podatek od wartości dodanej - rozumie się przez to podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od

Transkrypt

1

2

3

4

5

6 podatek od wartości dodanej - rozumie się przez to podatek od wartości dodanej nakładany na terytorium państwa członkowskiego, z wyjątkiem podatku od towarów i usług nakładanego tą ustawą; podatkiem od wartości dodanej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług jest więc podatek od wartości dodanej na terytorium innego państwa członkowskiego, zgodnie z dyrektywą 112.

7 SELEKTYWNY PODATEK OBROTOWY POWSZECHNY PODATEK OBROTOWY obciążą on tylko obrót określonymi dobrami, na przykład podatek akcyzowy obciąża on obrót wszystkimi dobrami, na przykład podatek od towarów i usług

8 podatek od obrotu brutto - podstawę opodatkowania stanowi cały obrót zrealizowany w danej fazie w oparciu o kryterium sposobu, w jaki ustalana jest podstawa opodatkowania na: podatek od obrotu netto - podstawę opodatkowania stanowi obrót zrealizowany w danej fazie pomniejszony o obrót dokonany w fazie poprzedniej Powszechny podatek obrotowy można podzielić: wszechfazowy - pobierany we wszystkich fazach obrotu gospodarczego, do momentu nabycia towarów lub usługi w celu konsumpcji w oparciu o kryterium ilości faz obotu gospodarczego, które podlegają opodatkowaniu na: wielofazowy - pobierany w niekórych fazach obrotu gospodarczego jednofazowy - pobierany tylko w jednej fazie obrotu gospodarczego

9 PODATEK OD OBROTU BRUTTO w każdej fazie obrotu na podstawę opodatkowania składa się kwota należna z tytułu sprzedaży wraz z kwotą podatku; w każdej kolejnej fazie obrotu następuje zjawisko pobierania podatku od podatku, ponieważ w kwocie obrotu stanowiącego podstawę opodatkowania w danej fazie zawarty jest już podatek, który został zapłacony w poprzednich fazach; im więcej następuje faz obrotu, tym większe jest obciążenie podatkiem PODATEK OD OBROTU NETTO obciąża on tylko wartość dodaną w danej fazie obrotu przez podatnika; podstawę opodatkowania stanowi jedynie kwota obrotu dokonanego w danej fazie pomniejszona o kwotę obrotu zrealizowanego w fazie poprzedniej

10 uregulowany ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.); zharmonizowany z prawem Unii Europejskiej cel harmonizacji: ujednolicenie prawodawstw państw członkowskich UE w zakresie podatku od wartości dodanej w taki sposób, aby podatek ten nie zakłócał wolnej konkurencji ani nie utrudniał swobody przepływu towarów i usług pomiędzy tymi państwami; istotne znaczenie dla harmonizacji mają m. in: dyrektywa Rady 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej; dyrektywa Rady 2008/9/WE określająca szczegółowe zasady zwrotu podatku od wartości dodanej, przewidzianego w dyrektywie 2006/112/WE, podatnikom nie-mającym siedziby w państwie członkowskim zwrotu, lecz mającym siedzibę w innym państwie członkowskim.

11 Zasada powszechności opodatkowania Zasada neutralności Zasada proporcjonalności Zasada opodatkowania konsumpcji Zasada jednokrotności poboru podatku Zasada wielofazowości opodatkowania Zasada potrącalności podatku

12 podatek powinien być neutralny dla jego podatników, czyli gwarantować podatnikowi (przedsiębiorcy) możliwość przerzucenia ciężaru podatku na ostatecznego nabywcę towaru lub usługi, czyli konsumenta; jest realizowana poprzez prawo podatnika do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego będącego elementem składowym ceny towaru lub usługi, które nabył w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej; neutralność należy również rozumieć w ten sposób, że podatek od towarów i usług nie powinien zakłócać wolnej konkurencji na rynku.

