Streszczenie Wstęp: Materiał i metoda:

Transkrypt

1 Streszczenie Wstęp: W ostatnich latach problem jakości życia wzbudza coraz większe zainteresowanie w obszarze wielu nauk. Jakość życia rozumiana jest różnorodnie, gdyż posiada wiele wymiarów w związku z czym jest dość trudna do zdefiniowania i ma różne definicje. Jakość życia jest ściśle powiązana ze zdrowiem. Związek pomiędzy jakością życia a zdrowiem stał się szczególnie istotny od kiedy nastąpiło wyraźne odejście od traktowania zdrowia w kategoriach okresu przeżycia lub braku objawów chorobowych, a zaczęto opisywać zdrowie jako zdolność człowieka do aktywnego uczestnictwa w codziennym życiu. Obecnie jest wiele prac które opisują jakości życia pacjentów dotkniętych rożnymi chorobami, lecz mało jest doniesień naukowych dotyczących oceny jakości życia i zdrowia w poszczególnych grupach zawodowych. natomiast nie udało się natrafić na badania, które sprawdzały by zależność pomiędzy jakością życia i jakością zdrowia a religijnością. Praca jest próbą takiej analizy, dokonanej w grupach zawodowych policjantów, kolejarzy, fizjoterapeutów, pielęgniarek oraz taksówkarzy. W poszukiwaniu ewentualnych różnic uwarunkowanych regionalnie policjantów i kolejarzy przebadano w województwie lubelskim i mazowieckim. Materiał i metoda: Badania zostały przeprowadzone wśród 645 osób. W badanej grupie było 268 kobiet i 377 mężczyzn. Średnia wieku wynosiła 39,6. Najmłodsza przebadana osoba miała 22 lata a najstarsza 68 lat. Wśród 645 badanych osób było 112 fizjoterapeutów, 166 kolejarzy, 125 pielęgniarek, 166 policjantów i 76 taksówkarzy, przy czym wśród kolejarzy i policjantów wyodrębniono dwie równe grupy po 83 osoby zamieszkujące w województwach lubelskim i mazowieckim. Badania policjantów i kolejarzy zostały przeprowadzone w terminie lipiec-grudzień 2014r natomiast w fizjoterapeuci, pielęgniarki i taksówkarze w terminie czerwiec - sierpień 2016r. Do oceny wybranych wskaźników zastosowano skróconą wersję ankiety oceniającej jakość życia - The World Health Organization Quality Of Life (WHOQOL) - BREF. Ankieta ta ma zastosowanie przy ocenie jakości życia i dotyczy następujących dziedzin: funkcjonowania fizycznego, psychicznego, relacje społeczne oraz funkcjonowania w środowisku. Kwestionariusz WHOQOL-BREF ponadto zawiera również dwa pytania, które są analizowane odrębnie: pytanie pierwsze (WHO1) jest to indywidualna ogólna percepcja jakości życia; pytanie drugie (WHO2) jest to indywidualna ogólna percepcja własnego zdrowia. Zakres odpowiedzi jest ujęty w 5-stopniowej skali punktowej od 1 do 5. Każda z dziedzin może być oceniona maksymalnie na 20 punktów. Indywidualne wyniki

