AZOT. Jak juź informowaliśmy w poprzednim numerze, 22 października plenum Komitetu Zakładowego PZPR obradowało na temat wdrażania reformy w Azotach".

Transkrypt

1 W NUMERZE: # Dygresje $!r. 2 # M000I09 gaędkn«słr. S 6 # Wystarczy założyć kapce słf. 7 # Ha gaze str. głónym ksęgoym Stansłaem Fajkerem Sęgnąć po rezery Problemy zązane z pracą ponu ksęgoośc rzadko były dotychczas prezentoane na łamach naszej gazety. Wynkało to zapene z faktu, że szczegółoe nformacje o stane fnansoym przedsęborsta moglśmy otrzymać dopero po sporządzenu blansu spraozdana fnansoego. Tymczasem dla zasygnalzoana lub zrócena uag na ysypujące nepradłoośc nezbędna jest szybka nforfoacja beżąca analza zjaska. Aktualne pon ksęgoośc (bez ksęgoośc zarobkoej, która nedano przeszła do ponu głónego specjalsty do spra praconczych, a także bez ksęgoośc BPK Zespołu Szkół Zaodoych) lczy sume 114 osób. Zdecydoana ększość praconkó ksęgoośc posada z sobą długoletn staż pracy duże dośadczene zaodoe. Do tego trudnego odpoedzalnego zaodu ne garne sę młodzeż, uażając tę pracę za mało atrakcyjną (także zarobkoo). Trzeba obektyne przyznać, że praca ksęgoego ymaga dużej eerplośc, dokładnośc samodyscyplny. Nc ęc dznego, że zaód ten został nemal całkoce sfemnzoany. Wcąż także praca ksęgoych zbyt słabo sparta jest przez mechanzację. Ponem ksęgoośc od nedana keruje STANISŁAW FAJKI ER, mający za sobą (Dokończęme na sr. 1) AZOT PISMO ZAŁOGI ZAKŁADÓW AZOTOWYCH KfDZURZYN" W KfDZJERZYNIE-KOŻŁU Rok XXX Nr 22 (832) r. Cena 2 zł REFORMA: gdze jesteśmy? Jak juź nformoalśmy poprzednm numerze, 22 paźdzernka plenum Komtetu Zakładoego PZPR obradoało na temat drażana reformy Azotach". komplementarnego rozązana. I zapene upłyne jeszcze trochę czasu nm ó proces legslacyjny zostane zamknęty, a jeszcze ęcej nm odpoedne akty prane znajdą sę na do]«", ezył przedsęborstach. Daje tu a Hobre znać nedrożność kanak przekazującego ustay rozporządzena., dół". Ne jest to zresztą take proste. dać choćby po naszym resorce. W Mnsterste Przemysłu Chemcznego Lekkego skuponych jest ponad 7<W przedsęborst.ększych mnejszych, na różnym stopnu organzacj a różnym p-oflu produkcj. Dotarce (Dokończene na tr. 19 Węgel dlat załog Interes" za 10 mlonó Zma za pasem, W pncach oł>ok zemnakó jest ęgel u tych, którzy pecach palą. Zgodne z układem zboroym praconcy otrzymal zależnośc od przysługujących norm od 4 tou do»00 klogramó. Węgel naturze pobera u nas blsko 2700 praconkó, cała reszta Qtrzymuje ekalent penężny. Zgodne ze zmanko anym układem zboroym, praconcy poberający deputat ęgloy lośc 4 tou otrzymują 3 tony natur«należność zaś za czartą tonę penądzach. Al«penędzm pecu dugo sę n«pal, stąd trana o przekazane praconkom całego 4- tonoego deputatu naturze. Uzależnone to jest oczyśce od ydobyca kopalń. W tym roku było ono nezłe, skoro na zagarantoane 4 tony czarnego kamena starczyło dla szystkch. Znalazł sę 0.1 już pncach praconkó. Z tym, którzy otrzymują za ęgel ekalent penężny, problemu ne ma. Kasa ypłac z głoy. Jest natomast spraa z całą resztą. I jest to dość kosztona spraa, bo artość jej mrzy sę kotą 10 mn. zł (Dokończę ne na tr. S Temat to ażk na czase. Reforma gospodarcza, jej poodzene jak sterdzł I sekretarz KZ PZPR,.łau Bartkosk to ne tylko kesta, którą mośna należy rozpatryać sferze ekonomcznej, ale róneż poltycznej. Za cześne jeszcze, by ydaać opne czy była bo udana reforma, czy też zdecydoane zła. Pene jest, ż«jej mechanzmy przedsęborste zaczynają funkcjonoać, ale z drugej strony co też uznać należy za zjasko naturalne pojaają sę słabe ogna. Zaróno referace Egzekutyy, ystąpenu dyrektora ds. produkcj Adama (urgula, jak ypoedzach dyskutantó te problemy sę przejały. Choć»prae drażana reformy ukazał sę cały szereg aktó pranych, proce» legslacyjny tej dzedzne ne jest jeszcze zakończony. Są luk przepsach, brakuje Ite art jet majqtek Azotó". Jeef lczyć starych cenach neele. A od tego zaey elkość odpsó na amortyzację. Foto: B. Rogosk Z n a d z y c z a j n e j s e «j MRN Pod znakem przestrzegana praa Wybór łankó ludoych członkó kolegum do spra ykrecceś był 27 paźdzernka br. głónym przedmotem brad nadzyczajnej sesj Mejskej Rady Narodoej Kędzerzyne-Koźlu. Wybrane spośród lcznego grona kandydató grupy ludz najbardzej godnych pełnena tych funkcj było zadarcem ażnym ne tylko z u- ag lut ogromna odpoedzalność, jaka spoczya na Sanatorum dla rodzcó dzec Co roku zakład nasz otrzymyał peną pulę skeroań na turnusy rodzlcehko- -dzecęce do sanatoró. Po-.tarzają pytana czy bę- <tą take»keroana tym roku. Zgodne z nformacją przekazaną nam przez Komsję Socjalną cpoadamy terdząco na to pytane. Turnusy take odbędą tę tdok-ońc&tn <M tr. 3) Łankach członkach kolegó, ale także z uag na palącą potrzebę uzupełnena grona spółdecydujących o przestrzeganu praa ymerzanu spraedlośc. Wadomo boem, że ostatna kadencja łankó była dłuższa nż poprzedne, co spoodoało znaczne przerzedzene tz. czynnka społecznego sądach, a eo za tym dze przecążene pracą tych łankó, którzy pozostal. Taka zaś sytuacja ne mogła nteć korzystnego płyu na beg spra sądoych, szybkość a czadam 1 jakość ch rozstrzygana. Znalazło to róneż odzercedlene ystąpenu prezesa Sądu Rejonoego. Oprócz tego radn na sesj tej poołal noych radnych, złożyl nterpelacje oraz przyjęl spraozdane Prezydum MRN % dzałalnośc mędzysesyjnej. Spore zanteresoane zebranych zbudeła nformacja komendanta mejskego Mlcj O- byatelskej o stane ładu porządku publcznego naseym re- StołMe beżącym roku. Wynka 1 nej, że genoralne probłem ładu 1 porządku oraz preestępczoec przedstaa Ke neco lepej nsr analogcznym okrese roku ubegłego. Trzeba Jednak zrócć uagę, że sytuacja społec«no-poltyc/.na Ift roku Pyta zupełne nna, co neątple ne pozala na ycągane prostych noskó z porónal danych z ubegłego beżącego roku. Sytuacja, jakej znalazł tuę nasz kraj spoodoała spadek przestępczośc jednego rodzaju 1 Jednoczesny zrost przestepceomc z obszaru kradzeży łamań z kradzeżą do obektó handloych, mesfckań, garaży altanek. Przy utrzymanu sę ne- (Dokończene na tr. "2) nteresujące propozycje fnansoe + nagrody m dodatkoą produkcję + ęcej za nock + zalczka czternastk" Czasy mamy teraz take, że nasze domoe budżety trzeszczą nebezpeczne nejedna rodzna sęga już do rezer fnansoych, jeżel take posada. Z tym ększą ęc racktócą zantertsoanem przyjmoane są eaelke dodatkoe zastrzyk penężne. Żadna z nch na ^tałe chodzą do pensj ppoeonczych. nne przyznaane ą jednorazoo. O penych nnoacjach tej dtyla-e, proadzanych naszych zakładach łaśne nformujemy. Ne od daś adomo, że jednym z zasadnczych bodźcó do zększena produkcj są bodźce frnanaoe. Mus być bo jednak zachęta oraz uzależnająca część zarobkó od ynkó produkcyjnych. W oparcu o Ucha łę nr 186 Rady Mnstró keroncto kombnatu ustalło sposób nalczana podzału dodatkoych nagród za dodatkoą produkcję sprzedaną IV kartale 1SW2 roku. Warto dodać, e dodatkoym nagradzanem objęte będą. aeorymeoty ypdodukoane «praedane IV kartale br., al«lośc (Dokończene n-a fn. Jt I Fakty t«j<fcjf»«po zebranach spraozdac/yjfc grup partyjnych przyszedł 11» zebrana spraozdacze POP» Wg stanu na 3 lstopada m gt ame tych zebrań został> a odbyca jcsr.cze tylk» la (P»P l POP zbytu). Odbyło ęc już 3«zebrań. Ne brakó» to ostrej, polemcznej $.yskusjl Materały z zebrań, nosk chały spłyają do Komtetu ttfc kładoego. Posłużą one do przygotoana materałó na Zakład» ą Konferencję Spao/.dactc^. Przedyany termn tej Kon««renejl druga połoa lstopad». Zamast raportu z kolejnego sedzena Rady Budoy alkohol >Xfl tym razeu krótka nform» cja. Spotkane (2«.X.br.) było strzejsz.e nż dotychczas. profea kole ofcjalne sterdzono <»;>.'» nema robót budolato-nuur»- ych. Przyczyna: brak lud'.«i materałó. Prey jęto harmonogram dzałań do końca br. Harmonogram na rok przyszły z os 1:4 oddalony, koneczne jest j'«! uszczegółoene'', Mus yr rac on ops azystkcu czynnośc (z termnam) zązanych z pem prac, mus też uzftłędtp zlkdoane postałych bf, opóźneń. Kadu yjfłuctala \mof macj o przygotoanu zunlecra d?a podykonacó (dve zma^ «zabezpeczenu doktunen tsacj płojektoej, o sj>jye konsteuj^ cj materałó. t>o Ustop«<ł» ma być podpsana umoa na»t ak»ę tnstlacjt»aletrzaku. N«gtudna yznaczony.'««hal k-otg «y toroł p<»s<edte»h Rady. W

