Słowo. Od Redakcji. Materiały kaznodziejskie oraz dla grup biblijnych. numer 54 czerwiec Drogi czytelniku,

Transkrypt

1 Słowo Materiały kaznodziejskie oraz dla grup biblijnych numer 54 czerwiec 2015 Adres wydawcy: Augustinus Skr. Pocztowa Zgorzelec 4 augustinus@irs.nu Autorzy: Tomasz Pieczko: ttjpieczko@gmail.com Pedro Snoeijer: psnoeijer@wp.pl Strony internetowe: Od Redakcji Drogi czytelniku, Otrzymałe kolejny numer naszego biuletynu zatytułowanego Słowo. Oczywi cie chodzi tu o odniesienie do Słowa Bo ego, którego głoszenie jest jednym z podstawowych zadań Ko cioła. W naszej pracy chcemy - na miarę naszych mo liwo ci - pomóc tym, którzy zajmują się głoszeniem Słowa (np. głoszą kazania), a tak e tym, którzy prowadzą studia czy spotkania biblijne. Chcemy tak e naszym biuletynem podać nieco informacji tym, którzy prowadzą własne refleksje biblijne. Chcemy ich zachęcić, a jednocze nie nieco ułatwić im ich poszukiwania. W biuletynie nie chcemy i celowo unikamy wykładu typowo akademickiego. Chcemy natomiast dostarczyć informacji (a tak e inspiracji) tym, którzy być mo e z ró nych powodów nie mogą udać się do biblioteki, nie mogą zbyt łatwo zdobyć poszukiwanych pozycji ksią kowych, lub po prostu muszą przygotować kazanie lub studium biblijne, mając czas nader ograniczony. Je li macie pytania, sugestie, zawsze jeste my otwarci na Wasz głos. Waszymi pytaniami, czy wskazówkami, związanymi z Waszymi oczekiwaniami, mo ecie współtworzyć z nami to skromne pisemko. Pragniemy jednak nade wszystko, aby Słowo Biblii, jedyne nieomylne, stało się tre cią ycia praktycznego tych, którzy zajmują się Jego głoszeniem, tych, którzy prowadzą zajęcia biblijne w Ko ciołach lokalnych - w zborach, tych, którzy poszukują ycia w prawdzie. Tego zatem Wam yczymy drodzy CzytelnicyŚ niech Wam błogosławi nasz Pan Wszechmogący i niech Was prowadzi w lekturze i rozwa aniu Jego Słowa, w Waszym yciu Słowu temu podporządkowanym. Redakcja. SŁOWO nr 54 1 czerwiec 2015

2 Studium Biblijne 1 Koryntian 14,1-19 Po hymnie o miło ci (1 Koryntian 13) Paweł kontynuuje pisząc dalej o darach Ducha więtego. W tym rozdziale (rozdział 14) nie mówi o darach w ogólno ci, lub o darach w yciu wierzącego, lecz o funkcjonowaniu dwóch poszczególnych darów (mówienie językami i proroctwa) podczas publicznego nabo eństwa. Nie zajmuje się tu funkcjonowaniem tych dwóch darów poza nabo eństwem. W ród Koryntian było wielu, którzy uwa ali, e mówienie językami jest najwa niejsze ze wszystkich darów i jest znakiem prawdziwej duchowo ci (podobnie jak to obecnie funkcjonuje w niektórych zborach). w. 1 Wierzący ma dą yć do miło ci. Nie oznacza to oczywi cie anulowania darów, lecz tylko, e miło ć jest wy sza (wa niejsza). To, do czego nale y dążyć jest wa niejsze ni to, o co nale y się starać. Dary duchowe (gr. pneumatika) - w tym rozdziale przede wszystkim dary związane z mówieniem. Czasownik mówić (gr. lalein) występuje 24 razy w tym rozdziale stanowiąc wyraz kluczowy. Prorokowanie to proklamowanie Bo ego objawienia, lub: mówienie w imieniu Boga. Nie musi to koniecznie oznaczać, e kto otrzymał (nagle) jakie szczególne objawienie Bo e. Ka dy, kto proklamuje to, co Słowo Bo e mówi, w pewnym sensie prorokuje. Wiele z tego, co uchodzi za objawienie Bo e, wizje itd., nie jest nim naprawdę. Proroctwo nie jest indywidualistyczne, lecz zawsze oznacza głoszenie w języku zrozumiałym dla całego zboru. Proroctwo buduje zbór (w. 4-5) poprzez