INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO OPRACOWANA DLA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO

Transkrypt

1 INSTRUKCJA BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO OPRACOWANA DLA I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO Opracował: Słupsk,listopad 2011 Załącznik Nr 1

2 Aktualizacja Instrukcji Zgodnie z 6 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r. nr 109, poz. 719) :,,Instrukcja Bezpieczeństwa Pożarowego powinna być poddawana okresowej aktualizacji co najmniej raz na dwa lata, a także po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu lub procesu technologicznego, które wpływają na zmianę jego warunków ochrony przeciwpożarowej. Lp. Zakres aktualizacji Data Podpis

3 Wstęp - cel i zakres opracowania. Zgodnie z ustawą z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej, osoba fizyczna, osoba prawna, organizacja lub instytucja korzystająca ze środowiska przyrodniczego, obiektu lub terenu obowiązane są zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Właściciel, zarządca lub użytkownik budynku, obiektu lub terenu, zapewniając jego ochroną przeciwpożarową, obowiązany jest w szczególności: przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno - budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, wyposażyć budynek, obiekt lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice, zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne ich funkcjonowanie, zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej, zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi, ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Wymagania dotyczące stanu bezpieczeństwa pożarowego i warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu określa się w stosownych instrukcjach bezpieczeństwa pożarowego. Obowiązek opracowania takiego dokumentu wynika z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Uwzględniając w całości tematykę określoną w w/w rozporządzeniu, instrukcja bezpieczeństwa pożarowego dla I Liceum Ogólnokształcącego w Słupsku:

4 warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia obiektu, sposobu użytkowania i jego warunków technicznych, wyposażenie obiektu w wymagane urządzenie przeciwpożarowe i gaśnice oraz sposoby poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym, sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia, sposoby zabezpieczenia prac niebezpiecznych pod względem pożarowym, warunki i organizację ewakuacji oraz praktyczne sposoby ich sprawdzenia, sposoby zapoznania użytkowników obiektu z przepisami przeciwpożarowymi oraz treścią przedmiotowej instrukcji, zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla pracowników szkoły. Uzupełnieniem części opisowej instrukcji jest plan obiektu uwzględniający graficzne dane istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa pożarowego. Opracowanie niniejsze może stanowić materiał dydaktyczny przy omawianiu problematyki ochrony przeciwpożarowej w ramach szkoleń z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Instrukcję bezpieczeństwa pożarowego należy aktualizować nie rzadziej niż raz na dwa lata, oraz każdorazowo po takich zmianach sposobu użytkowania obiektu, które wpływają na zmianę warunków ochrony przeciwpożarowej. Przy niewielkich korektach tekstu wystarczy stosowny wpis dokonany w arkuszu aktualizacyjnym stanowiącym załącznik Nr 1 do niniejszego opracowania.

5 1. Warunki ochrony przeciwpożarowej, wynikające z przeznaczenia obiektu, sposobu użytkowania i jego warunków technicznych. Zespól budynków należących do I Liceum Ogólnokształcącego usytuowany jest przy ul. Szarych Szeregów 15 w Słupsku i składa się z budynku dydaktycznego wolnostojącego, czterokondygnacyjnego częściowo podpiwniczonego o całkowitej powierzchni użytkowej 2011 m 2, kubaturze 9071m³ i wysokości 18 m oraz z budynku sali gimnastycznej o całkowitej powierzchni użytkowej 2077 m 2, kubaturze 18487m³ i wysokości 12,7 m. Rozwiązania techniczno - budowlane i konstrukcyjno - materiałowe: Budynku dydaktycznego: Ławy i stopy fundamentowe monolityczne, wylewane. Konstrukcja nośna murowana niepalna, Stropy prefabrykowane częściowo wylewane, Ściany zewnętrzne z - cegły pełnej, Ściany wewnętrzne - ściana murowana z cegły pełnej, Obudowa klatek schodowych ściana murowana z cegły pełnej, Dach pokrycie blachą na konstrukcji drewnianej, Budynku sali gimnastycznej: Ławy i stopy fundamentowe monolityczne, żelbetowe wylewane.

6 Konstrukcja nośna murowana niepalna, Strop drewniany, Ściany zewnętrzne z - cegły pełnej oraz bloczków gazobetonowych, Ściany wewnętrzne - ściana murowana z cegły pełnej, Dach pokrycie papą termozgrzewalną na stropodachu betonowym, konstrukcja niepalna 1.2 Odporność pożarowa. Budynek dydaktyczny wykonano w klasie (C) odporności pożarowej, natomiast budynek sali gimnastycznej wykonano w klasie (B) odporności pożarowej, Elementy budynku zaliczonego do odpowiedniej klasy odporności pożarowej powinny odpowiadać warunkom określonym w poniższej tabeli. Klasa odporności pożarowej budynku Klasa odpornoś ci ogniowej elementó w główna konstrukcja nośna konstrukcja dachu strop ściana zewnętrzna ściana wewnętrzna przekrycie dachu A R 240 R 30 REI 120 EI 120 EI 60 E 30 B R 120 R 30 REI 60 EI 60 EI 30 E 30 C R 60 R 15 REI 60 EI 30 EI 15 E 15 D R 30 (-) REI 30 EI 30 (-) (-) E (-) (-) (-) (-) (-) (-) Oznaczenia w tabeli: R nośność ogniowa w minutach E szczelność ogniowa w minutach I izolacyjność ogniowa w minutach

7 (-) nie stawia się wymagań 1.3 Kategoria zagrożenia ludzi. Budynek szkoły jest zaliczony do kategorii ZL III zagrożenia ludzi z pomieszczeniami zaliczonymi do kategorii ZL I (sala widowiskowa - aula). Budynek hali gimnastycznej zaliczony jest do kategorii ZL I Analiza zagrożenia pożarowego Parametry pożarowe występujących substancji palnych W obiektach Szkoły jako materiały palne można potraktować opakowania, książki, dokumentację tj. papier, drewno, tworzywa sztuczne itp. Parametry pożarowe materiałów palnych Wartości ciepła spalania Qc materiałów znajdujących się w obiekcie wynoszą: drewno - 18 MJ/kg, papier (tektura)-16 MJ/kg, niektóre tworzywa sztuczne - 43 MJ/kg. 1. Drewno i płyty drewnopochodne Drewno i płyty drewnopochodne stosowane są w postaci stolarki drzwiowej i okiennej, mebli drewnianych itp. Temperatura zapalenia tych materiałów wynosi od 250 C do 400 C w zależności od rodzaju, gatunku materiału i jego wilgotności. Drewno pochodzenia iglastego ma niższe temperatury zapalenia niż pochodzenia liściastego. Szybkość rozwoju ognia zależy od grubości tych materiałów - im mniejszy przekrój, tym większa szybkość - oraz dostępu powietrza do tych materiałów. 2. Papier (kartony, opakowania, książki, dokumenty itp.)

