Po jakich studiach nie znajdziesz pracy?

Transkrypt

1 R EDUKACJA d PSYCHOLOGIA d ROZRYWKA d SPORT d MODA Bezpłatna ISSN nr 2 luty/marzec Drodzy maturzyści! Oddajemy w wasze ręce II numer Gazety Maturzysty, która powstała specjalnie z myślą o Was. Przed Wami bardzo ważny okres, w którym będziecie podejmować pierwsze istotne życiowe decyzje, mające wpływ na Waszą przyszłość. Mamy nadzieję, że lektura GM umili Wam ten pełen napięcia czas i każdy z Was znajdzie w niej coś dla siebie. Zapraszamy do lektury! Redakcja [ROZMOWA] Muniek Staszczyk, lider T.Love wspomina str. 6 edukacja Miesięcznik dostępny w szkołach, bibliotekach, kinach, Urzędach Gmin i Miast na terenie całego województwa śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego. Po jakich studiach nie znajdziesz pracy? Nie jest tajemnicą, że od poziomu wykształcenia oraz kierunku studiów, jaki wybierzemy, zależy nasza przyszłość oraz kariera zawodowa. Nic więc dziwnego, że walczymy o miejsca na najlepszych uczelniach i studiujemy kilka fakultetów dyplom magistra jest przecież przepustką do dobrej pracy i wysokich zarobków. Niestety nie każdy kierunek zagwarantuje nam znalezienie satysfakcjonującej posady. Szczególnie zagrożeni bezrobociem są, jak przyznała w rozmowie z Rzeczpospolitą Monika Mielcarz z Powiatowego Urzędu Pracy w Katowicach, absolwenci biotechnologii, fizyki, chemii oraz ochrony środowiska. Specjaliści tłumaczą, że trudności ze znalezieniem pracy po tych kierunkach wynikają z faktu, że w Polsce nie rozwinął się jeszcze dostatecznie przemysł farmaceutyczny i medyczny. Magistrzy biotechnologii mogą więc co najwyżej otrzymać stanowisko przedstawiciela handlowego w firmie zajmującej się produkcją leków. Jednak dyplomowani biotechnolodzy nie kryją, że wybierając ten przedmiot studiów, liczyli na ambitniejsze zajęcie. Joanna z Pomorza powiedziała Rzeczpospolitej, że: posada przedstawiciela handlowego nie ma nic wspólnego z wyuczonym zawodem. - Praca ta polega na wciskaniu ludziom kitu reklamującego leki. Według mnie jest to wykorzystywanie przez firmy farmaceutyczne bezrobocia w mojej grupie zawodowej, bo biotechnolog to nie sprzedawca mówi. ciąg dalszy str.11 Edukacja, słaba próbna matematyka str. 7 WETERYNARIA Studia weterynaryjne są popularne, lecz nauka jest niełatwa. Prawdy i mity o studiowaniu na weterynarii. str. 5 INDIE - DELHI Wyprawa do kraju, motorikszy, świętych krów i ciężarówek Tata Motors. str. 19 Kultura, premiery filmowe str. 15 ROWER WIOSNĄ Przygotuj się do wiosennego sezonu. Przeczyta o czym należy pamiętać zanim wyruszysz w trasę. str. 17 ROBERT JANOWSKI Robert opowiada nam o czasach studenckich oraz dlaczego wybrał życie artysty. [zimowe sporty] Gdzie na narty w Polsce Sprzęt snowboardowy str. 12 Najniższe wynagrodzenia w nauce i szkolnictwie str. 4 Wybór uczelni i kierunku studiów to nie tylko realizacja planów oraz ambicji, to także wybór drogi i rozwoju, który zdeterminuje całe dorosłe życie. To także wybór finansowej przyszłości przyszłych studentów. Dlatego przed podjęciem tak ważnej decyzji, warto spojrzeć na zarobki polaków w 2009 r.: Z szóstego Ogólnopolskiego Badania Wynagrodzeń wynika, że najwyższe dochody osiągano w branży IT i telekomunikacji, najniższe w nauce i szkolnictwie. W badaniu uwzględniono dane osób. Mediana ich miesięcznego wynagrodzenia całkowitego wyniosła PLN. Połowa uczestników badania zarabiała pomiędzy PLN a PLN. Najwyższe dochody w 2009 roku osiągali mieszkańcy Warszawy (5 200 PLN). Drugie i trzecie miejsce, z różnicą w wysokości zaledwie 1 PLN, zajęły Gdańsk (3 951 PLN) i Poznań (3 950 PLN). Końcowe miejsca w tabeli przypadły Kielcom i Lublinowi z wynagrodzeniami w wysokości odpowiednio i PLN. Osoby z rocznym stażem pracy zarabiały PLN, a ze stażem od 11 do 15 lat PLN. Do najlepiej opłacanych branż należały w 2009 roku, podobnie jak w latach ubiegłych, technologie informatyczne (5 000 PLN), telekomunikacja (4 600 PLN), ubezpieczenia (4 500 PLN), bankowość (4 200 PLN) oraz energetyka i ciepłownictwo (4 000 PLN). Branże, w których pracownicy otrzymywali najniższe wynagrodzenia, to nauka i szkolnictwo (2 600 PLN) oraz kultura i sztuka (2 466 PLN). AN d d N A U K A S T U D I A P R A C A [studia] Raport Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Najbardziej oblegane kierunki i uczelnie w Polsce W iększość z Was stoi przed wyborem studiów. Dla wielu to spory dylemat, bo wybór wcale nie jest prosty, zwłaszcza jeśli nie mamy do końca sprecyzowanych planów odnośnie naszej przyszłości. Przedstawiamy Wam, jakie kierunki i uczelnie wybierali maturzyści w roku akademickim 2009/2010. Na I rok studiów rozpoczynających się w roku akademickim 2009/2010 do uczelni nadzorowanych przez MNiSW oraz uczelni niepublicznych przyjęto w sumie osób, informuje Ministerstwo. W tym na studia pierwszego stopnia i jednolite studia magisterskie dostało się studentów, a na studia drugiego stopnia Niecałe 60 proc. ogólu to studenci publicznych szkół wyższych. Najwięcej studentów rozpoczęło studia na kierunku zarządzanie (35388) oraz pedagogika (33094). Poniżej 30 tys. przyjęto na prawo, budownictwo, informatykę, ekonomię, administrację i psychologię, zaś poniżej 20 tys. na turystykę i rekreację, inżynierię środowiska, filologię angielską, finanse i rachunkowość, socjologię, stosunki międzynarodowe... ciąg dalszy str. 2

2 2 gazeta maturzysty [studia] Raport Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego Najbardziej oblegane kierunki i uczelnie Politechnika Warszawska Politechnika Gdańska matematyczne tego samego uniwersytetu. Coraz więcej żaków zamiast szukać akademika, wynajmuje mieszkania, czasami płacąc dużo więcej. Są jednak także domy studenckie, oferujące wysoki standard. Przeczytaj, gdzie warto mieszkać podczas studiów! d Dokończenie ze str.1 Najwięcej studentów rozpoczęło studia na kierunku zarządzanie (35388) oraz pedagogika (33094). Poniżej 30 tys. przyjęto na prawo, budownictwo, informatykę, ekonomię, administrację i psychologię, zaś poniżej 20 tys. na turystykę i rekreację, inżynierię środowiska, filologię angielską, finanse i rachunkowość, socjologię, stosunki międzynarodowe, zarządzanie z inżynierią produkcji, ochronę środowiska, biotechnologię, dziennikarstwo i komunikację społeczną, automatykę i robotykę, mechanikę i budowę maszyn, gospodarkę przstrzenną, kulturoznawstwo, geodezję i kartografię, filologię polską, politologię i europeistykę. Realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografia oraz weterynaria to zaś kierunki, które w tym roku akademickim cieszyły się największym zainteresowaniem. Żeby się na nie dostać trzeba było pokonać co najmniej - na ten pierwszy - 12, a na drugi - 6 kandydatów. Niewiele mniej chętnych próbowało się dostać na geodezję i kartografię oraz psychologię odpowiednio 7,7 i 7,1 kandydata na jedno miejsce. Dalej, pod względem zainteresowania kierunkiem, były: gospodarka przestrzenna: 6,4; dietetyka: 5,6; dziennikarstwo i komunikacja społeczna: 5,1; technologie ochrony środowiska: 5,0; biotechnologia: 4,5; inżynieria biomedyczna: 4,5: polityka społeczna: 4,5; prawo: 4,4; europeistyka: 4,3; socjologia: 4,3; kulturoznawstwo: 4,2; stosunki międzynarodowe: 4,3; wiedza o teatrze: 4,2 oraz papiernictwo i poligrafia: 4,1. W ramach specjalności językowych prowadzonych w zakresie kierunku filologia to japonistyka cieszyła się największym powodzeniem. Na jedno miejsce przypadało aż 13,1 chętnych. Nieco niższe zainteresowanie miał język hiszpański (7,5), dalej filologia szwedzka (7,1), arabistyka (6,9), filologia czeska (6,0) filologia rosyjsko -angielska (5,3), amerykanistyka (4,6), filologia iberyjska (4,5), filologia chorwacka i serbska (4,4) filologia hiszpańska (4,0), filologia włoska (3,8), filologia angielska Zarządzanie i pedagogika - najczęściej studiowane kierunki Dalej plasują się prawo, budownictwo, informatyka, ekonomia, administracja, psychologia, filologia ang., turystyka i rekreacja. (3,5), sinologia (3,4) oraz filologia nowogrecka (3,1). Według zaś liczby kandydatów na jedno miejsce na kierunki unikatowe lub kierunki, na które nabór przeprowadzany był tylko przez jedną uczelnię, pierwsze miejsce zajął Uniwersytet Gdański z logopedią (5,1), Politechnika Gdańska z inżynierią mechaniczno-medyczną (6,8), Uniwersytet Śląski z reżyserią (9,6). Uniwersytet Jagielloński zanotował 9,2 kandydata na miejce na neurobiologii, a Uniwersytet Łódzki 7,2 na mikrobiologii. Inżynieria bezpieczeństwa pracy na Politechnice Łódzkiej cieszyła się zainteresowaniem 7,7 kandydata na jedno miejsce, kierunek lekarski na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim 13,7 kandydata, a akustyka na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza 5,1. 16 kandydatów na miejsce startowało na międzykierunkowe studia ekonomiczno-menadżerskie Uniwersytetu Warszawskiego. 10,9 kandydata na miejsce było na kierunku samorząd terytorialny i polityka regionalna, a 9,7 na miedzykierunkowe studia ekonomiczno- Wśród najczęściej wybieranych uczelni na studia stacjonarne pierwszego stopnia i jednolite studia magisterskie pierwsze miejsce zajmuje Politechnika Warszawska, dalej Politechnika Gdańska i Uniwersytet Warszawski. Zaś według bezwzględnej liczby kandydatów: 1) spośród uniwersytetów pierwsze miejsce zajmuje Uniwersytet Warszawski, drugie Uniwersytet Jagielloński; 2) spośród uczelni technicznych pierwsze Politechnika Warszawska, drugie Politechnika Gdańska; 3) spośród uczelni ekonomicznych pierwsze Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, drugie Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie; 4) spośród uczelni pedagogicznych pierwsze Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, drugie Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy J. Kochanowskiego w Kielcach; 5) spośród uczelni rolniczych pierwsze Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, drugie Uniwersytet Rolniczy im. H. Kołłątaja w Krakowie; 6) spośród uczelni wychowania fizycznego pierwsze Akademia Wychowania Fizycznego w Katowicach, drugie Akademia Wychowania Fizycznego J. Piłsudskiego w Warszawie; 7) zaś spośród państwowych wyższych szkół zawodowych pierwsze miejsce zajmuje Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Tarnowie, a drugie Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Jeżeli chodzi zaś o popularność poszczególnych typów uczelni to prym wiodą uniwersytety oraz uczelnie techniczne, następne szkoły rolnicze, dalej uczelnie ekonomiczne, wychowania fizycznego, pedagogiczne i na końcu państwowe wyższe szkoły zawodowe. Liczba kandydatów ubiegających się o przyjecie w danej uczelni lub na dany kierunek studiów jest oczywiście wynikiem popularności uczelni. Jednak jak zaznacza Departament Nadzoru i Organizacji Szkolnictwa Wyższego, odnośnie tych danych trzeba wziąć jeszcze pod uwagę uwarunkowania formalne, które umożliwiały kandydatom ubieganie się o przyjęcie nawet na kilka kierunków studiów lub na ten sam kierunek w kilku uczelniach. Anna Niegowska Akademik czy pokój na mieście RANKING: Najlepsze akademiki w Polsce Natasza Lasky O wyłonienie najlepszych akademików pokusił się miesięcznik Dlaczego. Jak podaje Sfora.pl, wygrał dom studencki Bydgoska D, należący do Uniwersytetu Jagiellońskiego. Mieszkańcy tego akademika mają do dyspozycji m.in. salę do nauki, salę TV, siłownię, pralnię i pracownię komputerową. Jednoosobowy pokój na Bydgoskiej D kosztuje 320 zł miesięcznie. Tymczasem w najlepszym warszawskim akademiku za jedynkę trzeba zapłacić już 550 zł, a w najgorzej ocenionym domu studenckim we Wrocławiu 510 zł - pisze Dziennik Polski. Autorzy rankingu ocenili 100 akademików. Punkty przyznawane były m.in. za datę ostatniego remontu, cenę, wyposażenie oraz zaplecze z jakiego mogą korzystać studenci. Oto najlepsze akademiki w Polsce 1. Bydgoska D (UJ), Kraków 2. DS nr 4 (UW), Warszawa 3. DS nr 2 (PŁ), Łódź 4. Riviera (PW) Warszawa 5. Labirynt (UP), Wrocław 6. DS nr 6 (PŁ), Łódź 7. DS nr 7/Szpital (UŚ), Śląsk 8. DS nr 11 (Uniwersytet Łódzki) 9. Ikar (Politechnika Wrocławska) 10. Babilon (Politechnika Warszawska) Przytulny? pokój w akademiku Życie przed maturą Skoro maturę większość ludzi wspomina z sentymentem, to dlaczego jest ona traktowana jako dzień sądu ostatecznego? Wielu licealistów skarży się na nadmierny stres i chwile załamania przed maturą. Bierze się to zwykle ze strachu przed nieznanym. Ale egzamin maturalny nie musi być wcale traktowany jako zło konieczne. Najważniejsze jest to w jaki sposób wyobrazisz sobie ten dzień. Może być przecież ciekawy, pełen pozytywnych emocji i niezwykle twórczy. Uświadom sobie, że to tylko jeden z wielu egzaminów, które przechodzisz w życiu. Jeśli zaczniesz gromadzić w sobie negatywne emocje i lęki możesz uruchomić tzw. samospełniające się proroctwo. To zjawisko, które występuje u osób, które próbują sobie wmówić, że spotka ich coś złego. Spotyka ich faktycznie, bo podświadomie kierują swe myśli w stronę negatywnego wydarzenia. Twoja podświadomość jest na tyle silna, że wynik matury może zależeć w dużej mierze od nastawienia. Zastanów się jak wiele możesz zyskać myśląc pozytywnie? Jestem w stanie zdać maturę mów to sobie codziennie. Weź kartkę i napisz: 1) powody, dla których uważasz, że warto zdać maturę 2) swoje największe predyspozycje i atuty, których użyjesz jako narzędzi do zaliczenia egzaminów 3) wyznacz sobie zadania, które pozwolą Ci dotrzeć szczęśliwie do mety Do maja pozostał jeszcze czas. Odliczaj go z radością czeka Cię najbardziej fascynujący Pete okres w życiu!

