opracowano i upowszechniano materiały informacyjno-edukacyjne w formie broszurki, ulotki i załączenie jej do gazetki gminnej I WIESZ WIĘCEJ - nakład 8900 szt. upowszechniano materiały informacyjno-edukacyjne 600 egzemplarzy ulotek dla ofiar przemocy po 150 egzemplarzy z czterech bloków tematycznych; egzemplarzy ulotek dla świadków przemocy po 150 egzemplarzy z trzech bloków tematycznych; egzemplarzy ulotek dla sprawców przemocy; - 30 plakatów w ramach pakietu Reaguj na przemoc, na stronie internetowej GOPS upowszechniano informacje dotyczące uzyskania wsparcia w zakresie przemocy w rodzinie, dyżurów pracowników socjalnych, oraz bieżących informacji o planowanych, bądź wykonanych działaniach w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. W Gminie Dopiewo: rozpowszechniano wśród mieszkańców gminy pakiet materiałów (ulotki, plakaty) Reaguj na przemoc zakupionych ze środków gminnych oraz przekazanych bezpłatnie od Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów 200 sztuk ulotek i broszur pt.: Prawa dla ofiar przemocy seksualnej, umieszczono na stronie internetowej Urzędu Gminy i Ośrodka Pomocy Społecznej w Dopiewie informacje o: funkcjonowaniu Zespołu Interdyscyplinarnego, możliwości skorzystania z profesjonalnej pomocy psychologa dla ofiar przemocy, radcy prawnego oraz psychologa terapeuty (terapia rodzinna), po wcześniejszym ustaleniu terminu z pracownikiem OPS członkiem Zespołu Interdyscyplinarnego, oraz danych instytucji, w których osoby wymagające szybkiej i doraźnej pomocy w sytuacji kryzysowej uzyskają tymczasowe schronienia w obawie przed sprawcą przemocy domowej. W Gminie Kórnik: OPS oraz Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych upowszechniały ulotki i broszury na temat instytucji i placówek wspomagających osoby dotknięte przemocą w rodzinie. W Gminie Mosina: informacje dot. materiałów informacyjnych zostały zamieszczone na stronie internetowej OPS oraz stronie internetowej Urzędu Miejskiego. W Gminie Rokietnica: zakupiono materiały informacyjne (ulotki, plakaty) 500 szt. ze środków gminy. informacje o możliwościach udzielania pomocy w przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zamieszczone były na stronie internetowej OPS w Rokietnicy oraz na stronie internetowej gminy Rokietnica. W Gminie Suchy Las: rozpowszechniano ulotkę informacyjno- edukacyjną Powiedz nie przemocy domowej. W Gminie Swarzędz: w ramach Kampanii Reaguj na Przemoc rozdystrybuowane zostały plakaty i ulotki informacyjne (Komisariat Policji OPS, Przychodnia Lekarza Rodzinnego Diagter, Szkoły) dla osób prawdopodobnie stosujących przemoc, a także dla osób doznających przemocy, jak również świadków, informujące gdzie i do jakich instytucji zgłosić się mogą po pomoc, na stronach internetowych OPS i UMiG Swarzędz oraz w lokalnej prasie zamieszczane były informacje dotyczące procedury Niebieskie Karty, Zespołu Interdyscyplinarnego, instytucji powołanych na rzecz pomocy osobom dotkniętym przemocą w rodzinie. Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy rozpowszechniał ulotkę wraz z informacjami o Ośrodku w Szpitalach, które świadczą pomoc mieszkańcom powiatu poznańskiego. Ponadto Wójtowie oraz Burmistrzowie gmin powiatu poznańskiego otrzymali informacje o działalności OIK oraz formach świadczonej pomocy z zamysłem rozpowszechnienia ww. informacji wśród mieszkańców gmin. Strona internetowa zawiera treść informującą klientów chcących 8

9 skorzystać z pomocy specjalistów w jakich sytuacjach mogą się zgłosić oraz z jakiego rodzaju pomocy mogą korzystać. Funkcjonariusze Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu informacje o instytucjach pomocowych rozpowszechniali przy wykorzystaniu druku Niebieskiej Karty - B pouczenia dla osoby pokrzywdzonej, poprzez wklejanie bądź wpisywanie danych w tym zakresie. Ponadto powyższe informacje były rozpowszechniane za pośrednictwem broszur informacyjnych przekazanych przez instytucje samorządu terytorialnego. Wszelkie informacje o jednostkach pomocowych na bieżąco przekazywane były funkcjonariuszom bezpośredniego kontaktu z osobami dotkniętymi przemocą oraz poprzez wszelkiego rodzaju kampanie informacyjne. 5. Zmniejszenie intensywności oddziaływania czynników współwystępujących z przemocą w rodzinie. W celu realizacji tego zadania prowadzono kontrolę punktów sprzedaży i konsumpcji alkoholu pod kątem przestrzegania zapisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Kontrole prowadzili członkowie Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Straż Miejska, Policja. Łącznie w 2015 r. przeprowadzono 220 kontroli. Z podsumowania wynika, że w porównaniu do 2014 r. przeprowadzono znacznie mniej kontroli. Należy jednak zwrócić uwagę, że w roku 2014 w Luboniu przeprowadzono kontrolę wszystkich punktów, co znacznie wpłynęło na ostateczny wynik. Tabela nr 1. Liczba kontroli punktów sprzedaży i konsumpcji alkoholu na terenie powiatu poznańskiego w 2014 i 2015 r. Gmina Liczba kontroli w 2014 r. Liczba kontroli w 2015 r. Buk 0 0 Czerwonak Dopiewo 16 0 Kleszczewo 0 0 Komorniki Kostrzyn Wlkp. 2 0 Kórnik 4 62 Luboń Mosina Murowana Goślina 0 0 Pobiedziska 0 0 Puszczykowo Rokietnica 1 1 Stęszew 4 0 Suchy Las 6 8 Swarzędz 6 0 Tarnowo Podgórne 0 0 Ogółem Opracowanie