8 Temperatura zapalenia waha się od 230 C do 300 C. Rozwój ognia ułatwiony w lu źnych stosach. 3.Tworzywa sztuczne Stosowane są w pojemnikach do opakowań, opakowaniach wyrobów, obudowach urządzeń, izolacjach kabli elektrycznych, okładzinach meblowych, farbach, wykładzinach podłogowych itp. Temperatura zapalenia kształtuje się od 200 C do 400 C, w zale żności od rodzaju tworzywa. W czasie pożaru większość tworzyw sztucznych topi się i tworzy krople. Dymy i gazy pożarowe powstałe w wyniku pirolizy i spalania są z reguły trujące, działają drażniąco na błony śluzowe; niektóre są bezbarwne. Szybkość palenia się tworzyw sztucznych jest stosunkowo duża, gdyż w warunkach pożaru zachowują się jak ciecze palne, tj. palą się również ich palne pary. Spadające lub płynące krople przyczyniają się do szybkiego rozwoju pożaru. W przypadku zapalenia się tworzyw sztucznych wytwarzają się szkodliwe związki, dlatego po zapaleniu się większej partii materiału należy opuścić obiekt i wyjść na zewnątrz. 1.5 Wyposażenie obiektu w urządzenia przeciwpożarowe. Zabezpieczenie ppoż. szkoły stanowią: system sygnalizacji pożarowej czujki dymowe, sieć wodociągowa hydrantowa, przeciwpożarowe wyłączniki prądu. 1.6 Przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne. W budynku szkoły wewnętrzna sieć wodociągowa przeciwpożarowa nie występuje. Budynek hali gimnastycznej wyposażony jest wewnętrzna sieć wodociągową przeciwpożarową z 3 hydrantami Ø 25 ( obudowanymi typowymi szafkami, z kompletnym wyposażeniem w sprzęt niezbędny do poboru wody w czasie pożaru ).

9 Zaopatrzenie wodne dla tzw. zewnętrznego gaszenia pożaru zapewnia miejska sieć wodociągowa z 1 hydrantem nadziemnym DN 80 znajdującym się od ul. Partyzantów w odległości około 5 m od budynku hali oraz 1 hydrantem podziemnym DN 80, usytuowanym na ul. Armii Krajowej w odległości ok. 100 m. szkoły. 1.7 Dojazd pożarowy. Bezpośredni podjazd pod szkołę możliwy jest od strony ul. Szarych Szeregów oraz ul. Partyzantów. Dojazd utwardzony, spełnia wymagania określone dla dróg pożarowych. 2. Wyposażenie obiektu w wymagane urządzenie przeciwpożarowe i gaśnice oraz sposoby poddawania ich przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym. 2.1 System sygnalizacji pożarowej autonomiczne czujki dymowe. System sygnalizacji pożarowej oparto na umieszczeniu autonomicznych czujek dymowych w następujących pomieszczeniach: - archiwum, 2.1 Wyposażenie w gaśnice. Szkołę zabezpiecza 15 gaśnic proszkowych (GP 2x, GP 4x, GP 6x) z proszkiem ABC. Gaśnice proszkowe oznaczone symbolom x są pod stałym ciśnieniem sprężonego azotu, spełniającego rolą wyrzutnika proszku. Obsługa takich gaśnic sprowadza się do odblokowania i naciśnięcia dźwigni zaworu oraz skierowania strumienia środka gaśniczego na źródło ognia.

10 Podręczny sprzęt gaśniczy powinien być poddawany badaniom technicznym i czynnościom konserwacyjnym dokonywanym przez autoryzowane zakłady serwisowe, nie rzadziej niż raz do roku. Przeglądy konserwacyjne powinny obejmować w szczególności: oględziny zewnętrzne sprzętu, oczyszczenie sprzętu, sprawdzenie kompletności sprzętu, kontrolę stanu zaworów, dźwigni, plomb, kontrolę stanu napełnienia gaśnic, sprawdzenie czynnika roboczego (w gaśnicach proszkowych), kontrolę stanu zamocowania sprzętu. Przeglądy i naprawy warsztatowe obejmują między innymi: sprawdzenie stanu powłok lakierniczych, filtrowanie lub wymianę proszku, legalizację zbiorników ciśnieniowych w UDT. Gaśnice rozmieszczono na głównych ciągach komunikacyjnych, przy wyjściach ewakuacyjnych, w miejscach łatwo dostępnych, widocznych, nie narażonych na uszkodzenie mechaniczne. Ustalając ilość gaśnic uwzględniono: wymagany normatyw (minimum 2 kg środka gaśniczego na każde 100 m 2 chronionej powierzchni),

11 odległość dojścia do sprzętu (maksymalnie 30 m), specyfikę zagrożenia pożarowego. 2.3 Wewnętrzna sieć wodociągowa hydrantowa. Wewnętrzna wodociągowa sieć hydrantowa to instalacja nawodniona, z zaworami hydrantowymi 25 mm obudowanymi metalową szafką, z kompletnym wyposażeniem przewidzianym do poboru wody podczas pożaru. Pomiary parametrów hydraulicznych sieci hydrantowej przeprowadza raz do roku. Sprawna technicznie instalacja powinna gwarantować wydajność z hydrantu Ø 25 odpowiednio 1 l/s, przy minimalnym ciśnieniu w sieci 0, 2 MPa. Próby ciśnieniowe dla węży hydrantowych przeprowadza się co 5 lat. 3. Sposoby postępowania na wypadek pożaru i innego zagrożenia. Z chwilą zauważenia oznak pożaru (dym, swąd, płomienie, trzask spalanych materiałów), należy natychmiast: zaalarmować głosem wszystkich pracowników i uczniów znajdujących się w strefie potencjalnego zagrożenia, powiadomić o pożarze Dyrektora, usunąć ze strefy bezpośredniego zagrożenia wszelkie materiały palne, które mogłyby umożliwić rozprzestrzenianie się ognia, przystąpić do gaszenia przy pomocy podręcznego sprzętu gaśniczego. Jeśli pożaru nie udało się zlikwidować w zarodku, zarządzono i ogłoszono ewakuację, należy natychmiast: przerwać pracę, wyłączyć urządzenia techniczne,