2 każdej z dziedzin mają kierunek pozytywny co oznacza, że im większa liczba punktów, tym wyższa jest jakość życia. Kwestionariusz WHOQOL-BREF jest wykorzystywany do oceny jakości życia osób zdrowych i chorych, zarówno w celach poznawczych, jak i klinicznych. Natomiast do oceny religijności zastosowano kwestionariusz GHLC - The God Locus of Health Control Scale, stworzony przez Kena Wallstona. Kwestionariusz ten składa się z 6 pytań za pomocą, których możliwa jest ocena religijności w skali, w której 1 oznacza - zdecydowanie nie zgadzam się, a 6 - zdecydowanie zgadzam się. Minimalna ilość punktów, które można było uzyskać po odpowiedzi na wszystkie pytania wynosiła 6 punktów, natomiast maksymalna ilość punktów to 36. Skala ta ma za zadanie ocenę w jakim stopniu osoby badane są przekonane, że to Bóg sprawuje kontrolę nad stanem zdrowia. Wyniki: Analiza wyników w przebadanej grupie 645 osób pozwala nam stwierdzić, że w subiektywnej ocenie ankietowane osoby wskazują że ich jakość życia i jakość zdrowia jest dobra. Znaleziono także korelacje pomiędzy: jakością życia a pytaniami: 1. Gdy mój stan zdrowia pogarsza się, od Boga zależy czy będę czuł się lepiej oraz 2. Większość rzeczy, które mają wpływ na mój stan zdrowia dzieje się za przyczyną Boga i 3. Cokolwiek dzieje się z moim stanem zdrowia jest wolą Boga. Znaleziono także korelacje pomiędzy jakością zdrowia a pytaniami : 1 Większość rzeczy, które mają wpływ na mój stan zdrowia dzieje się za przyczyną Boga oraz 2. Bóg jest bezpośrednio odpowiedzialny za polepszenie lub pogorszenie mojego stanu zdrowia. Natomiast przy podziale na poszczególne grupy zawodowe uzyskane wyniki wskazują iż w subiektywnej ocenie że zarówno pracownicy kolei jak i policjanci w województwach lubelskim i mazowieckim najczęściej wskazują że ich jakość życia jest dobra, zarówno w województwie lubelskim jak i mazowieckim więcej osób które oceniały swoją jakość życia jako bardzo dobrą było w grupie kolejarzy. Natomiast w przebadanych grupach zawodowych fizjoterapeutów, pielęgniarek i taksówkarzy z województwa lubelskiego również zdecydowana większość osób w subiektywnej ocenie wskazywała że ich jakość życia i jakość zdrowia jest dobra. Znaleziono słabą zależność pomiędzy jakością życia i jakością zdrowia we wszystkich przebadanych grupach zawodowych zarówno w województwie lubelskim jak i mazowieckim. Nie ujawniono istotnych różnic jakości życia oraz zdrowia pomiędzy po między grupami zawodowymi kolejarzy i policjantów w województwie lubelskim i mazowieckim. Analiza wyników w poszczególnych grupach zawodowych wykazała, że istnieje istotna statystycznie zależność pomiędzy jakością życia a pytaniem: Cokolwiek dzieje się z moim stanem zdrowia jest wolą Boga w grupie kolejarzy z województwa mazowieckiego, jakością życia a pytaniem: Gdy

3 mój stan zdrowia pogarsza się, od Boga zależy czy będę czuł się lepiej w grupie policjantów z województwa mazowieckiego, jakością życia a stwierdzeniem: Bóg jest bezpośrednio odpowiedzialny za polepszenie lub pogorszenie mojego stanu zdrowia w grupie fizjoterapeutów z województwa lubelskiego, jakością życia a stwierdzeniem: Bóg kontroluje mój stan zdrowia w grupie fizjoterapeutów z województwa lubelskiego, jakością zdrowia a pytaniem: Bóg jest bezpośrednio odpowiedzialny za polepszenie lub pogorszenie mojego stanu zdrowia w grupie fizjoterapeutów z województwa lubelskiego, jakością życia a pytaniem: Większość rzeczy, które mają wpływ na mój stan zdrowia dzieje się za przyczyną Boga w grupie taksówkarzy z województwa lubelskiego, jakością zdrowia a pytaniem: Większość rzeczy, które mają wpływ na mój stan zdrowia dzieje się za przyczyną Boga w grupie taksówkarzy z województwa lubelskiego. Wnioski: 1. Istnieje zależność między subiektywną oceną jakości zdrowia i jakości życia z religijnością, podobnie jak zależność miedzy jakością życia i zdrowia. 2. Wykryte korelacje są zdecydowanej większości pozytywne, ale szczegółowe odpowiedzi w większym stopniu zależą od dokładnego sformułowania pytania niż od wykonywanego zawodu i miejsca zamieszkania 3. Dośćdobra jakość zdrowia i życia deklarowana przez większość badanych oraz ich przynależność do tradycji katolickiej może stanowić czynnik ograniczający przeniesienie wyników tych badań na inne grupy społeczne i religijne. 4. Wydaje się zasadne uwzględnianie religijności w ocenie stanu zdrowia, szczegółowy zakres zainteresowań i możliwych interwencji wymaga jednak dalszych badań. Słowa kluczowe: jakość życia, jakość zdrowia, religijność, subiektywna ocena, policjant, kolejarz, fizjoterapeuta, pielęgniarka, taksówkarz