2 Z Nr 22 (882) TRYBUNA KĘDZIERZYŃSKICH AZOTÓW' St>. 2 (Dokończene nadzyczajnej sesj MRN (Dokończene ze str. 1) Peczyo z osedloej pekarn nadal ceszy sę uznanem klentó. Chleb jest smacz ny dobrze ypeczony. Szkoda, że produk ły kędzerzyńskego g ganła jakoścoo u~ stępują małej pekarn Azotach"- korzystnego blansu rynkoego t e g o t y p u p r z e s t ę p c z o ś ć d ł u g o les z c z e będze d o m n o a ć. Poza t y m znaczne ększym proolemem nż n e g d y ś s t a o s ę zjasko p r z e s t ę p c z o ś c n e l e t n c h oraz z j a s k o n a r k o m a n, k t ó r e zataczają ne tylko naszym meśce, a l e na Opolszczyźne coraz s z e r s z e kręg. P r z y o k a z j arto, podkreślć, t e f u n k c j o n a r u s z e MO z n a s z e g o m a s t a o d n o t o a l t y m roku zrost y k r y a l n o ś c przes t ę p s t, a s p ó ł c z y n n k t e n jest y ż s z y od ś r e d n e g o n a s z y m ojeództe J a k ęc dać sesja MRN upłynęła pod znakem trosk o ład porządek, trosk o przestrzegane praa oraz szybke s p r a n e y m e r z a ne spraedlośc tym. którzy z p r a e m tym znaleźl sę kolzj. <ł) (Dokończene ze str. 1) to szybke do tych przed sęborst ne jest spraą łatą. Zresztą ne tym rzecz, żeby czekać aż szystko przyjdze z góry". Samodzelność oznacza róneż umejętność radzena sobe t e j kest. O cenach d y s k u t u j e sę u n a s nezykle namętne. Ne od dzś adomo, że rozcągane spral c e n o e j groz poażnym konsekencjam s p o ł e c z n y m Przyczyny płynnośc cen są różne, zależne nezależne od przedsęborst Przedsęborsta ndują ceny, bo od tego zależy zysk. Ale tak znkoma jego część zostaje przedsęborste, bo ększość dze na podatek. Ł a t o sę t e j sytuacj połapać, że może lepej byłoby po prostu obnżyć ceny. W nejednym przedsęborste tak łaśne sę kombnuje, a od noego roku będze tych przedsęborst zapene jeszcze ęcej. I naszych zakładach po sporządzenu rocznego blansu spodzeać sę należy opracoana n o e j kal kulacj cen. Koszt yrobu ryn koego składa sę z kosztó p r o d u k c j plus odpoedne (może raczej neodpoedne) m a r ż e handloe. Marże są tu zbyt ysoke nepradło- ze str. 1) I k a r t a l e 1983 r., skorzystać z nch może jedno z rodzcó raz z jednym dzeckem eku 5 15 lat. Perszeństo uzyskanu skeroana m a j ą dzec r o dzce, którzy ne korzystal dotychczas z t e j formy leczena, elodzetne s a m o t n e m a t k oraz długoletn praconcy dotychczas ne leczen sanatorum. W a r u n k e m przyznana ske roana jest posadane a k t u alnych noskó sanatoryjnych dla rodzca dla dzec-, W c z a r t e k (4 l s t o p a d a ) s p o ł e czeństo naszego masta oddało hołd żołnerzom Arm Czeronej, których prochy spoczyają na cmentarzu żołnerzy radzeckch. Lczne grupy meszkańcó Kędzlerzyna-Kożla, delegacje zakład ó pracy 1 młodzeż szkolna zęła udzał apelu poległych a n a s t ę p n e z ł o ż y ł a e ń c e pod p o m n k e m na c m e n t a r z u. U r o c z y stość zakończył koncert s y m f o n e ny ZDK C h e m k ". Ta m a n t - Zdjęce: B. Rogosk Fakty -ydarzena REFORMA: gdze jesteśmy? o ustaone. Handel nastaony jest na sprzedaane y robó drogch, bo od tego ma ęcej postac marży. Przepsy o odpsach na a mortyzację są ustaone nełaśce szybko trzeba je zmenć. Im starszy zakład, tym bardzej to dać. U nas dać to też yraźne. Odpsy na a m o r t y z a c j ę ne zabezpeczają p r a d ł o e j a k u m u lacj na odnoene środkó trałych. Trzeba ęc zmenć ten stan rzeczy. W tym celu należy sporządzć na 31 grudna br. nentaryzację środkó trałych, by następne przeszacoać je, czyl przecenć zgodne z oboązującym obecne cenam. C a łość odpsu amortyzacyjnego oblczona oparcu o noe artośc naszego m a j ą t k u ponna zostać zakładze. Wśród elu zman organzacyjnych przedsęborste jedną z najażnejszych kontekśce r e f o r m y jest układ f u n k c j o n o a n a zaopatrzena. Są przygotoane 3 ersje funkcjonoana tego układu. Trzeba p o d j ą ć decyzję o yborze najłaścszej. Ale kto m a to zrobć, d y r e k t o r, Sanatorum dla rodzcó dzec (Dokończene ze st programe: rozlczene z ustaleń, ocena realzacj planu rzeczoeg o l f n a n s o e g o robót r o k u beżącym, zytacja placó budo y. ka oraz zrobene badań pomocnczych. Wnosk o potrzebe leczena s a n a t o r y j n e go dla dzec ystaa lek a r z poradn dzecęcej, a dla dorosłych lekarz przy chodn zakładoej. Do każdego nosku należy dołączyć zaśadczene zakładu pracy. Dokumentację lekarską, czy l nosek o przyznane skeroana należy złożyć K o msj Socjalnej, pok. 123 bud. admnstracj. T a m też należy zadzonć (teł ) sprae blższych n f o r m a cj o możlośc uzyskana skeroana. Czasopsma dla edukakacj ekonomcznej załog Przy d r a ż a n u reformy gospodarczej, szkolenu kadr oraz samokształcenu przedsęborstach, p r z y d a t n e są n a s t ę p u j ą c e czasopsma, y d a a n e przez P a ń s t o e Wyd a n c t o Ekonomczne Warszae (kod , ul. Necała 4a): Bank Kredyt mesęcznk Ekonomka organzacja pracy Ekonomsta dumesęcznk Fnanse mesęcznk Gospodarka Materałoa dutygodnk Gospodarka Planoa mesęcznk I n e s t y c j e Budoncto P r a c a Zabezpeczene Społeczne Przegląd U s t a o d a s t a Gospodarczego Rachunkoość Stałe systematyczne o t r z y m y a n e czasopsm zapena jedyne p r e n u m e r a t a, którą p r z y j m u j ą oddzały RSW Prasa Ksążka Ruch". któremu zarzuc sę potem arbtralność? P o n n a sę tym z a j ą ć czym p r ę d z e j Rada Pra concza. Reformę dać t to yraźne róneż naszych płacach. Klka stotnych zman systeme ynagradzana dać już na p a s kach", n a s t ę p n e są przygotoanu bądź na etape drażana. Pszemy o tym j.nnym mejscu. W Uchale RM n r 243 mó sę o możlośc starana sę o ulg podatkoe z tytułu proadzena przez przedsęborsto placóek kultury, u t r z y m y a n e obektó socjal nych obektó sportoych, a n a e t admnstroana osedlam meszkanoym. Ne m a jednak g a r a n c j otrzym a n a takch ulg. Tymczasem f u n d u s z socjalny ne tylko zresztą u nas jest kołdrą zdecydoane zbyt krótką, na pokryce całośc ydatkó ne starcza. Zasady o t r z y m y a n a ulg podatkoych mu-1 szą ęc zostać p r a n e u r e guloane. P r z y j ę t a na p l e n u m u c h a ła Komtetu Zakładoego za- era odbce poglądó stanosk zaprezentoanych dyskusj referatach. Wśród klkunastu noskó do realzacj są s p r a y dalszego doskonalena systemu motyacyjnego, zabezpeczena nstalacj produkcyjnych przed zmą, uporządkoane służb zaopatrzena, nadrobena opóźneń na budoe OXO, proadzena s t a ł e j nf o r m a c j o drażanu r e f o r m y na łamach TKA". Da p u n k ty uchały zacytujemy całośc. W punkce 11 uchały sterdza sę: Plenum u a ża, że do p r a d ł o e j dzałalnośc przedsęborsta dalszego d r a ż a n a elementó re f o r m y gospodarczej nezbędne jest znoene dzałalnośc Rady P r a c o n c z e j przedsęborsta". D a l e j zaś, p u n k ce 13 czytamy: P l e n u m zoboązuje Egzekutyę KZ P Z P R sekretarzy P O P do rozlczena członkó PZPR, którzy zadeklaroal pracę Radze Praconczej, z realzacj cążących na nch oboązkó, y n k a j ą c y c h z t r e śc p u n k t u 20 uchały progra m o e j Z a k ł a d o e j Konferencj Partyjnej". (lob) f e s t a c j a m a s o j e t r a d y c j e na s z y m m e ś c e, o d e l u lat t e n s p o s ó b o b c h o d z sę u n a s k o l e j ne r o c z n c e y b u c h u W e l k e j S o cjalstycznej Reolucj Paźdzernkoe). 3 l s t o p a d a (środa) o d b y ł o s t k o l e j n e p o s e d z e n e K o l e g u m Re dakcyjnego TKA". Dokonano oc e n y t r e ś c ł f o r m g a z e t y o«la tnm okrese, przyjęto założen» t e m a t y c z n e g a z e t y na n a j b l ż s z y czas. W t r o s c e o z ę k s z e n e l o ś c spółpraconkó pszących do g a z e t y p o s t a n o o n o p o o ł a «klub korespondentó terenoych. Na posedzenu Kolegum pożeg n a n o red. J a n u s z a Ł a b u s a, k t ó ry \od 1 l s t o p a d a o d s z e d ł z z e s n o ł u r e d a k c y j n e g o ) rozpoczął Dra c ę Jako s e k r e t a r z r e d a k c j zdxe szockego Koksonka". Pra e 10 lat (łasz), c z y l red. J a n u s Ł a b u ś b y a ł " r e g u l a r n e na łam a c h TKA". Znał teren 1 środo sko. Będze nam go zespole brakoać, choć przeceż rozumem y Jego p r a e do a a n s u. # S l s t o p a d a o d b y ł o sę s s ł audozualnej kolejne spotkane y k ł a d o c ó szkolena partyjne go. T e m a t : S p r a e d l o ś ć s p o łeczna, demokracja, samorządność programe PZPR". Wykład y g ł o s ł dr W P l u s k e c z. DYGRESJE <lob) jf początek dudzestego eku brzemenny był ydarzena dużej, hstorycznej ag Europe. W nurce tych ydarzeń zna lazł sę róneż nasz kraj, który co prada ne stnał na mapach, ale żył u? sercach umysłach Polakó. W lstopadze 1918 r. po 123 latach zaboró, na mape Europy ponone pojała sę Polska. Tyle razy podejmoane próby toalk o nepodległość, romantyczne pozytystyczne poszukana drog do olnośc dopero tym łaśne czase zakończyły sę poodzenem. Warto przypomneć sobe te y dar zen ta zem, o spółdzałanu x reolucją rosyjską nemecką. Program nacjonalstyczny antydemokratyczny reprezentoał ruch endeck, skupający przede szystkm ka sy posadające.' Przyódcy tego nurtu, zgromadzen okół postałego Szajcar, a rezydującego Paryżu Ko mtetu Narodoego Polsk, lcząc na armę polską uto- dzałanach był naród polsk entuzjażme, zachłyśnęcu sę nepodległoścą. Kedy pod konec paźdzernka rozbrajano Krakoe Austrakó, toarzyszył temu nastrój podnosły, potęgo tmny przez donośny głos dzonu Zygmunta. W nocy z 6' na 7 paźdzernka postaje Lublne rząd Ignacego Daszyńskego. 10 lstopada raca do kraju J. Płsudsk, któremu podporządkocu e sę arszaoska Rada Regencyjna lubelsk rząd. 18 lstopada J. Płsudsk poołuje gabnet pod kerunkem J. M Oraczeskego, będący nejako drugm ydanem sprzed z górą 60 lat, bo hstor naszego kraju była to data znacząca. Z okresu zaboró społeczeństo polske yszło rozbte, nejednolte jeżel cho dz o dzene kształtu przyszłego państa. Wśród cu ugrupoań poltycznych yróżnały sę trzy zasadncze nurty. Perszym z nch był reolucyjny ruch robotnczy, reprezentmoany przez SDKPL oraz PPS-Lecę, które na Zjeźdze Zjednoczenoym połączyły sę (16 grudna 1918 r.), torząc Komunstyczną Partę Robotnczą Polsk. Założena programoe tego ruchu móły o reolucj przejęcu ładzy przez rady delegató robotnczych chłopskch, o nacjo nalzacj elkego przemysłu rzoną ue Francj przez J. Hallera, spodzeal sę utorzena państa zdolnego do zahamoana tendencj reolucyjnych demokratycz nych. Wreszce część reprezentan tó klas posadających, koła drobnomeszczańste ugrupoana legonoe skupone były okół osoby Józefa Płsudskego. Ich program zakładał postane Polsk demokratycznej łub Polsk Ludoej, przedyał też przeproadzene szeregu reform demokratycznych przekazane ładzy ręce ybranego na podstae demokratyez nego praa yborczego Sejmu. Przy różnym spojrzenu no kształt przyszłego państa zjednoczony spólny rządu lubelskego. Wydarzena następują szybko po sobe. Rządne nezależne państo ma jeszcze przed sobą długą drogę do określena granc, do proadzena reform, do okrzepnęca. Garść suchych faktó przedstaonych yżej ne odda złożonośc tego procesu, jakm było odbudoane pań ta polskego. Młode pokolene ten odcnek naszej hstor zna dość pobeżne. Źródeł, materałó opracoań na ten temat pojało sę ostatnm czase dość sporo. Rocznca odzys Tl/ A U kana nepodi» A ległośc starza ) ) 11 U l okazję by po ne sęgnąć. 64 LATA TEMU