napominanie i pocieszanie (w. 3, 31), posiada cel nauczający (w. 19, 31). Proroctwo przekonuje wierzących i prowadzi do upamiętania. w. 2 Wierzący mówiący językami w mocy Ducha wygłasza, dosłownie tłumaczącś a on słyszy tajemnice przez Ducha (co mogłoby te oznaczać ducha człowieka). Mówienie językami mo e imponować, ale nie buduje, poniewa nikt tego nie rozumie. Je eli kto mówi językami, inni słyszą tylko niezrozumiałe d więki, które nie stanowią komunikacji ludzkiej i dlatego te nie budują. Mówienie językami jest osobistą komunikacją z Bogiem. w. 3-5 Kryterium jest budowanie. Oznacza to przede wszystkim rozwój jako ciowy, choć mo e te oznaczać rozwój ilo ciowy. Wyraz napomnienie (gr.: paraklesis) mo e oznaczaćś napominanie, zachęcenie, pocieszenie, zapewnienie. Wyraz pocieszenie (grecki wyraz występuje tylko raz w Nowym Testamencie) jest synonimem. Problemem jest, e dary duchowe mogą stanowić powód konkurencji w Ko ciele, co dotyczy szczególnie daru mówienia językami (tak e w niektórych współczesnych zborach). Mówienie językami słu y osobistemu budowaniu i z pewno cią nie powinno powodować elitaryzmu. Nabo eństwo jest publicznym zgromadzeniem Ko cioła w konkretnym miejscu; jest zgromadzeniem lokalnej wspólnoty chrze cijan stanowiącej czę ć Ko cioła Chrystusa. Apostoł podkre la przez to, e bycie wierzącym nigdy nie jest sprawą indywidualną, lecz zawsze wspólnotową. Dlatego mówienie językami podczas nabo eństwa nie ma znaczenia, poniewa nie buduje ko cioła, lecz tylko indywidualnego wierzącego. Wyraz zbór (gr.: ekklēsia) oznacza zgromadzony Ko ciół, zbór podczas nabo eństwa. w. 6 Mówienie językami podczas nabo eństwa nic nie daje, to jest jakby pastor głosił kazanie po chińsku lub w innym nieznanym języku. Nie buduje, lecz raczej mo e spowodować frustrację. w. 7-9 Apostoł u ywa trzech analogii, aby podkre lić swój punkt widzenia, e mówienie językami, niezrozumiałymi dla innych nie ma sensu. SŁOWO nr 54 2 czerwiec 2015

3 Instrumenty muzyczne są martwymi kawałkami metalu, które produkują d więki. Dopiero, kiedy zagra na nich muzyk, wyprodukują ładne melodie. Kolejno ć poszczególnych tonów daje melodię, która jest ładna i miła dla ucha. W ten sposób muzyk daje ducha instrumentowi. Instrument u ywany we wła ciwy sposób daje sensowną i poznawalną muzykę. Mówienie językami w tek cie nie dotyczy mówienia w obcym języku, lecz wypowiadanie d więków, niestanowiących ludzkiego języka. Język ludzki jest instrumentem produkującym muzykę, jak np. cytra lub trąbka. Ci, którzy mówili językami uwa ali, e byli biernymi narzędziami Ducha więtego. Inni podziwiali ich za to. Apostoł Paweł, argumentuje, e są oni jak człowiek, który nie umie grać na instrumencie, lecz tylko produkuje hałas. Innymi słowamiś mówienie językami podczas nabo eństwa jest jak hałas, który powstaje, kiedy kto próbuje grać na instrumencie. (Jeszcze raz podkre lam, e chodzi o sytuację podczas nabo eństwa). w Lepsze tłumaczenie stanowiś wiele jest języków (obcych) na świecie (proponowane przez Przekład źkumeniczny, wyd. Tow. Biblijne w Polsce, 2007). W greckim oryginale występuje gra słów między dźwiękiem (gr. phonē) a brakiem dźwięków (gr.: aphonon). To znaczy: d więki (język) mają d więk (sens) dla tego, kto rozumie ten język. Ka dy język ma d więk, ale ten d więk ma tylko sens dla tego, kto rozumie ten konkretny język. Je li jestem w grupie, która mówi pewnym językiem, którego nie rozumiem, jestem obcokrajowcem