3 gazeta maturzysty Uwaga, codziennie narażasz na szwank swoje zdrowie Im więcej telewizji, tym krótsze życie 3 d Podczas kilkuletnich badań australijscy i francuscy naukowcy zauważyli, że im więcej ktoś ogląda telewizji, tym wcześniej umiera. Każda dodatkowa godzina spędzona przed srebrnym ekranem zwiększała jednostkowe ryzyko przedwczesnego zgonu (Circulation). Profesor David Dunstan z Baker IDI Heart and Diabetes Institute w Melbourne i jego zespół przez ponad 6 lat śledzili losy 8800 osób w wieku 25 lat i starszych. Przedstawiciele tej grupy nie cierpieli uprzednio na choroby sercowo-naczyniowe. W ramach eksperymentu badano ich tolerancję glukozy. Pobrano im też krew, by określić poziom cholesterolu czy cukru we krwi. Ostatecznie wszystkich podzielono na 3 grupy: 1) oglądających telewizję mniej niż 2 godziny dziennie, 2) spędzających przed ekranem 2 do 4 godz. dziennie oraz 3) zalegających przed odbiornikiem na ponad 4 godziny. W okresie objętym studium odnotowano 284 zgony: 125 z powodu nowotworów i 87 z powodu chorób serca. Studiuj Filologi Angielsk w Rybniku z Wyk adowcami Uniwersytetu Wroc awskiego Obejmujemy Opiek Tylko Najlepszych! Studiuj z Najlepszymi w Rybniku I Filologia Angielska na l sku z Metodyk Nauczania Osób Niewidomych Systemy interaktywne zamiast tablicy i kredy. Platforma E Learning zamiast uziemienia na wyk adach. Laptopy z dost pem do bezprzewodowego Internetu zamiast tradycyjnej sali komputerowej. tel Studencie! Sam zapracuj na swoje studia! Je eli jeste naszym Studentem wypromujemy Ci jako : Autora ksi ek, podr czników, kursów j zykowych, itp.. T umacza tekstów zwyk ych i przysi g ych. Nauczyciela / Lektora / Mentora / Dydaktyka / Wychowawc Osob niezale n finansowo i twórczo. Mamy swoje Wydawnictwo. Przyjd. Sprawd. Daj sobie szans. Lektoraty J zyk niemiecki J zyk hiszpa ski J zyk francuski J zyk w oski J zyk rosyjski J zyk czeski T umaczenia przysi g e J zyk angielski w biznesie i turystyce Negocjacje biznesowe Metodyka nauczania osób niewidomych J zyk migowy Techniki Multimedialne i Informacyjne z elementami Dziennikarstwa Wszystko w ramach jednego czesnego! Studiuj w Rybniku Zdob d Dyplom Uko czenia Studiów Uniwersytetu Wroc awskiego Nowa jakość w nauczaniu nakręceni eksperci czyli videonauka.pl Jak pisać dobre wypracowania? d Współpraca GG Network oraz Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych zaowocowała stworzeniem zaskakującej propozycji dla tegorocznych maturzystów pakietu filmów przygotowujących do matur y z matematyki i języka polskiego. Strona VideoNauka.pl zawiera 1000 filmów każdy o długości od 4 do 12 minut, w pełni przygotowujących do zdania egzaminu dojrzałości. - Od początku naszym głównym celem była najwyższa jakość prezentowanych materiałów mówi Wojciech Jędrychowski, koordynator projektu z ramienia WSiP. Pakiet filmów, zawierających samą esencję bez zbędnych dodatków, przygotowuje do egzaminu maturalnego z dwóch przedmiotów: języka polskiego i matematyki. Tematykę filmów przygotowano bowiem ściśle według zaleceń Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Do projektu wybrano najlepszych 20 nauczycieli spośród grupy 140 kandydatów. Każdy film był kilkukrotnie weryfikowany od strony montażowej, zawartości i przystępności prezentowanego materiału. - Nakręciliśmy 120 godzin czystej wiedzy przekazywanej bez zbędnych przerw czy pobieżnego traktowania zagadnień deklaruje Jędrychowski. O tempie i czasie nauki mogą decydować sami maturzyści. Niezależnie od tego, czy uczeń planuje przygotowanie się do matury, czy może tylko powtórkę przed jutrzejszą klasówką, klika i wie. Każdy bowiem może wybrać kilka wariantów korzystania z serwisu. Pakiet "Maturzysta" zapewnia pełen dostęp do zasobów filmowych, dodatkowo pozwala zadawać pytania, na które odpowiadają później serwisowi nauczyciele. Ponadto pakiet ten umożliwia komentowanie poszczególnych lekcji i prowadzenie dyskusji z innymi użytkownikami. Zestaw "miesiąc nauki" to także pełen dostęp do filmów. Tu jednak obowiązuje limit: korzystać z serwisu można jedynie przez 30 dni. W tej opcji nie ma możliwości zadawania pytań nauczycielom ani czytania odpowiedzi. Istnieje również możliwość skorzystania z opcji dostępu na 3 dni. Wówczas można wykupić pojedyncze filmy bądź w pakiecie po 10. Pierwsze 30 sekund filmów można zobaczyć za darmo. Od strony technicznej nad projektem czuwa GG Network, wydawca komunikatora Gadu- Gadu. Serwis VideoNauka.pl został w pełni zaprojektowany i stworzony przez Dział Edukacji GG Network, mający już na koncie takie serwisy jak Nauka.pl czy MEGAslownik.pl. Twórcy serwisu są tak przekonani o wysokiej jakości przygotowanych materiałów, że dają gwarancję zdanej matury. W przypadku nie zaliczenia egzaminu maturalnego, maturzysta otrzyma zwrot poniesionych kosztów od serwisu. AN Jesteś uczniem, który nie ma problemów z pisaniem wypracowań? Czy zawsze otrzymujesz dobre i bardzo dobre oceny za swoje prace pisemne? Jesteś prymusem w swojej klasie i wiesz, że wszystko robisz najlepiej i nie potrzebujesz cennych rad? Pisanie przychodzi ci z łatwością? Zawsze masz najlepsze oceny z wypracowań? Na stworzenie dłuższego tekstu nie potrzebujesz więcej niż 15 minut? Jeśli chociaż na jedno pytanie odpowiedziałeś TAK, to po prostu nie czytaj tego dalej! Dlaczego? Mam zamiar przedstawić Ci cenną książkę, która skierowana jest do uczniów, którzy mają problemy z pisaniem wypracowań. Przydatna jest dla tych, którzy przerażeni są egzaminem maturalnym i najbardziej obawiają się dłuższej pracy pisemnej. Książka zawiera cenne rady dla każdego, kto chociaż raz miał problem z napisaniem pracy na język polski, za którą otrzymałby wysoką ocenę. Nie musisz być prymusem, żeby zostać ekspertem w pisaniu dłuższych prac. Wystarczy, że poznasz sposoby na stworzenie idealnego wypracowania, które nie zanudzi nauczycieli czy egzaminatorów, sprawdzających prace maturalne. Polecam serdecznie e-book Elżbiety Baneckiej pt. Dobre wypracowania. 5 sposobów na wysokie oceny z prac pisemnych. Co jest takiego istotnego w tym e-booku, że cieszy się takim powodzeniem? Napisany jest prostym, zwięzłym językiem. Każdy sposób potwierdzony jest odpowiednim przykładem, dzięki czemu czytając, od razu utrwalamy sobie nowo poznane treści. Dzięki tej książce poznasz, jak powinno być skonstruowane dobre wypracowanie. Autorka trafnie określiła, że: wypowiedź pisemna ma swój szkielet jak belkowanie drewnianego domu, który bez podpórki zawaliłby się, a posiadając tylko fragment konstrukcji nośnej, przechyliłby się i wykrzywił. Według autorki podstawą wypracowania jest właściwie określona teza. Podaje ona przykłady dobrze skonstruowanych tez, a także wskazuje na najczęstsze błędy. Tezy, czyli twierdzenia, stanowią centralne pojęcie, które powinny znać osoby, chcące nauczyć się pisania dobrych wypracowań, a także wygłaszania ciekawych przemówień. Po lekturze tej książki będziesz wiedzieć: 1.jak napisać dobry wstęp do wypracowania 2.jak uniknąć banalnego, zbyt krótkiego rozpoczęcia 3.jak uporządkować tezy, jak zgromadzić argumenty popierające je 4.jak powinno wyglądać dobre rozwinięcie tez ze wstępu 5.jak stworzyć trafne zakończenie, które będzie powiązane z całością 6.jak zbudować bardzo dobre wypracowanie, bezbłędne, klarowne i interesujące Plusem tej publikacji jest bardzo duża ilość przykładów i ćwiczeń, które znajdziemy na końcu książki, po treści teoretycznej. Dzięki temu e-bookowi będziesz wiedzieć, jak napisać dobre wypracowanie (zwłaszcza na maturze), a także będziesz umieć wygłosić dobre przemówienie, czy też nauczysz się bronić swojego stanowiska w różnych życiowych sytuacjach. Lektura tej książki okaże się przydatna nie tylko w szkole, na maturze, ale też w trakcie studiów i w karierze zawodowej. Koniec z laniem wody i pisaniem banałów. Dobre wypracowania pomogą Ci pisać konkretnie, prosto i interesująco na każdy temat. Dzięki tym radom maturę masz już w kieszeni! dobrewypracowania.pl

4 4 gazeta maturzysty [ edukacja ] 3 efektywne metody nauki d Nauczenie się do sprawdzianu może być prawdziwym wyzwaniem, zwłaszcza wtedy, gdy zaczynasz się uczyć za późno. Poniżej przedstawiamy 3 sposoby nauki oraz 3 wskazówki, które pomogą Ci w zdobyciu lepszej oceny przy mniejszej ilości czasu poświęconego na naukę. 1. FISZKI Prawdopodobnie jedne z najstarszych metod, przydatne szczególnie w takich przedmiotach, gdzie musisz zapamiętać dużo pojęć, np. biologia. Polega to na tym, że na jednej stronie małej karteczki lub kartoniku piszesz pojęcie, a na drugiej stronie odpowiedź. Możesz także narysować tam wykresy, rysunki itp. Po wykonaniu fiszek przeglądaj je 1-2 razy dziennie, aż do egzaminu. Powinieneś dobrze odpowiadać na % pytań. Jeśli osiągasz niższy wynik, przeglądaj je częściej. 2. MAPA MYŚLI Używanie ich bardzo pomoże Ci w powtórkach materiału, który zawiera dużą ilość powiązanych ze sobą informacji, takich jak geografia. Poprzez tworzenie map będziesz w stanie szybko sobie przypomnieć cały ciąg informacji, mając na początku jedno pojęcie (w następnym numerze GM przedstawimy dokładnie, na czym polega ta metoda). 3. SKOMPRESUJ, POTEM ZAPAMIĘTAJ Musisz wypisać na kartkach wszystko, czego musisz się nauczyć dla przykładu 10 stron. Następnego dnia skompresuj to do 4 stron. Nie usuwaj jednak żadnych informacji, a jedynie usuń zbędną treść. Powinieneś teraz być w stanie przypomnieć wszystko to, co miałeś na 10 stronach, patrząc na nowe cztery. Po kilku kolejnych dniach zrób to samo, lecz tym razem zmieść wszystko na jednej stronie podzielonej na 4 części. Zajmie Ci to parę dni, ale teraz bez problemu powinieneś przywołać stare 10 stron tekstu, patrząc na jedną. Ostatnim krokiem jest zapamiętanie tej strony, dzięki czemu, gdy będzie taka potrzeba, bez problemów ją sobie wyobrazisz. Inne sztuczki: Nie ważne jak się uczysz, użyj ich do polepszenia swoich wyników w tym ważnym dniu. 1. Nie wkuwaj noc przed egzaminem. 2. Jedz zdrowo i wyśpij się przed egzaminem. 3. Nie stresuj się przed egzaminem. Adrian Wójcik Nie wystarczy tylko kochać zwierzęta Robert Janowski Piosenkarz, kompozytor, poeta, aktor, dziennikarz radiowy i prezenter telewizyjny, a z zawodu weterynarz. Mało kto wie, że Robert Janowski - absolwent szkoły muzycznej I stopnia w klasie fortepianu, ukończył weterynarię na SGGW i po studiach przez jakiś czas pracował w zawodzie. Raport: Bezpłatne studia są fikcją d W Polsce bezpłatne studia są fikcją, na uczelniach jest niska jakość kształcenia takich kier unków jak ekonomia czy prawo, brakuje badań naukowych dostr zeganych na międzynarodowym for um - to niektóre wnioski rapor tu Szkolnictwo wyższe w Polsce - diagnoza", które przedstawiły firma doradcza Ernst & Young oraz Instytut Badań nad Gospodarką R ynkową. W Polsce za studia płaci prawie 60% studentów, co stawia Polskę pod względem udziału prywatnych nakładów na szkolnictwo wyższe wśród krajów, w których studia są płatne. W raporcie, któr y przygotowano na zlecenie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, zdiagnozowano najpoważniejsze problemy szkolnictwa wyższego w Polsce. Rapor t jest częścią przygotowywanego projektu strategii rozwoju szkolnictwa wyższego do 2020 r. Koszt projektu to ok. 1,7 mln zł. - W Polsce bezpłatne studia są fikcją - powiedział jeden z autorów rapor tu, prof. Stefan Jackowski z Uniwersytetu Warszawskiego. Według niego, w Polsce za studia płaci prawie 60 proc. studentów, co stawia Polskępod względem udziału pr ywatnych nakładów na szkolnictwo wyższewśród krajów, w któr ych studia są płatne. Jackowski podkreślił, że udział studentów pobierających naukę w uczelniach niepublicznych jest w Polsce wyższy niż w USA, co - jak zauważył - burzy powszechny stereotyp, zgodnie z któr ym w Stanach Zjednoczonych są niemal wyłącznie pr y- watne uczelnie. W jego opinii, niepokojącym problem polskiego szkolnictwa jest zbyt wysoka liczba studentów (ok. 53 proc. ogółu) przypadająca na jednego doktora habilitowanego na kier unkach masowych, takich jak np. ekonomia, prawo, z a r z ą d z a n i e oraz pedagogika. - Wysoka liczba studentów na tych kier unkach wyklucza wysoką jakość kształcenia - ocenił Jackowski. Zaznaczył, że z tego powodu kierunki masowe często podlegają negatywnej ocenie Państwowej Komisji Akredytacyjnej. Za cechę wyróżniającą polskie szkolnictwo wyższe uznano także dysproporcje pomiędzy poszczególnymi uczelniami. Z rapor tu wynika, że 25 uczelni publicznych, spośród 131 uczelni publicznych i 325 uczelni niepublicznych, konsumuje ponad 80 proc. środków na badania naukowe i prawie 70 proc. nakładów na szkolnictwo wyższe. Uczelnie te ponadto kształcą 44 proc. wszystkich studentów, a w ich murach znajduje zatrudnienie 50 proc. nauczycieli akademickich. Według Jackowskiego, istotnym problemem pozostaje zjawisko wieloetatowości kadr y akademickiej proc. profesorów jest zatrudnionych w wielu miejscach; wielozatrudnienie koncentruje się na kierunkach pedagogicznych i społecznych, ekonomicznych oraz prawnych - poinformował profesor. Zaznaczył, że zna przypadek, gdy jeden profesor wykłada etykę biznesu aż w 13 uczelniach. Ponadto w raporcie podkreślono, że zatrudnienie kadr y w wielu uczelniach odbywa się kosztem działalności badawczej. Zdaniem autorów diagnozy, w Polsce badania naukowe na poziomie dostrzeganym w międzynarodowej społeczności naukowej są prowadzone w bardzo niewielu uczelniach. Świadczy o tym m.in. niska pozycja najlepszych polskich uczelni w międzynarodowych rankingach badawczych (w jednym z takich rankingów tzw. rankingu szanghajskim Uniwersytet Warszawski i Uniwersytet Jagielloński znajdują się w czwartej setce uczelni na świecie). - Nie ma jednej recepty dla wszystkich problemów. Trzeba je jak garnitur na miarę przyciąć do różnych typów uczelni, różnych kier unków studiów czy lokalizacji geograficznych - mówił prof. Krzysztof Rybiński z Ernst & Young. Zapowiedział, że propozycje rozwiązań problemów polskich uczelni zostaną przedstawione na początku lutego. - Najpier w diagnoza, potem terapia - dodał Rybiński. NNO PAP - Nauka w Polsce Rozmawia: Marcin Sitko d Dobrze wspomina pan lata spędzone na uczelni? - Owszem. Weterynaria to ciekawe studia. Niestety długie, ale kiedy się lubi, to co się robi - nie sprawia to w efekcie większego dyskomfortu. W przejściu przez gąszcz zdobywania wiedzy pomaga to, że człowiek lubi zwierzęta? - Oj nie... nie w tym rzecz. Jeżeli ktoś bardzo lubi zwierzęta i podchodzi do nich bardzo emocjonalnie, to nie polecam tych studiów. Trzeba koniecznie kochać zwierzęta to fakt, ale trzeba też mieć świadomość, że co tutaj wiele mówić poznaje się je tam najczęściej na stołach operacyjnych, czyli od wewnątrz. Nie chcę opisywać szczegółów, każdy ma wyobraźnię. Odbycie tych wszystkich zajęć nie jest najprzyjemniejsze, aczkolwiek konieczne dla zdobycia solidnej wiedzy, która już pomaga w praktyce. Jednak nie pracuje pan w zawodzie... - Obecnie nie. Chociaż przez pewien czas prowadziłem praktykę i pracowałem w lecznicy dla zwierząt. To ciekawe, bo właśnie we wspomnianym miejscu pracy zadecydowało się też to, że porzuciłem zawód by zostać artystą. Jak to się stało? - Akurat nie odwiedzał mnie żaden pacjent, miałem trochę wolnego czasu, zerkałem więc w telewizor. Emitowano informacje o eliminacjach do musicalu Metro. Ostatnie dni przesłuchań. Wytłumaczyłem grzecznie szefowi, że muszę spróbować i dostałem wolne. Zawsze miałem artystyczną duszę i w odpowiednim czasie dała o sobie znać. To trudny zawód bycie na scenie z pewnością jest mniej stabilnym zawodem niż weterynaria. Ale szczerze polecam ten pierwszy. To też przygoda!

5 gazeta maturzysty [ prawdy i mity ] Trudny zawód - weterynarz Anna Niegowska Weterynaria w Polsce 5 Weter ynaria to jeden z najbardziej obleganych kierunków studiów. W tym roku akademickim średnio na jedno miejsce przypadało 7,8 kandydata. Czy jednak wszyscy miłośnicy zwierząt zdają sobie całkowice sprawę, czego będą uczyć się na studiach... Sekcje zwłok czy asysta podczas operacji to tylko niektóre z zajęć, którym nie jest w stanie podołać niejeden zoofil. Weterynaria swą popularność zawdzięcza temu, że zawód lekarza weterynarii jest tzw. zawodem zaufania publicznego. Oprócz obowiązku leczenia zwierząt małych i dużych, do zadań lekarza weterynarii należy ochrona zdrowia publicznego, co mieści się w sektorze inspekcji weterynaryjnej. Chodzi tu o nadzór nad produkcją żywności (m.in. badanie przed, w trakcie i po uboju) i jej dystrybucją, zwalczanie chorób zakaźnych (przenoszonych ze zwierząt na człowieka), nadzór nad środkami żywienia zwierząt (badanie pasz itd.) oraz nad utylizacją odpadów pochodzenia zwierzęcego. Maturzyści wybierają weterynarię, głównie dlatego, że są miłośnikami zwierząt. Jednak nie do końca zdają sobie sprawę, że są to bardzo trudne studia. Średnio ok. 1/4 studentów odpada w trakcie, głównie z powodu takich przedmiotów jak anatomia zwierząt, histologia, biochemia, farmakologia czy anatomia patologiczna. Trzeba również pamiętać, że praca weterynarza jest trudna, niebezpieczna, wykonywana w różnych warunkach higienicznych i atmosferycznych. Czy wobec tego absolwent weterynarii bez trudu znajdzie zatrudnienie? Jedni twierdzą, że tak. - Około 90 proc. moich studentów pracuje w zawodzie. Część osób pracuje w lecznictwie oraz Inspekcji Weterynaryjnej. Niektórzy działają w firmach farmaceutycznych, rozprowadzających leki, nie tylko weterynaryjne. Zdarza się, że ktoś pracuje również w administracji samorządowej, powiatowej, wojewódzkiej czy centralnej mówi Jan Twardoń, dziekan Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Jednak nie dla wszystkich rynek pracy jawi się tak optymistycznie. Jak nieoficjalnie mówi nam jedna z pracownic WMW SGGW, nie rozumie studentów, którzy decydują się na ten kierunek. - Po weterynarii nie ma pracy twierdzi stanowczo. - Dziwią mnie te tłumy, które próbują dostać się na weterynarię. Bez pieniędzy na otwarcie swojej praktyki, właściwie nie ma szans na pracę w zawodzie dodaje. Czym się różni zootechnika od i weterynarii? Zootechnika uczy hodowli zwierząt oraz działań związanych z produkcją zwierzęcą. Zootechnik nie prowadzi działalności leczniczej. Weterynarz jest wolnym zawodem - kończąc studia absolwent otrzymuje tytuł lekarza weterynarii, musi się zarejestrować w Izbie Lekarskiej, ta następnie wydaje prawo wykonywania zawodu. Od tej chwili każdy lekarz może otworzyć lecznicę i prowadzić swoją działalność gospodarczą, nawet jednoosobową. Według dziekana Twardonia, żeby otworzyć taką lecznicę nie potrzeba wcale dużych środków finansowych. Większe pieniądze są potrzebne dopiero, kiedy chcemy przeprowadzać operacje itp. Wówczas musimy mieć przystosowane do tego sale i sprzęt. To jednak wymaga również większego doświadczenia i praktyki. Studia weterynaryjne choć trwają 5,5 roku, nie dostarczą nam niezbędnej fachowości do wykonywania skomplikowanych operacji na zwierzętach. - Student na pewno pozna, jak takie zabiegi się przeprowadza. Nie możemy jednak mówić, że umie je wszystkie wykonywać, bo nawet trzykrotna czy czterokrotna obecność przy zabiegach w trakcie studiów nie gwarantuje takich umiejętności. Praktykę i doświadczenie trzeba zdobyć po studiach zaznacza Twardoń. Czego więc nauczymy się na studiach? Program studiów obejmuje przedmioty podstawowe, przedkliniczne i kliniczne. Z reguły przez pierwsze dwa lata studenci zgłębiają teorię (np.chemia, biochemia, anatomia), następnie zaliczają zajęcia w prosektorium. Robiąc sekcje, poznają, w którym miejscu jest jaki mięsień, tętnica, żyła, ścięgno. Na trzecim roku przeważają już przedmioty praktyczne, jak np. diagnostyka, gdzie studenci mają bezpośredni kontakt z żywym zwierzęciem. Mierzą temperaturę, tętno, oddechy. Rok wyżej to zajęcia związane z terapią: choroby wewnętrzne, rozród zwierząt czy chirurgia. Zajęcia praktyczne studenci zaliczają nie tylko w klinikach, zlokalizowanych na terenie Wydziałów, ale również wyjeżdżają do uniwersyteckich gospodarstw. - Nasza uczenia posiada własne gospodarstwa, tzw. Rolnicze Zakłady Doświadczalne. Mamy tam obory produkcyjne, gdzie hodujemy 100 krów mlecznych. Oprócz tego mamy oborę dydaktyczną, gdzie wszystkie zwierzęta służą tylko do zadań praktycznych. Dodatkowo korzystamy także z gospodarstw poza Wrocławiem, gdzie w obecności nauczyciela akademickiego studenci wyjeżdżają leczyć zwierzęta tłumaczy dziekan z UP. Studia na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej, choć wymagają wielu wyrzeczeń, z pewnością są ciekawe i pasjonujące. Drodzy Maturzyści to czy macie wystarczająco dużo samozaparcia i determinacji, by nie tylko dostać się na ten kierunek, ale i opuścić go z dyplomem w ręku, zależy wyłącznie od Was. A to czy znajdziecie później pracę czy nie, zależy już chyba od losu... WETERYNARIA studia jednolite magisterskie prowadzone są na Wydziale Medycyny Weterynaryjnej w czterech ośrodkach akademickich w Polsce: SZKOŁA Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie NATURALNY WYBÓR KIERUNKI STUDIÓW ARCHITEKTURA KRAJOBRAZU BIOINFORMATYKA BIOLOGIA BIOTECHNOLOGIA BUDOWNICTWO EKONOMIA GEODEZJA I KARTOGRAFIA GOSPODARKA PRZESTRZENNA INżYNIERIA BEZPIECZEńSTWA INżYNIERIA środowiska OCHRONA środowiska OGRODNICTWO ROLNICTWO TECHNOLOGIA żywności I żywienie CZłOWIEKA TOWAROZNAWSTWO TECHNIKA ROLNICZA I LEśNA WETERYNARIA ZARZąDZANIE I INżYNIERIA PRODUKCJI ZOOTECHNIKA WARUNKI PRZYJĘCIA ocena z przedmiotów zdawanych pisemnie na egzaminie maturalnym: - biologia - chemia - język obcy nowożytny - biologia - chemia - biologia - chemia do wyboru 3 spośród: - biologia - chemia - fizyka i astronomia - język obcy nowożytny - matematyka UNIWERSYTET PRZYRODNICZY WE WROCłAWIU łączy tradycję z nowoczesnością i jest otwarty na wyzwania przyszłości. Oferuje: duży wybór ciekawych kierunków studiów i specjalności możliwość odbywania części studiów za granicą nowocześnie wyposażone sale dydaktyczne i laboratoria wysoki standard domów studenckich, niskie opłaty obiekty sportowe wraz z krytą pływalnią wysokie stawki stypendiów za wyniki w nauce i sporcie UCZELNIA KSZTAłCI NA STUDIACH STACJONARNYCH I NIESTACJONARNYCH, I I II STOPNIA.