własne na podstawie danych z ośrodków pomocy społecznej Mając na celu zmniejszenie intensywności oddziaływania czynników współwystępujących z przemocą w rodzinie w dniu 1 lipca 2015 roku w Wydziale Prewencji Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu przy ul. Szylinga 2 odbyło się przedsięwzięcie profilaktyczne Bezpieczne wakacje bez uzależnień. Polegało ono na konsultacjach połączonych z działaniami informacyjno-edukacyjnymi. Adresatami projektu byli rodzice i opiekunowie niepełnoletnich dzieci. W spotkaniu udział wzięli: funkcjonariuszki z Zespołu Profilaktyki Społecznej Wydziału Prewencji KMP w Poznaniu, lekarz toksykolog z Oddziału Toksykologii Szpitala im. Raszei w Poznaniu, dominikanin z Centrum Informacji o Sektach, terapeuta ze Stowarzyszenia MONAR Poradni Profilaktyki, Leczenia i Terapii Uzależnień w Poznaniu. Podczas spotkania specjaliści przeprowadzili z zainteresowanymi rozmowy telefoniczne. Osobom, które odwiedziły komendę dodatkowo wręczono materiały informacyjno edukacyjne. 9

10 6. Opracowywanie i realizacja programów edukacyjnych zapobiegających przemocy w rodzinie, w szkole. Z informacji przekazanych przez Ośrodki Pomocy Społecznej wynika, że na terenie gmin powiatu poznańskiego w 2015 r. skala działań była na podobnym poziomie jak w roku 2014 r. Realizowano liczne programy oraz przeprowadzano warsztaty podnoszące świadomość społeczną w kwestii przemocy w rodzinie, w których uczestniczyło ok osób oraz przeprowadzono 10 kampanii społecznych promujących styl życia wolny od przemocy. W Gminie Buk: warsztaty dla uczniów klas IV-VI w szkołach podstawowych w Buku, Niepruszewie 250 uczniów, działania prewencyjne policji z dziećmi dotyczące prawidłowego zachowania, przeciwdziałania przemocy rówieśniczej i rodzinnej oraz agresywnego zachowania dla uczniów wszystkich szkół. W Gminie Czerwonak: ujęcie tematyki profilaktyki przemocy w już realizowanych zajęciach np. Spójrz inaczej, zajęciach socjoterapeutycznych oraz innych działaniach profilaktycznych w szkołach 1680 osób. W Gminie Kórnik działania realizowane były w formie warsztatów podnoszących świadomość społeczną uczniów w kwestii przemocy w rodzinie, indywidualnych kontaktów z rodzinami zagrożonymi przemocą. Łączna liczba uczniów objętych działaniami uczniów. W Mieście Luboń: 8 warsztatów dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów 3458 osób, zrealizowano 7 programów podnoszących świadomość społeczną uczniów w kwestii przemocy w rodzinie. W Gminie Rokietnica: warsztaty edukacyjne rozwijające umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych objęto łącznie 1182 uczniów ze szkół gminnych, profilaktyka zachowań przemocowych w internecie Cyberprzemoc Jak przeciwdziałać udział wzięło 274 uczniów Gimnazjum im. Noblistów w Rokietnicy, rozmowy indywidualne z psychologiem szkolnym 35 dzieci Szkoła Podstawowa, Szkoła Ponadgimnazjalna - 22 uczniów, podjęto współpracę z policją w ramach 19 wszczętych procedur Niebieskie Karty oraz ustalono indywidualne plany pomocy. W Gminie Stęszew: szkoły realizowały w ciągu całego roku szkolnego projekty pt.. Stop przemocy, Dopalacze skracają życie Dziękuję nie palę, połączone z warsztatami dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów, rozmowy indywidualne z psychologiem/pedagogiem szkolnym 75 uczniów, pogadanki tematyczne z uczniami prowadzone przez policjantów ds. nieletnich, W Gminie Suchy las: organizacja i udział w spotkaniu z okazji Międzynarodowego Dnia Zapobiegania Przemocy wobec Dziecipogadanka w klasach I-III oraz IV-VI ( ZS w Chludowie) dot. radzenia sobie z agresją ze strony rówieśników, co należy zrobić w sytuacjach trudnych, gdzie szukać wsparcia. Uczniowie zaprezentowali prace plastyczne, które wykonali w ramach projektu Razem przeciwko przemocy. W prowadzonych przez powiat poznański szkołach i placówkach oświatowych realizowano programy edukacyjne zapobiegające przemocy w formie: W Zespole Szkół w Bolechowie: warsztaty integracyjne dla uczniów klas I-ych wszystkich typów szkół:( 123 uczniów), warsztaty dotyczące zapobiegania przemocy w rodzinie dla uczennic klas II, III-ich LO w ramach zajęć z promocji zdrowia: 27 osób. 10

11 W Zespole Szkół w Puszczykowie: warsztaty dotyczące tematyki przemocy i agresji. Przeprowadzenie 13 spotkań dla łącznie 319 uczniów, zajęcia integracyjne dla klas I Zespołu Szkół. Przeprowadzenie 4 spotkań dla łącznie 94 uczniów, W Zespole Szkół Nr 1 w Swarzędzu: warsztaty dotyczące zapobiegania przemocy w szkole dla uczniów w ramach programu Bezpieczna szkoła ; Razem przeciw przemocy ; Kultura bezpieczeństwa, W Zespole Szkół Nr 2 w Swarzędzu: warsztaty integracyjne dla uczniów 4 spotkania dla łącznie 90 uczniów, rajd integracyjny dla klas pierwszych osób, wykłady na temat cyberprzemocy prowadzone przez policjantów- 50 uczniów, obóz szkoleniowy w Kiekrzu klasa policyjna 13 uczniów, obóz szkoleniowy w Bornym Sulinowie klasy policyjne - 30 uczniów, wykład Współczesne zagrożenia terroryzm klasy policyjne - 49 uczniów, PAT Profilaktyka a Ty- wyjazd do Warszawy na X Jubileuszowy Przystanek Pat 20 uczniów, program profilaktyczny Narkotyki i dopalacze zło, które wciąga młodzież 272 uczniów. W Zespole Szkół w Mosinie: warsztaty dotyczące zapobiegania przemocy w szkole dla uczniów - 5 spotkań dla 90 osób, warsztaty integracyjne dla uczniów - 5 spotkań dla 90 osób. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Mosinie: warsztaty dotyczące zapobiegania przemocy w szkole dla uczniów- cykliczne lekcje wychowawcze, zajęcia socjoterapii prowadzone w stadninie koni, warsztaty integracyjne dla uczniów. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach: warsztaty dotyczące zapobiegania przemocy w szkole dla uczniów, 10 warsztatów dla łącznie 76 dzieci, warsztaty integracyjne dla uczniów, 30 warsztatów dla 176 dzieci. Ponadto we wszystkich szkołach: prowadzono rozmowy indywidualne uczniów z szkolnym psychologiem/pedagogiem, współpracowano z policją w zakresie działań prewencyjnych, prowadzono indywidualne spotkania z rodzinami zagrożonymi przemocą, doświadczającymi przemocy, upowszechniano materiały edukacyjne, informacyjne poprzez umieszczanie informacji na tablicach ściennych, przekazywanie gotowych materiałów (broszurki, ulotki). Poza wymienionymi wyżej przykładami działań prowadzonych na terenie gmin Komenda Miejska Policji w Poznaniu w ramach profilaktyki krzywdzenia dzieci realizowała projekt Akademia Bezpiecznego Przedszkolaka, który zaprojektowany był dla 5000 dzieci wraz z rodzicami i wychowawcami. Celem projektu była edukacja dzieci w wieku przedszkolnym, edukacja nauczycieli wychowania przedszkolnego na temat zagrożeń, na jakie mogą być narażone przedszkolaki oraz edukacja rodziców przedszkolaków dotycząca bezpieczeństwa ich dzieci. Projekt był realizowany poprzez przeprowadzanie szeregu spotkań z dziećmi z wykorzystaniem pomocy dydaktycznych (miasteczka ruchu drogowego, gier prewencyjnych, książeczek edukacyjnych, kolorowanek dla dzieci). Istotnym elementem tego projektu, było pozyskanie u najmłodszych zaufania i umiejętności zwracania się o pomoc do rodziców, wychowawców, policjantów oraz zapoznanie ich z zasadą ograniczonego zaufania wobec obcych osób. W ramach projektu opracowano poradnik Bezpieczne dziecko oraz ulotkę tematyczną, Gdy krzywdzone jest dziecko, który rozpowszechniono w ramach projektu w liczbie 5000 egz. W związku z dniem 19 listopada tj. Międzynarodowym Dniem Zapobiegania Przemocy wobec Dzieci Komenda Miejska Policji w Poznaniu zrealizowała projekt Razem Przeciwko Przemocy. W ramach projektu funkcjonariusze z Komisariatów Policji powiatu poznańskiego przeprowadzili działania na rzecz osób dotkniętych przemocą. Przedsięwzięcia zrealizowano przy współpracy z placówkami oświatowymi oraz instytucjami samorządowymi. Podczas prelekcji skierowanych do dzieci i młodzieży, funkcjonariusze omawiali 11

12 kwestie związane ze zjawiskiem przemocy oraz zwracali uwagę na prawidłowe zachowanie się w sytuacji zagrożenia. Zorganizowane konkursy oraz wykonywanie wspólnie prac plastycznych o tematyce przemocy przyczyniły się do pobudzenia refleksji na ten temat i zaangażowania w działania profilaktyczne. Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne w Luboniu, Puszczykowie i Swarzędzu oraz ich Filie realizowały programy edukacyjne zapobiegające przemocy w rodzinie i szkole poprzez: warsztaty dotyczące radzenia sobie ze stresem dla uczniów szkół podstawowych i młodzieży gimnazjalnej, zajęcia integracyjne dla uczniów klas 2 gimnazjum, indywidualne rozmowy z ofiarami przemocy, spotkania z nauczycielami nt. Kompetencje wychowawcze nauczycieli wg. A Karasowskiej (13 osób) spotkania z rodzicami nt. Szkoła dla rodziców (20 osób), Grupa wsparcia dla nauczycieli klas 1 dzieci 6 letnich (4 osoby), warsztaty umiejętności wychowawczych oferta dla rodziców (15 osób) grupa wsparcia dla psychologów i pedagogów szkolnych (5 osób) prelekcje nt. Jak radzić sobie z emocjami dziecka, Zagrożenie niedostosowaniem społecznym (35 osób), zespoły wychowawcze dot. uczniów, indywidualne konsultacje z nauczycielami i wychowawcami klas w sprawach uczniów, opracowywanie strategii postępowania dla uczniów doznających krzywdzenia- 21 uczniów, warsztaty dotyczące zapobiegania przemocy w szkole dla 68 uczniów kl. V szkoły podstawowej, praca z małą grupą na terenie szkoły, zgodnie z programem Praca z gniewem dla 8 uczniów, indywidualne konsultacje z rodzinami zagrożonymi przemocą, opracowano biuletyn Poradni Psychologiczno-Pedagogicznych Powiatu Poznańskiego zawierający artykuły poświęcone tematyce profilaktycznej. Cel szczegółowy II. Zwiększenie skuteczności podejmowanych działań w zakresie udzielania pomocy osobom dotkniętym przemocą. W ramach powyższego celu w omawianym okresie Komenda Miejska Policji w Poznaniu nadzorowała i koordynowała pracę wyodrębnionych w ramach swoich struktur organizacyjnych jednostek policyjnych z powiatu poznańskiego m.in. w zakresie wykonywania zadań w związku z ujawnieniem faktu przemocy w rodzinie. Na terenie powiatu poznańskiego funkcjonuje 14 Komisariatów Policji, mają one swoje siedziby w następujących gminach: Buk, Czerwonak. Komorniki, Kostrzyn, Kórnik, Luboń, Mosina, Murowana Goślina, Pobiedziska, Puszczykowo, Stęszew, Suchy Las, Swarzędz oraz Tarnowo Podgórne. Gmina Kleszczewo podlega terytorialnie Komisariatowi Policji w Kórniku, natomiast gminy Dopiewo i Rokietnica umiejscowione są w strukturach organizacyjnych Komisariatu Policji w Tarnowie Podgórnym. Na podstawie sprawozdań Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu z przeprowadzonych interwencji domowych wobec przemocy w rodzinie ustalono, że na terenie powiatu poznańskiego w 2015 r. ogólna liczba osób, co do których istniało podejrzenie, że są dotknięte przemocą wynosiła 467. Podobnie jak w latach ubiegłych zdecydowanie częściej ofiarami przemocy były kobiety do 65 roku życia. Z porównania danych z 2014 r. i 2015 r. wynika, że nastąpił nieznaczny spadek liczby osób dotkniętych przemocą, w tym mężczyzn natomiast liczba małoletnich utrzymuje się na tym samym poziomie. 12

