PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

Transkrypt

1 Politechnika Częstochowska, Wydział Zarządzania Nazwa przedmiotu: Ekonomia Ekonomy Kierunek: Rodzaj przedmiotu: obieralny Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia Matematyka Poziom kwalifikacji: I stopnia Liczba godzin/tydzień: W, C Semestr: IV Liczba punktów: 3 ECTS PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE I. KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU C. Przedstawienie i omówienie podstawowych kategorii makroekonomicznych. C. Przedstawienie zagadnień i modeli współczesnej mikroekonomii, wyjaśnienie funkcjonowania rynków i podmiotów gospodarczych w skali mikroekonomicznej. C3. Przekazanie wiedzy pozwalającej na opis i interpretację zjawisk ekonomicznych oraz realnych problemów gospodarczych. WYMAGANIA WSTĘPNE W ZAKRESIE WIEDZY, UMIEJĘTNOŚCI I INNYCH KOMPETENCJI. Wiadomości według programów nauczania szkół średnich w zakresie matematyki oraz wiedzy o społeczeństwie. EFEKTY KSZTAŁCENIA EK - i posługuje się kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii. EK - Student wykorzystuje znajomość teorii mikroekonomicznych do interpretowania problemów praktyki gospodarczej oraz do oceny racjonalności i determinantów decyzji podejmowanych przez podmioty gospodarcze. EK 3 - Student potrafi omówić podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego.

2 EK 4 - Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić politykę fiskalną państwa. EK 5 - Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. EK 6 - i interpretuje wyniki rozwiązywanych zadań i potrafi wyciągać wnioski w odniesieniu do praktyki gospodarki rynkowej. TREŚCI PROGRAMOWE Forma zajęć WYKŁADY 30 godzin W - Podstawowe kategorie ekonomiczne (definicja ekonomii, mikroekonomii, pojęcia ekonomii pozytywnej, normatywnej). Główne nurty ekonomiczne. Proces gospodarowania (potrzeby, produkcja, podział, wymiana, konsumpcja). Czynniki produkcji (praca, ziemia, kapitał). W - Ograniczoność zasobów a decyzje ekonomiczne (problem rzadkości zasobów i technologii, alokacja zasobów, krzywa możliwości produkcyjnych, koszt alternatywny). Racjonalność gospodarcza (racjonalność rzeczywista i proceduralna). Konieczność dokonywania wyborów, korzyści i koszty. Zasada optymalizacji decyzji. W 3 - Ogólna charakterystyka gospodarki rynkowej (wymiana i rynek, mechanizm rynkowy, model gospodarki rynkowej, gospodarka mieszana). Elementy rynku: popyt, podaż, cena. Zachowanie organizacji na rynku. W 4 - Popyt, prawo popytu, czynniki wpływające na rozmiary popytu: dochody konsumentów, gusty i preferencje, substytuty i dobra komplementarne, przewidywanie cen relatywnych, liczba ludności, efekty naśladownictwa i demonstracji. W 5 - Podaż, prawo podaży, czynniki wpływające na rozmiary podaży: ceny czynników produkcji, technologia, podatki i subsydia, przewidywanie cen, ilość przedsiębiorstw w gałęzi. W 6 - Cena równowagi - model statyczny (równowaga rynkowa przypadki szczególne, równowaga rynkowa w praktyce, równowaga rynkowa - statyka porównawcza). W 7 - Elastyczność cenowa popytu (pojęcie elastyczności, elastyczność łukowa i punktowa, metody mierzenia elastyczności punktowej, nachylenie krzywej popytu a elastyczność, determinanty elastyczności cenowej popytu: występowanie substytutów, znaczenie dobra w dochodzie konsumenta, czynnik czasu). Elastyczność a przychody przedsiębiorstw. Przychód całkowity, przeciętny i marginalny. Elastycznośc mieszana popytu. W 8 - Elastyczność dochodowa popytu. Dobra: normalne i podrzędne, podstawowe i luksusowe. Prawo oraz krzywe Engla. Elastyczność mieszana popytu. Elastyczność cenowa podaży. W 9 - Teoria konsumenta (konsument jako podmiot gospodarujący, użyteczność miarą zadowolenia z konsumpcji, użyteczność całkowita i marginalna, system preferencji konsumenta). Teoria konsumenta (krzywa obojętności konsumenta i jej cechy, marginalna stopa substytucji MSS, MSS a nachylenie krzywej obojętności, prawo malejącej MSS, ograniczenia wyboru konsumenta, ograniczenie budżetu, optimum konsumenta, zmiany dochodów konsumenta, zmiany cen dóbr). Liczba godzin