w ród nich, jestem obcy, jestem wykluczony. Problemem z mówieniem językami podczas nabo eństwa nie jest tylko to, e większo ć nie rozumie, ale te, e ci, którzy nie rozumieją zostają wykluczeni. W ten sposób powstaje podział w ród chrze cijan, co niestety dzisiaj tak e mo na zaobserwować w niektórych zborach i kręgach. To bardzo powa ny grzech, poniewa w Chrystusie ju nie ma podziałów w ród wierzących (żal. 6:22). Poprzez mówienie językami bez interpretacji powstaje nowy rodzaj wieży Babel (Ks. Rodzaju 11). w Dobrze jest starać się o dary Ducha więtego, ale wa niejsze jest budowanie Ko cioła. Dary Ducha, które słu ą budowaniu Ko cioła są wa niejsze. Dlatego te mówienie językami podczas nabo eństwa jest niekompletne bez wykładania, bez wykładu wła ciwie nie ma sensu. Modlenie się językami bez rozumienia oznacza, e duch się modli, co jest oczywi cie dobre i wa ne, ale tego nie rozumiem (lepsze tłumaczenieś ale rozum mój jest bezowocny). Koryntianie my leli, e podczas mówienia językami, wierzący traci kontrolę nad sobąś jego duch jest jakby na chwilę wyłączony, aby Duch więty mógł mówić. To niebiblijny poglądś Duch więty nie powoduje irracjonalno ci. Wierzący nie traci kontroli nad sobą. Racjonalno ć i Duch więty nie są przeciwieństwem. Miło ć jest skierowana na innych. Dlatego dary Ducha więtego mają słu yć innym i mają budować Ko ciół. Je li tak nie jest (mówienie językami bez tłumaczenia) nale y milczeć podczas nabo eństwa. Musimy badać samych siebie, i dbać o to, aby celem i motywacją korzystania z darów nie było imponowanie innym, lecz słu enie w miło ci. w Je li kto modli się, potwierdzamy to mówiąc amen (wyraz wywodzący się z nabo eństw w synagodze), wyra ając przy tym nasze potwierdzenie i zgodę ze słowami modlitwy. Jak mo emy potwierdzić, skoro nie rozumiemy. Uwielbienie i modlitwy podczas nabo eństwa powinny być zrozumiałe dla wszystkich obecnych! Grecki wyraz tłumaczony, jako zwykli wierni, oznacza: ten, kto się nie zna na czymś, kto nie jest specjalistą, ktoś, kto jest wykluczony. Nie chodzi tu o niewierzących lub o wierzących nieposiadających daru SŁOWO nr 54 3 czerwiec 2015

4 mówienia językami, lecz chodzi o wszystkich, którzy w tym momencie nie rozumieją. Ten, kto nie rozumie, co jest mówione językami (zazwyczaj większo ć zboru w danym momencie) jest wykluczony, co oznacza pewnego rodzaju elitaryzm, które nie buduje. Dlatego lepiej tłumaczyćś ci, którzy nie rozumieją. Mo emy mieć prywatne duchowe do wiadczenia (np. mówienie językami), ale nabo eństwo jest miejscem gdzie wszystko, co się dzieje powinno być zrozumiałe. Bóg mówi w zrozumiały sposób. w. 20 Koryntianie nie powinni zachowywać się jak dzieci (por. 3:1; 13:11). Dzieci są egocentryczne i wymagają, aby zwracać uwagę na nich. Tak samo mówienie językami jest tylko dla siebie i łatwo mo e zwracać uwagę na siebie. Niemowlęta są jeszcze niewinne, dlatego musimy być w złym jak niemowlęta, czyli niewinni. Koryntianie powinni się skupić na tym, co jest zrozumiałe i buduje zbór. w. 21 Apostoł cytuje z Księgi Izajasza 28Ś Prorok Izajasz głosił Słowo Bo e, ale Izrael uwa ał, e mówi on jak niemowlę, czyli niezrozumiale (Iz. 28:9-10, 13). Jako kara, Bóg przemawia do Izraela w obcym języku, mianowicie poprzez Asyryjczyków. Izrael nie chciał słuchać zrozumiałego języka Boga, więc słowo Pana dochodzi do nich poprzez d więki bez znaczenia, niezrozumiałe, w postaci armii asyryjskiej. w Wersety są trudne do zinterpretowania. W Księdze Izajasza obce języki reprezentują sąd Bo y nad ludem, który nie chciał słuchać, kiedy Pan mówił językiem zrozumiałym. Obcy język jest znakiem sądu, równie dla słyszących to niewierzących. Znak mo e być jednocze nie pozytywny i negatywny. To, co jest znakiem sądu dla jednego, mo e jednocze nie być znakiem błogosławieństwa dla drugiego wiernego. Dla Pawła jest wa nym, jakie skutki ma nasze działanie dla innych (por. rozdz. 