UCHWAŁA NR IX/152/15 RADY MIEJSKIEJ W POLKOWICACH. z dnia 30 grudnia 2015 r.

Transkrypt

1 UCHWAŁA NR IX/152/15 RADY MIEJSKIEJ W POLKOWICACH z dnia 30 grudnia 2015 r. w sprawie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla gminy Polkowice na lata Na podstawie art. 10 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124, z 2015 r. poz. 28, poz. 875 i poz. 2014) oraz art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2015 r. poz. 1515) uchwala się, co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii dla gminy Polkowice na lata stanowiący załącznik do uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Polkowic. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą obowiązującą od dnia 1 stycznia 2016 r. Przewodniczący Rady Emilian Stańczyszyn Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 1

2 Załącznik do Uchwały Nr IX/152/15 Rady Miejskiej w Polkowicach z dnia 30 grudnia 2015 r. GMINNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA GMINY POLKOWICE NA LATA POLKOWICE, 2015 R. Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 1

3 I. WSTĘP Narkomania jest zjawiskiem ogólnoświatowym. Rozwija się w wyniku przeobrażeń zachodzących we współczesnym cywilizowanym świecie i staje się poważnym problemem społecznym. Problem narkomanii powstaje m. in. na skutek zanikania tradycyjnych więzi społecznych, swobody wyznaniowej (odchodzenie od religii o surowych kanonach), rozluźnienia więzi rodzinnych oraz osłabienia funkcji wychowawczej rodziny i szkoły. Jest niepokojącym przejawem trudności dojrzewania psychospołecznego, a zwłaszcza emocjonalnego młodych ludzi. Pod ogólną nazwą narkotyki - kryje się wiele substancji o różnorodnym działaniu od stymulującego po uspokajające oraz dopalacze. Zażywanie narkotyków jest jednym z problemów społecznym, ponieważ ma przyczyny, skutki i koszty społeczne. Są to przede wszystkim: - zespół uzależnienia, - ostre i przewlekłe choroby, w tym zakażenia AIDS, - ryzyko zgonu - wśród narkomanów jest kilkakrotnie wyższe, niż w porównywalnej wiekowo populacji generalnej. Uzależnienie od narkotyków pociąga za sobą kolejne problemy społeczne: - ubóstwo, - bezrobocie, - prostytucję, - przestępczość, - bezdomność. Rozpowszechnianie używania środków psychoaktywnych ma wielowymiarowe przyczyny. Nie jest to problem wieku XXI, swoje podłoże znajduje już w starożytności. Jednakże nasilenie tego zjawiska nastąpiło na przełomie XX i XXI wieku, równocześnie z przemianami gospodarczymi, społecznymi i cywilizacyjnymi. Narkotyki i narkomania stały się problemem o zasięgu globalnym, a szkody z tym związane występują w różnych sferach życia społecznego. Problem ten dotyczy przede wszystkim dzieci i młodzieży, ale także osób dorosłych. Niezwykle istotnym nowym zagrożeniem stały się w pierwszej dekadzie XXI wieku dopalacze, czyli legalne (bo sprzedawane w sklepach) środki psychoaktywne, nie mniej niebezpieczne od innych grup narkotyków. W wyniku skutecznych działań wielu służb sklepy z dopalaczami zostały zlikwidowane, co znacznie zmniejszyło podaż tej grupy środków psychoaktywnych. Najczęściej pierwsze eksperymenty z narkotykami następują w wieku lat, a głównym jej powodem jest ciekawość. O ile większość respondentów CBOS i Krajowego Biura ds. Przeciwdziałania Narkomanii, w opublikowanym w 2014 roku badaniu Młodzież 2013, deklaruje incydentalne zażywanie narkotyków, to ok % potwierdza częstsze sięganie po nie. Badanie stwierdza, że ok. 28% osób zażywających narkotyki mieszka w wielkich aglomeracjach powyżej 500 tys. mieszkańców, a tylko ok.15 % na wsi. Uzasadnia to odmienny styl życia, jego różne tempo, różna dostępność środków psychoaktywnych. Zażywanie środków nasennych i uspokajających potwierdza 5% badanych, a kontakt z dopalaczami ok. 1-2%. Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 2