6 6 gazeta maturzysty [ROZMOWA] Muniek Staszczyk lider zespołu T.Love Już w połowie marca na rynku ukaże się solowy album Muńka! Studniówka trwała do 22-giej Rozmawia: Marcin Sitko d Nie trudno odgadnąć, że lata licealne spędził pan w znanym z piosenki T.Love, słynnym już dzięki niej - IV Liceum Ogólnokształcącym w Częstochowie... - Tak. To ta sama szkoła. Jedna ze starszych w mieście, taka z tradycjami. Powstała pod koniec dziewiętnastego wieku i przez to wewnątrz czuć było jeszcze specyficzną wibrację murów. Panował w niej trochę taki przedwojenny jeszcze klimat. Chodziliśmy w schludnych granatowych mundurkach. Miało to swój urok. Mnie w każdym bądź razie to nie przeszkadzało i lata licealne wspominam naprawdę miło i to nie dlatego, że człowiek był młodszy i świat się przed nim otwierał. Po prostu fajne szczeniackie lata. Szkoły z tradycjami często są kojarzone z przykręcaniem uczniom przysłowiowej śruby - Troszkę tak, ale my naprawdę nie mieliśmy psychopatycznych nauczycieli. Jednego z nich wspominam niezwykle miło, nazywał się Marian Kucharski. Był polonistą. Nasz dyrektor za to był byłym żołnierzem AK. Pilnował, by w tych trudnych latach nie zwariowała nas komunistyczna propaganda. Czyli język polski należał przez to do ulubionych przedmiotów? - Z innych byłem po prostu cienki. Może nie zupełnie, ale przedmioty humanistyczne zdecydowanie lepiej przyswajałem. Starałem się też żyć nie tylko nauką. To były lata, kiedy zakładałem już zespół. Dzieliłem czas między szkołę, a zabawę. Te sprawy się nawet krzyżowały, bo na przykład wystąpiłem na szkolnej studniówce. Jakie wspomnienia ma pan z tego pierwszego balu? - Niewiele ich. Studniówka trwała do 22-giej. Niestety, stan wojenny i te sprawy... Czas nie był wesoły. Z jednej strony ciężki klimat polityczny, a z drugiej my, młodzi ludzie, przed którymi otwiera się świat. Chcieliśmy pożyć trochę życiem nastolatka, ale nie zawsze się to udawało. A sama już matura? - Część matematyczna mnie autentycznie przerażała. Zadania były bardziej skomplikowane, niż jest to dzisiaj. Wiem, bo syn niedawno zdawał, więc się na nowo dokładnie temu przyjrzałem. Z polskiego napisałem bardzo dobrze Niepokój moralny w literaturze XX wieku. Wspomnianą już matematykę przejechałem na ściągach i to na tyle dobrze, że dostałem czwórkę. Część ustna przeszła bez bólu. Jak widać nie mam więc złych doświadczeń w tej kwestii. Ja w ogóle dobrze te lata wspominam. Czyli to dobre wspomnienia powodują sentymentalne podróże w to miejsce? - Wielokrotnie po latach wracałem do swojej szkoły. Były to też wizyty stricte muzyczne. Jeden z najfajniejszym koncertów, jakie zagraliśmy wraz z T.Love był właśnie w tym miejscu. Na szkolnej pływalni. Publiczność siedziała w wodzie. Świetna sprawa. Proszę powiedzieć jeszcze coś o latach studenckich... - To już lata, jakie spędziłem w Warszawie na tamtejszym uniwersytecie. Pamiętam nasz akademik i szalone ostatnie piętro, gdzie mieszkaliśmy. Wszystko, co najfajniejsze, działo się właśnie w tym miejscu. Na imprezy wpadał sam świętej pamięci Jan Himilsbach. W dobrej kondycji wytrzymałem tutaj pięć lat. Później już wynajmowałem mieszkania na mieście. Czy znajomości z tamtego czasu przetrwały? - Tak. Chociaż muszę przyznać, że więcej pozostało mi ich jeszcze z ogólniaka. Zdarzają się też takie historie, nie rzadko - że po koncertach, które gramy w całym kraju podchodzą do mnie ludzie, z którymi wspólnie bawiliśmy się w gronie studenckim. To są miłe spotkania. Człowiek przypomina sobie różne, najczęściej zabawne, sytuacje. Takie objawienia po latach. MUNIEK - MUNIEK Premiera: / Tina 2/ Georgie Brown 3/ Stary boy 4/ Kain i Abel 5/ Ring Dong 6/ Gan 7/ Hot Hot Hot 8/ Njutella Marcella 9/ Dzieje grzechu 10/ Święty - Płytę nagrałem wspólnie z Jankiem Benedkiem, byłym gitarzystą T.Love, z którym wylansowaliśmy największe przeboje: King czy Warszawę. To one wywindowały zespół ze sceny alternatywnej na ogólnopolską. Minęło od tego czasu kilkanaście lat, nastąpiła podróż w czasie i pojawiła się myśl nagrania solowej płyty. Zarejestrowałem w sumie dziesięć utworów w tym duety z Korą i Anną Marią Jopek. Zachęcam do słuchania.

7 gazeta maturzysty Do matematyki trzeba się przyłożyć d Wyniki próbnej matur y z matematyki z pewnością nie pozwoliły wszystkim uczniom beztrosko cieszyć się zimowymi feriami. Trzeba się brać do nauki, bo wyniki próbnego egzaminu pozostawiają wiele do życzenia. Obowiązkowa matura z matematyki powraca po 25-letniej przerwie. W 2010 będą ją zdawać wszyscy uczniowie, którzy od września chodzą do III klasy liceum. Według MEN, obowiązkowy egzamin z matematyki ma zmobilizować uczniów do systematycznego uczenia się tego przedmiotu. Do tej pory bowiem, część osób już na początku szkoły średniej decydowała, że nie będzie się uczyć matematyki i skupiała się na innych przedmiotach egzaminacyjnych. W ten sposób uczniowie ci zamykali sobie drogę do studiów na kierunkach ścisłych i technicznych, czego często później żałowali, bo ukończenie takich studiów pozwala zdobyć atrakcyjną, dobrze płatną pracę. Zdało tylko 3/4 uczniów Uczniowie ostatnich klas szkół ponadgimnazjalnych swoje umiejętności w zakresie funkcji trygonometrycznych, wyrażeń algebraicznych czy geometrii sprawdzali 3 listopada. Jak pokazują opublikowane przez komisje egzaminacyjne wyniki, egzamin wypadł słabo. Z 350 tys. uczniów zdających egzamin, zaliczyło go 76 procent. Tylu bowiem z przystępujących do próby uzyskało minimum 30 proc. punktów wymaganych do zdania egzaminu. Średni wynik uzyskany przez maturzystów to 23,31 punkty na 50 możliwych. Arkusz egzaminacyjny zawierał 34 zadania, z czego 25 z nich to zadania zamknięte, a 9 - otwarte. Maturzyści najsłabiej poradzili sobie z zadaniami otwartymi, mimo że do pomocy dostali specjalnie przygotowane dla nich tablice matematyczne. Najlepiej z egzaminem próbnym poradzili sobie maturzyści z liceów ogólnokształcących - próg punktów konieczny do zdania przekroczyło 88 proc. przystępujących do próby; najsłabiej zaś maturzyści z techników uzupełniających - tam próg przekroczyło tylko 19 proc. maturzystów. W technikach próbny egzamin z matematyki zdało 60 proc. maturzystów, w liceach profilowanych - 50 proc., w liceach uzupełniających - 24 proc. Średni wynik uzyskany przez maturzystów z liceów ogólnokształcących to 27,72 punkty na 50 możliwych, przez maturzystów z techników - 17,72 pkt, z liceów profilowanych - 15,81 pkt, z liceów uzupełniających - 11,96 pkt, z techników uzupełniających - 11,41 pkt. Co to oznacza? Czy słabe wyniki egzaminu próbnego pokazują, że faktycznie jest się czego obawiać? Tym bardziej, że próg 30 procent, który był warunkiem zdania egzaminu, jest bardzo niski. Uzyskać można było maksymalnie 50 pkt, z tego 30 proc. to zaledwie 15 pkt, które trzeba było zdobyć, aby zdać egzamin. Poprzeczka nie była ustawiona wysoko, tym bardziej martwią kiepskie wyniki. Pozostaje tylko pytanie, na ile poważnie maturzyści potraktowali egzamin próbny. - Rąk bym z tego powodu nie załamywał, bo od lat wyniki próbnej matury są dużo słabsze niż te z prawdziwego egzaminu dojrzałości mówi dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Jaworznie, Roman Dziedzic. - Pamiętajmy, że próbna matura była przeprowadzona w listopadzie, w tym czasie nauczyciele jeszcze nie spieszą się tak z powtarzaniem materiału. Motywacja też nie jest taka, jak przy prawdziwej maturze - tłumaczy dyrektor. Jak podkreśla Roman Dziedzic, nie wszyscy uczniowie podeszli do tej próbnej matury poważnie. - Wcześniej dochodziły do nas głosy, że uczniowie chcą ją zbojkotować i będą specjalnie obniżać wyniki. A przecież próbna matura to doskonała okazja, żeby sprawdzić, co jeszcze trzeba powtórzyć, z czym jest największy problem. Myślę, że nauczyciele powinni pracować nad tym, aby wyzwolić w uczniach prawdziwą motywację na maturze próbnej tłumaczy Dziedzic. - Jednakże jest jeszcze trochę czasu, więc jeśli ktoś chce się uczyć, to do prawdziwej matury zdąży się przygotować - dodaje. Dlaczego matematyka? W 2010 r. każdy maturzysta będzie musiał przystąpić do obowiązkowego egzaminu z matematyki na poziomie podstawowym. Aby uzyskać wynik pozytywny, trzeba będzie, podobnie jak w przypadku innych egzaminów, zdobyć o najmniej 30 proc. punktów. Czas trwania egzaminu wydłużono ze 120 min. do 170 min. - Od kiedy funkcjonuje system egzaminów zewnętrznych, starano się, Od 2010 r. obowiązkowa część matur y będzie dla każdego ucznia wyglądała tak samo: język polski (poziom podstawowy) pisemnie, język polski ustnie, język obcy (poziom podstawowy) - pisemnie, język obcy ustnie, matematyka (poziom podstawowy) pisemnie. Ewentualne egzaminy na poziomie rozszerzonym uczeń będzie mógł zdawać w części dodatkowej matur y. żeby matematyka stała się egzaminem obowiązkowym. Zabiegały o to głównie środowiska akademickie, tłumacząc, że umiejętności z podstawowego poziomu matematyki są w życiu bardzo potrzebne - mówi Roman Dziedzic, szef OKE. - Nauczanie matematyki porządkuje myślenie i uczy logicznego myślenia. To z kolei wykorzystujemy do nauki wszystkich przedmiotów wyjaśnia. Podobnie myślą również dyrektorzy szkół. - Znajomość podstawowych narządzi matematycznych znajduje zastosowanie we wszystkich dyscyplinach. Humaniści twierdzą, że matematyka jest im niepotrzebna a to nieprawda. Przecież nawet wszelkie analizy statystyczne opierają się na matematyce mówi Krzysztof Ponchała, dyrektor II LO im Traugutta w Częstochowie. - Ponadto powszechniejsza znajomość podstawowych narzędzi matematycznych jest niezbędna w nowoczesnym społeczeństwie dodaje. Matematyka sprawia jednak uczniom kłopoty. Jako, że była nieobecna na maturze przez przeszło dwadzieścia lat, uczniowie czuli się usprawiedliwieni i niejako zwolnieni z nauki tego przedmiotu. A przecież zaległości żadnej innej nauki nie odbijają się tak wyraźnie, jak braki w matematyce. - Biorąc to pod uwagę, bez przerwy zamieszczamy w internecie przykładowe zadania i arkusze egzaminacyjne. Dodatkowo organizujemy konferencje dla matematyków, by nauczyciele na bieżąco mieli dostęp do wymagań egzaminacyjnych. Podczas takich spotkań przekazujemy im rady i wskazówki, jak skutecznie przygotować uczniów do egzaminu i jak nadrobić zaległości tłumaczy Dziedzic. Jedną z form sprawdzenia poziomu przygotowania uczniów do tego egzaminu jest próbna matura z matematyki. Dla wszystkich w całym kraju jest taka sama. Dzięki niej uczniowie mogą się przekonać, czy trudno ją zdać wyjaśnia dyrektor OKE. Co sądzą uczniowie? Maturzyści słusznie obawiali się o wynik egzaminu z matematyki. Przypuszczałam, że nie wypadnie on najlepiej twierdzi Klaudia Fimowicz z IX LO im. Norwida w Częstochowie. - Nie wolno przymuszać uczniów do pisania egzaminu z przedmiotu, który należy do tzn. ścisłych. Takie dziedziny nauki jak fizyka, chemia czy choćby matematyka trzeba po prostu lubić i przede wszystkim rozumieć, a z tym jest problem wśród polskich uczniów twierdzi maturzystka. Zdania Klaudii nie podziela jednak inny uczeń Norwida. Nie boję się egzaminu z matematyki, ale może dlatego, że jestem w klasie o profilu matematyczno-informatycznym. Jednakże nie sądzę, by ten egzamin sprawił problemy kolegom z innych klas. Aby zaliczyć egzamin, musimy zdać jedynie 30 proc., a to przecież 1/3 samych podstaw matematyki. Na majowej maturze na pewno nie będzie tak źle - mówi Damian Wachelka. Tegoroczna egzaminacyjna sesja maturalna rozpocznie się 4 maja i potrwa do 28 maja. Egzamin pisemny z matematyki odbędzie się 5 maja. Anna Niegowska Śpisz z ipodem? Nie ma co się oszukiwać, choć lekarze mówią, że spanie w pobliżu urządzenia, takiego jak telefon, czy ipod, zdrowe nie jest, wielu z nas tak właśnie robi. Powodów jest wiele: chcemy przed snem posłuchać w spokoju muzyki czy po prostu nie spóźniać się do pracy. Jeśli jesteś szczerze zakochany w swoich i-gadżetach, możesz teraz sprawić, że będą się one w twoim łóżku czuły jak u mamy. Wystarczy zmienić swoją zwykłą, nudną pościel na i-pościel. Kołdra w standardowym rozmiarze 150x200 cm i poduszka 50x60 w założeniu więc entuzjastami takiej pościeli będą single. Wszystko ładnie wykonane może trafić do was wprost z szwedzkiego sklepu Ellos. Cena 349 koron, czyli około 150 zł. Wrażenia: bezcenne. Technologie: Obudowa TV z płyt CD Hubert Jak ze zużytych płyt kompaktowych wykonać zupełnie nowe obudowy telewizorów, mikserów, desek rozdzielczych i błotników samochodowych? Sposób na to znaleźli polscy naukowcy z warszawskiego Instytutu Chemii Przemysłowej (IChP), którzy opracowali nowatorską metodę otrzymywania tworzyw sztucznych - tzw. kompozytów polimerowych - z odpadów poliwęglanów, zawartych w płytach kompaktowych. Każdego dnia do śmieci trafia bardzo dużo zużytych płyt kompaktowych z nagraną muzyką czy danymi. W dodatku często niszczone są ogromne liczby nielegalnych - pirackich płyt. - W efekcie powstają odpady produkcyjne i poprodukcyjne, które można ponownie wykorzystać - podkreśla w rozmowie z PAP jeden z twórców wynalazku, doc. Zbigniew Wielgosz. Jak wyjaśnia, poliwęglan, z którego są wykonane płyty kompaktowe, to bardzo cenne tworzywo, należące do grupy polimerów konstrukcyjnych. Jednak materiału, z którego powstają płyty, nie można zastosować bezpośrednio do ponownego wyprodukowania płyty kompaktowej. - Jest to bardzo skomplikowany wyrób, bo poza poliwęglanem w jego składzie znajdują się jeszcze m.in. warstwa aluminium i lakier - wylicza naukowiec. Tymczasem technologia opracowana w IChP pozwala na bazie poliwęglanu z płyt otrzymać nowy materiał. Dzięki swoim właściwościom może on być wykorzystany do konstruowania obudowy telewizorów, komputerów. W przemyśle samochodowym posłuży do produkcji desek rozdzielczych, błotników. Jak wyjaśnia doc. Wielgosz, nowa technologia wykorzystuje proces reaktywnego wytłaczania, który polega na tym, że polimer jest poddawany procesom chemicznym w wysokiej temperaturze. - Zachodzą one w urządzeniu przetwórczym zwanym wytłaczarką. Choć jest to bardzo skomplikowane urządzenie, to w dużym uproszczeniu można porównać go do maszynki do mięsa, z możliwością ogrzewania do wysokiej temperatury. Do stopionego w wytłaczarce polimeru, dodawane są związki chemiczne, które powodują, że przekształca się on chemicznie, rozgałęzia i sieciuje - opisuje naukowiec. Zapewnia również, że nowe tworzywo jest szczególnie przydatne przy produkcji tych wszystkich elementów konstrukcyjnych, które wymagają bardzo dobrej odporności i wytrzymałości mechanicznej. - W gronie tworzyw, pod względem wytrzymałości i możliwości termicznych, materiał plasuje się w czołówce tworzyw sztucznych - przekonuje. Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego 7