13 Tabela nr 2. Liczba osób na terenie powiatu poznańskiego w latach 2014, 2015, co do których istniało podejrzenie, że są dotknięte przemocą. Liczba ofiar przemocy w rodzinie Liczba osób w 2014 r. Liczba osób w 2015r. Ogółem Kobiet do 65 roku życia od 66 roku życia Mężczyzn do 65 roku życia od 66 roku życia 11 2 Małoletnich Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu W 2015 roku na terenie powiatu poznańskiego policjanci sporządzili 414 formularzy Niebieska Karta, w tym 44 to kolejne przypadki przemocy w rodzinie w trakcie trwającej procedury. Porównanie danych z 2014 r. i 2015 r. wykazuje spadek kolejnych przypadków przemocy w trakcie trwania procedury. Analiza miejsc zamieszkania osoby dotkniętej przemocą wskazuje, że w 2015 r. wzrosła na terenach wiejskich liczba ujawnionych sytuacji występowania przemocy w porównaniu do roku Tabela nr 3. Liczba formularzy Niebieska Karta sporządzonych przez policję w latach 2014 i 2015 według miejsca zamieszkania osoby, co do której istnieje podejrzenie, że jest dotknięta przemocą w rodzinie. Komisariat Policji Liczba formularzy w tym w tym Niebieska Karta wszczynających Kolejnych ogółem procedurę przypadków miasto wieś przemocy w trakcie procedury LATA 2014r. 2015r. 2014r. 2015r. 2014r. 2015r. 2014r. 2015r. 2014r. 2015r. Buk Czerwonak Komorniki Kostrzyn Wlkp Kórnik Luboń Mosina Murowana Goślina Pobiedziska Puszczykowo Stęszew Suchy Las Swarzędz Tarnowo Podgórne Ogółem Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu Z powyższej tabeli wynika, że w 2015 r. najwięcej formularzy Niebieska Karta, podobnie jak w 2014 r., sporządzili funkcjonariusze z Komisariatu Policji w Pobiedziskach. Ponadto nastąpił znaczny wzrost liczby sporządzonych formularzy w gminach Komorniki i Tarnowo Podgórne. Natomiast największy spadek liczby sporządzonych formularzy wystąpił w gminie Swarzędz. W 2015 r. policjanci uruchamiając procedurę w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie na terenie powiatu poznańskiego ujawnili 235 przypadków występowania przemocy fizycznej. W porównaniu do 2014 r. nastąpił spadek o 43,5% stosowania tej formy przemocy. Liczba przypadków występowania przemocy psychicznej pozostała na podobnym poziomie. Znacząco wzrosła natomiast liczba ujawnionych przypadków 13

14 przemocy seksualnej i ekonomicznej, co zapewne wynika z faktu wzrostu świadomości osób doświadczających przemocy w zakresie postrzegania takich działań sprawcy jako przemocowych. Tabela nr 4. Formy przemocy ujawnione w trakcie uruchamiania procedury w powiecie poznańskim w latach 2014 i Formy przemocy Liczba przypadków w 2014 r. Liczba przypadków w 2015 r. Przemoc fizyczna Przemoc psychiczna Przemoc seksualna 6 9 Przemoc ekonomiczna Inny rodzaj zachowań Opracowanie własne na podstawie danych statystycznych Komendy Miejskiej Policji w Poznaniu 1. Umożliwienie odzyskania równowagi psychicznej i emocjonalnej osobom doznającym przemocy oraz będącym świadkami przemocy w rodzinie. Na terenie gmin powiatu poznańskiego wobec osób doznających przemocy w rodzinie i świadków przemocy prowadzone było wielozakresowe poradnictwo (psychologiczne, prawne, socjalne, medyczne), wsparcie terapeutyczne oraz działalność informacyjna. W 2015 r. specjalistycznym poradnictwem objęto 1258 osób, a działaniami terapeutycznymi 149 osób. Tabela nr 5. Liczba osób objętych w latach wielozakresowym wsparciem w tym liczba osób korzystający z wsparcia w punktach konsultacyjnych ds. przeciwdziałania przemocy na terenie powiatu poznańskiego. Gmina Liczba osób objętych poradnictwem Punkty konsultacyjne Liczba osób biorących udział w zajęciach terapeutycznych Liczba punktów konsultacyjnych Liczba osób korzystających 2014 r r r r r r r r. Buk Czerwonak Dopiewo Kleszczewo Komorniki Kostrzyn Wlkp Kórnik Luboń Mosina Murowana Goślina Pobiedziska Puszczykowo Rokietnica Stęszew Suchy Las Swarzędz Tarnowo Podgórne Ogółem Opracowanie własne na podstawie danych z ośrodków pomocy społecznej W 2015 r. w gminach powiatu poznańskiego funkcjonowało 16 punktów konsultacyjnych ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie, które udzieliły wsparcia 701 osobom doznającym przemocy. W porównaniu do 2014 r. wzrosła zarówno liczba punktów konsultacyjnych jak i liczba osób korzystających z ich wsparcia. 14