13 podatek od towarów i usług, jako podatek od obrotu netto, cechuje to, że każdemu z podatników na swoim etapie obrotu przysługuje prawo do odliczenia (potrącenia) od swojego podatku należnego, czyli podatku wynikającego z zastosowania stawki podatkowej do obrotu zrealizowanego w tej fazie, kwoty podatku naliczonego, czyli podatku zapłaconego w poprzedniej fazie obrotu podczas dokonywania zakupu dóbr; ujęta w sposób ogólny w art. 1 ust. 2 dyrektywy 112 oraz w art. 86 ust. 1 u. p. t. u., który stanowi, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego

14 Podatek należny Podatek naliczony Podatek do zapłacenia (ewentualnie zwrot podatku)

15 kwota podatku naliczonego wynika z faktur wystawionych przez dostawców, ponieważ obliczenie wysokości podatku w podatku od towarów i usług opiera się na metodzie fakturowej; podatnik nie przeprowadza obliczenia polegającego na ustaleniu wartości zakupów i zastosowaniu do niej właściwej stawki, lecz przyjmuje kwotę od odliczenia w takiej wysokości, jaka została obliczona przez dostawców towarów i usług, i wykazana przez tych dostawców w dokumentach sprzedaży, czyli fakturach

16 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) Podatek naliczony Wartość Cena Podatek Cena bez 23% od Podatek dodana w sprzedaży należny Faza podatku wartości do fazie (z 23% od obrotu (cena dodanej w zapłacenia poprzedni podatkiem wartości netto) fazie (6) (5) ej ) dodanej poprzedni ej I FAZA Podatnik nr 1 II FAZA Podatnik nr 2 III FAZA Podatnik nr 3 IV FAZA Podatnik nr 4 V FAZA Podatnik nr _ , ,5 11, , ,5

17 (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) Podatek Faza obrotu Cena bez podatku (cena netto) Wartość dodana w fazie poprzedni ej Cena sprzedaż y (z podatkie m) naliczony 23% od wartości dodanej w fazie Podatek należny 23% od wartości dodanej Podatek do zapłacenia (6) (5) poprzedniej I FAZA Podatnik nr 1 II FAZA Podatnik nr 2 III FAZA Stawka 5 % Podatnik nr _

18

19

20 ogólnie ujmując, podatnikami podatku od towarów i usług są podmioty wykonujące zawodowo czynności opodatkowane tym podatkiem; podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie-mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności; działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

21 Charakterystyka Odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju Odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju - ogólnie ujmując, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel; - natomiast przez terytorium kraju rozumie się terytorium Rzeczpospolitej Polskiej - przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów Eksport towarów Import towarów na terytorium kraju - przez eksport towarów rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej - przez import towarów rozumie się przywóz towarów z terytorium państwa trzeciego na terytorium Unii Europejskiej; - import towarów jest więc opodatkowany podatkiem od towarów i usług wtedy, gdy przywóz towarów z państwa trzeciego następuje na terytorium kraju

22 Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju - przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz; - przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika Wewnątrzwspólnotowa towarów dostawa - przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów należy rozumieć wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 (dostawa towarów) na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej innego niż terytorium kraju

23 stanowią odpowiednik eksportu oraz importu towarów pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej; dostawy towarów między polskimi podatnikami a podatnikami z państw członkowskich Unii Europejskiej przestały być bowiem opodatkowane jako eksport, a stały się wewnątrzwspólnotowymi dostawami, które są objęte, tak jak uprzednio eksport, stawką 0%

24 2. Czynności określone w ust. 1 podlegają opodatkowaniu niezależnie od tego, czy zostały wykonane z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. 3. Opodatkowaniu podatkiem podlegają również towary w przypadku, o którym mowa w art. 14. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio. 4. W przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, o których mowa w ust. 1, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa. 5. Przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w ust. 1, w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

25 Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a- 30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

26 skala proporcjonalna; stawki procentowe: stawka podstawowa 23%, stawki obniżone 8%, 5%, stawka 0%.

