Szanse i wyzwania: zarządzanie ryzykiem oraz adekwatność zasobów
|
|
- Joanna Brzezińska
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 28 lutego 2018 Szanse i wyzwania: zarządzanie ryzykiem oraz adekwatność zasobów Edith Bayer Panel Ekspertów Warszawa
2 1. Wstęp 2. Zarządzanie ryzykiem 3. Definicja bezpieczeństwa / adekwatność zasobów 4. Wyzwania systemu przesyłowego 5. Wnioski Regulatory Assistance Project (RAP) 2
3 Pytanie Czy możemy polegać na zasobach naszych sąsiadów, w sytuacjach kryzysowych? Regulatory Assistance Project (RAP) 3
4 Definicja " kryzysu"
5 Kryzys elektroenergetyczny to zaistniały lub grożący niedobór mocy lub brak możliwości dostarczenia energii elektrycznej do odbiorców końcowych, Regulatory Assistance Project (RAP) 5
6 Przykłady sytuacji kryzysowych 6
7 Ograniczenia w dostawie energii elektrycznej, Polska Złe Severe warunki weather conditions pogodowe Inne awarie sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej Other transimission and distribution system malfunctions 6,35% 75,30% Brak zasobów produkcyjnych Generation inadequacy 18,35% 0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% MWh Regulatory Assistance Project (RAP) 7
8 Rozporządzenie w sprawie zarządzania ryzykiem Regulatory Assistance Project (RAP)
9 Najważniejsze zasady Przygotowanie Sytuacje kryzysowe Zarządzanie Ocena ex post Regulatory Assistance Project (RAP) 9
10 Przygotowanie Regionalne Scenariusze kryzysu Krajowe Ocena adekwatności zasobów Plany działań Regulatory Assistance Project (RAP) 10
11 Zarządzanie Regionalne Krajowy lub regionalny koordynator lub zespół Krajowe Priorytet dla rozwiązań rynkowych Zachęta dla wzajemnego wsparcia i współpracy w ramach możliwości Regulatory Assistance Project (RAP) 11
12 Odpowiedzialność i zarządzanie ECG ENTSO-E OSP ACER RCO Planowanie Zarządzanie Właściwe organy krajowe (Regulator/ Ministerstwo) ECG Komisja EU Ewaluacja Regulatory Assistance Project (RAP) 12
13 4 Definicja "bezpieczeństwa" Regulatory Assistance Project (RAP) 13
14 Bezpieczeństwo dostaw energii elektrycznej Zdolność systemu elektroenergetycznego do zagwarantowania nieprzerwanych dostaw energii do odbiorców na określonym poziomie Risk Preparedness Regulation, Article 2.2(a) Regulatory Assistance Project (RAP)
15 Europejska metodyka określania wystarczalności zasobów Tak Nie Nieznane Standardy niezawodności w Europie, 2015 Tak Nie Dane niedostepne 0% 20% 40% 60% 80% 100% Regulatory Assistance Project (RAP) 15
16 Wprowadzenie 2 wskaźników niezawodności EENS (expected energy not served) średnia wartość zapotrzebowania na energię elektryczną, która nie została osiągnięta w ciągu roku Ofgem LOLE (loss of load expectation) średnia liczba godzin w roku, w których podaż byłaby niższa od popytu Ofgem Regulatory Assistance Project (RAP) 16
17 Niezawodność nigdy nie oznacza niezawodności za wszelką cenę Źródło: The Brattle Group, Estimating the Economically Optimal Reserve Margin in ERCOT, prepared for the Public Utility Commission of Texas 2014, Regulatory Assistance Project (RAP) 45083
18 4000 Dostępność handlowa polskich interkonektorów, LT-PL PL-LT DE/LU-PLPL-DE/LU CZ-PL PL-CZ PL-SK SK-PL SE-PL PL-SE NTC 2016 (MW) TC (MW) Regulatory Assistance Project (RAP) 18
19 Wnioski risk preparedness Lepsza koordynacja w przypadku kryzysu Do poprawy na poziomie regionalnym Regulatory Assistance Project (RAP) 19
20 Wnioski - bezpieczeństwo dostaw Jednolita metodyka i definicja wystarczalności zasobów. Dostępna możliwość oceny na poziomie regionalnym Zastrzeżenia krajów członkowskich dotyczące metodyki. Regulatory Assistance Project (RAP) 20
21 Wnioski - regionalna dostępność zasobów Skoordynowane obliczanie zdolności przesyłowych zwiększy przejrzystość informacji o przepustowości dostępnej dla rynku. Przepływy kołowe oraz przeciążenia ograniczają zdolności przesyłowe. Regulatory Assistance Project (RAP) 21
22 Slajdy dodatkowe 2 2
23 Minutes lost PL SAIDI/SAIFI 400,00 SAIDI - unplanned interruptions excluding exceptional events 350,00 300,00 250,00 200,00 150,00 100,00 PL FR GB DE DK CZ HU LT 50, Regulatory Assistance Project (RAP) 23
24 Uwielbiam ten slajd, ale może wstawmy go do backupu? Regulatory Assistance Project (RAP) 24
25 Ewaluacja ex-post Może to sobie odpuścić? Sprawozdanie z oceny przygotowane przez właściwe organy w porozumieniu z krajowymi organami regulacyjnymi - z Grupą Koordynacyjną ds. Energii Elektrycznej i Komisją Europejską Grupa Koordynacyjna ds. Energii elektrycznej dokonująca przeglądu w procesie dotyczącym gotowości na wypadek zagrożeń Regulatory Assistance Project (RAP) 25