15 Ponadto w gminach zadanie to było realizowane również przez punkty informacyjno-konsultacyjne dla osób z problemem alkoholowym i członków ich rodzin, kadrę ośrodków pomocy społecznej, poradnie zdrowia. W Gminie Buk zadanie to było realizowane poprzez poradnictwo psychologiczne i psychiatryczne w ośrodku zdrowia psychicznego, poradni psychologiczno-pedagogicznej, przez lekarzy rodzinnych, w punkcie informacyjno -konsultacyjnym dla osób z problemem alkoholowym i członków ich rodzin oraz w Stowarzyszeniu Alae. W ramach akcji Tydzień Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem pracownicy socjalni wraz z policjantem pełnili dyżur w siedzibach komisariatu policji, OPS oraz Stowarzyszenia Alae. W Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Puszczykowie, poza na stałe pracującymi pracownikami socjalnymi dyżury pełnili: psycholog, specjaliści ds. uzależnień, radca prawny i kurator sądowy. Ośrodek Pomocy Społecznej w Suchym Lesie prowadził poradnictwo psychologiczne, kierowano osoby na bezpłatne porady prawne. Ośrodek Pomocy Społecznej w Swarzędzu zatrudniał specjalistów udzielających wsparcia osobom doznającym przemocy w rodzinie: Psycholog - porady, wsparcie, interwencje kryzysowe - przemoc w rodzinie Psycholog - punkt konsultacyjny dla osób uzależnionych i współuzależnionych Psycholog - mediacje, terapia, interwencje kryzysowe, poradnictwo, psycho-edukacja, grupy wsparcia dla osób doznających przemocy w rodzinie oraz poradnictw dla małżeństw Psycholog - wsparcie osób w sytuacji kryzysowej (przemoc w rodzinie, separacja, rozwody, przewlekłe choroby), poradnictwo psychologiczne, psychoedukacja Prawnik - indywidualne porady i konsultacje w zakresie uzależnień, przemocy i spraw rodzinnych. Prowadzono również działania w formie Grupy wsparcia dla dzieci ofiar/świadków przemocy w rodzinie (skorzystało-25 dzieci). Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne rodzicom będącym ofiarami przemocy udzielały informacji o możliwościach skorzystania z pomocy w różnych instytucjach, a w sytuacjach szczególnie trudnych monitorowano działania osób pokrzywdzonych. Pracownicy poradni uczestniczyli w pracach Zespołów Interdyscyplinarnych działających w gminach podległych opiece Poradni oraz brali czynny udział w posiedzeniach grup roboczych powoływanych przez Zespoły Interdyscyplinarne. Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy (OIK) w 2015 r. udzielał pomocy osobom i rodzinom znajdującym się w różnego rodzaju kryzysach ze szczególnym uwzględnieniem pomocy ofiarom przemocy w rodzinie. Zadanie to realizowane było poprzez wsparcie specjalistyczne (pomoc psychologiczna, poradnictwo socjalne, pedagogiczne, prawne w zakresie rodzinno opiekuńczym oraz przestępstw przeciwko rodzinie). Porady udzielane były bezpłatnie, bez skierowania, także poprzez kontakt telefoniczny - specjaliści OIK przez cały tydzień byli w gotowości pełniąc dyżury. W OIK wobec osób spoza hostelu, doznających przemocy w rodzinie, które zgłosiły się po pomoc podejmowane były działania takie jak: ocena zagrożeń występowania przemocy w rodzinie, psychoedukacja klientów na temat przemocy, kierowanie do odpowiednich instytucji udzielających pomocy, praca terapeutyczna nad rolą ofiary przemocy oraz budowania pozytywnych wzorców relacji z ludźmi, wspieranie i motywowanie do podejmowania działań mających na celu zmianę sytuacji, budowanie planu pomocy rodzinie w przypadku występowania przemocy. W 2015r z pomocy psychologów OIK skorzystały 24 osoby, które uczestniczyły w indywidualnej terapii (116 wizyt). W OIK można było również skorzystać z poradnictwa specjalistycznego w formie osobistych i telefonicznych konsultacji. Z osobami które szukały pomocy odbyły się 104 konsultacje. Ponadto klienci mieli możliwość skorzystania z porad prawnych. W 2015 r. odbyły się 103 konsultacje z radcą prawnym. 15

16 W Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) w ramach wsparcia osób doznających przemocy 2 psychologów udzielało informacji, porad, prowadzili działania o charakterze psychoedukacyjnym i terapeutycznym, oraz podejmowali działania interwencyjne poprzez współpracę z innymi instytucjami (w szczególności ośrodkami pomocy społecznej z terenu powiatu oraz Ośrodkiem Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy). Ponadto przy PCPR działa Punkt Interwencji Kryzysowej Ośrodka Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy, w którym istnieje możliwość odbycia konsultacji z psychologiem po uprzednim zgłoszeniu i umówieniu terminu spotkania. Oferowane usługi są bezpłatne i przeznaczone dla mieszkańców powiatu poznańskiego. Mieszkańcy powiatu mogą uzyskać pomoc w stanach osobistego kryzysu życiowego, ze szczególnym uwzględnieniem pomocy ofiarom przemocy, w formie konsultacji oraz krótkoterminowej terapii wspierającej. Informacja o działalności Punktu zamieszczona jest na stronie BIP PCPR. Oprócz możliwości skorzystania z pomocy psychologicznej, mieszkańcy powiatu często zwracali się po poradę prawną do radców prawnych w PCPR (np. w sytuacji rozwodu i konieczności ustalenia opieki nad dziećmi, uregulowania kontaktów obojga rodziców z dzieckiem, regulacji prawnych w zakresie mieszkaniowym i finansowym). W ramach działań pomocowych funkcjonariusze we wszystkich jednostkach powiatowych policji prowadzili: dyżury w ramach Tygodnia Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem, stałe konsultacje, rozmowy profilaktyczne i porady dla pokrzywdzonych przemocą mieszkańców poszczególnych społeczności lokalnych, uruchamiali procedury Niebieskie Karty oraz prowadzili postępowania karne związane z przestępstwami przeciwko rodzinie i opiece. 