12 zabrać dokumenty oraz cenne rzeczy osobiste i skierować się do najbliższego wyjścia ewakuacyjnego, włączyć się aktywnie w ewakuację uczniów wspierając w tych działaniach pracowników i nauczycieli, po opuszczeniu budynku skierować się na wyznaczone miejsce zbiórki ewakuowanych. 4. Instrukcja zabezpieczenia prac pożarowo niebezpiecznych. Pod pojęciem prac pożarowo niebezpiecznych należy rozumieć przede wszystkim wszelkie prace remontowo - budowlane prowadzone z otwartym ogniem, podczas których występuje iskrzenie lub nagrzewanie np.: spawanie, cięcie gazowe lub elektryczne, lutowanie; podgrzewanie instalacji, urządzeń, zaworów; podgrzewanie lepiku, smoły; używanie materiałów pirotechnicznych oraz wszelkie prace związane ze stosowaniem cieczy, gazów i pyłów, przy których mogą powstawać mieszaniny wybuchowe np.: lakierowanie, malowanie, klejenie. Prace pożarowo niebezpieczne mogą być wykonywane pod warunkiem spełnienia wymogów z zakresu ochrony przeciwpożarowej, obowiązujących przed ich wykonywaniem, w trakcie ich wykonywania oraz po zakończeniu prac. Wymagania o których mowa powyżej określane są w pisemnym zezwoleniu zarządzającego obiektem, wystawianym każdorazowo przed rozpoczęciem prac kierownikowi grupy remontowej (wzór zezwolenia stanowi zał. nr 4). 4.1 Wytyczne zabezpieczenia prac pożarowo niebezpiecznych. Przygotowanie budynku i pomieszczeń do prowadzenia prac pożarowo niebezpiecznych polega na:

13 oczyszczeniu pomieszczeń lub miejsc, gdzie będą wykonywane prace remontowe ze wszystkich materiałów i zanieczyszczeń, odsunięciu na bezpieczną odległość od miejsca prowadzenia prac, wszelkich materiałów palnych, zabezpieczeniu przed działaniem odprysków spawalniczych materiałów, których usunięcie na bezpieczną odległość nie jest możliwe przez osłonięcie ich arkuszami blachy, płytami gipsowymi, kocami gaśniczymi itp.: materiały lub przedmioty nie podatne na zapalenie wskutek przewodnictwa cieplnego bądź rozprysków spawalniczych, nie wymagają zastosowania lokalnych zabezpieczeń, uszczelnieniu materiałami niepalnymi wszelkich przelotowych otworów instalacyjnych (głównie wentylacyjnych) znajdujących się w pobliżu miejsca prowadzonych prac, zabezpieczeniu przed rozpryskami spawalniczymi lub uszkodzeniami mechanicznymi kabli, przewodów elektrycznych i teletechnicznych, zabezpieczeniu przed rozpryskami spawalniczymi butli gazowych, baterii akumulatorowych o ile znajdują się w zasięgu zagrożenia spowodowanego pracami pożarowo niebezpiecznymi, sprawdzeniu, czy w miejscu planowanych robót nie prowadzono tego dnia prac malarskich, lakierniczych, z wykorzystaniem cieczy łatwo zapalnych, a w razie potrzeby przewietrzeniu pomieszczenia (urządzenia, instalacji), przygotowaniu w miejscu wykonywania prac między innymi : napełnionych wodą metalowych pojemników na rozgrzane odpadki drutu spawalniczego, elektrody, materiałów osłonowych i izolacyjnych do zabezpieczenia toku prac, sprzętu pomiarowego do ewentualnej analizy stężeń par i gazów, podręcznego sprzętu gaśniczego. 4.2 Obowiązki osoby nadzorującej prace pożarowo niebezpieczne. Osoba upoważniona do sprawowania nadzoru nad przebiegiem prac pożarowo niebezpiecznych powinna:

14 znać obowiązujące przepisy przeciwpożarowe, oraz nadzorować przestrzeganie tych przepisów przez podległych pracowników, dopilnować, aby przed przystąpieniem do prac wykonane zostały wszystkie zalecenia z zakresu zabezpieczenia obiektu, sprawdzać zabezpieczenie przeciwpożarowe stanowisk oraz wydawać polecenia gwarantujące natychmiastowe usunięcie stwierdzonych niedociągnięć, wstrzymywać prace z chwilą stwierdzenia sytuacji stwarzających niebezpieczeństwo powstania pożaru, do czasu likwidacji zagrożenia, brać udział w kontroli stanowisk, pomieszczeń lub budynku po zakończeniu prac pożarowo niebezpiecznych. Do obowiązków wykonawcy prac pożarowo - niebezpiecznych należy w szczególności: sprawdzenie, czy sprzęt i narzędzia są technicznie sprawne i należycie zabezpieczone przed możliwością zainicjowania oraz rozprzestrzeniania pożaru, ścisłe przestrzeganie zaleceń zawartych w zezwoleniu na prowadzenie prac, znajomość przepisów przeciwpożarowych, obsługi podręcznego sprzętu gaśniczego oraz zasad postępowania w przypadku powstania pożaru, przerywanie pracy w przypadku stwierdzenia sytuacji lub warunków umożliwiających powstanie i rozprzestrzenianie pożaru oraz zgłoszenie tego faktu przełożonemu, meldowanie bezpośredniemu przełożonemu o zakończeniu prac oraz informowanie o ewentualnych faktach zainicjowania ognia ugaszonego w zarodku, dokładne sprawdzenie po zakończeniu pracy stanowiska i jego otoczenia w celu stwierdzenia, czy w trakcie robót nie zainicjowano pożaru. 5. Warunki i organizacja ewakuacji oraz praktyczne sposoby ich sprawdzenia. 5.1 Warunki ewakuacji.

15 Jednym z podstawowych obowiązków ciążących na właścicielu, zarządcy budynku jest zapewnienie odpowiednich warunków ewakuacji gwarantujących szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożonej lub objętej pożarem. Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, gwarantujące możliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i stanu sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów, a także być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, polegające na: zapewnieniu dostatecznej ilości i szerokości wyjść ewakuacyjnych, zachowaniu dopuszczalnej długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych, zapewnieniu bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń,. W przypadku dużej szkoły, w której może przebywać blisko 700 osób, problem bezpiecznej ewakuacji pracowników i uczniów z obiektu ma podstawowe znaczenie. W ocenie ogólnej, warunki ewakuacji z obiektu Szkoły należy uznać za dobre. Nie są przekroczone długości dojść i przejść ewakuacyjnych. Zachowane są wymogi dot. szerokości ciągów komunikacyjnych oraz wyjść ewakuacyjnych. Główne kierunki ewakuacji prowadzą : do dwóch wyjść frontowych usytuowanych od ulicy Szarych Szeregów oraz Partyzantów. do czterech wyjść ewakuacyjnych od strony boiska szkolnego, Wyjścia ewakuacyjne, drogi i kierunki ewakuacji są oznakowane zgodnie z wymaganiami PN. W zakresie przedsięwzięć organizacyjnych, Dyrektor szkoły powinien: 1) ustalić różne warianty opuszczenia obiektu, obiektów zależne od możliwości powstania np. pożaru w poszczególnych jego częściach, uwzględniając kolejność

