Uwarunkowania prawne tworzenia i funkcjonowania zrzeszeń właścicieli lasów prywatnych

Transkrypt

1 MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA Współczesne problemy ekonomiki leśnictwa Puszczykowo, dn. 8 czerwca 2011 r. Uwarunkowania prawne tworzenia i funkcjonowania zrzeszeń właścicieli lasów prywatnych Marek GESZPRYCH Autor: Marek GESZPRYCH

2 DEFINICJA ZRZESZENIA LEŚNEGO Zidentyfikowanie zrzeszenia leśnego bardzo trudne, nie określone w sposób jednoznaczny w polskich i unijnych regulacjach prawnych, nie określone w orzecznictwie sądowym; Pojęcie zrzeszenia zawiera wiele desygnatów tj. stowarzyszenia, spółki do zagospodarowania wspólnot gruntowych, spółdzielnie i inne organizacje oparte na substracie osobowym i zrzeszające osoby fizyczne i prawne; Wyznacznikiem zaliczenia róŝnych organizacji do "zrzeszeń leśnych" jest: 1)przedmiot - las w którym zrzeszenie prowadzi działalność, 2)cel dla którego istnieje - prowadzenie trwale zrównowaŝonej gospodarki leśnej, 3)składnik osobowy - ludzie którzy prowadzą gospodarkę leśną i mogą nabywać prawa i obowiązki, 4)zorganizowana struktura - działająca w oparciu o statut i przepisy prawne powszechnie obowiązujące, 5)wolność zrzeszenia się choć nie zawsze. Copyright by Marek GESZPRYCH 2

3 KONSTYTUCYJNO-PRAWNE PODSTAWY ZRZESZANIA SIĘ WŁAŚCICIELI LASÓW PRYWATNYCH Konstytucja RP z dn. 23 marca 1921 r. tzw. Konstytucja marcowa: - obywatele otrzymali prawo zgromadzania się i zawiązywania stowarzyszeń i związków (art. 108), - gwarancja istnienia samorządu gospodarczego, tj. izb rolno-leśnych; Konstytucja RP z dn. 23 kwietnia 1935 r. tzw. Konstytucja kwietniowa: - państwo zapewniło obywatelom moŝność tworzenia zrzeszeń, o ile odpowiadały one dobru powszechnemu ; Konstytucja PRL z dn. 22 lipca 1952 r. tzw. Konstytucja ludowa: - obywatele mogli otrzymać pomoc Państwa w zakresie zrzeszania się, ale jedynie w celu rozwoju aktywności społecznej i gospodarczej (art. 84); Konstytucja RP z dn. 2 kwietnia 1997 r. tzw. Konstytucja powszechna: - RP zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji (art. 12), - kaŝdemu zapewnia wolność zrzeszania się, - wskazuje na ustawę, jako podstawę do sądowej rejestracji, tryb tej rejestracji oraz formy nadzoru nad tymi zrzeszeniami (art. 58). Copyright by Marek GESZPRYCH 3

4 USTAWOWE PODSTAWY ZRZESZANIA SIĘ WŁAŚCICIELI LASÓW PRYWATNYCH RYS HISTORYCZNY: ustawa z dn. 16 lipca 1918 r. o Zrzeszeniach Właścicieli Lasów (G. Nr K. S. 6703): ZRZESZENIA WŁAŚCICIELI LASÓW, rozporządzenie Prezydenta RP z dn. 22 marca 1928 r. o izbach rolniczych (Dz. U. 1928, Nr 39, poz. 385): organizowanie gospodarstw leśnych w lasach niestanowiących własności Państwa, ustawa z dn. 4 maja 1938 r. o uporządkowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. Nr 33, poz. 290), dekret z dn. 26 kwietnia 1948 r. o ochronie lasów nie stanowiących własności Państwa (Dz. U. 1957, Nr 36, poz. 157): ZESPOŁY LEŚNE, ustawa z 14 czerwca 1960 r. o zagospodarowaniu lasów i nieuŝytków nie stanowiących własności państwa oraz niektórych lasów i nieuŝytków państwowych (Dz. U. Nr 29, poz. 166): ZRZESZENIA LEŚNE, ustawa z dn. 22 listopada 1973 r. o zagospodarowaniu lasów nie stanowiących własności państwa (Dz. U. Nr 48, poz. 283): SPÓŁKI I ZESPOŁY LEŚNE. Copyright by Marek GESZPRYCH 4

5 USTAWOWE PODSTAWY ZRZESZANIA SIĘ WŁAŚCICIELI LASÓW PRYWATNYCH STAN OBECNY: Rozporządzenie Rady nr 1698/2005 z 20 września 2005 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. UEL. 2005, nr 277, poz. 1), ustawa z 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. Nr 28, poz. 169): spółki do zagospodarowania wspólnot gruntowych, ustawa z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. 2001, Nr 79, poz. 855): stowarzyszenia wł. w. lasów w prywatnych, w tym PZZL, ustawa z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. 2003, Nr 188, poz. 1848): spółdzielnie rolno-produkcyjne produkcyjne, ustawa z 24 kwietnia 2003 r. o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873): obowiązek organów stanowiących JST do uchwalania rocznych programów w współpracy pracy z organizacjami pozarządowymi dowymi. Copyright by Marek GESZPRYCH 5