8-10). Dla niewierzącego mówienie językami jest bardzo dziwne, mo e my leć, e wszyscy szaleją. W niektórych religiach misteryjnych, popularnych w I wieku n.e., działy się podobne rzeczy. Paweł nie chce, aby wiara chrze cijańska była kojarzona z takimi religiami. w Proroctwo bada i osądzaś proroctwo konfrontuje człowiekaś objawia, kim on jest wobec Boga. Dlatego proroctwo te nawołuje do nawrócenia się. Niewierzący spotyka w proroctwach wszechmogącego Boga. Dla żreków było szokującym, e proroctwo nie dzieje się w wiątyniach, lecz w zwykłych domach, gdzie chrze cijanie się spotykali. Tak e szokującym było, e proroctwo nie było przywilejem tylko wyznaczonych proroków, lecz ka dy zwykły wierzący mógł prorokować. W greckim społeczeństwie bardzo wa ne było zewnętrzny wizerunekś jak wyglądasz, jak inni cię postrzegają (podobnie jak w obecnym społeczeństwie). Proroctwo demaskuje człowieka, zewnętrzny wygląd nie ukryje ju tego, co jest w rodku, lecz odkrywa człowieka, i pokazuje, kim naprawdę jest. Ale jednocze nie do wiadczeniem w Ko ciele jest, e Bóg nas kocha, mimo naszych grzechów, a wierzący kochają siebie wzajemnie, mimo wszelkich grzechów. Dłu sza wersja artykułu oraz więcej o prorokowaniu w ko ciele na blogu autora Dalsze rozważania biblijne oraz inne artykuły teologiczne na blogu autora Pedro Snoeijer SŁOWO nr 54 4 czerwiec 2015

5 Rozważanie Ewangelii według św. Łukasza 16,19-31 Tradycja chce nazywać tę przypowie ć przypowie cią o złym bogaczu i dobrym ebraku Łazarzu Mo e warto byłoby nieco zmienić ten tradycyjny tytuł, mówiąc bardziej o biednym bogaczu, pomimo, e okre lenie takie nie znajduje się w tek cie więtym. Przyjrzyjmy się teraz samemu tekstowi przypowie ci. Mamy w nim jakby dwa obrazy, podane by podkre lić, przez kontrast, nauczanie duchowe i bardziej egzystencjalne, czyli odnoszące się do ycia tu i teraz. Pierwszy obraz przywołuje w sposób bardzo oszczędny, bo w dwóch wierszach, ycie dwóch osób yjących na ziemi, kładąc akcent bardziej na tego ubogiego, po to, aby tym bardziej podkre lić kontrast między nimi. Drugi obraz przedstawia nam dwóch ludzi ju po mierci. Tym razem to bogacz jest na pierwszym planie sceny. Nauczanie tej historii nie dotyczy ałoby, którą w sposób uzasadniony odczuwa się po mierci kogo bliskiego, ale stawia nas twarzą w twarz z naszą własną miercią. Historia ta ukazuje wyjątkowe niebezpieczeństwo, które wią e się z ufaniem fałszywym zabezpieczeniom, jak to czynili liczni faryzeusze w tamtej epoce. 