kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną. Umożliwienie również wykorzystania podpisu osobistego ( 1 pkt 17 projektowanego rozporządzenia); wprowadzenie

Transkrypt

1 UZASADNIENIE W związku z procedowanym projektem rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji (Dz. U. poz wykonanie upoważnienia zawartego w art. 47 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe), dla zachowania spójności przepisów prawa oświatowego w zakresie prowadzenia przedmiotowej dokumentacji zarówno w oddziałach szkół nowego typu, jak i jeszcze funkcjonujących oddziałach szkół starego typu (tj. gimnazjów dla dorosłych, oddziałów szkół ponadgimnazjalnych: 3-letniego LO i 4-letniego technikum), należy znowelizować również rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki tej dokumentacji (Dz. U. poz. 1170, z późn. zm.), które stanowi wykonanie upoważnienia zawartego w art. 22 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457, z późn. zm.) w związku z art. 363 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 60, z późn. zm.). Projektowane zmiany w rozporządzeniu z dnia 29 sierpnia 2014 r. obejmują: uchylenie przepisów dotyczących przedszkoli, sześcioletnich szkół podstawowych (które zakończyły już działalność) oraz placówek, o których mowa obecnie w art. 2 pkt 3 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (dawniej w art. 2 pkt 3 5 i 7 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty); regulacje dotyczące prowadzenia przez nie tej dokumentacji zawiera rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki tej dokumentacji; powtórzenie rozwiązań w zakresie prowadzenia dzienników w tym elektronicznych opisanych w rozporządzeniu wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 47 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (oraz w procedowanej obecnie jego nowelizacji), dotyczących udoskonalenia przepisów w zakresie prowadzenia dzienników elektronicznych; uwzględnienie standardów WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines), które zostały określone w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących działania publiczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 700, z późn. zm.), co najmniej na poziomie AA, (standard dotyczy tylko części publicznej tj. dostępnej dla uczniów i rodziców uczniów) 1 pkt 16 projektowanego rozporządzenia; wymóg opatrzenia dziennika zapisanego w formie dokumentu elektronicznego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo (dodatkowo względem stanu obecnego) 1

2 kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną. Umożliwienie również wykorzystania podpisu osobistego ( 1 pkt 17 projektowanego rozporządzenia); wprowadzenie treści dotyczących rozstrzygnięć o klasyfikowaniu i promowaniu podejmowanych przez dyrektora szkoły ( 1 pkt 12 i pkt 13 projektowanego rozporządzenia); rezygnacja z możliwości wypełniania arkuszy ocen uczniów i słuchaczy pismem maszynowym; umożliwienie prowadzenia przez szkoły księgi uczniów i księgi słuchaczy także w postaci elektronicznej; Opis powyższych zmian oraz inne zmiany mające charakter porządkujący (redakcyjny): W 8 nowelizowanego rozporządzenia ( 1 pkt 6 projektowanego rozporządzenia) zrezygnowano ze wskazywania wprost paszportu jako dokumentu, z którego należy wpisać do księgi uczniów i księgi słuchaczy serię i numer, w przypadku nieposiadania nr PESEL. Nowe zaproponowane sformułowanie wpisuje się nazwę i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość dotyczy każdego dokumentu, w tym również paszportu. W związku z ustawą z dnia 25 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy Prawo oświatowe (Dz. U. poz. 761), dającą kompetencje dyrektorowi szkoły w zakresie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, wprowadzono odpowiednie zmiany w 15 oraz 18 nowelizowanego rozporządzenia ( 1 pkt 12 i 13 projektowanego rozporządzenia). Nowe treści dotyczą rozstrzygnięć, o których którym mowa w art. 73a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, jako możliwej podstawy wpisu o klasyfikowaniu, promowaniu lub ukończeniu przez ucznia albo słuchacza szkoły. Rozstrzygnięcia te stanowią w konsekwencji dokumentację przebiegu nauczania. W 15 w ust. 2 nowelizowanego rozporządzenia dodano możliwość wpisu w arkuszu ocen ucznia albo słuchacza informacji o egzaminie zawodowym, ponieważ zgodnie z art. 131 ust. 2 ustawy z dnia 22 listopada o zmianie ustawy Prawo oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2245, z późn. zm.) do egzaminu zawodowego będą przystępować m. in. uczniowie dotychczasowego czteroletniego technikum, którzy realizowali podstawy programowe kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego. Ponadto w 15 w ust. 5 nowelizowanego rozporządzenia usunięto możliwość wypełniania arkuszy ocen uczniów i słuchaczy pismem maszynowym, gdyż to komputer zastępuje już od wielu lat to urządzenie. Nowe brzmienie jest dostosowane w tym zakresie do treści procedowanego obecnie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych. W tym samym 15 uchylono ust. 6 i 7. Ich treść została przeniesiona do procedowanego obecnie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych. Przeniesione przepisy dotyczą zasad wydawania kopii arkusza ocen ucznia lub słuchacza oraz zaświadczenia o przebiegu nauczania ucznia lub słuchacza. Zmiana ta jest podyktowana koniecznością uporządkowania przepisów właściwych dla danej tematyki tutaj w zakresie wydawania druków szkolnych. 2

