1. Informacje ogólne Wstęp Lista odporności 4

Transkrypt

1 Spis treści 1. Informacje ogólne Wstęp Lista odporności 4 2. System kanalizacji Geberit HDPE Opis systemu Materiał Zakres zastosowania Parametry pracy Opis cech charakterystycznych z komentarzem Dopuszczenia Asortyment Rodzaje połączeń Wydłużenia termiczne-mocowanie instalacji Ramię kompensacji Kielich kompensacyjny Mocowanie sztywne Realizacja punktów stałych Realizacja podpór przesuwnych Rynny podporowe Elementy dodatkowe Wpust podłogowy Casa Wpust podłogowy Varino Przejścia szczelne przez ściany budynków Złączka termokurczliwa Łączenie z innymi materiałami Geberit Sovent Kanalizacja deszczowa grawitacyjna Podziemne instalacje kanalizacyjne Zakres stosowania Wymagania stawiane rurom kanalizacyjnym Wymiarowanie podziemnych instalacji kanalizacyjnych Mocowanie instalacji Przekroje wykopów, wytyczne układania rur Przejścia przez ściany budynków, dylatacje, ławy fundamentowe Odwodnienie mostów Rodzaje mostów Ochrona wód gruntowych Zabezpieczenie przed mrozem Rozmieszczenie przewodów Bezpieczeństwo Wydłużenia termiczne Układanie w betonie Mocowanie Kielich kompensacyjny Instalacje niskociśnieniowe Ciśnienie wewnętrzne Ciśnienie zewnętrzne 44 1

2 2.7. Wykonywanie połączeń Cięcie rur Zgrzewanie doczołowe ręczne Zgrzewanie doczołowe przy pomocy urządzeń Zgrzewanie elektrooporowe Elektryczne narzędzia naprawcze System kanalizacji niskoszumowej Geberit Silent-db Podstawy teoretyczne Opis systemu Charakterystyka systemu Zakres stosowania Informacje dotyczące montażu Łączenie rur i kształtek Mocowanie rurociągów Podejścia i przyłącza kanalizacyjne Ochrona przed hałasem w praktyce budowlanej Izolacja akustyczna Geberit Isol System kanalizacji niskoszumowej Geberit Silent-PP Opis systemu Charakterystyka systemu Informacje dotyczące montażu Łączenie rur i kształtek Mocowanie rurociągów Wymiarowanie przewodów Wymiary dla podstawowych kombinacji kształtek Podciśnieniowy system odwadniania dachów Geberit Pluvia Opis systemu Zasada działania Porównanie z systemem konwencjonalnym Elementy systemu Geberit Pluvia Zakres stosowania Informacje ogólne Wskazówki dotyczące przekazania do eksploatacji i konserwacji Wpusty dachowe Podgrzewanie wpustów Przykłady montażu wpustów dachowych Uwagi i zalecenia Sposoby połączenia systemu z kanalizacją konwencjonalną Montaż przewodów Podstawowe zasady Mocowanie pionów Pluvia z kielichem kompensacyjnym Mocowanie sztywne tradycyjne poziomów / pionów Pluvia Mocowanie sztywne poziomów w systemie mocowania Pluvia Obliczenia Kolejność wykonywania obliczeń Przelewy bezpieczeństwa Informacje podstawowe Przelewy bezpieczeństwa Systemu Geberit Pluvia Inne rozwiązania Tuleje ogniochronne RS90 plus EN 114 2

3 1. Informacje ogólne 1.1. Wstęp Firma Geberit posiada w swojej ofercie kompletne systemy kanalizacyjne, które zapewniają grawitacyjne odprowadzenie ścieków bytowo gospodarczych, technologicznych i deszczowych z każdego obiektu budowlanego. Należą do nich: System kanalizacji Geberit HDPE Rury i kształtki z polietylenu wysokiej gęstości łączone przez zgrzewanie doczołowe, zgrzewanie elektrooporowe z zastosowaniem elektromufy lub poprzez połączenia kielichowe, śrubunkowe i kołnierzowe. Zakres średnic od d 32 do 315 mm. Rurociągi można montować konwencjonalnie, zalewać w betonie, układać pod ziemią jak również dla usprawnienia pracy prefabrykować w warsztatach. System kanalizacji niskoszumowej Geberit Silent-db20 Rury i kształtki z polietylenu łączone poprzez elektromufy, kielichy dwustronne, opaski łączące lub zgrzewanie doczołowe. Zakres średnic od d56 do d160 mm. System ten został opracowany dla budynków o podwyższonych wymaganiach akustycznych. Dzięki wyjątkowym właściwościom system spełnia warunki ochrony akustycznej, odporności i łatwego montażu. System jest kompatybilny z systemem Geberit HDPE. System kanalizacji niskoszumowej Geberit Silent-PP Geberit Silent-PP wykonany z kopolimeru PP z dodatkiem minerałów, ze względu na niską emisję hałasu znakomicie sprawdza się jako instalacja kanalizacji sanitarnej w budynkach wielorodzinnych. Pełny zakres średnic od d32 mm do d160 mm pozwala na zbudowanie kanalizacji wyciszonej od przyboru sanitarnego do wyjścia z budynku. Połączenia kielichowe oraz zoptymalizowane pod względem hydraulicznym kształtki zapewniają szybki, prosty montaż oraz gwarantują bezawaryjną pracę. System Silent-PP jest kompatybilny z pozostałymi systemami kanalizacyjnymi firmy Geberit. System odwadniania dachów Geberit Pluvia Podstawą działania tego systemu jest takie pokierowanie grawitacyjnym przepływem wody, aby uzyskać podciśnienie w rurociągu. Zaletą systemu Pluvia jest redukcja ilości wpustów dachowych oraz pionów spustowych. Umożliwia to łatwe prowadzenie rurociągów pod stropem najwyższej kondygnacji budynku i w najbardziej dogodnym miejscu sprowadzenie pionu do kanalizacji deszczowej, bez uszczerbku dla architektury wnętrza budynku. Kolektory poziome nie wymagają spadków, gdyż duże prędkości przepływu powodują efekt samooczyszczania rur. System Geberit Pluvia składa się z następujących elementów: - wpusty dachowe Geberit Pluvia - system zgrzewanych rur Geberit HDPE - system mocowania Geberit Pluvia 3