26 Rola jednostki regionalnej *Operational planning security analysis -Outage planning coordination -*Coordinated capacity calculation -Short-term adequacy forecasts (up to several weeks ahead of real time) -Develop a common grid model -*Regional sizing of reserve capacity -*Calculating the maximum entry capacity available for the participation of foreign capacity in capacity mechanisms System Operation Guidelines Nowe *wiążące postanowienia Regulatory Assistance Project (RAP) 26
27 Zarządzanie (uproszczone) ENTSO-E/ACER Planning Reacting Evaluation ENTSO-E (sezonowo) RCO (tydzień - intraday) Właściwa jednostka Właściwa jednostka + konsultacje regionalne Regional methodologies Adequacy assessments National risk preparedness plans Regional measures Early warning Reacting Właściwy Jednostka Annual crisis simulations Właściwa jed. + RCO Report Właściwa jednostka Review of report ECG + EC Właściwa jednostka" - krajowy lub rządowy organ odpowiedzialny za realizację zadań określonych w rozporządzeniu Regulatory Assistance Project (RAP) 27
28 Wniosek dotyczący rozporządzenia w sprawie energii elektrycznej Wzywa do europejskiej oceny wystarczalności zasobów Wyznacza wskaźniki bezpieczeństwa oraz metodykę związaną z rozporządzeniem w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń EENS (expected energy not served) LOLE (loss of load expectation) Regulatory Assistance Project (RAP) 28
29 Zarządzanie Zarządzanie systemem planowania i działaniami Rola Kraj Region UE Regulacja niezależne krajowe organy regulacyjne ACER regionale podgrupy złożone z krajowych regulatorów (wnioskowane) ACER Planowanie systemu OSP Regionalne centra operacyjne (RCO) (planowanie) ENTSO-E (planowanie) System operations OSP Kształtowanie polityki Rządy krajowe Feed-in from regional regulatory & planning entities Komisja Europejska Grupa Koordynacji Elektroenergetyki Regulatory Assistance Project (RAP) 29
30 Wyznaczanie LOLE LOLE = VOLL (wartość utraconej mocy) CONE (koszt wejścia na rynek nowych dostawców) Regulatory Assistance Project (RAP) 30
31 VOLL "Wartość utraconej mocy" Oszacowanie [koszt/mwh] maksymalnej ceny energii elektrycznej, którą klienci są skłonni zapłacić, aby uniknąć ograniczenia dostaw energii elektrycznej ze względu na niedostateczne możliwości produkcji: Zależy od rodzaju konsumenta Zależy od zastosowanej metodyki Zazwyczaj bardzo wysoka kwota - znacznie wyższa od typowego pułapu. Regulatory Assistance Project (RAP) 31
32 Po co koordynacja regionalna? Regulatory Assistance Project (RAP) 32
33 Regulatory Assistance Project (RAP) 33
34 Zarządzanie - ECG Składa się z 2 przedstawicieli każdego kraju członkowskiego (Regulator i Ministerstwo) Nadzór nad spójnością planów, wystarczalnością zasobów, ocena Regulatory Assistance Project (RAP) 34
Analizy i dialog. Zarządzanie ryzykiem na europejskim, wspólnym rynku energii.
Analizy i dialog Zarządzanie ryzykiem na europejskim, wspólnym rynku energii www.forum-energii.eu Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki. Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej,
Bardziej szczegółowoWdrażanie Kodeksu Sieci dotyczącego pracy systemu (SOGL) - Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/1485
Wdrażanie Kodeksu Sieci dotyczącego pracy systemu (SOGL) - Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/1485 Remigiusz Warzywoda remigiusz.warzywoda@pse.pl +48 22 242 14 42 DM-WW Konstancin-Jeziorna 8 lutego 2018
Bardziej szczegółowoRynek mocy przyczyny, instrumenty, doświadczenia unijne. r.pr. Arkadiusz Ratajczak Centrum Stosunków Międzynarodowych, Warszawa, 26 maja 2014 r.
Rynek mocy przyczyny, instrumenty, doświadczenia unijne r.pr. Arkadiusz Ratajczak Centrum Stosunków Międzynarodowych, Warszawa, 26 maja 2014 r. Geneza i przesłanki wprowadzania rozwiązań dotyczących rynków
Bardziej szczegółowoSpotkanie z uczestnikami rynku. DM Konstancin-Jeziorna 08 lutego 2018 r.
Wdrażanie Wytycznych dotyczących alokacji zdolności przesyłowych i zarządzania ograniczeniami przesyłowymi (CACM) Rozporządzenie Komisji (UE) 2015/1222 Spotkanie z uczestnikami rynku DM Konstancin-Jeziorna
Bardziej szczegółowo***I SPRAWOZDANIE. PL Zjednoczona w różnorodności PL. Parlament Europejski A8-0039/
Parlament Europejski 2014-2019 Dokument z posiedzenia A8-0039/2018 26.2.2018 ***I SPRAWOZDANIE w sprawie wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie gotowości na wypadek
Bardziej szczegółowoWniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 30.11.2016 r. COM(2016) 862 final 2016/0377 (COD) Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoKodeksy sieciowe wybrane zagadnienia i wyzwania
Kodeksy sieciowe wybrane zagadnienia i wyzwania Rafał Gawin Departament Rozwoju Rynków i Spraw Konsumenckich, URE X Forum Obrotu, Iława, 5-7 czerwca 2017 r. Zagadnienia 1. Czym są kodeksy sieciowe? 2.