3 Nr 22 (882) TRYBUNA KĘDZIERZYNSKICH AZOTÓW" Str. 3 Interes" za 10 mlonó (Dokończene ze str. 1) skal rocznej. O co ęc chodz' 5 ak już spomnalśmy, ęgel naturze pobera około 2700 praconkó. Jedn ęcej, nn mnej zależnośc od przysługujących norm. Razem jest tego 11 tys. ton. Tyle ęgla roczne zapena zakład praconkom. Skoro emy le, arto postać pytane za le? Otóż cena ęgla dla ludnośc ynos 2 tys. zł za tonę. W tej tez ysokośc ypłaca sę ekalent penężny. Cała druga grupa praconkó, po berających ęgel naturze, kosztuje zakład o ele ęcej. Cena ęgla deputatoego g cen zaopatrzenoych z maja br. dla zakładó ynos 2880 zł. Do tego dochodzą jeszcze nne koszty, a manoce: 250 zł marży handloej; 200 zł narzutu składncy z tytułu kosztó doozu ęgla z boczncy, za- yładunku. Łato ęc ylczyć, że tona ęgla po pradze kosztuje 3330 zł. A ęc o całe 1330 zł ęcej nż kota którą płacą za tonę praconcy. '"rzeba tu jeszcze dla pełne jasnośc dodać, że część deputatu ęgloego (dokładne 3500 ton) poberana jest na naszym składze Berae tu dodatkoych kosztó ne ponos sę. Cała reszta zaś, czyl 7500 ton odberana jest 24 punktach składncach, rozrzuconych po całym terene ojeództa. Tu klkadzesąt ton, tam klkaset tak sę razem uzbera te 7500 ton. Wystarczy teraz pomnożyć te 7500 ton przez 1330 zł dopłaty do każdej tony, by otrzymać kotę prae 10 mn zł., którą trzeba dopłacć do deputatoego ęgla. Dopłaca oczyśce zakład. Pradą jest, że ne dopłaca obcym, tylko som ludzom. Ale czy mus dopłacać? Przeceż ta dopłata dze z zysku Trzeba poszukać rozązana. Warantó tego rozązana jest klka. Perszy z nch ypłacać szystkm ekalent penężny. Nby najproścej. Zostaje tedy zakładze 10 mlonó, które dzelmy róno. Każdy za otrzymaną z podzału sumę płac transport ze składncy z głoy. Tego rozązana jed nak przyjąć ne można. Normy przydzału ęgla do nabyca ndydualne na składze są zdecydoane za małe. Najększa norma przydzału (meszkane 5-pokojoe bez gazu) ynos 2700 kg. Na zmę naet najłagodnejszą ne ystarczy. Praktyczne przyjęce tego a rantu oznaczałoby zrezygnoane z deputatu ęgloego. Warant drug szyscy praconcy poberają ęgel deputatoy ze składu Berae. Rozpatryać go należy 3 ersjach: a) koszty transportu całośc pokryają zakłady. Fachocy oblczyl, że tym układze koszt rozezena ęgla ynósłby ponad 3,5 mn zł. A ęc zaoszczędzamy 6,5 mn. zł. Nemało, tylko, że przyjęce tego arantu ymagałoby najper przy gotoana składoska Be rae do przyjęca tych 11 tys. ton, a potem zakupu samochodu 5-tonoego lub 3 4 Multkaró". A poza tym jest spraa pala, którego przeceż ne ma za ele. No jeszcze dodatkoe etaty, u- rządzena załadocze... W sume jednak chyba by sę o- płacało. b) koszty transportu pokry ane częścoo przez zakłady. Jak sę oblczy lość kursó 1 odległośc, to ychodz, że średn koszt jednego kursu (aozożene zakładoym trans portem g zasad jak yżej) ynos zł. Przyjąć można stałą kotę dopłaty dla jednego odborcy ęgla poedzmy 1000 zł. Ale jest różnca mędzy doozem do Kłodncy do Prudnka. Jedn ęc płacć będą za doóz duże sumy, nnym trzeba by ypłacć resztókę. Gdyby przyjąć rozązane procentoe, to też ne ele naczej sytuacja by yglądała. c) Koszty transportu pokrya całośc praconk. Tys pkne", rzec można, ale chyba ne o to chodz. Daje sę praconko forsę nech śobe radz, załata samochód, ładoaczy tp. Albo nech po pracy zabera do teczk ze składu Berae po 5 kg zaoz co dzeń do domu. Jest jeszcze jeden, trzec arant. Zakłada on ogranczene lośc składó, których można ęgel poberać. Praconcy poberający dotąd ęgel mejscooścach nezbyt odległych od składu Berae (Kędzerzyn, Koźle, Reńska Weś, Wększyce, Kłodnca, Słaęcce, Raszoa) poberalby go Berae. Lczyć by sę tedy należało z potrzebą rozezena ęgla praconkom. Ale mmo szystko z ylczena ynka, że zaoszczędzć można tej sytuacj ponad 4,5 mn. złotych. -O V Tyle o arantach, propozycjach rozązana problemu. Ne po to kedyś o ten deputat ęgloy alczyło sę zakładach, by teraz z nego zrezygnoać. Ne można jednak przemlczać faktu, że ten nteres" kosztuje zakład roczne 10 mn zł. Trzeba tej sprae podjąć decyzje, byle przy okazj ne ylać dzecka z kąpelą. Trzeba rozażyć który z arantó jest najlepszy, a może znajdze sę nne. jeszcze lepsze rozązane? Kto ma to zrobć? No chyba Rada Praconcza, bo to przeceż nasza spólna, załogoa spraa Spraa jest trudna, ale tyłem do nej u- staać sę ne można. (lob) Aż lecq skry.» Ne tylko forsa Penądze szczęśca ne dają... mó stare porzekad ło. Złośl zaś dodają:... tym co ch ne mają. Rację mają jedn drudzy, bo penądze są jednak życu potrzebne. Tym bardzej, jeżel mają to być penądze uczce zarobo ne cężką pracą. Nedano decyzje keroncta fabryk, (o czym Foto: B. Rogosk pszemy tym numerze gazety) pozalają przypusz czać, że coś sę zaczyna dzać sferze zasad yna gradzana. Oczyśce do deału jeszcze nam daleko, ale podejmoane krok mo gą sygnalzoać popraę tej mater. Ne ma co ukryać, że ynagrodzene jest nezy kle stotnym momentem, ążącym lub ne pracon ka z mejscem pracy. Ne chodz o czystą zależność, czy też nacsk fnansoy na pozostane fabryce, ale o pene zasady, o pol tykę płacoą. Spray to delkatne łato można po padać skrajnośc. Z drugej jednak strony ypada postać pytane, czy tylko forsa sę lczy? Zrozumałe, że ne tylko. (Dokończene na str. 5) Interesujące propozycje fnansoe (Dokończene ze str. I) przekraczającej zadana planu operatynego za ten sam okres. Nagrody, o których moa dzelone będą ndydualne sposób uznanoy. Podzału dodatkoych nagród ponach NP, NT NE dokonują keroncy jednostek organza cyjnych, których będze mał mejsce zrost produkcj sprzedaży IV kartale br. Przeduje sę, że persza ypłata zalczkoa za przekroczene zadań paźdzernku lstopadze br. dokonana zostane grudnu br. ysokośc trzech czartych przysługującej sumy. Pozostała część, łączne z nagrodą z racj dodatkoej produkcj sprzedaży grudnu płacona będze przed 15 styczna 1983 roku. Spore nadzeje ązało sę u nas z możloścą zman (zększena) dodatku za pracę na trzecej zmane czterobrygadoej organzacj pracy. Tu róneż zadzałały motyacje, głóne do pracy zmanoej, gdyż tej grupe praconkó jest cąż sporo brakó kadroych. Tym samym od 1 paźdzernka br. zększono dodatk za pracę na trzecej (nocnej) zmane. W dnach od ponedzałku do pątku oraz soboty pracujące podyższa sę dodatk za nock z 30 do 60 procent. Natomast nedzele śęta ustaoo olne od pracy z 60 do 120 procent, zaś olne soboty z 30 do 120 procent. Kolejną nooścą będze tz. czternastka", czyl forma udzału załog zysku przedsęborsta za rok Jest ęc to kolejny przykład, śadczący o dążenu keroncta kombnatu do storzena penego systemu motyacyjnego, co jasno ynka z założeń reformy gospodarczej. W tej chl trudno jeszcze móć o tym jak zamkne sę blans dzałalnośc Azotó" za cały beżący rok. Można jedyne podsumoać trzy kartały. Na podstae tych oblczeń postanoono jeszcze tym roku ypłacć praconkom zalczkę na poczet czternastk". Ne można jeszcze poedzeć jake to będą sumy, nemnej jednak płyną z penoścą na domoe budżety, a to już sę lczy. Ponadto ne adomo jeszcze le osób będze upranonych do czternastk". Krytera są tu boem dość ostre. Żeby unknąć neporozumeń na tym tle dokładne sprecyzoano komu zalczka przysługuje. Do otrzymana zalczk upranen są praconcy, którzy podjęl pracę Azotach" ne późnej nż 15 styczna br. oraz są praconkam stałym (ne okrese ypoedzena). Zalczkę otrzymają róneż emeryc rencśc, którzy odeszl z zakładó do dna 31 paźdzernka br., praconcy, którzy porócl do zakładó po odbycu służby ojskoej oraz ucznoe przyzakładoej Zasadnczej Szkoły Zaodoej, którzy podjęl pracę do dna 31 serpna br. Trzeba róneż poedzeć o tym, kto trac prao do zalczk. Będą to ęc praconcy, którzy okrese od 1 styczna do 30 rześna br. opuścl bez uspraedlena 1 dzeń roboczy; spóźnl sę bez uspraedlena ęcej nż 3 razy; samoolne opuścl mejsce pracy ęcej nż 2 razy; zostal usunęc z mejsca pracy na skutek spożyana alkoholu na terene zakładó, bójk, aantury lub jakkol- Ij ek nny sposób naruszyl regulamn pracy; jako pjan ne zostal dopuszczen do pracy przez mstrza lub przez strażnka podczas przekraczana bramy; nosl do zakładu alkohol; naruszyl sposób rażący przepsy p.poż.; spoodoal lub dokonal zanedbań albo ] czynnośc mogących spoodoać śmerć lub kalecto osób lub też szkody materalne zakładó lub osób, tak zakładach jak na terene obektó zakłado-. ych czase mprez zakładoych; przez nedbałe ykonyane oboązkó lub zanechane ch ykonyana dopuścl sę lub przyczynl sę do postana strat, przekroczena kosztó produkcj lub obnżena jakośc yrobó albo spoodoal przedczesne lub aaryjne zużyce maszyn urządzeń; jakkolek sposób naruszyl dyscyplnę pracy postanoena Kodeksu pracy. Wykazy osób upranonych do pobrana zalczk sporządzą keroncy komórek organzacyjnych do 10 lstopada br. Osobnym ykazem objęte zostaną róneż osoby, które utracły prao zalczk. Lsty te zostaną yeszone na tablcach ogłoszeń. Każdy ma prao neść reklamację psemną do sedmu dn po yeszenu lst, a c, którzy ne byl tym czase zakładach, cągu 8 dn od porotu do pracy. Reklamacje rozpatryać bębą dyrektorzy ponó ch decyzje będą ostateczne. Warto jeszcze dodać, że ysokość zalczk dla szystkch upranonych będze róna, a końcoe ustalena ysokośc czernastk" dokona sę po ustalenu zysku do podzału, co z kole będze możle po zeryfkoanu blansu rocznego ykazanego nm ynku fnansoego. (-0

