Warta (nie)warta Poznania

Transkrypt

1 GPmagazyn kngp action Temat numeru: numer 1 Warta (nie)warta Poznania Idea czy komercja? - planowanie przestrzenne w Polsce - wywiad z arch. Jerzym Zalewskim semestr zimowy 2011/2012 Zostań planistą własnego życia Prawda o stadionie duma czy przekleństwo Poznania? Nasz Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska 1/2012 numer 1 MAGAZYN KOŁA NAUKOWEGO GOSPODARKI PRZESTRZENNEJ WYDZIAŁ MELIORACJI I INŻYNIERII ŚRODOWISKA UNIWERSYTET PRZYRODNICZY W POZNANIU wydział melioracji i inżynierii środowiska DUBAJ - miastem naj AutoCad - podstawowe skróty Jak pobrać mapę? poradnik przeglądarki GIS: Geoxa Viewer i wiele więcej! wersja online dostępna na

2 Spis treści Z życia uczelni O numerze 3 Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska 4 Koła naukowe 5 WOKÓŁ GP Zostań planistą swojego życia 6 Dubaj - miastem naj 8 Mój jest ten kawałek podwórka, czyli gospodarka przestrzenna w życiu codziennym 10 Nie wahaj się korzystać z wahadeł 12 Poznańscy studenci - spadkobiercami modernizmu? 13 Naj... akwedukty rzymskie, również w Polsce? 15 Natura to nie bzdura! 16 Warta (nie) warta Poznania 18 Prawda o stadionie 24 Poznań w obiektywie #1 28 Planowanie Przestrzenne, Idea czy komercja? - wywiad z arch. Jerzym Zalewskim 30 Przepis na miasto 34 PORADNIKI Autocad - podstawowe skróty, czyli jak w znaczny sposób przyśpieszyć rysowanie 35 Gdy potrzebna mapa... - mały przewodnik po przeglądarce GIS: Geoxa Viewer 36 NA LUZIE Z przymróżeniem oka 40 Na wolną chwilę 41 Na zakończenie, konkurs 43 Wydawca Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska Adres korespondencyjny: ul. Wojska Polskiego 28, Poznań Adres kngp@up.poznan.pl Strona internatowa: Wersja on-line magazynu na: autor: Marek Kamadulski Fot.1. Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska stopka redakcyjna Redaktor naczelny: Roman Kaczmarek Redakcja Marta Lisiak Marcin Kaczmarek Stanisław Świtek Korekta tekstów Agata Bartczak Joanna Mittmann Opiekun Koła Naukowego: dr inż. Mariusz Sojka Opieka merytoryczna: dr Karol Mrozik mgr Piotr Szczepański Skład i opracowanie graficzne Roman Kaczmarek Projekt okładki Roman Kaczmarek Nakład 140 egzemplarzy Patronat medialny dlastudenta.pl Wieści Akademickie Data wydania r

3 O numerze od redakcji o numerze Drodzy czytelnicy! Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej na Wydziale Melioracji i Inżynierii Środowiska ma wielką przyjemność przekazać w Wasze ręce pierwszy numer magazynu GP Action, stworzonego z myślą o studentach. Magazyn będzie wydawany w cyklu semestralnym. Nie jesteśmy naukowcami ani profesjonalistami, ale pasjonatami, którzy chcieliby podzielić się z Wami swoimi spostrzeżeniami na otaczający nas świat. Tak oto zrodziła się idea czasopisma - ŚWIAT OKIEM STUDENTÓW. Dlatego, jeżeli chciałbyś wyrazić swoją opinię, zachęcamy do współpracy! Mam nadzieję, że nasz magazyn będzie nie tylko źródłem ciekawych informacji na różne tematy, ale również zainspiruje Was do czynnego działania i włączenia się do różnego rodzaju inicjatyw, poszerzające w ten sposób zakres swojej wiedzy, umiejętności, a także spróbować spojrzeć na świat z innej perspektywy. Redakcja GP Action Głównym tematem pierwszego numeru GP Action jest artykuł dotyczący projektu Warta (nie)warta Poznania, który zyskał uznanie w oczach komisji podczas Sesji Kół Naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, gdzie otrzymał pierwszą nagrodę. Ponadto polecamy ciekawą rozmowę ze specjalistą Wielkopolskiego Biura Planowania Przestrzennego, arch. Jerzym Zalewskim, na temat planowania przestrzennego w Polsce. Wywiad przeprowadzony specjalnie dla nas! Zostaną także poruszone takie tematy jak Stadion Miejski w Poznaniu, miasto Dubaj, gospodarka przestrzenna na co dzień, czy możliwości kariery po studiach. Dodatkowo w dziale poradniki można znaleźć garść praktycznych informacji. W magazynie studenckim nie może zabraknąć jednak rozrywki, dlatego nie zapomnieliśmy o krzyżówkach, sudoku, dowcipach i innych rzeczach, które wypełnią chwile wolnego czasu. Mamy nadzieję, że każdy znajdzie dla siebie coś interesującego! Serdecznie zapraszam do lektury! Roman Kaczmarek O nas Marta Lisiak, Michalina Ziemińska, Stanisław Świtek, Joanna Mittmann, Agata Bartczak, Weronika Matuszewska, Agata Golemba, Małgorzata Starmach, Roman Kaczmarek, Marcin Kaczmarek, Marek Kamadulski

4 Z życia uczelni Nasz wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska HISTORIA powołanie Oddziału Melioracji Wodnych powstanie samodzielnego Wydziału Melioracji Wodnych przekształcenie w Wydział Melioracji i Inżynierii Środowiska i powstanie siedziby w obecnym budynku przeniesienie pozostałych wydziałów do przebudowanego po byłym ZOZ-ie budynku przy ul. Piątkowskiej założenie nowego kierunku: Gospodarka Przestrzenna autor: Roman Kaczmarek 4 LOKALIZACJA Budynek Wydziału znajduje się w odległości ok. 1 km od głównego kampusu Uniwersytetu Przyrodniczego. Sama lokalizacja jest bardzo dobra, ponieważ przebiegająca obok trasa pestki (poznańskiego szybkiego tramwaju) pozwala na dojazd do centrum miasta w kilka minut. W najbliższym otoczeniu Wydziału znajdują się akademiki Uniwersytetu Przyrodniczego oraz Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Tuż przy budynku znajduje się także nowootwarte boisko do siatkówki i koszykówki oraz boisko do piłki noznej. W najbliższych latach planowana jest modernizacja obiektu dawnej stołówki i przekształcenie go w Centrum Kultury i Aktywności Studenckiej SAMORZĄD STUDENCKI WMIIŚ Jesteśmy grupką pozytywnie zakręconych ludzi, którzy mają chęć zrobienia czegoś więcej dla naszej uczelni. Każdego roku specjalnie dla studentów i pracowników naszego wydziału organizujemy Dzień MISia z licznymi atrakcjami. W tym roku wybieraliśmy najlepszego prowadzącego w kategoriach: sympatyczność i elegancja. Chętni mieli możliwość strzelania z łuku i oglądaniu pokazu sztuk walki. Koniec wieczoru uświetnił koncert kapeli (pani portierka omal nie ogłuchła). W czasie całego dnia każdy mógł skosztować tradycyjnie kiełbaskę z grilla i napić się piwka z patyka. Z początkiem roku akademickiego ruszyliśmy z imprezą integracyjną dla pierwszorocznych. Nie trzeba jej promować. Klub Alcatraz był wypełniony do granic możliwości, a muzyka grała do ostatniego gościa. Każdy kto chociaż raz bawił się z nami wie, że warto nam zaufać. Działamy charytatywnie, corocznie w Mikołajki zbieramy słodycze dla dzieci z poznańskiego Struktura Katedra Inżynierii Wodnej i Sanitarnej Katedra Ekologii i Ochrony Środowiska Katedra Geotechniki Katedra Gleboznawstwa i Rekultywacji Katedra Mechaniki Budowli i Budownictwa Rolniczego Katedra Melioracji, Kształtowania Środowiska i Geodezji Katedra Meteorologii Dziekan: prof. dr hab. inż. Jolanta Komisarek domu dziecka, a uczestnicząc w projekcie zakretki.info udało nam się uzbierać w pół roku oszałamiającą ilość 5 ton nakrętek. Nasi przedstawiciele uczestniczą w komisjach uczelnianych mając wpływ, np. na przydzielenie stypendiów Rektora dla najlepszych studentów. Jeżeli chcesz wykazać się swoimi umiejętnościami, nie koniecznie naukowymi, pragniesz uczestniczyć w organizowaniu imprez i poznać je od kuchni jest to idealne miejsce dla Ciebie. Członkostwo w samorządzie daje Tobie możliwość w przygotowaniu największego wydarzenia w mieście jakim są Juwenalia, a także poznania mnóstwa ludzi, których łączy pasja i zaangażowanie w życie studenckie. Wszelkie informacje o nas znajdziecie na stronie facebookowej: Uniwersytet Przyjemności oraz Samorząd Studencki Wydziału Melioracji i Inżynierii Środowiska. Stanisław Świtek RSS WMIIŚ *grafika i wizualizacje: Roman Kaczmarek