8 8 [ psychologia ] gazeta maturzysty Myszka mówi o człowieku d Elementy wyposażenia naszych miejsc pracy oraz pr ywatnych biurek mówią wiele o naszym charakterze. Pulpit to nasza przestrzeń osobista i dostarcza całkiem dokładnego opisu osobowości potwierdza Donny Dawson z University of Londyn, pomysłodawczyni badań pulpitów komputerowych. Myszka Zen Pomysł na wypuszczenie na rynek myszki Zen narodził się w Japonii. To niezwykłe urządzenie zostało wykonane ręcznie w wiejskiej prefekturze. Inspiracją dla powstania tej myszki jest oczywiście nurt buddyzmu, obcowanie (tudzież praca) z tą myszką ma przede wszystkim uspokajać, polecana jest więc wszystkim, którzy w natłoku codziennych biurowych obowiązków chętnie rzucają przedmiotami, kłócą się z drukarką i nagminnie wyżywają się na zszywaczach do papieru. Myszka kosztuje 150 dolarów. Z ery kamienia Myszka zaprojektowana przez rosyjskiego projektanta Neko. Podobno stworzył ją w opozycji dla brzydkich modernistycznych i mdłych myszek. Dla zmarzniętych Myszka przeznaczona dla posiadaczy wiecznie zmarzniętych dłoni. Myszka potrafi się rozgrzać do temperatury nawet 45 st. C. Opcję ogrzewania można oczywiście wyłączyć. Za 23 dolary możesz sobie zapewnić ciepłe dłonie. Dla wielbicieli luksusu właściwie bardziej dla wielbicielek. Jeśli masz na koncie zapasowe euro, a i tak chciałaś jej zrobić ciekawy prezent z okazji pierwszych dni wiosny, wystarczy, że dołożysz euro i możesz jej podarować piękną myszkę z wkładką wykonaną z 18-karatowego białego złota, przyozdobioną diamentami (w ilości 59 sztuk), nie może się nie ucieszyć! Diana Stokłosa Dlaczego ulegamy stereotypom? d Ludzie od zawsze oceniają po pozorach. Nasza psychika osądza innych na postawie tego, co widzimy. Najbardziej liczy się wiek i wygląd. Czy jesteśmy więc więźniami nawyku szufladkowania? Paul Potts - zwycięzca brytyjskiego Mam Talent [psychologia] Każdy śni, tylko nie każdy pamięta Jak zapamiętywać sny? d Każdej nocy śnimy sny niezwykle żywe, bar wne i dynamiczne, warto je zapamiętać. Większość z nas jednak, w natłoku spraw i myśli, nawet nie próbuje tego zrobić. A przecież poznając swoje sny, możemy lepiej poznać siebie. Ludzie, którzy mówią, że nigdy nie śnią, tak naprawdę nie pamiętają swoich snów. Każdy z nas, każdej nocy śni przynajmniej raz. Sen nie polega na wyłączeniu wszystkich funkcji w organizmie i odpłynięciu w nicość. Wręcz przeciwnie, nasze ciało wykonuje wtedy wiele procesów: zmienia się jego temperatura, ciśnienie krwi i oddech. Nie odpoczywa też nasz umysł, przechodząc przez kolejne etapy snu aż do fazy REM (ang. rapid eye movements szybkie ruchy gałek ocznych), dostarcza nam marzeń sennych. Jeśli wybudzimy się właśnie w tej ostatniej fazie, będziemy doskonale pamiętać sen. Faza REM występuje po 90 minutach od zaśnięcia, pierwsza - trwa bardzo krótko, około dziesięciu minut. Kolejna, następująca znowu po tym samym czasie, już dłużej, około dwudziestu minut. Po czterech, pięciu takich cyklach, nad ranem możemy śnić nawet czterdzieści minut. Łącznie w ciągu jednej nocy spędzamy w fazie REM około 1,5 godziny, a w ciągu całego życia śnimy około sześć lat. Im bliżej porannego przebudzenia, tym żywsze są senne marzenia. Pierwsza faza REM przynosi sny proste, bezbarwne, przypominające oderwane od siebie myśli. Ostatnie sny nad ranem są bogate, kolorowe i mają dynamiczną akcję. Jak zatem zapamiętać te senne obrazy? Podstawową sprawą w zapamiętywaniu snów jest odpowiednie nastawienie psychiczne i zaprogramowanie swojego umysłu. Podajemy kilka wskazówek, jak się tego nauczyć: 1. Najprostszą i najpopularniejszą metodą, by zapamiętać sen, jest prowadzenie dziennika snów. Trzymaj go zawsze przy łóżku, pod ręką i zapisuj każdy sen lub jego urywek, który zapamiętasz. Nawet jeśli obudzisz się w środku nocy, zapisz swój sen, rano na pewno nie będ z i e s z go pamiętał. Jeśli nie bawi Cię spisywanie historii o 3 nad ranem, spisz przynajmniej najważniejsze wątki, w szczególności dialogi lub kwestie wypowiadane we śnie je zapominamy najszybciej. 2. Śpij dużo. Im więcej śpisz, tym więcej śnisz, a okresy fazy REM, w miarę upływu czasu spania, stają się dłuższe. Poza tym, musisz być wyspany, by móc w nocy wstać i spisać sen. 3. Zrelaksuj się przed pójściem spać, wyobrażaj sobie siebie rano, jak się budzisz i wszystko pamiętasz. Możesz też umieścić przy łóżku coś, co będzie Ci przypominało o postanowieniu zapamiętania snów. Najprościej kartkę z napisem Pamiętaj sen!. Im więcej będziemy o tym myśleć, tym umysł bardziej się na tym skoncentruje. Spróbuj też wyobrażać sobie, że sny, które Ci się przyśnią, będą przyjemne i piękne, to działa! 4. Zasadniczą przyczyną zapominania snów jest to, że z samego rana nasze myśli od razu atakowane są milionem spraw do załatwienia, przemyślenia itd. Postaraj się przyzwyczaić do tego, że twoją pierwszą myślą po przebudzeniu będzie O czym to ja dzisiaj śniłem?. Zanim zaczniesz zapisywać swój sen, odtwórz go w pamięci, przypomnij sobie choć jeden szczegół twarz, twoje odczucia, sytuację i opowiadaj samemu sobie, co było dalej...i dalej... i dalej. 5. Nie ruszaj się z pozycji, w której się obudziłeś. Pozwól swojemu ciału powoli wracać do pełnej świadomości, po obudzeniu skup się na śnie, a nie zrywaj się od razu na pełne nogi. Czasem, by zapomnieć sen, wystarczy obrócić się na drugi bok. Natomiast jeśli budzisz się rano i w ogóle nie masz pojęcia, o czym śniłeś i czy w ogóle, nie wstając, łagodnie zmień pozycję swojego ciała. Wypróbuj różne pozycje i po prostu leż w każdej z nich przez chwilę. Zwykle zapomniany sen pojawi się w twoim umyśle, kiedy tylko twoje ciało przypomni sobie pozycję, jaką miałeś podczas snu. 6. Jeśli odkryjesz, że śpisz zbyt głęboko, by wybudzić się w fazie REM, spróbuj ustawić sobie budzik na godzinę, w której prawdopodobnie będziesz śnił. Sny pojawiają się co 90 minut, ustaw więc budzik na około cztery i pół godziny, sześć godzin itd. po zaśnięciu. Wtedy uda Ci się załapać jakiś sen. 7. Znajdź grupę przyjaciół zainteresowaną zgłębianiem tajemnic sennych, tak jak Ty. Częste rozmowy o nocnych przeżyciach utrwalają w podświadomości zainteresowania i cele, to sprawi, że zapamiętasz coraz więcej snów i coraz więcej z nich zrozumiesz. Proforce Consult. Okazuje się, że osądzanie na podstawie pierwszego wrażenia to umiejętność odziedziczona po człowieku pierwotnym. Zdolność instynktownej oceny na temat wrogich bądź przyjaznych intencji napotkanego obcego stanowiła element obrony przed ewentualnymi niebezpieczeństwami. Współcześnie o wiele częściej zdarza nam się szufladkować innych według kategorii różnego typu To, czy jesteśmy zadbani, sprawiamy wrażenie pewnych siebie czy nie, świadczy o przystosowaniu społecznym. Jeśli twoja aparycja nie wskazuje, że nie jesteś osobą atrakcyjną, trudniej będzie Ci przekonać do siebie innych. Podobnie jest z wiekiem ludzie starsi często sprawiają wrażenie jednostek bezbronnych lub niepotrafiących radzić sobie z życiem w społeczeństwie. Czy na cechach negatywnie wpływających na wywieranie pierwszego wrażenia można zyskać? Wielu medioznawców jest zdania, że to właśnie osądzanie po pozorach zapewniło sukces, emitowanemu w tak wielu krajach, programowi Mam Talent. Dowodem są osoby, które dzięki niemu zyskały największą popularność. Jedną z nich jest 39-letni Paul Potts zwycięzca pierwszej edycji brytyjskiej wersji programu. Zanim widzowie mieli okazję przekonać się o talencie Paula, zobaczyli skromnego, nieśmiałego mężczyznę, którego aparycja wskazywała na nieatrakcyjny status społeczny i ekonomiczny. Powierzchowność widzów sprawiła, że osoba Pottsa została poddana nie tylko negatywnej, ale i lekceważącej, bądź nawet wrogiej ocenie. Co ostatecznie przekonało widownię? Oczywiście jego niesamowity głos, zaprezentowany już po wydaniu osądu na temat jego osoby. Śpiew Pottsa stanowił niewątpliwy kontrast w stosunku do źle postrzeganego wyglądu i usposobienia. Różnica była na tyle wyrazista, że stosunek do cichego sprzedawcy telefonów komórkowych całkowicie się zmienił. Inaczej bywa w życiu codziennym, w większości wypadków po prostu ignorujemy sygnały, które mogą nie pasować do oceny, wydanej wcześniej przez nasz mózg. Co gorsze, badania naukowe dowodzą, że widząc osobę o niskim statusie społecznym, np. bezdomnego, nasz mózg przejawia reakcje odmienne od tych, które zachodzą w przypadku obserwacji ludzi nam równych. Profesor psychologii i neurobiologii w Princeton, Susan Fiske, nazywa to zjawisko neurologiczną dehumanizacją. Co ciekawe, stereotypy nie są na stałe zakorzenione w naszych mózgach. Okazuje się, że za ich istnienie odpowiadają te umiejętności, które umożliwiają nam planowanie i przechowywanie w naszej pamięci kolejnych informacji, a obecność uprzedzeń pomaga funkcjonować w świecie naszych celów i ambicji. Ocenianie pozwala również nadać sens rzeczywistości. To nic innego jak rozumienie faktu o kruchości szklanki albo odróżnianiu ras zwierząt. Czy moglibyśmy więc obyć się bez stereotypów? Według profesor antropologii Helen Fisher, za ogrom sympatii, jaką wzbudziła w odbiorcach inna gwiazda programu Britain s Got Talent Susan Boyle, odpowiedzialny jest przypływ dopaminy, którą wywołała równie miła niespodzianka, co w przypadku Pottsa. Mimo obu przykładów, przypominających tak bardzo lubianą przez nas wszystkie bajkę o Kopciuszku, zarówno antropolodzy, neurolodzy oraz psychologowie zgodni są co do jednego upodobania ludzkości do stereotypów nie da się oduczyć i jeśli kolejne stereotypy są łamane, a może nawet niszczone, na ich miejscu na pewno pojawią się nowe. Alicja Milewska

9 gazeta maturzysty 9 Pomnik Jeanne D Arc [GM poleca książkę L'affaire de Jeanne D'Arc ] Upadek Joanny D Arc czy aby na pewno upadek? d Historia Joanny D'Arc to tylko jeden z przykładów na to, że tak naprawdę epoki i żyjący w nich ludzie, nie różnili się specjalnie niczym od nas... Historia jest piękną nauką przekazującą nam wiedzę o ludziach i minionych epokach, lecz także, a może przede wszystkim, uczącą nas myślenia i umiejętności życia w czasach nam współczesnych. Dzięki znajomości historii poznajemy stałe zasady i prawa, które są zawsze aktualne, i którym podlegają wszystkie epoki i wszyscy ludzie. Jednak historia, jak każda nauka, pokazuje nam też naszą, ludzką omylność i budzi nas z bezkrytycznego uwielbienia dla ludzkiego geniuszu, bo choć człowiek jest wspaniały i genialny, to często popełnia błędy, gdy brakuje mu pokory wobec bezmiaru wiedzy... Joanna D'Arc to bohaterka wielu epok. Była zawsze wzorem do naśladowania i wsparciem molarnym nie tylko dla Francuzów. W dowód uznania jej zasług nadano jej imię wielu ulicom i placom, była inspiracją dla autorów tysięcy książek, sześciu oper i ponad czterdziestu filmów. Ale czy znamy prawdę o niej? Czy faktycznie żaden z historyków nie zastanawiał się nigdy, skąd prosta pasterka owieczek umiała doskonale jeździć konno, władać szablą i znała się na sztuce wojennej? Marcel Gay i Roger Senzig są autorami książki L'affaire de Sprzyjające środowisko nauki 1. Pomieszczenie, w któr ym się uczysz, powinno być wolne od przeszkadzających hałasów, zawsze dobrze wywietrzone. 2. Dobrze jest, gdy w T woim pokoju są kolor y, które lubisz - spokojne, wywołujące uczucie świeżości. 3. Staraj się uczyć jak naj- Jeanne D'Arc, która jest wynikiem dziesięcioletniej pracy w poszukiwaniu prawdy o bohaterce narodowej Francji. Marcel Gay poddaje w wątpliwość wszystko, co inni historycy uznawali za prawdę. Swoje twierdzenia opiera na dokumentach historycznych, które badał. Po pierwsze Joanna nie nazywała się D'Arc, tylko d'orleans, nie była wcale prostą i niewykształconą pasterką, czemu sama zaprzeczyła w czasie procesu w Rouen stwierdzając: nigdy nie pilnowałam owiec, ani innych zwierząt i czemu przeczą jej listy pisane wyszukanym francuskim, jakim posługiwano się na dworze królewskim. Autorzy książki poddają też w wątpliwość jej śmierć na stosie, gdyż wiele dokumentów historycznych poświadcza jej obecność w wielu miejscach we Francji, Belgii i Niemczech po roku 1436, kiedy to miała zginąć. Kilka lat wcześniej ten wątek był już poddany pod wątpliwość, gdy naukowcy przebadali szczątki Joanne D'Arc spoczywające w Rouen i stwierdzili, że nie ma na nich oznak ognia, jest za to intensywny zapach wanilii używanej do balsamowania zwłok. Zgodnie zatem ogłosili, że szczątki Joanny to mumia egipska. No i na sam koniec Joanna przestaje być dziewicą, skoro poślubiła w 1436 roku Roberta des Armoises. Według autorów książki pomysłodawczynią ikony Średniowiecza d Zadbaj o otoczenie, w któr ym się uczysz lub pracujesz umysłowo. Powinno Ci ono dostarczać właściwych, pobudzających bodźców. Efektywne wkuwanie możliwe jest tylko w dobr ych warunkach. Skorzystaj z poniższych sugestii. częściej przy świetle dziennym lub zwykłych żarówek. 4. Słuchaj łagodnej muzyki klasycznej. Dobieraj ją w zależności od tego, czy akurat się relaksujesz (tzw. koncer t pasywny), czy uczysz (koncer t aktywny). 5. Przy biurku siadaj na normalnym, raczej twardym krześle z oparciem. 6. Zorganizuj miejsce, w któr ym będziesz mógł odpocząć i zrelaksować się; miejsce, w któr ym będziesz mógł się wygodnie położyć. 7. Miej blisko siebie zdrową, niegazowaną, dobrą wodę do picia. Woda zwiększa bowiem pobór tlenu przez hemoglobinę, oczyszcza organizm z toksyn, jest składnikiem do tworzenia i rozwoju sieci ner wowej w czasie uczenia 8. Umieść w zasięgu wzroku napisane sentencje i afor yzmy, a także precyzyjnie sformułowane własne cele. 9. Zadbaj, aby w bliskim otoczeniu znajdowały się symbole niezmierzonych ludzkich możliwości, które pozytywnie oddziałują na naszą podświadomość: mapę nieba, globus, obraz morskiej głębi, zdjęcie lub grafikę przedstawiającą górską wspinaczkę itp. Dawid Pisarski była Jolanta Anjou, teściowa króla Francji, Karola VII. Wspaniała intryga uczyniła z dworki królewskiej dowódcę armii francuskiej. O ile wykształcona i odważna amazonka dworu królewskiego nie wzbudziłaby u żołnierzy zapału do walki, to prosta pasterka, która usłyszała głos Boga, dodała im odwagi i wiary w zwycięstwo. Bo przecież każdy i zawsze chce wierzyć, że Stwórca stoi po jego stronie... Z drugiej jednak strony, czy poznanie prawdy coś faktycznie zmienia? Jaka to różnica, czy odwagi dodaje nam ktoś wykształcony czy wręcz przeciwnie. Co zmienia fakt, że do wielkich czynów i sukcesów prowadzi nas ktoś, kogo uważamy w chwili słabości za kogoś innego? Liczy się przecież efekt, odwaga i umiejętności Joanny, a nie to, kim była naprawdę i czy była dziewicą... Dzieło Marcel Gay i Roger Senzig nie miało za zadanie zrzucenie z piedestału Joanny D'Arc, jak zarzucało im wielu niedowiarków, lecz pokazanie prawdy o bohaterce, bo przecież nią była, i o epoce, tak podobnej do innych... Sam Marcel Gay w podsumowaniu pisze: a légende est belle, mais la vérité l'est encore plus, co znaczy, że legenda jest piękna, lecz Barbara Lewińska prawda jeszcze piękniejsza... ekonom k mia i ped dagogik ka wzorniictwo filologia