Bardziej szczegółowoProjekt Kodeksu Sieciowego w zakresie długoterminowych praw przesyłowych
Projekt Kodeksu Sieciowego w zakresie długoterminowych praw przesyłowych Forward Capacity Allocation (FCA NC) Warsztaty dla uczestników rynku Konstancin-Jeziorna, 25 kwietnia 2013 roku Program spotkania
Bardziej szczegółowoProjekt Kodeksu Sieci w zakresie Bilansowania
Projekt Kodeksu Sieci w zakresie Bilansowania Warsztaty dla uczestników rynku Konstancin-Jeziorna, 02 sierpnia 2013 Program Warsztatów 10:00-10:30 Model docelowy dla rynku energii elektrycznej w Europie
Bardziej szczegółowoPakiet komunikatów Komisji Europejskiej Wewnętrzny rynek energii elektrycznej: najlepsze wykorzystanie pomocy publicznej
Pakiet komunikatów Komisji Europejskiej Wewnętrzny rynek energii elektrycznej: najlepsze wykorzystanie pomocy publicznej Kontekst rynku wewnętrznego energii i wystarczalności generacji energii elektrycznej/
Bardziej szczegółowoEuropejski rynek energii elektrycznej europejskie spojrzenie na sieci energetyczne
Europejski rynek energii elektrycznej europejskie spojrzenie na sieci energetyczne Konferencja «Power Ring bezpieczeństwo europejskiego rynku energii» Warszawa, Polska, 31 listopada 2006 Dr Wolfgang Kerner,
Bardziej szczegółowoUNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI
UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI RADA Bruksela, 8 maja 2019 r. (OR. en) 2016/0377 (COD) PE-CONS 73/18 ENER 428 CODEC 2251 AKTY USTAWODAWCZE I INNE INSTRUMENTY Dotyczy: ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO
Bardziej szczegółowoProjekt CEP-REC (Introduction of Regional Energy Concepts) Warszawa, 6-7 grudnia 2011
Projekt CEP-REC (Introduction of Regional Energy Concepts) Warszawa, 6-7 grudnia 2011 Planowanie energetyczne na Mazowszu Dokumenty strategiczne: Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii
Bardziej szczegółowo(Akty ustawodawcze) ROZPORZĄDZENIA
14.6.2019 L 158/1 I (Akty ustawodawcze) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/941 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie gotowości na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoTEKSTY PRZYJĘTE Wydanie tymczasowe. Gotowość na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej ***I
Parlament Europejski 2014-2019 TEKSTY PRZYJĘTE Wydanie tymczasowe P8_TA-PROV(2019)0229 Gotowość na wypadek zagrożeń w sektorze energii elektrycznej ***I Rezolucja ustawodawcza Parlamentu Europejskiego
Bardziej szczegółowoNetwork Code Forward Capacity Allocation (NC FCA) Rynek długoterminowych praw przesyłowych
Network Code Forward Capacity Allocation (NC FCA) Rynek długoterminowych praw przesyłowych Jacek Ratz Konstancin-Jeziorna, 25 kwietnia 2013 roku 1 OBECNIE OPRACOWYWANE KODEKSY SIECIOWE Kodeksy niezbędne
Bardziej szczegółowoPerspektywa rynków energii a unia energetyczna. DEBATA r.
Perspektywa rynków energii a unia energetyczna DEBATA 20.05.2015 r. Unia Energetyczna - dokumenty Dokumenty Komunikat Komisji Europejskiej: Strategia ramowa na rzecz stabilnej unii energetycznej opartej
Bardziej szczegółowo8 sposobów integracji OZE Joanna Maćkowiak Pandera Lewiatan,
8 sposobów integracji OZE Joanna Maćkowiak Pandera Lewiatan, 19.12.2017 O nas Forum Energii to think tank zajmujący się energetyką Wspieramy transformację energetyczną Naszą misją jest tworzenie fundamentów
Bardziej szczegółowoRYZYKO WYSTĄPIENIA NIEDOBORÓW MOCY W POLSKIM SYSTEMIE ENERGETYCZNYM DO ROKU 2020 WRZESIEŃ 2014 R.
RYZYKO WYSTĄPIENIA NIEDOBORÓW MOCY W POLSKIM SYSTEMIE ENERGETYCZNYM DO ROKU 2020 WRZESIEŃ 2014 R. AGENDA 1. NAJWAŻNIEJSZE WNIOSKI... 4 2. TŁO ANALIZY...5 Forum Analiz Energetycznych 3. KONTEKST EUROPEJSKI...
Bardziej szczegółowoRozwój współpracy międzyoperatorskiej w zakresie zarządzania połączonym systemem w Europie Środkowej
Rozwój współpracy międzyoperatorskiej w zakresie zarządzania połączonym systemem w Europie Środkowej Robert Paprocki PSE Operator S.A. / ENTSO-E VI Konferencja POWER RING Warszawa, 20 grudnia 2010 Electricity
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo dostaw gazu
HES II Bezpieczeństwo dostaw gazu Marek Foltynowicz Listopad 2006 1 Bezpieczeństwo energetyczne Bezpieczeństwo energetyczne stan gospodarki umożliwiający pokrycie bieżącego i perspektywicznego zapotrzebowania
Bardziej szczegółowo[godziny/rok] VOLL szacowany koszt niedostarczonej energii elektrycznej dla Polski [PLN/MWh]
U Z A S A D N I E N I E Projektowane rozporządzenie stanowi wypełnienie delegacji zawartej w przepisie art. 68 ust. 1 ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. z 2018 r. poz. 9). Zgodnie z upoważnieniem
Bardziej szczegółowoZmiany, przed którymi stoją Operatorzy Systemów. dalszej liberalizacji rynku
Zmiany, przed którymi stoją Operatorzy Systemów Przesyłowych w świetle dalszej liberalizacji rynku Wojciech Jarosz Polityka Energetyczna dla Europy (EPE) Cele Wzrost bezpieczeństwa dostaw Zapewnienie konkurencyjności
Bardziej szczegółowoBrytyjskie doświadczenia z rynków mocy
Brytyjskie doświadczenia z rynków mocy Władysław Mielczarski, Energy NewsLetters, nr 9/2015, 20.03.2015 Wielka Brytania wdrożyła w roku 2014 rynek mocy (capacity market). Pierwsza aukcja odbyła się w dniach
Bardziej szczegółowoBudowa europejskiego rynku energii. Jacek Brandt
Budowa europejskiego rynku energii Jacek Brandt FORUM OBROTU Stare Jabłonki, 09-11 czerwca 2014 Market Coupling główny element wspólnego rynku energii w Europie W 2010 roku Forum Florenckie zaakceptowało
Bardziej szczegółowoMechanizmy wynagradzania za moc w UE wnioski dla Polski
Mechanizmy wynagradzania za moc w UE wnioski dla Polski Dr Jan Rączka Konsultacje Nowoczejsnej, Sejm RP, 9 maja 2017 r. The Regulatory Assistance Project (RAP) Kluczowy przekaz Doświadczenia Wielkiej Brytanii
Bardziej szczegółowoBudowa europejskiego rynku gazu ziemnego i rozwój infrastruktury przesyłowej gazu w UE
Dolnośląski Kongres Energetyczny Wrocław, 15 października 2015 Budowa europejskiego rynku gazu ziemnego i rozwój infrastruktury przesyłowej gazu w UE Rola i zadania ENTSOG Rafał Wittmann Członek Zarządu
Bardziej szczegółowoRedukcja zapotrzebowania mocy na polecenie OSP Mechanizmy funkcjonowania procesu DSR r.