16 opuszczania pomieszczeń czy kondygnacji oraz wyznaczyć osoby odpowiedzialne za przestrzeganie ustalonych scenariuszy postępowania, 2) ustalić miejsce koncentracji osób ewakuowanych poza budynkiem z uwzględnieniem niekorzystnych warunków atmosferycznych oraz wyznaczyć pracowników odpowiedzialnych za zapewnienie opieki nad tymi osobami, 3) wyznaczyć pracowników odpowiedzialnych za: otwarcie wszystkich drzwi ewakuacyjnych, sprawdzenie czy wszystkie osoby opuściły ewakuowany rejon, informowanie jednostek interwencyjnych ( np.: straży pożarnej, pogotowia energetycznego) o lokalizacji głównych wyłączników energii, pomieszczeń w których występują materiały niebezpieczne pożarowo, żrące, toksyczne itp., 4) określić rodzaj mienia podlegający ewakuacji ( urządzenia, dokumentacja, przedmioty, dzienniki lekcyjne ) i miejsce ich składowania. 5.2 Organizacja ewakuacji. 1) W przypadku wystąpienia zagrożenia powodującego konieczność przeprowadzenia ewakuacji osób i mienia ze wszystkich pomieszczeń, decyzję o podjęciu ewakuacji podejmuje Dyrektor szkoły lub osoba przez niego upoważniona. 2) Decyzja o zarządzeniu ewakuacji musi uwzględniać informacje o zakresie ewakuacji, liczbie osób przewidzianych do ewakuacji, a także drogi, kierunki i kolejność opuszczania obiektu (kondygnacji, budynku). 3) Z uwagi na obecność dużej ilości młodzieży, która łatwiej niż dorośli może ulec panice, alarmowanie w wypadku pożaru winno odbywać się wyłącznie przy pomocy ustalonych sygnałów, bez zbędnych sygnałów czy okrzyków pali się itp. Pamiętać należy, że najgroźniejszą przeszkodą w prawidłowej i skutecznej akcji ratowniczo gaśniczej w warunkach szkoły jest zawsze możliwość wybuchu paniki, która jest następstwem nagle występującego niebezpieczeństwa 4) Po usłyszeniu sygnału alarmowego nauczyciele prowadzący zajęcia w klasach rozpoczynają ewakuację zgodnie z ustaleniami zawartymi w pkt 3.

17 5.3. Ewakuacja osób i mienia. 1) Po podjęciu decyzji o ewakuacji osób i mienia należy niezwłocznie powiadomić wszystkich pracowników, dzieci oraz osoby przebywające na terenie ewakuowanego odcinka o powstaniu i charakterze zagrożenia oraz konieczności przeprowadzenia ewakuacji. 2) Po usłyszeniu alarmu nauczyciel prowadzący zajęcia z dana klasą podejmuje następujące działania: Zarządza opuszczenie klasy. Polecenie uczniom należy wydawać głosem spokojnym. Nauczyciel określa jak młodzież ma opuścić zajmowane pomieszczenie: spokojnym krokiem czy wpół biegiem, zabierając ze sobą pomoce naukowe czy też bez nich. W przypadku półbiegu (używanego tylko w razie wielkiego niebezpieczeństwa), pomoce naukowe zawsze się porzuca. Następnie nauczyciel staje koło drzwi, aby zapobiec ewentualnemu zakłóceniu porządku i opuszcza klasę ostatni, po upewnieniu się, że nikt nie pozostał w pomieszczeniu. 3) Młodzież winna opuszczać pomieszczenie w szyku uporządkowanym parami. W wypadku ogłoszenia alarmu pożarowego dla szkoły w czasie przerwy w lekcjach, ewakuację klasy prowadzą wychowawcy, którzy mieli prowadzić zajęcia z daną klasą. 4) Wychowawcy klas (opiekunowie klas) zobowiązani są dopilnować, aby ławki w klasach stały zawsze w tych samych miejscach z zachowaniem odpowiednich przejść między rzędami. Nie wskazane jest przesuwanie ławek do samej ściany, lecz należy pozostawić taką przestrzeń, aby jedna osoba mogła przejść swobodnie. 5) Kierujący akcją ewakuacyjną wyznacza na poszczególnych kondygnacjach osoby odpowiedzialne za przebieg ewakuacji grup pracowników, osoby przebywające, ponadto ustala ewentualną potrzebę ewakuacji sprzętu i mienia, określając w tym celu sposoby, kolejność i rodzaj ewakuowanego mienia. 6) W pierwszej kolejności należy ewakuować osoby, dzieci z tych pomieszczeń, klas w których powstał pożar, lub które znajdują się na drodze rozprzestrzeniania się ognia oraz pomieszczeń, klas z których wyjście lub dotarcie do bezpiecznych dróg ewakuacji może zostać odcięte przez pożar lub zadymienie. Następnie należy ewakuować osoby poczynając od najwyższych kondygnacji. Należy dążyć do tego, aby wśród ewakuowanych w pierwszej kolejności były osoby o ograniczonej z różnych względów

18 zdolności poruszania się, natomiast zamykać strumień ruchu powinny osoby, które mogą poruszać się o własnych siłach. 7) Podczas ewakuacji z pomieszczeń, uczniów należy kierować na oznaczone drogi ewakuacyjne (korytarze), a następnie zgodnie z kierunkami określonymi przez znaki ewakuacyjne, na klatki schodowe i wyjścia poza obszar zagrożony tj. na teren boiska szkolnego. 8) Osoby z ograniczoną zdolnością poruszania się należy ewakuować przy wykorzystaniu wózków bądź przenosić na rękach. 9) W przypadku blokady dróg ewakuacyjnych, należy niezwłocznie, dostępnymi środkami, np.: telefonicznie, bezpośrednio lub przy pomocy osób znajdujących się na zewnątrz odciętej strefy, powiadomić kierownika akcji ewakuacyjnej. Należy natychmiast otworzyć, wybić okna znajdujące się na korytarzu i klatce schodowej, aby wypuścić dym i zapewnić dopływ świeżego powietrza. Drzwi do pomieszczeń, z których przenika dym należy szczelnie zamknąć. Ludzi odciętych od wyjścia, a znajdujących się w strefie zagrożenia, należy zebrać w pomieszczeniu najbardziej oddalonym od źródła pożaru i w miarę posiadanych środków oraz istniejących warunków ewakuować na zewnątrz, przy pomocy sprzętu ratowniczego przybyłych jednostek Państwowej Straży Pożarnej lub innych jednostek ratowniczych. 10) Przy silnym zadymieniu dróg ewakuacyjnych należy poruszać się w pozycji pochylonej starając się trzymać głowę jak najniżej, ze względu na mniejsze zadymienie panujące w dolnych partiach pomieszczeń i korytarzy. Usta i drogi oddechowe należy w miarę możliwości zasłaniać chustką zmoczoną w wodzie sposób ten ułatwia oddychanie. Podczas ruchu przez mocno zadymione odcinki dróg ewakuacyjnych należy poruszać się wzdłuż ścian, by nie stracić orientacji co do kierunku ruchu. 11) Ewakuacja mienia nie może odbywać się kosztem sił i środków niezbędnych do ewakuacji i ratowania ludzi. Ewakuację mienia należy rozpocząć od najcenniejszych i najistotniejszych urządzeń, dokumentacji i przedmiotów. Należy wykorzystywać wszystkie sprawne fizycznie osoby nadające się do demontażu i ewakuacji mienia. 12) Po wyprowadzeniu młodzieży na zewnątrz budynku szkoły nauczyciele odpowiedzialni za przeprowadzenie ewakuacji klas winni osobiście przekonać się o pełnym składzie ewakuowanej grupy. Wychowawca odpowiedzialny za grupę czuwa