27 ustawodawca przyjął stosowanie tej stawki jako zasady; jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, należy stosować właśnie tą stawkę; obejmuje zdecydowaną większość towarów i usług

28 ma zastosowanie do towarów i usług wymienionych między innymi w załączniku nr 3 do ustawy o podatku od towarów i usług; obejmuje określone towary i usługi, takie jak na przykład niektóre produkty rolne, usługi w zakresie transportu pasażerskiego, usługi zakwaterowania itd.

29 ma zastosowanie przede wszystkim do towarów wymienionych w załączniku nr 10 do ustawy o podatku od towarów i usług; obejmuje niektóre towary, na przykład rośliny, produkty pochodzenia roślinnego, zwierzęta, pieczywo, soki a także czasopisma specjalistyczne

30 zasadniczo stosuje się ją przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów oraz eksporcie towarów; zastosowanie tej stawki oznacza, że dana transakcja jest nie tylko nieobciążona ciężarem podatku, ale także podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia od kwoty podatku należnego kwoty podatku naliczonego i w efekcie nabywa on prawo do zwrotu różnicy podatku; stosowanie stawki 0% w transakcjach o charakterze transgranicznym realizuje zasadę jednokrotności opodatkowania, a także opodatkowania konsumpcji oraz zasadę neutralności

31 zwolnienie danej czynności od opodatkowania jest mniej korzystne dla podatnika od objęcia danej transakcji stawką 0%; skutkiem zwolnienia jest oprócz braku poboru podatku także fakt, że podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego i w konsekwencji jest on pozbawiony uprawnienia do zwrotu różnicy podatku od organu podatkowego

32

33 Organ nie zgodził się z Wnioskodawcą, że wymienione we wniosku produkty spożywcze są rodzajowo podobne i konkurencyjne względem siebie, o czym mają świadczyć podobne właściwości wszystkich roślin przyprawowych i przypraw. Przyprawa to składnik dodawany do potraw, zwykle w znikomych ilościach, dla polepszenia ich walorów smakowych, zapachowych i w rzadkich przypadkach (takich jak kurkuma czy szafran) wizualnych. Sól spożywcza stanowi najpopularniejszą przyprawę i środek konserwujący używany w gospodarstwie domowym. Soli spożywczej nie można zastąpić: chili surowym, koperkiem, majerankiem, bylicąestragonem, kaparami, szafranem, kurkuma, tymiankiem, curry, kolendra, kminem i kminkiem, gałką muszkatołową, kwiatem muszkatołowym, kardamonem, anyżem, badianem, koprem, jagodami jałowca, pieprzem ziołowym, mieszankami przypraw. Gdyby sól spożywczą można byłoby zastąpić ww. przyprawami to idąc tym tokiem rozumowania w procesie np. kiszenia ogórków czy kiszenia kapusty zamiast soli można by użyć chili surowego, koperku itd., a jest to niemożliwe.

34 Przyprawy takie jak cynamon surowy i przetworzony, goździki surowe stanowić mogą składnik różnego rodzaju ciast i deserów. Chcąc upiec szarlotkę klient wybierze cynamon i goździki, a nie chili surowe, koperek, majeranek, bylice-estragon, kapary, szafran, kurkumę, tymianek, curry, kolendrę, kmin i kminek, gałkę muszkatołową, kwiat muszkatołowy, kardamon, anyż, badian, koper, jagody jałowca, pieprz ziołowy, mieszanki przypraw. Taka sama sytuacja wystąpi również, jeżeli konsument będzie chciał ugotować kompot z jabłek.

35 Niektóre przyprawy mają zastosowanie w ziołolecznictwie. I tak na przykład koper działa pozytywnie na funkcjonowanie układu pokarmowego, zmniejsza wzdęcia i rozkurcza jelita. Stosowanie kopru poleca się nawet małym dzieciom, ponieważ roślinę tę uważa się za bardzo bezpieczną. Potwierdzono również dobroczynny wpływ kopru na mleko matek karmiących. Natomiast imbir stosowany jest wspomagająco w leczeniu chorób reumatycznych. Z kolei oregano może być stosowane w leczeniu problemów związanych z układem oddechowym. Zatem kopru nie można stosować zamiennie, jak i również imbiru i oregano. Ogólnie przyprawy ziołowe wpływają korzystnie na zdrowie, ale nie stanowią zamiennych odpowiedników w określonych sytuacjach. Przyprawy różnią się znacząco aromatem i smakiem. Aromat może być świeży, duszący, korzenny, ciężki itd. Natomiast smak może być łagodny, pikantny, korzenny, słodki itd.