Redukcja zapotrzebowania mocy na polecenie OSP Mechanizmy funkcjonowania procesu DSR 20.04.2017 r. Rynek redukcji mocy - DSR Agenda: 1. Operatorskie środki zaradcze zapewnienie bezpieczeństwa systemu elektroenergetycznego
Bardziej szczegółowoOchrona infrastruktury krytycznej
Ochrona infrastruktury krytycznej dr Anna Samsel van Haasteren Komisja Europejska Dyrekcja ds. Energii Wewnętrzny Rynek Energii. Bezpieczeństwo dostaw All views expressed are personal and do not commit
Bardziej szczegółowoWdrażanie Wytycznych dotyczących długoterminowej alokacji zdolności przesyłowych (FCA) Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/1719
Wdrażanie Wytycznych dotyczących długoterminowej alokacji zdolności przesyłowych (FCA) Rozporządzenie Komisji (UE) 2016/1719 Spotkanie z uczestnikami rynku Jakub Pioś, PSE S.A. Konstancin-Jeziorna, 05.07.2017
Bardziej szczegółowoSmart Grid w Polsce. Inteligenta sieć jako narzędzie poprawy efektywności energetycznej
Smart Grid w Polsce Inteligenta sieć jako narzędzie poprawy efektywności energetycznej Wojciech Lubczyński Dyrektor Projektu Smart Grid PSE Operator S.A. Konferencja Efektywność energetyczna jako narzędzie
Bardziej szczegółowoRynek usług szerokopasmowych - stan i perspektywy rozwoju. Warszawa, listopad 2012 r.
Rynek usług szerokopasmowych - stan i perspektywy rozwoju Warszawa, listopad 2012 r. Agenda cyfrowa cele z zakresu Internetu szerokopasmowego Do 2013 r. - szerokopasmowy dostęp do Internetu dla 100% mieszkańców
Bardziej szczegółowoCOMMISSION DELEGATED REGULATION (EU) No /.. of XXX
EUROPEAN COMMISSION Brussels, XXX [ ](2016) XXX draft COMMISSION DELEGATED REGULATION (EU) No /.. of XXX laying down temporary exceptional measures for the milk and milk product sector in the form of extending
Bardziej szczegółowoNAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W ROKU GAZOWYM 2018/2019. Piotr Kuś, Z-ca Dyrektora Pionu Rozwoju Rynku Gazu
NAJWAŻNIEJSZE WYDARZENIA W ROKU GAZOWYM 2018/2019 Piotr Kuś, Z-ca Dyrektora Pionu Rozwoju Rynku Gazu KALENDARZ AUKCJI 2018/2019 Aukcje produktów rocznych: Przepustowość ciągła 1 lipca Przepustowość przerywana
Bardziej szczegółowoDSR i magazyny energii Możliwości wykorzystania synergii dzięki agregacji
DSR i magazyny energii Możliwości wykorzystania synergii dzięki agregacji Zmniejszenie zapotrzebowania ma taki sam skutek, jak zwiększenie podaży w okresach szczytu - i jest bardziej efektywne kosztowo
Bardziej szczegółowoMAGAZYNY ENERGII AKTUALNE POLSKIE REGULACJE PRAWNE NA TLE REGULACJI PRAWNYCH INNYCH KRAJÓW I UNII EUROPEJSKIEJ PRZEMYSŁAW KAŁEK
MAGAZYNY ENERGII AKTUALNE POLSKIE REGULACJE PRAWNE NA TLE REGULACJI PRAWNYCH INNYCH KRAJÓW I UNII EUROPEJSKIEJ PRZEMYSŁAW KAŁEK 3 PAŹDZIERNIKA 2016 AGENDA Wspólnotowe akty prawne dotyczące magazynów energii
Bardziej szczegółowoI. Zagadnienia wstępne systematyka pojęć (J. Paska)
Systematyka pojęć z zakresu bezpieczeństwa elektroenergetycznego i niezawodności zasilania Bezpieczeństwo energetyczne jest zdefiniowane w ustawie z dnia 10 kwietnia 1997 - Prawo energetyczne (Dz. U. Nr
Bardziej szczegółowoOPINIA KOMISJI. z dnia r.
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 6.7.2017 r. C(2017) 4588 final OPINIA KOMISJI z dnia 6.7.2017 r. na podstawie rozporządzenia (UE) nr 994/2010 dotycząca planu działań zapobiegawczych i planu na wypadek
Bardziej szczegółowoUdział Polski w 7. Programie Ramowym Dane statystyczne po 219 konkursach
Promocja Nauki Polskiej w Brukseli Bruksela, 14.12.21 r. Udział Polski w 7. Programie Ramowym Dane statystyczne po 219 konkursach Andrzej Siemaszko Andrzej Galik Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych
Bardziej szczegółowoDyrektywa 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji
Dyrektywa 2000/53/WE w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji Tomasz Trych Dyrekcja Generalna ds. Środowiska, Komisja Europejska Warszawa, 10 grudnia 2009 roku Cele Zmniejszenie wpływu pojazdów wycofanych
Bardziej szczegółowoZakłady Chemiczne "POLICE" S.A.
