SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE"

Transkrypt

1 SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład 6/7 WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyka i Robotyka, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2013/2014

2 Przetworniki piezoelektryczne Niektóre kryształy (kwarc, tytanian baru) są spolaryzowane elektrycznie. Ciśnienie wywierane na kryształ piezoelektryczny, pracujący w zakresie sprężystości, skierowane równolegle do jego osi elektrycznej lub mechanicznej, powoduje powstanie ładunku elektrycznego na ściankach prostopadłych do osi elektrycznej. W budowie przetworników wykorzystuje się tzw. efekt wzdłużny (ładunki powstają na powierzchniach przyłożenia siły) oraz tzw. efekt poprzeczny (ładunki powstają na powierzchniach bocznych). Wartość ładunku elektrycznego w kulombach, powstająca na elektrodach pojedynczej płytki piezoelektrycznej w przypadku korzystania z efektu wzdłużnego: Q=d 11 F gdzie: F-siła; d 11 - wsp. piezoelektryczny(2, C/N dla kwarcu)

3 Przetworniki piezoelektryczne

4 Przetworniki piezoelektryczne

5 Przetworniki piezoelektryczne Wartość Q nie zależy od od rozmiarów, w celu zwiększenia czułości przetworników stosuje się łączenie płytek w zestawy, co powoduje wzrost błędu liniowości. Ładunek indukowany na elektrodach przy wykorzystaniu efektu poprzecznego: Q=-(b/a) d 11 F gdzie: a,b wymiary kwarcu wykonanego w postaci prostopadłościanu (vide rys.). Czułość tego przetwornika zwiększa się poprzez zmianę stosunku b/a ograniczeniem jest wyboczenie dopuszczalne i wytrzymałość mechaniczna. Przy budowie czujników przyśpieszeń korzysta się z efektu wzdłużnego, z efektu poprzecznego natomiast przy pomiarach sił i ciśnień.

6 Przetworniki piezoelektryczne O własnościach dynamicznych decydują parametry układu mechanicznego czujnika oraz współpracującego z nim układu elektronicznego. Zaletą piezoelektrycznych czujników do pomiaru siły jest duża czułość przy zachowaniu dużej sztywności elementu w który jest wbudowany. Budowane są przetworniki o zakresie pomiarowym równym pojedynczym niutonom aż do setek kn. Piezoelektryczne przetworniki umożliwiają, dzięki połączeniu z tzw. masą sejsmiczną, pomiary przyśpieszeń. Granicznym wartościami oferowanych przetworników to 10 5 g i częstotliwość drgań własnych 250 khz. Czujnik ciśnienia z kompensacją przyśpieszenia

7 Sensory w pojazdach Przetworniki piezoelektryczne

8 Sensory w pojazdach Przetworniki piezoelektryczne

9 Sensory w pojazdach Przetworniki piezoelektryczne

10 Sensory w pojazdach Przetworniki piezoelektryczne

11 Sensory w pojazdach Przetworniki piezoelektryczne

12 Elementy magnetosprężyste Magnetosprężystością nazywa się zjawisko zależności przenikalności magnetycznej materiału od naprężenia spowodowanego działaniem siły, wywołującej rozciąganie, ściskanie, skręcanie lub zginanie materiału w granicach sprężystości. Magnetostrykcją nazywa się zjawisko zmiany wymiarów materiału ferromagnetycznego umieszczonego w polu magnetycznym. Względna zmiana przenikalności magnetycznej: 2 2 B gdzie: -przenikalność magnetyczna materiału; -naprężenie w materiale; -zmiana przenikalności magnetycznej; = l /l-magnetostrykcja materiału przy nasyceniu magnetycznym; l -zmiana długości materiału przy nasyceniu magnetycznym, l-początkowa długość materiału, B -indukcja odpowiadająca nasyceniu magnetycznemu.

13 Elementy magnetosprężyste Elementy magnetosprężyste należy wykonywać z materiałów o dużej przenikalności magnetycznej, dużej magnetostrykcji i małej indukcji przy nasyceniu (np. permalloy 78,5% lub 65% Ni). Charakterystyka wydłużenia względnego elementu magnetosprężystego Charakterystyka względnej zmiany przenikalności magnetycznej elementu magnetosprężystego

14 Elementy magnetosprężyste Zasada działania. W miejscu, gdzie ma nastąpić pomiar naprężenia lub odkształcenia (np. badanego wału), umocowuje się dwa zaciski 1. Między nimi rozpięta jest ferromagnetyczna taśma 2 wykonana z materiału magnetosprężystego. Na taśmie tej umieszczone są cewki 3 i 4; cewka 3 jest zasilana prądem zmiennym o częstotliwości akustycznej, cewka 4 połączona jest z miernikiem służącym do pomiaru małych SEM. Odkształcenia wału wywołują naprężenia w taśmie 2, powoduje to zmianę jej przenikalności magnetycznej, co powoduje zmianę indukowanej SEM.

15 Elementy magnetosprężyste Jeżeli znana jest zależność: f to pomiar naprężenia może być wykonany poprzez pomiar SEM. Charakterystyka względnego przyrostu przenikalności magnetycznej w funkcji naprężenia

16 Przetworniki hallotronowe W przetwornikach tych wykorzystuje się zjawisko Halla, polegające na powstawaniu w płytce wykonanej z półprzewodnika lub metalu włączonej w obwód prądu elektrycznego i umieszczonej w polu magnetycznym o kierunku prostopadłym do powierzchni płytki i kierunku prądu tzw. napięcia Halla o kierunku prostopadłym do kierunku prądu i i kierunku pola. Zasada działania hallotronu B-wektor indukcji magnetycznej; d-grubość płytki przetwornika; I H -prąd zasilający hallotron; U H -napięcie Halla

17 Przetworniki hallotronowe Napięcie Halla określa wzór: U H =(R H /d) I H B = S I H B gdzie: R H -wsp. Halla (zależny od materiału płytki, jego czystości i temperatury); d- grubość płytki hallotronu; I H -natężenie prądu zasilającego; B-indukcja magnetyczna; S=R H /d-czułość hallotronu. Materiałami o silnych własnościach hallotronowych są antymonek indu i arsenek indu. Dla danej płytki hallotronu i określonej wartości prądu I H napięcie Halla jest wprost proporcjonalne do indukcji B. Przetworniki Halla wykorzystywane są do pomiarów siły, momentu obrotowego i nacisków, niewielkich przemieszczeń liniowych, małych i dużych przemieszczeń kątowych, obrotów, przyspieszeń oraz pola magnetycznego. Wykonywane są tzw. mikrosensory o wymiarach rzędu mikrometrów (metodą naparowywania) pozwalające uzyskać napięcia na poziomie kilku do kilkuset mv.

18 Przetworniki hallotronowe Czujnik zbliżeniowy Czujnik hallotronowy wraz z magnesem tworzą razem szczelinową komórkę czujnikową. Może ona z powodzeniem zastąpić fotokomórki np. w środowiskach zanieczyszczonych. Czujniki pola magnetycznego

19 Przetworniki hallotronowe Możliwa realizacja czujnika prędkości lub położenia

20 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

21 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

22 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

23 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

24 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

25 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

26 Sensory w pojazdach Przetworniki Halla

27 Termoelementy Elementy te wykorzystują tzw. zjawisko termoelektryczne. Polega ono na powstawaniu w zamkniętym obwodzie złożonym z dwóch różnych metali A i B siły elektromotorycznej, której wielkość zależy od różnicy temperatur spoin metali A i B. W obwodzie termoelektrycznym występują dwa rodzaje sił elektromotorycznych: siła elektromotoryczna Peltiera (E p ) ma źródło w kontaktowej różnicy potencjału na styku metali A i B; siła elektromotoryczna Thomsona (E T ) powstaje w zamkniętym obwodzie złożonym z różnych metali.

