WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 WOJEWODA DOLNOŚLĄSKI Wrocław, dnia lutego 2019 r. ZP-NKWR MM Pan Sebastian Oszczęda Wójt Gminy Paszowice WYSTĄPIENIE POKONTROLNE W dniach 10 i 11 grudnia 2018 roku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1390), zwanej w dalszej części niniejszego wystąpienia ustawą, kontrolerzy Małgorzata Mazur - inspektor wojewódzki, przewodnicząca zespołu i Piotr Szafarowicz - główny specjalista, kontroler z Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej Dolnośląskiego Urzędu Wojewódzkiego we Wrocławiu, przeprowadzili kontrolę kompleksową Urzędu Gminy w Paszowicach w zakresie realizacji zadań gminy wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Kontrolę przeprowadzono zgodnie z zatwierdzonym w dniu 5 czerwca 2018 r. przez Wojewodę Dolnośląskiego Planem Kontroli na II półrocze 2018 roku. W okresie objętym kontrolą, tj. od dnia 1 grudnia 2017 roku do dnia 10 grudnia 2018 roku funkcję Przewodniczącej Zespołu Interdyscyplinarnego, zwanego dalej Zespołem lub Zł, pełniła Pani Joanna Pokrywa, obsługę organizacyjno - techniczną Zespołu Interdyscyplinarnego zapewniał Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Paszowicach. W zakresie realizacji zadań gminy wynikających z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wydaje się ocenę pozytywną z nieprawidłowościami, których przyczyną było niewłaściwe stosowanie przepisów prawa, co skutkowało zmniejszeniem efektywności działań podejmowanych przez Gminę Paszowice w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Uzasadnieniem dla tej oceny jest ustalony w czasie kontroli stan faktyczny 1

2 i prawny oraz protokół kontroli podpisany przez Pana w dniu 21 stycznia 2019 roku. Do protokołu nie wniesiono zastrzeżeń. Przeprowadzone przez organ kontrolny działania oraz zgromadzona w aktach kontroli dokumentacja potwierdziły, że obowiązki gminy wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zostały zrealizowane w zakresie: 1) podjęcia przez Radę Gminy w Paszowicach uchwały nr XVI/122/2012 z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie przyjęcia Gminnej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych w Gminie Paszowice na lata , 2) podjęcia uchwały nr XVI/123/2012 z dnia 26 czerwca 2012 roku w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie na lata W okresie objętym kontrolą w Gminie Paszowice obowiązywała uchwała Rady Gminy w Paszowicach nr XI/92/2011 z dnia 30 grudnia 2011 roku w sprawie trybu i sposobu powoływania i odwoływania członków Zespołu Interdyscyplinarnego oraz szczegółowych warunków jego funkcjonowania. Zarządzeniem nr 89/2012 Wójta Gminy Paszowice z dnia 7 lutego 2012 roku w sprawie powołania Zespołu Interdyscyplinarnego wskazano skład osobowy Zespołu. Powołano do niego, na podstawie uprzednio zawartych porozumień o współpracy, przedstawicieli jednostek wskazanych w art. 9a ust. 3 ustawy, z wyjątkiem przedstawiciela gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych i organizacji pozarządowej. Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego złożyli oświadczenia o zachowaniu poufności danych i informacji uzyskiwanych w trakcie realizacji zadań związanych z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, o których mowa w art. 9c ust. 3 ustawy. Zgodnie z art. 9a ust. 7 ustawy posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego odbywały się nie rzadziej niż raz na trzy miesiące. Na podstawie przedłożonych protokołów obecności stwierdzono, że Zespół realizował i dokumentował zadania, o których mowa w art. 9b ust. 1 i ust. 2 ustawy. W oparciu o dołączone listy obecności stwierdzono, iż w okresie objętym kontrolą dwie lub więcej nieobecności na posiedzeniach Zespołu odnotowano w przypadku 4 członków, co jest niezgodne z art. 9a ust. 13 ustawy. Ponadto, w protokole nr 5/2017 z posiedzenia Zespołu Interdyscyplinarnego odnotowano udział 7 członków, natomiast na dołączonej liście obecności figurowało 10 osób. Podobnie w przypadku protokołu nr 2/ wykazano udział 8 członków na posiedzeniu Zespołu, zaś na liście obecności podpisało się 9 osób. Mając na uwadze konieczność dokumentowania działań ZI, należy zwrócić szczególną uwagę na ich rzetelność oraz spójność. 2