10 10 [ moda ] Sprawdź, co nosimy na głowie tej zimy... Modnie, ale z głową - czyli o czapkach raz jeszcze Beret, czapka, kaszkiet czy po prostu kłobuk? Jak przetrwać zimę? Jakie wybrać nakr ycie głowy? Nieważne czy klasycznie czy awangardowo. Zimową porą jest obowiązkowe. Powszechnie sądzi się, że aż 70 % ciepła tracimy przez niechronioną skórę głowy. Ma być ciepło. Niech będzie też modnie. Modniarskie rękodzieło Mało kto wie, że czapki, kapelusze, toczki wykonywane były w zakładach modniarskich. Dzisiaj salonów oferujących ręcznie wytwarzane nakrycia głowy jest niewiele. Wyroby hand-made są jednak unikatowe, gdyż powstają z potrzeby mody ulicznej. Modystka z reguły najpierw obserwuje, w czym chodzi ulica, by później zaproponować model najbardziej trendy. Choć moda się zmienia, dzieła modniarskie zawsze znajdą swoich nabywców. Niepowtarzalność wzoru, dokładność i solidność to ich podstawowe atuty. Wełniana czapa, czy klasyczny kłobuk? Dziergane, dzianinowe i wełniane czapy, eleganckie filcowe kapelusze, klasyczne kaszkiety, czy moherowe berety Współ- nić zimowy strój. mówi Dorota Sikorska, stylistka Every Nature. Co zrobić zaś z kłobukiem, który w języku staropolskim oznaczał po prostu kapelusz? Wbrew pozorom melonik z zabawnie podwiniętą do góry krawędzią ronda czy filcowa fedora, spopularyzowana przez Indianę Jonesa oraz Michaela Jacksona, nie muszą być kłopotliwe w komponowaniu stroju. Tak jak w XX wieku beret wszedł do ubioru kobiecego i oznaczał niezależność i emancypację, kapelusz dzisiaj jest synonimem męskiego szyku w modzie damskiej. Dodaje kobiecie charakteru. Podkreśla indywidualizm. Jest detalem, który może doskonale dopełnić naszą kreację, uwydatniając albo powagę albo zadziorność. Czapka z głową Każde nakrycie głowy, chroniące naszą skórę i włosy, powinno wyglądać stylowo i elegancko. Potrafimy przecież połączyć funkcjonalność i modę. Zimą szczególnie włosy narażone są na szkodliwe działanie minusowych temperatur. Są przesuszone, matowieją, elektryzują się i rozdwajają. - Włosy nie lubią ani zbyt wysokich, ani zbyt niskich temperatur. mówi Juliusz Prandecki z Kliniki Przeszczepiania Włosów w Warszawie Noszenie czapki zimą jest wskazane, zwłaszcza w okresie bardzo du- gazeta maturzysty Moda na jegginsy jeansy + legginsy d Jeszcze nie legginsy, ale już nie jeansy. Co to takiego? Jegginsy. Swoją nazwę zawdzięczają połączeniu dwóch słów. Podobnie materiałowi, z którego są wykonane. Bardzo obcisłe spodnie na dobre zagościły wśród najnowszych trenów w modzie. Stanowią alternatywę dla tych dziewcząt, które lubią legginsy, ale nie chcą rezygnować z noszenia ukochanych jeansów. Od rurek, które zdominowały ostatnio modę, różnią się tym, że zakładanie ich jest o wiele bardziej komfortowe. Spodnie nie dla każdego Jegginsy wykonane są, w zależności od ceny, z cienkiego dżerseju lub elastycznego jeansu. Ze względu na dopasowanie i elastyczność możemy pozwolić sobie na swobodne ruchy. Kolejną zaletą nowych spodni jest to, że można je nosić bez obawy o to, iż będą zbyt mocno uwydatniać nasze kształty. Figura modelki nie jest potrzebna, ale zgrabne nogi i pupa zdecydowanie tak. Ze względu na domieszkę jeansu podobnie, jak klasyczne spodnie, są w stanie wymodelować naszą figurę, unieść pośladki i wysmuklić uda. Mimo zdecydowanych zalet, zalecamy rozwagę podczas zakupów. Dziewczęta w rozmiarze większym niż europejskie 38 mogą nie wyglądać w nich najlepiej... Do czego pasują? Spośród spodni możemy wybrać modele z kieszeniami, gładkie, z dziurami czy też takimi, które wyglądają jak nowiutkie Levi'sy. Do jegginsów najlepiej wyglądają buty sportowe Reeboka i Convers'y połączone z T-shirtem. Bardziej eleganckiego wizerunku dodają luźne swetry i botki albo koturny i modna bluzka. Bez względu na to, na który zestaw się zdecydujemy - modny look gwarantowany. Jegginsy oferują nam jak na razie H&M, Topshop, Oysho oraz internetowe sklepy ASOS i Shopbop. Słowotwórstwo Nazwa super obcisłych jegginsów już wkrótce trafi do renomowanego, oksfordzkiego słownika języka angielskiego. Obok nich w kolejce do oficjalnej akceptacji naukowców stoją także, takie słowa jak: tweetup, czyli spotkanie w wirtualnej przestrzeni, oraz snollygosters, definiujące bystre, bezwzględne osoby. Karolina Wojciechowska Najmodniejsze cięcia sezonu d W wersji krótkiej i długiej, cieniowanie warstwami z dłuższą grzywką to hit 2010 roku. Cięcia warstwowe zachwyciły przy okazji boba, kiedy okazało się, że wystające spod siebie różnej długości płaszczyzny włosów, są nie tylko ultra praktyczne do układania, ale wybitnie modernistyczne. Dziś warstwowanie idzie coraz dalej - coraz większe są różnice między długościami i kolorami, coraz więcej elementów fryzury podlega seksownej gradacji.poniżej fotografie trzech najbardziej hitowych pomysłów na warstwową głowę - drapieżne, kobiece, eleganckie i zdradzające dużą dozę inicjatywy fryzurki, nie przypadkiem zdobią głowy Rihanny czy Paris Hilton. Wystrzępione końcówki, długa asymetryczna grzywka spadająca na czoło i wyraźny kolor zamykający kształt boba - ot, cała recepta. czesna moda dostarcza nam dużą różnorodność fasonów i kolorów. Najmodniejsze w tym sezonie są szarości i fiolety, a wzory in fashion to błyszczący lub skórzany beret, wielka czapa zrobiona na drutach albo z daszkiem, na przykład w szkocką kratę. - Tradycyjna ciepła czapka z pewnością uchroni nas przed groźną zimową aurą. Jest niezawodna na ekstremalne temperatury i wcale nie musi kojarzyć się z niedbałym stylem sportowym. Odpowiednio dobrany krój i kolorystyka mogą znakomicie dopeł- żych mrozów, ponieważ odmrożenie skóry głowy może spowodować zniszczenie mieszków włosowych. Podążanie za modą nie przeszkadza więc w doborze odpowiedniego okrycia naszych czupryn. Włosy, jako najbliższe naszej głowy, powinniśmy traktować z szacunkiem. Ma być ciepło i praktycznie, ale też modnie i wygodnie. Po prostu z głową! Nie muszą rozpaczać panie z długimi włosami, które też chciałyby zabłysnąć seksapilem, a żal im wyhodowanych mozolnie kosmyków. Warstwowe cięcie nadaje się świetnie też do długich włosów, dodając objętości, dynamiczności, klasy i zadziornego pazurka. Zarówno do włosów falowanych (jak obok u Ashley Olsen), jak i do całkiem prostych, koniecznie wymagające grzywki, oczywiście mocno pocieniowanej. Nie należy martwić się, że mamy zbyt cienkie włosy, aby dodatkowo jeszcze uciąć ich część w połowie. Faktycznie, kucyk może wyglądać nieco mizerniej, ale to fryzura do noszenia w wersji rozpuszczonej i spod czapki będzie wyglądać na znaczny przyrost kosmyków. Agata Chabierska

11 gazeta maturzysty Lekcje po lekcjach J eszcze jakiś czas temu korepetycje były rzadkością. Korzystali z nich nieliczni, którzy mieli problemy z przyswojeniem wiedzy z danego zakresu. Dziś są wręcz prestiżem i kojarzą się głównie nie z douczaniem, a nauczaniem wykraczającym poza program szkoły. Korki to standard Badania wykazują, że na korepetycje uczęszcza ok. 50 proc. uczniów starszych klas. Klaudia jest w trzeciej klasie jednego z renomowanych liceów. Aby dostać się na prawo na majowej maturze zdawać będzie pięć przedmiotów. Mimo, że egzamin dopiero w maju, już od września regularnie chodzi na korepetycje z historii i wos-u. - Mimo, że jestem w klasie, gdzie te przedmioty są wiodące, mam pewne obawy, że bez dodatkowych lekcji mogłabym sobie nie poradzić na maturze - mówi Klaudia. - W mojej klasie 90 procent osób bierze korki - dodaje. Czy rzeczywiście lekcje w szkole już nie wystarczają, aby dobrze zdać maturę i dostać się na studia? - Myślę, że dobrzy uczniowie, którzy radzą sobie w szkole na pewno nie potrzebują korepetycji, żeby zdać maturę - mówi Jadwiga Sipa, dyrektor IV LO im. Sienkiewicza w Częstochowie. - Oczywiście widzę taką potrzebę wśród uczniów, którzy dużo chorują i opuszczają lekcje. Wtedy korepetycje pomogą im zgłębić materiał i nadrobić zaległości - tłumaczy pani dyrektor. Możliwe jednak, że to sami uczniowie, poprzez swoje przewrażliwienie, wymuszają na rodzicach i znajomych z klasy potrzebę uczęszczania na płatne lekcje. - Korepetycje stały się również pewną niepokojącą modą wśród uczniów. Jest to również w większości przypadków kwestia uspokojenia rodziców. Korepetycje dają jakby gwarancję, że zrobiło się wszystko dla dziecka, żeby dobrze zdał maturę i dostał się na wybrane studia - mówi Jadwiga Sipa Rodzicom szkoła nie wystarcza Ponad Polaków oferuje korepetycje za pośrednictwem serwisu Ekorki.pl. - naj- platformy stworzonej dla osób udzielających korepetycji i ich poszukują- cych. Serwis skupia obecnie ponad korepetytorów reprezentujących 119 przed- miotów. Podobnie jak w latach ubiegłych największą popularnością wśród dokształca- jących się cieszy się język angielski. Poszuki- wało go 16% użytkowników serwisu i ta liczba nie zmieniła się w ciągu ostatniego roku. Drugie miejsce również niezmiennie Jednak nawet nauczyciele przyznają, że niektóre przedmioty trudno zdać, opierając się tylko na lekcjach prowadzonych w szkole, jeśli nie są nauczane na podstawie rozszerzonych programów. - Uczeń realizu- większej jący tzw. podstawę programową nie rozwiąże zadań na rozszerzonym egzaminie z matematyki - mówi nauczycielka matematyki z jednego z częstochowskich LO. - Po reformie oświaty, żeby zajmuje matematyka -13%. dobrze zdać testy z niektórych przedmiotów na poziomie rozszerzonym, potrzebne jest bardzo dobre przygotowanie, ale również ponadprogramowe. Tym uczniom, którzy wybierają się na medycynę, prawo czy ekonomię zależy, by na maturze zdobyć jak najwięcej punktów, bo to przecież limity punktowe decydują o dostaniu się na wymarzone kierunki - tłumaczy dyrektor II LO im. Traugutta Krzysztof Ponchała. Wiedza przyniesiona z gimnazjum do liceum nie jest wystarczająca do sprawnego realizowania programu, a czasu w liceum jest jak na lekarstwo. - Uczniowie mają przekazaną wiedzę, ale nie mają czasu na jej utrwalenie pod okiem nauczyciela - twierdzi jeden z nauczycieli. - Na oko rodziców uczniowie też nie zawsze mogą liczyć, bo ci często pracują do późna, a czasem sami nie rozumieją podręczników. Innego zdanie jest nauczycielka biologii: Nie wydaje mi się, by korepetycje dla uczniów były konieczne. Ja chce nauczyć, a uczniowie nie chcą przyswajać. Piłeczkę możemy tak odbijać bez końca. Codziennie staram się przekazać konkretną wiedzę uczniom, ale niestety dzieci są różne. Mówienie, że nam nauczycielom się nie chce się uczyć, strasznie mnie porusza. To raczej rodzice chcą inwestować w swoje dzieci i ciągle gdzieś je posyłają, a dzieci dla świętego spokoju chodzą na korepetycje. W większości przypadków wiąże się to z brakiem akceptacji ze strony rodziców. Chcą więcej i więcej, chcą piątek, a nie każdy przecież ma predyspozycje na piątki. Wiedza kosztuje Jednak jak zauważa jeden z uczniów, przedmioty niepokrewne z profilem w klasie np. biologiczno - chemicznej, są na zbyt wysokim poziomie. - Czas, który poświęcam na naukę historii mogłabym przecież przeznaczyć na naukę przedmiotów maturalnych - wyjaśnia Paweł. Dlatego właśnie większość maturzystów, nawet z najlepszych szkół, korzysta z kursów i korepetycji. A ceny pojedynczej godziny korepetycji, w zależności od przedmiotu i fachowości nauczyciela wahają się od zł. Za kursy przygotowawcze np. na Uniwersytecie Śląskim trzeba zapłacić 360 zł - za 48 godzin lekcyjnych z jednego przedmiotu (matematyka, język polski, historia, chemia, biologia, wos; dwa przedmioty 660 zł). Na Uniwersytecie Jagiellońskim 120 godzin historii kosztuje 1800 zł., a 100 godzin wosu, biologii, chemii, geografii, matematyki, fizyki czy polskiego zł. Za same kursy kształcące umiejętność rozwiązywania testów maturalnych (historia, wos, biologia, chemia) na UJ trzeba zapłacić 450 zł. (30 godz.). - Za przygotowanie do rozszerzonej matury z historii płacę 60 zł. Zajęcia mam przez cały rok szkolny po trzy godziny (pod rząd) tygodniowo - mówi Klaudia. Piotrek z tej samej szkoły bierze prywatne korepetycje z matematyki. Kosztują od 30 do 150 zł. Najwięcej trzeba płacić profesorom akademickim. Doktorzy żądają około zł za godzinę pracy z uczniem, nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych od 30 do 60, w zależności od przedmiotu. Najmniej biorą osoby, które na co dzień nie zajmują się daną dziedziną, ale mają umiejętności i predyspozycje, by nauczać innych. Im płacimy od 15 do 30 zł za godzinę. Przyczyny brania korepetycji to złożony problem. Z jednej strony słabsi uczniowie starają się nadrobić zaległości poprzez uczęszczanie na dodatkowe zajęcia. Z drugiej, uczniowie zdolniejsi poprzez taką formę edukacji chcą mieć pewność, że dostaną się na wymarzone studia. Niektórzy z nich myślą, że jeśli 2/3 klasy deklaruje, że chodzi na dodatkowe zajęcia, oznacza to, że to jedyny sposób, by dobrze wypaść na maturze. - Korepetycje nie są koniecznie, bo wystarczy po prostu się uczyć: Sam nigdy nie brałem korepetycji, młodsze rodzeństwo również. Wydaje mi się, że korepetycje są po prostu modne - mówi Łukasz. Karolina, która maturę zdawała w zeszłym roku przyznaje, że swoje bardzo dobre wyniki (ponad 80 proc.) zawdzięcza tylko i wyłącznie sobie. - Jako absolwentka wiejskiego gimnazjum nie miałam nawet co liczyć na jakiekolwiek wyróżnienia w prestiżowym liceum w dużym mieście. Byli tacy, co ze wszystkich przedmiotów pobierali korepetycje. Ponieważ nie było mnie na nie stać, wykorzystywałam tradycyjnie książki, notatki, Internet. Sądzę, że to często uczniowie po prostu z lenistwa korzystają z płatnych korepetycji. Poza tym kiedyś korepetycji jako takich nie było i ludzie dawali sobie radę - mówi. AN Na co Ministerstwo wydaje pieniądze Po jakich studiach nie znajdziesz pracy? d Dokończenie ze str.1 Książki audio w formacie MP3 d Co ma wspólnego telefon komórkowy z książkami? Na pozór nic, ale wielu maturzystów przekonało się już, że te dwie rzeczy może łączyć wiele. Wszystko dzięki książkom audio w formacie mp3. Wśród nich można znaleźć tak pomocne maturzystom lektury mp3, kursy językowe mp3, poradniki edukacyjne mp3, powieści mp3. Książki te można wrzucić" do komórki i mieć zawsze przy sobie, jadąc samochodem, pociągiem, spacerując. Kolejną zaletą książek mp3 jest możliwość pobrania ich bezpośrednio na swój komputer z księgarni internetowej, na przykład ze księgarni 11 W obliczu takiej sytuacji szczególnie dziwi fakt, że Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczyło w tym roku aż 380 mln zł na promowanie studiów technicznych, określanych jako kluczowe dla gospodarki. Wśród nich znalazła się właśnie wyżej wspomniana biotechnologia czy ochrona środowiska. Zachętą dla potencjalnych kandydatów na te kierunki mają być stypendia dla najlepszych studentów nawet w wysokości 1000 zł miesięcznie. W wyprodukowanym przez Ministerstwo spocie reklamowym (wartym ok. 158 tys. zł) aktorzy przekonują, że najważniejsze, byś po skończeniu miał pracę i czerpał z życia. Zgłoś się na kierunki zamawiane. Potem znajdziesz dobrze opłacaną pracę w swoim zawodzie. Zdaniem Joanny promocja kierunków takich jak biotechnologia to nieporozumienie. - Firm biotechnologicznych w Polsce jest jak na lekarstwo i nie zapowiada się, aby rynek ten miał się w naszym kraju zacząć rozwijać w zastraszającym tempie. Dlaczego trwoni się publiczne pieniądze na kształcenie ludzi, których zawody są kompletnie nieprzydatne? żali się Rzeczpospolitej. Wiceminister Prawelska-Skrzypek broni pomysłu swojego resortu, tłumacząc, że kiedyś nie było zapotrzebowania na informatyków, a dziś mogą oni przebierać w ofertach. Z biotechnologią ma być podobnie To bez wątpienia zawód przyszłości. ( ) Ważne, byśmy kształcili biotechnologów, bo jeśli będziemy mieli dobrych specjalistów, możemy też liczyć na przyciągnięcie inwestycji z dziedziny biotechnologii do Polski przekonuje. Natasza Lasky internetowej online. Przed zakupem można przesłuchać fragment książki i nie kupować przysłowiowego kota w worku". Cyfrowy format książek pozwala wyeliminować przesyłki pocztowe i czas oczekiwania na nie, a przed maturą jest to bardzo ważne!