4 Sr. 4 TRYBUNA KĘDZHERZYŃSKICH AZOTOW Nr 22 (862) (Dokonczente ze sr. 1) prae trzydzestoletn staż zaodze. Poproslśmy go ęc o krótką rozmoę o problemach ksęgoośc na tle proadzanej reformy gospodarczej. RED.: W latach mnonych elokrotne móło sę, że zaód ksęgoego uległ deprecjacj. Dzały ksęgoośc zakładach pracy spełnały łaśce drugorzędną rolę bernego rejestratora ynkó fnansoych przedsęborst<#. A tymczasem j dokumentach ksęgoych nczym soczece skupa sę łaścy obraz ekonomczny dzałalnośc zakładu pracy. Czy zgadza sę pan z takm sterdzenem? ST. FAJKIER: W penym sense tak, ale zaód ksęgoego mnonych latach, a także służby ksęgoośc opole doskonalły sę podnosły soje umejętnośc. Cały sposób proadzena edencj przedsęborstach państoych został podnesony na ysok pozom. Śadczy o tym chocażby nadmerne rozbudoana spraozdaczość, co jest o/.yśce ynkem ymogó życzeń centralnych decydentó, a z czego ne zasze należyty sposób korzystano. I tym sense zaód ksęgoego został zdeprecjonoany. Ksęgoych kształc sę co prada na yższych poszczególnych służbach produkcyjnych remontoych. Pokutuje cąż błędne pojęce, te ynk fnansoy przedsęborsta dobre ynk gospodaroana postają ksęgoośc. Tymczasem rzeczystośc ynk przedsęborsta dobre efekty ekonomczne postają rodzą sę procese produkcj, każdym ydzale, komórce przedsęborsta, brygadze, ba na każdym stanosku pracy. Każdy nżyner, mstrz, keronk zakładu lub ydzału, a także każdy robotnk na som stanosku pracy mus meć śadomość, że soją dobrą rzetelną pracą lub zykłą nedbałoścą pomnaża dorobek fnansoy przedsęborsta lub po prostu obnża efekty ekonomczne uzyskane przez nnych członkó załog. W ksęgoośc dopero te dobre złe ynk sę sumują dają rezultaty postac zysku kb strat przedsęborsta. RED.: Załoga ma już za sobą trzy kartały pracy u? noych arunkach ekonomcznych. Co można poedzeć o rezultatach tej pracy jakm stopnu ynk te sq rezultatem podyżk ustalanych ększośc przypadkó samodzelne cen, a jakm stopnu rzetelnej pracy, gospodarskego myślena podejmoanych ncjaty przez praconkó naszych zakładó? Sęgnąć po rezery uczelnach, ale napły kandydató na studa ze strony młodzeży jest coraz mnejszy. Ten zaód coraz bardzej sę emnzuje, a młodz ludze nechętne yberają zaód ksęgoego. Jest to praca bardzo żmudna drobazgoa, ymagająca prost zegarmstrzoskej precyzj, to znaczy zgodnośc blansu do jednej groszók. Stąd zaód ten dla młodych jest mało atrakcyjny. My naszej ksęgoośc zatrudnamy np. technkó chemkó, budolanych, a naet technka odlenka technka przemysłu skórzanego. RED.: Żeby podejmoać łaśce decyzje, dyrektor zakładó (a penym sense samorząd praconczy), mus otrzymyać szybko nezbędne nformacje o stane fnansoym przedsęborsta. Tymczasem z praktyk emy, że nektóre nformacje są'mocno spóźnone. Co trzeba zrobć, aby Tę stronę dzałalnośc przedsęborsta uspranć? ST. F.: Szybko uzyskane nformacje o ynkach fnansoych przedsęborsta są do podejmoana łaścych decyzj ręcz nezbędne. Bez tego decyzje będą nepełne łub błędne. Jednak żeby nformacje fnansoe docerały do szystkch komórek zakładó na czas, muszą dokumenty lródłoe stanoące podstaę do opracoana tych nformacj, a ęc materały zborcze określonych, oboązujących termnach spłyać do centralnej komórk ksęgoośc. Naturalne należałoby róneż zastanoć sę czy ne dałoby sę okresu spłyu podstaoych dokumentó przyspeszyć, a także ch dostarczana yznaczonych termnach bezzględne yegzekoać. Można byłoby rozażyć czy okres mesęcznych oblczeń n>e zreformoać ten sposób, że kosztem dokładnośc uzyskać ch spły przyspeszonym termne, co pozolłoby szybcej podejmoać pradłoe decyzje przez dyrekcję. Zamykając np. spły przyblżonych nformacj '25 każdego mesąca można skrócć czas opracoana nformacj o około sedmu dzesęcu dn. Są systemy nformacyjne na śece już ne móąc o technce oblczenoej bardzo sprane organzacyjne bardzo szybke, korzystające z nooczesnych urządzeń techncznych. W naszych zakładach, mmo że korzystamy penym sense z technk oblczenoej, cągu ostatnch dóch lat, z braku środkó dezoych, jej postęp unoocześnene zostały zahamoane. Mamy system maszyn analtycznych przedsęborste Arytma", ale to już przestarzała aparatura. Zastanaalśmy sę czy przyszłośc ne kupć komputera dla celó oblczenoych, gdyż dalszym drażanu reformy gospodarczej będze to nezbędne dla dokładnejszej analzy ynkó fnansoych ekonomcznych przedsęborsta. RED.: Usamodzelnene sę przedsęborsta ramach proadzanej reformy gospodarczej zększa rolę odpodzalność ponu ksęgoośc. Czy tę zększoną rolę daje tę już zauażyć naszych zakładach? ST. F.: Samodzelność ynkająca z przepsó o reforme gospodarczej zększa rolę ksęgoośc, lecz ne jest ona dostateczny sposób ykorzystana. Chodz m tym ypadku ne o samodzelność ponu głónego ksęgoego, bo ksęgoość przetarza dane nformacyjne, uzyskane z poszczególnych ydzałó produkcyjnych komórek ekonomcznych, lecz o tę samodzelność, którą otrzymały przedsęborsta ramach reformy, a której ne dać jeszcze ST. F.: Gdyby ocenać rezultaty prafcy załog oraz osąganych efektó ekonomcznych tylko oparcu o ysokość osągnętego zysku trzech kartałach br. przez przedsęborsto, to łacno można ysnuć błędny nosek ocenę, że naszych zakładach jest bardzo dobrze, boem za trzy kartały uzyskalśmy zysk ysokośc o 300 mn zł yższy od planoanego. W rzeczystośc jednak tak ne jest Określam, że ynk ten jest połoe rezultatem gospodarskej dzałalnośc przedsęborsta dobrej pracy załog, a połoe penych neadomych nedokładnośc przy opracoyanu planu technczno-ekonomcznego na początku roku. Wadomo, że proadzono ceny umone, reguloane urzędoe. Jeżel chodz o ceny umone reguloane, to ne melśmy przy opracoyanu planu ekonomcznego precyzyjnych danych o cenach na poszczególne suroce, materały półfabrykaty, skutek czego już perszym kartale korygoalśmy nasze ceny, czego rezultatem było odproadzene do budżetu państa 200 mn zł z tytułu zayżonych kalkulacj do cen urzędoych. Jest to jednak perszy rok drażana reformy gospodarczej przyszłych latach mając już ększe dośadczena bardzej dokładne dane o cenach na dostarczane nam suroce materały, będzemy mogl lepej planoać elkość dochodó zyskó, a przede szystkm kształtoane»»ę kosztó dzałalnośc produkcyjnej przedsęborsta. Ten korzystny ynk przedsęborsta nastąpł róneż skutek zmnejszena zakresu ykonyana remontó, złaszcza średnch kaptalnych przez frmy obce. Jest to bardzo nekorzystny obja, który może spoodoać roku przyszłym następnych zrost lośc aar zększene nakładó na prace remontoe. Wobec nechęc obcych frm do ykonyana pracochłonnych remontó, musmy z konecznośc rozjać łasny potencjał remontoy. Trzeba jednak poedzeć, że naszych zakładach tką jeszcze znaczne rezery ytórcze, złaszcza zakrese obnżana kosztó ytarzana polepszena efektynośc gospodaroana. W celu zmoblzoana kadry nżyneryjno-techncznej oraz załóg praconczych do zększonej efektynośc gospodaroana ramach samodzelnośc przedsęborsta uruchomlśmy środk tz. funduszu B" dla sperana zachęcana praconkó oraz zespołó praconczych do op'acoyana drażana produkcj noych yrobó, złaszcza poszukanych defcytoych toaró rynkoych. Jak dotychczas rezultaty tych starań są neelke. Chcemy dobrze płacć jak mó dyrektor zakładó za opracoyane drażane cennych pomysłó ncjaty, które sume przyczyną sę do podnesena efektynośc gospodaroana naszych zakładach. Źródłem rezery jest także realzacja postępu techncznego, a złaszcza obnżena kosztó łasnych przedsęborsta. Tak czy naczej, przyszłośc jeżel będzemy chcel polepszać rentoność przedsęborsta uzyskać godze zysk, będzemy musel zabrać sę rzetelne do ykorzystana tych rezer. Mając samodzelność przedsęborsta możemy po te rezery łato sęgnąć. RED.: Dzękuję za rozmoę. Rozmoę zanotoał: W. LULEK Porządk, Welke sprzątane Uojar/y ę nam zykle z osną, laka to już nasza narodoa tradycja. Ne noże to jednak oznaczać, że pozostałych mesącach można toleroać bałagan zanedbana. Spraa utrzymana porządku arsztace, ydzale, czy całym kombnace ażna jct z klku co najmnej poodó. Po persze bałagan sprzyja zagrożenom ypadkoym pożaroym. Po druge śadczy o nskej kulturze organzacj pracy. Ponadto jest jeszc/.e coś takego jak estetyka, która płya na samopoczuce praconkó ch stan psychczny podczas praey. Są to ęc spray ażne na tyle, by pośęcć m ęcej czasu energ. Przejdźmy zatem do szczegółó, by dostarczyć temató (do przemyśleń) keronkom zakładó ydzałó. Ogólne rzecz borąc ne da ^ę ukryć, że teren naszej fabryk jest zanedbany, zaś szczególne tym zględze przoduje cąg organczny, łączne z zakładem bezodnkó. Wy»oka traa, chasty, złom, gruz, ykopy oto najkrótszy ops tego, co można tym rejone zobaczyć. Jest tu oczy śce klka yjątkó, a do tych należą: otoczene budjn ku admnstracj zakładu organk, ydzał uodorneń, budynek dyrekcj produkcj, teren przyległy do budynku zakładu automatyk oraz oto czene nstalacj bezodnka kasu meletnoego. Znaczce lepej nż cąg organczny łączne z bezodnkem prezentuje sę cąg azotoy. Trank yglądają tutaj jsnaczne lepej. Trzeba jednak poedzeć o tym, że spore połace tego terenu pozbaone są tray, co f>onno sprzyjać utrzymanu porządkó. Jeżel chodz o zalegający z-łom, to szędze go pełno. Wnę