Opis modułu kształcenia Zastosowanie i technologia przerobu gazu ziemnego

Transkrypt

1 Opis modułu kształcenia Zastosowanie i technologia przerobu gazu ziemnego Nazwa podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko kierownika podyplomowych Dane kontaktowe kierownika podyplomowych Podstawy materiałoznawstwa produktów rafineryjnych i petrochemicznych Obszar nauk technicznych doc. dr inż. Marzena Majzner Numer telefonu marzena.majzner@pw.plock.pl Nazwa modułu kształcenia w języku polskim Zastosowanie i technologia przerobu gazu ziemnego Nazwa modułu kształcenia w języku angielskim Application and Processing Technology of Natural Gas Kod modułu kształcenia SPPMPRiP_05 Usytuowanie modułu kształcenia w planie sem. I Liczba punktów 2 Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko koordynatora modułu kształcenia Dane kontaktowe koordynatora modułu kształcenia Numer telefonu bar-wit.warowny@stawki.sm.pl Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia (wykłady) Dane kontaktowe osoby prowadzącej zajęcia (wykłady) Numer telefonu bar-wit.warowny@stawki.sm.pl Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia (ćwiczenia) - Dane kontaktowe osoby prowadzącej zajęcia (ćwiczenia) Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia (laboratorium) - Dane kontaktowe osoby prowadzącej zajęcia (laboratorium) Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko osoby prowadzącej zajęcia (projekt) - Dane kontaktowe osoby prowadzącej zajęcia (projekt) Wymagania wstępne - Celem modułu kształcenia jest uzyskanie przez słuchacza wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie łańcucha Cel modułu kształcenia operacji związanych z gazem ziemnym, traktowanym jako substrat chemiczny i/lub paliwo: wydobycie, uzdatnianie, przygotowanie gazu do transportu, przesył, magazynowanie i eksploatacja użytkowa (produkcja energii, paliw i/lub substancji dla przemysłu głównie chemicznego) oraz aspekty ekologiczne paliw. 1. Gaz ziemny, jako naturalny surowiec energetyczny: pochodzenie, źródła i jego światowe zasoby, klasyfikacje gazów ziemnych (suche, mokre i kondensatowe oraz inne podziały); wydobycie gazu ziemnego (w tym na platformie), źródła lokalne i marginalne; złoża łupkowe; przygotowanie gazu do transportu, magazynowanie i uzdatnianie pod kątem jego użytkowania 2. Uzdatnianie gazu ziemnego: usuwanie składników kwaśnych (dwutlenek węgla, siarkowodór i inne związki siarki); metody: absorpcyjne, absorpcja z reakcją chemiczną, procesy chylatowe i adsorpcyjne; usuwanie wody dla różnych celów (wykraplanie, korki lodowe i hydratowe); usuwanie rtęci; odgazolinowanie i jego cele; stabilizacja gazoliny; gaz ziemny jako surowiec do produkcji LPG (propan-butan); rozdzielanie węglowodorowych mieszanin gazowych lub ich składników; kriogeniczne odazotowanie i produkcja helu; przygotowanie składu gazu do przesyłu 3. Technologie sprężania gazu ziemnego, sprężony gaz ziemny - CNG; transport CNG (przesył rurociągami, koselle, ) czy metody Treści kształcenia w zakresie zajęć teoretycznych (wykłady) rozwojowe przesyłu gazu ziemnego pod postacią gazo-hydratów; kontrola szczelności; magazynowanie gazu pod ciśnieniem w zbiornikach naturalnych: zbiorniki skalne, kawerny solne, warstwy wodonośne; próby wykorzystania wyrobisk węglowych; napełnianie zbiornika i pobór gazu; eksploatacja gazu ziemnego, przesył wysokociśnieniowy, rozprowadzenie (dystrybucja), pomiary, nawanianie; armatura i urządzenia w gazownictwie 4. Skroplony gaz ziemny (LNG) i metody jego produkcji; łańcuch operacji (ogniwa) przesyłu LNG: oczyszczanie, osuszanie, skraplanie gazu, przewóz LNG metanowcami lub drogą lądową w kriogenicznych zbiornikach i jego bezpośrednia regazyfikacja na statku lub pośrednia w porcie 5. Gaz ziemny jako paliwo do produkcji energii elektrycznej i cieplnej w: energetyce, przemyśle, gospodarce komunalnej i transporcie (motoryzacji); sprężony gaz ziemny CNG i skroplony gaz ziemny LNG do napędu pojazdów (NGV); turbina gazowa; ogniwa paliwowe w zastosowaniach domowych, komunalnych i przemysłowych; porównanie różnych paliw silnikowych; zalety i wady gazu ziemnego jako paliwa 1