5 Z życia uczelni Koła Naukowe na wydziale Melioracji i Inżynierii Środowiska Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu Gospodarki Przestrzennej Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej jest jednym z najmłodszych kół naukowych na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu, jednak od samego początku działa bardzo prężnie, czego potwierdzeniem jest zajęcie I miejsca podczas Sesji Kół Naukowych Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. O zwycięskim projekcie przywrócenia rzeki miastu można przeczytać na stronie 18. Koło Naukowe stara się też systematycznie brać udział w różnego rodzaju wydarzeniach zarówno w Poznaniu, jak i w innych miastach. Konferencje naukowe, wyjazdy i warsztaty są miejscem, gdzie można zdobywać cenne doświadczenie zawodowe, poszerzać swoją wiedzę, a przede wszystkim poznać ciekawych ludzi! Działalność: konferencje naukowe - Dzień Urbanisty. Przestrzeń publiczna od pomysłu do realizacji, MTP Poznań - Towarzystwo Urbanistów Polskich, Energetyka wiatrowa i Urbanistyka w procesach inwestycyjnych, MTP Poznań - Miasto jako idea polityczna - cykl seminaryjny, pracownia pytań granicznych konferencje i warsztaty urbanistyczne - Zieleń w mieście, Warszawa - Revitalization, Renovation, Revelation, Kraków - Euro dla miasta, miasto dla Euro początek czy koniec Inżynierów Środowiska Zapraszamy do współpracy studentów I i II roku Inżynierii Środowiska! wielkich inwestycji?, Poznań - Miasto - współczesne problemy w zarządzaniu przestrzenią zurbanizowaną, Wrocław - Gospodarowanie przestrzenią w aspekcie środowiskowym, społecznym i prawnym, Słubice Dodatkowo: - pomoc w zorganizowaniu wydarzeń jak: GIS Day, Noc Naukowców - darmowy udział w Międzynarodowych Targach Poznańskich (Poleko, Budma) - udział w szkoleniach - projekty naukowe - projekty studenckie - udział w konursach urbanistycznych autor: Rafał Cygan W 2012 również planujemy udział w kolejnych warsztatach i konferancjach min. innymi w Łodzi, Krakowie Olsztyna i Poznaniu, a także wyjścia na tereny budowy związane z infrastrukturą (lotnisko, dworzec). Planowane są także szkolenia ArcGis a! Serdecznie zapraszamy wszystkich studentów Gospodarki Przestrzennej do współpracy! Działalność: - wyjazdy terenowe w celu poznania różnych rozwiązań technicznych (m.in. Tama Włocławek, Stopień Wodny Malczyce), - wycieczki do firm, gdzie zapoznać się z pracą w branży inżynierii środowiska (m.in. AQUANET, WEMA), - darmowe uczestnictwo w targach (m.in. na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich, coroczne targi: Poleko i GreenMajPower), - szkolenia, wykłady, prelekcje, - udział w pracach naukowo badawczych, - ciekawe obozy naukowe, spływy kajakowe, - konferencje, seminaria naukowe w całej Polsce, - wyjazdy na tereny budowanych inwestycji na terenie Poznania i okolic (m.in. Stadion Miejski w Poznaniu, Termy Maltańskie). W najbliższym czasie planujemy wizytę w Mosinie w powstającej Stacji Uzdatniania Wody, budynku przepompowni nieopodal naszego Wydziału, a także na budowie Biocentrum UP Poznań przy ul. Dojazd. Jeśli macie pomysł gdzie jeszcze warto było by się wybrać to czekamy na Wasze pomysły! Na budowy wchodzimy w kaskach i kamizelkach odblaskowych z logo Koła. Dodatkowo: spotkania integracyjne, wigilijne, rozmowy przy grillu i nie tylko W tym roku planujemy zwiedzić Browar Lech, obejrzeć seans w Kinie 5D Extreme i wspólnie kibicować podczas meczu EURO 2012;) kontakt: knis@up.poznan.pl 5 GP Action #1

6 Wokół gp Stanisław Świtek, gospodarka przestrzenna III rok Koło Naukowe GP Zostań planistą własnego życia Gdzie mogą szukać pracy absolwenci kierunku Gospodarka Przestrzenna? 6 Podczas cotygodniowych spotkań naszego koła naukowego długo zastanawialiśmy się, jakie informacje przekazać Tobie, nasz Drogi Czytelniku. Po kilku przemyśleniach, postanowiłem poświęcić trochę miejsca na pokazanie, kim masz szansę zostać po ukończeniu kierunku gospodarka przestrzenna. Zamieszczę więc tutaj opisy kilku stanowisk, na które aplikować będą z pewnością niejedni z nas. Istnieje przekonanie, że podczas kryzysu lepiej jest kupować domy, niż je budować. Nie wiem, czy jest to zgodne z prawdą, ale moja babcia powtarzała lepszy gram handlu niż kilogram roboty. Dlatego warto już teraz zainteresować się biurami nieruchomości. Wynajęcie lub dobre sprzedanie mieszkania nie jest sprawą prostą, więc wiele osób noszących się z takim zamiarem zgłasza się do biura z prośbą o pomoc. Większość agencji pośredniczących w obrocie nieruchomościami działa na tej samej zasadzie. Zatrudniają one pracowników, których dochód ściśle uzależniony jest od sfinalizowanych transakcji. Zostają oni wyposażeni w służbową komórkę, komputer i małe stanowisko pracy. Pracownicy za określoną jasno prowizję szukają klientów, którym odpowiadały będą wszystkie warunki. W tej pracy najtrudniejsze są początki. Sukces zależy w całości od Ciebie, więc ważna jest wytrwałość. Pamiętaj także, że liczy się pierwsze wrażenie. Warto więc dbać o swój wygląd i prezencję, ponieważ podstawową zasadą marketingu jest: umieć sprzedać własnego siebie. Biura nieruchomości to świetne miejsca praktycznego przygotowania i obeznania z rynkiem - umiejętności niezbędnych dla rzeczoznawcy majątkowego. Rys.1. źródło: marketdog.pl W Polsce co jakiś czas wznawiana jest dyskusja o potrzebie wprowadzenia podatku katastralnego. W tym przypadku konieczne będzie wprowadzenie instytucji, których zadaniem będzie wycenienie wartości każdego budynku znajdującego się na terenie naszego kraju. Oczywiście dane te, jak każdego Rys.2. w urzędzie, źródło: bazagmin.pl dobra, będą zmieniać się w czasie i potrzebować aktualizacji. Aby stać się niezależnym rzeczoznawcą majątkowym, należy przede wszystkim ukończyć studia magisterskie i podjąć studia podyplomowe na Uniwersytecie Ekonomicznym z zakresu wyceny nieruchomości. Kolejnym krokiem jest roczna praktyka zawodowa pod skrzydłem jednego z 3 tys. rzeczoznawców, którzy prowadzą obecnie tego typu działalność na terenie kraju. Na samym końcu wystarczy zdać egzamin państwowy i ubezpieczyć się od odpowiedzialności cywilnej związanej z tym zawodem. Urzędnik/pracownik administracji Nazwa, dla niektórych, może już na samym początku kojarzyć się z mało ciekawym zajęciem. Ciągłe kolejki, tony niepotrzebnych dokumentów i raczej gnębienie petentów niż pomoc w prowadzeniu własnej działalności. Do tego na początku niska pensja i stanowisko referenta, czyli osoby od wszystkiego. Chętnych jednak na posadę urzędniczą nigdy nie brakowało, szczególnie wśród kobiet, które nie muszą obawiać się zwolnienia po powrocie z urlopu macierzyńskiego. Często na jedno wolne stanowisko napływa ponad 100 wniosków. W zależności od miejsca zatrudnienia mamy różne szanse na awans. Rosną one wraz z wielkością miasta. Od kandydatów wymaga się przeważnie doświadczenia zawodowego. Jedyną szansą na jego zdobycie, jest ubieganie się o staż i umowy o zastępstwo, które w łatwiejszy sposób można zawrzeć w urzędzie.