2. Umożliwienie ekonomicznego usamodzielniania się osobom doznającym przemocy. Ośrodki pomocy społecznej działając na podstawie ustawy o pomocy społecznej, udzielały osobom dotkniętym problemem przemocy w rodzinie pomocy finansowej w postaci zasiłków celowych, okresowych, zasiłków specjalnych w przypadku przekroczenia kryterium dochodowego oraz w formie posiłków w szkole. Wsparcie miało na celu pomoc w usamodzielnieniu się bądź zapewnieniu w trudnym okresie stabilizacji. W 2015 r. wsparcia finansowego udzielono 151 rodzinom. Liczba rodzin, które skorzystały z ww. form wsparcia wzrosła w porównaniu do 2014 roku o 10%. Tabela nr 6. Wsparcie finansowe osób doznających przemocy w powiecie poznańskim w latach Gmina Liczba rodzin w 2014 r. Liczba rodzin w 2015 r. Buk 14 8 Czerwonak Dopiewo 4 10 Kleszczewo 4 2 Komorniki 6 7 Kostrzyn Wlkp. 1 5 Kórnik 2 3 Luboń 4 4 Mosina Murowana Goślina 6 3 Pobiedziska Puszczykowo 4 3 Rokietnica 1 5 Stęszew 20 5 Suchy Las

17 Swarzędz Tarnowo Podgórne 10 8 Ogółem Opracowanie własne na podstawie danych z ośrodków pomocy społecznej W 2015 r. mieszkania socjalne otrzymały 2 rodziny z gminy Mosina i Luboń. 3. Zapewnienie schronienia oraz specjalistycznej pomocy osobom doznającym przemocy w rodzinie. Prowadzony w Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy hostel, dysponujący 16 miejscami, zapewniał schronienie osobom doznającym przemocy, oferując właściwe warunki do odbudowania poczucia bezpieczeństwa, podnoszenia własnej wartości oraz wzmacniania podjętej próby reorganizacji życia. W trakcie pobytu w hostelu wobec osób przebywających podejmowane były następujące działania: - diagnozowanie osób dorosłych i dzieci w celu rozpoznania sytuacji rodziny i obszarów pracy, - psychoedukacja dotycząca przemocy, uzależnień, zagrożeń oraz asertywnego zachowania, - działania terapeutyczne indywidualne, które mają na celu wsparcie klienta i odreagowanie emocji związanych z traumą, także praca nad samooceną klienta, - wsparcie prawne mające na celu zadbanie o potrzeby rodziny (sprawy alimentacyjne, opiekuńcze), - motywowanie klientów do podejmowania działań mających na celu poprawę sytuacji życiowej, - psychoedukacja rodziców dotycząca potrzeb dzieci, kompetencji rodzicielskich, etapów rozwoju dziecka, - wsparcie socjalne poprzez pomoc w działaniach mających na celu przydział lokalu socjalnego oraz uzyskania pomocy finansowej, - podejmowanie działań w zakresie usamodzielnienia oraz załatwianiu spraw urzędowych, - współpraca z instytucjami ze środowiska pochodzenia klienta, - trening gospodarowania środkami, - organizacja czasu wolnego dzieci w okresie wolnym od zajęć lekcyjnych, - rozpoznawanie rynku nieruchomości oraz rynku pracy. W 2015 roku w Ośrodku Interwencji Kryzysowej łącznie przebywało 30 osób, w tym 13 rodzin. Klienci pochodzili z terenu powiatu poznańskiego: gmina Swarzędz - 4 rodziny, gminy: Pobiedziska, Czerwonak i Rokietnica - po 2 rodziny, gminy Kleszczewo, Tarnowo Podgórne i Kórnik - po 1 rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie każdorazowo, wystosowywało do właściwego miejscowo ośrodka pomocy społecznej informację, o fakcie opuszczenia przez osobę OIK i wnioskowało o monitorowane przez ośrodki pomocy społecznej tych osób w miejscu ich przebywania i objęcie wszechstronnym wsparciem. W Gminie Rokietnica schronienia oraz specjalistyczną pomoc zapewniono 1 rodzinie poprzez skierowanie do Domu Samotnej Matki. W 2015 r. wystąpiła również konieczność zapewnienia schronienia i specjalistycznej pomocy samym dzieciom z powodu bezpośredniego zagrożenia ich życia lub zdrowia w związku z przemocą w rodzinie. Pracownicy socjalni ośrodków pomocy społecznej we współpracy z policją i kuratorami sądowymi umieścili 5 dzieci z gmin powiatu poznańskiego w rodzinie zastępczej lub w placówce opiekuńczo-wychowawczej. Dla porównania w 2014 r. interwencyjne odebranie dzieci podjęto wobec 15 dzieci. 4. Wsparcie i ochrona dzieci i młodzieży ofiar przemocy w rodzinie. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie skierowało rodziny zastępcze do udziału w projekcie Razem przeciw przemocy i uzależnieniom, realizowanym przez Fundację PCPS Poznańskie Centrum Profilaktyki Społecznej. Projekt został sfinansowany przez Powiat Poznański. W zajęciach wzięło udział 37 dzieci i młodzieży, 17

18 przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej oraz 37 rodziców zastępczych. Szkolenie zostało przeprowadzone na dwóch poziomach dla grupy, biorącej udział w projekcie po raz pierwszy oraz dla grupy kontynuującej udział w projekcie z zeszłego roku. Ponadto w ramach projektu Fundacja prowadziła warsztaty dla 26 wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych. W trakcie zrealizowanych zajęć dydaktycznych wychowankowie rodzin zastępczych i placówek opiekuńczo-wychowawczych zostali uwrażliwieni na problem przemocy, której mogą być świadkami, ofiarami lub sprawcami oraz na problem uzależnień, ze szczególnym uwzględnieniem uzależnienia od alkoholu, narkotyków i dopalaczy. Równolegle przeprowadzone zajęcia dydaktyczne z rodzicami zastępczymi służyły uwrażliwieniu opiekunów na problem przemocy, pod kątem rozpoznawania granicy oddzielającej akceptowane metody wychowawcze od nadużyć i przemocy domowej. Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne w Luboniu, Puszczykowie i Swarzędzu oraz ich Filie wspierały dzieci, młodzież i ich rodziców poprzez prowadzenie terapii dzieci będących ofiarami przemocy, prowadzenie spotkań o charakterze terapeutycznym z rodzicami. Przedstawiciele Poradni brali udział w tworzeniu planów pomocy rodzinie w ramach grup roboczych Zespołów Interdyscyplinarnych gmin. Realizowano wsparcie poprzez indywidualne kontakty z rodzinami zagrożonymi przemocą (interwencja kryzysowa, poradnictwo wychowawcze, konsultacje), konsultacje dla pedagogów i psychologów szkolnych oraz wychowawców w sprawie wsparcia i ochrony dziecka krzywdzonego. Poradnie na bieżąco współpracowały z policją, kuratorami sądowymi zawodowymi i społecznym, koordynatorami rodzinnej pieczy zastępczej, z ośrodkami pomocy społecznej, w tym asystentami rodziny, Strażą Miejską. W PPP w Puszczykowie funkcjonowała filia Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw. W ramach działalności tego punktu ofiary przestępstw mogły skorzystać z pomocy prawnej, psychologicznej, finansowej, medycznej. Dla chętnych i gotowych do pracy ofiar przestępstw była przez Ośrodek wysuwana także propozycja udziału w zajęciach grupowych. Pracownicy Poradni podczas rozmów indywidualnych z klientami, w sytuacjach kiedy dowiedzieli się o sytuacjach kryzysowych w rodzinie, wskazywali klientom możliwość skorzystania z pomocy świadczonej przez filię Sieci pomocy ofiarom przestępstw. Punkty informacyjno-konsultacyjne w gminach powiatu poznańskiego świadczyły specjalistyczne poradnictwo dla dzieci i młodzieży będącej ofiarami przemocy w rodzinie, prowadzone były zajęcia indywidualne oraz grupowe dzieci z rodzicami, mające na celu załagodzenie sytuacji rodzinnej oraz wsparcie małoletnich. Oprócz wcześniej już opisanych działań podejmowanych w poszczególnych gminach w szkołach i placówkach oświatowych podejmowano działania wspierające i ochronę dzieci doznających przemocy w następujących formach: W Zespole Szkół w Bolechowie: rozmowy indywidualne uczniów ze szkolnym pedagogiem/ psychologiem - 5 osób, indywidualne kontakty z rodzinami - 4 rodziny, upowszechnianie materiałów edukacyjnych, aktywne działanie Dyrektora szkoły w pracach Zespołu Interdyscyplinarnego w gminie Czerwonak, w tym organizacja wypoczynku letniego dzieci i młodzieży; prace pedagoga/ psychologa szkolnego w ramach grup roboczych w gminie Czerwonak. W Zespole Szkół w Kórniku: warsztaty integracyjne dla uczniów - dla 72 uczniów, rozmowy indywidualne uczniów ze szkolnym psychologiem/pedagogiem - 1 osoba z rodziny, w której podejrzewano przemoc domową, podjęcie współpracy z policją w zakresie działań prewencyjnych - dot. 1 osoby z rodziny, w której podejrzewano przemoc domową, indywidualne kontakty z rodzinami zagrożonymi przemocą - dot. 1 osoby z rodziny, w której podejrzewano przemoc domową, 18

19 uruchomiono procedurę Niebieskiej Karty współpraca z OPS w Kórniku, Policja w Kórniku, Prokuratura w Środzie Wielkopolskiej, Rzecznik Praw Dziecka. W Zespole Szkół Nr 1 w Swarzędzu: wsparcie psychologiczne, interwencja kryzysowa, rozmowy psychologiczne z elementami terapii, przekazywanie informacji o specjalistycznych ośrodkach pomocowych, współpraca z Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Swarzędzu w zakresie pomocy ofiarom przemocy, współpraca z Rodzinnym Pogotowiem Opiekuńczym na Winogradach w Poznaniu, ścisły kontakt z komisariatem policji w Swarzędzu, współpraca z zespołami interdyscyplinarnymi w zakresie Niebieskiej Karty liczba osób 25. W Zespole Szkół Nr 2 w Swarzędzu: indywidualna psychoterapia - rozmowy wspierające 1 dziecko. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym w Mosinie: 11 uczniów objęto psychoterapią, 5 rodzin, w których występuje przemoc objęto terapią i wsparciem, doraźnym wsparciem objęto rodziny z problem alkoholowym, W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach: indywidualna psychoterapia dla 40 dzieci. 5. Poszerzenie oferty pomocowej instytucji i placówek wspomagających osoby dotknięte przemocą w rodzinie. Pracownicy socjalni w Gminie Buk kierowali osoby z rodzin dotkniętych przemocą, w których występowały problemy opiekuńczo-wychowawcze, na spotkania grupy wsparcia, które odbywały się w Stowarzyszeniu Alae. W Ośrodku Pomocy Społecznej w Czerwonaku powołano grupę terapeutyczną, grupę wsparcia dla ofiar przemocy zaproponowano udział w ww. grupie 23 osobom, udział wzięło 9 osób. W Puszczykowie prowadzono prace indywidualną z ofiarami przemocy w miejscu zamieszkania (między innymi z uwagi na wiek ofiar). Kierowano ofiary przemocy domowej do filii Sieci Pomocy Ofiarom Przestępstw, zorganizowanej w siedzibie Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Puszczykowie. W ramach działalności Ośrodka Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem ofiary mogły skorzystać z pomocy prawnej, psychologicznej, finansowej, medycznej. Dla chętnych i gotowych do pracy ofiar przestępstw była przez Ośrodek wysuwana także propozycja udziału w zajęciach grupowych. W Gminie Rokietnica świetlica opiekuńczo wychowawcza Promyczki obejmowała działaniem 35 dzieci. W Gminie