19 nad nią, aż do odwołania alarmu i otrzymania dalszych dyspozycji od dyrektora szkoły. Samowolne oddalenie się młodzieży jest zabronione. W razie podejrzenia, że ktoś został w zagrożonej strefie, należy natychmiast zgłosić ten fakt jednostkom ratowniczym przybyłym na miejsce akcji i przeprowadzić ponowne sprawdzenie pomieszczeń budynku. 13) W trakcie ewakuacji nie należy zamykać drzwi w klasach na klucz, jest to niezbędne dla ponownego sprawdzenia sal lekcyjnych przez ratowników. 14) W przypadku przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej lub innych jednostek ratowniczych w trakcie akcji ewakuacyjnej, kierujący przebiegiem akcji zobowiązany jest do złożenia krótkiej informacji o przebiegu akcji, a następnie podporządkowania się poleceniom dowódcy przybyłej jednostki taktycznej straży pożarnej. 15) W celu zapewnienia szybkiej i skutecznej ewakuacji osób oraz mienia, a w szczególności w przypadku konieczności ewakuacji osób niepełnosprawnych, należy dokonać oceny warunków ewakuacji w najbardziej ekstremalnych warunkach Działania profilaktyczne. 1) Dyrektor szkoły ustala częstotliwość i zaleca przeprowadzenie praktycznego sprawdzenia możliwości ewakuacji uczniów i pracowników w celu określenia czasu niezbędnego do opuszczenia budynku szkoły. 2) Zaleca się raz w roku przeprowadzenie próbnej ewakuacji szkoły z instrukcją ewakuacji. 3) Pracownicy szkoły zobowiązani są do dokładnego zapoznania się z niniejszą instrukcją i planem ewakuacji na wypadek pożaru. 4) Sprawne przeprowadzenie ewakuacji uzależnione jest od: a) prawidłowego rozpoznania i oceny sytuacji, b) szybkiego i prawidłowego zaalarmowania sił i środków do akcji ratowniczej, c) właściwego kierowania pracowników i osób znajdujących się w obiekcie na drogi ewakuacyjne, zachowując ustaloną kolejność ewakuacji, d) nie dopuszczenia do paniki, e) ścisłego realizowania zadań ustalonych w niniejszej instrukcji.

20 5.5. Instrukcja postępowania dla osób funkcyjnych - obowiązki osób funkcyjnych: 1) Do obowiązków Dyrektora szkoły lub osoby przez niego upoważnionej należą: a) przyjęcie meldunku o powstałym pożarze, a) udanie się na miejsce pożaru, dokonanie oceny sytuacji oraz przejęcie kierowania akcją ratowniczą do chwili przybycia jednostek Państwowej Straży Pożarnej, b) w zależności od sytuacji pożarowej wydanie poleceń, a w szczególności szybkiego zaalarmowania jednostek Państwowej Straży Pożarnej i wprowadzenie ich na miejsce pożaru, mobilizacja pracowników oraz uczniów przebywających w miejscu pożaru, przeprowadzenie ewakuacji osób zagrożonych oraz mienia z zagrożonej strefy, c) dopilnowanie właściwego kierowania osób zagrożonych na wyjścia ewakuacyjne i śledzenie osób ewakuowanych, d) sprawdzenie wszystkich pomieszczeń w strefie objętej ewakuacją czy nie pozostały w niej żadne osoby, e) zabezpieczenie ewakuowanych pomieszczeń przed dostępem osób postronnych, f) nawiązanie współpracy z dowódcą Państwowej Straży Pożarnej, g) ochrona mienia oraz zabezpieczenie terenu w czasie ewakuacji i po zakończeniu działań ratowniczo gaśniczych przed pożarem wtórnym, h) zorganizowanie opieki i pomocy ewakuowanym lub poszkodowanym, i) udzielenie pomocy przy ustaleniu przyczyn i okoliczności pożaru, j) zabranie najistotniejszych i najcenniejszych przedmiotów z pomieszczeń zagrożonych, k) kierowanie ewakuowanych poza teren objęty działaniami, l) sprawdzenie stanu osobowego ewakuowanych osób Instrukcja postępowania dla pozostałych osób pracowników szkoły. 1) Z chwilą uzyskania informacji o ogłoszeniu ewakuacji otworzyć szeroko drzwi, umożliwić przeprowadzenie szybkiej i sprawnej ewakuacji. 2) Pomoc w przeprowadzeniu ewakuacji, kierowanie uczniów do najbliższego wyjścia z budynku. 3) W sposób jasny i sprecyzowany udzielić niezbędnych informacji dowodzącemu akcją,

