Komorów, 29 października 2015 r. Wnioskodawcy: Stowarzyszenia działające na rzecz drzew przy WKD

Transkrypt

1 Komorów, 29 października 2015 r. Wnioskodawcy: Stowarzyszenia działające na rzecz drzew przy WKD Do: RZECZNIK PRAW OBYWATELSKICH AL. SOLIDARNOŚCI WARSZAWA Do wiadomości: Pani Maria Wasiak Minister Infrastruktury i Rozwoju Pan Adam Struzik Marszałek Województwa Mazowieckiego Pan Ludwik Rakowski Przewodniczący Sejmiku Województwa Mazowieckiego Pan Mirosław Augustyniak - Przewodniczący Komisji Ochrony Środowiska Sejmiku Mazowieckiego Pan Stefan Kotlewski - Przewodniczący Komisji Strategii Rozwoju Regionalnego i Zagospodarowania Przestrzennego Sejmiku Mazowieckiego Pani Bożena Żelazowska - Przewodnicząca Komisji Kultury i Dziedzictwa Narodowego Sejmiku Mazowieckiego Pan Krzysztof Strzałkowski - Przewodniczący Komisji Rozwoju i Infrastruktury Sejmiku Mazowieckiego Pan Grzegorz Dymecki - Prezes Warszawskiej Kolei Dojazdowej Sp. z o.o. Pan Krzysztof Dyl - Prezes Urzędu Transportu Kolejowego Pan Maciej Woźniak Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Departament Transportu Kolejowego Pan Michał Kiełsznia Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska Pan Michał Wąsowicz - Burmistrz m.st. Warszawa Dzielnica Włochy Pan Zdzisław Sipiera Starosta Powiatu Pruszkowskiego Pan Jan Starzyński Prezydent Miasta Pruszkowa Pan Krzysztof Grabka Wójt Gminy Michałowice Pan Arkadiusz Kosiński Burmistrz Gminy Brwinów Pani Wiesława Kwiatkowska Burmistrz Miasta Milanówek Pan Artur Tusiński Burmistrz Podkowy Leśnej Pan Marek Wieżbicki Starosta Powiatu Grodziskiego Pan Grzegorz Benedykciński Burmistrz Grodziska Mazowieckiego 1

2 Wniosek Szanowny Panie Rzeczniku! Stowarzyszenia działające w sprawie drzew przy Warszawskiej Kolei Dojazdowej zwracają się do Pana z prośbą o podjęcie działań zmierzających do: 1) zmiany treści 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 7 sierpnia 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej, a także sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2014 r., poz. 1227), zwanego dalej "rozporządzeniem", który ustanawia sztywną granicę 15 m od osi skrajnego toru, poniżej której nie mogą być usytuowane drzewa i krzewy w sąsiedztwie linii kolejowej [cyt. przepis: 1. Na gruntach położonych w sąsiedztwie linii kolejowej drzewa i krzewy mogą być usytuowane w odległości nie mniejszej niż 15 m od osi skrajnego toru kolejowego ]; 2) wstrzymania decyzji Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego z dnia 18 maja 2015 r. nakazującej usunięcie wszystkich drzew rosnących w odległości do 15 m od osi skrajnego toru linii kolejowej WKD na całej jej długości od Warszawy do Grodziska Mazowieckiego. Uzasadnienie W naszej ocenie przytoczony przepis rozporządzenia narusza delegację wynikającą z art. 54 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (tekst jednolity: Dz. U. z 2013 r., poz. 1594, z późn. zm.), zwanej dalej "u.ot.k." [cyt. przepis: Art. 54. Minister właściwy do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw środowiska oraz ministrem właściwym do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia, wymagania w zakresie odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew i krzewów, elementów ochrony akustycznej i wykonywania robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowej, a także sposobu urządzania i utrzymywania zasłon odśnieżnych oraz pasów przeciwpożarowych, biorąc pod uwagę zapewnienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego podkreśl. własne.], gdyż ustanawiając sztywną granicę pasa gruntu, na którym nie mogą się znajdować żadne drzewa i krzewy, pomija całkowicie kwestie warunków, w jakich nakaz 2