36 dokonanie rejestracji art. 96 ust. 1 u. p. t. u. 1. Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust W przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych. 3. Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne. 3a. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, którzy ustanowili przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18d ust Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako,,podatnika VAT czynnego'', a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako,,podatnika VAT zwolnionego'', i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie. 4a.Naczelnik urzędu skarbowego nie dokonuje rejestracji podmiotu jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania podmiotu, jeżeli: 1) dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym są niezgodne z prawdą lub 2) podmiot ten nie istnieje, lub 3) mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z tym podmiotem albo jego pełnomocnikiem, lub 4) podmiot albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania naczelnika urzędu skarbowego. 4b.W przypadku zarejestrowania podatnika, którego zgłoszenie rejestracyjne zostało złożone przez pełnomocnika, pełnomocnik odpowiada solidarnie wraz z zarejestrowanym podatnikiem do kwoty zł za zaległości podatkowe podatnika powstałe z tytułu czynności wykonanych w ciągu 6 miesięcy od dnia zarejestrowania podatnika jako podatnika VAT czynnego. 4c. Przepisu ust. 4b nie stosuje się, jeżeli powstanie zaległości podatkowych nie wiązało się z uczestnictwem podatnika w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.

37 dokumentowanie transakcji: art. 109 ust. 3 u. p. t. u. Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Ewidencja powinna zawierać w szczególności dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżającej kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego, kwoty podatku podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu, a także inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

38 art. 106b ust. 1 u. p. t. u. Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą: 1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem; 2) sprzedaż wysyłkową z terytorium kraju i sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1; 3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1; 4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów lub czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4.

39 obliczanie kwoty podatku do zapłaty/zwrotu art. 86 u. p. t. u. W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art Kwotę podatku naliczonego stanowi: 1) suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: a) nabycia towarów i usług, b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi; 2) w przypadku importu towarów - kwota podatku: a) wynikająca z otrzymanego dokumentu celnego, b) należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a, c) wynikająca z deklaracji importowej, w przypadku, o którym mowa w art. 33b; 3) zryczałtowany zwrot podatku, o którym mowa w art. 116 ust. 6; ( )

40 zapłata podatku art. 103 u. p. t. u. 1. Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b. 1a. Podatnicy, u których obowiązek składania deklaracji podatkowych za okresy miesięczne, na podstawie art. 99 ust. 3c pkt 1 lub ust. 5 pkt 1, powstał w drugim miesiącu kwartału, są obowiązani do obliczania i wpłacania podatku za pierwszy miesiąc kwartału w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału. 2. Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 2 i 3, są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 33.

41 składanie deklaracji podatkowych art. 99 u. p. t. u. 1. Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i art Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale. 3. Mali podatnicy, którzy nie wybrali metody kasowej, mogą również składać deklaracje podatkowe, o których mowa w ust. 2, po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego, najpóźniej do 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

42 art. 87 u. p. t. u. 1. W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. 2. Zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 6, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, lub na wskazany przez podatnika rachunek banku mającego siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jako zabezpieczenie udzielanego przez ten bank lub przez tę kasę kredytu, na podstawie złożonego przez podatnika do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, pisemnego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową udzielających kredytu, do przekazania tego zwrotu. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.