3 W trakcie czynności kontrolnych Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego w Paszowicach przedłożył zaświadczenie nr DR/403/001320/17/AP z dnia 23 marca 2017 r. Zastępcy Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych o rejestracji zbioru danych osobowych o nazwie Rejestr klientów - przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, zgodnie z art. 42 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych w brzmieniu obowiązującym do dnia 25 maja 2018 r. W zakresie realizacji procedury Niebieskie Karty, o której mowa w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz. U. Nr 209, poz. 1245) stwierdzono, że działania Zespołu były dokumentowane w przypadku wszystkich badanych procedur, jednak tylko przez członków grup roboczych z ramienia Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Paszowicach - prowadzona dokumentacja potwierdzała bieżący monitoring sytuacji rodzin. W sytuacji stwierdzenia problemu alkoholowego w rodzinach objętych procedurą Niebieskie Karty osoby, co do których istniało podejrzenie o stosowaniu przemocy w rodzinie we wszystkich badanych sprawach nie były kierowane do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Incydentalne uchybienie odnotowano w sytuacji, gdzie na dwie rodziny dotknięte przemocą domową, w których przebywały osoby małoletnie, tylko w przypadku jednej z nich skierowano wniosek do sądu o wgląd w sytuację rodziny. W związku z tym, mając na uwadze dobro dzieci, jako dobrą praktykę rekomenduje się występowanie do sądu rodzinnego z powyższym wnioskiem. Na podstawie oświadczenia złożonego do akt kontroli przez Przewodniczącego Zespołu w Paszowicach stwierdzono, że w gminie realizowano zadania wynikające z art. 6 ust. 2 pkt 2 ustawy. W siedzibie Ochotniczej Straży Pożarnej znajdował się Punkt Interwencyjno - Konsultacyjny, gdzie prowadzono poradnictwo w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie świadczone przez psychoterapeutę oraz radcę prawnego. Ustalono również, że w Gminie Paszowice, w ramach działań edukacyjnych mających na celu wzmacnianie kompetencji wychowawczych rodziców, prowadzono następujące formy oddziaływań: 1) spektakle i programy profilaktyczno - edukacyjne dla dzieci i młodzieży; 2) spotkania w szkołach, podnoszące kompetencje wychowawcze rodziców w zakresie, m.in.: agresji wśród dzieci i młodzieży, więzi emocjonalnej z rodzicami, jako podstawowego czynnika chroniącego dzieci przed zachowaniami ryzykownymi, uzależnień, wartości preferowanych przez dzieci i młodzież, cyberprzemocy, bezpieczeństwa dzieci w szkole i w domu; 3) imprezy promujące wspólne spędzanie czasu wolnego z rodziną; 4) spotkania w świetlicach środowiskowych; 5) działania Punktu Interwencyjno - Konsultacyjnego

4 o tematyce, m.in. problemów, konfliktów i dysfunkcji w rodzinach, trudności opiekuńczo - wychowawczych, pomocy w traumie, depresji; 6) rozpowszechniania materiałów edukacyjnych dotyczących przemocy w rodzinie, nadużywania alkoholu jako czynnika wywołującego przemoc, prawnych aspektów przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz porad psychologicznych dla osób doznających przemocy. W odniesieniu do realizacji zadania, o którym mowa w art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy, prowadzone postępowanie wykazało, iż w okresie objętym kontrolą gmina nie zapewniała schronienia osobom doświadczającym przemocy w rodzinie. Nie posiadała na swoim terenie ośrodka wsparcia, ani nie zawarła porozumienia w tym zakresie z innymi podmiotami. Samo zapewnienie transportu do Specjalistycznego Ośrodka Wsparcia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie AKSON we Wrocławiu lub Specjalistycznego Ośrodek Wsparcia w Wałbrzychu, nie świadczy o realizacji tego zadania przez Gminę Paszowice. Ponieważ w okresie objętym kontrolą, jak oświadczył Przewodniczący Zespołu Interdyscyplinarnego, nie zgłaszano potrzeb w tym zakresie, powyższe uznaje się jako uchybienie. Należy dołożyć wszelkich starań, aby formalnie uregulować zasady postępowania w przypadku zaistnienia potrzeby zapewnienia osobom dotkniętym przemocą w rodzinie miejsc w ośrodkach wsparcia. Tego rodzaju działania powinny również znaleźć odzwierciedlenie w Gminnym Programie Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie w Gminie Paszowice. W wyniku przeprowadzonej kontroli kompleksowej z realizacji zadań Gminy Paszowice w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, stwierdzono następujące nieprawidłowości: 1) Do Zespołu Interdyscyplinarnego nie powołano przedstawiciela gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. 2) Do Zespołu Interdyscyplinarnego nie powołano przedstawiciela organizacji pozarządowej. 3) Członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego nieregularnie uczestniczyli na jego posiedzeniach. 4) Grupy robocze nie dokumentowały wszystkich podjętych działań. 5) Grupy robocze, w ramach realizacji zadań ustawowych, nie inicjowały działań w stosunku do osób z problemem alkoholowym w zakresie kierowania ich do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Wobec stwierdzonych nieprawidłowości, wydaje się zalecenia pokontrolne: 4

5 1) Powołać do Zespołu Interdyscyplinarnego przedstawiciela gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Podstawa prawna: art. 9a ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1390). Termin realizacji: do 31 marca 2019 r. 2) Powołać do Zespołu Interdyscyplinarnego przedstawiciela organizacji pozarządowej. Podstawa prawna: art. 9a ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1390). Termin realizacji: do 31 marca 2019 r. 3) Zobowiązać wszystkich członków Zespołu Interdyscyplinarnego do regularnego uczestnictwa w posiedzeniach. Podstawa prawna: art. 9a ust. 13 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 1390). Termin realizacji: niezwłocznie. 4) Zobowiązać grupy robocze do dokumentowania swoich działań. Podstawa prawna: 10 ust 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz. U. Nr 209, poz. 1245). Termin realizacji: na bieżąco. 5) Zobowiązać grupy robocze do inicjowania działań wobec osób z problemem alkoholowym. Podstawa prawna: 17 ust 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz. U. Nr 209, poz. 1245). Termin realizacji: na bieżąco. POUCZENIE Zgodnie z art. 128 ust. 2 i 3 ustaw y z dnia 12 m arca 2004 r. o pom ocy społecznej (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r., poz ze zm.) kierow nik jednostki podlegającej kontroli może w term inie 7 dni od dnia otrzym ania zaleceń pokontrolnych zgłosić do nich pisem ne zastrzeżenia do W ojew ody D olnośląskiego. W ojew oda ustosunkuje się do zastrzeżeń w term inie 14 dni od dnia ich doręczenia. W term inie do dnia 5 kwietnia 2019 roku kierow nik jednostki podlegającej kontroli w inien pow iadom ić W ojew odę Dolnośląskiego o sposobie realizacji zalecenia, uw ag i w niosków przedstaw ionych w niniejszym wystąpieniu. (kierow nik jednostki kontrolującej) 5

6