3 W 0 - Podstawy decyzji ekonomicznych producenta. Koszty produkcji oraz ich klasyfikacja (znaczenie kosztów produkcji, koszty prywatne i społeczne, alternatywne, rachunkowe i ekonomiczne, koszty w krótkim i długim okresie czasu). Funkcje kosztów produkcji. Koszty: stałe, zmienne, całkowite, marginalne. Koszty produkcji - Zależności KZP-PP oraz KM-PM. Koszty produkcji - prezentacja geometryczna. Próg rentowności (założenia, definicje, próg rentowności ilościowy, wartościowy i procentowy). W - Formy rynku: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol. W Tworzenie i podział dochodu narodowego w systemie rynkowym. Podstawowe pojęcia związane z dochodem narodowy kraju. Proces tworzenia i podziału dochodu narodowego. Wartość dodana, produkt globalny, wartość przeniesiona. Struktura przepływów międzygałęziowych W. Leontiefa. Podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. W 3. Podstawowe zależności agregatowe w ekonomii keynesowskiej. Zależności pomiędzy oszczędnościami a inwestycjami. Oszczędności i konsumpcja jako funkcja dochodu narodowego. Pojęcie mnożnika inwestycyjnego i jego wpływ na przyrost dochodu narodowego. Składniki globalnego popytu a poziom dochodu narodowego. W 4 Budżet i polityka fiskalna. Rola budżetu w gospodarce rynkowej. Rodzaje wpływów i wydatków budżetowych. Podatki bezpośrednie i pośrednie. Sposoby finansowania deficytu budżetowego. Wpływ podatków i wydatków budżetu państwa na poziom wytwarzanego dochodu narodowego. W 5 - Równowaga makroekonomiczna klasyczna i keynesowska. Podstawowe założenia szkoły neoklasycznej i szkoły Keynesa. Spór o teorię równowagi ogólnej zagregowanego popytu i zagregowanej podaży. W 6 - Pieniądz w gospodarce rynkowej. Podstawowe funkcje pieniądza. System bankowy. Czynniki wyznaczające podaż pieniądza. Środki regulacji dopływu i odpływu pieniądza w obiegu. Popyt na pieniądz. Równowaga na rynku pieniądza. W 7 - Inflacja jako problem makroekonomiczny. Istota i rodzaje inflacji. Pomiar inflacji. Skutki i sposoby zmniejszania inflacji. Kształt i interpretacja krzywej Philipsa. Analiza inflacji w relacjach do innych problemów ekonomicznych. W 8 - Rynek pracy w wymiarze makroekonomicznym. Teoretyczne podstawy form bezrobocia. Równowaga na rynku pracy. Ekonomiczne i społeczne skutki bezrobocia. Polityka państwa na rynku pracy. Sposoby walki z bezrobociem. Analiza bezrobocia w kontekście innych problemów makroekonomicznych. W 9 Cykl koniunkturalny w gospodarce rynkowej. Wzrost i rozwój gospodarczy. Klasyczny cykl koniunkturalny i charakterystyka jego faz. Przyczyny cyklu koniunkturalnego. W 0 - Otwarta gospodarka rynkowa. Cechy gospodarki otwartej. Korzyści z wymiany z zagranicą - teoria kosztów komparatywnych. Pojęcie i struktura bilansu płatniczego. Polityka kursu walutowego a równowaga zewnętrzna gospodarki. 3