Strona / stron 1 /7 Spis treści: A. POSTANOWIENIA OGÓLNE 2 B. PODSTAWY PRAWNE OPRACOWANIA IRiESD 4 C. ZAKRES PRZEDMIOTOWY I PODMIOTOWY IRiESD ORAZ STRUKTURA IRiESD 5 D. WEJŚCIE W ŻYCIE IRiESD ORAZ TRYB
Bardziej szczegółowoProgram PIN Performance Road Safety Index
Program PIN Performance Road Safety Index Ciągła potrzeba poprawy brd w Unii Europejskiej Warszawa, 14 lutego 2013 Mircea Steriu, Oficer Projektu ETSC PIN Wprowadzenie do ETSC ETSC jest niezależną organizacją
Bardziej szczegółowoANNEX ZAŁĄCZNIK SPRAWOZDANIA KOMISJI DLA RADY
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 27.2.2019 r. COM(2019) 152 final ANNEX ZAŁĄCZNIK do SPRAWOZDANIA KOMISJI DLA RADY Sprawozdanie z postępu prac nad wdrażaniem zalecenia Rady z dnia 20 września 2016 r.
Bardziej szczegółowoOferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny sierpień 2017 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS)
Oferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny sierpień 2017 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS) A out (eksport) [MW] Data NTC AAC* Oferowane moce** NTC A in (import) [MW] AAC* Oferowane
Bardziej szczegółowoRola gazu w gospodarce niskoemisyjnej
Rola gazu w gospodarce niskoemisyjnej Andrzej Modzelewski RWE Polska SA 18 listopada 2010 r. RWE Polska 2010-11-17 STRONA 1 W odniesieniu do innych krajów UE w Polsce opłaca się najbardziej inwestować
Bardziej szczegółowoProjekt Rozporządzenia Komisji ustanawiającego wytyczne dotyczące pracy systemu przesyłowego energii elektrycznej SO GL
Projekt Rozporządzenia Komisji ustanawiającego wytyczne dotyczące pracy systemu przesyłowego energii elektrycznej SO GL Spotkanie otwarte Remigiusz Warzywoda, PSE S.A. Konstancin-Jeziorna, 5.07.2017 Cele
Bardziej szczegółowoWojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski, Grzegorz Wielgus
SIEĆ DYSTRYBUCYJNA OGNIWEM STRATEGICZNEJ ROZBUDOWY SYSTEMU GAZOWEGO ZWIĘKSZAJĄCEGO BEZPIECZEŃSTWO DOSTAW GAZU ZIEMNEGO ORAZ STOPIEŃ DOSTĘPU SPOŁECZEŃSTWA DO SIECI Wojciech Grządzielski, Adam Jaśkowski,
Bardziej szczegółowoEUROPEJSKIE RYBOŁÓWSTWO W LICZBACH
EUROPEJSKIE RYBOŁÓWSTWO W LICZBACH Poniższe tabele zawierają podstawowe dane statystyczne dotyczące różnych obszarów związanych ze wspólną polityką rybołówstwa (WPRyb), a mianowicie: floty rybackie państw
Bardziej szczegółowoŚWIADCZENIE RUS W SYSTEMIE ELEKTRO- ENERGETYCZNYM A WPROWADZENIE RYNKU MOCY Sesja plenarna IV. Marek Kulesa dyrektor biura TOE
ŚWIADCZENIE RUS W SYSTEMIE ELEKTRO- ENERGETYCZNYM A WPROWADZENIE RYNKU MOCY Sesja plenarna IV Marek Kulesa dyrektor biura TOE Kazimierz Dolny, 26 kwietnia 2016 r. Zakres referatu/prezentacji 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoOferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny luty 2017 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS)
Oferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny luty 2017 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS) Przyczyny ograniczeń (planowane do wyłączenia A out (eksport) [MW] A in (import) [MW] elementy
Bardziej szczegółowoKomisja prowadzi konsultacje jak z Europy zrobić lidera przejścia do Web 3.0
IP/08/1422 Bruksela, dnia 29 września 2008 r. Komisja prowadzi konsultacje jak z Europy zrobić lidera przejścia do Web 3.0 Europa może stać się liderem w przejściu do internetu następnej generacji. Komisja
Bardziej szczegółowoOferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny październik 2017 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS)
zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny październik 2017 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS) A out (eksport) [MW] Data NTC AAC* moce** NTC A in (import) [MW] AAC* moce Przyczyny ograniczeń
Bardziej szczegółowoRYNEK NEGAWATÓW. Perspektywy wdrożenia instrumentów zarządzania popytem w polskim systemie elektroenergetycznym
RYNEK NEGAWATÓW Perspektywy wdrożenia instrumentów zarządzania popytem w polskim systemie elektroenergetycznym Wojciech Lubczyński Dyrektor Projektu SMART GRID PSE Operator S.A. Konferencja EUROPOWER Warszawa,
Bardziej szczegółowoOferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny wrzesień 2016 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS)
Oferowane zdolności przesyłowe - Przetarg miesięczny wrzesień 2016 roku Przekrój techniczny PSE (50HzT+CEPS+SEPS) A out (eksport) A in (import) Przyczyny ograniczeń (wyłączenie elementów sieciowych) Data
Bardziej szczegółowoRYNEK MOCY. Autorzy: Tomasz Siewierski, Władysław Mielczarski - Politechnika Łódzka. Streszczenie
RYNEK MOCY Autorzy: Tomasz Siewierski, Władysław Mielczarski - Politechnika Łódzka Streszczenie Wprowadzenie rynku mocy nazywanego również rynkiem zdolności wytwórczych jest niezbędnym elementem zapewnienia
Bardziej szczegółowoUsługowy model zarządzania w oparciu o ITIL v3. wprowadzenie do biblioteki ITIL na prostym przykładzie
Usługowy model zarządzania w oparciu o ITIL v3 wprowadzenie do biblioteki ITIL na prostym przykładzie Plan prezentacji Krótka definicja ITIL i kilka pojęć Umowy i kontrakty SLA, OLA, UC Podstawowe publikacje
Bardziej szczegółowoDSR na rynku energii elektrycznej. Tomasz Sikorski. Jachranka, r.