1. Obraz numer 1: na ziemi żywych Człowiek bogaty. Bogacz jest człowiekiem bez imienia zauwa my - ale nie bez rodziny. Ma 5 braci i najwyra niej sporo przyjaciół (wiadomo o tym choćby przez fakt, e nie organizuje się więta w samotno ci). Człowiek ten ka dego dnia wystawnie ucztował, ciesząc się yciem w beztrosce. Niemniej, tekst nie mówi nic o tym, e miał jakie szczególne w yciu tym nadu ycia lub by był oddany jakim szczególnie negatywnym praktykom wyzbyty moralno ci. Musiał to być tak e człowiek religijny, który znał Abrahama i pisma Moj eszowe. Ów człowiek bogaty był ubrany w purpurę i delikatny, kosztowny len; ubrania, które wyra nie wyró niały się ich bogactwem i blaskiem, jak szaty królewskie Uwaga: bogactwo nie jest grzechem, pod warunkiem, e nie staje się celem samym w sobie. To miło ć do pieniądza jest ródłem wszelkiego zła (1 Tm 6,10) Inaczej mówiącś to relacja, jaką człowiek utrzymuje z dobrami materialnymi, mo e oddalić go od wiary i być ródłem wielu trosk i problemów. CzyliŚ czy jeste my panami czy niewolnikami konsumpcji? Niedługo przed omawianą przez nas sceną źwangelista Łukasz podał zadziwiającą przypowie ć o nieuczciwym zarządcy. Człowiek ten, choć niewierzący, zrozumiał jednak dobrze, e bogactwa zostały dane, aby czynić sobie przyjaciół, a nie by gromadzić je i wierzyć, e to w nich istnieje nasze ubezpieczenie przeciw wszelkim przeciwno ciom ycia. Łukasz sytuuje naszą przypowie ć w kontek cie o ywionej wymiany my li z chciwymi faryzeuszami, tak przywiązanymi do pieniądza, e czynili sobie z niego bez mała bóstwo. Ewangelista powie, e nie mo na słu yć Bogu i Mamonie. Ale, czy nie byli oni wła nie tymi błogosławionymi przez Boga? Ich bogactwo nie było potwierdzeniem, e to oni byli w posiadaniu prawdy? żdyby chciało się nieco popracować wyobra nią, ów bogacz z przypowie ci mógłby być porównany do jakiego bogatego członka którego z naszych Ko ciołów, który lubi wpa ć czasem na nabo eństwo, który nigdy jako nie kradł, ani nikogo nie zabił Byłby to człowiek, który w yciu osiągnął sukces zawodowy i finansowy, nie ma problemów finansowych. Znajduje on du ą przyjemno ć w noszeniu ładnych i drogich ubrań, je dzi super samochodem, pozwalając sobie często na wietne spotkania z przyjaciółmi, w luksusowym otoczeniu, ze znakomitym jedzeniem i drogimi trunkami. SŁOWO nr 54 5 czerwiec 2015

6 1.2. Łazarz. To, co szokuje w tej historii, to kontrast ycia bogacza z yciem Łazarza. A jednak tekst nie waloryzuje bardziej ubóstwa, ani te pozbywania się dóbr, by popadać w coraz większą biedę. Nędza nie jest warunkiem zbawienia. Mowa jest tu wyłącznie i po prostu o skrajnym ubóstwie, w jakim yje ten człowiek, będący dla faryzeuszy wręcz wcieleniem nieczysto ci i przekleństwa. Dla niego nie ma purpury i kosztownego lnu, ale wrzody. adnych wspaniałych więtowań, ale głód, który pragnął nasycić odpadkami ze stołu bogacza. adnej rodziny i radosnych przyjaciół, ale odra ające towarzystwo dzikich psów, przychodzących lizać jego rany (nie chodzi tu o dzisiejsze pieski domowe!), przed którymi tak trudno było mu się bronić. Nie miał wygodnego domu, ale niewielkie miejsce przed wej ciem do willi bogacza, ledwie widzialne na tyle, by móc liczyć na otrzymanie resztek nie zjedzonych przez grono przyjaciół bogaczaś miejsce na tyle dyskretne, by nie przeszkadzać bogaczowi i jego radosnym aktywno ciom. Ale tekst tak e nie mówi nic o moralno ci Łazarza, ani o tym, co doprowadziło go do stania się bezdomnymś nie mówi nic o jego pobo no ci, choć samo imię Łazarz musiało być celowo wybrane przez Jezusa, opowiadającego tę historię, poniewa imię to (pochodząc od źleazar) znaczy Bóg wspiera. Bóg wspomaga tych, którzy czują się chorzy i zwracają się do Niego o pomoc Je eli Łazarza mo na okre lić biblijnym mianem sprawiedliwego, to nie dlatego, e był biedny, ale dlatego, e oddał się Bogu! A w kwestii ycia wiecznego wiadomo, e tylko Bóg mo e wspomócś materialne bogactwa nie pozwolą na