4 1.2. Lista odporności chemicznej WYJAŚNIENIA DO LISTY ODPORNOŚCI CHEMICZNEJ Kiedy materiał ścianki rury wchodzi w kontakt z substancjami płynącymi przez rurę, mogą zachodzić różne procesy takie jak absorpcja cieczy (pęcznienie), wypłukiwanie rozpuszczalnych składników (skurcz) lub reakcje chemiczne (hydroliza, utlenianie etc.), które mogą czasem zmieniać właściwości rur lub kształtek. Zachowanie się rur i kształtek podczas kontaktu z substancjami ściekowymi można sklasyfikować następująco: l Odporne Materiał ścianki rury jest generalnie uważany jako odpowiedni. w O ograniczonej odporności Odporność materiału ścianki rury musi być sprawdzona w każdym indywidualnym przypadku, jeżeli jest to konieczne, powinny być przeprowadzone dalsze testy. m Nieodporne Materiał ścianki rury jest generalnie uważany jako nieodpowiedni. Następujące symbole i skróty zostały użyte do opisu składu przepływających substancji: % odnosi się do stosunku wagowego wyrażonego w procentach, VL roztwór wodny, stosunek wagowy do 10%, L roztwór wodny, stosunek wagowy ponad 10%, GL roztwór wodny nasycony w 20 C, TR chemikalia są przynajmniej technicznie czyste, H normalny skład handlowy, S G zawartość śladowa, zwykły stosunek wagowy dowolnego roztworu lub rozcieńczenia, any każdy. Dane bazują na testach zanurzeniowych bez obciążenia mechanicznego i odpowiadają bieżącemu stanowi wiedzy. Żadne żądania reklamacyjne nie mogą być wysuwane na podstawie poniższych informacji. Do określenia odporności chemicznej wymagane są następujące dane: - Czynnik korozyjny, skład (nazewnictwo chemiczne), karta danych bezpieczeństwa DIN - Temperatura - Proporcje (koncentracja) - Inne składniki przepływające Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o 1,2-dwubrometan w m 2-etylohexanol l w 4-metylo-2-pentanol l w acetamid TR acetofeon TR l aceton VL aceton TR acetylen l activine (chloramina 1%) akrylan butylu l w akrylan metylu akrylonitryl TR aldehyd benzoesowy any l l w aldehyd benzoesowy w alkoholu izopropylowym 1 aldehyd bursztynowy any aldehyd cytrynowy TR l w aldehyd izomasłowy (technicznie czysty) 100 l m aldehyd krotonowy TR l w aldehyd octowy 40 l l w aldehyd octowy TR l w w aldehyd octowy + kwas 90:10 l octowy 96 alkohol allilowy TR alkohol amylowy TR l l w alkohol benzylowy alkohol butylowy alkohol cetylowy alkohol etylowofenylowy alkohol etylowy (spirytus rektyfikowany) 96 alkohol etylowy (zacier) G l w alkohol etylowy denaturowany (2% toluen) 96 w alkohol etylowy + kwas octowy (zacier) RHG alkohol furowy TR alkohol i-propylowy TR alkohol izobutylowy alkohol izopropylowy TR alkohol metylowy (metanol) any alkohol n-propylowy TR alkohol nonylowy alkohol olbrotowy (mieszanina wyższych alkoholi tłuszczowych) 100 l l alkohol palmitynowy 7 alkohol propargilowy alkohol tłuszczowy l w alkohole parafinowe TR w w w ałun any ałun chromowy any ałun żelazowo-amonowy GL amidy kwasów tłuszczowych l w aminokwasy amoniak ciekły 100 amoniak gazowy 100 anilina (fenyloamina) any anon (cykloheksanon) TR l w w 4

5 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o arklon (=reon, frigen) l w w (chlorofluoropochodna węglowodorów) 100 w m aromat cytrynowy l arsen any asfalt l w atrament azot (gazowy) any azotan amonowy any l l w azotan bizmutu, uwodniony any azotan celulozy l azotan miedzi 30 azotan miedzi GL azotan niklu GL azotan potasowy any azotan sodowy any azotan srebra any azotan wapniowy 50 azotan żelazowy L azotyn sodowy any barwniki bejca G l w benzen TR w w m benzoesan sodowy GL benzoesan sodowy 36 benzynoftalan butylu benzyna lakiernicza TR l w m benzyna lakowa TR w w w benzyna lakowa (wolna od zwiàzków aromatycznych) 100 l l w benzyna silnikowa H l l w bezwodnik octowy TR l w w bitum l w boraks (czteroboran sodowy) any boran metylowy l m boran potasowy GL boran potasowy 10 boran sodowy bromek etylenu w m brandy H brom, ciekły i gazowy any m m m bromek litu bromek metylu, gazowy TR w m bromek potasowy any bromek sodowy L bromian potasowy VL bromian potasowy GL l l w bromian sodowy L l w bromochlorometan m m bromowodór gazowy TR butadien 50 butadien TR l m m butan, gazowy TR butanol any butyrodial any butylen, ciecz TR m m m CD 2 do 5% l CD 3 do 5% l chinina chlor VL l w chlor GL w w m chlor, ciecz TR m m m chlor, gazowy, suchy TR w w m chlor, gazowy, wilgotny 0,5 w m chlor, gazowy, wilgotny 1,0 m m m chlor, gazowy, wilgotny 97 m m m chloramina T TR l chloramina T VL chloran sodowy any chloran potasowy any chlorek allilu w chlorek amonowy (salmiak) any chlorek amylu 100 w m chlorek benzylu w m chlorek cynawy any chlorek cynkowy any chlorek etylenu (dwuchlorek etylenu) TR w chlorek etylu TR w chlorek fosforylowy TR w chlorek glinowy VL chlorek glinowy GL chlorek glinowy, stały chlorek kwasu benzoesowego TR w w w chlorek magnezowy any chlorek metylenu TR w w m chlorek metylu TR w m m chlorek miedzi GL chlorek niklu GL chlorek potasowy any chlorek propylenu 100 m chlorek rtęciowy TR chlorek sodowy (sól) any chlorek tionylu TR m m m chlorek wapniowy any chlorek żelazawy GL chlorek żelazowy any chlorobenzen TR w m chlorobenzen w m chloroform TR m m m chlorohydryna etylenowa TR chlorohydryna glicerynowa chlorometyl, gazowy TR w m chloropikryna w l chlorowana parafina 100 l w m chlorowana woda pitna chlorowny ester dwutlenku węgla l w chlorowodorek fenylohudazyny l m chlorowodór (suchy + wilgotny) TR chloryn sodowy VL l chloryn sodowy 20 l w m chromian potasowy 40 chromian potasowy GL chromian sodowy VL l ciężka benzyna TR w w w ciężka benzyna H l w coca cola l cukier gronowy (glukoza, dekstroza) any cukier trzcinowy cyjanek miedzi any cyjanek potasowy any cyjanek sodowy GL cyjanokadmian potasowy any 5