28 Termoelementy Obie siły zależą od temperatur spoin T1 i T2 i są nierozdzielne, wypadkowa siła elektromotoryczna: E E P E T k e na T1 T2 ln A B T1 T n gdzie: k-stała Boltzmana, e-ładunek elektronu, n A, n B -liczba elektronów swobodnych na 1 cm 3 metali A i B, A, B -wsp. Thomsona dla metali AiB. Z powyższej definicji wynika potrzeba stosowania układu dwóch różnych metali do pomiaru różnicy temperatur. Taki układ nazywa się termoelementem. Spoina znajdująca się w mierzonej temperaturze nosi nazwę spoiny pomiarowej, druga natomiast spoiny odniesienia. B 2

29 Termoelementy Metalom i stopom, które stosuje się do budowy termoelementów, stawia się duże wymagania tak, aby termoelement mógł cechować się następującymi zaletami: liniowość powtarzalność i stałość charakterystyki =f( - 0 ) duża czułość, definiowana jako de/d odporność na wpływy występujące w przemyśle niski koszt Zakres temperatur w zastosowaniach przemysłowych: -200 C do 1600 C. Znacznie wyższe i niższe temperatury mierzy się przy pomocy termoelementów specjalnych.

30 Termoelementy Nazwa i skład ramion Czułość [ V/deg] w temperaturze Temperatura dopuszczalna [ C] Uwagi C 800 C stała chwilowa Platyna 90%-rod 10% Platyna 5,6 10, Wzorcowy i kontrolny dla wyższych temperatur (S) Chromel Alumel Ni 94%, Mn 3%, Al 2%, Si 1% 39,5 40, Najbardziej uniwersalny termometr przemysłowy (K) Nikiel 90%, chrom 10% Nikiel 39,5 40, Uniwersalny termometr przemysłowy Żelazo Konstantan Cu 60%, Ni 40% Korzystny i stabilny dla średnich temperatur (J) Miedź Konstantan Cu 60%, Ni 40% 38,5 61, Korzystny dla niskich temperatur (T)

31 Termoelementy Sposoby wykonania spoin Charakterystyki statyczne wybranych termoelementów

32 Termoelementy Termoelementy wymagają ochrony przed mechanicznymi i chemicznymi oddziaływaniami. Osłony mają zapewnić odporność na mierzone temperatury i agresywność chemiczną, szczelność, wytrzymałość mechaniczną, izolację elektryczną. Układy do pomiaru temperatury zasadnicze znaczenie ma kompensacja wpływu zmian temperatury spoiny odniesienia lub też zapewnienie stałej temperatury tej spoiny. Budowa czujnika: 1-termoelement, 2-osłona (np. ceramiczna), 3-głowica, 4-materiał izolacyjny, 5-osłona metalowa)

33 Pirometry Pirometry służą do zdalnego, bezdotykowego pomiaru temperatury w szeroko pojętej diagnostyce urządzeń elektrycznych, mechanicznych oraz kontroli izolacji/wentylacji. Stosuje się je do kontroli temperatury pracujących urządzeń (w ruchu, pod napięciem itp.), kontroli stanu urządzeń i instalacji przemysłowych, lokalizacji miejsc o podwyższonej temperaturze, wykrywanie zagrożeń pożarowych. Podstawą fizyczną działania pirometrów jest fakt, że wszystkie ciała o temperaturze wyższej od zera absolutnego (O K) emitują promieniowanie cieplne. Pomiar natężenia tego promieniowania jest wykorzystywany w pirometrach do określenia temperatury ciała. Pirometry pracują najczęściej w zakresie podczerwieni. Natężenie i widoczny rozkład promieniowania cieplnego jest funkcją, nie tylko temperatury ciała, ale też składu chemicznego, kształtu oraz powierzchni, co jest źródłem pewnych błędów. Tylko dla ciała doskonale czarnego natężenie promieniowania jest wyłącznie funkcją temperatury.

34 Pirometry Rozróżnia się trzy zasadnicze typy pirometrów, oparte na zasadzie pomiaru natężenia promieniowania globalnego (radiacyjne), monochromatycznego i dwubarwowego. Działanie pirometru promieniowania globalnego opiera się na pomiarze promieniowania w zakresie od podczerwieni do nadfioletu. Pirometr ten stosuje się do pomiaru temperatury wewnątrz pieców przemysłowych lub temperatury powierzchni ciał w zakresie C. W zależności od rodzaju elementu skupiającego promieniowanie na detektorze wyróżniamy pirometry : soczewkowe zwierciadłowe ze światłowodem Budowa pirometru soczewkowego

35 Pirometry Pirometry monochromatyczne działają na zasadzie porównania jaskrawości obiektu i włókna żarówki wzorcowej. Porównanie promieniowania odbywa się tylko dla jednej długości fali, zwykle z zakresu 0,6-0,72 mm. Budowa i zasada działania pirometru monochromatycznego

36 Pirometry W pirometrach dwubarwowych wykorzystana jest zależność stosunku natężenia promieniowania o dwu długościach fali od temperatury ciała mierzonego. Z promieniowania globalnego wydziela się dwie wiązki o różnych długościach fali (najczęściej czerwoną i niebieską) i podaje się je naprzemiennie na wspólny detektor z określoną częstotliwością. Różny stosunek grubości płytki czerwonej i zielonej powoduje różny stosunek pochłaniania barwy zielonej i czerwonej. Punkt odczytu to takie ustawienie filtru, gdy obie barwy są jednakowo pochłonięte a obserwator widzi w obiektywie kolor szary.

37 Pirometry Współczynnika emisyjności: stały lub regulowany np.: Zakres temperatur: w zależności od wykonania nawet do 3000 C Pirometry przenośne Rozdzielona elektronika i głowica pomiarowa Pirometry stacjonarne

38 Przetworniki optoelektroniczne Rozróżniane są dwa rodzaje przetworników optoelektronicznych: przetworniki obrotowo-impulsowe do rozróżniania kierunku i odległości względnej oraz przetworniki kodowe do rozpoznawania pozycji bezwzględnej. Przetworniki te są oferowane w szerokim zakresie rozdzielczości, liczby kanałów, wykonaniach elektroniki, sygnałów wyjściowych, ze złączem lub kablem. Optoelektroniczny przetwornik obrotowo-impulsowy Optoelektroniczny przetwornik obrotowo-kodowy

39 Przetworniki optoelektroniczne Wersje wykonania

40 Przetworniki optoelektroniczne Przykłady aplikacji

41 Przetworniki optoelektroniczne Budowa Układ elektroniczny przetwarzający sygnał z układu OptoASIC na sygnały wyjściowe 30 VDC OptoASIC 3* MT- OptoASIC Tarcza kodująca ST-OptoASIC Soczewka LED Podwójnie ułożyskowany wałek

42 Przetworniki optoelektroniczne Przetworniki impulsowe: Przetworniki impulsowe są przeznaczone do pomiaru przemieszczeń kątowych, a więc zarówno do pomiaru kąta jak i prędkości kątowych. Z pomocą napędu paskowego lub zębatki, względnie koła ciernego mogą być mierzone również przemieszczenia liniowe. Te przetworniki pozwalają na określenie pozycji względnej przez zliczanie impulsów. Po za tym może być rozpoznawany kierunek ruchu dzięki przesunięciu fazowemu kanałów A i B tak, że elektronika współpracująca musi przychodzące impulsy dodawać lub odejmować (układ z kwadraturą). Kanał zerowy C (N) oznacza przy każdym obrocie pozycję absolutną, która może służyć do rozpoznawania poprawności przychodzących impulsów i wyznaczania pozycji zerowej. Rozdzielczość określana jest przez liczbę kresek na tarczy podziałowej przetwornika (działek) co odpowiada liczbie okresów z jednego kanału. Liczba impulsów zliczana w poprawnym liczniku kwadraturowym jest 4-krotnie większa od liczby działek.

43 Przetworniki optoelektroniczne Przetworniki kodowe: W przetwornikach kodowych pozycja kątowa jest zawarta jako cyfrowa informacja na tarczy podziałowej przetwornika. Dzięki temu informacja ta jest natychmiast do dyspozycji jako słowo kodowe zaraz po włączeniu lub po przerwie w zasilaniu, wględnie również po przekroczeniu częstotliwości granicznej. Tarcza podziałowa posiada wiekszą liczbę ścieżek, tak że każdy fotoelement jest przyporządkowany do swojej ścieżki. Wartości są digitalizowane i mogą być dostępne jako słowo kodowe na wyjściu. Najczęściej do kodowania używany jest kod GREY`a zamieniający wartość tylko na jednym bicie o jedną pozycję w każdym kroku pomiarowym. Dzięki temu łatwo można kontrolować poprawność kodu przy przenoszeniu informacji. Popularne są również: kod binarny i BCD.

