OPAKOWANIE A JAKOŚĆ PRODUKTÓW

Transkrypt

1 OPAKOWANIE A JAKOŚĆ PRODUKTÓW Przy wzrastającym nasyceniu rynku, coraz większych wymaganiach konsumenta i silniejszej konkurencji, jakość produktów niezmiennie wpływa na wielkość popytu. Określa się je jako rezultat sumy atrybutów produktu oddziałujących na podjęcie decyzji o zakupie. Jednak jakość standardowa, tj. zachowanie odpowiedniej wielkości owoców i warzyw, ich atrakcyjnego wyglądu, zdrowotności, smaku i wybarwienia nie jest już wystarczajaca. Produkty muszą mieć także określoną dojrzałość, jędrność, świeżość, zawartość cukrów, kwasów, czy składników mineralnych. Produkujemy wprawdzie coraz więcej, jednak udział wyrobów wysokiej jakości w całości produkcji jest wciąż za mały w porównaniu z innymi krajami UE. Batalia o jakość owoców i warzyw pozostaje więc sprawą priorytetową, jeśli chcemy zachować konkurencyjność na rynku krajowym, a zwłaszcza międzynarodowym. Każdy nabywca poszukuje produktów z pewnego źródła, najlepiej bezpośrednio z gospodarstwa lub posiadających certyfikaty jakościowe

2 2 krajowe lub unijne. Zwraca uwagę przede wszystkim na wartości użytkowe, markę i gwarancje. Pojęcie wartości użytkowych obejmuje m.in. jakość, zawartość substancji odżywczych, smak, kolor. Z kolei marka pozwala na wyodrębnienie partii owoców czy warzyw spośród wielu oferowanych na rynku. Towar markowy z reguły cieszy się większym popytem niż pozostały. Gwarancje produktu dotyczą głównie bezpieczeństwa dla zdrowia konsumenta, pożądanego smaku, przydatności do przetwórstwa domowego lub do wypieku. Na jakość owoców i warzyw, oferowanych w sieci detalicznej oddziałują liczne czynniki mające swoje źródło w produkcji i w obrocie. Sami producenci są zainteresowani uzyskaniem jak najlepszej jakości produktów, tym samym korzystnej ceny. Działanie producentów koncentruje się na zgodnej z wymaganiami gatunku uprawie, pielęgnacji i starannym zbiorze przeprowadzonym w optymalnym terminie. W wyniku tych starań dorodne owoce i warzywa trafiają do sklepów w fazie dojrzałości konsumpcyjnej. Są zdrowe, świeże, soczyste i mają typowy kształt. Konsumenci doceniają walory takich produktów i chętnie płacą za nie więcej. Zdarza się jednak, że wysiłek producentów niweczy niewłaściwe podejście hurtowników i pośredników do przechowywania owoców i warzyw, przygotowania ich do obrotu, zastosowania niewłaściwych opakowań, ich oznakowania, oraz nieodpowiedniego transportu, a także samej sprzedaży. Owoce i warzywa są bardzo wrażliwe na warunki bezpośredniego otoczenia. Opakowanie musi być dostosowane, aby korzystnie oddziaływało na zapakowane produkty w czasie transportu i przechowywania oraz nie zakłócało albo nie utrudniało wymiany ciepła, gazów i pary wodnej z otoczeniem zewnętrznym.

3 3 OPAKOWANIA TRANSPORTOWE Odgrywają one szczególną rolę w cyklu obrotu. Podstawowym zadaniem opakowania transportowego (skrzynki, pudła worki, łubianki) jest zabezpieczenie produktu przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych w transporcie, przy przeładunku, podczas spiętrzania oraz składowania. Muszą być tak zaprojektowane i wykonane z surowców zapewniających określoną mechaniczną wytrzymałość. Użycie właściwego rodzaju opakowania transportowego ogranicza ryzyko powstawania różnych uszkodzeń produktów. Świadczą o tym wyniki badań przeprowadzonych w kraju i za granicą. Korzystne jest stosowanie materiałów wyściełających: przekładek gniazdowych, nazywanych wytłoczkami. Istotne jest ścisłe ułożenie produktów w opakowaniu transportowym, aby uniemożliwiało zmianę ich położenia, tym samym chroniło przed odgnieceniami lub obiciami w trakcie różnych operacji przeładunkowych.

4 4 Korzystne jest stosowanie materiałów wyściełających przekładek gniazdowych, w praktyce nazywanych wytłoczkami. Szczególnie dotyczy to jabłek, gruszek lub pomidorów. Wyniki badań świadczą, że jabłka odmian letnich przewożone luzem były w ponad 50% narażone na uszkodzenia, ale kiedy ułożono je w przekładkach udział uszkodzeń spadł do 8%. Zaleca się także wykładanie folią lub papierem opakowań m.in. sałaty, kalafiorów, rzodkiewki bez liści, naci kopru i pietruszki, szczypioru i botwiny, a także innych produktów. Chroni to przed ubytkami masy, utratą świeżości i eliminuje ryzyko uszkodzenia. OPAKOWANIA JEDNOSTKOWE Wykorzystywane są w sprzedaży detalicznej produktów w małych porcjach. Chodzi tu o zachowanie wymaganej jakości, szczególnie owoców miękkich jagodowych i pestkowych, np. malin, truskawek, wiśni; których po zbiorze nie należy ani przebierać ani przesypywać. Po zerwaniu należy je bezpośrednio umieszczać od razu w opakowaniach jednostkowych, np. w pudełkach z tworzyw sztucznych lub masy papierniczej i oferować odbiorcom detalicznym. Podobnie postępuje się z nietrwałymi warzywami - np. włoszczyzną czy warzywami naciowymi, które szybko tracą wartość handlową. Pakuje się je w torebki foliowe lub owija folią perforowaną. Torebki foliowe wykorzystuje się również do pakowania owoców ziarnkowych, a także wielu gatunków warzyw. Do wymienionych produktów zaleca się także tacki owinięte folią rozciągliwą bądź termokurczliwą, tzw. foodtainer. Szczególną uwagę należy również zwrócić na to, by materiały mające kontakt z owocami i warzywami były bezpieczne dla konsumenta. Określa to Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz.U., 2010, nr 136, poz. 914 z późn. zm.).

5 5 Owoce jagodowe po zerwaniu należy od razu umieszczać w opakowaniach jednostkowych. dr inż. Tadeusz Cąderek COBRO