Health in Europe: A Strategic Approach

Transkrypt

1 Health in Europe: A Strategic Approach 1. How should we priorities between and within all these areas? For example, is there a means to use the Healthy Life Years indicator or other outcome measurements to give weight to areas the EU should concentrate on? Ze względu na realne zagrożenie człowieka ptasią grypą, możliwość pandemii grypy oraz innych nowo pojawiających się i nawracających chorób zakaźnych jak np. gruźlica, czy ryzyko chorób w wyniku ataków bioterrorystycznych, sprawa zabezpieczenia epidemiologicznego i zwalczanie chorób zakaźnych powinny stanowić wysoki priorytet w pracach Unii Europejskiej. Są to obszary, w których koordynacja działań na poziomie wspólnotowym jest niezbędne dla zapewnienia ich skuteczności. Priorytetem powinny być również zadania związane z promocją zdrowia, w tym zdrowego stylu życia a głównie prawidłowego odżywiania oraz aktywności fizycznej. W szczególności ważnym problemem jest przeciwdziałanie cukrzycy, otyłości, chorobom układu krążenia, jak również z uwagi na transformację demograficzną widoczną w większości krajów Europejskich, promowanie aktywnego i zdrowego życia seniorów. Wśród zadań stanowiących priorytety realizacji Wspólnotowego Programu Zdrowia Publicznego znajdują się ponadto takie wyzwania jak: zwalczanie HIV/AIDS, zwalczanie chorób psychicznych (w szczególności depresji, schizofrenii, choroby dwubiegunowej i nerwic) oraz zwalczanie uzależnień (tytoń, alkohol, narkotyki, uzależnienia lekowe). Według naszej oceny powinny one zająć wysokie miejsce wśród celów opracowywanej strategii zdrowotnej Heath In Europe W ocenie postępów w realizacji celów strategii, oprócz powszechnie używanych mierników, należy promować stosowanie wskaźnika Healthy Life Years jako dobrze oddającego efekty działań w szczególności promocji prozdrowotnych stylów życia. 2. What should we realistically aim to achieve in practice in these areas of work? What broad objectives should we set for the short term and long term 5 years and 10 years? W oparciu o nasze doświadczenia, skoordynowane działania w zakresie promocji zdrowia (przeciwdziałanie spożywaniu alkoholu i paleniu papierosów, aktywność fizyczna, 1

2 prawidłowe odżywianie) w perspektywie 10 lat, powinny doprowadzić do obniżenia wskaźników zachorowalności jak i przedwczesnej umieralności zarówno w przypadkach nowotworów jak i chorób układu krążenia. Realizacja celów w zakresie przygotowań państw członkowskich do stosownych działań przeciwepidemicznych powinna być intensywna i powinna być oceniana w wymiarze krótkookresowym. Powinna podlegać otwartej metodzie koordynacji. 3. Are there issues where legislation would be appropriate? What other non-legislative instruments should be used for example, the Open Method of Coordination? How can we make better use of Impact Assessment? Mnożenie aktów legislacyjnych powinno być ograniczone, a uwaga powinna koncentrować się na przyspieszeniu wdrażania już istniejących, których wprowadzanie w krajach członkowskich jest powolne. Szczególnie dotyczy to aktów związanych z determinantami zdrowia, a w szczególności w obszarze społeczno - ekonomicznym (bezrobocie, bieda, nierówność w dostępie do świadczeń). Podstawy prawne zapobiegania szerzeniu się chorób zakaźnych w wymiarze europejskim jak i światowym są obecnie ujęte w Międzynarodowych Regulacjach Zdrowotnych. Jest to obszerna i wydaje się, że w obecnej chwili - wystarczająca regulacja prawna. Nowa strategia zdrowotna powinna skupić się przede wszystkim na operacjonalizacji już istniejących instrumentów prawnych poprzez tworzenie odpowiednich procedur np. planów generycznych. Cele założone w zakresie przygotowania państw członkowskich do stosownych działań przeciwepidemicznych powinny podlegać otwartej metodzie koordynacji, podobnie jak realizacja całej strategii. Pozwoli to na sprawną realizację polityki informacyjnej. Ocena efektów zdrowotnych (Health impact assessment-hia) aczkolwiek nie jest nową metodą w ocenie efektów zdrowotnych to jednak nie należy do powszechnie stosowanych. Biorąc pod uwagę jej zalety jako pozwalającej politykom wybrać możliwie najlepsze rozwiązania w stosunku do zysków zdrowotnych powinna być zastosowana przy realizacji Strategii Europejskiej, co spowoduje coraz powszechniejsze jej stosowanie w krajach członkowskich. 4. How can different approaches be used and combined, for example approaches to different health determinants, lifecycle approaches, and strategies on key settings (education, the workplace, health care settings)? 2