44 Przetworniki optoelektroniczne Zasady funkcjonowania przetworników optoelektronicznych: Rozdzielczość przetworników jest określona przez tarczę podziałową. Tarcza jest w zależności od rozdzielczości przetwornika podzielona na określoną liczbę pól ciemnych i jasnych, która przemieszcza się kątowo nad podziałka maskującą. Tarcza maskująca jest oświetlana diodą IRED. Element światłoczuły odbiera z tarczy podziałowej impulsy świetlne i przetwarza je na sygnały elektryczne. Te sygnały są wzmacniane i przekształcane w poziom sygnałów elektrycznych. Poziom sygnałów zależy od następującej po fotoelementach elektronice formującej impulsy wyjściowe. Te elektroniki są najczęściej zintegrowane w przetworniku, mogą być jednak dostępne również na zewnątrz. Kierunek obrotów: Przetworniki inkrementalne nadają się do rozpoznawania kierunku obrotów. Impulsy z obu kanałów są przesunięte o 90 elektrycznych tak, że w zależności od kierunku obrotów kanał A wyprzedza kanał B względnie za nim nadąża.

45 Przetworniki optoelektroniczne Impuls zerowy: W kanale C dostępny jest impuls, który odzwierciedla punkt odniesienia. Ten punkt odniesienia dostarcza raz na obrót bezwzględnie zdefiniowany przebieg pomiarowy (znacznik zera) i umożliwia po wyłączeniu lub zaniku zasilania odzyskanie wartości mierzonej z przyporządkowaniem dokładnej wartości kąta. Sygnały wyjściowe: Elementy fotoelektryczne dostarczają przebiegi sinusoidalne. Sygnały te mogą być dostępne w zależności od typu przetwornika bezpośrednio na wyjściu. W zależności od przyłączonych do nich układów dyskryminacyjnych Schmitta przekształca się sygnał sinusoidalny na prostokątny. Układy elektroniczne w przetworniku: Poziom sygnałów wyjściowych jest określony przez elektronikę opracowująca wyjście. W standardowym układzie wyjściowym tranzystorowym poziomy sygnałów zależą od napięcia zasilania przetwornika. To wyjście zawiera z reguły tranzystor pull-up podwieszony do napięcia zasilania i jest odpowiedni dla długości kabla około 6m. W niektórych przetwornikach standardowe wyjście jest zabezpieczone przed przepolaryzowaniem. Wyjście typu Open Collector jest wyjściem standardowym, ale powinien być zastosowany zewnętrznie rezystor polaryzujący do napięcia zasilania. Dla długości połączeń rzędu 100m i częstotliwości rzędu 100kHz najbardziej odpowiednie są wyjścia typu nadajnik linii. Poziomy sygnałów są kompatybilne z poziomem CMOS lub kompatybilne z poziomami TTL. W opcji typu nadajnik linii dostępne są kanały A, B, C oraz ich negacje.

46 Przetworniki optoelektroniczne Podłączanie przetworników do układów zewnętrznych Dla prostych zadań pomiarowych, w których nie jest wymagana duża prędkość obróbki i w których nie musza być pokonane duże odległości, przetwornik impulsowy może być podłączony wprost do sterownika programowanego logicznie (PLC), jeśli tylko taki zawiera liczniki rewersyjne. Przy tym przetwornik musi być zasilony z zewnętrznego napięcia zasilania, które będzie oddzielone galwanicznie od układu PLC. Zwykłe sterowniki PLC wymagają na wejściu sygnałów 24V, tak że powinien być zastosowany przetwornik z wyjściem typu Push-Pull (wyjście totem pole). Częstotliwość graniczna sterownika PLC nie przekracza zwykle 500Hz. Liczniki opracowują częstotliwości od około 50kHz przy poziomie 24V do 500kHz przy poziomie TTL bez wpływu na pracę jednostki centralnej sterownika. Ażeby podnieść odporność na zakłócenia zalecane jest stosowanie w przetwornikach impulsowych wyjścia typu nadajnik linii. Tutaj występują obok sygnałów A, B i C ich negacje /A, /B, /C dzięki temu realizowane są długości przewodów do 100m przy częstotliwości 100kHz. Stosowanie specjalnie do tego przystosowanych układów scalonych typu LS7082/3/4 ułatwia podłączenie przetworników do liczników zewnętrznych. Zastosowanie modułu MOD310 załatwia całkowicie problem rozróżniania impulsów, multiplikacji zboczy a jednocześnie decentralnego przyjmowania impulsów z dwóch przetworników, wysyłania ich po łączu szeregowym typu RS232 do komputera w celu dalszej obróbki. Moduł MOD310 jest też przygotowany do samodzielnej obróbki sygnałów z dwóch przetworników impulsowych i podejmowania decyzji co do sterowania dwóch silników DC za pomocą kanałów PWM. Moduł MOD310 może niezależnie od współpracy z dwoma przetwornikami obrotowo-impulsowymi lub liniałami optycznymi współpracować z przetwornikami kodowymi. Przetworniki kodowe można podłączać do modułu w większej liczbie stosując moduł rozszerzenia I/O.

47 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Otwarty kolektor (Open Collector, OC) Wyjście typu Open Collector (NPN) stosowane jest dla wejść sterowników typu źródło (source). W stanie załączenia (sygnał enkodera = 1) na wyjściu typu OC panuje stan 0V (zwarcie do GND). W stanie wyłączenia na wyjściu brak jest sygnału (wyjście "wisi" w powietrzu). Podstawową zaletą tego typu wyjścia jest niski koszt wykonania. Z racji na sporą podatność na zakłócenia, wyjście to nie nadaje się na przesyłanie sygnałów na większe odległości (> 10m) lub w miejscach, gdzie występują duże zakłócenia. Dla tego typu wyjścia nie występują sygnały zanegowane (/A,/B).

48 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Wyjście typu "Push-Pull" (PP) Wyjście typu Push-Pull posiada dwa stany aktywne. W stanie załączenia na wyjście podawane jest napięcie zasilania (+VCC), a w stanie wyłączenia na wyjście podawany jest sygnał masy (GND). Główną zaletą tego typu wyjścia jest zdolność do przesyłania większych prądów (brak stanu w którym wyjście wisi w powietrzu, brak stanów nieustalonych doprowadzanych do wejścia sterownika). Pozwala to na przesyłanie sygnałów na znacznie większe odległości oraz na pracę w zakłóconym otoczeniu.

49 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Wyjście typu Nadajnik Linii (Line Driver) Wyjście typu Nadajnik Linii (Line Driver ) zbudowane jest tak jak wyjście typu Push- Pull lecz oprócz wyjść A i B występują także dodatkowe sygnały zanegowane (/A, /B), pozwalające na różnicowe przesyłanie sygnałów, co zwiększa maksymalny zasięg transmisji. Wyjście tego typu pozwala na obciążenie prądem do 30mA, a napięcie wyjściowe w stanie wysokim wynosi zazwyczaj +5V.

50 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Wyjście typu TTL Zdarzają się enkodery (zasilane najczęściej z +5V) posiadające wyjście w standardzie TTL, które zbliżone jest do wyjścia typu Push-Pull. Różnica polega na przystosowaniu wyjścia do poziomu napięć akceptowalnych przez układy cyfrowe, w których stan wysoki (1) jest uznawany za napięcie > 3,6V, a stan niski (0) za napięcie <0,2V. Dlatego na wyjściu takiego enkodera występuje stan niski 0...0,2V lub stan wysoki 3,6...5V. Prąd pobierany z takiego wyjścia, o ile producent nie poda inaczej, nie powinien przekraczać 20mA. Wyjście TTL może występować także jako Line Driver - wówczas enkoder posiada dodatkowe sygnały zanegowane /A i /B, które również pracują w standardzie napięć TTL.

51 Przetworniki optoelektroniczne Podłączanie enkoderów inkrementalnych Sposób podłączenia enkodera inkrementalnego do sterownika (czy innego układu współpracującego z enkoderem) uzależniony jest od: typu wyjścia enkodera, typu wejścia sterownika, napięcia zasilania enkodera. Enkodery o zasilaniu +5V (TTL) Rzadziej spotykane w automatyce. Enkodery te zasila się zawsze stałym napięciem +5V, a ich wyjścia wykonane są zazwyczaj w standardzie TTL. Enkoder taki może być podłączony do sterownika posiadającego wejścia w standardzie TTL, lub 5V. Enkoder ten nie będzie działał ze sterownikami, które wymagają podawania sygnałów V.