za to ponoszą dużym stopnu służby remontoe, które po zakończenu remontó ne sprzątają po sobe, naet tedy, kedy złom leży poukładany przygotoany do yozu. No cóż, chyba brakuje środkó transportu. Drog jake są, każdy dz chcałoby sę poedzeć. Wdzmy ęc jak one yglądają. Ich stan ogólne rzecz borąc jest zły, poza krótkm odcnkam, których jakość określć można jako zadoalającą. Dają tu znać o sobe długoletne zanedbana zakrese remontó konseracj. Może ęc utorzyć brygadę specjalstyczną do tego rodzaju prac, albo zlecć robotę frme. Co sę zaś tyczy utrzymana porządkó na terene kombnatu. to trzeba sobe reszce jasno poedzeć, kto co ma robć. Czy remontocy ponn po sobe sprzątać (tłumaczą sę Coś dla samochodzarzy NOWY MINIATUROWY SAMOCHÓD JAPOŃSKI Na zlecene mnstersta przemysłu handlu zagrancznego japońscy konstruktorzy opracoal noy model mnaturoego samochodu. Głóną jego cechą jest ydajność slnka o pojemnośc 250 cm. Pojazd aży zalede 250 kg przy długośc 2 metró, szerokośc jednego metra ysokośc 1,4 metra. Take rozmary umożlają szeroke ykorzystane po jaz du przeludnonych ośrodkach przemysłoych Japon, yróżnających sę znaczną lczbą ąskch ulczek gęsto zabudoanych dzelncach meszkanoych. Ponadto arunkach kryzysu energetycznego samochód jest atrakcyjny ze zględu na możlość przejechana na ltrze pala aż 40 km. Pojazd oblczony jest na przeóz dóch osób dorosłych. ŚRODEK DO MALOWANIA KAROSERII Specjalśc z Instytutu Przemysłu Torzy Farb Glcach ynaleźl opatentoal środek do pokrya na poerzchn staloych pojazdó mechancznych. Da je on połok gładke, ne ymagające szlfoana. Ze zględu na to, że stosoane dotychczas yroby lakeroane ne dają ystarczająco gładkej poerzchn po yschnęcu, stąd koneczność procesu szlfoana. Jest to oczyśce pracochłonne, a na dodatek pooduje zmnejszene grubośc połok, dlatego trzeba nakładać klka połok lakeru. Noy środek po yschnęcu torzy połokę gładką, której ne trzeba szlfoać. Jest ona tarda, elastyczna, odporna na uderzena, ykazuje przy tym dużą przyczepność do podłoża oraz zększa odporność korozyjną. Wszyscy ucznoe naszego Zespołu Szkół Zaodoych przechodzą przez praktyczną naukę zaodu. Umejętnośc zdobyte arsztatach szkolnych przydadzą sę późnej pracy zaodoej. Zdjęce: B. Rogosk

5 Nr 22 (882) TRYBUNA KÇDZIERZYNSKICH AZOTÓW Str. porządk... nedoborem ludz), czy też ydzał gospodark terenam fena na głoe ele nnych»pra)? Jednym z aspektó porządkó - zakładze jest sposób magazynoana produktó, surocó, materałó, maszyn ł urządzeń. Jeśl rzeczy te składane są magazynach, to robone jest to do4ć porządne zanedbań raczej ne ma, może poza magazynem ełny mneralnej. Natomast ze składoskam otartym jest no prostu żle. Nemal szystke ymagają utardzena, boem skla doane materały leżą na zem, trae, pasku 1 błoce. Uag te dotyczą głóne składoska materałó budolanych, częśc składoska materałó hutnczych oraz składoska przy magazyne częśc zamennych. Ne lepej jest z magazynem jego otoczenem mędzy amnoplastam a amnam tłuszczoym. Zde cydoane źle prezentuje sę teren betonarn OPBP. Położony jest nemal centrum fabryk jego ygląd peen sj>osób rzutuje na jej obraz..problemem samym sobe jest przyszłość stan obektó po nstalacjach cągu kok soego. Trzeba sobe reszce poedzeć co z tym fantem zrobć. Jeżel są jakeś konkretne plany, to budynk należy zabezpeczyć objąć konseracją. Skoro jednak obek Ne tylko forsa (Dokończene ze str. 3) Ważna jest róneż atmosfera tz. stosunk mędzyludzke. Ne zasze doeenano te spray, chocaż krążą opne, że Azotach" ne jest tak źle pod tym zględem. Chodz jed nak o to, żeby było jesz- zględu na charakter produk cj. O szatnach 1 santaratach nedano psalśmy. Pozytyne pre zentuje sę tutaj zakład amonaku zakład zązkó azotoych, chocaż tych jednostkach zdarzają sę gorzej utrzymane pomeszczena. Najgorszy stan porządkó pone produkcyjnym jest zakładze organk, poza ydzałem uodorneń. Nemal szystke szatne santaraty y masają generalnych remontó, bądź ręcz przenesena nne mejsca. \ U remontocó jest neźle^ chocaż dałoby sę jeszcze co neco zrobć małych podręcznych arsztatach. Zupełne przyzoce prezentują sę stanoska pracy oraz szatne santaraty zakładze transportu kolejoego, zakładże transportu samochodoego, zakładze zaopatrzena, y dzale magazynó zakładze automatyk. Ten krótk przegląd stanu porządkó fabryce ne pełn odzercedla rzeczystość. Z penoścą zovstały tu pomnęte spray zasługujące na uagę ymagające krytyk. Chodzło nam jednak o przekazane penego obrazu, który jak sę okazuje zmu sza do zanteresoana, a przede Wszystkm do bardzej konkretnych dzałań ze strony keronkó poszczególnych zakładó. Spraam porządkó zajmoał sę specjał ny zespól poołany przez dyrektora ZA Kędzerzyn". Po nem pracy tego zespołu jest Tę grafkę zameśclśmy na łamach TKA" ładnych parę lat temu. Jak dać nc ne stracła na sojej aktuolnośc... ty ne przydadzą sę na nc, to należy je yburzyć, a terę uporządkoać. Jeżel chodz o porządk na stanoskach pracy, to zakładach jest pod tym zględem różne. Neźle jest zakładze amonaku zakładze rązkó azotoych z yjątkem ydzału azotynó, gdze neporządk są dość y raźn e. Ne najlepej prezentuje sę także stanosko rozładunku sody oraz pakona saletrzaku. Nezbyt czysto jest ru stanoskach pracy zakładze bezodnkó zakładze organk (yjątek sta «noą tutaj BF III, bezodnk malenoy, ydzał uodorneń ydzał formalny). Pradę poedzaszy, to ymenonych zakładach trud nej utrzymać potrządek ze protokół, którym sygnalzuje sę błędy nedocągnęca, jak róneż proponuje pene rozązana. Sądzmy, że keroncy zakładó znaj dą tam materał do przemyśle na podjęca odpoednch dzałań. Spraa porządkó leży nam szystkm na sercu. Trzeba o ne dbać stale, systematyczne. Ne ystarczy tylko zbudoać noą S7atnę, zadanem róne ażnym jest systematyczne sprzątane konseracja. W jednym z noskó zespół sugeruje u- trzymane stałej obsług etatoej ększych szatnach łaźnach. Byłoby to nezłe rozązane, tylko zastanómy sę, czy nas na to tać. A pók co ne czekajmy osny eźmy sę za porządk sam. (JAW) czes lepej, a także o to. by realzoana przez frmę poltyka godzła spray f nansoe z atmosfera sto sunkam mędzyludzkm, z czego mogą płynąć tylko korzyśc. Jest tu jednak ele do zrobena, ale jest nadzeja, że dze ku lepszemu. Persze krok spraach płac już poczynono. Sądzmy, że należy sę spodzeać kolejnych dzałań spraach kształ toana odpoednej atmosfery. Tylko, że tych problemó nc d a sę załatć zarządzenam decyzjam dyrektora. Ponn o tym pamętać keroncy szystkch szczebl. <j) Centrum Kędzerzyna godznach popołudnoych. Pommo dużych ambcj I takegoż budynku pozostaje coś z małomasteczkoego charakteru centrum naszego masta. Zdjęce: B. Rogosk Ludze stąd 1 est jednym z najbardzej rozrya- I nych" gaędzarzy z naszego regonu. Wszędze go pełno, zagada, zażartuje. Kedy organzoano ostatne tym roku, pożegnalne Lato z radem ', on łaśne ze zykłą sobe sadą opoadał o Opolszczyźne, Azotach" rodznnej Berae. Mało jest mprez kulturalnych, folklorystycz nych regone bez jego udzału. Wszyscy już chyba zgadl, że chodz o Norberta Karkos/.a nestrudzonego anmatora ruchu kulturalnego Opolszczyzny od elu lat. Monolog jest jego specjalnoścą. Oddajmy mu ęc głos. Stare to dzeje. Urodzłem sę na tym terene, Berae. Tak na dobrą spraę ne ma mejscoośc danym poece kozelskm, a naet ojeództe, która byłaby m obca. Choćby z tej racj, że 1957 roku po nesłusznym mom manem kroku, jakm było rozązane ZMP, byłem na tym terene jednym z organzatoró Zązku Młodzeży Wejskej, a zarazem perszym przeodnczącym Zarządu Poatoego. Stąd znajomość terenu. Praca organzacyjna śród młodzeży na s zaczynała sę od kół zanteresoań, od amatorskego ruchu artystycznego. Byłem nstruktorem zespołó amatorskch klku gmnach byłego poatu, na kole" przejechałem tedy ele klometró. Do Azotó" przyszedłem jako młody, 17-letn chłopak. Wtedy nkt na to specjalne ne patrzył. Od razu też poszedłem na produkcję, na kasy tłuszczoe. Pracoało sę systeme 3-zmanoym, po 12 godzn. Poszczęścło m sę, małem dobrych przełożonych, że spomnę choćby Julka Sochę, który przeszedł już na zasłużoną emeryturę, nż. Wlerta, neżyjących już dzsaj majstró Kmler, Komander. On ne tylko zresztą on ele mne nauczyl. Ale ta druga pasja, a ęc dzałalność ZWM ruchu amatorskm dalej mne pasjonoała. Ne przerało jej poołane do służby ojskoej Inorocłau na Kujaach. W tej jednostce było elu chłopakó stąd, że spomnę tu Antosa Rusa, róneż praconka Azotó". Byłem tam keronkem klubu żołnerskego. Porócłem do zakładó. Praca, ukończene zaocznego technkum ekonomcznego Opolu, ele nnych ydarzeń mom ży T cu... Ne bardzo był na co nnego czas. Choć zarzekałem sę, że na scenę ne rócę, to ytrzymałem bez nej 10 lat, do 1972 roku. Wtedy to dałem sę namóć koledze, podóczas keronko dzału artystycznego naszego Domu Kultury mgr. Alfredo WlmoL Przepoadała m to moja żona, edzała, że trudno m będze bez sceny żyć. Okazją do tego porotu były narodzny kapel Beraane". W tym roku, ketnu ponnśmy byl obchodzć juhleusz 10-leca dzałalnośc, ale czas ne po temu. Pojechalśmy pamętam to dobrze do Tranka, do zakładu dla ludz nedomych, nad którym Azoty" mały opekę. Mała scena, sala ypełnona. Pozbaen zroku, neszczęśl ludze słuchal chce. Był to peen przełom mom życu, zrozumałem, że ludzom ne tylko chleb jest potrzebny życu. Było to zaklęce" mne z porotem na scenę, któremu jestem erny do dzsaj. Dużo sę dzało tym zespole. Przyszły sukcesy. Perszym z nch było znalezene sę grone laureató festalu zespołó artystycznych Płocku, a było t,<? jeszcze 1972 r., po