Witamy w CERN Marek Kowalski

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Witamy w CERN. 2014-02-24 Marek Kowalski"

Karol Kowalczyk
8 lat temu
Przeglądów:

1 Witamy w CERN

2 Co to jest CERN? CERN European Organization for Nuclear Research oryg. fr Conseil Europeén pour la Recherche Nucléaire Słowo nuclear (Jadrowy) czysto historyczne. W czasie, gdy zakładano CERN wyzwaniem dla fizyków było zrozumienie wnętrza atomu jądra atomowego. W niedługim czasie nauka posunęła się głębiej ku mniejszym składnikom i większym koncentracjom energii. Często spotykane: Europejskie laboratorium fizyki cząstek Europejskie laboratorium fizyki wysokich energii

3 Skąd taki pomysł? Cel: Odbudowa nauk podstawowych w Europie po wojnie Zatrzymanie drenażu mózgów Połączenie sił w celu budowy coraz potężniejszych urządzeń badawczych

CERN powstał w 1954: 12 państw europejskich Dzisiaj: 20 krajów członkowskich ~ 2300 pracowników etatowych ~ 790 inni pracownicy > 10000 użytkowników Budżet (2013) ~1247 MCHF 20 Krajów Członkowskich:

4 CERN powstał w 1954: 12 państw europejskich Dzisiaj: 20 krajów członkowskich ~ 2300 pracowników etatowych ~ 790 inni pracownicy > użytkowników Budżet (2013) ~1247 MCHF 20 Krajów Członkowskich: Austria, Belgia, Polska 2.72% Bułgaria, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia,Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy 7 Obserwatorów: Indie, Japonia, Rosja, Stany Zjednoczone, Turcja, Komisja Europejska, UNESCO Członkowie stowarzyszeni: Izrael, Serbia Kandydat na członka: Rumunia Marek Kowalski 4

5 Polska w CERN KATOWICE

6 CERN w liczbach

7 Przyroda i narzędzia badawcze Fizyka cząstek Fizyka jądrowa Fizyka ciała stałego Chemia, biologia Mechanika Geofizyka Kosmologia Astrofizyka Astronomia

8 Co badamy? Z czego zbudowana jest materia? Jak cząstki oddziałują z otoczeniem? Jak powstał obecny Wszechświat?

9 Akceleratory Zespół akceleratorów działa jak skrzynia biegów w samochodzie

LHC najwiekszy akcelerator Obwód: 27km Głębokość: 70-100m

10 LHC najwiekszy akcelerator Obwód: 27km Głębokość: m Temperatura: C (1.9 K) Energia: 3.5TeV/wiązka (max: 7TeV)

11 LHC od środka

12 Poland i LHC Silne zaangażowanie w ATLAS, CMS, LHCb and ALICE 3 Instytuty 2 Warszawa 1 Krakow ~30 osób 2 Instituty Krakow ~ 40 osób 2 Instytuty Warszawa ~30 osób 3 Instytuty 1 Warszawa 2 Krakow ~20 osób Polska wniosła także istotny wkład w budowę samego LHC

13 Jak przebiega eksperyment? Przyspieszanie koncentracja energii Akcelerator Zderzenie wyzwolenie skoncentrowanej energii Badamy produkty reakcji Detektory

14 Detektory na LHC

15 Detektory są jak cebula mają warstwy Każda z warstw służy do rejestracji specyficznego typu cząstek lub specyficznych właściwości

16 Zderzenie Pb+Pb na wyświetlaczu eksperymentu ALICE Pb Pb Z tych sygnałów musimy odtworzyć przebieg reakcji

Ile to kosztuje? Zużycie energii: LHC: 120 MW (230 cały CERN) mocy Moc porównywalna z zapotrzebowaniem przez gospodarstwa domowe w kantoni Genewa Roczne zużycie energii ~1.

17 Ile to kosztuje? Zużycie energii: LHC: 120 MW (230 cały CERN) mocy Moc porównywalna z zapotrzebowaniem przez gospodarstwa domowe w kantoni Genewa Roczne zużycie energii ~1.3 TWh Koszt: 19 mln EUR Duża część zużywana by utrzymać magnesy w niskiej temperaturze (1.9 K) Aparatura LHC (akcelerator): 4.6 mld CHF CERN: wkład w detektory: 1.09 mld CHF LHC injector upgrade: 0.16 mld CHF Komputery dla LHC (wkład CERN): 0.18 mld CHF W SUMIE: 6.03 mld CHF

18 CERN, Internet i WWW World Wide Web ma swoje źródła w projekcie CERN o nazwie ENQUIRE, zapoczątkowanym w 1989 roku przez Roberta Cailiau i Timothy Berners-Lee. Pierwszy portal powstał w roku kwietnia 1993 CERN zadeklarował, że WWW będzie otwartą, ogólniedostępną technologią

19 Od WWW do Gridu GRID ogólnoświatowa sieć obliczeniowa, dostarczająca olbrzymiej mocy obliczeniowej na potrzeby wielkich projektów

20 ALICE Grid centra europejskie

W poszukiwaniu nowych leków Kwiecień 2006 poszukiwanie możliwych komponentów leku na ptasią grypę: 300 000 sprawdzonych komponentów 2000 komputerów, 4 tygodnie 100 lat

21 W poszukiwaniu nowych leków Kwiecień 2006 poszukiwanie możliwych komponentów leku na ptasią grypę: sprawdzonych komponentów 2000 komputerów, 4 tygodnie 100 lat dla pojedynczego komputera Październik 2006 styczeń 2007 poszukiwanie składników leku na malarię: 140 mln składników 5000 komputerów 420 lat dla pojedynczego komputera

22 Planowanie operacji chirurgicznych

23 GRID i klimatologia Komputerowa symulacja temperatury na Ziemii na najbliższe 100 lat Model klimatyczny Komputerowy model temperatury powierzchni oceanu badania cyklu wodnego w Afryce zachodniej

24 Inne zastosowania technologii cernowskich poza nauką PET 1 CHF zainwestowany w CERN 3 CHF zwrotu

25 CERN i edukacja

26 Podsumowanie CERN międzynarodowe laboratorium fizyczne: Fizycy z całego świata wspólnie poszukują odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące Wszechświata Używając akceleratorów przyspieszają i zderzają ze sobą cząstki (protony, elektrony) lub jądra atomów; w tych zderzenia powstają nowe, egzotyczne cząstki Największy akcelerator, LHC, pracuje w 27 kilometrowym tynelu, 100 m pod ziemią Nowe cząstki są rejestrowane przy użyciu olbrzymich detektorów Wymagania fizyki uprawianej w CERN stymulują rozwój technik informatycznych Różnorakie zastosowania wypracowanych w CERN technologii zmieniają nasze życie Jednym z ważnych zadań CERN jest edukacja

Podobne dokumenty

Witamy w CERNie. Bolesław Pietrzyk LAPP Annecy (F) Wykład przygotowany przez polskich fizyków w CERNie.

Witamy w CERNie. Bolesław Pietrzyk LAPP Annecy (F) Wykład przygotowany przez polskich fizyków w CERNie. Witamy w CERNie Bolesław Pietrzyk LAPP Annecy (F) Wykład przygotowany przez polskich fizyków w CERNie bolek.pietrzyk@cern.ch 4 lipca 2012 Joe Incandela (CMS) Fabiola Gianotti (ATLAS) Première rencontre