7 - zostań planistą własnego życia - Prywatne biura projektowe Są marzeniem niejednego studenta gospodarki przestrzennej. Zajmują się one tworzeniem planów na zlecenie urzędów miasta. Tutaj liczą się przede wszystkim umiejętności zdobyte podczas studiów, np. posługiwanie się programami GISowskimi (niekoniecznie potwierdzone odpowiednim wpisem do indeksu) Podejmując pracę często jesteśmy zatrudnieni na umowy tymczasowe, dlatego ważne jest wykazanie się w pierwszych tygodniach dodatkowymi umiejętnościami, doskonalonymi na przykład w kole naukowym. Praca w biurze projektowym niekoniecznie wiąże się z posiadaniem uprawnień w tym zawodzie. Często osoby, które pracują nad projektem zagospodarowania przestrzennego, nie są w ogóle Rys.3. autor: Piotr Swiderek, źródło: rysunki.bardzofajny.net uwzględniane w wykazie autorów. Jest to ważne wtedy, kiedy chcemy zacząć pracować na własny rachunek. Wpisanie na listę urbanistów jest wymogiem, które należy spełnić w takim przypadku. Prawo do tego mają głównie osoby z wykształceniem wyższym magisterskim po skończonym kierunku gospodarka przestrzenna oraz architektura i urbanistyka. Wymagany jest dwuletni staż pracy i udział w określonej ilości projektów. Na koniec urbaniści opiniują to, co udało nam się w tym czasie zrobić. Pracownie miejski Biura Planowania Przestrzennego noszą różną nazwę w zależności od miasta i urzędu do którego są przypisane. W Poznaniu jest to Miejska Pracownia Urbanistyczna i Wielkopolskie Biuro Planowania Przestrzennego. MPU, która w tym roku obchodziło 20 lecie swojej działalności prowadziła wiele akcji przybliżających jej przedsięwzięcia poznaniakom. Cyklicznie organizowane dni otwarte dały studentom poszczególnych uczelni możliwość zobaczenia i wysłuchania jakie etapy muszą przejść poszczególne plany od momentu przystąpienia do pracy, aż do finalnego dzieła. Godnym polecenia są wolne wykłady prowadzone przez pracowników i specjalistów związane z pracownia a skierowane do mieszkańców miasta. Trzeba mieć tylko nadziej, że tego typu wydarzenia uda się zorganizować w nadchodzącym roku. Druga jednostka funkcjonującą w POZnaniu, która ma istotny wpływ na nasze otoczenie, ale już w skali makro jest WBPP. Działając niezależnie podlega tylko pod Marszałka Województwa, a swoją siedzibę mieści przy Alejach Niepodległości. Aby dostać prace w tych biurach trzeba przede wszystkim spełniać wymogi formalne. Posiadać odpowiednie kwalifikacje zawodowe i być obywatelem polski. Do tego nie być karanym i mieć pełną zdolność do czynności prawnych. Większość osób powinna więc bez obaw przejść pierwszy etap rekrutacji. Wynagrodzeniem za naszą pracę jest nie tylko pensja, ale przede wszystkim satysfakcja, która pojawia się kiedy nasza wizja wprowadzana jest w życie. Kariera naukowa Jeżeli 5 lat studiów to dla Ciebie za mało, chcesz poszerzać swoją wiedzę, zdobytą na studiach, a jednocześnie nadal odpowiada Ci życie studenckie, powinieneś się zastanowić nad kontynuacją nauki. Pamiętaj o tym, że oceny zdobyte obecnie procentują przy ubieganiu się o stypendium, za które doktoranci prowadzą zajęcia ze studentami, dzięki czemu mają dużą szansę znalezienia pracy na uczelni. Pamiętaj, że wiedza jest wartością, której nikt nie może odebrać, dlatego ta inwestycja zawsze zaprocentuje. Własna firma Na końcu warto wspomnieć o własnej działalności, bowiem gospodarka przestrzenna jest kierunkiem innym niż większość na Uniwersytecie Przyrodniczym. Jej wyróżnikiem jest interdyscyplinarność, w której należy doszukiwać pozytywnych stron. Dzięki temu mamy podstawową, ale jednak szeroką wiedzę przyrodniczą. Warto więc pomyśleć o własnym biznesie, szczególnie przypominając sobie kampanię wyborczą i 300 milionów zł do wykorzystania po roku We współczesnych czasach coraz większego znaczenia nabiera nie samo posiadanie swykształcenia, ale przede wszystkim fakt bycia wykształconym. Warto więc poświęcić swój wolny czas, nie tylko na zasłużony odpoczynek, ale również na dodatkową działalność i naukę. Istnieje wiele możliwości, które pozwalają rozszerzyć horyzonty. Jedną z nich jest Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej, dlatego też serdecznie zapraszamy do włączenia się w naszą działalność. Rys.4. autor: Piotr Swiderek, źródło: rysunki.bardzofajny.net 7 GP Action #1

8 Wokół gp Agata Golemba, gospodarka przestrzenna III rok Koło Naukowe GP DUBAJ - miastem naj Kto by nie chciał tu mieszkać? Siedmiopasmowe autostrady, przemierzane w luksusowych błyszczących autach, a za oknem widok na liczne perełki architektoniczne - istna kraina mlekiem i miodem płynąca. Jednak, kto by pomyślał, że kapiące przepychem miasto w Zjednoczonych Emiratach Arabskich jeszcze pół wieku temu żyło z rybołówstwa i połowu pereł, z terenem zupełnie pokrytym pustynnym piaskiem? W latach 60 XX w. odkryto w Dubaju pokłady ropy naftowej, które natychmiast zaczęto intensywnie eksploatować. Niestety czarne złoto ma jedną wadę - szybko się kończy. Dlatego też na przełomie XX i XXI wieku rząd podjął ryzykowną, ale jak się później okazało, bardzo trafną decyzję, by gospodarka była nastawiona na usługi i turystykę, nie zaś na wydobycie surowców energetycznych. Zaczęto inwestować masowo w budownictwo i infrastrukturę, a boom budowlane sprawiło, że miasto zaczęło rozwijać się niewyobrażalnie szybko. Dzięki temu, Dubaj dziś jest miastem NAJ. Znajdują się tu bowiem: najwyższy budynek świata, największe centrum handlowe na świecie, największe i najefektywniejsze sztuczne wyspy na świecie, najbardziej ekskluzywny hotel oraz najnowocześniejsze metro. Fot.2. Burdż Chalifa 8 4 Fot.1. Dubaj nocą Burdż Chalifa Burdż Chalifa jest najwyższym budynkiem na świecie i jednocześnie najwyższą konstrukcją lądową. Wieżowiec został zbudowany w przeciągu pięciu lat przez firmy Samsung Constructions, BESIX i Arabtec za kwotę ponad 1,5 mld $. Urasta on na wysokość 828 m, a wliczając iglicę mieszczącą się na samym wierzchołku do 829,84 m (stanowi to ośmiokrotność budynku Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu), na co składają się 163 piętra użytkowe i 46 konserwujących. Nawiązująca do kwiatu pustyni wieża pobiła także inne rekordy - najwyżej na świecie usytuowanego meczetu i basenu (158 i 76 piętro), a także najwyżej na świecie położonego tarasu widokowego (124 piętro), zaś znajdujący się na 37 piętrze Armani Hotel (zaprojektowany przez samego Giorgio Armani) przypieczętowuje tylko samą klasę i wielkość budynku. Fot.3. Centrum handlowe Dubai Mall Dubai Mall Z pewnością nie jedna kobieta chciałaby tam spędzić chodź parę godzin. Gorzej z panami, którzy widząc tu swoją partnerkę martwiliby się o stan swojego portfela. Panie i Panowie, naszym celem jest Dubai Mall - największe centrum handlowe na świecie pod względem całkowitej powierzchni, która wynosi 112,4 ha ( m 2 - dla zainteresowanych Centrum handlowe Plaza w Poznaniu jest blisko 18 razy mniejsze zajmując jedynie m 2 ). Galeria jest częścią kompleksu, w skład którego wchodzi, m.in. największy budynek na świecie Burdż Chalifa, fontanna The Dubai Fountain i wieżowiec The Address Downtown Dubai. Centrum składa się z czte- Fot.1 [data dostępu: ] Fot.2 [data dostępu: ] Fot.3 [data dostępu: ] Fot.4 [data dostępu: ] Fot.5 [data dostępu: ]