kupno zbawienia 1.3. Obojętność bogacza może nas szokować. Anty-bohaterem tej historii jest człowiek bogaty, biedny bogacz, chciałoby się powiedzieć. Biedny, poniewa jego pseudosukces yciowy popchnął go w kierunku za lepiającej spirali ycia prowadzącego do mierci duchowej. Je eli Jezus wzmacnia tutaj kontrasty, to po to, aby ukazać szczególnie postawę serca tego, któremu wydawało się, e dotarł do celu - sukcesu yciowego, któremu wydawało się, e jest samowystarczalny i chroniony przed wszelką krytyką, umie ciwszy się pod ochroną swoich bogactw Być mo e ów bogacz był szczodrym dawcą datków, cenionym w synagodze, gdzie był honorowany otrzymując eksponowane miejsce w zgromadzeniu. Ale tego biednego przed swoją willą widział jakby nie widząc, nie odczuwając najmniejszych uczuć wobec niego. Nie dostrzegał naprawdę tego nieczystego, który stanowił cze ć dekoracji przyzywającej bogaczowi raczej poczucie jego własnego standardu ycia, błogosławionego przez Boga Wobec okropno ci cierpień Łazarza beztroska rado ć bogacza mo e nas wzburzać, nas współcze nie. Jego obojętno ć wobec tego, który był całkowicie wyzbyty wszystkiego i który prosił wyłącznie o okruchy ze stołu jest wyrazem głębszej rzeczywisto ci problemów międzyludzkich. Tylko wobec mierci obaj będą równi. Wyrwie ich ona, jednego i drugiego, z ziemi yjących, bez mo liwo ci umknięcia jej. Pieniądze tak e nie odegrają tutaj większej roli 2. Drugi obraz: świat po śmierci Stan pośredni. Dzisiaj słyszy się czasem ró ne dziwne rzeczy na temat mierci i stanów po mierci. Być mo e jest to wynikiem chęci zapanowania nad strachem, który mierć ciągle budzi oraz poszukiwania odpowiedzi na pytania, które z nią się wią ą. W rozwa aniach powraca się czasem do obrazów redniowiecznych lub wprost do formuł, mających swoje pogańskie korzenie. Biblia, w sposób ogólny, uczy nas, e kiedy się umiera, nic nie kończy się za wyjątkiem SŁOWO nr 54 6 czerwiec 2015

7 czasu na skruchę za grzechy i na nawrócenie, czyli czasu na powa ną zmianę postawy yciowej. Oczywi cie, ciało zmarłej osoby ulega rozkładowi, ale ycie kontynuuje swoje istnienieś mo emy je nazywać duszą, oczekując zmartwychwstania ciał na końcu czasów. ydzi okre lali miejsce, do którego idą sprawiedliwi, mianem łona Abrahama, a miejsce zarezerwowane dla bezbo nych Hadesem lub Szeolem, pomimo, e oba terminy oznaczały w sposób ogólny grób. Hades (termin zapo yczony z mitologii pogańskich) ma swoje znaczenie greckie, jako miejsce pobytu potępionych, w opozycji do Pól Elizejskich, gdzie przebywali błogosławieni w mitologii greckiej. Począwszy od mierci Jezusa łono Abrahama staje się miejscem, gdzie jest obecny Pan (Łukasza 23,43ś Żilipian 1,12ś Dzieje 7,59; Rzymian 8,38). Przypowie ć zatem ukazuje nam w szczególno ci, e nie ma ądnej mo liwej relacji między zmarłymi i yjącymi na ziemi, ani odwrotnieś między yjącymi i zmarłymi. Jest przepa ć, a nie chwilowo zamknięta brama, która oddziela definitywnie łono Abrahama i Hades. Podobnie sprawiedliwy i bezbo ny są wiadomi wielu spraw. Wina potępionego jest mu u wiadomiona (Izajasza 14,9ś źzechiela 32,21), ale nie mo e on ju dokonać kroku wstecz, gdy po mierci nadchodzi sąd (Hebrajczyków 9,27). To na ziemi yjących muszą dokonać się decydujące wyboryś po mierci wszystko ju jest w tej kwestii skończone. yjący na ziemi tak e nie mogą w aden sposób zmienić, poprawić losu osobom zmarłym. Warto o tym czasem przypomnieć naszym przyjaciołom katolikom 