2010 VI WROCŁAW BISKUPIN

Transkrypt

1 ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT WROCŁAW UNIVERSITY Rocznik: 3 Numer: VI BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN WROCŁAW BISKUPIN UL. KOSIBY 6/8, WROCŁAW, POLSKA Współrzędne geograficzne (coordinates): 17º05 E 51º07 N Wysokość nad poziomem morza (altitude): 116,3 m Wydawca: Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr. ul. Kosiby 6/8, Wrocław. Tel , Fax: mail: info@meteo.uni.wroc.pl, www: Redakcja (editors): Anetta Drzeniecka- Osiadacz, Michał Godek, Magdalena Korzystka, Hanna Ojrzyńska, Małgorzata Pietras, Piotr Ropuszyński, Tymoteusz Sawiński, Sebastian Sikora, Małgorzata Werner Copyright by Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery Uniwersytetu Wrocławskiego Biuletyn w całości ani we fragmentach nie może być powielany ani rozpowszechniany za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych, w tym również nie może być umieszczany ani rozpowszechniany w postaci cyfrowej, zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.

2 Bieżąca sytuacja meteorologiczna: VI.2010 Wyjaśnienia (explanations): T Temperatura powietrza Air temperature Tmax Temperatura maksymalna Maximum temperature Tmin Temperatura minimalna Minimum temperature Tmin5 Temperatura minimalna przy gruncie Minimum temperature near the ground U e Wilgotność względna Ciśnienie pary wodnej Relative humidity Vapour pressure P Ciśnienie atmosferyczne na poziomie stacji Atmospheric pressure at station level V Prędkość wiatru Wind speed α Kierunek wiatru Wind direction R Dobowa suma opadu Precipitation HS Wysokość pokrywy śnieżnej Snow depth SD Usłonecznienie Sunshine duration PM 2.5 Stężenie pyłu zawieszonego PM 2.5 PM 2.5 concentration STI Wskaźnik temperatury odczuwalnej Subjective Temperature Index HSI Wskaźnik stresu cieplnego Heat Stress Index TSWT Biotermiczny typ pogody Thermal Sensation Weather Type -999 Brak danych No data m Średnia dobowa Daily mean Zjawisko nie wystąpiło Lack of phenomenon Czas podawany w biuletynie jest czasem UTC. UTC time is used in the bulletin. Wskaźniki STI, HSI i TSWT zostały wyliczone wg programu BioKlima 1 STI, HSI and TWST are calculated with the BioKlima software 1 Oznaczenia TSWT (TSWT codes): -3 Bardzo zimno Very cold -2 Zimno Cold -1 Chłodno Cool 0 Komfortowo Comfortable 1 Ciepło Warm 2 Gorąco Hot 3 Bardzo gorąco Very hot Oznaczenia HSI (HSI codes): <=-20 Stres chłodu Slight cool stress Warunki termonaturalne Thermoneutral conditions Umiarkowany stres gorąca Slight & moderate heat stress Silny stres gorąca Intensive heat stress B. silny stres gorąca Very intensive heat stress Max. stres gorąca Maximal heat stress >100 Niebezpieczeństwo przegrzania organizmu Hazard of an organism overheating 1 Błażejczyk K., Błażejczyk M., 2007, BioKlima for Windows wersja 2.5, program komputerowy 2

3 Dzień Tabela 1. Temperatura powietrza (T), wilgotność względna (U) i ciśnienie atmosferyczne (P) Table 1. Air temperature (T), relative humidity (U) and atmospheric pressure (P) Current weather: VI.2010 T [ o C] U [%] P [hpa] Tm Tmax Tmin Tmin Um Pm

4 Dzień Bieżąca sytuacja meteorologiczna: VI.2010 Tabela 2. Prędkość (V) i kierunek (α) wiatru, dobowa suma opadu (R), wysokość pokrywy śnieżnej (HS) i usłonecznienie (SD) Table 2. Wind speed (V) and direction (α), daily precipitation (R), snow cover depth (HS) and sunshine duration (SD) V [m/s] α [1-32] Vm Vmax H Doba * R [mm] : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : *) Przeważający kierunek wiatru w ciągu doby HS [cm] SD [h] 4

5 Dzień Current weather: VI.2010 Tabela 3. Stężenie pyłu zawieszonego (PM2.5), wskaźnik temperatury odczuwalnej (STI), ochładzania wiatrem (HSI) i biotermiczny typ pogody (TSWT) Table 3. Particulate matter air concentrations (PM2.5), subjective temperature index (STI), wind chill temperature (HSI) and thermal sensation weather type (TSWT) PM2.5 [ g m -3 ] STI [ o C] HSI [ o C] TSWT <= >100 2 PM2.5m PM2.5max Procent pomiarów minutowych w danej klasie 5

6 Bieżąca sytuacja meteorologiczna: VI.2010 Tabela 4. Dni charakterystyczne (w nawiasie informacja dla wielolecia ) Table 4. Number of days with threshold value (in brackets values for the period) Przymrozkowe (Tmin < 0 o C) 0 (0) Mroźne (Tmax < 0 o C) 0 (0) Bardzo mroźne (Tmin < -10 o C) 0 (0) Gorące (Tmax > 25 o C) 10 (8) Upalne (Tmax > 30 o C) 3 (2) R > 1 mm 5 (9) R > 10 mm 0 (2) Liczba dni z pokrywą śnieżną 0 (0) Tabela 5. Wielkości miesięczne na tle wielolecia referencyjnego oraz wielolecia (seria pomiarowa dla stacji Wrocław -Biskupin). Table 5. Monthly data vs. long term means: (climatic normal) and (all Wrocław - Biskupin records). T [ºC] P [hpa] V [m s -1 ] Średnia Average Maksimum Maximum Minimum Średnia Average Maksimum Maximum Tm T max T min Tm T max Tm T min Pm P max Minimum P min Średnia Average Maksimum Maximum Suma Sum Vm * Vm * V max * R 69.3** 78.4** 33.0 R [mm] Maksimum dobowe R Daily maximum *) Inna, w porównaniu z wieloleciem i , metoda pomiaru prędkości wiatru (okres i pomiary tachometryczne, od grudnia 2008 pomiar anemometrem akustycznym). **) Średnia suma miesięczna dla wielolecia. 6