12 12 [ sport ] Gdzie na narty w Polsce d Zimowa pora to doskonały moment, żeby aktywnie spędzić czas. Sprzyjać temu może wyjazd na narty. Nie trzeba od razu jechać za granicę, w Polsce też znajdziemy miejsca, gdzie można pojeździć. Białka Tatrzańska - wyciąg na Kotelnicy W Polsce sezon narciarski przy sprzyjających warunkach atmosferycznych trwa do końca kwietnia. Zatem jest jeszcze czas na aktywny wypoczynek i szusowanie po pokrytych śniegiem stokach. Niektórzy jednak, nie ryzykując braku śnieżnego puchu, wybierają się na narty do Austrii, Włoch czy Szwajcarii. W Alpach czy Dolomitach z pewnością nie można narzekać na brak śniegu. Jednak i w tym roku, jeżeli chodzi o jego ilość, również Polska może być rajem dla narciarzy. Nasze stoki i szlaki narciarskie mogą spełniać wymagania zarówno początkujących narciarzy, jaki tych z większymi aspiracjami. Jednym z najpopularniejszych i często odwiedzanych przez narciarzy miejscem są Tatry, które oferują wielbicielom zimowych sportów wiele wyciągów i tras narciarskich o różnym stopniu zaawansowania. I tak np. Zakopane proponuje turystom trasę narciarską na Kasprowym Wierchu. To chyba najpopularniejsza góra narciarska w Polsce. Są tam wspaniałe warunki dla narciarstwa jak i snowboardu. Do dyspozycji turystów są zarówno kolejka kabinowa, jak i wyciągi krzesełkowe. Trasy narciarskie w tym miejscu należą raczej to trudnych i wymagają posiadania umiejętności i doświadczenia w jeździe na nartach. Natomiast dla początkujących i mniej zaawansowanych narciarzy warto zobaczyć w Zakopanem wyciągi należące do kompleksu narciarskiego Nosal. Tamtejsze trasy są sztucznie naśnieżane, oświetlone i obsługiwane przez ratraki. Trasy narciarskie są o różnym stopniu trudności od łatwych dla dzieci i początkujących, po trudne i bardzo trudne dla doświadczonych narciarzy. Będąc w Zakopanem można jeszcze skorzystać z wyciągów na Gubałówce i Polanie Szymoszkowej. Natomiast w innych częściach Tatr warto poszusować w Bukowinie Tatrzańskiej, gdzie przez wysokie położenie terenu sprzyjające warunki narciarskie utrzymują się aż do kwietnia. Na miejscu można skorzystać ze szkółki narciarskiej, jak również wypożyczyć sprzęt. Znakomite warunki narciarskie oferuje również Białka Tatrzańska, gdzie dostępnych jest aż 18 wyciągów, a dodatkową atrakcją dla turystów jest nowy snowpark. Połączone stacje Kotelnia, Bania i Kantówka tworzą jedną z najlepszych tras narciarskich w Polsce. Zakopane - Kasprowy Wierch Ośrodek narciarski w Białce Tatrzańskiej stwarza idealne warunki zarówno dla początkujących narciarzy, jak i miłośników szybszej jazdy. Tutejsze trasy utrzymywane są na wysokim poziomie, prawie wszystkie są sztucznie oświetlane, na życzenie czynne nawet całą dobę, a w razie potrzeby dośnieżane. Dzięki temu Białka Tatrzańska jest jednym z najpopularniejszych polskich zimowisk. Jednak Tatry, choć najpopularniejsze, nie są jedynymi w Polsce górami, gdzie można skorzystać z wyciągów i tras narciarskich. Nie trzeba wyjeżdzać za granicę by móc poszusować na pięknych ośnieżonych stokach Wielu turystów wybiera się na urlop w Sudety, gdzie również można skorzystać z licznych atrakcji np. w Dusznikach Zdroju, Szklarskiej Porębie czy Karpaczu. Ten ostatni to zresztą jedno z popularniejszych polskich zimowisk. Trasy narciarskie na Śnieżce cieszą się niesłabnącą popularnością. Kompleks narciarski Śnieżka oferuje turystom trasy o różnym stopniu trudności, gdzie każdy znajdzie warunki dopasowane do swoich umiejętności. Miłośnicy Bieszczad również znajdą tam miejsce do uprawiania zimowych sportów. Bieszczady oferują turystom trasy m.in. w Komańczy, Ustrzykach Dolnych, Ustrzykach Górnych, Solinie czy Lesku. Miłośników sportów zimowych przyciąga również Beskid Sądecki, gdzie trasy w Krynicy uważane są przez wielu za najlepsze w całej Polsce. Niezapomnianych wrażeń dostarczy też wyjazd na narty do Szczyrku. Inne znane narciarskie miejscowości to Istebna, Wisła czy Szczawnica. Wszędzie tam można cieszyć się zimowym wypoczynkiem, zjeżdżając po licznych stokach. W polskich górach dostępnych jest wiele wyciągów i tras narciarskich, gdzie turyści mogą uprawiać sporty zimowe. Wybierając odpowiednie dla nas miejsce do zimowego wypoczynku, musimy najpierw określić swoje oczekiwania. W tych najpopularniejszych zimowiskach z pewnością spotkamy całe rzesze turystów, a co za tym idzie dłuższe kolejki na stoku i większe trudności z wypożyczeniem sprzętu oraz nieco wyższe ceny. Plusem takiego wyboru będzie natomiast lepsze zaplecze techniczne, oświetlone i sztucznie naśnieżone stoki. Jeżeli zaś wolimy odpoczywać w mniejszym natłoku, wybierzmy raczej małą wioskę z jednym czy dwoma wyciągami. Będą tu na pewno krótsze kolejki do zjazdu, nieco niższe ceny, ale i mniejsze zaplecze gastronomiczne, gorsze warunki techniczne i krótsze godziny otwarcia stoku. Przy wyborze odpowiedniego miejsca pamiętajmy też o dostosowaniu trudności trasy do swoich umiejętności. Jacek Biernacki Wiele osób dobiera sprzęt narciarski i snowboardowy, kierując się głównie jego marką, ceną i wyglądem. Strategia ta nie zawsze jest właściwa. Snowboarding to nie tylko deska, ważne są także pozostałe elementy wyposażenia, które nie tylko umożliwiają wykonywanie różnorodnych tricków, ale odpowiednio dobrane, gwarantują nam bezpieczną i przyjemną jazdę. Wybierając sprzęt narciarski i snowboardowy, szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na wiązania. Rozróżniamy dwa rodzaje wiązań: tradycyjne strap bindings czyli miękkie wiązania z paskami, używane przez snowboardzistów wykonujących skoki i ewolucje, oraz step-in podobne do wiązań narciarskich i przeznaczone głównie do jazdy na stoku. Choć większość osób wybiera wiązania miękkie, dla początkujących zalecane są jednak step-in, które zapewniają większą kontrolę i stabilność w czasie jazdy, a więc i większe bezpieczeństwo. Jednak jeśli snowboarding kojarzy się nam głównie ze skokami, lepiej od razu zainwestować w wiązania miękkie. Kolejna ważna część wyposażenia to buty. Oczywiście dobieramy je w zależności od typu wiązań, ale musimy też pamiętać o ich rozmiarze. Snowboarding to sport urazowy, szczególnie dla początkujących i kupno zbyt dużych butów często kończy się skręceniem nogi w stawie skokowym. Buty po zawiązaniu powinny pasować jak ulał i tak mocno trzymać stopę, by pięta była całkowicie zablokowana. Wiele osób kupując buty, ma na gazeta maturzysty Snowboarding - sprzęt Oni boksowali najmocniej d Ringowe męczarnie filmowego Rockiego są niczym w porównaniu z najlepszymi bokserskimi pojedynkami w historii, a więc Let s get reeeeadyyy to ruuummmble!!! bo oto przed wami ranking pięciu najlepszych walk wszechczasów. 5. Muhammad Ali vs. George Foreman (1974) Słynne Rumble in the Jungle to chyba najbardziej medialna walka wszechczasów. Ali wcale nie był faworytem, Foreman był zawodnikiem silniejszym, jednak mistrz miał tego świadomość i przygotował odpowiednią taktykę. Walcząc nieustannie w ruchu i ślizgając się po linach, w końcu zmęczył przeciwnika i wtedy sam ruszył do ataku. 4. George Foreman vs. Ron Lyle (1976) Jeden z najbardziej wyrównanych pojedynków w historii. W piątej, ostatniej z zakontraktowanych rund, oboje słaniali się już na nogach. Kryzys pierwszego dopadł Foremana i kiedy wydawało się, że Lyle lada moment wygra, jeden cios Foremana sprawił nagle wszystko odwróciło się jak w kalejdoskopie. 3. Martin Hagler vs. Thomas Hearns (1985) Ten pojedynek wykreował jedną z najlepszych pierwszych rund w historii zawodowego boksu. sobie nawet kilka par grubych skarpet, wychodząc z założenia, że na stoku musi być ciepło w nogi. Nic bardziej błędnego. Obecnie produkowane obuwie jest dostatecznie ciepłe i nieprzemakalne, by wystarczyła nam jedna para skarpet. Trzeba też pamiętać, że każde buty, nawet te markowe, prędzej czy później się rozbiją i pierwotne kilka milimetrów luzu, dające nam komfort, doprowadzi do sytuacji, gdy pięta będzie się nam odrywała do góry i na boki, co w przypadku snowboardingu, nie tylko utrudnia kontrolę nad deską, ale także może spowodować wypadek. Bartosz Chmielewski Nie było klasycznego rozpoznania, od pierwszego gongu bokserzy ruszyli na siebie i zaczęli się niemiłosiernie okładać. Z tej szaleńczej obustronnej ofensywy zwycięsko wyszedł w trzeciej rundzie Hagler. 2. Jack Dempsey vs. Luis Firpo (1923) Ta walka jest przykładem na to, że historyczne pojedynki nie muszą ciągnąć się przez kilkanaście rund, czasami wystarczy zaledwie kilka minut. Już w pierwszym starciu widzowie zobaczyli aż dziewięć knockdownów, siedem z nich było dziełem Dempseya, dwa zaś Fripo. Uderzony dwukrotnie potężnym prawym, Dempsey wypadł za liny prosto na stanowisko dziennikarskie. Ponoć tylko dzięki asyście reporterów zdołał wrócić na ring w ciągu 10 sekund i walka trwała dalej. W następnej rundzie Fripo padł po raz ostatni. 1. Muhammad Ali vs. Joe Frazier (1975) Po trzeciej walce z Frazierem, Ali przyznał, że nigdy jeszcze nie był tak blisko śmierci. Skoro zwycięzca opisał walkę takimi słowami, to co dopiero musiał czuć Frezier. Na ringu bokserzy walczyli nie tylko ze sobą, ale również z nieznośnym filipińskim upałem. W 14 rundzie walkę przerwano, bo sekundant Freziera rzucił ręcznik na ring, dzięki temu być może nie doszło do tragedii, chociaż i tak obydwaj pięściarze wylądowali w szpitalu. Michał Czerniak

13 gazeta maturzysty SPORTOWE MARZENIA Katowice ul. Stawowa 10 Silikon a sumo? Dom Towarowy z Technikami - tak nazywano Mainoumiego Shuhei (właściwie Shuhei Nagao), sumokę pod wieloma względami wyjątkowego. Jego kariera przypada na lata Choć nigdy nie został największym mistrzem, zapisał się w historii sumo i przez wielu kibiców uważany jest za najwybitniejszego zawodnika. Sumo to nie tylko sport. Dla Japończyków to jeden z podstawowych elementów ich kulturowej tożsamości. Tradycja rozgrywania pojedynków sięga 1400 lat wstecz. Na tych, którzy wybrali drogę sumo, czeka ciężki trening połączony ze specjalną dietą, które określają ich sposób życia. Wzamian mogą liczyć na powszechny szacunek, sławę i powodzenie u kobiet. Siła marzeń Tak jak wielu młodych Japończyków, Shuhei marzył o zostaniu zawodnikiem sumo. Wszystko wskazywało jednak na to, że pomimo sukcesów w zawodach akademickich, będzie wiódł ustabilizowany żywot nauczyciela. Sytuacja uległa zmianie, kiedy przyjaciel, z którym trenował sumo, nagle zmarł. Niespodziewana śmierć człowieka, o którym mówiło się, że może zostać mistrzem sumo, wstrząsnęła Nagaem. Zdecydował, że zrobi wszystko, by zostać profesjonalnym sumoką. Niestety, Nagao nie mógł przejść testów Japońskiego Związku Sumo. Nie z powodu braku talentu - problemem nie do przeskoczenia okazał się niedobór wzrostu! W tamtych czasach od zawodników wymagano co najmniej 173 cm, podczas gdy nasz bohater dorósł tylko do 170 cm Co za pech! Zdeterminowany Shuhei znalazł sposób, by spełnić wymagania JZS Niezwykły skalp sumoki Jest idealnym przykładem na to, że banalnie brzmiąca maksyma o ciężkiej pracy i spełnianiu marzeń jest jak najbardziej prawdziwa. Skoro postanowił się nie poddawać, stanął przed problemem - jak urosnąć. Jak sprawić, by dorosłemu mężczyźnie przybyło centymetrów? Shuhei zdecydował się zastosować terapię silikonową! Do zamontowanej pomiędzy czaszką, a skórą głowy specjalnej torby, lekarz wstrzykiwał silikon, co pozwoliło urosnąć przyszłemu sumoce o 4 centymetry. Ból, jakiego doświadczał Shuhei z powodu ucisku na czaszkę był tak wielki, że bez przerwy wymiotował. Poza tym, skóra nie nadążała za innowacjami chirurgicznymi, zwyczajnie było jej za mało, więc na czubku głowy Japończyka powstała niegojąca się rana. To, co zrobił, było skuteczne I tak drastyczne, że władze Nihon Sumo Kyokai postanowiły zliberalizować przepisy, by żaden desperat nie odważył się kopiować postępowania Shuheia. Komosubi, czyli mały węzeł I tak ważący mniej niż 100 kg człowiek zaczął pojedynkować się z olbrzymami nieraz dwa razy cięższymi od siebie. Jednak dzięki niezwykłym opanowaniu technik (stąd tytułowy przydomek), szybkości i inteligencji, mały sumoka radził sobie bardzo dobrze. Stał się też ulubieńcem wielu kibiców, skoro był niczym Dawid pośród Goliatów. W 1994 udało mu się osiągnąć czwarte miejsce w rankingu zawodników. Niestety, kres szczytowej formy nastąpił w 1996, gdy w czasie pojedynku ważący 275kg Konishiki ( największy w historii sumoka, pochodzący z Hawajów!) upadł na nogę Shuheia Shuhei wygrał walkę, ale musiał poddać się rehabilitacji, co oznaczało degradację z pierwszej ligi (istnieje sześć lig sumo - Shuhei od 1991 walczył w najwyższej). Potem wrócił na ring, ale już nigdy nie odzyskał dawnej szybkości Szlachetny człowiek, ot co Ci, którzy poznali Shuheia, podkreślają, że jest nie tylko wielkim sportowcem, ale także wspaniałym człowiekiem. O tym, że nie idzie na kompromisy może świadczyć fakt, że poślubił menadżerkę klubu nocnego, tym samym wykluczając się z kręgu swoistej arystokracji sumoków. Jest idealnym przykładem na to, że banalna maksyma o ciężkiej pracy i spełnianiu marzeń jest jak najbardziej prawdziwa. Warto pamiętać o takich osobach jak Mainoumi Shuhei - zwłaszcza w czasach, gdy sportowa rywalizacja coraz częściej kojarzy się Jakub Niewęgłowski z aferami i wielką forsą CIEKAWOSTKI Nagrody Darwina 2009 przyznane: wygrali pomysłowi włamywacze d Mieli sporą konkurencję. Tegoroczni laureaci, dwaj złodzieje, wpadli na pomysł wysadzania w powietrze bankomatu w Belgii. Użyli zbyt dużo dynamitu - wyleciał w powietrze niemal cały bank. - Włamywacze nie zachowali bezpiecznej odległości i ponieśli śmierć - tłumaczy cytowana przez Daily Telegraph autorka dorocznego plebiscytu Wendy Northcutt. Inni nominowani to między innymi 32-letni Amerykanin, który rzucił się pod samochód, żeby dostać w szpitalu środki przeciwbólowe. Nie przeżył jednak potrącenia przez auto i zginął na miejscu. Sporo głosów otrzymał również mieszkaniec Indii, któremu przyśniło się, że pod jego domem zakopane jest złoto. Poniósł śmierć, gdy zawaliły się na niego ściany pięciometrowego tunelu, który sam wykopał pod swoją posesją. TECHNOLOGIE Najdroższy samochód świata d Zapłaciłeś za rejestrację swojego samochodu 1500 zł i narzekasz? Są tacy, którzy za wymarzoną rejestracje skłonni są zapłacić funtów! Project Kahn, który na co dzień bawi się w robienie z samochodów superdrogich samochody ultradrogie, postanowił zwiększyć wartość własnego samochodu. Rejestracja podnosi wartość Veyrona niemal o połowę, co wydaje się delikatnie mówiąc dziwne. Zawsze wydawało mi się, że jeśli ktoś już kupuje samochód, który jest stanowczo za drogi, to nie potrzebuje już dokładać do tego gadżetów. Ale się myliłem. Można bowiem do najdroższego samochodu dokupić jakże niezbędną tablicę oznaczoną F1. Właściciel najsłynniejszej angielskiej firmy tuningowej - Samochód ponoć został dowartościowany na potrzeby występu na wystawie samochodowej. Afzal Kahn - właściciel Project Kahn podobno swoją decyzję tłumaczył też chęcią sprzedania autka, tylko kto będzie chciał samochód, którego podstawowa cena wynosi ponad 970 tysięcy euro i dodatkowe kilkanaście tysięcy to kwota obróbki tuningowej? Piotr Sakowski Lista najdroższych aut: 1. Koenigsegg Trevita (2,21 mln dol.) 2. Bugatti Veyron 16.4 Grand Sport (2 mln dol.) 3. Pagani Zonda Cinque Roadster (1,8 mln dol.)

14 14 gazeta maturzysty [zdrowie] Sok z kiszonej kapusty Cymes sposób na przeziębienie i grypę! Wspomaganie odporności warto rozpocząć zanim dopadnie nas fala przeziębień i grypy. Zwłaszcza w świetle ostatnich zagrożeń - w czasie wzmożonej zachorowalności nasz organizm potrzebuje naturalnego wzmocnienia. Kiszona kapusta jest chyba najbogatszym źródłem witamin z grupy B, witamin C i K oraz potasu, wapnia, żelaza i błonnika. To prawdziwa bomba witaminowa. W soku z kiszonej kapusty znajdziemy znaczną ilość witaminy B12 - potrzebnej do zachowania świeżości umysłu, dobrego nastroju, odporności na stres, dobrego funkcjonowania mózgu i nerwów, wchłaniania żelaza, budowy czerwonych ciałek krwi, do wzrostu komórek i budowy tkanki kostnej. Jest też bogatym źródłem pridoksyny (witaminy B6), bez której nie może odbywać się przemiana białek. W kwaszonej kapuście znajdziemy też niacynę (witaminę PP), ważną do pozyskiwania energii komórek, ogólnej przemiany materii, zapewnienia dobrego nastroju oraz dużą ilość kwasu pantotenowego (witamina B6). To także solidna dawka witaminy C (układ odpornościowy i produkcja hormonów), potasu (działanie moczopędne i odkwaszające), żelaza (procesy krwiotwórcze), magnezu (siła mięśni i serca) i cynku (tkanka łączna, wydolność umysłowa). Dostarcza ona organizmowi nie tylko cennych witamin, przez co wspomaga naszą odporność, ale także łagodzi kaszel, wzmaga apetyt i pobudza soki trawienne. Zawarte w kapuście duże ilości witamin z grupy B mają właściwości dotleniające, łagodzą także działanie alkoholu. Sok nie zawiera żadnych dodatków i konserwantów, jest w pełni naturalny, co daje gwarancję zdrowia. Picie bogatego w witaminy soku z kiszonej kapusty poprawia odporność organizmu oraz oddziaływuje leczniczo na wątrobę, śledzionę, pęcherzyk żółciowy, żylaki odbytu, reumatyzm i arteriosklerozę. Świeży sok z kiszonej kapusty Cymes jest naturalnie mętny, niebarwiony, niepasteryzowany, niesłodzony i niekonserwowany. Dietetycy podkreślają, że kuracja sokiem z kiszonej kapusty doskonale oczyszcza organizm. W tym celu należy pić pół szklanki soku trzy razy dziennie. Rano dobrze jest wypić sok na czczo, a wieczorem pół godziny po kolacji. Radzimy, jak zabezpieczyć się przed mrozem d Skóra zimą jest narażona na szereg zagrożeń głównie atmosfer ycznych. Zimny wiatr, niskie temperatur y, śnieg, wilgoć w powietrzu, a nawet ostre słońce, które wprawdzie rzadko się zdarza w zimie, ale jeśli przygrzeje na stoku, mamy duże szanse na podrażnienia. Przy niskich oraz ujemnych temperaturach brak odpowiedniej ochrony skóry może skutkować groźnym dla skóry odmrożeniem. Skóra będzie czerwona, a przy kontakcie z bardzo niską temperaturą zacznie swędzieć, piec i łuszczyć się. Nie ma czasu minimalnej ekspozycji na zimno, przy dużym mrozie wystarczy kilka minut, aby wyrządzić zniszczenia. Kolejnym częstym błędem, obok braku odpowiedniej ochrony, jest używanie kremów nawilżających typu O/W, gdyż warstwa wodna będzie zamarzać w niskich temperaturach, powodując taki efekt, jaki możemy obserwować na oblodzonych szybach naszych samochodów przed odśnieżaniem. Swój błąd jednak można szybko rozpoznać po charakterystycznym pieczeniu, zaledwie kilka lub kilkanaście minut po ekspozycji skóry na niskie temperatury. Ochrona skóry jest ważna nie tylko w czasie wypadów na narty i długich godzin na stoku, jest również niezbędna w trakcie codziennego przemieszczania się na mrozie, krótkich czy dłuższych spacerów, a nawet krótkiego wyjścia po zakupy. Pamiętajmy, że w zimnej temperaturze słabiej pracują nasze gruczoły łojowe, dlatego łatwiej o odmrożenia. Dobieranie kremu Jak zatem dobrać odpowiedni krem na zimę, tak, aby spełnił nasze oczekiwania przynosił korzyści z pielęgnacji, chronił oraz nie powodował przetłuszczania się skóry? Najważniejszym czynnikiem jest tutaj dobry skład kremu i odpowiedni dobór kosmetyku do cery. Newralgicznymi obszarami zagrożonymi wymrożeniem są stopy, dłonie oraz skóra twarzy. Przemarzniętych stóp i dłoni, a tym bardziej skóry twarzy nie należy rozgrzewać w bardzo gorącej wodzie, bo grozi to jedynie poparzeniem z powodu braku czucia i szoku termicznego. Najlepiej wówczas opłukać stopy i dłonie ciepłą wodą, a następnie pokryć przemarznięte miejsca kremem ochronnym i wykonać delikatny masaż. Płaszcz lipidowy skóry Większość z nas styka się z zimą przeciętnie przez 20 minut dziennie jest to wystarczająca ekspozycja na mróz i wiatr, aby dorobić się podrażnień, spadku nawilżenia skóry, a przy słabej barierze lipidowej nawet odmrożeń. Dlatego celem numer jeden będzie wzmacnianie płaszcza lipidowego skóry, zmniejszenie przeznaskórkowej utraty wody oraz systematyczne nawilżanie. Skóra ludzka traci naturalne działanie ochronne płaszcza lipidowego przy spadku temperatury do 10 stopni Celsjusza, im temperatura niższa od tej granicy, tym ciężej utrzymać skórze równowagę. Mechanizmem obronnym skóry przy obniżonej temperaturze jest skurcz naczyń krwionośnych oraz mięśni przywłośnych, czyli potocznie zwana gęsia skórka. Jednocześnie następuje automatyczne opróżnienie się gruczołów łojowych, dzięki czemu skóra sama się natłuszcza. Dobry krem na zimę powinien mieć formę emulsji, najlepiej W/O, mogą to być również specjalne lipożele z wysoką zawartością składników tłuszczowych oraz kremy na bazie wazeliny. Jednocześnie krem powinien zawierać filtry UVA/UVB, jeśli przebywamy na dworze w godzinach operacji słonecznej, a także ceramidy, NMF, witaminy A, E i C. Dodatkową barierą ochronną jest makijaż - podkłady, pudry i fluidy, które tworzą na skórze dodatkowe zabezpieczenie przez czynnikami atmosferycznymi. Aktywność fizyczna: biegiem przez zimę d Myślisz sobie - jest środek zimy, dni są krótkie, za oknem śnieg, nic mi się nie chce! Brak światła słonecznego i ruchu na świeżym powietrzu łatwo wywołują u każdego z nas zimową depresję". Łatwo jej zapobiec. Wystarczy pokonać lenistwo i zacząć uprawiać sport. Nie chodzi wcale o sport wyczynowy w rodzaju narciarstwa alpejskiego. Bieganie - czyli jogging - zupełnie wystarczy. Okres zimowy sprzyja przybieraniu na wadze. Naturalną rzeczą jest, że rośnie nam apetyt, kiedy jest zimno, a mobilizujemy się do ograniczenia jedzenia dopiero, gdy nie mieścimy się w spodnie. Moją radą jest bieganie. Pomysł rozpoczęcia joggingu, wtedy gdy za oknami widzimy śnieg, może wydawać się absurdalny, ale wszystko jest kwestią dobrego przygotowania i auto-motywacji. Oto argumenty, jakie przemawiają za bieganiem w zimę: Szczepionka na grypę? Regularny trening biegowy przy niskiej temperaturze pozwala nam się zahartować i przyzwyczaić (a tym samym uodpornić) nasz organizm do niskich temperatur. Kiedy wszyscy wokół będą musieli każde wyjście na powietrze przypłacać sięganiem po chusteczki higieniczne, gorącą herbatę i zakładanie na siebie kolejnego swetra, Ty będziesz w świetnej formie i poczujesz się jak ryba w wodzie, wychodząc na dwór! Zero stresów Uczeni w USA odkryli, że regularne bieganie lub jazda na rowerze o połowę zmniejszają dolegliwości depresyjne. Lepiej więc uprawiać sport niż łykać tabletki. Sylwetka przede wszystkim Jogging to oczywiście rewelacyjny sposób na utrzymanie świetnej sylwetki i spalenie kalorii. Podczas półgodzinnego treningu o przeciętnym (bieg z prędkością km/h) natężeniu spalisz 500 kcal, czyli tyle, ile spaliłbyś przez aż godzinę pływania na basenie czy 2 godziny intensywnego sprzątania po świątecznej biesiadzie. Z kolei godzinny trening (1000 kcal) to równowartość połowy statystycznej, wielodaniowej kolacji wigilijnej. Bieganie zimą uodparnia organizm Myśl efektywniej Podczas biegania odizolowujesz się od błahostek. Wydzielane hormony podczas jednostajnego wysiłku, w połączeniu ze wzmożonym dopływem świeżego powietrza, sprawiają, że lepiej nam się myśli, a rozwiązania wielu problemów same wpadają do głowy. Czas treningu może nam więc pomóc w zdobyciu awansu czy podjęciu skomplikowanej decyzji. Bez opłat Co da Ci największą satysfakcję w bieganiu? Świetna sylwetka, oczywiście, ale nie tylko! Co powiesz na perspektywę w pełni darmowego dostępu do uprawianego sportu, kiedy Twoi znajomi wydają setki złotych na kolejne karnety do fitness clubów? No właśnie Pokonaj wszystkich na stoku! Bieganie to również idealny sposób na kondycyjne przygotowanie się do sezonu narciarskosnowboardowego. To jedna z najlepszych metod przygotowań naszego organizmu do wypadu na narty. Na koniec pamiętaj, że jeśli zdecydujesz się na bieganie podczas zimy, powinieneś bardzo skrupulatnie przygotować się do każdego treningu. Rozgrzej się przed wyjściem i ponownie po kilku minutach biegu. Gdy będziesz wybierał strój, miej na względzie zasadę ubrania się warstwowo, zakryciu głowy i założeniu rękawiczek. Z kolei po zakończeniu treningu, weź gorącą kąpiel i profilaktycznie witaminę C lub rutinoscorbin. Jeśli zastosujesz się do tych przykazań, z pewnością całą zimę będziesz mógł w pełni cieszyć się z wyżej wymienionych zalet biegania! Bartosz Rymkiewicz