3 Zupełnie nowym rozwiązaniem jest umożliwienie (w dodanym 9a nowelizowanego rozporządzenia 1 pkt 7 projektowanego rozporządzenia) prowadzenia przez szkoły odpowiednio księgi uczniów oraz księgi słuchaczy także w postaci elektronicznej. Za zgodą organu prowadzącego szkołę, księgi te będą mogły być prowadzone wyłącznie w postaci elektronicznej (jak w przypadku dzienników elektronicznych). Jeżeli szkoła zdecyduje się na prowadzenie powyższej księgi uczniów lub księgi słuchaczy wyłącznie w postaci elektronicznej, do ksiąg tych będą wpisywani jedynie uczniowie (słuchacze) nowi, tzn. rozpoczynający naukę w danej szkole. W przypadku uczniów (słuchaczy) wpisanych w momencie rozpoczęcia prowadzenia księgi uczniów lub księgi słuchaczy wyłącznie w postaci elektronicznej, do księgi prowadzonej w postaci papierowej, zastosowano rozwiązanie, zgodnie z którym księgi w postaci papierowej będą prowadzone do czasu zakończenia przez nich kształcenia w danej szkole. Natomiast w przypadku gdy szkoła zdecyduje się na równoległe prowadzenie ksiąg w postaci elektronicznej i papierowej przyjęto, że wpisy będą dokonywane następująco: 1) nowi uczniowie (słuchacze) będą wpisywani zarówno do ksiąg prowadzonych w postaci papierowej, jak i elektronicznej 2) wpisy dotyczące uczniów (słuchaczy) wpisanych już do ww. ksiąg w postaci papierowej będą dokonywane tylko w księgach prowadzonych w postaci papierowej. Równocześnie, wymagania informatyczne i zabezpieczające w przypadku prowadzenia ww. ksiąg w postaci elektronicznej będą powtarzały odpowiednio rozwiązania zastosowane do prowadzenia dzienników elektronicznych ( 9a ust. 5 nowelizowanego rozporządzenia). Wprowadzone zmiany mają również na celu udoskonalenie przepisów w zakresie wymogów dotyczących prowadzenia dzienników elektronicznych. Zaproponowana zmiana dotyczy wskazania na wymóg importu dokumentu elektronicznego zapisanego w formacie XML. Aby była możliwa wymiana danych pomiędzy takimi systemami, każdy z tych systemów powinien zapewniać możliwość zarówno eksportu, jak i importu danych zapisanych w takim formacie. Obecnie rozporządzenie zawiera jedynie wymóg, aby system do obsługi dziennika elektronicznego zapewniał możliwość eksportu danych dziennika elektronicznego do formatu XML. Ponadto wyrażenie sporządzenie w postaci papierowej proponuje się zastąpić bardziej czytelnym wyrażeniem,,wydruk. Natomiast dodany w 22 nowelizowanego rozporządzenia nowy ust. 4a dookreśla, jaką strukturę mają posiadać dane zawarte w tak zapisanym dokumencie elektronicznym. W obecnym stanie prawnym każdy producent oprogramowania może zdefiniować własny opis struktury danych dla zapisu dzienników elektronicznych, co utrudnia lub nawet uniemożliwia powyższą wymianę danych pomiędzy oprogramowaniem różnych producentów. Brak możliwości przeniesienia danych do oprogramowania innego producenta stwarza warunki uzależnienia szkoły od jednego producenta oprogramowania. Celem uniknięcia takiej sytuacji jest zasadne określenie takiego schematu i udostępnienie go pod ustalonym adresem elektronicznym na stronie Ministerstwa Edukacji Narodowej. Stąd też proponuje się dodanie przepisu zobowiązującego producentów oprogramowania do 3