4 Forma zajęć ĆWICZENIA 30 godzin C Wprowadzenie do mikroekonomii (definicja ekonomii, mikroekonomii, pojęcia ekonomii pozytywnej, normatywnej). Główne nurty ekonomiczne. Proces gospodarowania (potrzeby, produkcja, podział, wymiana, konsumpcja). Czynniki produkcji (praca, ziemia, kapitał). C - Ograniczoność zasobów a decyzje ekonomiczne (problem rzadkości zasobów i technologii, alokacja zasobów, krzywa możliwości produkcyjnych, koszt alternatywny). Racjonalność gospodarcza (racjonalność rzeczywista i proceduralna). Konieczność dokonywania wyborów, korzyści i koszty. Zasada optymalizacji decyzji. C 3 - Ogólna charakterystyka gospodarki rynkowej (wymiana i rynek, mechanizm rynkowy, model gospodarki rynkowej, gospodarka mieszana). Elementy rynku: popyt, podaż, cena. Zachowanie organizacji na rynku. C 4 - Popyt, prawo popytu, czynniki wpływające na rozmiary popytu: dochody konsumentów, gusty i preferencje, substytuty i dobra komplementarne, przewidywanie cen relatywnych, liczba ludności, efekty naśladownictwa i demonstracji. C 5 - Podaż, prawo podaży, czynniki wpływające na rozmiary podaży: ceny czynników produkcji, technologia, podatki i subsydia, przewidywanie cen, ilość przedsiębiorstw w gałęzi. W 6 - Cena równowagi - model statyczny (równowaga rynkowa przypadki szczególne, równowaga rynkowa w praktyce, równowaga rynkowa - statyka porównawcza). W 7 - Elastyczność cenowa popytu (pojęcie elastyczności, elastyczność łukowa i punktowa, metody mierzenia elastyczności punktowej, nachylenie krzywej popytu a elastyczność, determinanty elastyczności cenowej popytu: występowanie substytutów, znaczenie dobra w dochodzie konsumenta, czynnik czasu). Elastyczność a przychody przedsiębiorstw. Przychód całkowity, przeciętny i marginalny. Elastycznośc mieszana popytu. C 8 - Elastyczność dochodowa popytu. Dobra: normalne i podrzędne, podstawowe i luksusowe. Prawo oraz krzywe Engla. Elastyczność mieszana popytu. Elastyczność cenowa podaży. C 9 - Teoria konsumenta (konsument jako podmiot gospodarujący, użyteczność miarą zadowolenia z konsumpcji, użyteczność całkowita i marginalna, system preferencji konsumenta). Teoria konsumenta (krzywa obojętności konsumenta i jej cechy, marginalna stopa substytucji MSS, MSS a nachylenie krzywej obojętności, prawo malejącej MSS, ograniczenia wyboru konsumenta, ograniczenie budżetu, optimum konsumenta, zmiany dochodów konsumenta, zmiany cen dóbr). C 0 - Podstawy decyzji ekonomicznych producenta. Koszty produkcji oraz ich klasyfikacja (znaczenie kosztów produkcji, koszty prywatne i społeczne, alternatywne, rachunkowe i ekonomiczne, koszty w krótkim i długim okresie czasu). Funkcje kosztów produkcji. Koszty: stałe, zmienne, całkowite, marginalne. Koszty produkcji - Zależności KZP-PP oraz KM-PM. Koszty produkcji - prezentacja geometryczna. Próg rentowności (założenia, definicje, próg rentowności ilościowy, wartościowy i procentowy). C - Formy rynku: konkurencja doskonała, konkurencja monopolistyczna, oligopol, monopol. C Tworzenie i podział dochodu narodowego w systemie rynkowym. Podstawowe pojęcia związane z dochodem narodowy kraju. Proces tworzenia i podziału dochodu narodowego. Wartość dodana, produkt globalny, wartość przeniesiona. Struktura przepływów międzygałęziowych W. Leontiefa. Podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Ruch okrężny strumieni dochodów i wydatków. Liczba godzin 4

5 C 3. Podstawowe zależności agregatowe w ekonomii keynesowskiej. Zależności pomiędzy oszczędnościami a inwestycjami. Oszczędności i konsumpcja jako funkcja dochodu narodowego. Pojęcie mnożnika inwestycyjnego i jego wpływ na przyrost dochodu narodowego. Składniki globalnego popytu a poziom dochodu narodowego. C 4 Budżet i polityka fiskalna. Rola budżetu w gospodarce rynkowej. Rodzaje wpływów i wydatków budżetowych. Podatki bezpośrednie i pośrednie. Sposoby finansowania deficytu budżetowego. Wpływ podatków i wydatków budżetu państwa na poziom wytwarzanego dochodu narodowego. C 5 - Równowaga makroekonomiczna klasyczna i keynesowska. Podstawowe założenia szkoły neoklasycznej i szkoły Keynesa. Spór o teorię równowagi ogólnej zagregowanego popytu i zagregowanej podaży. C 6 - Pieniądz w gospodarce rynkowej. Podstawowe funkcje pieniądza. System bankowy. Czynniki wyznaczające podaż pieniądza. Środki regulacji dopływu i odpływu pieniądza w obiegu. Popyt na pieniądz. Równowaga na rynku pieniądza. C 7 - Inflacja jako problem makroekonomiczny. Istota i rodzaje inflacji. Pomiar inflacji. Skutki i sposoby zmniejszania inflacji. Kształt i interpretacja krzywej Philipsa. Analiza inflacji w relacjach do innych problemów ekonomicznych. C 8 - Rynek pracy w wymiarze makroekonomicznym. Teoretyczne podstawy form bezrobocia. Równowaga na rynku pracy. Ekonomiczne i społeczne skutki bezrobocia. Polityka państwa na rynku pracy. Sposoby walki z bezrobociem. Analiza bezrobocia w kontekście innych problemów makroekonomicznych. C 9 Cykl koniunkturalny w gospodarce rynkowej. Wzrost i rozwój gospodarczy. Klasyczny cykl koniunkturalny i charakterystyka jego faz. Przyczyny cyklu koniunkturalnego. C 0 - Otwarta gospodarka rynkowa. Cechy gospodarki otwartej. Korzyści z wymiany z zagranicą - teoria kosztów komparatywnych. Pojęcie i struktura bilansu płatniczego. Polityka kursu walutowego a równowaga zewnętrzna gospodarki. C Sprawdzian wiadomości NARZĘDZIA DYDAKTYCZNE. prezentacje projektor multimedialny. kopiowane materiały dydaktyczne 3. ćwiczenia rachunkowe do samodzielnego wykonania i interpretacji 4. artykuły prasowe 5. podręczniki i skrypty 5