4 II. ZJAWISKO NARKOMANII W ŚRODOWISKU LOKALNYM Na potrzeby Programu w 2014 roku przeprowadzono badanie Diagnoza występowania substancji psychoaktywnych i przemocy w Polkowicach. Przeprowadzono je z podziałem na grupy wiekowe: dorośli oraz dzieci i młodzież. Pośród osób dorosłych objętych badaniem 5% potwierdza, że miała kontakt z narkotykami. Badanie dzieci i młodzieży wskazuje, że 30% badanej grupy miała do czynienia ze środkami odurzającymi, choć najczęściej był to kontakt jednorazowy, wynikający z ciekawości. Badani najczęściej zażywają narkotyki i dopalacze na podwórku bądź na imprezie. Brak jest określenia, ile procent młodzieży zażywa narkotyki częściej niż jeden raz w miesiącu. Należy podkreślić fakt, iż wskaźnik liczby młodzieży biorącej narkotyki w gminie Polkowice jest niski, co może być wynikiem prawidłowo prowadzonej profilaktyki uzależnień. Dlatego też większość zaproponowanych działań stanowić będzie kontynuację lub modyfikację zadań ujętych w poprzednich programach. III. WNIOSKI 1. Należy szczególną uwagą otoczyć młodzież w wieku adolescencji, monitorować pod kątem zmian w codziennym zachowaniu, które mogą świadczyć o zażywaniu narkotyków. 2. Uzasadnionym jest stosowanie szeroko zakrojonej profilaktyki uzależnień: prelekcji, warsztatów dla grup młodzieży popartych szkoleniem grona pedagogicznego, ale także warsztatów dla rodziców i opiekunów, tak, aby osoby odpowiedzialne potrafiły rozpoznać produkty psychoaktywne oraz zdiagnozować objawy i zmiany w zachowaniu człowieka po ich zażyciu. 3. Zajęcia profilaktyczne powinny być lepiej dostosowane do potrzeb i oczekiwań uczniów, ponieważ ich obecna forma i treść w największym stopniu odpowiada najmłodszym uczniom. 4. Szczególnie ważny dla powodzenia prowadzonych działań, jest dobór osób i użytych środków przekazu w grupie latków. 5. Należy, w miarę możliwości, uwzględniać preferowane przez uczniów formy przekazu treści, dostosowywać formę pracy z młodzieżą do tematu, dbać o dobry poziom wzajemnych relacji. 6. Młodzież potrzebuje autorytetów, a nie ideologów. Dyrektor Ośrodka Szkoleniowo-Badawczego MONAR Marcin Sochocki twierdzi, że profilaktyka koncentruje się dziś na sferze informacyjnej, a ta powinna być strategią dodatkową, a nie wiodącą. «Nie powinno się stawiać na straszenie, wyolbrzymianie, należy zaś dbać o budowanie podmiotowych relacji, otwartość na młodych ludzi, przekazywanie rzetelnej wiedzy i bazowanie na pozytywnych wartościach, bo to działa. Rozsądna profilaktyka zabezpiecza młodzież w ten sposób, że zyskuje ona motywację, do dokonywania pozytywnych wyborów w sferze zdrowia. Mówiąc inaczej, młody człowiek nie podejmuje zachowań ryzykownych [ ] nie dlatego, że ktoś tego zakazuje, ale dlatego, że uważa to za niewłaściwe, sprzeczne z jego systemem wartości. 1 1 Barbara Sowa. Walka z dopalaczami?( ). Online r.. Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 3

5 IV. ZAŁOŻENIA DO GMINNEGO PROGRAMU PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII DLA GMINY POLKOWICE NA LATA Zadania do Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii dla gminy Polkowice na lata zostały ustalone w oparciu o potrzeby wynikające z diagnozy przeprowadzonej w roku Aby działania ujęte w programie przyniosły zamierzony skutek, należy je realizować w sposób długofalowy. Stąd też gminny program zostaje opracowany na okres 5 lat, co jest zgodne ze Strategią Rozwoju Zrównoważonego Gminy Polkowice na lata oraz ze Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych dla gminy Polkowice na lata Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii został opracowany zgodnie z: - ustawą z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2015 r. poz. 28 i poz. 875), - ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163 i poz. 693.), - Krajowym Programem Przeciwdziałania Narkomanii na lata , - Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych dla gminy Polkowice na lata Program został opracowany przez zespół powołany zarządzeniem nr 538/15 Burmistrza Polkowic z dnia 28 sierpnia 2015 r. w składzie: Anna Mikołajun Urząd Gminy Polkowice przewodnicząca zespołu, Jolanta Mielczarek Urząd Gminy, Beata Puławska przewodnicząca GKRPA, Dorota Ruszkowska Przedszkole nr 5, Jolanta Dobrzyńska Szkoła Podstawowa nr 1, Magdalena Łabuda Gimnazjum nr 2, Jolanta Jasiurska Zespół Szkół im. Narodów Zjednoczonej Europy, Edyta Olszewska przewodnicząca Zespołu Interdyscyplinarnego, Magdalena Gąbka Ośrodek Pomocy Społecznej, Elwira Staniecka PCUZ ZOZ S.A, Agnieszka Mikulak Aquapark Polkowice Regionalne Centrum Rekreacyjno- Rehabilitacyjne S.A, Artur Gałuszka Straż Miejska, Łukasz Rachwalski Komenda Powiatowa Policji, Grażyna Hajdacka Sąd Rejonowy w Lubinie, Rafał Korycki Sąd Rejonowy w Lubinie, Andrzej Kaczanowski Stowarzyszenie Charytatywne Pomocna Dłoń. V. ADRESACI Gminny Program Przeciwdziałania Narkomanii skierowany jest do wszystkich mieszkańców gminy Polkowice, przede wszystkim do: - dzieci, młodzieży i ich rodziców, - osób uzależnionych i współuzależnionych od środków psychoaktywnych, a także - przedstawicieli służb i instytucji pracujących z dziećmi i młodzieżą (nauczyciele, pedagodzy, pracownicy socjalni, policjanci, strażnicy miejscy, pracownicy wymiaru sprawiedliwości, pracownicy służby zdrowia, księża), - przedstawicieli lokalnych zakładów pracy. Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 4