3 Ważną sprawą jest skoncentrowanie się na ocenie skojarzonego wpływu różnych determinantów zdrowia w powiązaniu z miejscem pracy, nauki lub grupami wiekowymi (młodzież, pracujący, seniorzy), co ma istotne znaczenie w planowaniu działań zapobiegawczych i prozdrowotnych. 5. How can we ensure that progress is made and that objectives are met? For example, should indicators or milestones be used? What measures or indicators could show real short term change, within the first years of the Strategy? Ocena postępów realizacji strategii powinna opierać się zarówno na rozpowszechnionych w praktyce krajów członkowskich wskaźnikach pozwalających na ocenę stopnia ich realizacji przez państwa członkowskie UE, jak również na tzw. milestones. W przypadku zwalczania chorób zakaźnych i planowania pandemicznego, postęp oparty może być na ocenie rodzajów chorób objętych bezpłatnymi szczepieniami, analizie procentu szczepień populacji, czy poziomu posiadanych rezerw leków antywirusowych. W planowaniu długookresowym bardzo istotnym jest oparcie planowania na danych epidemiologicznych np. w kontekście wyzwań demograficznych takich jak starzenie się społeczeństwa europejskiego. 6. How do we ensure that the Strategy adds value to actions at Member State level? How can the responsibility for implementation be shared between the EU and Member States? W ocenie Ministerstwa Zdrowia szczególnie przydatne okazują się pozalegislacyjne dokumenty przygotowywane przez Komisję Europejską, tzw. Zielone Księgi. Te dokumenty, m.in. w odniesieniu do wyzwań demograficznych (starzenie się społeczeństwa), ochrony zdrowia psychicznego czy promowania zdrowego stylu życia pozwoliły na dokonanie reasumpcji zadań dla prawa krajowego i instytucji krajowych, dokonanie oceny dotychczasowych działań oraz zidentyfikowanie obszarów, w których konieczna jest (i bardzo przydatna) współpraca w ramach członkostwa w UE. 7. How could methods for involving stakeholders be improved? How can we create innovative partnerships with stakeholders? 3

4 Pośród różnych mechanizmów stosowanych przez Komisję UE na uwagę zasługują dokumenty zawierające rekomendacje lub, jak wspomniano powyżej, Zielone Księgi, które są bardzo pomocne w opracowywaniu programów krajowych wspartych o autorytet Unii Europejskiej. Ważnym sposobem włączenia krajów członkowskich w realizację programu są grupy robocze, seminaria monotematyczne lub konferencje szczebla ministerialnego, poświecone ważnym problemom priorytetowym i skupiające zarówno przedstawicieli Ministerstw jak i ekspertów. Niezależnie od oficjalnych dokumentów, dokumenty przedstawiane krajom w postaci rekomendacji lub wytycznych, powinny być zrozumiałe dla użytkowników - stąd dużym uznaniem cieszą się tzw. Zielone Księgi 8. Do you have any further comments? W dziedzinie walki z epidemiami duże nadzieje można wiązać z działalnością ECDC, które na razie wykazuje początkową aktywność. Zasadniczą rolą EU jest rola lidera poprzez inicjowanie polityki lub legislacji mających istotne znaczenie dla zdrowia, jak to ma miejsce w walce z alkoholizmem, paleniem tytoniu czy w promowaniu zdrowego odżywiania. Ważnym instrumentem we wdrażaniu programów może być ukierunkowanie na cele priorytetowe finansowanie programów współpracy międzynarodowej. Wreszcie zasadniczym czynnikiem efektywnej realizacji strategii jest dobra współpraca, już od momentu planowania, z innymi organizacjami międzynarodowymi jak Światową Organizacją Zdrowia, Radą Europy, organizacjami pozarządowymi oraz międzynarodowymi towarzystwami aktywnymi w dziedzinie zdrowia. 4

5 This paper represents the views of its author on the subject. These views have not been adopted or in any way approved by the Commission and should not be relied upon as a statement of the Commission's or Health & Consumer Protection DG's views. The European Commission does not guarantee the accuracy of the data included in this paper, nor does it accept responsibility for any use made thereof.