21 4) Wyznaczona przez kierującego ewakuacją osoba, ma ponadto obowiązek w chwili zauważenia pożaru, odciąć do obiektu dopływ energii elektrycznej głównym wyłącznikiem prądu, (pod warunkiem, że brak oświetlenia nie utrudni ewakuacji, w takim przypadku energię elektryczną należy wyłączyć natychmiast po jej zakończeniu). 5) W przypadku zauważenia pożaru, zadymienia lub innego niebezpieczeństwa postępować następująco: a. nie narażając życia na niebezpieczeństwo podejmij gaszenie pożaru dostępnymi środkami, b. powiadomić o zaistniałym niebezpieczeństwie Dyrektora szkoły lub osobę upoważnioną nie wzbudzając paniki, c. opuścić pomieszczenia najkrótszą drogą kierując się do wyjścia, d. zastosować się do poleceń kierującego ewakuacją, e. w przypadku niemożliwości opuszczenia pomieszczenia w którym się znajduje, zamknąć drzwi i uszczelnić je mokrymi materiałami, oczekując na pomoc straży przy otwartym oknie. 6) W przypadku ogłoszenia ewakuacji postępować wg następujących zasad: a) wyłączyć urządzenia i instalacje elektryczne, b) zabrać niezbędne przedmioty, rzeczy osobiste, c) opuścić pomieszczenie. 7) Podczas trwania ewakuacji wszyscy zobowiązani są do zachowania spokoju zdyscyplinowania i nie wzbudzania paniki, 8) Przestrzeganie zasad poruszania się po drogach ewakuacyjnych: a) osoby znajdujące się na korytarzu poruszają się szybkim krokiem w wyznaczonym kierunku bez podbiegania, wyprzedzania, popychania, krzyku itp., c) poruszanie po drogach winno odbywać się zgodnie z kierunkiem określonym znakami ( kierunek określa strzałka). 9) Przystąpić w miarę potrzeby do ewakuacji mienia odpowiednio je zabezpieczając. UWAGA! Rzeczy osobiste uczniów (kurtki, obuwie, tornistry) i inny ruchomy majątek szkolny z zagrożonego budynku wynoszą ratownicy. Na polecenie kierującego akcja ratowniczą mogą te czynności wykonać również pracownicy szkoły.

22 Dla zapewnienia bezpieczeństwa w czasie ewakuacji i na miejscu zbiórki obowiązuje wszystkich przeciwdziałanie panice, wysokie zdyscyplinowanie oraz zachowane stosowne do zaistniałej sytuacji. 5.7 Ćwiczenia ewakuacyjne: Nie rzadziej niż raz na rok należy przeprowadzać praktyczne ćwiczenia ewakuacyjne w pełnym zakresie. Zadaniem takich ćwiczeń jest: sprawdzenie reakcji pracowników na sytuację potencjalnego zagrożenia pożarowego, skontrolowanie sprawności działania technicznych elementów systemu zabezpieczenia, sprawdzenie, zweryfikowanie procedur alarmowych, dokonanie oceny sprawności działania pracowników, ustalenie czasu niezbędnego na przeprowadzenie ewakuacji, sprawdzenie elementów współdziałania ze strażą pożarną, pozorowanie działań ratowniczych przez PSP, skontrolowanie drożności dróg ewakuacyjnych. O planowanych ćwiczeniach ewakuacyjnych należy powiadomić Komendanta Miejskiego Państwowej Straży Pożarnej w Słupsku oraz Dowódcę miejscowej JRG Nr 1, nie później niż na tydzień przed ich przeprowadzeniem. 6. Szkolenie przeciwpożarowe, sposoby zaznajamiania użytkowników obiektu z treścią przedmiotowej instrukcji oraz przepisami przeciwpożarowymi.

23 Prowadzenie szkolenia pracowników w zakresie ochrony przeciwpożarowej jest obowiązkiem prawnym. Wynika to, z cytowanego na początku opracowania, art. 4 ust. 1 pkt 6 ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Ustawodawca nie przewidział jednak delegacji prawnej do wydania przepisu szczegółowego, który regulowałby zasady szkolenia z tego zakresu. W tej sytuacji, problematyka bezpieczeństwa pożarowego powinna być omawiana w ramach szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z art. 237 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy, pracodawca jest obowiązany zaznajamiać pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac. Szczegółowe zasady szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy określono w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. (Dz. U. Nr 180, poz. 1860). Zgodnie z powyższym przepisem zagadnienia bezpieczeństwa pożarowego powinny być omawiane na szkoleniu wstępnym, w ramach instruktażu ogólnego, oraz podczas szkolenia okresowego bhp. 6.1 Instruktaż ogólny. Instruktaż ogólny przechodzą wszyscy nowo zatrudnieni pracownicy, studenci odbywający praktyki, uczniowie szkół zawodowych odbywający praktyczną naukę zawodu w zakładzie przed dopuszczeniem do wykonywania pracy. Ramowy program tego szkolenia obejmuje temat: Podstawowe zasady ochrony przeciwpożarowej oraz postępowania w razie pożaru czas trwania minimum min. Podczas takiego instruktażu pracownik powinien poznać: potencjalne źródła zagrożeń pożarowych, możliwe przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów, instrukcję postępowania na wypadek pożaru, niniejszą instrukcję bezpieczeństwa pożarowego.

24 6.2 Szkolenie okresowe. Szkolenia okresowe, realizowane w ramach szkoleń okresowych bhp. Na omówienie zagadnień bezpieczeństwa pożarowego, w ramach szkolenia okresowego przeznacza się, co najmniej 60 min. Tematyka szkolenia obejmuje: analizę warunków techniczno budowlanych obiektu, charakterystykę zagrożeń pożarowych, działanie technicznych systemów zabezpieczeń, zachowanie się w sytuacjach pożaru lub innego zagrożenia w tym: zasady alarmowania, wykorzystanie podręcznego sprzętu gaśniczego, zasady i warunki ewakuacji. 7. Zadania i obowiązki w zakresie ochrony przeciwpożarowej dla Dyrektora Szkoły. Niezależnie od zadań opisanych we wstępie do niniejszej instrukcji, Dyrektor jako właściciel i zarządca obiektu i terenu odpowiada za: utrzymanie urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w stanie pełnej sprawności technicznej i funkcjonalnej, wyposażenie obiektu w przeciwpożarowe wyłączniki prądu, umieszczenie w widocznych miejscach instrukcji postępowania na wypadek pożaru i przyjętych procedur alarmowych, oznakowanie obiektu znakami bezpieczeństwa i ochrony ppoż. dróg i wyjść ewakuacyjnych, miejsc usytuowania urządzeń przeciwpożarowych i elementów sterujących tymi urządzeniami, lokalizacji gaśnic, przeciwpożarowych zbiorników wodnych i punktów poboru wody, drzwi i bram przeciwpożarowych, pojazdy pożarnicze, utrzymanie dróg pożarowych w stanie umożliwiającym ich wykorzystanie przez