52 Przetworniki optoelektroniczne Podłączanie enkoderów inkrementalnych Enkodery o zasilaniu VDC (Open Collector, Line Driver, Push-Pull) Enkodery zasilane napięciem V posiadają zazwyczaj wyjścia w standardzie Open Collector, Push-Pull lub Line Driver. Mogą być podłączane do wejść (zazwyczaj optoizolowanych) przyjmujących napięcia w standardzie 24V. Enkodery te mogą być także podłączane do wejść optoizolowanych pracujących w standardzie 5V, jednak wówczas niezbędne jest dodanie rezystora ograniczającego prąd w szereg z liniami danych. Wartość takiego rezystora powinna wynosić około 1,5 k.

53 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Enkodery z wyjściem typu Open Collector Enkodery o wyjściach typu Otwarty Kolektor mogą współpracować tylko z wejściami różnicowymi (a) (osobno sygnały + i - dla każdego z wejść). Po dodaniu dodatkowych rezystorów podciągających mogą sterować także wejściami pracującymi w standardzie TTL (b).

54 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Enkodery z wyjściem typu Push-Pull Enkodery z wyjściami typu Push-Pull mogą sterować zarówno wejściami ze wspólną masą (a), z wejściami różnicowymi (b) a także z wspólnym sygnałem +.

55 Przetworniki optoelektroniczne Typy wyjść enkoderów inkrementalnych Enkodery z wyjściem typu Line Driver Enkodery z wyjściami typu Nadajnik Linii mogą współpracować z wejściami ze wspólną masą (a). Można je także podłączyć jak enkoder z wyjściem Push-Pull do wejścia różnicowego jednak z racji na dostępny sygnał prosty i zanegowany dedykowane są do współpracy wejściami różnicowymi podłączonymi jak na (b). Takie podłączenie zapewnia najlepszą odporność na zakłócenia i pozwala na przesyłanie sygnałów na znacznie większe odległości niż dla innych przypadków.

56 Sensory w pojazdach Przetworniki optoelektyczne

57 Sensory w pojazdach Przetworniki optoelektyczne

58 Sensory w pojazdach Przetworniki optoelektyczne

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyka i Robotyka, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2016/2017 Elementy pojemnościowe Elementem pojemnościowym nazywamy element, którego zadaniem

Bardziej szczegółowo

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyka i Robotyka, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2015/2016 Elementy pojemnościowe Elementem pojemnościowym nazywamy element, którego zadaniem

Bardziej szczegółowo

Elementy pojemnościowe

Elementy pojemnościowe Elementy pojemnościowe Elementem pojemnościowym nazywamy element, którego zadaniem jest przetworzenie dowolnej wielkości, nieelektrycznej lub elektrycznej, na elektryczny sygnał napięciowy lub prądowy,

Bardziej szczegółowo

Elementy indukcyjne. duża czułość i sztywność układu stateczne i bezstopniowe przekazywanie sygnału mała siła oddziaływania duża pewność ruchu

Elementy indukcyjne. duża czułość i sztywność układu stateczne i bezstopniowe przekazywanie sygnału mała siła oddziaływania duża pewność ruchu Elementy indukcyjne Elementem indukcyjnym nazywamy urządzenie, którego zadaniem jest przetworzenie dowolnej wielkości nieelektrycznej lub elektrycznej na elektryczny sygnał napięciowy lub prądowy. Sygnał

Bardziej szczegółowo

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY Automatyka i Robotyka, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2015/2016 Elementy indukcyjne Elementem indukcyjnym nazywamy urządzenie, którego zadaniem jest

Bardziej szczegółowo

Czujniki i urządzenia pomiarowe

Czujniki i urządzenia pomiarowe Czujniki i urządzenia pomiarowe Czujniki zbliŝeniowe (krańcowe), detekcja obecności Wyłączniki krańcowe mechaniczne Dane techniczne Napięcia znamionowe 8-250VAC/VDC Prądy ciągłe do 10A śywotność mechaniczna

Bardziej szczegółowo

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Sensory (czujniki)

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Sensory (czujniki) Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne Sensory (czujniki) 1 Zestawienie najważniejszych wielkości pomiarowych w układach mechatronicznych Położenie (pozycja), przemieszczenie Prędkość liniowa,

Bardziej szczegółowo

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY MECHATRONIKA, rok III, sem. 5 Rok akademicki 2015/2016 Przetworniki optoelektroniczne Rozróżniane są dwa rodzaje przetworników optoelektronicznych:

Bardziej szczegółowo

PRZETWORNIKI POMIAROWE

PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIK POMIAROWY element systemu pomiarowego, który dokonuje fizycznego przetworzenia z określoną dokładnością i według określonego prawa mierzonej wielkości na inną wielkość

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW

CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW CHARAKTERYSTYKA PIROMETRÓW I METODYKA PRZEPROWADZANIA POMIARÓW Wykaz zagadnień teoretycznych, których znajomość jest niezbędna do wykonania ćwiczenia: Prawa promieniowania: Plancka, Stefana-Boltzmana.

Bardziej szczegółowo

BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO

BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO Temat ćwiczenia: BEZDOTYKOWY CZUJNIK ULTRADŹWIĘKOWY POŁOŻENIA LINIOWEGO 1. Wprowadzenie Ultradźwiękowy bezdotykowy czujnik położenia liniowego działa na zasadzie pomiaru czasu powrotu impulsu ultradźwiękowego,

Bardziej szczegółowo

Pracownia Automatyki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 2 str. 1/7 ĆWICZENIE 2

Pracownia Automatyki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 2 str. 1/7 ĆWICZENIE 2 Pracownia Automatyki Katedry Tworzyw Drzewnych Ćwiczenie 2 str. 1/7 ĆWICZENIE 2 WYBRANE ELEKTRYCZNE CZUJNIKI-PRZETWORNIKI PRZESUNIĘĆ LINIOWYCH I KĄTOWYCH 1.CEL ĆWICZENIA: zapoznanie się z podstawowymi

Bardziej szczegółowo

Czujniki podczerwieni do bezkontaktowego pomiaru temperatury. Czujniki stacjonarne.

Czujniki podczerwieni do bezkontaktowego pomiaru temperatury. Czujniki stacjonarne. Czujniki podczerwieni do bezkontaktowego pomiaru temperatury Niemiecka firma Micro-Epsilon, której WObit jest wyłącznym przedstawicielem w Polsce, uzupełniła swoją ofertę sensorów o czujniki podczerwieni

Bardziej szczegółowo

Pomiar prędkości obrotowej

Pomiar prędkości obrotowej 2.3.2. Pomiar prędkości obrotowej Metody: Kontaktowe mechaniczne (prądniczki tachometryczne różnych typów), Bezkontaktowe: optyczne (światło widzialne, podczerwień, laser), elektromagnetyczne (indukcyjne,

Bardziej szczegółowo

LUZS-12 LISTWOWY UNIWERSALNY ZASILACZ SIECIOWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, kwiecień 1999 r.