9 - DUBAJ - miastem naj - rech pięter i mieści ponad 1200 sklepów oraz punktów usługowych. Znajdzie się tu jednak także coś dla panów, ponieważ znajduje się tu pierwszy halowy park tematyczny firmy SEGA, największe w Dubaju kino Cineplex z 22 salami, a także największy na świecie sklep ze słodyczami - Candylicious o powierzchni 930 m 2. Wyspy Palmowe Jeśli jednak szukasz niepowtarzalnej działki? Chcesz by Twój dom leżał w malowniczej okolicy? Wyspy Palmowe to idealne miejsce dla Ciebie. Zespół największych na świecie trzech sztucznych wysp (Palma Jumeirah, Jebel Ali, Deirah) usypywanych na dnie szelfu (za pomocą najnowszej holenderskiej technologii pogłębiania) z widokiem na Dubaj. Wyspy połączone są ze stałym lądem poprzez pnie, na których budowę zostało zużytych m³ materiału skalnego z dna Fot.4. Palmowa Wyspa pobliskiej zatoki (do przewozu tak dużej ilości materiału skalnego, np. piasku potrzebne jest blisko 5 mln 200 tys. ciężarówek o ładowności 25 t). Na każdej z Palm zaplanowano liczne kompleksy budynków mieszkalnych, ekskluzywnych sklepów, restauracji i hoteli, a także centra handlowe i rozrywki. Całkowita powierzchnia tej efektownej inwestycji to wyspy o wymiarach 5 5 km, 7 8 km i 9 x 18 km. Wydawałaby się, że każdy znajdzie coś dla siebie, niestety wszystkie działki zostały wyprzedane zaraz po rozpoczęciu prac budowlanych. Fot.5. Burdż al-arab Burdż al-arab Jakich luksusów możecie spodziewać się w siedmiogwiazdkowym hotelu? Jak bardzo ich standard różni się, od tego znanego przez nas? Chcąc przekonać się osobiście, należy odwiedzić Burdż al-arab - najbardziej ekskluzywny, a zarazem najwyższy (będący wyłącznie hotelem nie zawierającym biur) hotel na świecie. Burdż al-arab jest częścią resortu The Jumeirah Beach Resort, stojący na sztucznej wyspie oddalonej o 280 m od plaży, jest połączony z lądem jedynie cienką ścieżką. Budynek ma kształt żagla i wznosi się na wysokość 321 m. Przylatując do Dubaju samolotem transfer z lotniska do hotelu uświetniony jest podróżą luksusowym Rolls Royce am lub helikopterem lądującym na lotnisku, które znajduje się na 27 piętrze hotelu. Wnętrze budynku zniewala gości różnorodną kolorystyką i dźwiękiem, zaś nocą obiekt oświetlany jest światłem o stale zmieniających się kolorach. Jak przystało na hotel o najwyższym standardzie, nie znajdziemy tutaj zwykłego jednoosobowego pokoju, bowiem wyposażony został tylko w 202 apartamenty, których powierzchnia mieści się w granicach bagatela od 169 m² do 780 m². W Burdż al-arab z pewnością każdy znajdzie coś odpowiedniego dla siebie. W budynku mieści się, m.in. kilka restauracji, platforma widokowa, dwie pływalnie, dwa baseny do nurkowania, 18 pomieszczeń leczniczych, pokoje z hydroterapią i masażami, solarium, sauna i jacuzzi, studio fitness, muzeum, biblioteka oraz kilkupiętrowe akwarium z kompletną, żywą rafą koralową. A wszystko to na wyłączny użytek turystów odwiedzających hotel. Niestety, obecnie niewielu Polaków stać na tak ekskluzywne wakacje. Ceny za dobę rozpoczynają się od $, a dochodzą nawet do $ (dla porównania chcąc wynająć pokój o wysokim standardzie w pięciogwiazdkowym hotelu Marriott zapłacimy ok. 300 $). Dubaj, mimo że nie jest stolicą żadnego państwa, stał się niepowtarzalnym miastem, które swoją potęgę zbudowało w ciągu dziesięciolecia, nadal ją rozbudowując. Z tego powodu stanowi raj dla architektów, których nie ograniczają miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego, a czym dziwniejsze, kontrowersyjne i awykonalne projekty cieszą się największą popularnością. Władze Dubaju dbają o promocję miasta, chcą by było o nim głośno na całym świecie, stawiając na perełki architektoniczne. Idealną reklamą są także liczne rekordy, którymi zachęca nas do siebie Dubaj. Najnowocześniejsze metro (w pełni zautomatyzowane, bez maszynisty), najdłuższa winda na świecie (w Burdż Chalifa), podwodne zoo z największym akrylowym panelem, przez który można obserwować zwierzęta morskie, ponad 300 wieżowców powyżej 150 m oraz wszystkie wspomniane wcześniej naj powodują, że odwiedzenie Dubaju to marzenie coraz większej ilości osób. 9 GP Action #1

10 Wokół gp Joanna Mittmann, gospodarka przestrzenna III rok Koło Naukowe GP Mój jest ten kawałek podwórka Czyli gospodarka przestrzenna w życiu codziennym Z tego, czym jest i jak duży wpływ gospodarka przestrzenna ma na nasze życie, zdają sobie sprawę przede wszystkim studenci tego kierunku. Przecięty człowiek po raz pierwszy styka się z nią, gdy musi udać się w sprawie nieruchomości do urzędu. Tak naprawdę mamy styczność z tą dziedziną życia bardzo często, nawet nie mając, o tym pojęcia. Postaram się więc opowiedzieć o procedurach towarzyszących procesowi planistycznemu w codziennym życiu krótko, zwięźle i na temat. Planowanie przestrzenne w Polsce System planowania przestrzennego w Polsce to hierarchicznie uporządkowana struktura dokumentów, które swoim zasięgiem obejmują obszar całego kraju począwszy od największej jednostki administracyjnej jakim jest właśnie kraj, poprzez województwo, a skończywszy na najmniejszej komórce, jaką jest gmina. Najważniejszym dokumentem jest Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, z którą muszą być zgodne Plany Zagospodarowania Przestrzennego Województwa, Studium Uwarunkowań i Kierunków Przestrzennego Zagospodarowania Gminy oraz dokumenty na szczeblu lokalnym: Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego (mpzp). Te ostatnie są najistotniejsze dla mieszkańców, gdyż jako najbardziej szczegółowy dokument, mają realny wpływ na politykę przestrzenną w gminie. Mpzp stanowi więc podstawę planowania przestrzennego. Przy sporządzaniu planów miejscowych pod rygorem nieważności wiążące są ustalenia Studium Uwarunkowań i Kierunków Przestrzennego Zagospodarowania Gminy. SUiKZP to dokument określający kierunki planowanego rozwoju i zagospodarowania gminy (jest sporządzany dla jej całego terenu), zawierający informacje o obszarach przeznaczonych pod dane funkcje (zabudowa, rekreacja itp.) oraz o przebiegu głównych szlaków komunikacyjnych, infrastruktury czy terenów chronionych. Co ważne, studium sporządzane jest dla całego obszaru gminy i każda gmina ma obowiązek je posiadać. W przeciwieństwie do miejscowego planu studium nie jest aktem prawa miejscowego! W województwie wielkopolskim planami objęte jest 9% powierzchni województwa, co w porównaniu z innymi województwami jest i tak nie jest najgorszym wynikiem. Plany tworzy się w większości dla terenów zurbanizowanych, dlatego pokrycie w miastach jest wyższe: w Poznaniu wynosi ok. 30% powierzchni (dane MPU, na rok 2011). Najczęściej osoba spoza branży o funkcjonowaniu planowania przestrzennego w Polsce dowiaduje się dopiero wówczas, gdy planuje kupno nieruchomości, budowę własnego domu, czy też stara się o kredyt poręczony hipotecznie. Wówczas zaczynają się schody. Jak działają przepisy często nie zdają sobie sprawy nawet sami studenci, którzy są pochłonięci nauką podziałów faz glebowych. O funkcjonowaniu planowania w życiu przekonują się dopiero podczas praktyk, zaś sami interesanci w urzędzie nierzadko czują się, jak na obcej planecie. Aby tak nie było, ważne jest, żebyśmy wiedzieli na czym polegają procedury planistyczne i jakie ma to przełożenie na życie codzienne. A więc Drogie Koleżanki i Koledzy, wierzcie mi - warto uczyć się i rozumieć paragrafy! 10 Procedury towarzyszące planowaniu to dla samych zainteresowanych, czyli na przykład osób, które marzą o własnym domu, to nierzadko czarna magia. Na początku postępowania administracyjnego wiedzą jedynie, że upragnionym dokumentem jaki muszą zdobyć jest pozwolenie na budowę, które wydaje Starostwo Powiatowe. Aby otrzymać taki dokument do wniosku należy dołączyć: - projekt budowlany w 4 egzemplarzach wraz ze wszystkimi uzyskanymi uzgodnieniami, opiniami, pozwoleniami i zaświadczeniami, - oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cale budowlane, uzyskiwane w Starostwie Powiatowym na podstawie notarialnego aktu własności, - zezwolenie Konserwatora Zabytków - w przypadku obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków, - wyciąg z Miejscowego Planu Zagospodarowania lub Decyzję o Warunkach Zabudowy w przypadku braku MPZP na danym obszarze. Wiadomo. Trzeba się sporo nabiegać. Gdzie wybrać się najpierw? Oczywiście na działkę, którą sobie upatrzyłeś. Naprawdę warto dokładnie obejrzeć to miejsce, jego ukształtowanie terenu i znajdującą się tam roślinność, ponieważ niestety starszych drzew nie wytnie się, w myśl przysłowia wolnoć Tomku w swoim domku. Koniecznie trzeba zbadać również dostępność mediów. Drugim bardzo ważnym krokiem jest sprawdzenie stanu prawnego nie-