3 ten miałby być stosowany. Nie bierze pod uwagę warunkowego charakteru dyspozycji wynikającej z art. 54 u.ot.k. nakładającego na ministra właściwego do spraw transportu określenie nie tylko samej odległości usytuowania drzew i krzewów od torów kolejowych, ale również wymagań dotyczących warunków dopuszczających ich usytuowanie w tym pasie biorąc pod uwagę zapewnienie bezpieczeństwa ruchu kolejowego. Wspomniane rozporządzenie pomija te kwestie, ustanawiając w 1 bezwarunkową, sztywną granicę obszaru, na którym nie mogą znajdować się żadne drzewa i krzewy. Jest to przekroczenie, a zarazem niedopełnienie delegacji ustawowej wynikającej z art. 54 u.ot.k. Pozostaje w kolizji z art. 53 ust. 1 tej ustawy, który brzmi: Usytuowanie budowli, budynków, drzew i krzewów oraz wykonywanie robót ziemnych w sąsiedztwie linii kolejowych, bocznic kolejowych i przejazdów kolejowych może mieć miejsce w odległości niezakłócającej ich eksploatacji, działania urządzeń związanych z prowadzeniem ruchu kolejowego, a także niepowodującej zagrożenia bezpieczeństwa ruchu kolejowego [podkreśl. własne]. Z przytoczonych przepisów wynika, że ustawodawcy nie chodziło wyłącznie u ustanowienie sztywnej granicy obszaru, na którym nie mogą być usytuowane drzewa i krzewy. Gdyby tak było, to określiłby to w ustawie, jak to ma miejsce w przypadku budowli i budynków, gdzie odległość ta jest określona w art. 53 ust. 2 u.ot.k. Chodziło natomiast o określenie warunków i odległości usytuowania drzew i krzewów w pasie przylegającym do torów kolejowych, również ze względu na ich funkcje, jako elementu ochrony akustycznej. Treść 1 rozporządzenia stanowi również naruszenie art. 92 ust. 1 Konstytucji RP, który brzmi: Rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania [podkreśl. własne]. Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Absurdalność tego przepisu oraz wydawanych na jego podstawie decyzji Prezesa UTK jest aż nadto oczywista. Jego konsekwentne stosowanie prowadzi do nieodwracalnych dewastacji przyrody i środowiska naturalnego. Łatwo sobie wyobrazić, jak będzie wyglądał Półwysep Helski po usunięciu w odległości 15 m od torów wszystkich drzew i krzewów. Podobny stan rzeczy może mieć miejsce w przypadku turystyczno-krajoznawczych kolejek wąskotorowych. Taki los może zaraz spotkać podwarszawską kolejkę WKD, gdzie na podstawie decyzji Prezesa UTK z dnia 18 maja 2015 r. [sygn. DN-WN KP], nakazano usunięcie drzew w sąsiedztwie linii kolejowej nr 47 Warszawa Śródmieście WKD Grodzisk Maz. Decyzja ta wywołała liczne i solidarne protesty organizacji społecznych, władz samorządowych, a nawet samej Warszawskiej Kolei Dojazdowej, na wniosek której wszczęto postępowanie w sprawie zmiany przez Prezesa UTK decyzji w tej sprawie [postepowanie administracyjne o sygn. DN-WN KP]. Argumenty Prezesa UTK o 3

4 rzekomym zagrożeniu bezpieczeństwa ruchu kolejowego przez drzewa rosnące w pobliżu torów WKD nie wytrzymuje krytyki. Są to stwierdzenia gołosłowne, niepoparte żadnymi argumentami merytorycznymi. Nie wykonano w tej sprawie żadnych ekspertyz, nie zasięgnięto opinii dendrologów ani ekologów i przyrodników. Jak wykazuje ponad 80 letnia historia funkcjonowania tej kolejki drzewa rosnące w pobliżu torów WKD nie stanowią realnego zagrożenia dla bezpieczeństwa podróżnych. Zresztą granica 15 m nie stanowi gwarancji bezpieczeństwa, gdyż wysokość wielu drzew rosnących poza tą granicą znacznie przekracza owe 15 m. Dowodzi tego ostatni przypadek uszkodzenia trakcji elektrycznej WKD przez chore drzewo obalone wskutek wichury, które znajdowało się w odległości ok. 20 m od torów. W przypadku działania sił wyższych (huragan, trąba powietrzna) taka granica nie ma większego znaczenia. Znacznie ważniejsza jest dbałość o należytą pielęgnację tego drzewostanu, usuwaniu drzew chorych oraz ich usychających elementów, nawet poza granicą 15 m od torów. Tylko takie działania służb kolejowych mogą do minimum wyeliminować zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu szynowego. Wykonanie decyzji Prezesa UTK przyczyni się do powstania daleko idących szkód społecznych, m.in. poprzez degradację środowiska naturalnego i pogorszenie warunków egzystencji obywateli. Decyzję taką umożliwia jednak nieracjonalny, sprzeczny ze zdrowym rozsądkiem i poczuciem sprawiedliwości społecznej przepis 1 przywołanego rozporządzenia. W naszej ocenie istniejący stan prawny oraz decyzja Prezesa UTK wydana na jego podstawie narusza przepisy Konstytucji RP. Poza przytoczonym już art. 92 ust. 1, jest także sprzeczna z art. 74 ust. 1, 2 i 4 oraz art. 86 [cyt. przepisy: Art Władze publiczne prowadzą politykę zapewniającą bezpieczeństwo ekologiczne współczesnemu i przyszłym pokoleniom. 2. Ochrona środowiska jest obowiązkiem władz publicznych. ( ) 4. Władze publiczne wspierają działania obywateli na rzecz ochrony i poprawy stanu środowiska. Art. 86 Każdy jest obowiązany do dbałości o stan środowiska i ponosi odpowiedzialność za spowodowane przez siebie jego pogorszenie. Zasady tej odpowiedzialności określa ustawa"]. W dniu 6 października 2015 r. opinię w sprawie wycinki drzew przy WKD wydał Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska, który stwierdził, iż norma prawna określona w & 1 Rozporządzenia nie stanowi bezpośredniego nakazu wycinki drzew. W opinii Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska przepis Rozporządzenia stanowi przede wszystkim normę techniczną dotyczącą projektowania zieleni wzdłuż torów kolejowych. Ponadto Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska wskazał, iż przesłanki do usunięcia drzew wymienione w art. 56 Ustawy o transporcie kolejowym odnoszą się do konkretnych rodzajów zagrożeń ruchu kolejowego, chodzi tu m.in. o utrudnienie widoczności sygnałów i pociągów lub eksploatację urządzeń kolejowych. W opinii Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ze 4