2 6. Produkcja z gazu ziemnego bezpośrednio lub pośrednio substratów do syntez chemicznych poprzez gaz syntezowy; pozyskanie wodoru jako surowca w przemyśle chemicznym czy metalurgii; produkcja alkoholi (głównie metanolu), eteru dwumetylowego, amoniaku dla przemysłu azotowego, dodatków motoryzacyjnych, acetylenu, dwusiarczku węgla, chlorometanu, sadzy, etylenu z etanu i wielu innych produktów chemicznych; aspekty ekologiczne i bezpieczeństwa związane z gazem ziemnym: efekt cieplarniany, substancje szkodliwe, dopuszczalne warunki stężeń substancji toksycznych, smog, korozja, warunki użytkowania, strefy zagrożenia wybuchem Treści kształcenia w zakresie zajęć praktycznych (ćwiczenia) - Treści kształcenia w zakresie zajęć praktycznych (laboratorium) - Treści kształcenia w zakresie zajęć praktycznych (projekt) - Warunkiem zaliczenia modułu kształcenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z pisemnego egzaminu, obejmującego tematykę wykładów. Pisemny egzamin składa się z: części testowej i części opisowej. Część testowa egzaminu obejmuje 5 pytań testowych. Część opisowa egzaminu obejmuje 2 pytania opisowe. Słuchacz może uzyskać maksimum 5 pkt z części testowej egzaminu i maksimum 10 pkt z części opisowej egzaminu. Warunkiem zdania egzaminu jest uzyskanie minimum 3 pkt z części testowej egzaminu oraz minimum 4 pkt z Regulamin modułu kształcenia części opisowej egzaminu. Słuchacz jest obowiązany do przystąpienia do egzaminu i ma prawo wyboru dowolnego terminu egzaminu spośród wyznaczonych w sesji egzaminacyjnej. Słuchacz ma prawo do jednego egzaminu poprawkowego w jednym z terminów wyznaczonych w sesjach egzaminacyjnych. Przeliczenie liczby punktów z egzaminu na ocenę z modułu kształcenia jest przeprowadzane w następujący sposób: < 7 pkt - 2,0 (dwa); 7 pkt - 8 pkt - 3,0 (trzy); 9 pkt - 10 pkt - 3,5 (trzy i pół); 11 pkt - 12 pkt - 4,0 (cztery); 13 pkt - 14 pkt - 4,5 (cztery i pół); 15 pkt - 5,0 (pięć). W wyniku zaliczenia modułu kształcenia słuchacz uzyskuje 2 punkty. 1. Molenda J.: Gaz ziemny, Paliwo i surowiec, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa Kelkar M.: Natural Gas Production Engineering, PennWell Corporation, Tulsa 2008 Wykaz literatury podstawowej 3. Kidnay A. J., Parrish W. R., McCartney D.: Fundamentals of Natural Gas Processing, Taylor & Francis, Boca Raton Ahmed T. H.: Hydrocarbon Phase Behavior, Gulf Publishing Company, Grzywa E., Molenda J.: Technologia podstawowych syntez organicznych, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa Rojey A., Jaffret C.: Natural Gas: Production, Processing, Transport, Editions Technip, Paris Busby R. L.: Hydrogen and Fuel Cells: A Comprehensive Guide, PennWell Corporation, Tulsa 2005 Wykaz literatury uzupełniającej 3. Mokhatab S., Poe W. A., Zatzman G.: Handbook of Natural Gas Transmission and Processing, Elsevier Inc., Oxford Demusiak G., Dzirba D., Warowny W.: Rola gazu ziemnego w technologiach ogniw paliwowych, Przemysł Chemiczny, 2005, 84, 11, Lom W. L.: Liquefied Natural Gas, John Wiley & Sons, 1974 Symbol efektu kształcenia dla podyplomowych Opis efektu kształcenia osiąganego w ramach danego modułu kształcenia Forma zajęć, w ramach której jest osiągany dany efekt kształcenia Metoda kształcenia (treści kształcenia) w ramach danej formy zajęć Ćwiczenia Laboratorium Projekt Ćwiczenia Laboratorium Projekt Wiedza SPPMPRiP_W01 SPPMPRiP_W02 SPPMPRiP_W03 SPPMPRiP_W04 Ma wiedzę z zakresu wydobycia, charakterystyki oraz przygotowania do przerobu i zastosowania gazu ziemnego oraz kierunków i technologii przerobu gazu Posiada podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu technologii otrzymywania, jakości oraz eksploatacji paliw gazowych i produktów ciekłych otrzymywanych z gazu SPPMPRiP_W05 Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia Wykład SPPMPRiP_W06 uwarunkowań wynikających z ekologicznych + 6 aspektów związanych z gazem ziemnym. 2