DSR na rynku energii elektrycznej Tomasz Sikorski Jachranka, 28.09.2017 r. Mechanizmy konkurencji w elektroenergetyce Oczekiwane rezultaty Optymalne wykorzystywanie istniejących źródeł wytwórczych oraz
Bardziej szczegółowoEuropejski rynek gazu wdrażanie Dyrektywy UE w sprawie gazu
Europejski rynek gazu wdrażanie Dyrektywy UE w sprawie gazu Konferencja «Power Ring bezpieczeństwo europejskiego rynku energetycznego» Warszawa, Polska, 1 grudnia 2006 dr Wolfgang Kerner, DG TREN, B1 1
Bardziej szczegółowoFinansowanie inwestycji energetycznych
Finansowanie inwestycji energetycznych Szacunkowa analiza wykonalności Piotr Piela 31 marca 2010 KLUCZOWE ZAGADNIENIA 1. SZACUNKOWE POTRZEBY INWESTYCYJNE 2. STANDARDOWE STRUKTURY FINANSOWANIA 3. CZY STANDARDOWE
Bardziej szczegółowo(Tekst mający znaczenie dla EOG)
L 158/54 ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (wersja przekształcona) (Tekst mający znaczenie dla EOG)
Bardziej szczegółowoModel rynku wspierający elastyczność w kontekście zmian na poziomie EU
Model rynku wspierający elastyczność w kontekście zmian na poziomie EU Narodowe Centrum Analiz Energetycznych (NCBJ / PSE Innowacje) Interdyscyplinarny Zakład Analiz Energetycznych / NCBJ Warszawa 6 czerwca
Bardziej szczegółowoKlastry energii a Przemysł 4.0 Szansa na rozwój nowoczesnego rynku energii. Warszawa, 6 października 2016
Klastry energii a Przemysł 4.0 Szansa na rozwój nowoczesnego rynku energii Warszawa, 6 października 016 Przemysł 4.0 fundamentalnie zmienia sektor produkcyjny Warunkami jego rozwoju są technologia, wykwalifikowana
Bardziej szczegółowoRAPORT CENY CUKRU. 1. Ceny cukru w Polsce
KRAJOWY ZWIĄZEK PLANTATORÓW BURAKA CUKROWEGO 00-336 WARSZAWA, ul. Kopernika 34, tel. 22 826 41 04, fax. 22 827 74 21 NIP: 525-15-75-350 kzpbc@kzpbc.com.pl www.kzpbc.com.pl Warszawa, 30 listopada r. RAPORT
Bardziej szczegółowo2014, T.55 ss
Prace i Studia Geograficzne 2014, T.55 ss.145-1149 Witold Skomra Rządowe Centrum Bezpieczeństwa e-mail: witold.skomra@rcb.gov.pl METODYKA OCENY RYZYKA NA POTRZEBY SYSTEMU ZARZĄDZANIA KRYZYSOWEGO RZECZYPOSPOLITEJ
Bardziej szczegółowoRYNKOWE MECHANIZMY ZAPEWNIANIA DŁUGOTERMINOWEGO BEZPIECZEŃSTWA DOSTAW ENERGII
RYNKOWE MECHANIZMY ZAPEWNIANIA DŁUGOTERMINOWEGO BEZPIECZEŃSTWA DOSTAW ENERGII Autorzy: Henryk Majchrzak, Andrzej Midera, Tomasz Sikorski ("Rynek Energii" - sierpień 2015) Słowa kluczowe: wystarczalność
Bardziej szczegółowoXIV Targi Energii JACHRANKA 2017
Departament Energetyki Wdrożenie rynku mocy w Polsce stan prac i główne elementy mechanizmu Targi Energii 28 września 2017 r. Departament Energetyki Agenda Przyczyny wprowadzenia rynku mocy Prace nad wprowadzeniem
Bardziej szczegółowoRYNEK MOCY projekt rozwiązań funkcjonalnych
RYNEK MOCY projekt rozwiązań funkcjonalnych Model rynku energii w kontekście obecnej sytuacji bilansowej w KSE Eryk Kłossowski, Prezes Zarządu PSE S.A. Warszawa, 4 lipca 2016 roku Prognoza OSP bilansu
Bardziej szczegółowoPROJEKT WSPÓLNEGO SPRAWOZDANIA O ZATRUDNIENIU KOMISJI I RADY
KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 2.11.201 r. COM(201) 906 final ANNEXES 1 to ZAŁĄCZNIKI do PROJEKT WSPÓLNEGO SPRAWOZDANIA O ZATRUDNIENIU KOMISJI I RADY do komunikatu Komisji w sprawie rocznej analizy
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo elektroenergetyczne i niezawodność zasilania. Wykład I
Bezpieczeństwo elektroenergetyczne i niezawodność zasilania Wykład I 1 Bezpieczeństwo elektroenergetyczne i niezawodność zasilania - wykład mgr inż. Piotr Marchel GE pok. 206 kl. C @-mail: marchelp@ee.pw.edu.pl
Bardziej szczegółowoWymogi prawa unijnego w zakresie liberalizacji rynku gazu ziemnego
Wymogi prawa unijnego w zakresie liberalizacji rynku gazu ziemnego Przemysław Grabowski Instytut Studiów Energetycznych 1 Dlaczego dyrektywy gazowe? 2 Jednolity rynek gazu wizja Unii Europejskiej Jednym
Bardziej szczegółowoEuropejski rynek energii elektrycznej szanse i wyzwania
Europejski rynek energii elektrycznej szanse i wyzwania 05.06.2017 Najważniejsze uwarunkowania funkcjonowania KSE Największe wyzwania dla krajowego sektora energetycznego Zmiany na krajowym rynku energii
Bardziej szczegółowoRAPORT CENY CUKRU. 1. Ceny cukru w Polsce
KRAJOWY ZWĄZEK PLANTATORÓW BURAKA CUKROWEGO 00-336 WARSZAWA, ul. Kopernika 34, tel. 22 826 41 04, fax. 22 827 74 21 NP: 525-15-75-350 kzpbc@kzpbc.com.pl www.kzpbc.com.pl Warszawa, 12 lipca r. RAPORT CENY
Bardziej szczegółowoRAPORT CENY CUKRU. 1. Ceny cukru w Polsce
KRAJOWY ZWIĄZEK PLANTATORÓW BURAKA CUKROWEGO 00-336 WARSZAWA, ul. Kopernika 34, tel. 22 826 41 04, fax. 22 827 74 21 NIP: 525-15-75-350 kzpbc@kzpbc.com.pl www.kzpbc.com.pl Warszawa, 31 lipca r. RAPORT
Bardziej szczegółowoPrognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A.