półrocznym okrese pracy. Mają za sobą Beraane" nagrane najper małej, potem dużej płyty z bogatym materałem muzycznym opracoanym przez, zespół ygłoszonym przeze mne kupletam. Razem z nnym zespołam z Opolszczyzny zdobylśmy,złoty Pług" na Konkurse Kultury Ws Przytocznej koło Gorzoa Wlkp. Ma za sobą kapela nagrana radoe telezyjne. Mało było mprez na Opolszczyźne bez naszego udzału, a ja często mam zaproszene Jako gaędzarz. Monolog gaędzarza Spotkał mne elk zaszczyt postac zaproszena mne do proadzena Teatre Opolskm jubleuszoego koncertu zespołu Opole" z okazj jego 25-leea. Wszystke te sukcesy kapel są naszym spólnym dorobkem, dorobkem zespołu ludz. Mają zresztą tym sój udzał ne tylko c ystępujący na scene. Wele korzystamy ze spotkań z emerytam, rencstam. Zasłyszeć tam można podchycć sporo neznanych peśnczek, gadek ludoych a ęc tego, co nam uceka, co jutro może pójść zapomnene. W mędzyczase była praca zązkoa. Przez ele lat byłem nspektorem pracy zasadałem zakładoej komsj ypadkoej ponu dyrekcj nestycj. Wadomo: tym pone, którym było SOWI, ne brakoało ypadkó, ludze byl narażen szczególne na urazy mechanczne trzeba m było pomóc. Ne spotkało mne z ch strony złe słoo. Potem pracoałem przez jakś czas Radze Zakładoej, by następne przejść do ZDK Chemk", gdze pracują do dzś. Tak, to już 26 rok mojej pracy Azotach". Lata ucekają, już zdroe ne to, ale ze sceną trudno zerać. Ceszę sę z tego, że moje latorośle obe moje córk mają artystyczne zacęce. Jedna gra na skrzyp cach, druga skończyła klasę fletu szkole muzycznej Kędzerzyne-Koźlu teraz udzela sę orkestrze zakładoej jako jedyna dzeczyna jej składze. Muszę poedzeć, że Jola podeszła do spray poażne, ne opuszcza prób an koncertó, cągne Ją do grana naszej orkestrze. Jest take obegoe zdane, że śród młodzeży zróconej stronę rocka brak zanteresoana muzyką, tórczoścą ludoą. Mom zdanem to trochę ne tak ygląda. Był tak czas latach 70-tych, których było zapotrzeboane na to co ludoe, na garę. Potem zaczęlśmy sę tej gary stydzć, zanteresoane ntą zostało stłam- (Dobończene na str. 6)

6 Str. 6 TRYBUNA KĘDZIERZYŃSKICH AZOTÓW" Nr 22 (882) W co sę odzać? ło sę zbyt często. Należy tak Zblża sę zma jak szystkm adomo, z dna na dzeń będze spadać temperatura po.^trza. W co zostaną ubran pra concy zatrudnen naszym zakładze? Potrzebne są oceplane ubrana, buty, rękace. Czy magazyny posa dają odpoedną ch lość? Z tym pytanam zróclśmy sę do zakładu zaopatrzena, a konkretne do mgr. nż. Herberta Zołany oraz mgr. Wlbalda Palczka, keronka dzału zaopatrzena surocó Janny Maślony, samodzelnego referenta do spra zaopatrzena. Otrzymalśmy następujące nformacje sprae stanu zaopatrzena załog: Odzeż ochronna, tym za krese ne ponny ystąpć zbyt duże brak. Wyjątek sta noą tylko kurtk podgumo ane, których potrzeby ynoszą 600 szt., a do tej pory ne otrzymalśmy an jednej. Producentem tego toaru jest Odzeżoa Spółdzelna Pracy Noym Targu. Beznadzejne przedstaa sę sytuacja zaopatrzenu dość prozaczny element garderoby, a stotny kale- SOTI, ', których trzeba nam 1500 szt., a zamóene ne zostało przyjęte przez Su pon" Opolu z poodu bra ku dosta z przemysłu. P roblemy spółczesnej rodzny polskej, jej przeobrażena, uarunkoana kerunk rozoju były tematem trzydnoej ogólnopolskej konferencj de mografcznej Poznanu. Tematyka konferencj o- kreślona została bardzo szeroko, a ynkało to z przeproadzonych na dużą skalę latach nterdyscyplnarnych badań polskej rodzny. Po raz perszy uczestnczyl nej ne tylko demografoe ale prancy, lekarze różnych specjalnośc, socjologoe. Celem badań, które koordynoał Instytut Cybernetyk Ekonomcznej Poznanu przy spółpracy Komtetu Nauk Demografcznych poparcu rządoej komsj ludnoścoej przy prezese Rady M- Obue robocze zamóene zakładu zostało przyjęte arunkoo zależnoś c od dosta z przemysłu. Po dobne ma sę rzecz kest rękac ręcznkó. Dość dobrze przedstaa sę sytuacja zaopatrzenu środk czystośc, ystępują tu jedyne brak zabezpeczenu rytmcznych dosta mydła dla załog. Nasze potrzeby kartalne ynoszą 8 ton, obecne trają pertrakta cje sprae uzyskana tych lośc mydła od WPHW O polu, które odmaa pełnej realzacj naszych potrzeb. A racając do Opolskego Przed sęborsta Hamdloo-Techncznego Sprzętu Pożarnczego Ochronnego Supon", gdyż to łaśne przedsęborsto jest głónym zaopatrzę nocem fabryk przedsęborst ubory ochronne robocze naszego ojeództa. Nestety zamóena Su ponu" także ększośc ne są realzoane, przykładem tego jest procent ch re alzacj. Na 40 tysęcy par oceplanych męskch butó przemysł przydzelł ch zalede sztuk, podobne jest z nnym pozycjam. Co robć? Jedyną radą na to jest duża oszczędność u- brań obua, bo jak do tej pory chyba szafoano o dzeżą służboą", bo zbyt łato było otrzymać noe ubrane czy buty, a o na pra ach znszczonego ne mó że spomneć o tym, że ne zasze przydzelano odzeż o chronną odpoednm ludzom, czego doody są do dna dzsejszego doczne na tar goskach bazarach. Istotną kestą jest także zrost cen na te artykuły o prae 150 do 200 procent, a jakość ne pozostaje taka sama, ne jednokrotne gorsza, co pły a słą rzeczy na ch żyotność. Pozostaje nam pobożne ży czene, aby stan obecny tej kest uległ zmane na tyle, by c, którym konecz ne są przysłooe już acak, otrzymal je odpoednej lośc 1 aby odbyła sę zapoadana od przyszłego roku reolucja Supone", a dotycząca m.n. dodat koych przydzałó surocó dla jego ytórcó. Skoro mómy już o zaopatrzenu należy także spom neć o sprzęce ochronnym, a ęc cerpmy na brak pochła naczy do aparató tlenoych pochłanaczy amonakalnych, które na szczęśce mogą być zastępoane przez pochłanacze elogazoe, któ rych posadamy odpoedną lość. Mamy ystarczającą lość toreb do pochłanaczy, ęży do masek, masek p-gaz. kaskó ochronnych co po zol, jak mamy nadzeję, możle bezpeczne pracoać... (IWO) Rodzna polska pod lupą" naukocó nstró była kompleksoa analza przeobrażeń polskej rodzny okrese poojennym. Wykorzystując te dane rozpoczęto drug etap badań, który obejmuje lata Mają one ykazać zależnośc mędzy przyczynam skutkam różnych zjask jake zaszły okrese klku pokoleń. Właśne rezultaty badań ponad 100 ybtnych nauko có, a także obecne prace były tematem ystąpeń dyskusj. Móono o czynnkach kształtujących elkość strukturę rodzny najmnejszej ale najażnejszej komórk społecznej a ęc o prognozach przyrostu naturalnego, które śetle danych analz ne przedstaają sę optymstyczne. Wele mejsca pośęcono pranym arunkom ochrony poczęca dzecka, macerzyństa rodzny. Som ynkam badań noskam podzell sę też lekarze prze de szystkm gnekolodzy 1 pedatrzy. Dzsaj coś z zół. Jedną z najczęścej spotykanych chorób skóry jest trądzk pospolty. Choro-' ba postaje ynku zmożonej czynnośc gruczołó łojoych Mechanzm torzena sę zman polega na zaczopoanu przez masy rogoe część gruczołó łojoych Wskutek nagromadzena se zalegana łoju torzą se gródk, które ulegają tórnemu zakażenu, najczęścej gronkocem bałym l nnym mkroorganzmam Pojaa sę ó czas odczyn zapalny o podostrym lub przelekłym przebegu. Poażny pły na ystępoane objaó choroboych yerają gruczoły płcoe, złaszcza ząz k androgenne 1 progesteron oraz hormony nadnerczy. Róneż Dzsaj coś z kuchn regonalnej potraa z okolc Przemyśla. Duża głóka kapusty słodkej (ok. 1,5 kg), 1 kg zemnakó, 4 S cebul średnej elkośc, 2 bułeczk, łyżeczka smalcu, szklanka kaszy gryczanej, peprz, sól do smaku. Sos: 2 cebule, 2 szklank śmetany, łyżeczka smalcu, cuker. zązk Jodu bromu mogą naslać objay choroboe kąck URODY Zmany choroboe polegają na ystępoanu yktó grudkoych krostkoych oraz zaskórnakó na tarzy, czole, uo lczkach, no^e, podbródku plecach. Trądzk pospolty ystęou- Je zazyczaj u ludz młodych, najczęścej rozpoczyna sę o- krese poktana ale czasam spotykany Jest u ludz dorosłych. W mejscu zman chorzy mogą odczuać neznaczny sąd peczene. W leczenu ogólnym preparaty zołoe są stosoane Jako uzupełnające spomagające, złaszcza te, które dzałają przestra- Jająco, bodźcoo, przeczapalne, obnłżająco na ydzelane łoju, tonzująco odtruająco Korzystne dzała strzykane domęśnoo bostymny (naturalne z przepsu lekarza), zaleca sę także pce naparu z bratka, stosoane zołoych kąpel z kató rumanku lub korzfcn łojanu. Czas kąpel około 20 mnut. KUCHNI (IWOł Kapustę należy umyć, ykrajać głąb, łożyć całą do garnka z rzątkem obgotoać. Zdjąć z ne lśce zmażdżyć tłuczkem nery lśce. Zemnak zetrzeć na drobnej tarce, soku ne odcskać ne odleać. Na neco grubszej tarce zetrzeć 2 3 cebule, 2 pokrajać drobnutko przyrumenć na smalcu Dodać namoczone odcśnęte bułk. Kaszę sparzyć przepuścć przez maszynkę razem z resztkam obgotoanej kapusty. Wszystke składnk ymeszać dodając peprz sól Nadzene Jest dość rzadke, ale płyn czase duszena spulchn kaszę Podzelć je na tyle częśc le jest przygotoanych lśc, nakładać na każdy zjać grube ałk, uformoane gołąbk ułożyć casno rondlu, zalać rzątkem, oprószyć solą dusć pool pekarnku, gdy trzeba dolać trocę ody Gdy gołąbk są Już zupełne mękke trzeba sporządzć sos. Cebule posekać zrumer.ć na smalcu na cemnozłoty kolor Zalać śmetaną, posolć d "dać szczyptę cukru Cągle meszając doproadzć do rzena zestać z ogna. Gołąbk yłożyć na półmsek t polać sosem Smacznego! ^ (IWOl Monolog (Dokończene ze str. 5) szone. Dopero gdześ od dóch lat, a szczególne teraz raca zanteresoane autentyczną tórczoścą ludoą. Choćby ten nasz spólny z kapelą dzergocką ystęp fnale Lata z radem", który odbł sę szerokm echem cepło został przyjęty. Wspom nę też o ostatnm ystępe Beraan" skansene opolskm na żnnoku, czy o nagranu flmu dla telezj, który lada dzeń ponen poleceć" I programe cyklu Mapa folkloru polskego". Na tych ystępach było bardzo dużo młodzeży która przy jęła nas prost entuzjastyczne. Jazz, rock, folkloro ne zagraża. Ne jest tle jeżel chodz o zanteresoane, natomast neesoła jest sytuacja jeżel chodz o ykonane. Ne ma grajkó, ludz potrafących grać muzykę ludoą. Młodzeż ołł gaędzarza ząć gtarę, bo brak umejętnośc zagłuszą urządzena nagłaśnające. Ale zagrać na nstrumentach dętych, zaśpeać bez mkrofonu to ne szyscy potrafą, do tego trzeba czasu nauk, a młodzeż jest necerpla. Mamy tego przykłady naszym ZDK. Żeby zrobć 40-mnutoy program, to z 5 muzykó, solsta ja jako gaędzarz czyl sume kapela Beraane" mus sę napradę soldne napracoać. Ale chce sę pracoać, kedy dz sę, że ludzom, że naszej kulturze jest to potrzebne. Rzeczyśce, przyązany jestem do sceny, do ystępó, do naszego folkloru. Chcałbym jeszcze długo móc prezentoać go ludzom, spólne z kolegam neść ludzom naszych trudnych czasach trochę rozryk, uśmechu radośc". Notoał: (LOD> Jeszcze jedno spojrzene na mało znane zakątk naszego masta. Koścół Starym Meśce jego nezbyt zachęcające do oglądana sąsedzto. Foto:. Rogosk