6 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o cyklanon L cyklanon H cykloheksan TR cykloheksanol TR cykloheksanon TR l w w cytrynian any czteroboran sodowy (boraks) any czterobromoetan m m m czterochlorek węgla TR m m m czterochloroetan TR m m m czterochloroetylen TR w w czterocyjanomiedzian potasowy czteroetylek ołowiu TR l czterowodorofuran TR l w m dekahydronaftalen TR l w w dekstroza (cukier gronowy) any dekstryna 18 detergenty di-2-etylheksylftalan (DOP) l w dioksan TR drożdże any dwuchlorek etylenu (chlorek etylenu) w w w dwuchlorek siarki TR m m m dwuchlorobenzen TR w m dwuchlorodwufenylotrójchloroetan (DDT, proszek) dwuchloroetylen TR m m m dwuchloropropan w m dwuchlorpropen w m dwuchromian potasowy any dwuchromian sodowy GL dwuetyloamina TR l w dwuetyloformamid TR l l w dwuetyloketon l w dwufenyl wielochlorowany l m dwufenyloamina l w dwucheksyloftalan TR dwusiarczek węgla TR w m m dwutlenek siarki any dwutlenek siarki, ciekły TR w w dwutlenek siarki, gazowy, suchy, wilgotny any dwutlenek węgla (woda sodowa) any dyspersje l dyspersje acronalu l w dyspersje kauczuku (Lateks) dyspersje Mowilit dżem H dżin 40 l emulsja fotograficzna 4 emulsja parafinowa H l l w emulsje fotograficzne H emulsje kwasu akrylowego epichlorohydryna ester butylowy kwasu glikolowego ester butylowy kwasu octowego l w ester etylowy kwasu chlorooctowego TR ester etylowy kwasu chlorooctowego 100 l l ester etylowy kwasu akrylowego 100 ester kwasu adypinowego l w ester kwasu ftalowego l w ester metylowy kwasu chlorooctowego TR ester metylowy kwasu dwuchlorooctowego TR ester metylowy kwasu salicylowego (salicylan metylu) l w ester metylowy kwasu borowego l m ester, aliafatyczny TR l w etan etanol (spirytus retyfikowany, alkohol etylowy, spirytus) 96 eter (eter etylowy) TR w w w eter dwubutylowy TR w m eter dwuetylowy (eter, eter etylowy) TR w w w eter etylowy (eter) TR w w w eter fenylowy l w eter izopropylowy w w m eter izopropylowy TR w m eter naftowy TR l w w eter octowy (octan etylu) 100 l l etylen l w etylenodwuamina TR etyloamina any etylobenzen TR w farba wierzchnia l l fenol any l l w fenol butylenowy TR fenol butylenowy, p-trzeciorzędowy TR w fenyloamina (anilina) GL w w w fenylohydrazyna TR w m fenylosulfonian sodowy fluor TR m m m fluorek amonowy L fluorek glinowy GL fluorek miedzi fluorek potasowy any fluorek sodowy GL fluorokrzemian magnezowy formalina 40 formamid TR fosforan amonowy any fosforan dwusodowy fosforan potasowy any fosforan sodowy GL fosforan trójbutylowy TR fosforan trójchlorooctowy fosforan trójkrezylowy TR fosforan trójoktylowy TR l l w fosforan trójsodowy fosforan wapniowy fosforany any fosogen, ciecz TR m fosogen, gazowy TR m m m freon w m ftalan dwubutylowy TR l l w ftalan nonylu TR w ftalan oktylu TR l l w ftalan amylu l w furfurol l w galaretka gaz świetlny, wolny od benzolu H l gaz ziemny H l gazy azotowe <5 6

7 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o gazy prażalnicze, suche any gazy spalinowe zawierające: fluorowodór S fluorowodór <S dwutlenek węgla any tlenek węgla any tlenek azotu S tlenek azotu <5 tlenek azotu >5 m kwas siarkowy S kwas siarkowy <5 m kwas solny any dwutlenek siarki any kwas siarkowy any kwas siarkowy (mokry) any trójtlenek siarki S m m m trójtlenek siarki <S gips (siarczan wapniowy) GL gliceryna any glicol propylenowy TR glikokol VL glikol H glikol butylenowy TR glikol dwuetylenowy glikol etylenowy TR glikol metylowy glikol trójetylenowy glizantyna glukoza (cukier gronowy, dekstroza) any halotan w m heksadekanol (alkohol cetylowy) heksan TR l w w heksantriol TR heptan TR l w herbata G hydrat dwuaminy TR hydrochinon L izobutyloketon metylowy l m izooktan TR l w w jod - jodek potasowy (3% jodu) jodek magnezowy jodek potasowy any jodek sodowy L l jodyna DAB6 H l l w kakao G kamfora TR l w kaolin płukany/mielony any karbazol karbid, węglik wapniowy karbol (fenol) any l l w karbolina do drzew owocowych l w kawa G kąpiele galwaniczne w w keton w w w keton izobutylowy TR l m keton metyloetylowy l m keton metylowopropylowy l w keton metylowoetylowy TR l w m klej klej kostny H koncentrat Coli koncentrat pary nasyconej koniak l kreozol 90 kreozol 100 l l w kreozot kreozol octylowy TR w m krzemian sodowy (szkło wodne) any ksylen (mieszanina izomerów) TR m m m kwas borowy any kwas krzemowo fluorowodorowy 32 kwas krzemowo fluorowodorowy any kwas acetylooctowy l kwas adypinowy GL kwas antrachinonsulfonowy 1 kwas arsenowy bezwodny kwas askorbinowy (wit. C) kwas azotowy 6,3 kwas azotowy 25 kwas azotowy 40 w m kwas azotowy 50 w w m kwas azotowy 65 w m m kwas azotowy 75 m m m kwas benzenosufonowy kwas benzeosowy any kwas bromowodorowy 50 kwas bromowodorowy any kwas bromowy 40 m kwas bursztynowy any kwas chlorooctowy any kwas chlorosulfonowy TR m m m kwas chlorowy 1 l l kwas chlorowy 10 kwas chlorowy 20 l m kwas chromowosiarkowy TR m m m kwas chromowosiarkowy any l m kwas chromowy 20 l l w kwas chromowy 50 l w m kwas chromowy/kwas siarkowy TR m m m kwas chromowy/kwas siarkowy/ woda 50/15/35 m m m kwas cukrowy GL kwas cyjanowodorowy TR kwas cytrankonowy any kwas do akumulatorów (kwas siarkowy 34%) H kwas dodecylobenzenzenosulfonowy l w kwas dwuchlorooctowy 50 kwas dwuchlorooctowy TR l l w kwas dwuglikolowy 30 kwas dwuglikolowy GL l kwas etanokarboksylowy 50 kwas etanokarboksylowy TR l w w kwas fluoborowy l w kwas fluorokrzemowy 40 kwas fluorowodorowy 50 l l w kwas fluorowodorowy 70 l w kwas fosforowy 50 kwas fosforowy 95 l l w kwas ftalowy 50 kwas ftalowy GL kwas garbnikowy (tanina) 10 kwas glikolowy 37 7