25 utrzymanie obiektu w należytym stanie technicznym, bieżące przeglądy oraz konserwację instalacji użytkowych i urządzeń technicznych. Do zadań i obowiązków z zakresu bezpieczeństwa pożarowego pracowników należy w szczególności: instrukcji, ścisłe przestrzeganie przepisów z zakresu ochrony ppoż. i postanowień niniejszej dbanie o właściwy stan zabezpieczenia ppoż. oraz porządku i czystości na stanowisku pracy, uczestniczenie w szkoleniach ppoż. i ćwiczeniach ewakuacyjnych, informowanie przełożonych o stwierdzonych nieprawidłowościach stwarzających zagrożenie pożarowe. Zgodnie z wymogami prewencji pożarowej w budynku oraz na terenach przyległych do niego jest zabronione wykonywanie czynności, które mogą spowodować pożar i jego rozprzestrzenianie się: palenie tytoniu i używanie ognia otwartego, w obrębie budynków, rozpalanie ognisk lub wypalanie śmieci w miejscu umożliwiającym zapalenie się materiałów palnych albo sąsiednich obiektów, rozgrzewanie za pomocą otwartego ognia smoły, lepiku i innych materiałów w odległości mniejszej niż 5 m od obiektu, stosowanie grzałek turystycznych, piecyków z otwartą spiralą, kuchenek elektrycznych itp.: prowizorycznych elektrycznych urządzeń grzewczych, pozostawianie bez dozoru włączonych elektrycznych urządzeń grzewczych, w szczególności gdy nie są one wyposażone w wyłączniki termiczne (termostaty), użytkowanie instalacji, urządzeń i narzędzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z przeznaczeniem albo warunkami określonymi przez producenta, jeżeli może się to przyczynić do powstania pożaru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia, eksploatowanie prowizorycznej instalacji elektrycznej,

26 stosowanie prowizorycznych zabezpieczeń instalacji elektrycznej, użytkowanie elektrycznych urządzeń ogrzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z warunkami określonymi przez producenta, stosowanie na osłony żarowych punktów świetlnych materiałów palnych, z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych i niezapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05 m od żarówki, przechowywanie materiałów palnych oraz stosowanie elementów wystroju i wyposażenia wnętrz z materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5 m od: urządzeń i instalacji, których powierzchnie zewnętrzne mogą nagrzewać się do temperatury przekraczającej 100 C, instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznych, jak wyłączniki, przełączniki, gniazda wtyczkowe, bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcja nie zabezpiecza podłoża przed zapaleniem. Pamiętając o warunkach sprawnej ewakuacji należy rygorystycznie przestrzegać zakazów: zamykania drzwi w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe otwarcie, zastawiania, blokowania dostępu do wyjść ewakuacyjnych, zawężania przejść komunikacyjnych i składowania jakichkolwiek materiałów palnych w obrębie korytarzy i klatek schodowych, zastawiania dostępu do czynnych tablic rozdzielczych prądu, sprzętu pożarniczego, ppoż. urządzeń zabezpieczających. Załącznik nr 2

27 ... (imię i nazwisko)... (stanowisko) O Ś W I A D C Z E N I E Oświadczam, że zostałem(am) zapoznany(na) z przepisami z zakresu ochrony przeciwpożarowej, obowiązującymi na terenie I Liceum Ogólnokształcącego w Słupsku, a w szczególności znane mi są zasady i sposoby związane z: Zagrożeniem pożarowym występującym na terenie obiektu, Eliminacją zagrożenia pożarowego, Przepisami dotyczącymi ochrony przeciwpożarowej i odpowiedzialności z tytułu ich nie przestrzegania, Zasadami postępowania w przypadku pożaru, Zasadami obsługi sprzętu i urządzeń gaśniczych, Warunkami prowadzenia ewakuacji osób i mienia. Ponadto ustalenia Instrukcji Bezpieczeństwa Pożarowego przyjmuję do wiadomości i przestrzegania.... podpis składającego oświadczenie... podpis prowadzącego szkolenie Przyjęto do akt personalnych dnia...

28 Załącznik nr 3 PROTOKÓŁ NR... zabezpieczenia przeciwpożarowego prac pożarowo-niebezpiecznych 1. Nazwa i określenie pomieszczenia - stanowiska, w którym przewiduje się wykonywanie prac: Charakterystyka - technologia przewidywanych do realizacji prac: Charakterystyka zagrożenia pożarowego, zagrożenia wybuchem oraz właściwości pożarowe materiałów palnych występujących w pomieszczeniach lub rejonie przewidywanych-prac: Rodzaje elementów budowlanych (zapalność) występujących w danym pomieszczeniu lub rejonie przewidzianych prac: Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego pomieszczenia, stanowiska, urządzenia na okres wykonywania prac: Ilość i rodzaje podręcznego sprzętu gaśniczego do zabezpieczenia toku prac: Środki i sposób alarmowania straży pożarnej oraz współpracowników w razie zaistnienia pożaru: Osoba(y) odpowiedzialna(e) za całokształt przygotowania zabezpieczenia przeciwpożarowego toku prac: Osoba(y) odpowiedzialna(e) za nadzór nad stanem bezpieczeństwa pożarowego w toku wykonywania prac: Osoby zobowiązane do przeprowadzenia kontroli rejonu prac po ich zakończeniu (określenie ilości i częstotliwości kontroli)... Podpisy członków Komisji: imię, nazwisko i rodzaj zajmowanego stanowiska)...

29 Załącznik Nr 4., dnia... ZEZWOLENIE NR... na prowadzenie prac pożarowo-niebezpiecznych Miejsce pracy... (pomieszczenie, stanowisko, instalacja) Rodzaj pracy Czas pracy: dnia:..od godz.: do godz.: 4. Zagrożenie pożarowe-wybuchowe w miejscu pracy... Sposób zabezpieczenia przed możliwością zainicjowania pożaru wybuchu Środki zabezpieczenia: a) przeciwpożarowe... b) BHP c) inne Sposób wykonania pracy:... 8.Odpowiedzialność za: a) przygotowanie miejsca pracy, środków zabezpieczających i zabezpieczenia toku prac pożarowo niebezpiecznych: Nazwisko:... Wykonano:... Podpis:... b) wyłącznie spod napięcia: Nazwisko:... Wykonano:...

30 Podpis:... c) wykonanie analizy stężenia par cieczy, gazów, pyłów: W miejscu pracy nie występują niebezpieczne stężenia Nazwisko:... Wykonano:... Podpis... d) stosowanie środków zabezpieczających organizację pracy i instruktaż: Nazwisko:... Przyjąłem do wykonania:... Podpis:... UWAGA: niepotrzebne skreślić 9. Zezwalam na rozpoczęcie prac: (zezwolenie może nastąpić po złożeniu podpisów przez osoby wymienione w pkt. 8)... (podpis wypisującego) (podpis Przewodniczącego Komisji) 10. Pracę zakończono dnia:... godz.:... Wykonał: Stanowisko pracy i jego otoczenie sprawdzono i nie stwierdzono zaniedbań okoliczności mogących zainicjować pożar. Stwierdzam odebranie robót: Skontrolował: (podpis) (podpis) UWAGA: akt. odbierający przekazuje zezwolenie Przewodniczącemu Komisji celem włączenia do Książka prac pożarowo-niebezpiecznych l.p nazwa i miejsca prac oraz technologię ich wykonania sposób zabezpieczenia prac osoba odpowiedzialna za zabezpieczenie osoba zezwalająca na rozpoczęcie prac osoba odpowiedzialna za kontrolę prac po 4 i 8 godz. Podpisy