3 SPPMPRiP_U01 Potrafi pozyskać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł z zakresu pozyskiwania gazu ziemnego, technologii jego przerobu, wytwarzania energii oraz produkcji paliw i substancji chemicznych z gazu Umiejętności SPPMPRiP_U02 SPPMPRiP_U03 Ma umiejętność samokształcenia się w zakresie SPPMPRiP_U04 technologii przerobu surowego gazu ziemnego i + otrzymywania produktów (paliw i surowców) z gazu 2-6 SPPMPRiP_U SPPMPRiP_U SPPMPRiP_U07 Potrafi określić wpływ właściwości chemicznych i fizycznych gazu ziemnego na technologie jego przerobu oraz technologie produkcji paliw i substancji chemicznych z gazu SPPMPRiP_U08 SPPMPRiP_U09 SPPMPRiP_U10 Kompetencje społeczne SPPMPRiP_K01 Rozumie potrzebę ciągłej aktualizacji wiedzy w zakresie pozyskiwania gazu ziemnego, technologii jego przerobu, wytwarzania energii oraz produkcji paliw i substancji chemicznych z gazu SPPMPRiP_K02 SPPMPRiP_K03 Symbol efektu kształcenia dla podyplomowych Opis efektu kształcenia osiąganego w ramach danego modułu kształcenia Sposób weryfikowania efektów kształcenia w ramach danej formy zajęć Sposób dokumentacji efektów kształcenia w ramach danej formy zajęć Ćwiczenia Laboratorium Projekt Ćwiczenia Laboratorium Projekt Wiedza SPPMPRiP_W01 SPPMPRiP_W02 SPPMPRiP_W03 Ma wiedzę z zakresu wydobycia, charakterystyki oraz przygotowania do przerobu i zastosowania gazu ziemnego oraz kierunków i technologii przerobu gazu 3

4 SPPMPRiP_W04 Posiada podstawową wiedzę o trendach rozwojowych z zakresu technologii otrzymywania, jakości oraz eksploatacji paliw gazowych i produktów ciekłych otrzymywanych z gazu SPPMPRiP_W05 SPPMPRiP_W06 Ma podstawową wiedzę niezbędną do rozumienia uwarunkowań wynikających z ekologicznych aspektów związanych z gazem ziemnym. Umiejętności SPPMPRiP_U01 Potrafi pozyskać informacje z literatury, baz danych oraz innych źródeł z zakresu pozyskiwania gazu ziemnego, technologii jego przerobu, wytwarzania energii oraz produkcji paliw i substancji chemicznych z gazu SPPMPRiP_U02 SPPMPRiP_U03 Ma umiejętność samokształcenia się w zakresie SPPMPRiP_U04 technologii przerobu surowego gazu ziemnego i otrzymywania produktów (paliw i surowców) z gazu SPPMPRiP_U05 SPPMPRiP_U06 SPPMPRiP_U07 Potrafi określić wpływ właściwości chemicznych i fizycznych gazu ziemnego na technologie jego przerobu oraz technologie produkcji paliw i substancji chemicznych z gazu 4

5 SPPMPRiP_U08 SPPMPRiP_U09 SPPMPRiP_U10 Kompetencje społeczne SPPMPRiP_K01 Rozumie potrzebę ciągłej aktualizacji wiedzy w zakresie pozyskiwania gazu ziemnego, technologii jego przerobu, wytwarzania energii oraz produkcji paliw i substancji chemicznych z gazu SPPMPRiP_K02 SPPMPRiP_K03 Godzinowy nakład pracy słuchacza (liczba punktów ) Forma pracy słuchacza Ćwiczenia Laboratorium Projekt Razem Liczba godzin według planu 6 (0,2) 6 (0,2) Przygotowanie do zajęć dydaktycznych 9 (0,4) 9 (0,4) Zapoznanie ze wskazaną literaturą 15 (0,6) 15 (0,6) Opracowanie wyników - - Napisanie sprawozdania - - Przygotowanie do zaliczenia - - Przygotowanie do kolokwium - - Przygotowanie do egzaminu 20 (0,8) 20 (0,8) Inne (wpisać jakie) - - Sumaryczny czas potrzebny do osiągnięcia efektów kształcenia 50 (2) 50 (2) tytuł/stopień naukowy/zawodowy koordynatora modułu kształcenia doc. dr inż. Marzena Majzner tytuł/stopień naukowy/zawodowy kierownika podyplomowych.. podpis koordynatora modułu kształcenia.. podpis kierownika podyplomowych 5