15 gazeta maturzysty [ strefa kultury ] 15 Premiery filmowe Zobacz, co w kinie piszczy... Pozdrowienia z Paryża Reż: Pierre Morel Obsada: Jonathan R. Meyers, John Travolta, Kasia Smutniak Ociekający absur dalnym humorem film jest niczym więcej jak czystą r ozr ywką. Dlatego też oglądając Pozdr owienia z Par yża, najlepiej całkowicie wyłączyć myślenie. Jakakolwiek pr óba doszukiwania się logiki pr owadzić będzie do bólu głowy. Konstr ukcja filmu jest banalnie prosta. Mamy dwóch bohater ów o skrajnie r óżnych charakterach. Jonathan Rhys Oświadczyny po irlandzku Reż: Anand Tucker Obsada: Amy Adams, Matthew Goody, Kaitlin Olson Adam Reż: Max Mayer Obsada: Hugh Dancy, Rose Byrne, Peter Gallagher Adam to film niezwykły. Piękna opowieść o miłości, która r ozgrzeje ser ce każdego r omantyka. Kr yje się w nim autentyczna magia, a baśniowy klimat, w któr ym wszystko jest możliwe, pr zeplata się z surową rzeczywistością daleką od ckliwego happy- endu. Jednak największą siłą filmu jest to, że opowiada o wszechogarniającej miłości. Nie, nie tej r omantycznej, skomer cjalizowanej wersji uczucia damsko- męskiego, lecz bar- Z archiwum 10 najlepszych filmów dekady według Vanity Fair : 10. Mroczny rycerz (Christopher Nolan, 2008) 9. Spragnieni miłości (Wong Kar-Wai, 2000) 8. Trylogia Władca pierścieni (Peter Jackson, 2001) 7. Między słowami' (Sofia Coppola, 2003) 6. Genialny klan (Wes Anderson, 2001) 5. Amelia (Jean-Pierre Jeunet, 2001) 4. Ludzkie dzieci (Alfonso Cuarón, 2006) 3. Lot 93 (Greengrass, 2006) 2. Spirited Away:W krainie bogów'' (Miyazaki, 2001) Meyers gra pracownika wywiadu w ambasadzie amer y- kańskiej w Par yżu, któr emu nudzi się ciepła i wygodna posadka i któr y bar dzo chciałby wziąć udział w prawdziwej misji szpiegowskiej. John T ravolta to żywiołowy, niepr zewidywalny tajniak, któr y przeżył wiele r yzykownych misji. Z bliżej nieznanych powodów ( jakby kogoś naprawdę to interesowało) tych dwoje zostaje par tnerami w najbar dziej chaotycznej i niebezpiecznej misji, jaką tylko można sobie wyobrazić. Do filmu należy podejść z dużym dystansem i nie brać wszystkiego na serio. www. filmweb. pl Amer ykanka Anna, poir ytowana opieszałością swego mdłego nar zeczonego, postanawia skorzystać z okazji i 29 lutego oświadczyć mu się w Dublinie. Stara irlandzka tradycja pozwala bowiem płci pięknej w r oku pr zestępnym pr zejąć inicjatywę pr zy tworzeniu nowej komórki społecznej. Jak r ozumiem, gdyby dziewczyna spóźniła się jeden o dzień, zostałaby ukamienowana lub ( w najlepszym pr zypadku) wystawiona na pośmiewisko mieszkańców Zielonej Wyspy. Postaci z komedii r o- mantycznych nie muszą być, dzięki Bogu, inteligentne wystarczy, że ładnie wyglądają i potrafią wzr uszać się na zawołanie. W podr óży do Dublina Annie towar zyszy miejscowy, gbur o- waty Declan, któr y na gwałt potrzebuje pieniędzy... Film jest kr ótki, ładnie sfotografowany i pr zyzwoicie zagrany. Choć humor nie wzosni się tu ponad przeciętność, film wpisuje się w przyjazny klimacik kina dla całej rodziny. dziej uniwersalnego, transcendentalnego. T ytułowy bohater to pr zystojny mężczyzna, któr y na pier wszy ( i dr ugi) r zut oka byłby idealną par tią dla każdej kobiety. Niestety za tą powier zchowną doskonałością kr yje się defekt, któr y mocno ogranicza jego r elacje ze światem. To zespół Aspar gena będący łagodniejszą odmianą autyzmu. Polega ono na całkowitej ślepocie na pozawerbalną komunikację. Adam, już dawno doszedł do pr zekonania, że łatwiej jest unikać kontaktu z nieznajomymi, jednak wszystko się zmienia, gdy pojawia się pewna dziewczyna. www. filmweb. pl 1. Aż poleje się krew (Paul T.Anderson, 2007) muzyka Płyty na wiosnę Na dzień Muchy - Notor yczni debiutanci (Sony Music) Nowa płyta zespołu Muchy to następca świetnie przyjetej płyty Terroromans. Nagrana pod okiem Marcina Borsa, znanego ze współpracy m.in. z Kasią Nosowską i Hey stanowi kontynuacje stylistyki ostrego, zadziornego grania oraz luźnych, wielowymiarowych tekstów. Zespół będzie starał się drugą płytą ugruntować swoją pozycję na rynku alternatywnego rocka. Powodzenia! Na wieczór Editors - In this light and on this evening (Kitchenware Records) Trzeci krążek grupy to zdecydowany zwrot w ich dotychczasowej twórczości. Panowie odstawiają gitary na półkę, a do prądu podłączają klawisze. Moc gitar jaką dawały zespołowi poprzednie płyty, zastąpiona została transem i mroczniejszym klimatem. Płyta na pewno podzieliła fanów Editors, jednak zespołowi należą sie duże brawa za odwagę. Płyty poleca: Patryk Sobczyk książki Nie szukaj mnie Piotr Wereśniak (Otwarte) Pewnego dnia w małym greckim porcie Gośka kupuje gazetę i znajduje w niej informację o swojej śmierci. Wszystkie szczegóły się zgadzają, tylko że ona żyje! Teraz może zrobić jedno. Uciekać. Pewnego dnia w prywatnym odrzutowcu lecącym nad Atlantykiem Hans Jurgen Vallbracht dowiaduje się, że zlecił zabójstwo. Wszystkie szczegóły się zgadzają, tylko że on niczego nie zlecał! Teraz może zrobić jedno. Uciekać. Zawrotne tempo, ogromne pieniądze i wielka miłość - w nowej, nieprzewidywalnej powieści sensacyjnej Wereśniaka. Dziecko gwiazd. Atlantyda Michalina Olszańska (Albatros) Michalina Olszańska ma 16 lat, jest utalentowaną skrzypaczką, uczennicą elitarnej Szkoły Muzycznej w Warszawie. Napisała sześć powieści, m.in. "Dziecko Gwiazd. Atlantyda". Akcja książki dzieje się w położonym na wyspie mitycznym królestwie Atlantydy, a jej bohaterką jest szesnastoletnia księżniczka Meihna, wyobcowana, wychowywana z dala od normalnego życia arystokratka. Wyspę czeka nieuchronna zagłada. Może ją ocalić jedynie mag. Meihna wyrusza na jego poszukiwanie. Po drodze czekają ją rozliczne przygody.

16 16 gazeta maturzysty stare i nowe metody edukacji Jak Polacy uczą się języków obcych Szkoły publiczne to wciąż najpopularniejsze miejsca, w których Polacy uczą się języków obcych. Jednak coraz częściej poznajemy języki samodzielnie, często wykorzystując mieszankę tradycyjnych i nowoczesnych metod nauki. Choć multimedia, w tym internet, to nadal tylko dodatki, wynika z badania ankietowego przeprowadzonego przez ESKK. Zdaniem Polaków zdecydowanie najskuteczniejszą metodą nauki języka obcego jest praca w małej grupie ze wsparciem nauczyciela. Uważa tak 46 proc. z 8700 ankietowanych uczestników, organizowanej w październiku internetowej Olimpiady Językowej. Jednak co czwarty badany uważa, że najlepsze efekty osiąga się ucząc się samodzielnie w domu. Preferowane metody nauki określają najpopularniejsze pomoce naukowe. Polacy najczęściej uczą się z podręczników (51 proc.). Co piąta osoba chętnie sięga po edukacyjne programy komputerowe. Trzecie miejsce pod względem skuteczności zajmuje nauka z materiałów, opracowanych specjalnie pod kątem samodzielnej nauki, z których korzystało 16 proc. badanych. Coraz większą popularnością cieszy się także e-learning. Już co dziesiąta osoba wskazuje ten sposób poznawania języka jako najskuteczniejszy. Z danych Eurostatu wynika, że językiem najpowszechniejszym wśród Polaków jest angielski. Kolejne miejsca zajmują niemiecki, francuski, hiszpański i włoski. Znajomość języków obcych w większości zawdzięczamy państwowemu systemowi oświaty. Niemal co drugi Polak, znający język obcy, deklaruje, że nauczył się go w szkole. Co czwarty nauczył się języka samodzielnie. Wyjątek stanowią osoby znające włoski. Większość ludzi, posługujących się językiem Dantego, kształciła się w tym zakresie samodzielnie. - Włoski jest wciąż mało popularny. Niewiele ośrodków, zwłaszcza w mniejszych miejscowościach, umożliwia jego naukę, dlatego osoby chcące poznać ten język zmuszone są liczyć na siebie - mówi Marek Januszewicz z ESKK. - Jednak nie stanowi to problemu, gdyż z naszych badań wynika, że Polacy cenią sobie naukę samodzielną - dodaje. Naukowe wspomagacze. Polacy korzystają także z różnych metod ułatwiających naukę języków obcych. Zdecydowanie najlepszym wspomagaczem są filmy w oryginalnej wersji językowej oraz telewizja. Co piąta osoba właśnie w ten sposób podnosi swoje kompetencje lingwistyczne. Dobrze sprawdza się także czytanie w oryginale i to zarówno literatury, jak i prasy, które wskazało 16 proc. respondentów. Swój udział w poprawie znajomości języków obcych wśród Polaków ma także internet. 14 proc. ankietowanych przegląda obcojęzyczne serwisy, podobna liczba osób koresponduje ze znajomymi z zagranicy. Rozwijaniu znajomości języka służą także podróże (16 proc. odpowiedzi). Coraz rzadziej posługujemy się star ymi metodami usprawniania nauki języków obcych, takimi jak kartki ze słówkami naklejone na meble oraz fiszki. Stosuje je zaledwie co 20 osoba. Jeszcze rzadziej uczymy się poprzez słuchanie - z audiobooków korzysta zaledwie 4 proc. ankietowanych. Tu nowe metody przegrywają ze starszymi - słuchanie, np. powieści w oryginale, wciąż jest mniej popularne niż nauka na pamięć obcojęzycznych piosenek. Tę ostatnią metodę stosuje co 10 osoba. Raport powstał na podstawie 8699 ankiet przeprowadzonych wśród uczestników Olimpiady Językowej, organizowanej w dniach przez instytucję edukacujną ESKK. CIEKAWOSTKA Najzimniejsze miejsce na Ziemi d Za najzimniejsze miejsce na Ziemi od 1983 roku uznawany jest rejon rosyjskiej stacji badawczej Wostok na Antarktydzie. Jednak naukowcy podejrzewają, że znacznie zimniej może być w okolicach Dome Argus. Szacuje się, że temperatury w tym rejonie mogą spadać nawet do minus 100 stopni Celsjusza - podaje internetowe wydanie pisma Newiscientist. Dome Argus jest najwyższym punktem pokrywy lodowej we Wschodniej Antarktyce, na południe od Lodowca Szelfowego Amery'ego, znajdującym się na wysokości 4091 m n.p.m. Oficjalnie palma pierwszeństwa należy jednak wciąż do stacji Wostok położonej nad Jeziorem Wostok na wysokości 3488 m n.p.m. Stacja została założona w 1957 roku, a najniższy rekordowy spadek temperatury do minus 89 stopni Celsjusza odnotowano 21 lipca 1983 r. Wynik ten trafił do Księgi Rekordów Guinnessa. Tak niskie spadki temperatur są możliwe m. in. dzięki lokalizacji stacji. Na czym polega metoda Callana Im więcej powtarzasz, tym więcej się uczysz Metoda Callana, wprowadzona przez Robina Callana w 1960 r., początkowo używana w armii w celu szybkiego nauczenia żołnierzy języka mówionego, obecnie jest jedną z najpopularniejszych metod nauki języka obcego. Nauka Metodą Callana opiera się na konwersacji. Uczniowie pytani są na wyrywki o różne rzeczy związane ze słownictwem wprowadzanym na danej lekcji i przy braku czasu na głębsze zastanowienie się mają udzielać odpowiedzi. Założeniem jest używanie tylko i wyłącznie języka nauczanego bez podpowiedzi w języku ojczystym uczniów. - Jeżeli uczeń ma problem z udzieleniem odpowiedzi, lektor, podrzucajac słowo po słowie, naprowadza go na prawidłową odpowiedź. Nie ma więc możliwości, żeby uczeń nie udzielił odpowiedzi. Czasem wystarczy jedno słowo, by uczeń wiedział jakiego użyć czasu, czy też przypominiał sobie jakiś wyraz wyjaśnia Magdalena Smoczyńska Wilhelm ze szkoły jezykowej COLLEGE. W metodzie Callana duży nacisk kładzie się na powtórzenia materiału. Uczniowie nie mogą bowiem zapisywać nowych słówek i robić notatek podczas zajęć. Nauczyciel ma zaś za zadanie natychmiastowe poprawianie błędów w wypowiedziach uczniów. - Zajęcia trwają dwie godziny. Pierwsza godzina poświęcona jest na powtórkę (kilka lekcji do tyłu), a druga na realizację nowego materiału. Nasi uczniowie bardzo często piszą dyktanda, które przypominają materiał Zalety metody: d Uczeń zmuszany jest do mówienia co likwiduje nieśmiałość d Nauka pod określonym kątem (FCE) d Aktywny udział uczniów w lekcji Wady metody Callana: d Nieuwzględnianie narodowości, a zarazem języka macierzystego uczniów. Powoduje to niezrozumienie wielu zasad gramatycznych d Metoda nie uczy dobrze czytania i pisania, jest skoncentrowana na mówieniu d Jest konserwatywna i nie uwzględnia najnowszych zdobyczy naukowych omówiony lekcji w tył tłumaczy Smoczyńska. - Dodatkowo wszystko, co się dzieje na zajeciach, znajduje się w książce. Dlatego każdy po powrocie do domu, może to sobie jeszcze raz przyswoić dodaje. Metoda Callana przypomina sposób, w jaki języka uczy się dziecko słuchając i automatycznie powtarzając, a gramatyki ucząc się niejako przy okazji, poprzez obserwację wzorców. - W Callanie wszystkie reguły gramatyczne omawiane są słownie. I tak na przykład po angielsku tłumaczę uczniom, czym różni się czas Present Simple od Present Continuous, a za chwilę już ich z tego odpytuję. Zatem, jeśli uczniowie uczą się o gramatyce, to i tak cały czas mówią wyjaśnia lektor. Cały materiał dzieli się na tzw. etapy (ang. stage), gdzie każdy kolejny etap bazuje na poprzednim. Słówka na każdym etapie pochodzą z różnych dziedzin. Pytania zadawane przez lektora mają ścisły związek z przyswajanymi pozycjami leksykalnymi. - U nas z poziomu na poziom uczniowie przechodzą na podstawie egzaminu złożonego z cześci ustnej i pisemnej. Do danego poziomu opracowaliśmy komplet gramatyki, dlatego po zakonczeniu każdego z etapów, uczniowie dostają ćwiczenia, które systematyzują zdobytą przez nich wiedzę wyjaśna Magdalena Smoczyńska. Celem Metody Callana jest osiągnięcie przez słuchacza rozumienia języka angielskiego mówionego z prędkością minimum 180 słów na minutę. Taka bowiem prędkość mówienia jest naturalna i optymalna również w przypadku języka ojczystego. Zajęcia odbywają się w grupach, przeważnie od 7 do 10 osób. Uczniowie siedzą w półkolu, przed nimi stoi lektor. - Taki układ sprzyja maksymalnej koncentracji. Nikt z uczniów nie ma prawa się zawiesić, ponieważ nie wiadomo, do kogo nauczyciel skieruje swoje pytanie. Dzięki temu utrzymany jest pewien poziom napięcia, a uczniowie wynoszą z zajęć maksymalnie dużo, choćby przez to, że nic się nie dzieje po kolei. To, że mówią wszyscy, pomaga słuchaczowi przełamać nieśmiałość i osiągnąć płynność mówienia zapewnia Smoczyńska. Metoda Callana oparta jest na podstawowym założeniu, że im więcej powtarzasz tym więcej się uczysz. - Swoich lektorów uczulam na to, aby unikali automatyzmów. Wadą metody jest na pewno powtarzanie tych samych schematów. Dlatego przy powtórkach modyfikujemy pytania, tak żeby uczniowie nie odpowiadali automatycznie, a rozumieli to, co mówią. Ponadto lektorzy cały czas się wymieniają, dlatego grupa nie wie, który nauczyciel przyjdzie do nich na zajęcia. Dzieki temu uczniowie nie przyzwyczajają się do sposobu prowadzenia zajęć przez konkretnego lektora tłumaczy Magdalena Smoczyńska. Metoda ta dzięki swej skuteczności, zyskała bardzo dobre oceny wśród autorytetów nauczania języka angielskiego. Szkoły uczące Metodą Callana udzielają słuchaczom gwarancji zdania przez nich egzaminów Cambridge (do egzaminu FC obowiązuje 10 poziomów Callana). Przeznaczona jest ona dla uczniów wszystkich narodowości i bez względu na zdolności językowe. Twórcy metody twierdzą, że można nią nauczyć każdego. Anna Niegowska

