XVIII KONFERENCJA NAUKOWA IM. PROF. FRANCISZKA VENULETA TYTOŃ ALBO ZDROWIE WARSZAWA 7 8 GRUDNIA 2015R.

Transkrypt

1 XVIII KONFERENCJA NAUKOWA IM. PROF. FRANCISZKA VENULETA TYTOŃ ALBO ZDROWIE WARSZAWA 7 8 GRUDNIA 2015R. PALENIE TYTONIU I BRAK DBAŁOŚCI O NALEŻNA MASĘ CIAŁA JAKO CZYNNIK RYZYKA CHORÓB NOWOTWOROWYCH WŚRÓD STUDENTÓW UCZELNI POGRANICZA JOLANTA GŁADCZUK (doktorantka), EWA KLESZCZEWSKA (promotor pracy doktorskiej) PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA IM. PROF. EDWARDA F. SZCZEPANIKA W SUWAŁKACH WYDZIAŁ OCHRONY ZDROWIA

2 STRUKTURA LUDNOŚCI WOJEWÓDZTWA PODLASKIEGO 2014r. 1,2 mln osób zamieszkiwało województwo Podlaskie, co stanowiło 3,1% ludności kraju. Było to 14. pod względem liczby ludności województwo Polski. Populacja województwa podlaskiego w sensie demograficznym była starsza niż populacja Polski.

3 ZGONY Z POWODU CHORÓB NOWOTWOROWYCH W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM W LATACH POLSKA Nowotwory jako druga przyczyna zgonów Stanowiły 24,5% ogółu zgonów (26,0% mężczyźni; 22,8% kobiety) WOJEWÓDZTWO PODLASKIE Nowotwory jako druga przyczyna zgonów Stanowiły 24% ogółu zgonów (25,4% mężczyźni; 22,3% kobiety) Współczynnik rzeczywisty zgonów wynosił 237,8 na 100 tys. mieszkańców i był niższy od ogólnopolskiego o 2,2% Niższa umieralność mieszkańców województwa w stosunku do poziomu w całym kraju: dla ogółu osób o 4,7%, dla kobiet o 7,8%, a dla mężczyzn o 3,2%

4 ZGONY Z POWODU CHORÓB ONKOLOGICZNYCH W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM W LATACH NOWOTWORY PŁUC 22,5% ZGONÓW RAK PIERSI 13% ZGONÓW KOBIET NOWOTWORY DOLNEGO ODCINKA PRZEWODU POKARMOWEGO 12,5% ZGONÓW NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY GRUCZOŁUKROKOWEGO 9,8%ZGONÓWWŚRÓD MĘŻCZYZN RAK PĘCHERZA MOCZOWEGO 3,8% ZGONÓW =

5 PROGNOZY ZACHOROWALNOŚCI W WOJEWÓDZTWIE PODLASKIM W OKRESIE Wzrost liczby nowych przypadków nowotworów złośliwych z poziomu 5,6 tys. do 6,6 tys. 3. województwo w Polsce w porządku rosnącym Dominujące grupy nowotworów to: nowotwory gruczołukrokowego(+0,1tys.,+31%) nowotwory jelita grubego (+0,1 tys., +22%) nowotwory płuc (+0,2 tys., +19%) nowotwory piersi (+0,1 tys., +12%)

6 CZYNNIKI RYZYKA Termin ryzyko wsłowniku języka polskiego to możliwość powstania szkody, straty, niekorzystnego lub niepożądanego zdarzenia, skutków lub jako działanie, które powoduje zagrożenia dla czegoś wartościowego. Termin czynnika ryzyka odnosi się do tych czynników (zmiennych), które zwiększają prawdopodobieństwo rozwoju choroby, niepełnosprawności, zaburzeń rozwoju lub innych niepożądanych (negatywnych) stanów. Czynniki ryzyka są to możliwe do zmierzenia cechy, które wiążą się ze zwiększonymprawdopodobieństwem wystąpienia danej choroby.