Prognoza pokrycia zapotrzebowania szczytowego na moc w latach 216 235 Materiał informacyjny opracowany w Departamencie Rozwoju Systemu PSE S.A. Konstancin-Jeziorna, 2 maja 216 r. Polskie Sieci Elektroenergetyczne
Bardziej szczegółowoPOPRAWKI PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO * do wniosku Komisji
21.3.2019 A8-0042/187 Poprawka 187 Jerzy Buzek w imieniu Komisji Przemysłu, Badań Naukowych i Energii Sprawozdanie Jerzy Buzek Rynek wewnętrzny energii elektrycznej (COM(2016)0861 C8-0492/2016 2016/0379(COD))
Bardziej szczegółowoRynek mocy a nowa Polityka energetyczna Polski do 2050 roku. Konferencja Rynek Mocy - Rozwiązanie dla Polski?, 29 października 2014 r.
Rynek mocy a nowa Polityka energetyczna Polski do 2050 roku Konferencja Rynek Mocy - Rozwiązanie dla Polski?, 29 października 2014 r. 2 Cel główny Polityki energetycznej Polski do 2050 r. Tworzenie warunków
Bardziej szczegółowoPrognozowanie wielkości i struktury strumieni podróżnych z uwzględnieniem przepływów międzygałęziowych
Prognozowanie wielkości i struktury strumieni podróżnych z uwzględnieniem przepływów międzygałęziowych Andrzej Szarata Marian Konopiński 1 Warszawa, 21.03.2018 Opinie ekspertów z uzasadnieniem moim zdaniem
Bardziej szczegółowoANALIZA WPŁYWU GENERACJI WIATROWEJ NA POZIOM REZERWY MOCY W KRAJOWYM SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM
ANALIZA WPŁYWU GENERACJI WIATROWEJ NA POZIOM REZERWY MOCY W KRAJOWYM SYSTEMIE ELEKTROENERGETYCZNYM Autorzy: Zbigniew Połecki, Piotr Kacejko ("Rynek Energii" - luty 2017 r.) Słowa kluczowe: energetyka wiatrowa,
Bardziej szczegółowoCzyste energie. Sposoby rozliczeń za energię elektryczną produkowaną w instalacjach fotowoltaicznych. wykład 6. dr inż.
Czyste energie wykład 6 Sposoby rozliczeń za energię elektryczną produkowaną w instalacjach fotowoltaicznych dr inż. Janusz Teneta Wydział EAIiE Katedra Automatyki AGH Kraków 2010 Odnawialne źródła energii
Bardziej szczegółowoJednolity europejski rynek energii elektrycznej Rozwój wymiany transgranicznej: - mechanizmy - infrastruktura przesyłowa
Jednolity europejski rynek energii elektrycznej Rozwój wymiany transgranicznej: - mechanizmy - infrastruktura przesyłowa 20 maj 2015 Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Europejski rynek energii elektrycznej
Bardziej szczegółowoWdrażanie wytycznych dotyczących bilansowania (GLEB) - Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2195 Spotkanie z uczestnikami rynku
Wdrażanie wytycznych dotyczących bilansowania (GLEB) - Rozporządzenie Komisji (UE) 2017/2195 Spotkanie z uczestnikami rynku Kamil Smolira kamil.smolira@pse.pl +48 22 242 23 07 DM-WR Konstancin-Jeziorna
Bardziej szczegółowoPE-CONS 9/1/19 REV 1 PL
UNIA EUROPEJSKA PARLAMENT EUROPEJSKI RADA Bruksela, 5 czerwca 2019 r. (OR. en) 2016/0379 (COD) LEX 1936 PE-CONS 9/1/19 REV 1 ENER 15 ENV 41 CLIMA 18 COMPET 36 CONSOM 18 FISC 32 CODEC 98 ROZPORZĄDZENIE
Bardziej szczegółowoIMIGRACJA STUDENTÓW ZAGRANICZNYCH DO POLSKI - główne wnioski z raportu krajowego
IMIGRACJA STUDENTÓW ZAGRANICZNYCH DO POLSKI - główne wnioski z raportu krajowego KAROLINA ŁUKASZCZYK Europejska Sieć Migracyjna quasi agencja unijna (KE + krajowe punkty kontaktowe), dostarcza aktualnych,
Bardziej szczegółowoPorozumienie Operatorów Systemów Dystrybucyjnych i Operatora Systemu Przesyłowego w sprawie współpracy w sytuacjach kryzysowych
Porozumienie Operatorów Systemów Dystrybucyjnych i Operatora Systemu Przesyłowego w sprawie współpracy w sytuacjach kryzysowych Warszawa, 8 sierpnia 2018 r. Skutki nawałnic z sierpnia 2017 r. były katastrofalne
Bardziej szczegółowoEnergetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie
Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie 30/03/2011 Natalia Matyba PLAN PREZENTACJI I. Strategia Europa 2020 nowe kierunki działao Unii
Bardziej szczegółowoPerspektywa europejska rynku energii. Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny. Rynek Energii w Polsce r.