17 gazeta maturzysty PRZYGOTUJ ROWER NA WIOSENNY SEZON 17 Jak przygotować rower po zimie? 1. Mycie roweru Po pierwsze błoto - jeśli po ostatniej naszej jeździe jesienią nie oczyściliśmy ramy z błota, musimy to zrobić teraz. Do miski lejemy ciepłą wodę z płynem do mycia naczyń, w dłoń bierzemy szczotkę i szmatę i zabieramy się za mycie. Cały rower dokładnie pucujemy - zaglądając w każde miejsce oprócz koronek wielotrybu, łańcucha oraz korbowodu - te części umyjemy w dalszej kolejności. 2. Czyszczenie układu napędowego Czyszczenie łańcucha. Do mycia używamy tylko benzyny ekstrakcyjnej lub ekologicznych rozpuszczalników na bazie owoców cytrusowych (degreasery). Czyszczenie przerzutek i wielotrybu. Jeśli przerzutki są również bardzo zabrudzone - czyścimy je szczoteczką z krótkim i długim włosiem, tak, aby dotrzeć do wszystkich elementów. Kasetę (tylne zębatki) czyścimy za pomocą szczotki z długim włosiem (tu przydają się wspomniane wcześniej profesjonalne szczotki), tak aby wydłubać cały brud. 3. Smarowanie roweru Najważniejsze to smarowanie łańcucha, przerzutek, manetek zmiany biegów. ROWERY SERWIS - KOMIS NAPRAWA Sprzedaż części i akcesoriów rowerowych Komis rowerów TYCHY, ul Husarii Polskiej 1B tel. (32) , Godziny otwarcia Pn. - Pt. : Sob. : Działalność firmy koncentruje się głównie na serwisowaniu i naprawie rowerów oraz sprzedaży części i akcesoriów rowerowych. Także komis. Służymy fachowymi radami dotyczącymi uprawiania kolarstwa szosowego i MTB.Właściciel firmy absolwent AWF Katowice posiada długoletnie doświadczenie jako zawodnik klubów START Bielsko i GÓRNIK Lędziny. Posiada staż trenerski oraz nauczyciela WF. Obecnie jest czynnym zawodnikiem AZS AWF Katowice MTB Team w kategorii Masters. UWAGA NOWOŚĆ!! ODBIÓR ROWERÓW Z DOMU KLIENTA WRAZ Z DOSTAWĄ NAPRAWIONEGO SPRZĘTU! humorystycznie Z pamiętnika studenta: Poniedziałek jestem głodny Wtorek jestem głodny Środa dostałem stypendium Czwartek nic nie pamiętam Piątek nic nie pamiętam Sobota jestem głodny d W pogotowiu ratunkowym dzwoni telefon: - Panie doktorze, proszę przyjechać! Nasz 3-letni synek połknął korkociąg... - Zaraz będę! A co państwo zrobili do tej pory? - Na razie otworzyliśmy butelkę śrubokrętem... d Po koncercie do kontrabasisty podchodzi jego żona (nie muzyk) i pyta: - Słuchaj, czemu oni tak szybko przebierają na tych instrumentach, a ty cały czas trzymasz palec na jednym dźwięku? - Widzisz kochanie - odpowiedział kontrabasista - bo oni wciąż jeszcze szukają, a ja już znalazłem. Dwóch siedzących na łące baców dostrzega nadchodzącą grupę młodych ludzi. - Patrz, harcerze idą. - A mapę mają? - Mają. - To na pewno o drogę pytać będą! d Na przejściu granicznym celnik mówi do turysty: - Proszę otworzyć walizkę. - Ale ja nie mam walizki! - Nic na to nie poradzę, przepis to przepis! d Student weterynarii na końcowym egzaminie, od którego zależy jego dalsza przyszłość. - W którym miesiącu można przerwać ciążę krowie? pyta egzaminator. - Ojej! Nie wiem mówi zaskoczony student. Nie zdał! Zdesperowany siedzi w barze, gdzie spełnia setę za setą. - Coś taki załamany? pyta pół-psycholog barman. - Powiedz mi pyta mocno wstawiony student kiedy można przerwać ciążę krowie? - Uuuuhuhu! No to ładnie poszalałeś! d Dwaj studenci idą ulicą. Nagle jeden mówi: - Spójrz, jakaś kartka leży na ulicy. Co to może być? - Nie wiem, ale kserujemy! d Do wytwórni pasztetów przyjechała kontrola z Sanepid-u. Inspektor pyta: - Czy ten pasztet z zająca jest naprawdę z zająca? - Tak, ale prawdę mówiąc dodajemy jeszcze koninę. - A w jakich proporcjach? - Dokładnie pół na pół...den zając, jeden koń. d Lekcja w szkole w czasach paleozoiku. Nauczycielka wykuwa na kamiennej tablicy pytanie: Ile to jest 2+2? Wzywa do odpowiedzi Jasia. Ten nie zna odpowiedzi i zastanawia się. Nagle słychać straszny huk i unoszą się tumany kurzu. Nauczycielka pyta surowo: -Dzieci! Kto rzucił ściągę?

18 18 gazeta maturzysty [ rozrywka ]

19 gazeta maturzysty 19 Ucieczka do Indii cz. I Jakie są Indie? Niesamowite Tym jednym słowem odpowiadam każdemu, kto mnie o to pyta Swoją przygodę z tym drugim pod względem mieszkańców państw na świecie, zaczynam od lotniska w New Delhi. Mimo iż jest środek nocy, to po opuszczeniu samolotu w twarz uderza mnie fala gorącego powietrza. Kontrola paszportowa, odbiór bagażu i już mogę szukać taksówki. A w zasadzie to ona błyskawicznie znajduje mnie. Indie to doskonały przykład determinacji, spr ytu i wysokich umiejętności sprzedażowych jej mieszkańców. Tu każdy ma swój biznes. Na informację, że w Polsce 48 proc. ludzi czynnych zawodowo pracuje w tzw. budżetówce, Hindusi kręcą z niedowierzaniem głowami. Wygodnie ląduję na tylnim siedzeniu ambassadora. Auto wygląda jak żywcem przeniesione z lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. W środku panuje potworna duchota, a jedyna klimatyzacja na jaką można liczyć, to manualne opuszczenie szyb po dwóch stronach. Ruszamy. Ruch na drodze umiarkowany. To się zmieni wraz z nadejściem świtu. Wtedy na ulicach pierwszeństwo ma większy i silniejszy. Riksza rowerowa ustępuje motorikszy. Ta mięknie przy taksówce. Nad taksówką górę bierze autobus, jednak niepodzielnym królem indyjskich dróg jest ciężarówka koncernu Tata Motors. Przed taką nikt się nie wciska, nie próbuje wyprzedzać. Jedyne co, to trąbi. W Indiach na drodze trąbi każdy. Średnio co dwie, trzy sekundy. Na dobrą sprawę nie wiadomo, czemu to ma służyć, ale tak już jest. O dziwo, używanie klaksonu nie jest przejawem frustracji czy zdenerwowania. Nikt tam na nikogo nie krzyczy, ani się nie stresuje. Pół godziny jazdy i jesteśmy na miejscu. Mój hotel położony jest w samym środku kolorowej dzielnicy Pahar Ganj. To najbardziej znany bazar w Delhi i mekka globtroterów z całego świata. I od razu pierwsze zderzenie z prawdziwą twarzą Indii. Niemiłosierną i wszechobecną nędzą. Przytłaczające wrażenie robi na mnie widok ludzi śpiących bezpośrednio na ziemi po obu stronach ulicy. Ułożeni jeden obok drugiego, w niemalże identycznych pozycjach. Obok nich, krowy wyjadają resztki z prowizorycznego śmietnika. Za parę godzin, kiedy wstanie słońce, ci ludzie podniosą się z ziemi, otworzą kramy i zaczną swoją codzienną walkę o przetrwanie. Z uśmiechem na twarzy. Bo drugie oblicze Indii to właśnie uśmiech i wszechobecna życzliwość. Kiedy się kładę w wygodnym hotelowym łóżku, natrętnie wraca obraz moich sąsiadów śpiących na gołej ziemi przed hotelem. Paradoksu całej sytuacji dodaje fakt, iż miejsce w którym nocuję, nazywa się Hotel Relax. Nowy dzień zaczynam śniadaniem w jednej z wielu knajpek na Pahar Ganj. Jedzenie specyficzne, trzeba się przyzwyczaić. Ogromnym plusem jest to, że Indie są krajem niezwykle tanim dla Europejczyka. Przeżyć dzień łącznie z noclegiem można już za dosłownie kilka dolarów. Idąc ulicą wszędzie widać stosy śmieci, po których biega trzoda chlewna, kury i wyjątkowo chude krowy. Krowa w tym kraju jest zwierzęciem świętym. Krowy nie wolno stresować, krzyczeć na nią. Dlatego nikogo nie dziwi, kiedy takowa podchodzi do kramu z gazetami i zaczyna pożerać świeżą prasę. O świeżej trawie w mieście może tylko pomarzyć. Trudno się tym samym dziwić, że zwierzęta te wyglądają jak obraz nędzy i rozpaczy. W Delhi jest wiele ciekawych obiektów które obowiązkowo należy zwiedzić. Jednym z nich jest Red Fort, ogromna budowla z czerwonego piaskowca, o obwodzie 2 kilometrów. Zbudowana została przez Shahdżahana, tego samego który kazał wznieść na cześć swojej małżonki mauzoleum Taj Mahal w Agrze oraz znajdujący się nieopodal Czerwonego Fortu, Dżami Masdżid, największy meczet w Indiach. Na jego dziedzińcu jednorazowo może pomieścić się 25 tysięcy wyznawców Proroka. Warto również zobaczyć grobowiec cesarza Humajuna, fort Purana Kila i średniowieczny minaret Qtab Minar. Będąc w stolicy Indii, nie można nie odwiedzić Raj Ghat w starej części Delhi. Jest to miejsce kremacji Mahatmy Gandhiego. Człowieka, którego mieszkańcy Indii darzą ogromnym szacunkiem. Z wiadomych powodów. Co ciekawe na rupiach, obowiązującej w Indiach walucie, niezależnie od nominału umieszczony jest wizerunek tylko jednej osoby. Właśnie bapu, jak nazywają swego wielkiego rodaka Hindusi. W następnym numerze Gazety Maturzysty postaram się przedstawić czytelnikom kolejne ze wspaniałych miejsc w Indiach. Leżące nad Gangesem, najświętsze dla hinduizmu Varanasi. AB Indie w liczbach Powier zchnia całkowita: km wody śródlądowe: km Liczba ludności ( 2009) całkowita: 1,2 miliarda zaludnienie: 354,7 osób/km2 PKB (2008) całkowite: 1 232,9 mld USD na osobę: Natasza Lasky USD PKB (PPP) (2008) całkowite: 3 289,8 mld USD na osobę: USD Jednostka monetar na: 1 r upia indyjska = 100 pajs (paisa) (INR) Niepodległość od: Utwor zenie repub.:

20 20 gazeta maturzysty [Kulinaria] Pizza, najważniejsze informacje... Okrągłe placki prosto z XVII w. Neapolu Paweł Bręczewski d Dziś pizza jest jedną z bardziej znanych potraw. Nawiązując do jej historii pewne jest, że prawo do nazywania się twórcami pizzy mają kultur y śródziemnomorskie. To w tamtym rejonie historia osadza powstanie pizzy. Jeżeli chodzi o pochodzenie słowa pizza to prawdopodobnie wywodzi się od łacińskiego picea - słowa, którego Rzymianie używali do określania bochenka chleba w piecu. Swoją formę pizza przyjęła w epoce renesansu w centralnych Włoszech. Tam biedni chłopi używając minimum składników (pszenicy, mąki, oliwy z oliwek, słoniny, sera, naturalnych przypraw), wypiekali chlebowe placki dekorowane serem. Europejczycy wprowadzili pomidory, które początkowo zostały uznawane za trujące. Dzisiaj pomidory są jednym z podstawowych składników pizzy. W XVII i XVIII wieku stolicą najlepszej pizzy we Włoszech stał się Neapol. 100 lat później pizza stała się popularnym fast foodem. Początkowo uliczni sprzedawcy chodzili po ulicach, zachęcając klientów do kupienia pizzy. Ta uliczna sprzedaż spopularyzowała pizzę i doprowadziła do otwarcia pierwszej pizzerii. W 1830 roku w Neapolu, powstała prawdziwa pizzeria "Antica Pizzeria Porta`Alba" i do dziś istnieje. To najstarsze miejsce, w którym można zjeść pizzę na miejscu. Pizza dzisiejszy wygląd zyskała w roku 1889, kiedy to za sprawą neapolitańskiego kucharza została posypana serem Mozzarella. Ma to miejsce na okoliczność przyjazdu do Neapolu królowej Małgorzaty. Stąd też bierze swoją nazwę najbardziej znany na świecie rodzaj pizzy Margherita. Rekordowa - największa pizza była przygotowana w Johannesburgu w Południowej Afryce. Według Księgi Rekordów Guinnessa pizza miała 37,4 metra średnicy i przygotowana została z 0,5 tony mąki, 800 kg sera i 900 kg pomidorów. Rekord zanotowano 8 grudnia 1990 roku. W Feltham pod Londynem rekord na najdłuższą dostawę pizzy został osiągnięty przez Lucy Clough z Pizzerii Domino. Pizza Supreme, upieczona 17 listopada 2004, podróżowała przez dystans mil, docierając pod adres zamówienia przy ulicy Ramsey 30 w amerykańskim Melbourne 19 listopada Rekord ten znajduje się w Światowej Księdze Rekordów Guinnessa z roku Okrzyknięta najbardziej ekstrawagancką pizzą świata jest dostępna w nowojorskiej restauracji Nino's Bellissima. Jej dodatki to: sześć rodzajów kawioru, dymka, świeży homar i creme freche. To 12-calowe ciasto nosi nazwę Luksusowej Pizzy" i kosztuje dolarów (125 dolarów za kawałek). BHP randki z chłopakiem poznanym przez internet d Współcześni ludzie zmuszeni są żyć coraz szybciej i pod presją czasu. Śpieszymy się niemalże zawsze i wszędzie. Zwariowany tryb życia utrudnia poznawanie nowych znajomych, o potencjalnym partnerze nie wspominając. Niekiedy, trudno jest nam się otworzyć przed nowo poznanym mężczyzną i mu zaufać. Sytuacja jest trudna, ponieważ na szczere rozmowy, budujące pełnowartościowy związek, często nie ma po prostu czasu. Tu właśnie z pomocą (być może pozorną) przychodzi nam wirtualny świat. Siedząc wygodnie przed monitorem o dowolnej porze dnia i nocy, możemy nawiązać nową znajomość. Portale, oferujące randki przez internet, zdobywają coraz to nowsze rzesze fanów. Początkowe scenariusze zazwyczaj jednak są podobne - najpierw długie, mailowe rozmowy, kontakt telefoniczny, a następnie spotkania w realnym świecie. Te, niestety, bardzo często zamiast wielkiej miłości przynoszą wielkie rozczarowanie. Dlaczego? Ponieważ w wirtualnej przestrzeni każdy może wykreować swoją osobowość w dowolny sposób. Najczęściej dotyczy to kwestii wyglądu. Większość panów, zakładających swoje konta na portalach randkowych, opisuje się jako przystojny, wysoki mężczyzna z poczuciem humoru. Oczywiście, o gustach się nie dyskutuje, ale ile w tym może być prawdy, oceńcie same. Szukając nowych znajomości w wirtualnym świecie, należy zachować szczególną ostrożność. Przede wszystkim powinnyśmy zabezpieczyć się przed ewentualnymi niepożądanymi konsekwencjami. Nie należy podawać żadnych swoich prawdziwych danych osobowych, takich jak nazwisko, adres czy numer telefonu (na to możemy sobie pozwolić, dopiero gdy będziemy pewne, że dana osoba zasługuje na nasze zaufanie). Jeśli będziemy gotowe na rozmowę telefoniczną z potencjalnym znajomym, warto poprosić, aby to on podał nam swój numer. Wówczas, dzwoniąc do niego po raz pierwszy, możemy ukryć własny numer i ustrzec się przed ewentualnymi niepożądanymi kontaktami w przyszłości. Na pierwsze spotkanie w realnym świecie wybierajmy miejsca, w których nie zostaniemy same z nowopoznaną osobą (np. kawiarnie, restauracje). Umawiajmy się w ciągu dnia i przed randką poinformujmy znajomych bądź rodzinę, gdzie się wybieramy. Poszukiwanie partnera w internecie ma swoje plusy. Największym chyba jest możliwość długich, szczerych rozmów. Bez wstydu czy lęku, wewnętrznych zahamowań możemy napisać o tym, czego się boimy, co nas smuci i bawi. Mamy możliwość poznania kilku potencjalnych kandydatów bez zbytniego angażowania się i ewentualnego rozczarowania. Zawsze jednak istnieje jakieś ale. Na portalach randkowych zdarza się spotkać tych, którym zależy bardziej na seksualnym aspekcie znajomości niż na duchowej więzi, taką sytuację czasem trudno rozpoznać. Wówczas spotkanie w realnym świecie wiąże się z ryzykiem. Anna Kruszewska / Wydawca: ERMAT PRESS Biuro Handlowe Al. Niepodległości 39, Częstochowa tel , , fax biuro@ermat.pl Redaktor prowadzący: Anna Niegowska anna@ermat.pl tel ; nakład egz.