7 Nr 22 (882) mam.. :r. TRYBUNA KĘDZIERZYŃSKICH AZOTÓW" Str. 7 NASZ FELIETON Problem tz. podójnej moralnośc ma naszym społeczeńste bo gate tradycje. Jest to zjasko nepokojące ysoce szkodle. Terdzę naet, że gorsze nż sę nam to ydaj?. Każdy z nas mnejszym lub ększym stopnu zetknął sę z nm, albo co gorsza przeżył (przeżya?) na łasnej skórze. Jest to zdaje sę problem kluczoy dla szystkch zman, czy reform, które mają nam uzdroć tyce. Co to takego jest podójna, a czasem potrójna moralność? W pracy zaodoej, domu, na przyjęcu, nn czasach, kolejce, czy autobuse reprezentujemy sobą jakąś postaę, jakeś stanosko obec tego. co dzeje ste dookoła Wszystko WŚRÓD NIEDŹWIEDZI Przez 25 lat szukał sego syna 33-letn Amerykann Donald Sloan Rozedzona z nm żona, porała sego czasu 8-mesęcz.nego synka znknęła z nm bez śladu Donald Sloan był szefem polcj meśce Ne London, gdze akurat przyjechał elk cyrk. Poneaż były skarg, że cyrku jest bałagan, Sloan poszedł tam służboo. Podczas przedstaena rozpoznał sego syna treserze nedźedz. W przere Sloan poszedł za kul?y po krótkch yjaśnenach trzyma) już syna ramonach. jest porządku, jeżel tych sytuacjach trzymamy podobny kurs, jeżel nasze poglądy są zasze take same. Jeżel na zebranu móę, że X" to śna osoba negodna tego, czy tamtego, a zaraz po przyjścu do domu terdzę, że zasadze X" jest porządny chłop, to coś tu ne gra Znam ele takch przypadkó. Ba, stykam sę z ludźm o podójedzeć szystko. No cóż, człoek to taka stota, która lub spokój cen sobe sosty rodzaj stagnacj. Ke dy coś tym porządku zaczyna sę burzyć, jeżel stnejącej sytuacj zagraża jakaś zmana, to bron tego błogego spokoju naet tedy, kedy adomo, że będze to ze szkodą dla szystkch, prócz jego samego jemu po dobnych. boej jest gorącym zolennkem propagatorem okreś lonej postay. Ale tenże sam ojcec rozmoach grone rodzny lub najblższych przyjacół terdz coś ręcz odrotnego, czyl tym samym daje doód, że pracy po prostu udaje. Takego ojca szanoać po prostu ne można. Ne można róneż szanoać jego poglądó. A luż takch ojcó jest śród Wystarczy założyć kapce nym systeme ocen. W pracy są za, domu przec, a z kumplem przy kelchu odsła nają soje pradze" oblcze. No łaśne, kedy tak czło ek mó pradę, zakładając oczyśce, że jakakolek prada ogóle stneje Trudno t.go docekać. Zapene łatej będze odpormedzeć na pytane: co ludźm keruje, by postępoal tak a ne naczej Pytane jest dość proste, chcocaż odpoadając na ne ze zrozumałych zględó trudno po- Humor - Cekaostk - Anegdoty Obaj byl do sebe podobn. BEZ PRAWA JAZDY bardzo Raymonda Rey proadzła przez 20 lat taksókę e francuskm meśce Lyon ne posadała praa jazdy. W> kryła to dopero przylądkoa kontrola drogoa. Poneaż pan Rey ngdy ne spoodoała ypadku sędza uznał to za okolczność łagodzącą, ale tak skazał Ją na da mesące aresztu z zamaną na grzynę ysokośc 1500 frankó. Sterdzene praktyka Sła yższa to czasam Ta, która jest pod nam. Nektórych Ntka, po której przysłoe ść radz Do kłębka... neró czasem doproadz. Przykład Najbardzej plastyczny obraz tego zjaska da zapene poołane sę na konflkt, czy też różncę zdań mędzy pokolenam. Mó sę często, że młodzeż ne szanuje starszych, że myśl materalne, że ne erzy starszemu pokolenu. Przyczyn takego stanu rzeczy jest sporo, ale na jedną chcałbym zrócć uagę. Jak syn może szanoać ojca, który zajmuje jakeś tam, stanourtsko, należy tam gdze trzeba e szystkch kontaktach na płaszczyźne slunas? Dużo, dużo, a może naet jeszcze ęcej. Nezaprzeczalną pradą jest to, że ne mamy ne musmy meć takch samych poglądó. Mogę sę z jednym zgadzać, z nnym ne I to utoa am za normalne. Nezależne jednak od tego mam, tak jak każdy, soje pryatne oceny ludz. Szanuję manoce tych, naet jeżel dametralne sę z nm ne zgadzam, którzy soje stanos ko prezentują szędze, domu stosunkach fłużboych Ale tacy, którzy przy- Wtedy zerzę beztrosko mąc odę zdroju, Kedy ma (łate) dojśce do nnych odopojó. Nekompletna Ręce nog mała. Brak było reszty cała. U głodnych Gdy jadła pod łyżkę he stane, Netrudno o przeskrobane. znają m rację szeptem lub fotelu przed telezorem to cztery oczy, żeby broń Boże ktoś ne usłyszał, zasługują na spółczuce poażne ch traktoać ne można. Mądrzy ludze terdzą, że tylko kroa ne zmena zdana. Ale kroa ma tę przeagę, że ne zmena go ngdy. Człoek natomast poglądy zmena co peen czas. Gorzej, gdy dzeje sę to co najmnej da razy na dobę. Postace znane z poltyk, lteratury flmu też zmenają soje poglądy. Dochodzą do tego różny sposób, ale najczęścej decyduje tu gromadzene dośadczeń, na uka, czy też przypadek. Tak proces tra lata, czasem całe życe. Ne ęc dznego, że przemana, jeżel taka następuje, ma troałe podstay. Ale łaśce co tu dużo teoretyzoać. Znam elu takch magkó, co to do zmany poglądó ystarczy Im założene domoych kapc. Ucz sę synu, ucz. W szkole moją rację, ale jeżel chcesz, to ja c pradę poem. (ja) FRASZKI Konsekencja -W kona" robą sę somł Zbyt zagalopoan... Pytane Co ażnejsze, rodacy, W aktualnych dążenach: Prao do dobrej pracy, Czy do ynagrodzena? Po zyżkach e Ze zrosła cena uśmechu To prada jest stara. Sęk tym, by ne zaczęto Cenć go dolarach. Sknera-romantyk U tych szuka młośc, Co ne chcą zajemnośc... Nadesłała: Z. DROŻDt KRZYŻÓWKA Pozomo: 1) skrytka, 6) kanał odproadzający neczystośc, 9) część marynark, 10) organzacja poltyczna obejmująca ludz zameszkałych na penym terytorum, 11) mahometanzm, 12) szeroka brama, 13) dany erzchn strój męsk, 17) przedmot handlu, 18) drobnutke cząstk jakegoś materału, 19) tęsknota za krajem ojczystym, 20) stopeń, nota, 24) bohater, półbóg, 27) ptak łony, 28) charakterystyka, 29) oad łuskoskrzydły, 30) sztuczny organ, 34) rozżarzona cząstka płonącego cała, 35) choroba zr.kaźna, dur, 36) urządzene dźgoe, 37) zdeneroane przed publcznym ystąpenem, 38) ytyczona droga, 3 ) rekn łaścy. Ponoo: 1) ostre zakończene czegoś, 2) styd, ujma, 3) cenka gałązka, rózga, 4) samca ssakó rogatych, 5) krochmal, 6) forma energ, 7) pod drzeam szplkoym, 8) neelke pomeszczene, 14) upraane dla zar na słomy, 15) kolej podzem na, 16) dla aktora, 18) znak odejmoana, 21) pes myślak, 22) użyżna glebę, 23) złoczyńca,z br, 24) ysokoprocentoa ruda żelaza, 25) naleka z różnych gatunkó oocó, 28) artysta ystępujący sam lub na tle zespołu, 27) przyścenna lampa lub śecznk, 30) kryte przejśce mędzy budynkam, 31) dzura, szpara, 32) zespół, drużyna, 3) lker kmnkoy. FRANT" Rozązana prosmy nadsyłać termne 15-dnoym od chl ukazana sę numeru na adres Redakcj z do pskem na koperce krzyżóka". Wśród Czytelnkó, którzy nadeślą pradłoe rozązane krzyżók rozlosoane zostaną nagrody ksążkoe. ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z NR-U 15/82 Pozomo: skoczek, ognsko, ród, Marusza, yparka, ół, fryzura, okaryna, tok, rozłam, Kalsz, azo, pędrak, sopran, hak, doódca, odert, 'rum, tonacja, plagat, cło, pekarz, trakcja. Ponoo; semafor, oprzyrzą doane, zasługa, kraat, odłok, napraa, sprzymerzenec, opalacz, oska, mak, kos, podstęp, audycja, ośata, notatka, haracz, kompot. Za pradłoe rozązan«krzyżók nagrody ksążkoe ylosoal: Potr Leśnak, Kędzerzyn-Koźle, ul Kosmonautó 3 B/15 Andrzej Połączy Kędzerzyn-Koźle, ul. Meszka I 5 B/9. Nagrody ROZWL ZANIE KRZYŻÓWKI Z NR-U 16/82 Pozomo: pops, przecnek, zrzut, protektor, aga, dyan, maszkara, duma, ódka, smok, rotunda, agat. tunel, emr, potrzask, aktyn, pęk, caturator, cyna, kombatant, alasz. Ponoo: przydaka, przyódca, sztandar, papa, zgoda, cecz, ntka, korba, mazurek, sąd, kęs, monotona, kalendarz, oaza, atrakcja, tur, psak, totem, zorza sta, pręt. ROZWIĄZANIE KRZYŻÓWKI Z NR-U 17/82 Pozomo: rękodzelncto, bęben, Prado, zobara, kolce, susza, tango, grzęda, tórca, sauna, szpca, stręt, klaka, kład, potas, odcęta, tabun, rulon, przestankoane. Ponoo: rąbek, kabel, dane, stota, letarg, mpas, trans, osoba, ogryzek, cęca, ubósto, zachęta, tasak, nauka, otaa, lczba, kłębek, stęp, łobuz, donos, paró, talon, sane. Za pradłoe rozązane krzyżók nagrodę ksą koą ylosoal: Mara Górnkecz Kędzerzyn-Kof le, ul. Nootk 11 a/9 Kazmerz Kochalsk Kędzerzyn-Koźle, ul. Bema 2 c/s. Nagrody prześlemy pocztą. t 2 3 H ó 6 f S t t ^ 9 f to f 1 t U W 1 f 4 12 f n H S Ib f ' >9 f f f?< Ś J t f 16 t? k W ^ to 2 22 f f \ f k 23 f 1 2? f k 26 f 1 r^ 4 f A SO 3t J 2 s k d % f 1 f f f J f f 1 3? f ' k L m k "Trybuna Kędzerzyńskch Azotó"»Trybuna Kędzerzyńskch Azotó" Psmo Załog Zakładó Azotoych Kędzerzyn". Wychodz eo 10 dnl Redaguj«zespół składze: Bolesła Karcz redaktor naczelny, Janus«Wąsee z-ca redaktora naczelnego, Januss Łaboś publcysta, Iona Strselecz redaktor, przy spółudzale społecznego Kolegum: Izabela Garon przeodncząca, Jerzy Bgos, Adam Gurgul, Ludk Podrucsny, Andrzej Rygorocz, Henryk Sterkoes, Zenon Sec. Sekretarat Zofa Sec, fotoreporter Bogusła Rogosk, redaktor technczny Zygmunt Noak, korekta Elżbeta Szatan. Adres Redakcj: Zakłady Aotoe Ktdaer«yn-Kośle, budynek Internatu Zespolą Sakół Zaodoych ar 118» pokój 109. Telefon centrala (2«, enętrzny (sekretarat redaktor naczelny) oraz Telex Nc zamóonych materałó redakcja n zraca. Redaktorzy przyjmują nteresantó codzenne godznach od 10 do 13. Opoł , M-S