31 1. Rys.1

32 Palne materiały, których usunięcie poza zasięg rozprysków spawalniczych jest niemożliwe, osłaniamy w sposób gwarantujący bezpieczeństwo: 1-ekran z blachy, 2-koc gaśniczy Rys. 2

33 Spawane przewody, części maszyn i urządzeń oraz elementy konstrukcji budowlanych stykające się z materiałami palnymi lub przebiegające w pobliżu nich należy skutecznie chłodzić: 1-przewód doprowadzający wodę, 2-zwoje sznura z włókna niepalnego, 3-koc gaśniczy

34 Rys.3 Wszystkie otwory i szczeliny prowadzące do sąsiednich pomieszczeń i pozostające w zasięgu rozprysków spawalniczych powinny być uszczelnione za pomocą niepalnego materiału - 1

35 Rys. 4 Z izolowanych rurociągów, na których prowadzi się prace spawalnicze, należy usunąć izolację cieplną na odcinku gwarantującym bezpieczeństwo, a w razie potrzeby (izolacja łatwopalna) chłodzić skutecznie np. sposobem pokazanym na rysunku: 1-przewody doprowadzające wodę, 2-zwoje sznura z włókna niepalnego

36 Rys. 5 Elementy instalacji rozgrzewające się przy spawaniu bezpośrednio od płomienia lub na drodze przewodnictwa cieplnego, stykające się z materiałami palnymi, należy zdemontować lub skutecznie chłodzić: 1-palna ścianka, 2-niepalna wykładzina, 3-haki podtrzymujące instalację

37 Rys. 6 Sposób prawidłowego spawania elementu metalowego konstrukcji przechodzącego przez drewniany strop: 1-drewniany strop, 2-szczeliwo z materiału niepalnego, 3- materiał niepalny (np. koc gaśniczy)

38 Rys. 7 Cięte lub spawane pojemniki, mogące zawierać gazy lub pary cieczy palnych, należy przed przystąpieniem do prac wypełnić gazem obojętnym, np. gazami spalinowymi z silnika samochodowego podawanymi przez łapaczkę iskier: 1-łapaczka iskier, 2-woda, 3-przewód doprowadzający gazy do wnętrza pojemnika

39 Rys. 8 Niewielkie pojemniki, mogące zawierać palne gazy lub pary cieczy palnych, zabezpieczamy skutecznie przed zapaleniem lub wybuchem napełniając je wodą - 1

40 Załącznik nr 5

41

42

43

44

45

46 Znaki bezpieczeństwa. Ochrona przeciwpożarowa. Załącznik nr 6 Nr Znak Znaczenie (nazwa) znaku Zastosowanie bezp. bezpieczeństwa 1 Uruchamianie ręczne Stosowany do wskazania przycisku pożarowego lub ręcznego sterowania urządzeń gaśniczych. 2 Alarmowy sygnalizator akustyczny 3 Telefon do użycia w stanie zagrożenia Może być stosowany samodzielnie lub łącznie ze znakiem nr 1, Znak wskazujący usytuowanie dostępnego telefonu przeznaczonego dla ostrzeżenia w przypadku zagrożenia pożarowego. 10 Zestaw sprzętu pożarniczego Znak ten jest stosowany dla podawania zestawu indywidualnych znaków określających sprzęt pożarniczy. 11 Gaśnica Znak ten jest stosowany do oznaczenia gaśnic. 12 Hydrant wewnętrzny Znak ten jest stosowany na drzwiach szafki hydrantowej. 13 Drabina pożarowa Znak ten jest stosowany do oznaczenia drabiny trwale związanej z obiektem. 14 Niebezpieczeństwo pożaru Materiały łatwo zapalne 15 Niebezpieczeństwo pożaru Materiały utleniające 16 Niebezpieczeństwo wybuchu Materiały wybuchowe Do wskazania obecności materiałów łatwo zapalnych. Stosowany do wskazania możliwości występowania atmosfery wybuchowej, gazów palnych lub materiałów wybuchowych. 17 Zakaz gaszenia wodą Do stosowania we wszystkich przypadkach, kiedy użycie wody do gaszenia pożaru jest zabronione. 18 Palenie tytoniu zabronione Do stosowania w miejscach, gdzie palenie tytoniu może być przyczyną zagrożenia pożarowego. 19 Zakaz używania otwartego ognia Palenie tytoniu zabronione 21 Kierunek do miejsca rozmieszczenia sprzętu Do stosowania w miejscach, gdzie palenie tytoniu lub otwarty ogień mogą być przyczyną zagrożenia pożarem lub wybuchem. Do stosowania tylko łącznie ze znakami nr 1 do 3 i nr 10 do 13, dla wskazania kierunku

47 pożarniczego lub urządzenia ostrzegającego do miejsca rozmieszczenia sprzętu pożarniczego lub urządzenia ostrzegającego. 22 Nie zastawiać Znak do stosowania w przypadkach, gdy ewentualna przeszkoda stanowiłaby szczególne niebezpieczeństwo (na drodze ewakuacyjnej/, Znaki bezpieczeństwa. Ewakuacja. Załącznik nr 7 Nr. 1 2 Znak ewakuacyjny Znaczenie (nazwa) znaku ewakuacyjnego Kierunek drogi ewakuacyjnej Wyjście ewakuacyjne 3 Drzwi ewakuacyjne 4 Przesunąć w celu otwarcia Znaczenie Znak wskazuje kierunek do wyjścia, które może być wykorzystane w przypadku zagrożenia. Strzałki krótkie do stosowania z innymi znakami. Strzałka długa do samodzielnego stosowania. Znak stosowany do oznakowania wyjść używanych w przypadku zagrożenia. Znak stosowany nad drzwiami skrzydłowymi, które są wyjściami ewakuacyjnymi (drzwi lewe lub prawe). Znak stosowany łącznie ze znakiem nr 3 na przesuwnych drzwiach wyjścia ewakuacyjnego, jeśli są one dozwolone. 5 Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia; może kierować w lewo lub w prawo. 6 Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej schodami w dół Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej schodami w dół na lewo lub prawo. 7 Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej schodami w górę Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej schodami w górę na lewo lub prawo. 8 Pchać, aby otworzyć Znak jest umieszczany na drzwiach dla wskazania kierunku otwierania.

48 9 10 Ciągnąć, aby otworzyć Stłuc, aby uzyskać dostęp Znak jest umieszczany na drzwiach dla wskazania kierunku otwierania. Znak ten może być stosowany: a) w miejscu, gdzie jest niezbędne stłuczenie szyby dla uzyskania dostępu do klucza lub systemu otwarcia, b) gdy jest niezbędne rozbicie przegrody dla uzyskania wyjścia. CZĘŚĆ GRAFICZNA INSTRUKCJI PLAN EWAKUACJI

49