43

44

45

46

47 4. W przypadku wystąpienia nadużycia prawa dokonane czynności, o których mowa w ust. 1, wywołują jedynie takie skutki podatkowe, jakie miałyby miejsce w przypadku odtworzenia sytuacji, która istniałaby w braku czynności stanowiących nadużycie prawa. 5. Przez nadużycie prawa rozumie się dokonanie czynności, o których mowa w ust. 1, w ramach transakcji, która pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miała zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

48

49 Z ustaleń organów podatkowych wynika, że skarżąca w okresie objętym postępowaniem podatkowym, w lokalu gastronomicznym do niej należącym oferowała do sprzedaży piwo (wódkę, kawę, herbatę) w zestawie z bagietką (cytrusem, ciastkiem), przy czym w cennikach (kartach menu) zamieszczona była zarówno cena całego zestawu z wyszczególnieniem cen poszczególnych elementów zestawu jak i cena sprzedawanego samodzielnie piwa, wódki, kawy, czy herbaty. Na dowodach sprzedaży ilości piwa (kawy, herbaty) w zestawie - bardzo niskiej cenie jednostkowej (0,01 zł w okresie którego dotyczy sprawa) każdego z tych napojów odpowiadała ta sama ilość "bagietki", "cytrusa", "ciasteczka" (jedna), które jednocześnie posiadały zróżnicowaną cenę sprzedaży i przyjmowały cenę odpowiadającą lub zbliżoną do ceny piwa, wódki, kawy, czy herbaty oferowanych samodzielnie. Spółka stosowała dwie stawki podatkowe 23 % w przypadku napojów i 8 % w przypadku bagietki, cytrusa, ciasteczka. W rozpatrywanym okresie rozliczeniowym podatnik zaewidencjonował na kasie fiskalnej sprzedaż w "zestawie" cytrusa w cenie (...) zł i wódki w cenie (...) zł oraz bagietki (...) zł i piwa w cenie (...) zł (sprzedaży ciastek w grudniu 2011 r. w tzw. zestawach nie stwierdzono).

50 1. Manipulowanie podstawą opodatkowania VAT przy sprzedaży towarów w formie zestawów, polegające na sztucznym zawyżaniu ceny towaru opodatkowanego stawką obniżoną VAT przy jednoczesnym zaniżaniu ceny towaru opodatkowanego stawką podstawową VAT w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, stanowi nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 4 i 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz ze zm.). 2. Przy ustalaniu stawki VAT właściwej dla opodatkowania zestawu należy ustalić, który towar stanowi świadczenie główne, a który pomocnicze, i dla całości świadczenia złożonego przyjąć stawkę opodatkowania przewidzianą w art. 41 ustawy o VAT dla dostawy podstawowej.

51

52 zasadą jest, że dostawca towaru lub usługodawca dokonuje rozliczenia podatku wpłacając różnicę między podatkiem należnym a podatkiem naliczonym na rachunek właściwego organu podatkowego; od tej zasady istnieją jednak wyjątki - art. 17 ust. 2 u. p. t. u. - w przypadkach wymienionych w określonych przepisach tego artykułu, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego; mechanizm odwrotnego obciążenia polega, ogólnie ujmując, na przesunięciu obowiązku rozliczenia danej transakcji ze sprzedawcy na nabywcę towaru lub usługi; dotyczy on między innymi transakcji, których przedmiotem są tzw. towary wrażliwe. (wymienione w załączniku nr 11 do ustawy i zalicza się do nich przede wszystkim wyroby stalowe, srebro i złoto w określonych postaciach, miedź, procesory, telefony komórkowe etc.); mechanizmem odwrotnego obciążenia objęta jest także grupa usług budowlanych (szczegółowy wykaz tych usług znajduje się w załączniku nr 14 do ustawy)

53 7) nabywające towary wymienione w załączniku nr 11 do ustawy, z zastrzeżeniem ust. 1c, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: a) dokonującym ich dostawy jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, b) nabywcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, c) dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 lub art. 122; 8) nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: a) usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, b) usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