7 CZYNNIKI RYZYKA NOWOTWORÓW Poszczególne nowotwory mają specyficzne czynnikiryzyka. Jednak istnieją ogólne czynniki rakotwórcze do których zaliczamy: palenie tytoniu (odpowiada za 30% nowotworów) zarówno czynne jak i bierne, 40% to styl życia (dieta 35% w tym nadmierna masa ciała; nadużywanie alkoholu oraz brak ruchu), w 10% są to infekcje bakteryjne oraz wirusowe (rozpoznane i nie) związane ogólnie ze stylem życia, szczególnie seksualnym, zanieczyszczenia środowiska stanowią zaledwie 2% wpływu, natomiast czynniki ryzyka związane z wykonywanym zawodem to około 4% a czynniki nieznane stanowią 15% wpływów na rozwój nowotworów

8 DZIAŁANIA WYDZIAŁU OCHRONY ZDROWIA PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ IM. PROF. EDWARDA F. SZCZEPANIKA W SUWAŁKACH Mając na uwadze wcześniej przedstawione dane epidemiologiczne w zakresie rozwoju schorzeń nowotworowych w województwie podlaski opracowaliśmy i realizujemy na potrzeby naszej uczelni oraz środowiska lokalnego Program Prozdrowotny na lata Nasz program prozdrowotny na lata 2013/2016 został zatwierdzony przez Senat Uczelni Uchwałą Nr 44/2013 w dniu 27 sierpnia 2013 roku. Każdego roku na posiedzeniu Rady Wydziału Ochrony Zdrowia oraz Senatu PWSZ w Suwałkach zatwierdzany jest do realizacji na dany rok akademicki program, który zakłada dokonanie oceny postaw zdrowotnych studentów, ale przede wszystkim zawiera realizowany przez cały rok program nieodpłatnych akcji skierowanych do studentów, pracowników Uczelni oraz mieszkańców naszej społeczności lokalnej.

9 Program Prozdrowotny na lata Obejmuje on dwa zasadnicze elementy: Wykonywanie corocznie ankiet metodą one line wśród studentów naszej uczelni i w ramach współpracy Międzynarodowych Wirtualnych Zespołów Badawczych wśród studentów PWSZ w Suwałkach, Uniwersytetu Medycznego we Lwowie (Ukraina) oraz Państwowe Uniwersytetu im. Janki Kupały w Grodnie (Bałoruś) dotyczących stylu życia i działań o charakterze profilaktycznym Prowadzenie działań promujących zdrowy styl życia wformieróżnorodnych działań prozdrowotnych

10 DZIAŁANIA WYDZIAŁU OCHRONY ZDROWIA PAŃSTWOWEJ WYŻSZEJ SZKOŁY ZAWODOWEJ IM. PROF. EDWARDA F. SZCZEPANIKA W SUWAŁKACH Liczba studentów palących tytoń

11 PROGRAM PROFILAKTYCZNY PWSZ Suwałki Działania antynikotynowe ROK AKADEMICKI 2014/2015 Światowy Dzień Rzucania Palenia akcja antynikotynowa ( r.) prowadzona była w scenerii bilbordów promujących niepalenie, białych i zielonych baloników z napisem NIE PALĘ, plakatów samodzielnie przygotowanych i wydrukowanych przez studentów. Działania prowadzono we współpracy zbiałostockim Centrum Onkologii im. Marii Składowskiej Curie oraz z Narodowym Funduszem Zdrowia Podlaski Oddział w Białymstoku i Delegaturą wsuwałkach.

12 PROGRAM PROFILAKTYCZNY PWSZ Suwałki Działania antynikotynowe ROK AKADEMICKI 2014/2015 Światowy Dzień Zdrowia celem kampanii prowadzonej w dniach r r. było poszerzenie wiedzy na temat skutków szkodliwości palenia tytoniu, nadmiernego picia alkoholu, ciągłego stresu, dopalaczy itp. Uświadomienie studentom, że ww. czynniki powodują uzależnienie, propagowanie zdrowego stylu życia. Działania na rzecz osób uzależnionych i współuzależnionych. Przez cały tydzień trwania kampanii uczelnia była oplakatowana z wielkim bilbordem zawierającym przewodnie hasło kampanii: Zdrowie źródłem osobistego i zbiorowego sukcesu ; Zdrowie źródłem Twojego i Naszego sukcesu. Emitowanie spotów przygotowanych przez studentów wg różnych scenariuszy: szkodliwości palenia, propagowanie zdrowego stylu życia, rozmowy ze specjalistą chorób płuc. W dniu r. organizatorzy kampanii wręczali studentom i pracownikom ulotki.

13 Analizując pomiary masy ciała wśród studentów poszczególnych uczelni zauważono rozbieżność tych wyników. Najbardziej niekorzystne zjawisko zauważono wśród studentów Suwalskiej uczelni, a najlepiej przedstawiały się wyniki wskazań studentów z Grodna. Dlatego dla studentów z Suwałk w dalszych badaniach wykonano macierz korelacji.

14 Zauważamy stosunkowo wysokie zainteresowanie pomiarami masy ciała dla wszystkich analizowanych grup studentów tym bardziej, że według raportu WHO właśnie nadmierna masa ciała i jej zdrowotne konsekwencje są uznawane za jedną z głównych przyczyn umieralności w krajach rozwiniętych.