7 Current weather: VI.2010 Ryc. 1. Częstość (a) i prędkość (b) wiatru w kierunkach oraz stężenie pyłu zawieszonego PM2.5 w zależności od kierunku wiatru (c) Fig. 1. Wind direction frequency (a), wind speed (b) and PM2.5 air concentrations for a given wind direction (c) 7

8 Bieżąca sytuacja meteorologiczna: VI.2010 a) b) c) Ryc. 2. Średnie dobowe ciśnienie atmosferyczne i prędkość wiatru (a), średnia dobowa, minimalna i maksymalna temperatura powietrza (b), wilgotność względna, ciśnienie pary wodnej i dobowa suma opadu atmosferycznego (c) Fig. 2. Daily average air pressure and wind speed (a), daily average air temperature (b), relative humidity, vapour pressure and daily precipitation sums (c) 8

9 Current weather: VI.2010 a) b) Ryc. 3. Średnie dobowe stężenie pyłu PM2.5 i dobowe sumy opadu atmosferycznego (a), godzinowe wielkości stężenia pyłu zawieszonego PM2.5 (b) Fig. 3. Daily average air concentrations of PM2.5 and daily precipitation sums (a), hourly average PM2.5 concentrations (b) Ryc. 4. Kumulowana suma opadu atmosferycznego Fig. 4. Cumulative sum of daily precipitation 9

10 Komentarz obserwatora do sytuacji pogodowej: Bieżąca sytuacja meteorologiczna: VI.2010 Czerwiec 2010 był miesiącem wyjątkowo ciepłym. Średnia miesięczna temperatura powietrza była o 1,3 C wyższa od przeciętnej dla tego miesiąca, wynoszącej 16,7 C, zanotowano również większą liczbę dni gorących i upalnych (tab. 4). Ponadto, przez 20 dni miesiąca średnie temperatury dobowe były wyższe od średnich dobowych obliczonych dla wielolecia referencyjnego W przebiegu analizowanego okresu najwyraźniej zaznaczył się epizod trwający od 5 do 12.06, podczas którego wystąpiły najwyższe w skali miesiąca temperatury powietrza, przekraczające nawet 30 C (przy średniej dla całego okresu wynoszącej 21,7 C). Sytuacja taka związana była z uformowaniem się na wschód od Polski układu wysokiego ciśnienia, który blokując przemieszczanie się niżów z zachodu wymuszał jednocześnie transfer nad Europę Środkową mas gorącego i niosącego duży ładunek wilgoci powietrza zwrotnikowego z obszaru śródziemnomorskiego. Jednym z efektów wzrostu temperatury oraz zawartości pary wodnej w powietrzu, przy występujących równocześnie niewielkich prędkościach wiatru, było znaczące pogorszenie się wskaźników biometeorologicznych podczas trwania omawianego epizodu (tab. 3). W drugiej dekadzie miesiąca oraz w pierwszych dniach trzeciej dekady wyraźniej zaznaczała się aktywność cyrkulacji zachodniej i związanych z nią układów niżowych. Sytuacja taka spowodowała przede wszystkim spadek temperatury powietrza oraz wystąpienie opadów frontalnych ( ), wywołanych oddziaływaniem niżów, przemieszczających się z obszaru atlantyckiego nad Skandynawię i dalej w kierunku wschodnim. Początek kolejnego okresu upałów przypadł na końcówkę miesiąca i związany był z rozwojem układów wyżowych nad Europą Centralną i Wschodnią. Przyniosły one pogodę bezchmurną i upalną w dzień (maksima temperatury przekraczały 25 C) i ochłodzenia w nocy, z minimami temperatury od 10 do 13 C. Oprócz okresów upalnych, na uwagę zasługuje również sytuacja, która wystąpiła w pierwszych dniach miesiąca (od 1 do 4.06). W tym czasie obszar Polski znajdował się pod wpływem niżu, przemieszczającego się trasą południową w kierunku wschodnim. Podobnie jak wcześniejsze tego typu epizody (patrz np. komentarz do sytuacji pogodowej z maja 2010) przyniósł on bardzo obfite opady o charakterze ciągłym na południu Polski, zwłaszcza w terenie górskim. We Wrocławiu nie zanotowano w tym czasie obfitych opadów (patrz rys. 2c), ale w obszarze sudeckim wysokość opadu przekraczała 40 mm, a lokalnie nawet 70 mm na dobę. Epizod ten spowodował znaczące wezbrania i przejście drugiej (po powodzi majowej) fali powodziowej w dorzeczach Odry i Wisły. Wystąpienie tego epizodu potwierdza zaznaczającą się wyraźnie od października 2009 tendencję, związaną z osłabieniem nad obszarem Polski cyrkulacji zachodniej i wyraźnym wzrostem częstotliwości napływu mas powietrza z sektora południowego i południowo-wschodniego. Opracował: Tymoteusz Sawiński 10