11 - Mój jest ten kawałek podwórka, czyli gospodarka przestrzenna w życiu codziennym - ruchomości, na co składa się analiza ksiąg wieczystych - można to zrobić dysponując numerem księgi wieczystej w Powiatowym Ośrodku Dokumentacji Geodezyjnej lub na stronie ms.gov.pl. Ponadto niezwykle istotne jest ustalenie, czy dana działka jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Jeśli tak, dokładnie sprawdzamy jego zapisy, gdyż ma to ogromny wpływ na to jak będzie wyglądał nasz wymarzony dom, np. bryła budynku, elewacje, stopień pochylenia dachu, itp. Powinny one bowiem współgrać z otoczeniem w myśl zasady ładu przestrzennego (tak to, na tym polega istota planowania przestrzennego!). Jeżeli jednak plan nie obejmuje terenu, na którym znajduje się nasza działka (a jest to bardzo prawdopodobne) należy wystąpić o wydanie decyzji o warunkach zabudowy (tzw. wuzetki). System planowania przestrzennego w Polsce funkcjonuje głównie nie na miejscowych planach, tak jak odbywać się to powinno, a poprzez wydawanie pojedynczych decyzji administracyjnych, które powodują, że nie ma zachowanych podstawowych zasad planistycznych, takich jak zrównoważony rozwój czy ład przestrzenny. Dzieje się tak dlatego, że wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest dużo prostsze, a decyzja sama w sobie w żaden sposób nie musi być zgodna ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, co przyśpiesza procedurę (zmiana studium to kilkadziesiąt tysięcy złotych i kilka lat oczekiwania!), ale powoduje również, że wszelkie założenia polityki przestrzennej gminy mogą być podważone. przeznaczenia i gabarytów projektowanych obiektów budowlanych, przedstawione w formie opisowej i graficznej, określenie charakterystycznych parametrów technicznych inwestycji oraz, w przypadku braku obowiązku przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, dane charakteryzujące jej wpływ na środowisko, wykazanie dostępu terenu inwestycji do drogi publicznej (w przypadku, kiedy teren inwestycji nie przylega bezpośrednio do drogi publicznej), określenie wielkości powierzchni sprzedażowej, w przypadku planowanej budowy obiektu handlowego, wykazanie posiadania gospodarstwa rolnego o powierzchni przekraczającej średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego Ważnym faktem jest to, że wniosek o wydanie decyzji o warunkach zabudowy dotyczącej danej nieruchomości może złożyć każdy, nawet osoba nie będąca jej właścicielem. Jest to szczególnie ważne, gdy dopiero planujemy kupno działki i nie mamy pewności, czy jest na niej możliwe powstanie budynku mieszkalnego. Do wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy należy dołączyć (art. 52 i 61 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r., Nr 80, poz. 717): Ryc.1. Fragment mapy zasadniczej w danej gminie (w przypadku ubiegania się o ustalenie warunków zabudowy dla zabudowy związanej z gospodarstwem rolnym) Pamiętaj, że złożenie wniosku na potrzeby budownictwa mieszkaniowego zwolnione jest z opłaty skarbowej, która przy wnioskach do innych celów wynosi obecnie 107 zł. Procedura administracyjna trwa około trzech miesięcy, w czasie których ustalane i powiadamiane o wszczęciu i przebiegu postępowania są strony, tj. najczęściej wszyscy właściciele i użytkownicy wieczyści działek sąsiadujących. Dokonywane są także uzgodnienia urbanistyczne dotyczącej treści decyzji, to znaczy konstrukcji i przyszłego wyglądu naszego domu. Projekt decyzji przygotowuje urbanista, a sam dokument wydaje wójt/ burmistrz/ prezydent miasta. Rys.1. źródło: określenie zapotrzebowania na wodę, energię oraz sposobu odprowadzania lub oczyszczania ścieków, a także innych potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej, a w razie potrzeby również sposobu unieszkodliwiania odpadów określenie planowanego sposobu zagospodarowania terenu oraz charakterystyki zabudowy i zagospodarowania terenu, w tym Jak już wcześniej wspomniałam decyzje o warunkach zabudowy nie muszą być z zgodne z założeniami studium uwarunkowań. Dlatego, lepszą formą egzekwowania założeń planowania przestrzennego są miejscowe plany zagospodarowania, które w Polsce, niestety, przygotowane są tylko dla niewielkiej powierzchni kraju. Nie ulega więc wątpliwości, że planiści w Polsce przez wiele lat będą mieli pełne ręce roboty. O tym, czym jeszcze powinni się zająć i jak dokładnie funkcjonuje planowanie przestrzenne w Polsce dowiecie się w następnym numerze! 11 GP Action #1

12 Wokół gp Katarzyna Nowakowska, gospodarka przestrzenna IV rok SKNGP, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Nie wahaj się korzystać z wahadeł! To, co dzieje się obecnie na poznańskich trasach komunikacyjnych przeszło wszelkie wyobrażenia o chaosie komunikacyjnym. I tych, którzy poruszają się samochodami, i tych korzystających z komunikacji miejskiej. O fakcie, miasta takie jak Warszawa, Kraków czy Poznań są miastami borykającymi się z kongestią ruchu wiedzieliśmy już dawno. Jednak to, czego częścią na co dzień są poznaniacy, jest pewnym ewenementem. 12 To, co stało się w czerwcu tego roku, niejako wywróciło tryb podróżowania mieszkańców Poznania do góry nogami. Mam wrażenie, że teraz już chyba nic nas nie zdziwi. Nie obce nam nowe numery linii (25, 27, 28, T1, T2, T3), ani nawet owe wahadła kursujące po lewym pasie do tyłu, jak na cofającym się filmie. Niemniej jednak można spotkać osoby, które okazjonalnie korzystają z poznańskiego MPK. Ich miny i coraz to bardziej otwierające się oczy kiedy owe wahadło rusza w przeciwną stronę widok bezcenny. Mamy też, ochrzczone już przez podróżujących komunikacją miejską, tramwaje- -widmo, które wjeżdżają na przystanek, np. jako 7, a odjeżdżają jako 6. Destabilizacja systemu codziennego poruszania się po mieście wprawia wielu w rozdrażnienie, a fakt, że trzeba wcześniej wstać jest jedną z tych rzeczy, o których wolimy nie myśleć wieczorem. Jako świadoma zalet komunikacji zbiorowej studentka gospodarki przestrzennej, staram się nie narzekać, choć nie przychodzi to z łatwością, szczególnie gdy pojawiły się pierwsze przymrozki. Cierpliwie czekam na kolejny pociąg, wysłuchując średnio 2 razy dziennie rozmów innych pasażerów na przystankach na temat sytuacji komunikacyjnej w naszym mieście. Znaczna większość tychże rozmów rozpoczyna się od Przepraszam, czy on jedzie w lewo/prawo/prosto? A potem to już tylko jak to się wszystko pozmieniało, że już nie wiadomo gdzie co jeździ itp. Remonty wymusiły na użytkownikach komunikacji zbiorowej bezustanną czujność. Każdy stał się niejako logistykiem, a codzienny dojazd na uczelnię urasta do rangi niemałej wyprawy. Jakby nie było źle i niewygodnie przesiadać się, studiować komunikaty przewoźnika odnośnie zmian kursowania pojazdów, zauważyć można jedną ciekawą kwestię. Utrudnienia komunikacyjne niewątpliwie spowodowały zmiany zachowań międzyludzkich. Bo przecież wcześniej, mało kiedy współpodróżujący rozmawiali ze sobą. Tramwaj pełny, a jednak każdy Fot.1. Gigantyczne korki w Poznaniu. autor: Adam Jastrzębowsi, fakt.pl jakby sam, z własnymi myślami, niejako niezauważający osób wokół siebie. Te kilka miesięcy sprawiło, że w tramwajach słychać rozmowy, wymiany poglądów. Ponadto podróżujący wykazują się większą niż kiedyś życzliwością i pomagają tym mniej zorientowanym. Efekt uboczny remontów w mieście? Może i niezamierzony, ale zdecydowanie wytwarzający społeczną wartość. Dla wszystkich zniechęconych do komunikacji zbiorowej w ostatnim czasie kilka dobrych informacji. MPK uwzględniło utrudnienia i wprowadziło wydłużenie biletów czasowych w godz. 6:00-19:00 (15-minutowego przedłużona zostaje do 25 minut, a 30-minutowego do 45 minut). Ponadto, podążając za potrzebami pasażerów, linia T3 od 16 listopada kursuje co 8 minut, a nie jak dotychczas, co 10. Zmieniono również same autobusy, jeżdżą te bardziej pojemne, 18-metrowe. Największą jednak atrakcją są nowe tramwaje Solaris Tramino, których w mieście pojawia się coraz więcej. Można je spotkać na trasach, m. in. linii nr 6, 10, 12, 14, 16. Komfort jest niebywały, warto choć dla niego zdecydować się na podróż komunikacją miejską. Każde zmiany wymagają cierpliwości i czasu. Kosztują nas codziennie kilka minut mniej snu, to fakt. Sprawiają że nadchodząca zima wydaje się być jeszcze bardziej uciążliwa niż zazwyczaj, również prawda. Pamiętajmy jednak, że jedną z cech infrastruktury (również transportowej) jest jej długowieczność i komplementarność. Warto wspomnieć myślami o tym w kontekście przyszłych korzyści. Remonty i przebudowy mają usprawnić system poruszania się po mieście i miejmy nadzieję, że szybko tego doświadczymy. A służyć będzie również przyszłym pokoleniom. Tymczasem, wsiadajmy do wahadeł, z książką czy kawą i ruszajmy na uczelnie, do pracy, po drodze nie wahając się rozmawiać, czy pomagać podróżnym odnaleźć się w tym wahadłowym chaosie.