6 INNE PRAWNE PODSTAWY ZRZESZANIA SIĘ ORAZ POMOCY DLA POLSKIEGO ZWIĄZKU ZRZESZEŃ LEŚNYCH (1) Ustawa z dn. 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. 2003, Nr 24, poz. 199): członek Rady Ministrów realizując politykę ustaloną przez Radę Ministrów (Polityka Leśna Państwa została przyjęta przez Radę Ministrów w dniu 22 kwietnia 1997 r.) w szczególności: współdziała z innymi członkami Rady Ministrów, współdziała z samorządem terytorialnym, organizacjami społecznymi i przedstawicielstwami środowisk zawodowych i twórczych, występuje do Prezesa RM o powołanie zespołów międzyresortowych do wykonywania zadań wykraczających poza zakres jego działania, po zawiadomieniu Prezesa RM powołuje rady i zespoły, jako organy pomocnicze w sprawach naleŝących do zakresu jego działania (art. 7 ust. 4 pkt 3uRM). Copyright by Marek GESZPRYCH 6

7 INNE PRAWNE PODSTAWY POMOCY DLA POLSKIEGO ZWIĄZKU ZRZESZEŃ LEŚNYCH (2) Porozumienie w sprawie wspólnych działań na rzecz powstania zrzeszeń leśnych, pomocy juŝ istniejącym zrzeszeniom oraz powołania Krajowego Związku Zrzeszeń Leśnych zawarte w dn. 14 września 2010 r. w Warszawie pomiędzy Ministrem Środowiska, Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Dyrektorem Generalnym Lasów Państwowych oraz Prezesem Krajowej Rady Izb Rolniczych Sygnatariusze porozumienia zobowiązali się m. in. do: 1)podejmowania inicjatyw wspierających zrzeszenia leśne w zakresie merytorycznym, administracyjnym i organizacyjnym, 2)organizowania wspólnych konferencji i seminariów dotyczących problematyki zrzeszeń leśnych, wymianie publikacji, materiałów, opracowań i opinii, 3)wymiany informacji na temat moŝliwości pozyskiwania dotacji i grantów finansowanych lub współfinansowanych przez UE. Copyright by Marek GESZPRYCH 7

8 PROCEDURA ZAŁOśENIA ZWIĄZKU ZRZESZEŃ WARUNKI FORMALNE: ZastrzeŜenie Obligatoryjnie: co najmniej Fakultatywnie: Stowarzysz enie Stowarzysze nie Stowarzysz enie Inne organizacje posiadające osobowość prawną tylko członek wspierający uchwalenie statutu i formalne wybranie komitetu załoŝycielskiego; złoŝenie do KRS przez komitet załoŝycielski dokumentacji niezbędnej do powstania Związku (po wydaniu postanowienia rejestrującego do KRS w dn. 25 maja br. PZZL uzyskał osobowość prawną), nadzór nad działalnością PZZL realizuje starosta właściwy w ze względu na siedzibę organizacji Copyright by Marek GESZPRYCH 8

9 USTAWOWE PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZRZESZEŃ LEŚNYCH W WYBRANYCH KRAJACH EUROPEJSKICH NIEMCY: Ustawa z 2 maja 1975 r. o zachowaniu lasów i promocji (Gesetz zur Erhaltung des Waldes und der Förderung der Forstwirtschaft - BGBl. I S. 1037); FINLANDIA: Ustawa z 12 grudnia 1996 r. o lasach (FA 1996, /1093) + ustawa z 26 maja 1998 r. o zrzeszeniach gospodarki leśnej (1998/503); SZWECJA: Ustawa z 11 czerwca 1987 r. o spółdzielniach gospodarczych (Lag om ekonomiska föreningar - SFS nr: 1) CZECHY: Ustawa z 3 listopada 1995 r. o lasach oraz o zmianie i uzupełnieniu niektórych ustaw (Zákon o lesích a o změně a doplnění některých zákonů S.Z. 2005, č /1995), SŁOWACJA: Ustawa z 23 czerwca 2005 r. o lasach (Zákon o lesoch Z. č. 326/2005) + ustawa z 1 września 1969 r. o wspólnotach leśnych (Dz. U. S. 1543) LITWA: Uchwała Rządu Republiki Litewskiej z 24 lipca 1997 r. Nr 799 w sprawie zatwierdzenia postanowień o warunkach zarządzania i korzystania z lasów prywatnych [Lietuvos Respublikos Vyriausyb nutarimas paskelbtas nutarimas Copyright by Marek GESZPRYCH 9 vilnius d l privačių miškų tvarkymo ir naudojimo nuostatų

10 PROBLEMY PRAWNE ZRZESZEŃ LEŚNYCH UWAGI DOTYCZĄCE ZMIAN PRAWA Współcze cześnie obowiązuj zujące regulacje prawne nie odnoszą się do: trybu organizatorskiej działalno alności administracji publicznej przy tworzeniu zrzeszeń leśnych (pomoc finansowa i organizacyjna), norm prawnych dotyczących cych działalno alności zrzeszeń leśnych (zwłaszcza w ustawie o lasach występuje swoiste milczenie), zapewnienia stabilności w sprawowaniu nadzoru nad działalno alnością zrzeszeń leśnych (obecnie występuje rozproszenie organizacyjne), wprowadzenia norm prawnych dotyczących cych zagadnień współpracy pracy zrzeszeń leśnych, w tym współpracy pracy międzynarodowej związanej zanej z przystąpieniem pieniem do struktur CEPF, gwarancji dla reprezentowania interesów w członk onków w zrzeszeń leśnych wobec lokalnych i regionalnych jednostek władz w administracyjnych i samorządowych oraz wobec urzędów w centralnych. Copyright by Marek GESZPRYCH 10

11 Poglądy przedstawione w trakcie wystąpienia sąs osobistymi poglądami prowadzącego, a nie stanowiskiem urzędu, w którym jest zatrudniony. DZIĘKUJ KUJĘ ZA UWAGĘ