8 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o kwas glikolowy kwas jabłkowy kwas jabłkowy kwas jabłkowy kwas kąpieli przędzalniczej, zawierający CS 2 0,01 m kwas krystaliczny TR l w kwas krzemowy any kwas maleinowy GL kwas masłowy any l l w kwas merkaptooctowy kwas metakrylowy kwas metylosiarkowy 50 kwas metylosiarkowy 100 kwas mlekowy any kwas moczowy GL kwas mrówkowy 10 kwas mrówkowy 50 kwas mrówkowy 85 kwas mrówkowy TR kwas nadchlorowy 20 kwas nadchlorowy 50 l w kwas nadchlorowy 70 l w m kwas nikotynowy VL l l kwas octowy 70 kwas octowy 100 l l w kwas oleinowy TR l l w kwas palmitynowy kwas palmowy TR m kwas pikrynowy 1 l kwas pikrynowy GL l l kwas podchlorawy w w w kwas pruski TR kwas pruski (kwas cyjanowodorowy) 10 kwas salicylowy GL kwas siarkawy GL kwas siarkowy 10 kwas siarkowy 70 kwas siarkowy 90 w w m kwas solny any kwas stearynowy TR l l w kwas sulfaminowy any kwas szczawiowy GL kwas sześciofluorokrzemowy 32 kwas trójchlorooctowy 50 kwas trójchlorooctowy TR l w m kwas winowy any kwasy tłuszczowe TR l l w kwaśny fosforan amonowy GL kwaśny siarczan amonu any kwaśny siarczan sodowy (wodosiarczan sodowy) GL kwaśny siarczyn sodowy any kwaśny siarczyn sodowy (wodosiarczyn sodowy) any kwaśny węglan sodowy (wodorowęglan sodowy) GL l l kwiat siarczany TR lakier do paznokci l w laktoza lanolina TR GL lateks (dyspersje kauczuku) lemoniada l lipidy (lecytyna, emulgatory) any lixtone TS 830/M l lixtone - SO l lizol l w łój wołowy ług sodowy (wodorotlenek sodowy, soda kaustyczna) any majonez l margaryna masło maślanka l melasa m m m mentol TR l l w merkoptan butylenowy any metafosforan amonowy metafosforan glinowy metakrylan metylowy metaliczna zaprawa farbiarska l metan, gazowy TR l metanol (alkohol metylowy) any metoksybutanol TR l l w metol (wywoływacz fotograficzny) VL l metyloamina 32 l metylocykloheksan w m miazga ziemniaczana miedzianocyjanek sodowy any l l mieszanina benzen/benzol 80/20 l w mieszanina chlorków wyższych 100 m mieszanina kwasów I kwas siarkowy/kwas azotowy/ woda 48/49/3 m m 50/50/0 m m 10/87/3 m 50/31/19 m 50/33/17 m 10/20/70 w mieszanina kwasów II kwas siarkowy/kwas fosforowy/woda 30/60/10 l w miód l l w mleko H mocz 33 morfolina TR mydła smarowe mydło metaliczne mydło w płynie n-heksan TR l w n-heptan TR l w w n-metylopirolidyna nabłyszczacz do mebli l w nadboran potasowy nadboran sodowy any l w nadchloran potasowy GL l l w 8

9 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o nadchloran sodowy nadmanganian potasowy 20 nadmanganian potasowy GL nadsiarczan potasowy any nadsiarczan sodowy GL nadtlenek sodowy 10 nadtlenek sodowy GL w nadtlenek wodoru 10 nadtlenek wodoru 30 nadtlenek wodoru 90 l w m nafta TR l l w naftalen TR l w napoje alkoholowe H l l Nekal BX (sole sodowe kwasów izopropylonaftenosulfonowych) any nikotyna nitrobenzen TR l l w nitrotolueny TR l l w Nolan (substancja niebezpieczna) l l 0-nitrotoluen TR l l w ocet (ocet winny) H octan allilu l w octan amonowy any octan amylu TR octan butylu TR l w w octan etylu TR l w w octan izopropylowy 100 l w octan metoksybutylu l w octan metylu TR l l octan ołowiu any octan sodowy any octan winylu TR oksym aldehydu benzoesowego 2 l olbrot, spermacet l w olej arachidowy olej do maszyn do pisania olej do silników dwusuwowych l w olej eksykatorowy l w olej jodłowy H l w w olej kokosowy TR l l w olej kostny olej kukurydziany TR l l w olej lniany olej maszynowy TR l w olej mineralny, wolny od związków aromatycznych H l l w olej napędowy H l w w olej orzechowy l w olej palmowy olej palmowy H l l w olej parafinowy TR l l w olej rycynowy TR olej silikonowy TR olej silnikowy l w olej sojowy olej spożywczy, roślinny i zwierzęcy olej transformatorowy TR l w olej transformatorowy 100 l w olej wazelinowy TR w w w olej wrzecionowy TR w w w olej z orzechów włoskich w w olej ze smoły węglowej l w oleje destylowane m m m oleje destylowane w m oleje mineralne wolne od związków aromatycznych H l l w oleje mineralne bez dodatków l w oleje roślinne i zwierzęce H l w w oleje smarowe H olej anyżowy TR w w l olejek goździkowy l w olejek kamforowy TR m m m olejek miętowy TR l olejek sosnowy l w olejki aromatyczne l m opary kwasu siarkowego TR m m m opary kwasu siarkowego (trójtlenek siarki) <5 w orotol ozon GL w m ozon gazowy 2% w m m ozon gazowy 50 pphm w m P3 Galvaclean 20 (substancja niebezpieczna) l l P3 Galvaclean 42 (substancja niebezpieczna) l l P3 Galvaclean 44 (substancja niebezpieczna) l l P3 Galvaclean 45 (substancja niebezpieczna) l l P3 Galvaclean 65 (substancja niebezpieczna) l l P3 Manuvo detergent do rąk (substancja niebezpieczna) l l P3 Saxim I (substancja niebezpieczna) l l P3 Standard (substancja niebezpieczna) l l P37221 (substancja niebezpieczna) l l olej opałowy H l w w parafina 100 paraformaldehyd Paris obojętny oxid (substancja niebezpieczna) l l pasta do obuwia l w pasta do podłogi l w pektyna GL perchloroetylen TR w w m perfumy l perhydrol (wodny roztwór nadtlenku wodoru) 40 pięciotlenek fosforu 100 pirdyna TR l w w piwo H płuczka wiertnicza Höchsta w w w płyn do mycia naczyń płyn hamulcowy płyn hydrauliczny l w płyn przeciw zamarzaniu H podchloryn sodowy 5 podchloryn sodowy 12,5 l w m podchloryn sodowy (woda Javela) 5 9

10 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o podchloryn wapniowy (wapno chlorowane) GL podchlorynowa woda Javela 12/13 w m m podfosforyn any podsiarczyn VL podsiarczyn sodowy VL poliglikole potas żrący, roztwór 50 potaż (węglan potasowy) any propan, ciekły TR l propan, gazowy TR proszki do pieczenia N pseudokumen w w pulpa owocowa H pył cynkowy any Ratak Resit 65 (Fuchs) l ropa naftowa l w rozcieńczalnik Nolan (substancja niebezpieczna) l l rozcieńczalniki kaponowe w w rozcieńczalniki uniwersalne w w roztwory acronalu H w roztwory cukru any roztwory wiskozy przędzalniczej roztwory wodosiarczynu roztwory wywołujące (fotograficzne) roztwór amoniaku (wodorotlenek amonowy) any roztwór mydła any roztwór utrwalacza fotograficznego H l l rtęć TR rum 40 sagrotan l w sagrotan (dezynfekcja, roztwór mydła chlorofenylowego) VL salicylan metylu l w salmiak (chlorek amonowy) any siarczan any siarczan amonowy any siarczan cynkowy any siarczan dwusodowy siarczan glinowosodowy siarczan glinowy any siarczan glinowy, sta y siarczan hydroksylaminy 12 siarczan magnezowy any siarczan magnezowy siarczan miedzi any siarczan niklu any siarczan potasowoamonowy any siarczan potasowy any siarczan sodowy (sól Glaubera) any siarczan wapniowy (gips) GL siarczan żelazowy any siarczek sodowy any siarczek potasowy L siarczyn potasowy siarczyn sodowy GL siarka TR siarkowodór GL siarkowodór, gazowy TR l l w skórka cytrynowa l skórka pomarańczowa l skrobia any smalec wieprzowy soda (węglan sodowy) any soda kaustyczna (wodorotlenek sodowy) any sok ananasowy sok cytrynowy sok jabłkowy H sok pomarańczowy sok pomidorowy sok z buraków cukrowych any soki owocowe G soki owocowe, niesfermentowane soki owocowe, sfermentowane sole baru any sole bizmutu sole chromowe any sole cynku any sole kwasu sulfaminowego (amidosulfanowego) any sole magnezu any sole miedzi GL sole nawozowe any sole niklowe GL sole rtęci GL sole srebra GL sole żelaza any sos pieczeniowy sól (chlorek sodowy) any sól glauberska (siarczan sodowy) any sól gorzka (siarczan magnezu) any sól kuczenna, roztwór nasycony 100 spirytus (alkohol etylowy, etanol, spirytus rektyfikowany) 96 spirytus rektyfikowany (alkohol etylowy, etanol) 96 stearynian cynkowy styrol w m suchy potaż (wodorotlenek potasowy) 50 sulfonian alkoholu tłuszczowego H sulfonian alkoholu tłuszczowego L sulfotlenek metylu syrop H syrop skrobiowy any szampon szczawian sodowy GL l sześciocyjanożelazian potasowy any sześciocyjanożelazian sodowy GL sześciometafosforan sodowy any szkło wodne (krzemian sodowy) any szlam chromowy szlamy cynkowe ścieki kanalizacyjne ścieki celulozowe H ścinki warzywne H l środek barwiący do piwa H środek dezynfekcyjny, roztwór mydła chlorofenolowego VL środek rozdzielająvcy 10