13 Wokół gp Marta Lisiak, gospodarka przestrzenna III rok Koło Naukowe GP Poznańscy studenci - spadkobiercy modernizmu? Fot.1. Dom akademicki Jowita, autor: Marek Kamadulski Lata 50. XX wieku stały się dla architektury i rozwoju urbanistycznego Poznania początkiem owocnych zmian po trudnych czasach wzrosła ranga miasta jako stolicy regionu i ośrodka akademickiego położonego na zachodzie kraju. Jednak Poznań swym wyglądem nie odpowiadał wymaganiom nowoczesnej metropolii. Dlatego zaczęto nałogowo zagospodarowywać przestrzeń. Wybudowano Okrąglak Marka Leykmana ikona poznańskiego modernizmu, wieżowce przy ulicy Piekary, a na Świętym Marcinie znane Alfy. Poza perełkami modernizmu, choć nieco później, zaczęły rozwijać się także miasteczka akademickie. Największą rolę w rozwoju obiektów szkolnictwa wyższego odegrali poznańscy architekci doby modernizmu Lech Sternal, Zygmunt Skupniewicz i Witold Milewski, którzy w latach w Miastoprojekcie-Poznań tworzyli Pracownię Szkolnictwa Wyższego. Do obiektów ich autorstwa, które do dnia dzisiejszego są użytkowane należy szereg znanych nam z Poznania budynków. Pierwszym projektem był wybudowany w 1964 roku Dom Akademicki Jowita przy ul. Zwierzynieckiej. Dla większości mieszkańców Poznania jest to zwykły, prosty akademik Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza z widocznym neonem Akumulatory. Budynek na planie prostokąta znajduje się w dobrej lokalizacji, bo obok Ronda Kaponiera serca komunikacji miejskiej. Jednak parę lat temu ta zwarta bryła, o trzynastu kondygnacjach z wyraźnym rytmem okien, była dominantą okolicy, symbolem nowoczesności i odzwierciedleniem trendów w architekturze. Ciekawym rozwiązaniem było zlokalizowanie zaplecza socjalno administracyjnego w bocznym, dwukondygnacyjnym skrzydle. To tutaj mieściła się także słynna galeria Akumulatory, w której organizowano wystawy sztuki. Innym przykładem może być projektowany w latach Dom Studencki Eskulap przy ul. Przybyszewskiego. Jest on dobrze rozpoznawalny w Poznaniu, nie tylko przez studentów Uniwersytetu Medycznego, ale głównie dlatego, że mieści się w nim klub studencki o tej samej nazwie. Ten 13

14 - Poznańscy studenci - spadkobiercy modernizmu - akademik na 820 miejsc był pierwszym elementem miasteczka uczelnianego Akademii Medycznej (obecnie Uniwersytetu Medycznego). Łączy on w sobie wysoką o piętnastu kondygnacjach część mieszkalną oraz dwukondygnacyjne przyziemie mieszczące stołówka i centrum kultury studenckiej. Przez wiele lat był on dominantą przestrzeni w tamtym rejonie miasta, a teraz wciśnięty obok Biblioteki Głównej UM czy Centrum Stomatologii jest jednym z wielu kolorowych budynków kampusu. i Niestachowską, czyli dobrze nam znany teren Collegium Maximum Uniwersytetu Przyrodniczego. Pierwsze koncepcje zakładały stworzenie kampusu akademickiego w formie zespołu budynków wydziałowych, rozmieszczonych w układzie ortogonalnym i połączonych pieszymi ciągami komunikacyjnymi. Bryły budynków poprzez zróżnicowanie wysokości miały tworzyć interesującą przestrzeń wypełnioną zielenią. Koncepcja ta według ekspertów bardzo dobrze wykorzystywała warunki naturalne, szczególnie rzeźbę terenu. W latach 70. powstał ostateczny projekt zagospodarowania kampusu, autor: Marek Kamadulski autor: Marek Kamadulski 14 Fot.2. Budynek Collegium Altum Uniwersytetu Ekonomicznego Kolejnym projektem tych architektów jest Biblioteka Główna i budynek dydaktyczny Uniwersytetu Ekonomicznego, tzw. Collegium Altum, przy ul. Powstańców Wielkopolskich. Kto z nas nie kojarzy charakterystycznego czerwonego wieżowca, którego budowa trwała aż 15 lat. Część z nas może go również kojarzyć z tarasem widokowym lub też z największym ekranem reklamowym sprowadzonym aż z Chicago. Obiekt, w formie niezmienionej od 1973 roku, składa się z dwóch brył: niższej, niesymetrycznej o czterech kondygnacjach oraz wyższej o piętnastu kondygnacjach na planie kwadratu. Cała bryła pokryta charakterystyczną czerwoną blachą mierzy 82m i aż do dziś jest dominantą tej części Poznania. Warto podkreślić, że jak na owe czasy wybudowanie tego budynku było dość sporym wyzwaniem, zwłaszcza przy ówczesnych technikach budowlanych. Wcześniej, bo pod koniec lat 60. XX wieku zaczęto prace projektowe rozbudowy Akademii Rolniczej na terenie Sołacza. Oczywiście, autorami koncepcji byli Lech Sternal, Zygmunt Skupniewicz i Witold Milewski. Projekty objęły tereny ograniczone ulicami: Wojska Polskiego, Szydłowską, Wołyńską Fot.3. Budynek Collegium Maximum Uniwersytetu Przyrodniczego według którego wzniesiono główne gmachy naszej uczelni. Niestety, obecnie już na pierwszy rzut oka widać, że całość koncepcji nie została zrealizowana, zaś spora część budynków, po licznych modernizacjach, straciła swoje walory architektoniczne. Patrząc na listę powyższych budynków można łatwo dostrzec, że większość poznańskich uczelni posiada jakiś obiekt autorstwa Lecha Sternala, Zygmunta Skupniewicza i Witolda Milewskiego. Każdy student, niezależnie na jaką uczelnie uczęszcza, idąc na zajęcia styka się z dorobkiem modernistycznej architektury XX wieku. Szczególnie my, studenci Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu możemy nazwać siebie spadkobiercami modernizmu, gdyż cały nasz kampus zlokalizowany przy ul. Wojska Polskiego powstał zgodnie z modernistyczną myślą planowania. Bibliografia: red. Teresy Jakimowicz: Architektura i urbanistyka Poznania w XX wieku, Wydawnictwo Miejskie Poznań 2005, ISBN

15 Wokół gp Michalina Ziemińska, gospodarka przestrzenna II rok Koło Naukowe GP NAJ... akwedukty rzymskie Również w Polsce? Z pewnością każdy z nas wie co to jest akwedukt i jaką odgrywa rolę, jednak jeśli mielibyśmy powiedzieć, które z nich są NAJ to pewnie pojawiłyby się problemy. Tego typu zastawienia najczęściej zaczynają się od NAJ- STARSZEGO. Zaszczytne pierwsze miejsce w tej kategorii zajmuje Aqua Appia, który był pierwszym akweduktem rzymskim, a wzniesiono go w 312 roku p.n.e. Został zbudowany przez Gajusa Plautiusa, Appiusza Klaudiusza wraz z cenzorami i prawie w całości biegł pod ziemią. Jego zadaniem było doprowadzanie wody do Rzymu przez Porta Maggiore z odległych o ponad 16 km Wzgórz Albańskich. Jednym z NAJLEPIEJ zachowanych akweduktów jest Pont du Gard, który prowadzi wodę z Uzès do Nîmes we Francji. Budowla ta, o łącznej długości 50 km, składa się z szeregu tuneli i mostów, zbudowanych z bloków kamiennych, praktycznie bez użycia zaprawy. Powstał on w latach 26 p.n.e. 16 p.n.e. na polecenie Marka Agrypy. W 1985 roku Pont du Gard został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to zdecydowanie jeden z NAJŁADNIEJSZYCH akweduktów na świecie. Fot.3. Pont du Gard, Francja Fot.1. Aqua Appia, pierwszy akwedukt Za NAJDŁUŻSZY podziemny akwedukt antycznego świata uchodzi akwedukt w Jordanii, przez miejscowych nazywany Kanałem Faraonów. Jego historia nie sięga jednak tak odległych czasów. Badania wykazały, że jego budowa została rozpoczęta w 90 roku n.e., przez Rzymian, zaś ukończony został 120 lat później. Jest to jedno z najwspanialszych dzieł antycznych inżynierów, które ciągnęło się na długości ponad 100 km i dostarczało wodę do kilku miast. Przez 64 km akwedukt biegnie na powierzchni ziemi, trzy razy znikając pod ziemią. Co ciekawe również w Polsce mamy akwedukty, które powstały na wzór rzymski. NAJWIĘKSZY z nich znajduje się w niewielkiej miejscowości Fojutowo, która leży w tajemniczych lasach Borów Tucholskich. Unikatowy zabytek architektury hydrotechnicznej, oprócz tego, że jest najdłuższą, to także NAJMASYWNIEJSZĄ budowlą tego typu w Polsce. Stanowi on skrzyżowanie dróg wodnych Wielkiego Kanału Brdy (płynącego górą) z Czerską Strugą (płynącą dołem). Różnica poziomów pomiędzy lustrami tych rzek wynosi około 10 m. Sam akwedukt ma 75 m szerokości i powstał w latach , w czasie budowy Wielkiego Kanału Brdy. Wykonany został głównie z kamieni z żółtej cegły łączonych wapnem. Jednak w latach 70 wyremontowano łukowe, ceglane sklepienie, zastępując je żelbetonowymi płytami. Dodatkowo w 2002 roku wyklejono sklepienie płytkami klinkierowymi, przybliżając w ten sposób jego wygląd do pierwotnego. Na świecie rzymskich akweduktów zachowało się bardzo dużo, a część z nich jest nawet czynna do dnia dzisiejszego. Są to bardzo interesujące zabytki hydrotechniki, dzięki którym możemy dowiedzieć się, jak w dawnych czasach ludzie radzili sobie z zaopatrywaniem miast w wodę. W dużym stopniu stanowią też swoistego rodzaju atrakcję turystyczną, dzięki temu, że idealnie wpisują się w krajobraz danego miejsca i zachwycają swoją monumentalnością i architekturą. Fot.2. Kanał Faraonów, Jordania Fot.1. [data dostępu: ] Fot.2. [data dostępu: ] Fot.3. [data dostępu: ] Fot.4. [data dostępu: ] Fot.4.akwedukt w Borach Tucholskich 15