54

55

56 Art. 112b u.p.t.u. 1. W razie stwierdzenia, że podatnik: 1) w złożonej deklaracji podatkowej wykazał: a) kwotę zobowiązania podatkowego niższą od kwoty należnej, b) kwotę zwrotu różnicy podatku lub kwotę zwrotu podatku naliczonego wyższą od kwoty należnej, c) kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe wyższą od kwoty należnej, d) kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub kwotę różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, zamiast wykazania kwoty zobowiązania podatkowego podlegającej wpłacie do urzędu skarbowego, 2) nie złożył deklaracji podatkowej oraz nie wpłacił kwoty zobowiązania podatkowego - naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego określa odpowiednio wysokość tych kwot w prawidłowej wysokości oraz ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego albo kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

57 2. Jeżeli po zakończeniu kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej albo w trakcie kontroli celno-skarbowej w przypadkach, o których mowa w: 1) ust. 1 pkt 1, podatnik złożył korektę deklaracji uwzględniającą stwierdzone nieprawidłowości i wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego lub zwrócił nienależną kwotę zwrotu, 2) ust. 1 pkt 2, podatnik złożył deklarację podatkową i wpłacił kwotę zobowiązania podatkowego - wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 20% kwoty zaniżenia zobowiązania podatkowego albo kwoty zawyżenia zwrotu różnicy podatku, zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku do obniżenia podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe.

58 Art. 112c W zakresie, w jakim w przypadkach, o których mowa w art. 112b ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 pkt 1, odpowiednio zaniżona kwota zobowiązania podatkowego, zawyżona kwota zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego, zawyżona kwota różnicy podatku do obniżenia kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe, lub wykazanie kwoty zwrotu różnicy podatku lub kwoty zwrotu podatku naliczonego, lub kwoty różnicy podatku do obniżenia za następne okresy rozliczeniowe, w miejsce wykazania kwoty zobowiązania podatkowego podlegającego wpłacie na rachunek urzędu skarbowego, wynikają w całości lub w części z obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur, które: 1) zostały wystawione przez podmiot nieistniejący, 2) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane - w części dotyczącej tych czynności, 3) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością - w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością, 4) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego - w części dotyczącej tych czynności - wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego w części dotyczącej podatku naliczonego wynikającego z powyższych faktur wynosi 100%.

59

60 Art. 108a u.p.t.u. 1. Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności. 2. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że: 1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT; 2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

61

62 1. W przypadku prowadzenia ksiąg podatkowych przy użyciu programów komputerowych, organ podatkowy może żądać przekazania całości lub części tych ksiąg oraz dowodów księgowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub na informatycznych nośnikach danych, w postaci elektronicznej odpowiadającej strukturze logicznej, o której mowa w 2, wskazując rodzaj ksiąg podatkowych oraz okres, którego dotyczą. 2. Struktura logiczna postaci elektronicznej ksiąg podatkowych oraz dowodów księgowych, z uwzględnieniem możliwości wytworzenia jej z programów informatycznych używanych powszechnie przez przedsiębiorców oraz automatycznej analizy danych, jest dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw finansów publicznych. 3. Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, sposób przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg podatkowych, części tych ksiąg oraz dowodów księgowych w postaci elektronicznej oraz wymagania techniczne dla informatycznych nośników danych, na których księgi, części tych ksiąg oraz dowody księgowe mogą być zapisane i przekazywane, uwzględniając potrzebę zapewnienia bezpieczeństwa, wiarygodności i niezaprzeczalności danych zawartych w księgach oraz potrzebę ich ochrony przed nieuprawnionym dostępem.

63

64 2. Zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 6 i 6a, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, lub na wskazany przez podatnika rachunek banku mającego siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jako zabezpieczenie udzielanego przez ten bank lub przez tę kasę kredytu, na podstawie złożonego przez podatnika do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, pisemnego, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową udzielających kredytu, do przekazania tego zwrotu. Jeżeli zasadność zwrotu wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty. 2a. W przypadku wydłużenia terminu na podstawie ust. 2 zdanie drugie, urząd skarbowy na wniosek podatnika dokonuje zwrotu różnicy podatku w terminie wymienionym w ust. 2 zdanie pierwsze, jeżeli podatnik wraz z wnioskiem złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe w kwocie odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku. Jeżeli wniosek wraz z zabezpieczeniem został złożony na 13 dni przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 2, lub później, zwrotu dokonuje się w terminie 14 dni od dnia złożenia tego zabezpieczenia.