11 Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o Rodzaj związku Geberit HDPE Zachowanie przy skład 20 o 40 o 60 o środek rozdzielający baysilon 100 l l środki bielące z chlorem sodowym H w m środki emulgujące środki emulgujące (Tenside) any środki owadobójcze 5 l środki piorące G T-SS do 5% l tanina (kwas garbnikowy) 10 Taningan extra (syntetyczne garbniki) GL l l m terpentyna TR w w w tiocyjanian amonowy tiofuran TR w w m tioglikol 100 tiomocznik any l l m tiosiarczan potasowy tiosiarczan sodowy (utrwalacz fotograficzny) any tlen TR l l w tlenek cynkowy GL tlenek etylenu, ciekły TR m m m tlenek etylenu, gazowy TR tlenek propylenu TR tlenek wapniowy (proszek) tlenochlorek fosforowy l w tłoczywa żywic fenolowych tłuszcz wołowy l w tłuszcz wołowy i barani do wytapiania łoju TR toluen TR l m m tran l w trilon trójchlorek antymonawy trójchlorek fosforowy TR l l w trójchloroetan, gazowy 100 w m m trójchloroetylen TR l m m trójchlorofluoroetan (freon 11) 100 l m m trójetanoamina TR trójfluorek boru l w trójmetylopropan trójtlenek siarki TR m m m trójtlenek siarki (pary kwasu siarkowego) <5 w urotropina any wapno (wodorotlenek wapniowy) GL wapno chlorowane (podchloryn wapniowy) GL wątroba siarczana any l l węglan amonowy any węglan amonowy i wodorowęglan amonowy GL węglan baru chemicznie strącany 98/99% any węglan cynkowy GL węglan magnezowy GL węglan potasowy any węglan potasowy (potaż) any węglan sodowy (soda) any węglan wapniowy GL whisky H l wielochlorowane dwufenyle PCB 100 l w m wino H wino owocowe H wino z jabłek H witamina C (kwas askorbinowy) woda królewska TR m m m woda mineralna H woda morska H woda pogazowa woda sodowa (dwutlenek węgla) any woda wapienna woda zdejonizowana woda destylowana woda, w pełni odsolona wodne roztwory wyższych aldehydów VL l l w wodosiarczan sodowy (kwaśny siarczan sodowy) 10 wodorosiarczek amonowy any wodorosiarczyn sodowy (kwaśny siarczyn sodowy) any wodorotlenek amonowy any wodorotlenek barowy any wodorotlenek glinowy wodorotlenek hydrazyny L wodorotlenek magnezowy GL wodorotlenek potasowy (soda kaustyczna) 50 wodorotlenek sodowy (soda kaustyczna) any wodorotlenek wapniowy, wapno GL wodorowęglan sodowy (kwaśny węglan sodowy) GL wodorosiarczan potasowy any wodór TR wodzian chloralu any wosk pszczeli H l l m wybielacze optyczne wywabiacz plam w w w wywoływacz (tiosiarczan sodu) any wywoływacz fotograficzny H zacier zacier (alkohol etylowy + kwas octowy) G zacier (alkohol etylowy) G l w zaolejone sprężone powietrze l l zaprawa Stellhefena (wodny roztwór maltozy i dekstryn) L zmiękczacze poliestrowe l w zmiękczacze l w zmywacz do paznokci l w żelazicyjanek potasowy żelazicyjanek potasowy i żelazocyjanek potasowy any żelatyna any żelazicyjanek sodowy żywica kumaronowa żywice poliestrowe w m 11

12 2. System kanalizacji Geberit HDPE Materiał HDPE to polietylen wysokiej gęstości. Wysoka gęstość zwiększa trwałość materiału, odporność na uderzenia nawet w ekstremalnie niskich temperaturach. HDPE jest wyjątkowo odporny na działanie substancji chemicznych, rozpuszczalników, a nawet ścieków radioaktywnych. Ze względu na swoją alkanową strukturę, charakteryzuje się dużą odpornością na działanie kwasów, zasad, soli i większości związków organicznych. Jest bezpieczny w użyciu dla pełnego zakresu PH, czyli zarówno dla substancji silnie kwaśnych jak i silnie alkalicznych Zakres stosowania System Geberit HDPE jest przeznaczony do grawitacyjnego odprowadzania ścieków bytowo-gospodarczych, deszczowych lub technologicznych, w budownictwie mieszkaniowym, w obiektach publicznych, przemysłowych, służby zdrowia, a także w ograniczonym zakresie w instalacjach niskociśnieniowych takich jak np. baseny pływackie Parametry pracy Geberit HDPE może być stosowany w zakresie temperatur od -40 C do +80 C. Dopuszczalne jest krótkotrwałe występowanie temperatur do 100 C. W instalacjach niskociśnieniowych, maksymalne parametry pracy to: temp. 30 C, ciśnienie 1.5 bara (patrz str. 42) Opis cech charakterystycznych z komentarzem Odporność na uderzenia Odporność na zimno Przewodnictwo cieplne 0.43 W/m K HDPE Geberit jest niełamliwy w temperaturze pokojowej. Bardzo wysoka odporność na uderzenia nawet w ekstremalnie niskich temperaturach (aż do około -40 C), spełnia wymagania stawiane rurom kanalizacyjnym o uniwersalnym zastosowaniu. Odporność chemiczna Jeżeli wypełnione wodą sekcje rur Geberit HDPE zamarzną, to naprężają się elastycznie podczas zwiększania objętości przez lód. Po stopnieniu lodu, rury przyjmują swój pierwotny kształt, pozostając niezniszczone. Odporność na gorącą wodę HDPE jest złym przewodnikiem ciepła, dlatego też rura nie nagrzewa się całkowicie przy krótkotrwałych obciążeniach cieplnych. Szczelność Ze względu na swoją alkanową strukturę, Geberit HDPE jest wysoko odporny na chemikalia. Jego odporność można podsumować następująco: Geberit HDPE jest nierozpuszczalny we wszystkich nieorganicznych i organicznych roztworach w temperaturze 20 C. Geberit HDPE jest rozpuszczalny wyłącznie w alifatycznych i aromatycznych węglowodorach oraz ich chlorowanych pochodnych w temp. powyżej 90 C. Materiał może być atakowany przez silnie utleniające środki (stężony HNO 3, stężony H 2 SO 4 ) w temperaturze pokojowej w przypadku długotrwałego działania. (patrz lista odporności pkt. 1.2.) O ile nie występują obciążenia mechaniczne, Geberit HDPE może być bezpiecznie stosowany jako rura ściekowa do temp. 80 C. Dopuszcza się krótkotrwałe występowanie temperatury do 100 C trwające nie dłużej niż 1 minutę (np. udar pary). Ilość cykli podczas których temperatura dochodzi do 100 C nie może być większa niż 400 na rok. Połączenie zgrzewane (doczołowe, elektrooporowe) tworzy jednorodną strukturę materiału w miejscu połączenia, co zapewnia absolutną szczelność instalacji kanalizacyjnych. 12