2.2. Szczęście po śmierci nie ma nic wspólnego z rodzajem pogrzebu. W przypowie ci widzi się Łazarza smakującego pokój i szczę cie po mierci, pomimo, e nie było związanego z jego miercią adnego godnego pochówku. Ale czy w ogóle był jaki? Czytając tekst mo na mieć co do tego wątpliwo ci. Na staro ytnym Bliskim Wschodzie niepogrzebanie ciała zmarłego było pojmowane jako znak szczególnego lekcewa enia i przekleństwa, a wręcz jako obrzydliwe przestępstwo (Izajasza 34,3ś Psalm 79,2). Nawet ciało nieprzyjaciela (Joaba w 1 Krl 2,31), największego z łotrów (Jezabel w 2 Krl 9,34) lub skazanego na mierć (5 Moj 21,22-23) miały prawo do godnego potraktowania. Mo na tutaj wspomnieć tak e pierwszych chrze cijan, którzy poczuwali się do obowiązku opieki nad chorymi odrzuconymi przez ich rodowisko, ale tak e do grzebania wszystkich, których lekcewa yli lub nie o mielali się grzebać poganie. W przypowie ci Jezusa bogacz ma piękny pochówek, ale nic to nie zmienia co do jego zbawienia. Przypowie ć Łukasza mo e posłu yć za wa ne nauczanie, przypominając nam, e wieczno ć nie jest uzale niona od rytuału pogrzebowego. Zauwa my, e w Biblii nie ma adnej przepisanej liturgii pogrzebowej, adnego przykładu pełnej ceremonii pogrzebowej, którą mo na by w szczegółach na ladować. Żakt ten powinien uspokoić nieco chrze cijan w kwestii problemów z pochówkiem bliskich, a tak e w tym, e to nie ceremonia pogrzebowa determinuje zbawienie. UwagaŚ często błędnie interpretuje się Amosa 2,1, jako tekst zabraniający kremacji. To nie kremacja, jako sposób pochówku jest w tym tek cie potępiona (por. Amosa 6,10; 1 Sam 31,12), ale brak szacunku dla pochówku (bo szacunek, niezale nie od samej formy, winien być zawsze zachowany). Saul i jego synowie byli skremowani (1 Sam 31,12), liczni chrze cijanie męczennicy tak e (Obj 6,9). Bóg dokona zmartwychwstania wszystkich, niezale nie od formy mierci i pochówkuś to On jest Panem zmartwychwstania Szczęście i z drugiej strony rzeczywistość. Zatem opowiadanie to ukazuje, e sposób pochówku nie gwarantuje szczę cia. Samosprawiedliwi stają więc poza zasięgiem łaski, bo tylko i wyłącznie łaska Bo a wybawia od potępienia. Po mierci - w przypowie ci - to wła nie człowiek bogaty i szanowany w swojej społeczno ci jest na pozycji tego, który cierpi i który chciałby, aby Łazarz od wie ył mu język końcem swego palca!.. Nie są to SŁOWO nr 54 7 czerwiec 2015

8 nawet okruchy ze stołu, ale krople wody, które dałyby ochłodę cierpiącemu Ogień w Biblii jest symbolem sądu Bo ego. Ale miejsce potępienia nie jest piecem o wysokiej temperaturze, gdzie są niszczeni bezbo ni, ale miejscem bez powrotu, gdzie wiadomo ć przej cia obok tego, co naprawdę było w yciu najistotniejsze, drą y wiadomo ć cierpiących. Biedny bogacz jest teraz bardzo wiadomy non-sensu swojego ycia, rozpoznaje Abrahama i Łazarza, ale po to najpierw, aby prosić ich o złagodzenie cierpienia Bogacz nie okazuje adnego znaku skruchy ledwie al nad samym sobą! Skoro nic nie mo na dla niego zrobić zauwa a wreszcie - to niech przynajmniej powiadomią jego braci, którzy tak e najwyra niej zdą ają ku potępieniu. 