4 obsługi dzienników elektronicznych do wyposażenia oprogramowania w funkcjonalność eksportu i importu danych dziennika elektronicznego, zapisanych w formacie XML zgodnym ze schematem, określonym we wzorze zdefiniowanym w formacie XSD, udostępnionym pod adresem elektronicznym wskazanym w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania. Powyższa zmiana będzie wymagała opracowania przez Ministra Edukacji Narodowej ww. schematu XSD, udostępnienia go pod ustalonym adresem elektronicznym oraz poinformowania producentów ww. oprogramowania o wskazaniu ww. adresu elektronicznego w Biuletynie Informacji Publicznej. Wprowadzenie takiego przepisu zobowiąże producentów oprogramowania do wprowadzenia w swoim produkcie ww. funkcjonalności pozwalającej na eksport i import danych dziennika elektronicznego zgodnie z ww. wymogami. Dodawany w 22 nowelizowanego rozporządzenia ust. 4b dotyczy zasad wydruku dziennika elektronicznego. Równocześnie proponuje się, aby znowelizowane przepisy w zakresie spełnienia wymogów dotyczących prowadzenia przez szkoły dzienników elektronicznych weszły w życie 1 września 2020 r. tak samo, jak w przypadku szkół nowego typu. Wymogi te wprowadzone już od 1 września 2019 r. mogłyby nie pozwolić na prawidłowe przygotowanie (przetestowanie) nowych ujednoliconych plików do archiwizacji dziennika elektronicznego, plików XML, XSD oraz XSLT. W przepisie 22 w ust. 4 nowelizowanego rozporządzenia dookreślono również, że system informatyczny służący do prowadzenia dzienników elektronicznych musi uwzględniać standardy WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines), które zostały określone w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących działania publiczne (Dz. U. z 2017 r. poz. 570,z późn. zm.), co najmniej na poziomie AA, w zakresie prezentacji zasobów informacji udostępnianych rodzicom uczniów i uczniom (standard dotyczy tylko części publicznej tj. dostępnej dla uczniów i rodziców uczniów). Przepis ten jest wzorowany na rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie Krajowych Ram Interoperacyjności, minimalnych wymagań dla rejestrów publicznych i wymiany informacji w postaci elektronicznej oraz minimalnych wymagań dla systemów teleinformatycznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2247). Zaproponowano również zmianę brzmienia 23 nowelizowanego rozporządzenia polegającą na podkreśleniu wymogu opatrzenia dziennika zapisanego w formie dokumentu elektronicznego kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo (dodatkowo względem stanu obecnego) kwalifikowaną pieczęcią elektroniczną 1. Pozwoli ona na zapewnienie i późniejsze sprawdzenie integralności danych stanowiących dziennik elektroniczny (o czym była 1 Kwalifikowana pieczęć elektroniczna w rozumieniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylające dyrektywę 1999/93/WE (Dz. U. L 257 z , s ) 4

5 dotychczas mowa w treści zmienianego przepisu). Umożliwiono również wykorzystanie podpisu osobistego, gdyż stanowi on zaawansowany podpis elektroniczny w rozumieniu art. 3 pkt 11 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 z dnia 23 lipca 2014 r. w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym oraz uchylającego dyrektywę 1999/93/WE, weryfikowany za pomocą certyfikatu podpisu osobistego (Dz. U. L 257 z , s ), zwanego dalej rozporządzeniem eidas. Podpis osobisty spełnia tożsame wymogi co kwalifikowany podpis elektroniczny, który również stanowi zaawansowany podpis elektroniczny, co wynika z art. 3 pkt 12 rozporządzenia eidas. Doprecyzowano także brzmienie dotychczasowego pkt 3, stanowiącego obecnie pkt 2 w ust. 2. Proponowane zmiany stanowią korektę i doprecyzowanie brzmienia przepisu, nie powodują żadnych dodatkowych kosztów po stronie szkoły czy też producentów oprogramowania dopuszczają jedynie stosowanie kwalifikowanej pieczęci elektronicznej. Projekt rozporządzenia zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248) oraz w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny, zgodnie z 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. Regulamin pracy Rady Ministrów (M. P. z 2016 r. poz. 1006, z późn. zm.). Rozporządzenie nie zawiera przepisów technicznych w rozumieniu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz oraz z 2004 r. poz. 597) i w związku z tym nie podlega notyfikacji. Rozporządzenie nie jest sprzeczne z prawem Unii Europejskiej. Rozporządzenie nie wymaga przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, w tym Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w celu uzyskania opinii, dokonania powiadomienia, konsultacji albo uzgodnienia. Rozporządzenie może mieć wpływ na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców w związku ze zmianą dotyczącą wymogów w zakresie prowadzenia dzienników elektronicznych oraz nowej możliwości prowadzenia w postaci elektronicznej księgi uczniów lub księgi słuchaczy (np. nowe programy i ich zabezpieczenia). Rozporządzenie nie zawiera przepisów określających warunki wykonania działalności gospodarczej, w związku z powyższym nie ma konieczności stosowania przepisów uchwały nr 20 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 2014 r. w sprawie zaleceń ujednolicenia terminów wejścia w życie niektórych aktów normatywnych (M. P. poz. 205). Jednocześnie należy wskazać, że nie ma możliwości podjęcia alternatywnych w stosunku do rozporządzenia środków umożliwiających osiągnięcie zamierzonego celu. 5