Stęszew 20-ro dzieci skorzystało z pobytu na kolonii o charakterze profilaktycznym. W Gminie Swarzędz rodziny i osoby zagrożone przemocą w rodzinie miały dostęp do specjalistycznego poradnictwa, które pozwoliło na objęcie kompleksowym działaniem wszystkich członków rodziny. W ramach oferty osoby zainteresowane mogły skorzystać z interwencyjnego poradnictwa psychologicznego dla dzieci i młodzieży, specjalistycznego poradnictwa prawnego z zakresu prawa karnego, cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego. W Specjalnym Ośrodku Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niewidomych w Owińskach zadanie realizowano poprzez: kontakt z kuratorami społecznymi, kuratorami zawodowymi, sądami rodzinnymi, pracownikami sądowymi, opiniowanie sytuacji dzieci dla potrzeb innych instytucji rozwiązujących problemy przemocy w rodzinie, aktywny udział w spotkaniach zespołów w sprawie oceny sytuacji dziecka w PCPR, placówkach opiekuńczo wychowawczych, wyjazdy na wezwania sądów pracowników pedagogicznych w celu złożenia zeznań w sprawach dotyczących wychowanków ośrodka. W Ośrodku Interwencji Kryzysowej w Kobylnicy klientki doświadczające przemocy oraz osoby zagrożone jej występowaniem miały możliwość udziału w zajęciach psychoedukacyjnych. 19

20 Zajęcia psychoedukacyjne dotyczyły zakresu problematyki przemocy w rodzinie dla osób dorosłych, które są zagrożone wystąpieniem niniejszego zjawiska lub aktualnie doświadczają przemocy w rodzinie i chciałyby poszerzyć zakres swojej wiedzy i umiejętności w radzeniu sobie z problemem. Cele, jakie zrealizowali uczestnicy grupy to: dowiedzieć się, że przemoc domowa jest przestępstwem i można się przed nią skutecznie bronić, dowiedzieć się, jakie zjawiska towarzyszą przemocy domowej i jak tę wiedzę wykorzystać do uwalniania się z przemocy, rozpoznać schematy myślowe dotyczące rodziny, roli kobiety i mężczyzny, przekonać się, że ofiara przemocy domowej jest pod ochroną prawną i sprawca może być postawiony w stan oskarżenia, zwiększyć świadomość praw osobistych i zdobyć umiejętności niezbędne do ich realizacji, nauczyć się wzywania policji i wyegzekwowania skutecznej interwencji, zaplanować zmiany, jakie będą niezbędne do rozpoczęcia samodzielnego życia, dowiedzieć się, jakie skutki w psychice i zachowaniu dziecka może wywołać doświadczenie przez niego przemocy nawet, jeśli nie było ono bezpośrednio ofiarą przemocy- dziecko jako świadek. W OIK funkcjonowała Grupa Wsparcia przeznaczona dla kobiet doświadczających przemocy ze strony członków rodziny lub bliskich. Głównym celem Grupy Wsparcia była zmiana dotychczasowej sytuacji kobiet dotkniętych problemem przemocy w rodzinie. Grupa pozwala na spotkanie osób doświadczających, wzajemne udzielanie sobie wsparcia, dzielenie się doświadczeniami, szukanie wspólnych rozwiązań, doskonalenie swojego psychicznego funkcjonowania i zwiększanie skuteczności swoich działań. Źródłem tej pomocy jest wzajemny wysiłek, umiejętność i wiedza członków o podobnych doświadczeniach życiowych. W placówkach opiekuńczo-wychowawczych funkcjonujących na terenie powiatu poznańskiego działania prowadzone były poprzez zajęcia indywidualne oraz grupowe. W Domu Dziecka w Kórniku-Bninie: - spotkania indywidualne wspierająco-korygujące wychowanków, - psycholog, pracownik socjalny i pedagog współprowadzili warsztaty dla rodziców dzieci umieszczonych w Domu Dziecka, w których łącznie uczestniczyło 13 opiekunów dzieci. Jednym z podstawowych założeń w pracy z rodzicami było minimalizowanie skutków kryzysu w rodzinie, w której przemoc przejawia się nie tylko w sferze fizycznej, ale również psychicznej, czy emocjonalnej (17 spotkań). - w ramach zajęć dla usamodzielnianych wychowanków odbyły się warsztaty obejmujące zadanie: Razem przeciwko przemocy i uzależnieniom zrealizowane przez Fundację PCPS Poznańskie Centrum Profilaktyki Społecznej (15 wychowanków), - w ramach tematyki uzależnień, która bardzo często łączy się z występowaniem przemocy wychowankowie uczestniczyli w zajęciach o tematyce: - mechanizmy uzależnienia (1h), - alkoholizm (1h), - narkomania (1h), - uzależnienia od internetu (1h), - uzależnienie od nikotyny (3h), - spotkanie z anonimowymi narkomanami (1h). W Ośrodku Wspomagania Rodziny w Kobylnicy: - zajęcia warsztatowe dla 19 wychowanków o tematyce: Wyznaczanie własnych granic i respektowanie granic innych osób jako nieodzowny element zapobiegania zachowaniom przemocowym, Komunikacja- skuteczne narzędzie budowania relacji i wzmacniania więzi bez stosowania przemocy, Szacunek i odpowiedzialność w relacjach z innymi ludźmi jako część kompetencji społecznych profilaktyka zachowań przemocowych, - warsztaty realizowane przez Fundację PCPS Poznańskie Centrum Profilaktyki Społecznej obejmujące zadanie: Razem przeciwko przemocy i uzależnieniom - 11 wychowanków, - poradnictwo dotyczące praw dziecka, ofiar przemocy 5 wychowanków, - indywidualne rozmowy wspierające 5 wychowanków, - ukazywanie rodzajów przemocy i sposobów radzenia sobie z nimi - w ramach prowadzonych warsztatów, zajęć wychowawczych - 18 do 22 wychowanków, - wsparcie i towarzyszenie ofiarom przemocy w sądach, prokuraturach, u biegłych specjalistów itp.- realizowane przez specjalistów - dotyczyło 3 osób. 20