65 2b. Weryfikacja zasadności zwrotu różnicy podatku może obejmować sprawdzenie rozliczenia podatnika, rozliczeń innych podmiotów biorących udział w obrocie towarami lub usługami, będącymi przedmiotem rozliczenia podatnika, oraz sprawdzenie zgodności tych rozliczeń z faktycznym przebiegiem transakcji. 2c. Naczelnik urzędu skarbowego przedłuża podatnikowi termin zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w ust. 2, 5a i 6, na podstawie żądania zgłoszonego przez Komendanta Głównego Policji, Szefa Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego lub Prokuratora Generalnego w związku z prowadzonym postępowaniem na okres wskazany w żądaniu, nie dłuższy niż 3 miesiące. Żądanie zawiera uzasadnienie. Przepis ust. 2 zdanie trzecie stosuje się odpowiednio.

66 5a.W przypadku gdy podatnik nie wykonał w okresie rozliczeniowym czynności opodatkowanych na terytorium kraju oraz czynności wymienionych w art. 86 ust. 8 pkt 1, podatnikowi przysługuje zwrot kwoty podatku naliczonego, podlegającego odliczeniu od podatku należnego w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na terytorium kraju lub poza tym terytorium, w terminie 180 dni od dnia złożenia rozliczenia, z zastrzeżeniem art. 86 ust. 19. Na pisemny wniosek podatnika urząd skarbowy dokonuje zwrotu, o którym mowa w zdaniu pierwszym, w terminie 60 dni, jeżeli podatnik złoży w urzędzie skarbowym zabezpieczenie majątkowe. Przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a-2c oraz ust. 4a-4f stosuje się odpowiednio.

67 6. Urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 25 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy łącznie spełnione są następujące warunki: 1) kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, z wyłączeniem kwoty podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczonej w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazanej w deklaracji, wynikają z: a) faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazanego w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, b) faktur, innych niż wymienione w lit. a, dokumentujących należności, jeżeli łączna kwota tych należności nie przekracza zł, c) dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34, i zostały przez podatnika zapłacone, d) importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji, 2) kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji nie przekracza 3000 zł, 3) podatnik złoży w urzędzie skarbowym dokumenty potwierdzające zapłatę podatku za pośrednictwem rachunku bankowego podatnika albo rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, o których mowa w ust. 2, 4) podatnik przez kolejne 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot w terminie 25 dni: a) był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny, b) składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje, o których mowa w art. 99 ust przy czym przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a-2c oraz ust. 4a-4f stosuje się odpowiednio.

68

69

70 Art. 119zha o.p. 1. STIR służy do: 1) odbioru i przetwarzania danych w celu ustalenia wskaźnika ryzyka; 2) przekazywania danych i informacji o wskaźniku ryzyka do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych oraz do systemów teleinformatycznych banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych; 3) pośredniczenia w przekazywaniu danych, informacji i żądań pomiędzy Szefem Krajowej Administracji Skarbowej a bankami oraz spółdzielczymi kasami oszczędnościowo-kredytowymi. 2. STIR może być wykorzystywany również w przypadku, gdy odrębne przepisy umożliwiają wykorzystywanie do realizacji celów określonych w tych przepisach systemu teleinformatycznego bez wskazania podmiotu prowadzącego ten system. 3. Warunkiem wykorzystywania STIR w przypadku, o którym mowa w 2, jest zawarcie porozumienia pomiędzy ministrem właściwym do spraw finansów publicznych lub Szefem Krajowej Administracji Skarbowej a izbą rozliczeniową określającego sposób wykorzystywania STIR do przetwarzania danych lub informacji określonych w przepisach, o których mowa w 2. Porozumienie może również określać sposób finansowania kosztów związanych z wykorzystaniem STIR.