6 SPOSOBY OCENY ( F FORMUJĄCA, P PODSUMOWUJĄCA) F. Kolokwia śródsemestralne F. Zadania ćwiczeniowe indywidualne F3. Ocena pracy w grupach analiza i interpretacja zadań rachunkowych P. Kolokwium zaliczeniowe pisemne OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Godziny kontaktowe z prowadzącym Zapoznanie się ze wskazaną literaturą Obecność na konsultacjach Przygotowanie do zaliczenia Suma SUMARYCZNA LICZBA PUNKTÓW ECTS DLA PRZEDMIOTU Liczba punktów ECTS, która student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału prowadzącego Liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym Średnia liczba godzin na zrealizowanie aktywności 30W 30C 60h 5 h 3 h 7h 75 h 3 ECTS,5 ECTS,6 ECTS LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA Literatura podstawowa:. M. Nasiłowski, System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Key Text, Warszawa 006. E. Sitek (red.), Mikroekonomia. Materiały dydaktyczne, wyd. P.Cz., Częstochowa B. Czarny, Wstęp do ekonomii, PWE, Warszawa

7 Literatura uzupełniająca:. P. Samuelson, W. Nordhaus, Ekonomia tom i, PWN, Warszawa M. Rekowski: Mikroekonomia, wyd. Marek Rekowski, Poznań 005 PROWADZĄCY PRZEDMIOT ( IMIĘ, NAZWISKO, ADRES ). dr inż. Anna Lemańska-Majdzik (lemanska@zim.pcz.czest.pl). dr Olga Ławińska (olawinska@op.pl) 3. dr inż. Iwona Gorzeń-Mitka (iwona.mitka@zim.pcz.czest.pl) 4. dr inż. Monika Sipa (monikasipa@gmail.com) MACIERZ REALIZACJI I WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Efekt kształcenia Odniesienie danego efektu do efektów zdefiniowanych dla kierunku Matematyka Cele przedmiotu Treści programowe Narzędzia dydaktyczne Sposób oceny EK EK EK3 EK4 EK5 EK6 KMF_W0,KMF_W0, KMF_U0, KMF_U0, K_K0, K_K03 KMF_W0,KMF_W0, KMF_U0, KMF_U0, K_K0, K_K03 KMF_W0,KMF_W0, KMF_U0, KMF_U0, K_K0, K_K03 KMF_W0,KMF_W0, KMF_U0, KMF_U0, K_K0, K_K03 KMF_W0,KMF_W0, KMF_U0, KMF_U0, K_K0, K_K03 KMF_W0,KMF_W0, KMF_U0, KMF_U0, K_K0, K_K03 C, C W-, L-9 C, C3 W-5, W, L-3, L8-9 C, C3 W, W6-7, L, L4-5, L9 C, C3 W, W8-9, C, L6, L9 C, C3 W, W0-, L, L7-9 C, C, C3 W-, L-9,, 3, 4 F, F, F3, P, P,, 3, 4, 5 F, F, F3, P,, 3, 4,5 F, F, F3, P,, 3, 4, 5 F, F, F3, P,, 3, 4, 5 F, F, F3, P,, 3, 4, 5 F, F, F3, P 7