LUZS-12 LISTWOWY UNIWERSALNY ZASILACZ SIECIOWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, kwiecień 1999 r. LISTWOWY UNIWERSALNY ZASILACZ SIECIOWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Wrocław, kwiecień 1999 r. 50-305 WROCŁAW TEL./FAX (+71) 373-52-27 ul. S. Jaracza 57-57a TEL. 602-62-32-71 str.2 SPIS TREŚCI 1.OPIS

Bardziej szczegółowo

www.contrinex.com 241 ü Obudowy z tworzywa lub metalu ü 4- lub 2-przewodowe ü Regulowane zasięgi działania ü Detekcja wszystkich rodzajów materiałów

www.contrinex.com 241 ü Obudowy z tworzywa lub metalu ü 4- lub 2-przewodowe ü Regulowane zasięgi działania ü Detekcja wszystkich rodzajów materiałów czujniki Pojemnościowe zalety: ü Obudowy z tworzywa lub metalu ü 4- lub 2-przewodowe ü Regulowane zasięgi działania ü Detekcja wszystkich rodzajów materiałów www.contrinex.com 241 czujniki Pojemnościowe

Bardziej szczegółowo

Przetworniki pomiarowe obrotu i przesunięcia liniowego

Przetworniki pomiarowe obrotu i przesunięcia liniowego Numer zamówieniowy: typ kołnierz i otwór pod wał względnie wał 14 = kołnierz synchro z otworem pod wał 12 mm 25 = kołnierz zaciskowy z wałem 12 mm 26 = kołnierz zaciskowy z wałem 12 mm i adapterem mocowanym

Bardziej szczegółowo

Pomiary drogi (przemieszczenia) i kąta [5]

Pomiary drogi (przemieszczenia) i kąta [5] Pomiary drogi (przemieszczenia) i kąta [5] Metody potencjometryczne Odwzorowanie wielkości wejściowej (droga, kąt) w zmianę oporności (R(x)). Obiekt pomiaru łączony jest bezpośrednio lub za pomocą przekładni

Bardziej szczegółowo

Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach

Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach Wyjścia analogowe w sterownikach, regulatorach 1 Sygnały wejściowe/wyjściowe w sterowniku PLC Izolacja galwaniczna obwodów sterownika Zasilanie sterownika Elementy sygnalizacyjne Wejścia logiczne (dwustanowe)

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE ENERGIĄ. dla istniejących i nowych budynków.

ZARZĄDZANIE ENERGIĄ. dla istniejących i nowych budynków. ZARZĄDZANIE ENERGIĄ dla istniejących i nowych budynków www.phonomedia.pl Zarządzanie energią (rozwiązanie bezprzewodowe) BUS (rozwiązanie magistralowe) do istniejących mieszkań oraz domów Switch (Router)

Bardziej szczegółowo

Struktura układu pomiarowego drgań mechanicznych

Struktura układu pomiarowego drgań mechanicznych Wstęp Diagnostyka eksploatacyjna maszyn opiera się na obserwacji oraz analizie sygnału uzyskiwanego za pomocą systemu pomiarowego. Pomiar sygnału jest więc ważnym, integralnym jej elementem. Struktura

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI

ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 1 ĆWICZENIE 15 BADANIE WZMACNIACZY MOCY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI 15.1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest poznanie podstawowych właściwości wzmacniaczy mocy małej częstotliwości oraz przyswojenie umiejętności

Bardziej szczegółowo

Czujniki temperatur, termopary

Czujniki temperatur, termopary Czujniki temperatur, termopary 1 Termopara Czujniki termoelektryczne są to przyrządy reagujące na zmianę temperatury zmianą siły termodynamicznej wbudowanego w nie termoelementu. Połączone na jednym końcu

Bardziej szczegółowo

Spis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania

Spis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania Spis treści Wstęp Rozdział 1. Metrologia przedmiot i zadania 1.1. Przedmiot metrologii 1.2. Rola i zadania metrologii współczesnej w procesach produkcyjnych 1.3. Główny Urząd Miar i inne instytucje ważne

Bardziej szczegółowo

SIŁOWNIKI CZUJNIK POZYCJI

SIŁOWNIKI CZUJNIK POZYCJI SIŁOWNIKI CZUJNIK POZYCJI 1 SIŁOWNIKI 2 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE STRONA 4 CZUJNIKI POZYCJI LTS STRONA 5 SIŁOWNIKI CZUJNIKI POZYCJI LTL STRONA 9 SPIS TREŚCI CZUJNIKI POZYCJI LTE STRONA 12 3 WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 34. Badanie elementów optoelektronicznych

Ćwiczenie nr 34. Badanie elementów optoelektronicznych Ćwiczenie nr 34 Badanie elementów optoelektronicznych 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elementami optoelektronicznymi oraz ich podstawowymi parametrami, a także doświadczalne sprawdzenie

Bardziej szczegółowo

Enkoder magnetyczny AS5040.

Enkoder magnetyczny AS5040. Enkoder magnetyczny AS5040. Edgar Ostrowski Jan Kędzierski www.konar.ict.pwr.wroc.pl Wrocław, 28.01.2007 1 Spis treści 1 Wstęp... 3 2 Opis wyjść... 4 3 Tryby pracy... 4 3.1 Tryb wyjść kwadraturowych...

Bardziej szczegółowo

Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2)

Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) Badanie własności hallotronu, wyznaczenie stałej Halla (E2) 1. Wymagane zagadnienia - ruch ładunku w polu magnetycznym, siła Lorentza, pole elektryczne - omówić zjawisko Halla, wyprowadzić wzór na napięcie

Bardziej szczegółowo

Sterowniki Programowalne Sem. V, AiR

Sterowniki Programowalne Sem. V, AiR Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Sterowniki Programowalne Sem. V, AiR Opis stanowiska sterowania prędkością silnika 3-fazowego Opracował: mgr inż. Arkadiusz Cimiński Data: październik, 2016 r. Opis

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 2a. Pomiar napięcia z izolacją galwaniczną Doświadczalne badania charakterystyk układów pomiarowych CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE

Ćwiczenie 2a. Pomiar napięcia z izolacją galwaniczną Doświadczalne badania charakterystyk układów pomiarowych CZUJNIKI POMIAROWE I ELEMENTY WYKONAWCZE Politechnika Łódzka Katedra Mikroelektroniki i Technik Informatycznych 90-924 Łódź, ul. Wólczańska 221/223, bud. B18 tel. 42 631 26 28 faks 42 636 03 27 e-mail secretary@dmcs.p.lodz.pl http://www.dmcs.p.lodz.pl

Bardziej szczegółowo

Przykład 2. Przykład 3. Spoina pomiarowa

Przykład 2. Przykład 3. Spoina pomiarowa Wykład 10. Struktura toru pomiarowego. Interfejsy, magistrale, złącza. Eksperyment pomiarowy zjawisko lub model metrologiczny mezurand, czujniki przetwarzanie na sygnał elektryczny, kondycjonowanie sygnału

Bardziej szczegółowo

Przetworniki pomiarowe liniowego przesunięcia Enkoder linkowy A50

Przetworniki pomiarowe liniowego przesunięcia Enkoder linkowy A50 Wysoka żywotność Przyśpieszenie Temperatura pracy Odporność na wibracje Wysoki stopień ochrony Zabezp. polaryzacji Niezawodny - obudowa z anodowanego aluminium pokryta tytanem chroni przed czynnikami środowiska

Bardziej szczegółowo

Panelowe przyrządy cyfrowe. Ogólne cechy techniczne

Panelowe przyrządy cyfrowe. Ogólne cechy techniczne DHB Panelowe przyrządy cyfrowe Panelowe przyrządy cyfrowe, pokazujące na ekranie, w zależności od modelu, wartość mierzonej zmiennej elektrycznej lub wartość proporcjonalną sygnału procesowego. Zaprojektowane

Bardziej szczegółowo

3. Przebieg ćwiczenia I. Porównanie wskazań woltomierza wzorcowego ze wskazaniami woltomierza badanego.

3. Przebieg ćwiczenia I. Porównanie wskazań woltomierza wzorcowego ze wskazaniami woltomierza badanego. Badanie woltomierza 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z rożnymi układami nastawienia napięcia oraz metodami jego pomiaru za pomocą rożnych typów woltomierzy i nabranie umiejętności posługiwania

Bardziej szczegółowo

Proste układy wykonawcze

Proste układy wykonawcze Proste układy wykonawcze sterowanie przekaźnikami, tyrystorami i małymi silnikami elektrycznymi Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne

Bardziej szczegółowo

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE

SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE SENSORY I SYSTEMY POMIAROWE Wykład WYDZIAŁ MECHANICZNY AUTOMATYKA I ROBOTYKA, rok II, sem. 4 Rok akademicki 2017/2018 Przetworniki optoelektroniczne Rozróżniane są dwa rodzaje przetworników optoelektronicznych:

Bardziej szczegółowo

DTR.ATL.GI-22.LI-23 APLISENS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWEJ APARATURY POMIAROWEJ I ELEMENTÓW AUTOMATYKI DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA

DTR.ATL.GI-22.LI-23 APLISENS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWEJ APARATURY POMIAROWEJ I ELEMENTÓW AUTOMATYKI DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA DTR.ATL.GI-22.LI-23 APLISENS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWEJ APARATURY POMIAROWEJ I ELEMENTÓW AUTOMATYKI DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA EKONOMICZNY LISTWOWY PRZETWORNIK TEMPERATURY TYPU ATL INTELIGENTNY GŁOWICOWY