SPOŁECZNA RADA NARODOWEGO PROGRAMU REDUKCJI EMISJI Perspektywa europejska rynku energii Prof. Krzysztof Żmijewski Sekretarz Generalny Rynek Energii w Polsce 13.4.211 r. Warszawa Społeczna Rada NPRE Struktura
Bardziej szczegółowoZakres danych publikowanych przez GPI
Zakres danych publikowanych przez GPI I slide 1 RYNEK ENERGII ELEKTRYCZNEJ RYNEK GAZU Zakres danych publikowanych przez GPI I slide 2 Zakres publikowanych danych jest na etapie konsultacji. Zostanie doprecyzowany
Bardziej szczegółowoNC ER Warsztaty PSE SA Implementacja NC ER informacje ogólne
NC ER Warsztaty PSE SA Implementacja NC ER informacje ogólne Rafał Kuczyński rafal.kuczynski@pse.pl nr tel. 1363 DO-SOS Konstancin-Jeziorna 26 lutego 2018 r. Agenda 1. Cel Kodeksu 2. Rozporządzenie Komisji
Bardziej szczegółowoWdrażanie Kodeksów Sieci i Wytycznych informacje ogólne i uwarunkowania formalno-prawne
Wdrażanie Kodeksów Sieci i Wytycznych informacje ogólne i uwarunkowania formalno-prawne Spotkanie z uczestnikami rynku Jakub Guzikowski, PSE S.A. Konstancin-Jeziorna, 05.07.2017 Agenda 1. Informacje ogólne,
Bardziej szczegółowoRYNEK MOCY projekt rozwiązań funkcjonalnych
RYNEK MOCY projekt rozwiązań funkcjonalnych Model rynku energii w kontekście obecnej sytuacji bilansowej w KSE Eryk Kłossowski, Prezes Zarządu PSE S.A. Warszawa, 4 lipca 2016 roku Prognoza OSP bilansu
Bardziej szczegółowoMarek Kulesa dyrektor biura TOE
Wpływ nowych strategii produktowych sprzedawców na rozwój rynku energii elektrycznej w Polsce oraz zachowania odbiorców końcowych Marek Kulesa dyrektor biura TOE Jachranka, 21.10.2010 r. 1. Wybrane uwarunkowania
Bardziej szczegółowoZmiany jakości opodatkowania w UE po 2008 roku Bazyli Samojlik samojlik@onet.eu samojlik@kozminski.edu.pl
Zmiany jakości opodatkowania w UE po 2008 roku Bazyli Samojlik samojlik@onet.eu samojlik@kozminski.edu.pl b.samojlik 1 Etapy kryzysu I. Kryzys na rynkach finansowych, bankowych i poza bankowych II. III.
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Końskich sp. z o.o. INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ Cześć ogólna Tekst obowiązujący od dnia: 26.05.2017r. IRiESD Część ogólna data: Wersja: zatwierdzona
Bardziej szczegółowoBądźmy przygotowani! Zalety posiadania procedur kryzysowych
HYDROPREZENTACJE XXI 2018 Bądźmy przygotowani! Zalety posiadania procedur kryzysowych Marek Przytulski Dobre praktyki - procedury Procedury Eksploatacyjne Zarządzanie Majątkiem Sieciowym Plany Bezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoDZIEŃ DOSTAWCY. Perspektywa strategiczna rozwoju GAZ-SYSTEM. TOMASZ STĘPIEŃ Prezes Zarządu GAZ-SYSTEM S.A.
DZIEŃ DOSTAWCY Perspektywa strategiczna rozwoju GAZ-SYSTEM TOMASZ STĘPIEŃ Prezes Zarządu GAZ-SYSTEM S.A. Celem pierwszego bloku tematycznego jest przedstawienie perspektywy strategicznej rozwoju GAZ-SYSTEM
Bardziej szczegółowoWykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski
Wykorzystanie potencjału źródeł kogeneracyjnych w bilansie energetycznym i w podniesieniu bezpieczeństwa energetycznego Polski dr inż. Janusz Ryk Podkomisja stała do spraw energetyki Sejm RP Warszawa,
Bardziej szczegółowoStan wdrażania instrumentów finansowych dla przedsiębiorstw w Główne założenia odnośnie instrumentów finansowych na okres
Stan wdrażania instrumentów finansowych dla przedsiębiorstw w 2007-2013 Główne założenia odnośnie instrumentów finansowych na okres 2014-2020 Szczecin, 9 kwietnia 2013 Hanna Dudka, DG and Urban 1 Struktura
Bardziej szczegółowoSpołeczeństwo informacyjne Rola normalizacji. Jerzy Krawiec Warszawa, 2013-05-18
Społeczeństwo informacyjne Rola normalizacji Jerzy Krawiec Warszawa, 2013-05-18 Społeczeństwo informacyjne Społeczeństwo na takim etapie rozwoju techniczno-organizacyjnego, że poziom zaawansowania technologii
Bardziej szczegółowoNowy kompleksowy europejski program na rzecz umiejętności
Nowy kompleksowy europejski program na rzecz umiejętności Komitet Monitorujacy RPO Województwa Podkarpackiego Rzeszów, 21 listopada 2016 Umiejętności podstawowe Niewystarczające umiejętności czytania i
Bardziej szczegółowo