15 Palenie tytoniu zarówno czynne jak i bierne wywiera negatywny wpływ na organizm. Mając to na uwadze przeanalizowano wypowiedzi studentów analizując odpowiedzi regularnych palaczy oraz częstość wykonywania przez nich badań: morfologia, badanie ogólne moczu, cholesterol/trójglicerydy, poziom glukozy we krwi, pomiar ciśnienia tętniczego krwi. Niestety nie wykazano koleracji pomiędzy pomiarem ciśnienia tętniczego krwi i pomiarem glukozy we krwi u palących studentów (choć jest to ważny element prewencji, wskazany u palaczy).

16 Wyniki analizy wykazały, że studentki najczęściej wykonują pomiar masy ciała 70,5%, pomiar ciśnienia tętniczego krwi 57%, samobadanie piersi 36,6%. Są one wykonywane przez respondentki 2 razy w ciągu roku.

17 Najchętniej wykonywanymi badaniami wśród mężczyzn są: pomiar masy ciała 52,8%, kontrolne wizyty u stomatologa 39,6%, oraz pomiar ciśnienia tętniczego krwi 41,6%. Raz w roku największa liczba osób wykonuje morfologię krwi 32,2% oraz co 2 3 lata pomiar poziomu cukru we krwi 32,0%.

18 CZY WARTO.? Między 16 a 24 r.ż. następuje wypracowanie indywidualnego systemu wartości a zainteresowanie zdrowiem wykazuje pozytywny wpływ na jego zachowanie w późniejszym życiu. Absolwenci uczelni zajmując często znaczące pozycje społeczne wywierają istotny wpływna kształtowanie postaw w tym również zdrowotnych i o charakterze profilaktycznym. Dlatego działania podjęte w ramach Programu Prozdrowotnego na lata w PWSZ w Suwałkach pozwalają oddziaływać na młode pokolenie kształtując ich postawy prozdrowotne, co powinno wpłynąć na poprawę stanu zdrowia przyszłychpokoleń.

19 Profilaktyka chorób nowotworowych u kobiet konferencja w PWSZ w Suwałkach PAŹDZIERNIK 2 Niska świadomość badań profilaktycznych to jedna z przyczyn zachorowalności na raka wśród kobiet. Cztery godziny merytorycznej dyskusji i piętnastu specjalistów m. in. z PWSZ w Suwałkach, Białostockiego Centrum Onkologii i Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Populacyjny Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi tak przedstawia się w liczbach konferencja pt.: Profilaktyka chorób nowotworowych u kobiet, która odbyła się w Auli Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. prof. Edwarda F. Szczepanika w Suwałkach. Program: Przywitanie Gości i otwarcie konferencji, prof. dr hab. Jerzy Sikorski Rektor PWSZ w Suwałkach Wybrane aspekty profilaktyki chorób nowotworowych w Polsce mgr Jolanta Gładczuk, dr hab. Ewa Kleszczewska,,dr Ewa Fejfer Wirbał PWSZ w Suwałkach Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych mgr Katarzyna Maksimowicz kierownik Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego Populacyjny program wczesnego wykrywania raka szyjki macicy prof. dr hab. Piotr Knapp Profilaktyka, wczesne wykrycie i leczenie raka piersi dr n. med. Elwira Matuszewska Badanie zachowań prozdrowotnych kobiet 50+ dr n. med. Zbysław W. Grajek, dr hab. Ewa Kleszczewska, mgr Katarzyna Maksimowicz, lic. piel. Katarzyna Matyskiel (studenckie Koło Naukowe Pro Medica ) Profilaktyka chorób nowotworowych narządów rodnych dr Agnieszka Wojno Radykalne zabiegi w raku jajnika współpraca ginekologa oraz chirurga dr n. med. Jerzy Łukaszewicz, dr n. med. Piotr Wojskowicz, prof. dr hab. med. Piotr Knapp. prof. dr hab. med. Jacek Dadan Profilaktyczne Programy Zdrowotne realizacja w województwie podlaskim, Rzecznik Prasowy Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ Międzynarodowe działania prozdrowotne prowadzone w ramach Programu Profilaktycznego na lata Grodno 2015 dr hab. Małgorzata Knaś, dr hab. Ewa Kleszczewska, dr Andrzej Szpakow Prezentacje działań profilaktycznych gości zagranicznych, dyskusja oraz podsumowanie konferencji, dr hab. Ewa Kleszczewska, prof. dr hab. Piotr Knapp

20 Profilaktyka chorób nowotworowych u kobiet konferencja w PWSZ w Suwałkach

21 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