Bardziej szczegółowo

Przetworniki pomiarowe liniowego przesunięcia Enkoder linkowy D135

Przetworniki pomiarowe liniowego przesunięcia Enkoder linkowy D135 Wysoka żywotność Przyśpieszenie Temperatura pracy Odporność na wibracje Wysoki stopień ochrony Zabezp. polaryzacji Niezawodny - obudowa z anodowanego aluminium pokryta tytanem chroni przed czynnikami środowiska

Bardziej szczegółowo

Zjawisko Halla Referujący: Tomasz Winiarski

Zjawisko Halla Referujący: Tomasz Winiarski Plan referatu Zjawisko Halla Referujący: Tomasz Winiarski 1. Podstawowe definicje ffl wektory: E, B, ffl nośniki ładunku: elektrony i dziury, ffl podział ciał stałych ze względu na własności elektryczne:

Bardziej szczegółowo

Podstawy mechatroniki 5. Sensory II

Podstawy mechatroniki 5. Sensory II Podstawy mechatroniki 5. Sensory Politechnika Poznańska Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn Poznań, 20 grudnia 2015 Budowa w odróżnieniu od czujników indukcyjnych mogą, oprócz obiektów metalowych wykrywać,

Bardziej szczegółowo

Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych MBS 4500

Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych MBS 4500 Karta katalogowa Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych MBS 4500 Przetworniki ciśnienia typu MBS 4500 przeznaczone są do niemal wszystkich zastosowań przemysłowych i oferują niezawodny pomiar

Bardziej szczegółowo

Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych typu MBS 4510

Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych typu MBS 4510 MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Karta katalogowa Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych typu MBS 4510 Przetworniki ciśnienia MBS 4510 z płaską membraną przeznaczone są do stosowania z medium

Bardziej szczegółowo

Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi

Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi Temat nr 3: Pomiar temperatury termometrami termoelektrycznymi 1.Wiadomości podstawowe Termometry termoelektryczne należą do najbardziej rozpowszechnionych przyrządów, służących do bezpośredniego pomiaru

Bardziej szczegółowo

Czujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są

Czujniki. Czujniki służą do przetwarzania interesującej nas wielkości fizycznej na wielkość elektryczną łatwą do pomiaru. Najczęściej spotykane są Czujniki Ryszard J. Barczyński, 2010 2015 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Czujniki Czujniki służą do przetwarzania interesującej

Bardziej szczegółowo

Klasyczny efekt Halla

Klasyczny efekt Halla Klasyczny efekt Halla Rysunek pochodzi z artykułu pt. W dwuwymiarowym świecie elektronów, autor: Tadeusz Figielski, Wiedza i Życie, nr 4, 1999 r. Pełny tekst artykułu dostępny na stronie http://archiwum.wiz.pl/1999/99044800.asp

Bardziej szczegółowo

Wybrane elementy elektroniczne. Rezystory NTC. Rezystory NTC

Wybrane elementy elektroniczne. Rezystory NTC. Rezystory NTC Wybrane elementy elektroniczne Rezystory NTC Czujniki temperatury Rezystancja nominalna 20Ω 40MΩ (typ 2kΩ 40kΩ) Współczynnik temperaturowy -2-5% [%/K] Max temperatura pracy 120 200 (350) [ºC] Współczynnik

Bardziej szczegółowo

teoretyczne podstawy działania

teoretyczne podstawy działania Techniki Niskotemperaturowe w medycynie Seminarium Termoelektryczne urządzenia chłodnicze - teoretyczne podstawy działania Edyta Kamińska IMM II st. Sem I 1 Spis treści Termoelektryczność... 3 Zjawisko

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE ENERGIĄ. dla istniejących i nowych budynków.

ZARZĄDZANIE ENERGIĄ. dla istniejących i nowych budynków. ZARZĄDZANIE ENERGIĄ dla istniejących i nowych budynków www.inels.pl Zarządzanie energią BUS (rozwiązanie magistralowe) do dużych budynków (rozwiązanie bezprzewodowe) do istniejących mieszkań oraz domów

Bardziej szczegółowo

Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych Typu MBS 4500

Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych Typu MBS 4500 MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Karta katalogowa Przetworniki ciśnienia do zastosowań przemysłowych Typu MBS 4500 Przetworniki ciśnienia typu MBS 4500 przeznaczone są do niemal wszystkich zastosowań przemysłowych

Bardziej szczegółowo

Touch button module. Moduł przycisku dotykowy z podświetleniem LED

Touch button module. Moduł przycisku dotykowy z podświetleniem LED Touch button module Moduł przycisku dotykowy z podświetleniem LED 1 S t r o n a 1. Opis ogólny Moduł dotykowy został zaprojektowany jako tania alternatywa dostępnych przemysłowych przycisków dotykowych.

Bardziej szczegółowo

Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY

Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY Temperatura, PRZYRZĄDY DO POMIARU TEMPERATURY Pojęcie temperatury jako miary stanu cieplnego kojarzy się z odczuciami fizjologicznymi Jeden ze parametrów stanu termodynamicznego układu charakteryzujący

Bardziej szczegółowo

Przetworniki pomiarowe liniowego przesunięcia Enkoder linkowy B80

Przetworniki pomiarowe liniowego przesunięcia Enkoder linkowy B80 Wysoka żywotność Przyśpieszenie Temperatura pracy Odporność na wibracje Wysoki stopień ochrony Zabezp. polaryzacji Niezawodny - obudowa z anodowanego aluminium pokryta tytanem chroni przed czynnikami środowiska

Bardziej szczegółowo

Przetworniki pomiarowe obrotu i przesunięcia liniowego

Przetworniki pomiarowe obrotu i przesunięcia liniowego najwyższa na rynku odporność na wstrząsy ( 2500 m/s 2 ; 6 ms wg DINIEC 68227) podziałki: aż do 16384 (14 bit); jednoobrotowe wykonanie z wałem; średnica obudowy 58 mm stopień ochrony IP 65 liczne opcje

Bardziej szczegółowo

WAT WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH

WAT WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH WAT WYDZIAŁ ELEKTRONIKI INSTYTT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH Przedmiot: CZJNIKI I PRZETWORNIKI Ćwiczenie nr 2 PROTOKÓŁ / SPRAWOZDANIE Temat: Przetworniki indukcyjnościowe /POMIARY PRZEMIESZCZEŃ LINIOWYCH I

Bardziej szczegółowo

2.1 Porównanie procesorów

2.1 Porównanie procesorów 1 Wstęp...1 2 Charakterystyka procesorów...1 2.1 Porównanie procesorów...1 2.2 Wejścia analogowe...1 2.3 Termometry cyfrowe...1 2.4 Wyjścia PWM...1 2.5 Odbiornik RC5...1 2.6 Licznik / Miernik...1 2.7 Generator...2

Bardziej szczegółowo

Podstawy mechatroniki 4. Sensory

Podstawy mechatroniki 4. Sensory Podstawy mechatroniki 4. Sensory Politechnika Poznańska Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn Poznań, 07 grudnia 2015 Wprowadzenie stotnym składnikiem systemów mechatronicznych są sensory, tzn. urządzenia

Bardziej szczegółowo

LMWX-22 INTELIGENTNY MODUŁ WEJŚĆ / WYJŚĆ DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, październik 2000 r.

LMWX-22 INTELIGENTNY MODUŁ WEJŚĆ / WYJŚĆ DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, październik 2000 r. INTELIGENTNY MODUŁ WEJŚĆ / WYJŚĆ DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Wrocław, październik 2000 r. 50-305 WROCŁAW TEL./FAX (+71) 373-52-27 ul. S.JARACZA 57-57A TEL. 0-602-62-32-71 str.2 SPIS TREŚCI 1.OPIS TECHNICZNY...3

Bardziej szczegółowo

Przetworniki ciśnienia do zastosowań ogólnych typu MBS 1700 i MBS 1750

Przetworniki ciśnienia do zastosowań ogólnych typu MBS 1700 i MBS 1750 Karta katalogowa Przetworniki ciśnienia do zastosowań ogólnych typu MBS 1700 i MBS 1750 Kompaktowe przetworniki ciśnienia typu MBS 1700 i MBS 1750 przeznaczone są do pracy w większości typowych aplikacji.