13 Odporność na ścieranie Współczynnik liniowej rozszerzalności cieplnej 0,17 mm/mk Odporność na ścieki radioaktywne Systemy kanalizacyjne coraz częściej stają się niewidocznymi zsypami na śmieci. odporność rury na ścieranie jest szczególnie ważnym czynnikiem w przypadku podejść kanalizacyjnych, pionów i przewodów odpływowych układanych w gruncie. Spośród tworzyw sztucznych stosowanych do kanalizacji HDPE jest najbardziej odporne na ścieranie. Rozszerzalność cieplna HDPE jest stosunkowo duża. Jako praktyczną regułę należy przyjąć, że zwiększenie temperatury o każde 50 C powoduje przyrost długości o 10 mm na metr bieżący rury. Nie ma ryzyka uszkodzenia rury w wyniku działania słabo radioaktywnej wody. Więcej informacji można uzyskać u producenta. Gęstość kg/m 3 Skropliny Zachowanie w ogniu Gęstość różnych typów polietylenu zawiera się w przedziale kg/ m 3. Polietylen Geberit, przy gęstości dochodzącej do 955 kg/m 3, jest tworzywem typu twardego o zwiększonej trwałości. Polietylen HDPE jest materiałem lekkim, co jest szczególnie korzystne przy transporcie i montażu. Geberit HDPE jest złym przewodnikiem ciepła. Kondensacja pary wodnej nie powinna występować podczas krótkich okresów przechłodzenia. Tworzywa sztuczne są palne. HDPE przy spalaniu nie wydziela substancji szkodliwych. Wskaźnik płynięcia 0,4-0,5 g/10 min. Hałas Odpuszczanie 10 mm na metr Wskaźnik płynięcia opisuje robocze własności rury i równocześnie dostarcza informacji o masie cząsteczkowej, co decyduje o wielu właściwościach surowego materiału. Im mniejszy jest wskaźnik płynięcia, tym większa jest masa cząsteczkowa, a zatem większa odporność rury na naprężenia. HDPE jest miękkim materiałem o niskim module E. HDPE ogranicza przenoszenie dźwięków przez ciała stałe, lecz hałas przenoszony przez powietrze powinien być wyciszany dodatkowo. Uczynić to można izolując akustycznie ściany szybu instalacyjnego, stosując Silent lub też materiał Geberit Isol. Najbezpieczniejszym sposobem uniknięcia skurczu rury plastikowej, po obciążeniu cieplnym, jest podjęcie zapobiegawczych kroków podczas procesu produkcyjnego. Dlatego też, po wyprodukowaniu, rury Geberit HDPE są przetrzymywane w gorącej kąpieli wodnej. Ta procedura zwiększa bezpieczeństwo złącz, które nie będą narażone na rozerwanie, w momencie zmniejszania długości rury. 13

14 Izolator elektryczny Promieniowanie słoneczne Ochrona przeciw zatykaniu HDPE jest izolatorem elektrycznym. Rury Geberit HDPE są odporne na działanie promieniowania ultrafioletowego dzięki dodatkowi 2% sadzy (nie występuje starzenie i wzrost kruchości). Pod tym względem niezwilżalność rur HDPE jest niezwykle korzystna zapewniając: - szybki odpływ wody - zapobieganie odkładaniu się osadów. Temperatura zgrzewania Nietoksyczność Malowanie Termoplasty są energooszczędne w obróbce. Temperatura zgrzewania HDPE wynosi 230 C i jest niższa w porównaniu z temperaturą obróbki metali Dopuszczenia Rury Geberit HDPE mogą być stosowane w zakładach spożywczych na rurociągi do transortu mleka. Geberit HDPE jest nieodpowiedni do pokrywania farbami. Jego niska zwilżalność i elastyczność wywierają ujemny wpływ na powłokę malarską. jeżeli malowanie jest nieuniknione, materiały malarskie powinny być przetestowane pod kątem ich zgodności z HDPE. System rur i kształtek Geberit HDPE jest zgodny z normą PN-EN :2002. Dla zastosowań zewnętrznych, czyli do systemów kanalizacji ogólnospławnej, ściekowej i odwadniającej, układanych w gruncie w pasie drogowym oraz do odwodnień konstrukcji mostowych i inżynieryjnych budowanych na trasach drogowych system Geberit HDPE posiada Aprobatę Techniczną wydaną przez IBDiM. Zakłady produkcyjne posiadają świadectwo jakości ISO Asortyment W skład systemu wchodzą rury i kształtki o średnicach zewnętrznych od 32 mm do 315 mm. Grubość ścianki waha się w zależności od średnicy i serii S rury odpowiednio od 3.0 mm do 12.2 mm. Rury dostarczane są w odcinkach prostych o dł. 5.0 m. Rury HDPE Średnica znam. Grubość Średnica Powie- Ciężar Ciężar Ciśnienie* Seria SDR Numer art. (zewn.), ścianki wewn. rzchnia pustej pełnej znam. (ISO) d (mm) s (mm) di (mm) A (cm 2 ) rury rury PN S kg/m kg/m bar ,3 0,259 0, ,0 0,331 1, ,3 13, ,2 0,420 1, ,3 17, ,6 0,471 2, ,4 0,536 3, ,3 0,644 4, , , ,1 0,903 6, , ,3 101,4 80,7 1,350 9, , ,9 115,2 104,5 1,750 12, , ,2 147,6 171,1 2,840 19, , ,2 187,6 276,4 3,580 31,216 3, ,8 234,4 431,5 5,630 48,774 3, ,8 295,4 685,3 8,920 77,442 3, ,7 184,6 268,4 4,443 31, , ,7 230,6 418,2 6,993 48, , ,2 290,6 663,8 11,083 77, , *= ciśnienie znamionowe odnosi się wyłącznie do rur a nie kształtek. ISO = Międzynarodowa komisja do Spraw Normalizacji. 14