6 VI. ZASOBY LOKALNE Na terenie gminy Polkowice funkcjonują następujące instytucje, organizacje i firmy, które w swoich działaniach realizują zadania z zakresu zapobiegania problemom społecznym, w tym przeciwdziałania narkomanii: - Ośrodek Pomocy Społecznej w Polkowicach, - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Polkowicach (GKRPA), - Zespół Interdyscyplinarny ds. przeciwdziałania przemocy w rodzinie i ochrony ofiar przemocy, - Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A, - Aquapark Polkowice Regionalne Centrum Rekreacyjno-Rehabilitacyjne S.A. - Powiatowy Ośrodek Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego i Doradztwa Metodycznego w Polkowicach, - jednostki oświatowe, opiekuńcze, - świetlice środowiskowe na terenie gminy Polkowice, - Komenda Powiatowa Policji w Polkowicach, - Komenda Straży Miejskiej w Polkowicach, - organizacje pozarządowe, - kościoły i związki wyznaniowe, - Wydział Zdrowia, Spraw Społecznych i Mieszkaniowych Urzędu Gminy Polkowice, - Zespół ds. Interwencji Kryzysowej przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, - inne instytucje i podmioty, mające w statutach zadania związane z profilaktyką społeczną. VII. CELE PROGRAMU Cel główny: Przeciwdziałanie zjawisku narkomanii oraz zwiększenie dostępności i skuteczności pomocy dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem. Cele szczegółowe: 1. Promocja zdrowego stylu życia wolnego od środków psychoaktywnych. 2. Podnoszenie świadomości mieszkańców gminy Polkowice, w szczególności: dzieci i młodzieży, rodziców i opiekunów, nauczycieli i wychowawców, służb publicznych i innych w zakresie szkodliwości zażywania środków psychoaktywnych, szczególnie narkotyków i dopalaczy. 3. Wzmacnianie postaw społecznych sprzyjających ograniczaniu używania narkotyków i dopalaczy wśród mieszkańców gminy Polkowice. 4. Podnoszenie kompetencji specjalistów terapii uzależnień w zakresie skutecznych metod pomocy osobom uzależnionym i ich rodzinom. 5. Ograniczenie skutków używania środków psychoaktywnych oraz zwiększenie dostępności specjalistycznej pomocy. 6. Wspieranie instytucji i organizacji oraz osób fizycznych promujących życie wolne od nałogów oraz działających na rzecz osób zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych od środków psychoaktywnych. Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 5