Bardziej szczegółowo

PRZETWORNIKI POMIAROWE

PRZETWORNIKI POMIAROWE PRZETWORNIKI POMIAROWE Zastosowanie: przemysł spożywczy magazynowanie żywności, leków, itp. energetyka (telemechanika rozdzielni NN, SN, WN) elektrownie kopalnie przemysł motoryzacyjny suszarnie kotłownie,

Bardziej szczegółowo

Temat ćwiczenia. Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi

Temat ćwiczenia. Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi POLITECHNIKA ŚLĄSKA W YDZIAŁ TRANSPORTU Temat ćwiczenia Pomiary przemieszczeń metodami elektrycznymi Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z elektrycznymi metodami pomiarowymi wykorzystywanymi

Bardziej szczegółowo

Dioda półprzewodnikowa

Dioda półprzewodnikowa mikrofalowe (np. Gunna) Dioda półprzewodnikowa Dioda półprzewodnikowa jest elementem elektronicznym wykonanym z materiałów półprzewodnikowych. Dioda jest zbudowana z dwóch różnie domieszkowanych warstw

Bardziej szczegółowo

Przetworniki ciśnienia do zastosowań ogólnych typu MBS 1700 i MBS 1750

Przetworniki ciśnienia do zastosowań ogólnych typu MBS 1700 i MBS 1750 MAKING MODERN LIVING POSSIBLE Karta katalogowa Przetworniki ciśnienia do zastosowań ogólnych typu MBS 1700 i MBS 1750 Kompaktowe przetworniki ciśnienia typu MBS 1700 i MBS 1750 przeznaczone są do pracy

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego

Liniowe układy scalone. Elementy miernictwa cyfrowego Liniowe układy scalone Elementy miernictwa cyfrowego Wielkości mierzone Czas Częstotliwość Napięcie Prąd Rezystancja, pojemność Przesunięcie fazowe Czasomierz cyfrowy f w f GW g N D L start stop SB GW

Bardziej szczegółowo

Programowanie mikrokontrolerów AVR z rodziny ATmega.

Programowanie mikrokontrolerów AVR z rodziny ATmega. Programowanie mikrokontrolerów AVR z rodziny ATmega. Materiały pomocnicze Jakub Malewicz jakub.malewicz@pwr.wroc.pl Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości lub w częściach bez zgody i wiedzy autora

Bardziej szczegółowo

Pomiar przemieszczeń i prędkości liniowych i kątowych

Pomiar przemieszczeń i prędkości liniowych i kątowych POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ TRANSPORTU KATEDRA TRANSPORTU SZYNOWEGO LABORATORIUM DIAGNOSTYKI POJAZDÓW SZYNOWYCH ĆWICZENIE 11 Pomiar przemieszczeń i prędkości liniowych i kątowych Katowice, 2009.10.01 1.

Bardziej szczegółowo

Kondensator. Kondensator jest to układ dwóch przewodników przedzielonych

Kondensator. Kondensator jest to układ dwóch przewodników przedzielonych Kondensatory Kondensator Kondensator jest to układ dwóch przewodników przedzielonych dielektrykiem, na których zgromadzone są ładunki elektryczne jednakowej wartości ale o przeciwnych znakach. Budowa Najprostsze

Bardziej szczegółowo

Politechnika Białostocka

Politechnika Białostocka Politechnika Białostocka Wydział Elektryczny Katedra Automatyki i Elektroniki Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu: ELEKTRONIKA EKS1A300024 BADANIE TRANZYSTORÓW BIAŁYSTOK 2015 1. CEL I ZAKRES

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/DE03/00923 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/DE03/00923 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 204399 (21) Numer zgłoszenia: 370760 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 20.03.2003 (86) Data i numer zgłoszenia

Bardziej szczegółowo

Efekt Halla. Cel ćwiczenia. Wstęp. Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Siła Loretza

Efekt Halla. Cel ćwiczenia. Wstęp. Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Siła Loretza Efekt Halla Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie efektu Halla. Wstęp Siła Loretza Na ładunek elektryczny poruszający się w polu magnetycznym w kierunku prostopadłym do linii pola magnetycznego działa

Bardziej szczegółowo

SDD287 - wysokoprądowy, podwójny driver silnika DC

SDD287 - wysokoprądowy, podwójny driver silnika DC SDD287 - wysokoprądowy, podwójny driver silnika DC Własności Driver dwóch silników DC Zasilanie: 6 30V DC Prąd ciągły (dla jednego silnika): do 7A (bez radiatora) Prąd ciągły (dla jednego silnika): do

Bardziej szczegółowo

i elementy z półprzewodników homogenicznych część II

i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Półprzewodniki i elementy z półprzewodników homogenicznych część II Ryszard J. Barczyński, 2016 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego

Bardziej szczegółowo

Karta katalogowa V E3XB. Moduł wejść/wyjść Snap. 18 (podzielone na dwie grupy) Typ wejść

Karta katalogowa V E3XB. Moduł wejść/wyjść Snap. 18 (podzielone na dwie grupy) Typ wejść Karta katalogowa V200-18-E3XB Moduł wejść/wyjść Snap Specyfikacja techniczna Wejścia cyfrowe Liczba wejść 18 (podzielone na dwie grupy) Typ wejść Tranzystorowe typu pnp (źródło) lub npn (dren) Nominalne

Bardziej szczegółowo

Moduł wejść/wyjść VersaPoint

Moduł wejść/wyjść VersaPoint Analogowy wyjściowy napięciowo-prądowy o rozdzielczości 16 bitów 1 kanałowy Moduł obsługuje wyjście analogowe sygnały napięciowe lub prądowe. Moduł pracuje z rozdzielczością 16 bitów. Parametry techniczne

Bardziej szczegółowo

Czujniki temperatury

Czujniki temperatury Czujniki temperatury Pomiar temperatury Pomiar temperatury jest jednym z najczęściej wykonywanych pomiarów wielkości nieelektrycznej w gospodarstwach domowych jak i w przemyśle. Do pomiaru temperatury

Bardziej szczegółowo

Czujniki prędkości obrotowej silnika

Czujniki prędkości obrotowej silnika Czujniki prędkości obrotowej silnika Czujniki prędkości obrotowej silnika 1 Jednym z najważniejszych sygnałów pomiarowych używanych przez program sterujący silnikiem spalinowym ZI jest sygnał kątowego

Bardziej szczegółowo

1. Nadajnik światłowodowy

1. Nadajnik światłowodowy 1. Nadajnik światłowodowy Nadajnik światłowodowy jest jednym z bloków światłowodowego systemu transmisyjnego. Przetwarza sygnał elektryczny na sygnał optyczny. Jakość transmisji w dużej mierze zależy od

Bardziej szczegółowo

Wejścia analogowe w sterownikach, regulatorach, układach automatyki

Wejścia analogowe w sterownikach, regulatorach, układach automatyki Wejścia analogowe w sterownikach, regulatorach, układach automatyki 1 Sygnały wejściowe/wyjściowe w sterowniku PLC Izolacja galwaniczna obwodów sterownika Zasilanie sterownika Elementy sygnalizacyjne Wejścia

Bardziej szczegółowo

DTR PICIO v1.0. 1. Przeznaczenie. 2. Gabaryty. 3. Układ złącz

DTR PICIO v1.0. 1. Przeznaczenie. 2. Gabaryty. 3. Układ złącz DTR PICIO v1.0 1. Przeznaczenie Moduł PICIO jest uniwersalnym modułem 8 wejść cyfrowych, 8 wyjść cyfrowych i 8 wejść analogowych. Głównym elementem modułu jest procesor PIC18F4680. Izolowane galwanicznie

Bardziej szczegółowo

KRÓTKA INFORMACJA Czujniki kąta skrętu Czujniki proste i podwójne

KRÓTKA INFORMACJA Czujniki kąta skrętu Czujniki proste i podwójne KRÓTKA INFORMACJA Czujniki kąta skrętu Czujniki proste i podwójne Czujniki proste lub ilorazowe Duża dokładność dzięki wewnętrznej rozdzielczości 14 bitów Wysoka stabilność temperaturowa i liniowość Duża

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi. PLD 24 - pixel LED driver DMX V1.0.1. MODUS S.J. Wadowicka 12 30-415 Kraków, Polska. www.modus.pl

Instrukcja obsługi. PLD 24 - pixel LED driver DMX V1.0.1. MODUS S.J. Wadowicka 12 30-415 Kraków, Polska. www.modus.pl Instrukcja obsługi PLD 24 - pixel LED driver DMX V1.0.1 1 Dziękujemy za zakup naszego urządzenia. Dołożyliśmy wszelkich starań, aby nasze produkty były najwyższej jakości i spełniły Państwa oczekiwania.