5 względu na planowaną przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju zmianę omawianego rozporządzenia, usuwanie w chwili obecnej drzew i krzewów niestanowiących zagrożenia dla bezpieczeństwa ruchu kolejowego nie powinno mieć miejsca, bowiem spowodowałoby niepotrzebną i niepowetowaną stratę w środowisku przyrodniczym. Nasze stowarzyszenia wystąpią w najbliższym czasie z petycją na podstawie Ustawy o petycjach z dnia 5 września 2014 r. do Ministra Infrastruktury oraz Ministra Środowiska o pilną zmianę Rozporządzenia, polegającą na odrębnym uregulowaniu kwestii drzew i krzewów na liniach małych prędkości. Na lokalnych liniach małych prędkości zapewnienie bezpieczeństwa powinno się odbywać przez okresowe przeglądy dendrologiczne, pielęgnację drzew, a usuwane powinny być tylko drzewa chore, stanowiące faktyczne zagrożenie. Temat jest szeroko opisywany w mediach lokalnych i krajowych. Jako społecznicy z linii WKD wiemy, że wizja masakry drzew powszechnie bulwersuje mieszkańców. W celu informowania społeczeństwa o problemie i przekazywaniu informacji o przebiegu sprawy założona została strona internetowa Na tej stronie znalazły się apel o zmianę prawa oraz apel skierowany do WKD i UTK. Przez pierwsze dwa tygodnie od uruchomienia strony internetowej, apel podpisało ponad 2700 osób, i jest to dowód, że ta sprawa jest bardzo ważna dla społeczeństwa. Działanie Urzędu Transportu Kolejowego stanowi jaskrawy wyraz arogancji władzy publicznej, narusza prawa obywatelskie do życia zgodnie ze standardami środowiskowymi i warunkami harmonijnej koegzystencji z przyrodą. W rażący sposób lekceważy zasady współżycia społecznego. Z tych względów zwracamy się do Pana Rzecznika z prośbą o interwencję. Z poważaniem, 1. Stowarzyszenie Ład na Mazowszu 2. Liga Ochrony Przyrody - Oddział Stołeczny 3. Stowarzyszenie Mieszkańców Osiedla Ogrodu Malichy 4. Forum Organizacji Pozarządowych Powiatu Pruszkowskiego 5. Stowarzyszenie Forum Pruszków 6. Stowarzyszenie Salutaris Pruszków 7. Stowarzyszenie Otwarta Dłoń Pruszków 8. Klub Honorowych Dawców Krwi Serce Pruszkowa 9. Stowarzyszenie Przyjazna Ostoja, Komorów 10. Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu Komorów, Komorowianie 5

6 11. Stowarzyszenie Kulturalny Komorów 12. Zarząd Osiedla Komorów 13. Zarząd Osiedla Michałowice 14. Stowarzyszenie Projekt Brwinów 15. Towarzystwo Przyjaciół Brwinowa 16. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami koło w Brwinowie 17. Brwinowskie Stowarzyszenie R.A. Szansa 18. Klub Sportowy Tennis Life Brwinów 19. Towarzystwo Gimnastyczne Sokół w Brwinowie 20. Uczniowski Klub Sportowy Otrębusy 21. Stowarzyszenie Jeździeckie Szarża, Kanie 22. Liga Ochrony Przyrody, Oddział Podkowa Leśna 23. Lokalna Grupa Działania Zielone Sąsiedztwo, Podkowa Leśna 24. Towarzystwo Przyjaciół Miasta Ogrodu, Podkowa Leśna 25. Stowarzyszenie Związek Podkowian, Podkowa Leśna 26. Stowarzyszenie Przyjazna Komunikacja, Milanówek 27. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Milanówek 28. Stowarzyszenie Otwarta Brama, Grodzisk Mazowiecki 29. Stowarzyszenie Tu Grodzisk dla Mieszkańców, Grodzisk Mazowiecki 30. Stowarzyszenie Przyjazne Środowisko, Grodzisk Mazowiecki 31. Stowarzyszenie Łąki to także Grodzisk, Grodzisk Mazowiecki Załącznik: 1. Pismo Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska 6