71 Art. 119zn o.p. 1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej dokonuje analizy ryzyka wykorzystywania działalności banków i spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi, uwzględniając posiadane dane, w tym wskaźnik ryzyka oraz informacje i zestawienia, o których mowa w art. 119zq oraz art. 119zs. 2. Wskaźnik ryzyka ustala izba rozliczeniowa w STIR nie rzadziej niż raz dziennie, opierając się na zautomatyzowanym przetwarzaniu, jeżeli zachowane są cele i warunki określone w niniejszym dziale.

72 Art. 119zp o.p. 1. Banki oraz spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe przekazują izbie rozliczeniowej: 1) informacje o rachunkach podmiotów kwalifikowanych: a) otwieranych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowokredytowe - niezwłocznie, nie później jednak niż do godziny 1200 dnia następującego po dniu otwarcia rachunku podmiotu kwalifikowanego, b) prowadzonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowokredytowe - niezwłocznie, nie później jednak niż do godziny 1200 dnia następującego po dniu uzyskania, zmiany lub uzupełnienia tych informacji; 2) dzienne zestawienia transakcji dotyczących rachunków podmiotu kwalifikowanego - niezwłocznie, nie później jednak niż do godziny 1500 dnia następującego po dniu dokonania transakcji;

73 Art. 119zq o.p. Izba rozliczeniowa, na podstawie informacji i zestawień, o których mowa w art. 119zp 1, przekazuje Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej, nie rzadziej niż raz dziennie: 1) informacje o rachunkach podmiotów kwalifikowanych prowadzonych i otwieranych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe; 2) informacje o łącznej kwocie obciążeń oraz łącznej kwocie uznań rachunków podmiotów kwalifikowanych dotyczących transakcji uznających lub obciążających rachunki, o którym mowa w art. 119zp 1 pkt 3; 3) dzienne zestawienia transakcji dotyczących rachunków podmiotów kwalifikowanych w zakresie transakcji innych niż wskazane w pkt 2.

74 Art. 119zv o.p. 1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może zażądać blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego na okres nie dłuższy niż 72 godziny, jeżeli posiadane informacje, w szczególności wyniki analizy ryzyka, o której mowa w art. 119zn 1, wskazują, że podmiot kwalifikowany może wykorzystywać działalność banków lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do celów mających związek z wyłudzeniami skarbowymi lub do czynności zmierzających do wyłudzenia skarbowego, a blokada rachunku podmiotu kwalifikowanego jest konieczna, aby temu przeciwdziałać.

75 Art. 119zw o.p. 1. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może przedłużyć, w drodze postanowienia, termin blokady rachunku podmiotu kwalifikowanego na czas oznaczony, nie dłuższy jednak niż 3 miesiące, jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że podmiot kwalifikowany nie wykona istniejącego lub mającego powstać zobowiązania podatkowego lub zobowiązania z tytułu odpowiedzialności podatkowej osób trzecich, przekraczających równowartość euro przeliczonych na złote według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roboczym roku poprzedzającego rok, w którym wydano postanowienie.

76 Bartosiewicz A., VAT. Komentarz 2017, Warszawa 2017; Bącal A., Dominik D., Militz M., Ogiński P., Zasady dotyczące podatku od towarów i usług, Przegląd Podatkowy (dodatek) 2009, nr 11; Cmoch A., Martini J., Karpiesiuk Ł., Karwat P., Pietrasiewicz W., Satkiewicz P., Skorupa P., Wojda M., Dyrektywa 2006/112/WE. Komentarz 2012, red. J. Martini, Wrocław 2012; Kaźmierski A. (red.), Meritum. Podatki 2018, Warszawa 2018; Krywan T., VAT Komentarz, Warszawa 2018; Litwińczuk H. (red.), Prawo podatkowe przedsiębiorców, Warszawa 2017; Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2016; Michalik T., VAT. Komentarz, Warszawa 2018; Modzelewski W. (red.), Komentarz do ustawy o podatku od towarów i usług, Legalis 2018; Zubrzycki J., Leksykon VAT, Wrocław 2018