Bardziej szczegółowo

Opis czytnika TRD-FLAT CLASSIC ver. 1.1. Naścienny czytnik transponderów UNIQUE w płaskiej obudowie

Opis czytnika TRD-FLAT CLASSIC ver. 1.1. Naścienny czytnik transponderów UNIQUE w płaskiej obudowie TRD-FLAT CLASSIC Naścienny czytnik transponderów UNIQUE w płaskiej obudowie Podstawowe cechy : zasilanie od 3V do 6V 4 formaty danych wyjściowych POWER LED w kolorze żółtym czerwono-zielony READY LED sterowany

Bardziej szczegółowo

Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak

Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak Miernictwo I INF Wykład 13 dr Adam Polak ~ 1 ~ I. Właściwości elementów biernych A. Charakterystyki elementów biernych 1. Rezystor idealny (brak przesunięcia fazowego między napięciem a prądem) brak części

Bardziej szczegółowo

KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY

KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY IŃSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr1 KONDUKCYJNA WYMIANA CIEPŁA - STYKOWY POMIAR TEMPERATURY 1.WPROWADZENIE Przewodzenie ciepła (kondukcja) jest to wymiana ciepła między

Bardziej szczegółowo

Czujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+

Czujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+ Produkty Czujniki i enkodery Czujniki ultradźwiękowe Czujnik ultradźwiękowy serii DBK 4+ Odległość nadajnik- odbiornik: 20-60mm Detekcja jednego i wielu arkuszy Możliwość patrzenia bokiem Możliwość ustawienia

Bardziej szczegółowo

Liniowe układy scalone w technice cyfrowej

Liniowe układy scalone w technice cyfrowej Liniowe układy scalone w technice cyfrowej Wykład 6 Zastosowania wzmacniaczy operacyjnych: konwertery prąd-napięcie i napięcie-prąd, źródła prądowe i napięciowe, przesuwnik fazowy Konwerter prąd-napięcie

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA INSTALATORA

INSTRUKCJA INSTALATORA -1- Zakład Elektroniki COMPAS 05-110 Jabłonna ul. Modlińska 17 B tel. (+48 22) 782-43-15 fax. (+48 22) 782-40-64 e-mail: ze@compas.com.pl INSTRUKCJA INSTALATORA MTR 105 STEROWNIK BRAMKI OBROTOWEJ AS 13

Bardziej szczegółowo

KONWERTER RS-422 TR-43

KONWERTER RS-422 TR-43 LANEX S.A. ul. Ceramiczna 8 20-150 Lublin tel. (081) 444 10 11 tel/fax. (081) 740 35 70 KONWERTER RS-422 TR-43 IO-43-2C Marzec 2004 LANEX S.A., ul.ceramiczna 8, 20-150 Lublin serwis: tel. (81) 443 96 39

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe.

INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe. INSTRUKCJA LABORATORIUM Metrologia techniczna i systemy pomiarowe. MTiSP pomiary częstotliwości i przesunięcia fazowego MTiSP 003 Autor: dr inż. Piotr Wyciślok Strona 1 / 8 Cel Celem ćwiczenia jest wykorzystanie

Bardziej szczegółowo

Subminiaturowy czujnik do montażu w trudnych warunkach

Subminiaturowy czujnik do montażu w trudnych warunkach Ultramały indukcyjny czujnik zbliżeniowy Subminiaturowy czujnik do montażu w trudnych warunkach Głowica detekcyjna o średnicy mm do montażu w najtrudniejszych warunkach Ultrakrótka obudowa M12 długości

Bardziej szczegółowo

AP3.8.4 Adapter portu LPT

AP3.8.4 Adapter portu LPT AP3.8.4 Adapter portu LPT Instrukcja obsługi PPH WObit mgr inż. Witold Ober 61-474 Poznań, ul. Gruszkowa 4 tel.061/8350-620, -800 fax. 061/8350704 e-mail: wobit@wobit.com.pl Instrukcja AP3.8.4 1 23 październik

Bardziej szczegółowo

LUPS-11ME LISTWOWY UNIWERSALNY PRZETWORNIK SYGNAŁOWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, kwiecień 2003 r.

LUPS-11ME LISTWOWY UNIWERSALNY PRZETWORNIK SYGNAŁOWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA. Wrocław, kwiecień 2003 r. LISTWOWY UNIWERSALNY PRZETWORNIK SYGNAŁOWY DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Wrocław, kwiecień 2003 r. 50-305 WROCŁAW TEL./FAX (+71) 373-52-27 ul. S. Jaracza 57-57a TEL. 0-602-62-32-71 str.2 SPIS TREŚCI

Bardziej szczegółowo

Moduł wejść/wyjść VersaPoint

Moduł wejść/wyjść VersaPoint Moduł obsługuje wyjściowe sygnały dyskretne 24VDC. Parametry techniczne modułu Wymiary (szerokość x wysokość x głębokość) Rodzaj połączeń 12.2mm x 120mm x 71.5mm (0.480in. x 4.724in. x 2.795in.) 2-, 3-

Bardziej szczegółowo

Front-end do czujnika Halla

Front-end do czujnika Halla Front-end do czujnika Halla Czujnik Halla ze względu na możliwość dużej integracji niezbędnych w nim komponentów jest jednym z podstawowych sensorów pola magnetycznego używanych na szeroką skalę. Marcin

Bardziej szczegółowo

Układy zasilania samochodowych silników spalinowych. Bartosz Ponczek AiR W10

Układy zasilania samochodowych silników spalinowych. Bartosz Ponczek AiR W10 Układy zasilania samochodowych silników spalinowych Bartosz Ponczek AiR W10 ECU (Engine Control Unit) Urządzenie elektroniczne zarządzające systemem zasilania silnika. Na podstawie informacji pobieranych

Bardziej szczegółowo

DTR.ZSP-41.SP-11.SP-02 APLISENS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWEJ APARATURY POMIAROWEJ I ELEMENTÓW AUTOMATYKI INSTRUKCJA OBSŁUGI

DTR.ZSP-41.SP-11.SP-02 APLISENS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWEJ APARATURY POMIAROWEJ I ELEMENTÓW AUTOMATYKI INSTRUKCJA OBSŁUGI DTR.ZSP-41.SP-11.SP-02 APLISENS PRODUKCJA PRZEMYSŁOWEJ APARATURY POMIAROWEJ I ELEMENTÓW AUTOMATYKI INSTRUKCJA OBSŁUGI ZASILACZ SEPARATOR PRZETWORNIK SYGNAŁÓW ZSP-41 ZASILACZ SEPARATOR PRZETWORNIK SYGNAŁÓW

Bardziej szczegółowo

Kod produktu: MP01611

Kod produktu: MP01611 CZYTNIK RFID ZE ZINTEGROWANĄ ANTENĄ, WYJŚCIE RS232 (TTL) Moduł stanowi tani i prosty w zastosowaniu czytnik RFID dla transponderów UNIQUE 125kHz, umożliwiający szybkie konstruowanie urządzeń do bezstykowej

Bardziej szczegółowo

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL

PL B1. INSTYTUT MECHANIKI GÓROTWORU POLSKIEJ AKADEMII NAUK, Kraków, PL BUP 21/08. PAWEŁ LIGĘZA, Kraków, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209493 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382135 (51) Int.Cl. G01F 1/698 (2006.01) G01P 5/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

PROMIENIOWANIE TEMPERATUROWE -BEZSTYKOWY POMIAR TEMPERATURY

PROMIENIOWANIE TEMPERATUROWE -BEZSTYKOWY POMIAR TEMPERATURY INSTYTUT INFORMATYKI STOSOWANEJ POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ Ćwiczenie Nr PROMIENIOWANIE TEMPERATUROWE -BEZSTYKOWY POMIAR TEMPERATURY 1.WPROWADZENIE. Każde ciało fizyczne o temperaturze wyższej od zera bezwzględnego

Bardziej szczegółowo