15 Rodzaje połączeń Sposoby łączenia rur oferowane przez firmę Geberit zapewniają dobór właściwego rozwiązania w każdym przypadku. Można podzielić je na: nierozłączne; rozłączne. Do połączeń nierozłącznych należy: zgrzewanie doczołowe (zakres średnic od 32 do 315 mm); zgrzewanie elektrooporowe z zastosowaniem elektromufy (zakres średnic od 40 do 315 mm). Do połączeń rozłącznych należą: połączenie kielichowe z uszczelką (zakres średnic od 32 do 160 mm); kielichy kompensacyjne (zakres średnic od 32 do 315 mm); połączenie śrubunkowe (zakres średnic od 32 do 110 mm); połączenie kołnierzowe (zakres średnic od 50 do 315 mm). Połączenie zgrzewane doczołowo Łatwy sposób łączenia przy pomocy zgrzewarek z płytą grzewczą, pozwalający na oszczędność miejsca oraz efektywne wykorzystanie materiału. Połączenie zgrzewane elektrooporowo Łączenie rur przy pomocy elektromufy jest idealne na placu budowy oraz w miejscach o trudnym dostępie. Elektromufa może być stosowana również jako nasuwka przy ewentualnych zmianach w instalacji. Połączenie kielichowe z uszczelką Tradycyjny kielch umożliwiający łączenie z rurami z innych materiałów oraz z urządzeniami. Kielich kompensacyjny z uszczelką Długa mufa z uszczelką służy do kompensacji wydłużeń termicznych rurociągów. Połączenie śrubunkowe To praktyczne połączenie rozłączne - również w programie Geberit HDPE. Połączenie kołnierzowe Podłączenie do zbiorników i urządzeń nie stanowi problemu. 15

16 2.2. Wydłużenia termiczne - mocowanie instalacji Przy zmianie temperatury czynnika przepływającego następuje zmiana długości przewodów, która musi być uwzględniona przez projektantów i wykonawców instalacji z rur i kształtek systemu Geberit HDPE. Współczynnik rozszerzalności cieplnej dla rur Geberit HDPE wynosi: α=0,17 mm/mk (dla uproszczenia 0.2 mm/mk). Istnieją dwa sposoby postępowania uwzględniające ruchy termiczne przewodów: kompensacja wydłużeń mocowanie sztywne. W pierwszym przypadku wydłużenia liniowe są kompensowane za pomocą: zmiany kierunku trasy przewodu przy użyciu kolana tzw. kompensacja naturalna lub samokompensacja zastosowania kielicha kompensacyjnego. W drugim przypadku, punkty stałe mocowania sztywnego mają za zadanie zapobiec termicznemu wydłużeniu lub skróceniu przewodu Ramię kompensacji Dla prawidłowego rozmieszczenia podpór stałych i przesuwnych przy kompensacji naturalnej konieczna jest znajomość długości tzw. ramienia kompensacji DL. Długość tę oblicza się według wzoru: DL=K x L x d gdzie: K - stała wytrzymałości = 10 L - wydłużenie przewodu [mm] d - zewnętrzna średnica rury [mm] Wydłużenie liniowe oblicza się według wzoru: L = α x L x t gdzie: α - współczynnik rozszerzalności liniowej [mm/mk] L - długość rurociągu [m] t - różnica temperatur pomiędzy czynnikiem w rurociągu i otoczeniem w czasie montażu. Przykład: - średnica przewodu d = 110 mm - różnica temperatur t=60k - długość przewodu L=4.0 m - wsp. rozszerzalności α=0.2 mm/mk Obliczenie wydłużenia. L=0.2 x 4.0 x 60=48 mm=4.8 cm wartość tę możemy również odczytać z wykresu. Obliczenie długości ramienia kompensacyjnego. DL=10 x 48 x 110=726 mm= 73 cm Długość ramienia możemy również odczytać z wykresu. 16

17 Kielich kompensacyjny Kielich kompensacyjny przejmuje zmiany liniowe odcinka o maksymalnej długości 6 m rury Geberit HDPE. Dostępny jest w zakresie średnic d mm Montaż Dla zapewnienia prawidłowego i łatwego montażu kielicha kompensacyjnego należy spełnić następujące warunki: - zukosować pod kątem 15 rurę wprowadzaną do kielicha - sprawdzić wymaganą głębokość wsunięcia rury na podstawie skali temperatur - zaznaczyć wymaganą głebokość wsunięcia rury - zdjąć żółtą zaślepkę ochronną z kielicha - posmarować koniec rury grubą warstwą miękkiego mydła, silikonu lub wazeliny - wsunąć rurę do kielicha Uwaga: - Nie wolno używać oleju lub smaru stałego, które mogłyby uszkodzić uszczelkę. - Oznaczenie długości rury wprowadzonej do kielicha nie ma zastosowania do rurociągów prowadzonych pod ziemią. Instalacja Kielich kompensacyjny może być montowany na odcinkach pionowych i poziomych. Dzięki specjalnemu kształtowi uszczelki rura może się przesuwać w kielichu podczas wydłużania lub skracania; zapewnia to idealną szczelność połączenia nawet przy dużym obciążeniu hydraulicznym. Aby spełniał swoje zadanie, kielich powinien być zamocowany sztywno w tzw. punkcie stałym. Głębokość wsunięcia przy temperaturze montażu: -10 C 0 C +10 C +20 C d mm 80 mm 90 mm 105 mm d mm 180 mm 190 mm 205 mm 17

18 Piony kanalizacyjne Kielich kompensacyjny HDPE nie tylko przejmuje termiczne ruchy przewodów wywołane zmianami temperatury przepływającego czynnika, lecz także upraszcza znacznie montaż, ułatwiając połączenie na poziomie każdej kondygnacji. Obowiązuje zasada: Jeden kielich kompensacyjny (punkt stały) na każdej kondygnacji. Podejścia kanalizacyjne zabetonowane W przypadku gdy przewód odpływowy jest zabetonowany (prowadzony w przestrzeni stropu), stanowi naturalny punkt stały. Połączenie przewodu odpływowego z trójnikiem na pionie kanalizacyjnym należy wykonać poprzez elektromufę. 1. Wolnostojący pion kanalizacyjny z przewodami odgałęźnymi. 2. Pion kanalizacyjny z zabetonowanymi przewodami odgałęźnymi. Rura spustowa wody deszczowej Rury spustowe wody deszczowej na ogół nie podlegają zmianom temperatury, za wyjątkiem tych, które są wystawione na działanie słońca. Obowiązuje zasada: Każda instalacja musi być zabezpieczona przez kielich kompensacyjny, instalowany maksymalnie co 6 m. Odległości między podporami przesuwnymi powinny być obliczone zgodnie z zasadami (patrz str. 20, 21). F= punkt stały G= podpora przesuwna 18