7 VIII. ZADANIA, DZIAŁANIA, REALIZOATORZY, WSKAŹNIKI PROGRAMU Lp. Zadanie Działania 1. Przygotowanie oferty edukacyjnej o tematyce przeciwdziałania narkomanii dla dzieci i młodzieży. warsztaty, pogadanki, programy profilaktyczne, spektakle teatralne, prelekcje, kampanie, konkursy itp. Realizator/ Realizatorzy OPS, jednostki oświatowe Wskaźniki odbiorców organizowanie zajęć rekreacyjno-sportowych i wyjazdów integracyjnych w okresie wolnym od nauki dla dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem kontynuowanie zajęć w placówkach wsparcia dziennego skierowanych do dzieci i młodzieży z grup ryzyka, w tym dożywianie uczestników zajęć OPS, ZS, rady osiedlowe i sołeckie, OP, jednostki oświatowe OPS, OP, rady osiedlowe i sołeckie uczestników uczestników 2. Oddziaływanie psychoedukacyjne w odniesieniu do rodziców, opiekunów, nauczycieli i wychowawców oraz innych służb zaangażowanych w przeciwdziałanie narkomanii. 3. Działania prewencyjne skierowane do osób kierujących pojazdami mechanicznymi pod wpływem środków psychoaktywnych, z uwzględnieniem dopalaczy kampanie informacyjne organizowanie specjalistycznych szkoleń, warsztatów, konferencji i seminariów podnoszących wiedzę i kompetencje osób zaangażowanych w przeciwdziałanie narkomanii OPS, jednostki oświatowe, KPP, KSM, PCUZ prelekcje w szkołach nauki jazdy OPS, KPP, KSM, PCUZ akcje informacyjno-edukacyjne na terenie gminy przeprowadzonych kampanii uczestników uczestników akcji akcje profilaktyczne na drogach KPP akcji 4. Działania profilaktyczne skierowane do różnych grup zawodowych kampanie, szkolenia, spotkania informacyjne itp. OPS, PCUZ, KPP, KSM działań 5. Podnoszenie świadomości lokalnej społeczności na temat uzależnienia od środków psychoaktywnych z uwzględnieniem dopalaczy. zakup i rozpowszechnianie (także w mediach) materiałów informacyjno-edukacyjnych na temat substancji psychoaktywnych oraz form i punktów pomocy OPS, PCUZ, jednostki oświatowe, KSM i nakład publikacji 6. Profesjonalne wsparcie dla osób zajmujących się profilaktyką i terapią uzależnień. zapewnienie superwizji dla grup zawodowo związanych z profilaktyką i terapią narkomanii OPS, PCUZ osób objętych superwizją Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 6

8 7. Rozwój placówek terapeutycznych zapewniających profesjonalna opiekę i pomoc osobom uzależnionym od środków psychoaktywnych. funkcjonowanie punktu konsultacyjnego wczesnej interwencji oraz punktu pomocy prawnej OPS, PCUZ osób, którym udzielono pomocy 8 Monitorowanie problemu narkomanii, diagnoza środowiska. sprawozdawczość, zewnętrzna ankieta. OPS - sprawozdanie Użyte skróty: - OPS Ośrodek Pomocy Społecznej w Polkowicach, - ZS Wydział Zdrowia, Spraw Społecznych i Mieszkaniowych w Urzędzie Gminy Polkowice, - OP Wydział Organizacji Pozarządowych w Urzędzie Gminy Polkowice, - KSM Komenda Straży Miejskiej w Polkowicach, - KPP Komenda Powiatowa Policji, - PCUZ Polkowickie Centrum Usług Zdrowotnych ZOZ S.A. IX. PRZEWIDYWANE EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU 1. Podniesienie świadomości mieszkańców gminy Polkowice na temat skutków społecznych uzależnienia od środków psychoaktywnych oraz poprawy jakości życia. 2. Udzielanie profesjonalnej pomocy osobom uzależnionym. 3. Zwiększenie zaangażowania lokalnej społeczności w działania związane z ograniczeniem zjawiska narkomanii na terenie gminy Polkowice. 4. Rozszerzenie oferty pomocy osobom i rodzinom dotkniętym uzależnieniem od środków psychoaktywnych. 5. Zmniejszenie skali dysfunkcji występujących w rodzinach wynikających z uzależnienia i współ uzależnienia od środków psychoaktywnych. X. ŻRÓDŁA FINANSOWANIA PROGRAMU Środki na finansowanie Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii pozyskiwane są z następujących źródeł: - z zasobów gminnych jako zadania własne wynikające z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, - z dodatkowych środków pochodzących z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych wnoszonych przez podmioty gospodarcze, - od sponsorów (osoby prywatne, przedsiębiorstwa, itp.). Wydatki na realizacje Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii zaplanowane są w dziale 851 ochrona zdrowia, rozdział zwalczanie narkomanii. XI. POSTANOWIENIA KOŃCOWE 1. Realizację Gminnego Programu Przeciwdziałania Narkomanii na lata powierza się Dyrektorowi Ośrodka Pomocy Społecznej w Polkowicach. 2. Zobowiązuje się Dyrektora Ośrodka Pomocy Społecznej w Polkowicach do składania Burmistrzowi Polkowic corocznych raportów z wykonania i efektów realizacji Programu do ostatniego dnia lutego następującego po roku, którego sprawozdanie dotyczy. 3. Burmistrz zobowiązany jest do sporządzania raportu z wykonania w danym roku Gminnego Programu i efektów jego realizacji oraz przedłożenia go Radzie Miejskiej w Polkowicach do dnia 31 marca roku następującego po roku, którego dotyczy raport. Id: F5A4E317-ADF0-4B5C-AE69-FB7EF Podpisany Strona 7