4 Summary Introduction: In recent years the problem of the quality of life has been arousing the more and more great interest in the area of many sciences. The quality of life is is understood differently, because of many aspects and various definitions, what is quite difficult. The quality of life is also closely connected with health. The connection between the quality of life and health has became particularly essential when people stopped treating the health in categories of the surviveor period of disease symptoms, and started describing health as the ability of the man for the active in volvement in the daily living. Now a day st here are many works which a redescribing the qualities of life of patient stouched by the various diseases but the reisonly a little of academic informations concerning the evaluation of the quality of life and the health in individual occupation al groups. How ever I didn't manage to find informations which can check the relation between the quality of life and health in connection to religiosity This work is a test on such analysis, made on occupation al groups of: police officers, railwaymen, physiotherapists, nurses and taxi drivers. Moreover police officers and railwaymen were examined in the Lublin and Mazovian province. Material and the method: Examinations were conducted on the group of 645 people. There were 268 women and 377 men.the average of the age took out 39.6.The young examined person was 22 years old and oldest 68 years. There were 112 physiotherapists, 166 railway men, 125 nurses, 166 police officers and 76 taxi drivers amongst 645 examined people, and amongs trailway men and police officer here were two se part groups, equal groups 83 persons. One group was from the Lublin province and second from Mazovian. Examinations of police officers and railwaymen were conducted in July-December2014r and physiotherapists, nurses and taxi drivers in June - August 2016r. To evaluates elected in dicatorst here was used a shortened version of the questionnaire form assessing the quality of life - The World Health Organization Quality Of Life (WHOQOL) - BREF. This questionnaire is applicableat the evaluation of the quality of life and is regarding the following fields: of physical, psychological functioning, social relations and of functioning in the habitat. The questionnaire WHOQOL-BREF also includest who questions, which were analysed individually: the first question (WHO1) it is individual general perception of the quality of life; the second question (WHO2) it is individual general perception of the our own health. The scope of the reply is included in the spot scale from 1 to 5. Each of the field scan be rated maximum to 20 points. The individual results of each field have a positive direction.

5 More points means higher quality of live. The questionnaire WHOQOL-BREF is being used for the evaluation of the quality of life of healthy and all people, both for research purposes, as well as clinical and to the evaluation of the religiousness there was used the questionnaire GHLC - The God Locus of Health Control Scale, made by Ken Wallston. This questionnaire consists of 6 questions, in which 1 means - definitely I disagree, and 6 - definitely I agree. The minimum quantity of points which it was possible to get for replies to all questions amounted to 6 points, and the maximum number of points is 36.In this way it is possible to check how firmly examined persons think that God is exercising it control over the medical condition. Results: The analysis of the results in the examined group of 645 people to tell us, that in the subjective evaluation of polled people show that their quality of life is good, and correlation is appearing between: the quality of life and the question: when my medical condition is deteriorating, it depends on the God whether I will be feeling better. Between the quality of life and the question: the majority of things which are affecting on my medical condition is happening behind the cause of God. Between the quality of life and the question: any thing is happening with my medical condition is a will of God as well as with the quality of the health and the question: the majority of things which are affecting my medical condition is happening behind the cause of God and the quality of the health and the question: God is directly responsible for improving or worsening my medical condition. Where a sat the division in to individual occupation al group sachieved results are pointing that in the subjective evaluation both employees of : railways and police officers in provinces Lublin and Mazovian most often show that their quality of life is good, both in the Lublin as well as Mazovian province more people which assessed their quality of life as very good was in the group of railwaymen. Furthermore, in examined occupational groups of physiotherapists, nurses and taxi drivers from the Lublin province the determined majority of persons also in the subjective evaluation showed that their quality of life and the quality of the health were good. A relation was found between the quality of life and the quality of the health in all examined occupational groups both in the Lublin as well as Mazovian province, in addition of taxi drivers, nurses and police officers from the Mazovian province coefficients of correlation were negative, and in remaining groups positive. A quality of life and a health weren't revealed the essential relation between after among occupational groups of railwaymen and police officers in the Lublin and Mazovian province. The analysis of the results in individual occupational groups showed us that a relation existed between the quality

6 of life and the question: anything is happening with my medical condition is a will of God in the group of railwaymen from the Mazovian province, with the quality of life but the question: when my medical condition is deteriorating, depends on the God whether I will be feeling better in the group of police officers from the Mazovian province, with the quality of life and the question God is directly responsible for improving or worsening my medical condition in the group of physiotherapists from the Lublin province, with the quality of life and the question: God controls my medical condition in the group of physiotherapists from the Lublin province, and the quality of the health but the question: God is directly responsible improving or worsening my medical condition in the group of physiotherapists from the Lublin province, with the quality of life and the question: the Majority of things which are affecting my medical condition is happening behind the cause of God in the group of taxi drivers from the Lublin province, with quality of the health and with question: the Majority of things which are affecting my medical condition is happening behind the cause of God in the group of taxi drivers from the Lublin province. Conclusions: 1. There is a relation between the subjective evaluation of the quality of the health and quality of live with the religiousness, similarly like the relation between the quality of live and the quality of health. 2. Detected correlations are positive in majority, but detailed replies to a greater extent from the accurate wording of a question than from the pursued profession and the domicile 3. Quite better quality of the health and the life declared by the examined majority and their membership in the Catholic tradition can constitute the limiting factor transferring results of those examinations to other social and religious groups. 4. It seems to be reasonable to include the religiousness in health condition evaluation. Keywords: the quality of live, the quality of health, religiousness, subjective evaluation, policeman, railwayman, physiotherapist, nurse, taxi driver