19 Podwieszony kolektor poziomy Przy montażu kolektorów poziomych niezbędne jest zastosowanie kielichów kompensacyjnych umocowanych w punktach stałych. Pomiędzy punktami stałymi muszą być zainstalowane podpory przesuwne z zachowaniem odległości SB (patrz str. 20,21). Rules: Maximum distance between Geberit HDPE expansion sockets 6 m Inserting depth depending on ambient temperature Anchor bracket directly on each Geberit HDPE expansion socket Guide brackets located along the collector pipeline (see page 25). Obowiązują zasady: Maksymalna odległość między kielichami kompensacyjnymi wynosi 6 m. Głębokość wsunięcia końcówki rury w kielich zależy od temperatury otoczenia (orientacyjna skala temperatur zaznaczona jest na kielichu). Punkt stały przy każdym kielichu kompensacyjnym. Podpory przesuwne należy rozmieścić zgodnie z zasadami montażu. A G G G A G G G A G G G A max. 6 m max. 6 m max. 6 m A = punkt stały G = podpora przesuwna A= Anchor bracket G= Guide bracket A Kombinacja pionów i kolektorów poziomych Obowiàzują zasady: Jeden kielich kompensacyjny na każdej kondygnacji. 8,4 m 4,2 m 4,2 m A A 5,5 m A Jeden kielich kompensacyjny na każdej odnodze. 5,5 m A Jeden kielich kompensacyjny przy każdej zmianie kierunku. A A 85 m A Punkt stały przy każdym kielichu kompensacyjnym. A 10 m 5 m A Maksymalna odległość między kielichami kompensacyjnymi wynosi 6 m. A A= Anchor bracket G= Spacing between guide brackets in accor dance to the rules (p. 25). A = punkt stały 19

20 Punkty stałe i podpory przesuwne instalacji z kielichem kompensacyjnym Odległość pomiędzy punktami stałymi wynosi maksymalnie 6 m. Średnica rury stalowej, łączącej obejmę rurową z płytką montażową, zależy od odległości L (osi rurociągu od stropu lub ściany) oraz od wielkości siły F działającej na punkt stały. Wartość tej siły zależy od średnicy mocowanego przewodu oraz od tego czy jest on mocowany do stropu, czy do ściany. Montaż poziomy Siła F jest równa sile oporu tarcia P pomiędzy przesuwającą się rurą HDPE, a uszczelką kielicha. Poniższa tabela przedstawia siły działające na punkty stałe, podpory przesuwne oraz odległości pomiędzy podporami przesuwnymi w zależności od średnicy przewodu. d [mm] FG [N] bez rynny FG [N] z rynną P [m] RA [m] bez rynny 0.8 0,8 0,8 0,8 0,8 0,9 1,1 1,3 1,6 2,0 2,0 2,0 RA [m] z rynną 1,0 1,0 1,0 1,0 1,2 1,4 1,7 1,9 2,4 3,0 3,0 3,0 RA* [m] 0,4 0,4 0,4 0,4 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 1,0 1,0 1,0 FG - siła ciężkości działająca na podporę przesuwną (bez lub z rynną podporową) P - siła wzdłużna RA - odległość między podporami przesuwnymi (bez lub z rynną podporową) RA* - odległość między punktem stałym a pierwszą podporą przesuwną Montaż poziomy bez rynny podporowej G F G G G G G F RA RA* RA RA RA max. 6.0 m RA RA RA* Montaż poziomy z rynną podporową G F G G G F T T T T T ST ST ST ST ST RA RA* RA RA max. 6.0 m RA RA* T - opaska mocująca rynny podporowej ST - maksymalna odległość między opaskami = 0,5 m 20

21 Właściwe średnice rur mocujących punkty stałe, w zależności od odległości L i siły F przedstawione są w tabeli. Odległość od stropu do osi d[mm] przewodu L[mm] Rura gwintowana Ø Właściwe średnice rur mocujących podpory przesuwne, w zależności od odległości od ściany przedstawione są w tabeli. Odległość od stropu do osi d[mm] przewodu L[mm] Pręt M10 / Rura gwintowana Ø 100 M10 M10 M10 M10 M M10 M10 M10 M10 M10 M M10 M10 M10 M10 M M10 M10 M10 M M10 M10 M Montaż pionowy Siła F jest równa sumie siły ciężkości działającej na punkt stały i siły oporu tarcia na kielichu kompensacyjnym. F G G RA RA max. 6.0 m d [mm] FA [m] 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 6,0 FG [N] P [N] F [N] RA [m] 1,0 1,0 1,0 1,0 1,2 1,4 1,7 1,9 2,4 3,0 3,0 3,0 RA G F RA FA FG P F RA - odległość między punktami stałymi - siła ciężkości działająca na punkt stały (ciężar 6-cio metrowego przewodu wypełnionego wodą) - siła wzdłużna (opory tarcia) - siła działająca na punkt stały (FG+P) - odległość między podporami przesuwnymi 21

22 Właściwe średnice rur mocujących punkty stałe, w zależności od odległości L i siły F przedstawione są w tabeli. Odległość od d[mm] ściany do osi przewodu L[mm] Rura gwintowana Ø Właściwe średnice rur mocujących podpory przesuwne, w zależności od odległości od ściany przedstawione są w tabeli. Odległość od stropu do osi d[mm] przewodu L[mm] Pręt M10 / Rura gwintowana Ø 100 M10 M10 M10 M10 M M10 M10 M10 M M10 M10 M

23 Mocowanie sztywne W przypadku mocowania sztywnego obowiàzuje zasada: wszelkim zmianom długości należy zapobiec przez wbudowane punkty stałe. Punkty stałe w takiej instalacji muszą przenosić około dziesięciokrotnie większe siły niż w instalacji, w której pozwalamy rurom wykonywać swobodnie ruchy termiczne. Tabela umieszczona obok wskazuje, że przy wzroście temperatury pracy w porównaniu z temperaturą montażu (kolumna 1) siły są mniejsze niż przy spadku temperatury (kolumna 2). Ze względu na fakt, że materiał pracuje w ramach grubości ścianki, długość rury nie ma wpływu na wielkość powstających naprężeń, a jedynie powierzchnia przekroju ścianki przewodu. Rura Geberit Przekrój rury Instalacja Instalacja HDPE wewnętrzna zewnętrzna +20 C do +90 C -20 C do +20 C d[mm] F[cm 2 ] Siła [N] Siła [N] 40 3, , , , , , , , , , , , Jedną z możliwości realizacji mocowania sztywnego instalacji jest jej zabetonowanie. Zasadniczo materiał Geberit HDPE jest zdolny przejąć termiczne zmiany długości ze względu na swoją elestyczność. Jednak w przypadku dużych średnic (315 mm) siły są tak duże, że należy wprowadzić dodatkowe elementy stabilizujące. Przy układaniu przewodów w betonie obowiązują następujące zasady: - jeśli trójniki mają pełnić rolę punktów stałych, nie należy ich izolować; - trójniki z odgałęzieniem o średnicy dużo mniejszej od średnicy przewodu głównego powinny być zabezpieczone przed naprężeniami ścinającymi, przez dodatkowy element, jakim może być elektromufa; - nie wolno zabetonować muf kompensacyjnych; - jeśli istnieje konieczność zabetonowania połączenia kielichowego, to przy odcinkach przewodów dłuższych od 2 m kielichy muszą być zabezpieczone przy pomocy tulei pierścieniowej. Końcówki kielichów muszą być zabezpieczone taśmą, tak aby zanieczyszczenia nie przedostały się do uszczelki tuleja 1 - trójnik równoprzelotowy 2m elektromufa 1 - kielich, 2 - tuleja Punkty stałe mocowania sztywnego Punkty stałe należy wykonywać: - w miejscach zmiany kierunku; - na każdym odgałęzieniu. F F G G F F G F F G RA RA RA RA RA 23