16 Wokół gp Małgorzata Starmach, gospodarka przestrzenna II rok Koło Naukowe GP Natura to nie bzdura! Słów kilka o sieci NATURA Najmłodszą formą ochrony przyrody w Polsce jest program NATURA Już w momencie podpisania przez nasz kraj traktatu akcesyjnego, zawierającego warunki naszego przystąpienia do Unii Europejskiej, zobowiązaliśmy się do wyznaczenia terenów Polski w celu włączenia ich do Europejskiej Sieci Ekologicznej obszarów ochrony NATURA Swoim zasięgiem obejmować mogą one całość lub część obszarów dotychczas chronionych inną formą prawną, jak również te, które nie są do tej pory chronione. Pierwsze w ten sposób wydzielone strefy powstały w 2004 r. Obecnie w Polsce wyznaczono 964 obszary NATURA 2000, które obejmują 19,8 % powierzchni naszego kraju. Historia sieci NATURA 2000 sięga roku 1979, kiedy Rada UE podpisała pierwszy wspólny akt dotyczący ochrony przyrody. Była to dyrektywa dotycząca ochrony dzikiego ptactwa, zwana dalej Dyrektywą Ptasią. Choć wielokrotnie zmieniana (ostateczna wersja obowiązuje od 30 listopada 2009 r.), to do dziś stanowi trzon prawny programu. Drugim, równie znaczącym, aktem prawnym jest tzw. Dyrektywa Siedliskowa, uchwalona w maju 1992 r. Obie dyrektywy są podstawą funkcjonowania programu Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000, której celem jest zachowanie przyrodniczo cennych i zagrożonych degradacją obszarów i gatunków zwierząt oraz roślin, a także - w szerszej perspektywie - ochrona różnorodności biologicznej na Starym Kontynencie. Jak każdy akt prawa unijne dyrektywy dotyczące ochrony przyrody, zawierają liczne załączniki. Dla programu NATU- RA 2000 opracowano m.in. wykaz rodzajów siedlisk i gatunków, które klasyfikują się do objęcia tą formą ochrony. Każde państwo członkowskie Unii ma obowiązek wyznaczyć obszary, które mieszczą się w wytycznych do programu, bądź państwa te mają podjąć kroki, by odtworzyć dobry stan siedlisk lub/i liczebności chronionych gatunków. Europejska Sieć Ekologiczna NATURA 2000 obliguje do wyróżnienia dwóch typów obszarów: obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), obszary mające znaczenie dla Wspólnoty (OZW), które w przyszłości będą specjalnymi obszarami ochrony siedlisk (SOO). Jakkolwiekby nie zakwalifikować danego obszaru, ochrona jakiej będzie on podlegał różni się od tej, którą zapewnia państwo. Należy podkreślić, iż NATURA 2000 to nie sieć rezerwatów, w których zabrania się prowadzenia działalności ludziom. Na terenach, które nie są objęte żadną inną prawną formą ochrony przyrody, statut włączenia do programu NATURA 2000 nie uniemożliwia czerpania korzyści gospodarczych z ich wykorzystania. Program bowiem uczy, jak racjonalnie gospodarować daną przestrzenią, wykorzystując jej potencjał gospodarczy, rolniczy lub turystyczny. Zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju NATURA 2000 szerzy idee symbiozy człowieka i natury, uświadamia, iż zachowanie tak cennej różnorodności biologicznej może iść w parze z rozwojem gospodarczym i społecznym. W celu promocji i jeszcze lepszego wykorzystania potencjału, jaki kryje w sobie program Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000, ruszyła kampania reklamowa o ogólnopolskim zasięgu. Materiały promocyjne dostrzec można w Internecie, radiu, prasie i telewizji. Szerzenie wiedzy o programie będzie miało miejsce również podczas wszelkiego rodzaju targów, konferencji, a nawet festiwali i koncertów. Tak, podczas koncertów również, gdyż głównym Ambasadorem akcji promocyjnej, zatytułowanej Natura Poczuj to!, została polska wokalistka Katarzyna Nosowska. Utwór O lesie (fragment tekstu poniżej artykułu), z najnowszej płyty 8, artystka wybrała jako wsparcie dla kampanii informacyjno-promocyjnej organizowanej przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska na rzecz obszarów NATURA Katarzyna Nosowska podziela przekonanie towarzyszące kampanii, iż należy ograniczyć nasze konsumenckie podejście do świata, zastanowić się nad postawą roszczeniową, jaką prezentujemy w stosunku do środowiska naturalnego. W wywiadzie przeprowadzonym na cele akcji mówi: Swoim głosem oddaję głos tym, którzy go nie mają, aby uwrażliwić na los pozostałych istot. W tej samej publikacji przedstawia również swoje rozumienie hasła: zrównoważony rozwój - zachodzi wtedy, gdy silnie zaznaczają swą obecność: wyobraźnia, rozsądek, pokora i szacunek. Z racji tego, jak bezprecedensowym i ważnym w skali całej Europy jest unijny projekt Europejskiej Sieci Ekologicznej NATURA 2000, istotnym dla jego dalszego rozwoju i promocji są akcje marketingowe, jak ta przedstawiona powyżej. Poprzez dedykowane strony internetowe - pl, - założenia i cele projektu trafią do większej części społeczeństwa. Dodatkowo GDOŚ uruchomi e-szkolenia z zakresu wiedzy nt. programu NATURA 2000, których ukończenie może owocować certyfikatem, potwierdzającym zdobycie wiedzy z danego tematu, a także zorganizuje cykliczne Akademie Menedżera Zrównoważonego Rozwoju.

17 - Natura to nie bzdura - Sieć NATURA 2000 stale się rozwija i ulega powiększeniu. Ten unijny program uczy nas racjonalnie korzystać z zasobów danego terenu, szanować go i pielęgnować tak, aby zarówno nasze pokolenie miało godne miejsce zamieszkania, pracy i wypoczynku, jak i pokolenia przyszłe. Jesteśmy częścią środowiska i choć wiąże się to z dużą odpowiedzialnością, nigdy o tym nie zapominajmy. O lesie (fragment): Tam gdzie leżę cicho na wznak, Tam ślizga się po mnie wiatr, Łopatki znaczą w mchu ślad, Porzuć miasto i chodź! Musisz tu przyjść, musisz tu przyjść Ryc.1. Logo Natura Fot.1 autor: Marek Kamadulski

18 Wokół gp Martyna Sobecka, Katarzyna Tomasz, Marta Lisiak, Weronika Matuszewska, Łukasz Szajek Roman Kaczmarek, Marcin Kaczmarek, Stanisław Świtek, Marek Kamadulski, Grzegorz Zagłoba Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej Warta nie (warta) Poznania projekt przywrócenia rzeki miastu [ ] Postępująca z biegiem lat degradacja wielu rzek, odsuwanie się ich koryta od miast i tracenie dotychczasowego znaczenia w życiu aglomeracji miejskich przyczyniły się nie tylko do wyrugowania rzek z ikonografii, lecz także ze świadomości mieszkańców miast i ich gospodarzy sprawiając, że część naszych miast odwróciła się tyłem do swych rzek. 1 dr Wojciech Fijałkowski 18 Rzeka Rzeka to istotny element krajobrazu miasta często przesądzający o jego charakterze i estetyce. Dawniej rzeka była ważnym wyznacznikiem lokalizacji miast i spełniała wiele ważnych funkcji, np. była środkiem transportu, czy miejscem handlu. Dzisiaj największym atutem rzek są przede wszystkim walory rekreacyjne i społeczne - są miejscem spacerów i wypoczynku mieszkańców miast. Nadbrzeżne tereny w mieście są także korytarzami ekologicznymi, które wpływają na jakość i wilgotność powietrza. Są szczególnie ważnym miejscem pod względem biologicznej różnorodności. Poznań Wartą pisany Jak widać, rzeka w mieście to ogromy, choć często (jak w przypadku Warty w Poznaniu), niewykorzystany potencjał. Brzegi Warty mogłyby być wspaniałym terenem wypoczynkowym dla mieszkańców, zwłaszcza odcinek rzeki przepływający przez centrum Poznania. Obecnie, poznaniacy mają tylko wybetonowane koryto i tak naprawdę nic więcej. Natomiast turyści po zwiedzeniu Starego Rynku, najczęściej omijając rzekę, poznają historię Ostrowa Tumskiego. Jest to bardzo szokujące, gdyż od zawsze Warta była dla Poznania niezwykłym bogactwem naturalnym, dającym różnorodne możliwości rozwoju. Wody Warty od stuleci były ważną drogą transportu. Dzięki prowadzącym przez nie szlakom handlowym, Warta przysparzała miastu dochodów z opłat mostowych i ceł za żeglugę. Rzeka stanowiła także główne źródło zaopatrzenia w wodę pitną i ochronę przeciwpożarową. Na przełomie XIX i XX wieku popularne stało się wędkarstwo. Latem poznaniacy tłumnie udawali się nad rzekę, aby korzystać z kąpieli i odpoczywać na piaszczystych plażach, stało się bodźcem do zakładania zorganizowanych kąpielisk. Począwszy od 2 połowy XIX w. niezwykle popularne stały się rejsy statkami spacerowymi. W dawnym Poznaniu ulubionym miejscem docelowych niedzielnych wycieczek i codziennych spacerów były położone nad Wartą ogródki rozrywkowe i bulwary spacerowe. Od końca XIX wieku uprawiano sporty wodne. Podkreśla to fakt, że Warta dawniej pełniła takie same funkcje jak rzeki w innych miastach. Dlaczego zatem, teraz, ma być ona gorsza od innych rzek, a jej okolica zamiast zachęcać do spacerów raczej straszy? Warta (nie)warta Inspiracjami dla tej przemiany mogą być zarówno zagraniczne miasta takie jak Lyon czy Seul, ale również miasta w Polsce takie jak Wrocław, Gorzów Wielkopolski czy Szczecin. Trzeba jednak zastosować szereg prac i wdrożyć pomysły rodzące Fot1. Bulwary nad Wartą w Gorzowie Wielkopolskim, źródło: transrob.pl się na przestrzeni lat w ramach toczącej się od dawna dyskusji planistycznej dotyczącej obszarów nadwarciańskich. Zastoso- 1 Ze wstępu dr Wojciecha Fijałkowskiego do książki pod redakcją Bożeny Wierzbickiej, Miasto tyłem do rzeki materiały sesji naukowej, Warszawa czerwca 1995, Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, Warszawa, 1996, str. 7