8 II. FORMY OCENY - SZCZEGÓŁY EK Student nie rozumie i nie posługuje się kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii Na ocenę Na ocenę 3 Na ocenę 4 Na ocenę 5 EK Student nie wykorzystuje znajomości teorii mikroekonomicznych do interpretowania problemów praktyki gospodarczej oraz do oceny racjonalności i determinantów decyzji podejmowanych przez podmioty gospodarcze. EK 3 Student nie potrafi przedstawić kategorii produktu i dochodu narodowego. EK 4 Student nie potrafi wyjaśnić roli budżetu w gospodarce, nie potrafi omówić polityki fiskalnej państwa. i posługuje się podstawowymi kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii Student zna podstawowe zagadnienia teorii mikroekonomicznych oraz interpretuje proste problemy praktyki gospodarczej, potrafi wskazać zasady racjonalności i determinanty decyzji podejmowanych przez podmioty gospodarcze. Student potrafi przedstawić podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić ogólnie politykę fiskalną państwa. i posługuje się większością kategorii ekonomicznych niezbędnych do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii Student samodzielnie wykorzystuje znajomość teorii mikroekonomicznych oraz interpretuje wybrane problemy praktyki gospodarczej, ocenia racjonalność i determinanty decyzji podejmowanych przez podmioty gospodarcze. Student potrafi przedstawić w sposób szczegółowy podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić w sposób szczegółowy politykę fiskalną państwa. i samodzielnie posługuje się kategoriami ekonomicznymi niezbędnymi do rozumienia problematyki mikroekonomii i makroekonomii. Student samodzielnie wykorzystuje znajomość teorii mikroekonomicznych do interpretowania problemów praktyki gospodarczej oraz do oceny racjonalności i determinantów decyzji podejmowanych przez podmioty gospodarcze. Student potrafi przedstawić w sposób szczegółowy podstawowe kategorie produktu i dochodu narodowego. Potrafi wyciągnąć wnioski na podstawie przeprowadzonej analizy sytuacji gospodarczej kraju. Student potrafi wyjaśnić rolę budżetu w gospodarce, omówić w sposób szczegółowy politykę fiskalną państwa. Student umie odnieść posiadaną wiedzę do sytuacji finansowej Polski podając przykłady do omawianych zagadnień. 8

9 EK 5 Student nie posiada wiedzy z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Nie rozumie roli polityki państwa na rynku pracy, nie potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. EK 6 Student nie rozumie i nie interpretuje wyników rozwiązywanych zadań i nie potrafi wyciągać wniosków w odniesieniu do praktyki gospodarki rynkowej. Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie ogólnie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. i samodzielnie interpretuje wyniki 50% rozwiązywanych zadań i potrafi wyciągać wnioski w odniesieniu do praktyki gospodarki rynkowej. Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. Student zna poziom inflacji i bezrobocia w Polsce. i samodzielnie interpretuje wyniki 75% rozwiązywanych zadań i potrafi wyciągać wnioski w odniesieniu do praktyki gospodarki rynkowej. Student posiada wiedzę z zakresu teorii zatrudnienia i bezrobocia oraz inflacji. Rozumie rolę polityki państwa na rynku pracy, potrafi dokonać analizy bezrobocia i inflacji w relacjach do innych problemów makroekonomicznych. Student zna poziom inflacji i bezrobocia w Polsce. problematykę inflacji i bezrobocia, potrafi je opisać i porównać oraz przedstawić wielkości tych wskaźników w warunkach gospodarki polskiej Student i rozumie światowej. i samodzielnie interpretuje wyniki rozwiązywanych zadań i potrafi wyciągać wnioski w odniesieniu do praktyki gospodarki rynkowej. III. INNE PRZYDATNE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE. Informacja, gdzie można zapoznać się z prezentacjami do zajęć - informacje prezentowane studentom na zajęciach, jeśli wymaga tego formuła zajęć przesyłane są drogą elektroniczną na adresy mailowe poszczególnych grup dziekańskich.. Informacje na temat miejsca odbywania się zajęć - informacje znajdują się na stronie internetowej wydziału. 3. Informacje na temat terminu zajęć (dzień tygodnia/godzina) - informacje znajdują się na stronie internetowej wydziału. 4. Informacja na temat konsultacji (godziny + miejsce) - podawane są studentom na pierwszych zajęciach, znajdują się na stronie internetowej wydziału oraz w gablocie informacyjnej Katedry Mikroekonomii, Inwestycji i Nieruchomości. 9