8 Żeglarze ybral ładze O mającym sę odbyć alnym zebranu spraozdaczo-yborczym YC Tajfun" nformoalśmy gazece. Mało sę ono odbyć 20 paźdzernka rzeczyśce odbyło sę tym termne. Ścślej rzecz borąc: odbyła sę persza jego część, bo drugą postanoono odbyć lutym przyszłego roku. jących (ostatno ne yszło, bo brak... chętnych) doskonalena umejętnośc żegloana, zman regulamne rej só mazurskch, neprzestrzegana etykety żeglarskej td. Postanoono zlecć opracoane noskó z zebrana komsj do spra noskó uchał, która ma to opracoane przedstać do zater dzena na drugej częśc zebrana lutym przyszłego roku. Wybrano noy skład Zarządu AC Tajfun" Weszl do nego: Włodzmerz Cyprych, Jeray Jellnck, Władysła Lsck, Jau Adamsk, Alojur Fla oraz Andrzej Ls. Przedstaony yżej skład Zarządu rozdzel mędzy sebe funkcje utal zakres oboązkó. (b) Mfnał jut przestój tuj rystyce krajoej, bura! podróży oferuję nam ; także yjazdy zagrancz- ne. Aby blżej zapoz.ać sę z tą problematyką poprosłam o rozmoę dyrektora oddzału PBP Orbs" Kędzerzyne- -Kożlu mgr. Remgusza Żabckego. Interesoały mne przede szystkm yceczk zboroe, organzoane przez zakłady pracy da soch praconkó przyznam, że doedzałam sę, że nasz zakład sto na ostatnm mejscu koejce chętnych przed sęborst na yjazdy. Tak Polskę jak poza ną. Smutne to lecz poterdzone nformacje. Może aby zmenć tę sytuację, spróbujemy rozreklamoać usług naszego Orbsu", który jest przychylne nastaony do y jazdó zboroych. W a unkem przyjęca mprezy 60 realzacj jest otrzymane od klenta psemnego zlecena podpsanego przez dyrektora glóne- o ksęgoego lub osoby u- poażnlone. Spray fnansoe, sposób «szczena opłaty jest najzupełnej obojętny dla organ- Mktora yceczk. Medzy nam KIBICAMI W «elezj4 nadają co da tygodne program reporteró sporto ych, noszący tyud Aut". W jednym z nadanych ostatno tym pro grame reportaży pokazano ku prze strądze syletkę stojaka", co to sto pod budką z pem czeka na okazję. Nsk, chraply głos człoeka z margnesu tłumaczył jak to sę stało. Jak to sę słało, że pęcokrotny mstrz Polsk podnoszenu cężaró, posadacz medal z ME, olmpjczyk z Toko (pąte mejsoe), sume jeden z najlepszych naszych cężarocó znalaał sę na margnese społecz nego życa. Zakrętem jego życoej kan'erz e była kontuzja, po której człoek ze spo toego śecznka znalazł sę cenu. Dramat jednostk < - dartej z nmb«zycęzcy, pozosta«nej samej»obe, połraktoanej jak 10- Zlecene najlepej jest skła dać na około 3 mesące przed termnem realzacj, gdyż cześnejsze zlecene organzacj mprezy starza ększe nvożlośc yboru noclegu Imprezy obsługane są ygodnym, zradofonzoanym autokaram mark TAM", a 'bezpeczone jest także ubezpeczene od następst neszczęślych ypadkó. Na każdej yceczce Orzapena plota przeodnka, którym przysługują szystke śadczena czase trana mprezy. A teraz propozycje. Najper krajoe, ramach hasła, że najper należy pojać sój kraj... Wyceczk są od 1-dnoych do 2-tygodnoych. Oto nektóre propozycje: Kotlna Kłodzka, Kotlna Jelenogórska, Zema Lubuska. Welkopolska, Szczecn-Śnoujśce, Trójmasto, szlak Kopernka, Mazury, Warszaa, Zema Lubelska, Góry Śętokrzyske, Beszczady, Beskdy, Zakopane, Penny, Krynea. Kra żyty przedmot. Gorycz człoeka, któ ry ne znalazł pomocy n e potrafł naczej rozązać życoego dylematu, a konsekencj popadł alkoholzm. Alkoholoej pokuse ne oparło sę ek. Ne odmaal ypca czark czeronego na sportocy z czasó starożytnych olmpad. Byało, ż e rzym cy gladtałorzy przed yjścem na are ne da dodana anmuszu zapomnena o strachu byl alkoholzoan, Już kó. W - programe każdej z tych yceczek jest zedzane zabytkó, spektakle teatralne. opera czy operctk.- W górach, spnane se na nektóre szczyty, udzał s. m prezach regonalnych. Zmą kulg, latem dansng ele nnych atrakcj, doberanych zależnoścm od regonu, którym będzemy bać. Proponoane są także ycecz.k sobotno-nedzelne o- raz nedzelne najblższa okolcę: Wrocła, Prudnk, Nysa, Paczkó, Opole Głuchołazy, Pszczyna Chorzó. Można także z Orbsem" udać sę na mprezy kulturaln«-rozrykoe: spektakle o- peretkoe Glcach, teatralne Opolu, Sofa.noeu rea na lodze nne. A teraz achlarz zagrancz nych propozycj. Zacznjmy od czasó lecznczych na Węgrzech. Czas trana 7 18 dn. Z czasó tych mają prao korzystać praconcy zakładó mających szkodle dzałana na organzm. (Wygląda na to, że długoletn pra 121 żeglarzy lczy nasz klub. Nestety, tylko część członkó Klubu utrzymuje z nm stalą ęź. Sporo osób funkcjonuje statystykach na zasadze martych dusz". Jakoś problem ten trzeba rozązać sterdzono podczas zebrana. W przyjętym spraozdanu, dyskusj zgłoszono jeszcze <zereg nnych noskó. Dotyczą o- ne podejśca do remontó sprzętu odnackego godzn bosmańskch, nezbyt docznej obecnośc Klubu Jan uszko cach, organzacj kur só żeglarskch dla początkuconcy ZA,,Kędzerzyn" ponn brać udzał takch łaśne czasach lecznczych, ale nestety jeszcze nkt tego ne zaproponoał, szko da...) Korzystają z tego. t od szeregu lat górncy którym BIIP fnansuje cały yjazd. Należy dodać, że rue trzeba zaberać ze sobą kartek, a zabeg cała kuracja przeproadzane są najlepszych znanych a całym śece uzdroskach WKL. O mprezach kulturalnych. Z "ORBISEM" toarzyszących leczenu, ne trzeba spomnać, bo to. że Węgrzy sę potrafą bać emy szycy. Itme yceczk zboroe pro ponoane obecne, to: Rumuna atrakcja dla narcarzy, specjalne zorganzoany 2- -tygodnoy ypoczynek górach dla młośnkó sportó zmoych. Droga przebyta samolotem, a cena około 36 ty$. zł. Czechosłoacja, bardxo a- trakcyjne spędzene Sylestra Brne. Jest możlość y jazdu do Bułgar na Węgry. Do WRL można sę y- nos nasza prasa profesjonalnym sportoym śece też dzeją sę rzeczy necekae. Zaodocy manoce me dość, że faszerują sę kokaną, marhuaną, czy też nnym podobnym śństam, to jeszcze popjają ęgo. Tu padają następne nazska gazd. Ponoć proc. zaodnkó zaodocó zażya narkotyk tudzeż kb zakropć pałę od czasu do czasu. Ne podejrzeam, że gazdy nasz«go rodzmego spork pchcą kompoty" Na gaze naszych, noożytnych czasoch, dokładne 30 lał temu katock Spod" nformoał, że Kalkuce ydano za rządzene zabranające sprzedaży alkoholu sportocom. Ponoć nadużyałj go nagmnne. Ne adomo jak yglądała tylko spraa egzekoana zakazu za artego rozporządzenu, bo przeceż»e tak łato sportoca od przecętne go śmertelnka rozróżnć. W tej paskudnej Ameryce jak oh z makóek. To raczej domena pospot tych ćpunó, którzy sport oleają, podobne jak ele nnych rzeczy na tym śece. Ne ma natomast ątplośc co do tego, że co ponektórzy zaodn cy za kołnerz n«yleają. Ne tym rzecz, ż«ypjają lampkę szampana przy stosonej okazj. Są tacy, kłórzy potrafą sę urżnąć prae na sztyno, a przy okazj narozrabać są stane. Co jakś czas głośno sę ro-.. M JHIHJHU) '» " " brać także pocągem ua 5 6 dn do Budapesztu, czy ra podobną yceczkę autokarem. Można nocoać hotelach na pryatnych ka terach. W programe jeak eczór ęgersk, najczęścej u Maxma" oraz degustacja n. Jest także zaproszen«dla pań. Tradycyjny już yjazd «Węgry z okazj marca, pocągem przyjaźn. Istneje także możlość yjazdó ndydualnych lees zanteresoanych ysyłamy bezpośredno do PBP Orbs" Kędzerzyne-Koźlu, ul Śerczeskego 4, tel » Jest to noe z rozmachem urządzone buro, czekające tylko na klentó. Teraz może jeszcze klka słó o yjazdach do krajó kaptalstycznych. Są one możle tylko przypadku osób tz. neproduktynych, czyl emerytó rencstó posadających łasne konto (ynoszące 150 dolaró). Mo na tedy zedzć Włochy, Turcję Austrę. Przedstaone propozycje ększośc będą aktualne przyszłym roku należy jak: najszybcej składać zamóena na przyszłoroczny ypoczynek, może jeszcze ne je» zbyt późno? To pytane skeroane jest do komórk zaj mującej sę naszym zakładze turystyką ypoczynkem.bo jak ynka z na szych nformacj, organzacja młodzeżoa jako jedyna zajęła sę ypoczynkem 1 ozaakacyjnym rozrykam kulturalnym praconkó ra-»rego kombnatu... IWO b z poodu kolejnej afery, sypą s gromy n a łomach prasy kary na posedzenach zarządó klubó, a naet zązkó. Ostatno huczek sę zrobł okół spray Kajrysa ptfkarza chorzoskego Ruchu". Za nadużyce ałkoho to no zgrupoanu trenngoym ora«przybyce na trenng przed meczen 2 ŁKS-em stane skazującym próbę yarca szantażu na trenerze jednogłośne ukarany został przez zarząd 4-mesęczną dfskałfkacją skeroany do pracy kopaln. Zastanaa jqce: jak też człoek, który do kopana użyał dolnych kończyn porodz sob«z kopanem rękam? Ale może ażnejsza od złoślośc jest tu nna spraa. Ta manoce, że bez cackana sę sproadzono na zemę (a maże raczej pod zemę) było ne było czołoego graca«l-igoej drużyny płkarskej bet szukana na stłę o kolcznośo łagodzących. Może arto zapropoooa«reporterom telezyjnym łen temał do jednego 1 następnych ydań Auta"? (IoW 11 - '