19 - Warta (nie) warta Poznania - wanie nawet drobnych rozwiązań, wprowadzenie elementów małej architektury czy wytyczenie ścieżek, już w znacznym stopniu poprawi odbiór nabrzeża i przyciągnie zarówno turystów, a samych poznaniaków zachęci do spacerów nad Wartą. Małymi krokami można osiągnąć wielkie cele, a te łatwiej osiąga się przy poparciu lokalnej społeczności. Należy więc Fot.4. Widok na kanał ulgi, autor: Marek Kamadulski Fot.2. Lyon, rzeka Saona, autor: Megara Liancourt s, źródło: flickr.com prowadzić działania, które umożliwią mieszkańcom Poznania bezpieczne i atrakcyjne korzystanie z rzeki oraz będą pobudzać ich apetyt na aktywne spędzanie czasu nad, zdaje się zapomnianą, rzeką. Teraźniejszość - Warta nie do poznania Jak dzisiaj wyglądają tereny doliny poznańskiej Warty? Jak już wcześniej wspomniano, w krajobrazie tych terenów zniechęca Poznaniaków do spędzania wolnego czasu na terenach nadrzecznych. Dziś mieszkańcy Poznania a tym bardziej turyści nie mają po co iść nad rzekę. Nie pozostało już nic z dawnych plaż czy portów, a o bulwarach nie ma co wspominać... co gorsza, nad Wartą w samym centrum miasta brakuje zwykłych ścieżek i najprostszych elementów małej architektury jak ławki, śmietniki czy oświetlenie. A przecież ta sama rzeka w innych miastach jest miejscem przyjaznym, z którym mieszkańcy się identyfikują i spędzają wolny czas. Poniższe fotografie obrazują aktualny stan tych terenów. Warto zaznaczyć że nie są to tereny na obrzeżach miasta, ale w ścisłym jego centrum, w okolicy takich ośrodków jak kampus Politechniki Poznańskiej, Ostrów Tumski z Poznańską Katedra, Fot.5. Teren pod mostem Chrobrego, autor: Marek Kamadulski czy Stare Miasto. Fot.3.Widok od strony Ostrowa Tumskiego na most Chrobrego, autor: Marek Kamadulski Fot.6. Zaśmiecone brzegi Warty, autor: Marek Kamadulski 19 GP Action #1

20 20 Rzeka i ludzie Jak wspomniano wcześniej, w strukturze przestrzennej Poznania rzeka Warta pełni rolę osi kompozycyjnej i ma ogromne znaczenie urbanistyczne. Jednak miasto to także rzeczywistość społeczna, dla której tereny nadwarciańskie są ważną częścią. Włączając mieszkańców Poznania w proces zagospodarowywania terenów nadrzecznych przeprowadzono rozmowy z nimi, tzw. Debaty Nadwarciańskie. Mieszkańcy aglomeracji Poznańskiej wynikami ankiety podkreślili, że nad Wartą najbardziej brakuje ścieżek spacerowych i rowerowych. Sprzeciwili się także wykorzystaniu terenów nadwarciańskich do celów komercyjnych, jak np. budowa hotelu. Ukazały one, że Poznaniacy chcą takiego urządzenia terenów nadwarciańskich, które byłoby zarówno atrakcyjną i zróżnicowaną formą spędzania czasu nad samą rzeką, jak i również uwzględniające specyfikę tego miejsca z jego całym potencjałem uwarunkowań naturalnych, historycznych oraz walorów krajobrazowych. Debaty Nadwarciańskie bardziej uświadomiły mieszkańcom obecność Warty w mieście, a władzom pokazały jak dużym zainteresowaniem cieszy się ten problem. Z nurtem Warty Próbując uniknąć błędów przeszłości, uwzględniając przyrodnicze aspekty rzeki i wyniki przeprowadzonych Debat Nadwarciańskich stworzyliśmy własny zarys koncepcji zagospodarowanie terenów nadbrzeżnych. Priorytetem była dla nas integracja centrum miasta z rzeką poprzez wzrost wartości użytkowej i rekreacyjnej oraz optymalizację w zakresie architektury i urbanistyki. Jak wyobraża sobie Pan/Pani zagospodarowanie terenów nad Wartą? Czy chętnie spędza Pan/Pani czas wolny nad wodą lub w pobliżu wody, w celach rekreacyjnych? ścieżki rowerowe i szlaki piesze obiekty sportowe (korty, boiska, zjeżdżalnie jak np. przy Malcie w Poznaniu), plaże i kąpieliska (baseny) przystanie wodne i wypożyczalnie sprzętu wodnego wesołe miasteczko i "park wodny" gastronomia port rzeczny (kursy statkiem do innych nadwarciańskich miejscowości) wypożyczalnie sprzętu turystycznego, w tym rowerów inne, jakie? pływająca kawiarnia - możliwość wynajęcia statku na cele różnych imprez np. wesele urządzić obszar chroniony kampingi i hotele 17,9% 23,2% 16,5% 12,5% TAK 17,2% 26,5% 8,7% 13,3% 14,1% 17,4% 9,6% 14,2% 8,2% 10,3% 6,1% 7,5% 7,2% 5,2% 6,1% 10,8% 4,6% 1,9% 7,8% 5,0% 24,4% 18,7% 27,0% 29,2% 16,2% 20,0% 13,0% 14,2% 37,2% 37,4% 39,1% 35,0% 29,2% 25,8% 32,2% 30,8% 16,7% 11,6% NIE 21,7% 18,3% 54,6% 45,2% 67,8% 54,2% 13,3% 15,1% 11,4% Ogółem Poznań Murowana Goślina i Czerwonak Luboń 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% Ogółem kobiety mężczyźni 86,7% 84,9% 88,6% 0% 20% 40% 60% 80% 100% Wykres.1.Na podstawie Raportu z badań turystyka i rekracja na terenach nadwarciańskich w opinii mieszkańców aglomeracji poznańskiej, listopad Wykres.2. Krzywe wraźeń Wejcherta dla terenów Warty i Cybiny W projekcie zagospodarowania terenów nadwarciańskich nie mogło zabraknąć analizy krajobrazu, którą wykonaliśmy przy pomocy metrody krzywej wrażeń Wejcherta. Poniższe wykresy przedstawiają wyniki oceny dla obu brzegów rzeki. Powstała na ich podstawie mapa waloryzacji, znajduję się na wizualizacji. Jak widać krajobraz oceniany jest na poziomie średnim, a fragmentami nawet dobrym, co znaczy, że teren ten ma potencjał do wykorzystania go poprzez odpowiednie zagospodarowanie. W kanale Ulgi - Cybinie, rzece opływającej Ostrów Tumski od wschodniej strony, sytuacja jest zdecydowanie gorsza, ponieważ stan krajobrazu jest słaby a teren kompletnie zaniedbany. Nasze propozycję Nasz koncepcja obejmuje tereny nadbrzeżne od mostu kolejowego (trasa kolejowa Poznań-Warszawa) do mostu Królowej Jadwigi. Założyliśmy w niej powstanie takich obiektów jak przystań, punkt widokowy, strefa gastronomiczna czy też strefa seniora lub amfiteatr letni. Jednak jednym z ważniejszych elementów są bulwary z systemem ścieżek pieszych i rowerowych. To właśnie one tworzą strefę pośrednią pomiędzy Ryc.1.Koncepcja połączeń pieszo-rowerowych z kładką pieszą. autor: Roman Kaczmarek