3. Nauczanie przypowieści Silne poszukiwanie cudów skrywa czasem brak wiary. To nie do Łazarza nale y misja ostrze enia rodziny bogacza! Łukasz poddaje tutaj krytyce zainteresowanie cudami, które pochłaniało faryzeuszy, nie chcących wierzyć Jezusowi. Pamiętamy ile wysiłku sprawa ta kosztowała samego Jezusa. Nie wierzy się, jak dopiero, kiedy co się zobaczy, a i kiedy się ju widzi, prosi się o więcej i więcej, aby upewnić się, czy to aby naprawdę wszystko prawdziwe Słyszy się czasem mówiących, tak e dzisiajś nikt nie wrócił z miejsc, gdzie przebywają umarli, aby nam powiedzieć jak tam jestś nie uwierzymy zatem, dopóki co takiego nie stanie się, dopóki kto nie wróci Dawid wiedział, e to nie zmarli mają przyj ć i mówić do ywych. Przy zwłokach swojego dziecka mówiłś Teraz za, gdy zmarło, po có mam po cić? Czy mogę je jeszcze przywrócić yciu? To ja pójdę za nim, a nie ono powróci do mnie (1 Sam 12,23). Jezus powrócił ze zmarłych, a pomimo tego nie przyprowadza ten fakt wielu niewierzących do wiary 3.2. Słuchanie Słowa Bożego. Pismo więte wystarczy do wiary. Ten, który nie wierzy w to, co ono mówi, bąd interpretuje je le, nie rozpozna w Jezusie Chrystusa, Mesjasza zwiastowanego przez proroków. Podobni mu nie uwierzą w zmartwychwstanie Pańskie, pomimo licznych potwierdzających je wiadectw, pomimo wiadectwa Pisma, które ma za ródło pierwotne nauczanie apostołów. To, czego było potrzeba braciom człowieka bogatego, to nawróceniaś to uwierzenia z prostotą, e to, co zwiastowali prorocy wypełniło się w Jezusie i e zachodzi konieczno ć ycia yciem wypełnionym owocami skruchy i poprawy. Czy to nie wła nie tego nauczał Jan Chrzciciel? 3.3. Wiara, jak ziarnko gorczyczne. Jest rzeczą znaczącą, e w rozdziale 17 Łukasz podaje nauczanie o wierze. Aby być zbawionym nie trzeba wielkiej wiary, która uderza wszystkich, ale trzeba nieco wiary, rozmiaru najmniejszego z ziaren, ziarna gorczycznego Potrzeba tak e prostej wiadomo ci choroby duchowej, która dręczy nas wszystkich grzechu; potrzeba uznania w Jezusie jedynego lekarza, mogącego nas wybawić od zła i potrzeba poddania się dobrowolnie Jego leczeniu, nawet je li stale niesiemy na tej ziemi następstwa zła, które dokonuje wokół nas i w nas tylu spustoszeń. W odpowiednim czasie sprawiedliwo ć będzie miała miejsce. To wła nie oferuje Jezus tym wszystkim, którzy w Nim pokładają ich nadzieję i nie mylą się w ich poszukiwaniu pewno ci. Konkluzja To wła nie chce Pan tak e dzisiaj nam powiedzieć. Nie popełniajmy błędu, co do naszego poczucia pewno ci, jak ten biedny bogacz, ale jak Łazarz, wezwijmy Jezusa na pomoc, wiadomi naszej nędzy i Pan wybawi nas na wieczno ć. Zgodnie z Pismem więtym przyjmie nas On do siebie. Tam nie będzie ju zgrzytania zębów, ani niesprawiedliwo ci. Ale zbawiając nas zmieni tak e nasze serce ju tutaj, aby uczynić z nas instrumenty miłosierdzia, stymulując nas do zaanga owania/zainwestowania tego, co On nam daje. Oczywi cie, owo zainwestowanie nie dotyczy jakich szczególnych sum pieniędzy. Rozpoczyna się ono od nazwania kogo jego własnym imieniem, od okazania mu uwagi i szacunku, jakie jego godno ć ludzka wymaga, nawet je eli jest SŁOWO nr 54 8 czerwiec 2015

9 nam trudno zaakceptować u niego pewne rzeczy z jego ycia, zachowania, poglądów. Tak e dzisiaj Bóg chce, aby znajdowano Go tak, jak dokonał tego bezdomny Łazarz. Oby my my wszyscy mogli rozpoznać się w rysach Łazarza i powiedziećś Tak, Pan mnie zbawił, a mój nie ulegający zniszczeniu skarb jest w Nim. Wiem, e mój Odkupiciel jest ywy, poniewa Jego Słowo mówi prawdę. A wtedy będziemy mieli rado ć spotkania się a w wieczno ci, z całym narodem zjednoczonych Łazarzy. Tomasz Pieczko Dalsze rozważania biblijne oraz inne artykuły teologiczne na blogu autora: SŁOWO nr 54 9 czerwiec 2015