Matematyka z kluczem

Transkrypt

1 Matematyka z kluczem Szkoła podstawowa, klasy 4 8 Przedmiotowe zasady oceniania Klasa 4

2 Przedmiotowe zasady oceniania (PZO) to podstawowe zasady wewnątrzszkolnego oceniania uczniów z konkretnego przedmiotu. Powinny być zgodne z podstawą programową oraz obowiązującymi w szkole wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania (WZO). Przedstawiony materiał może posłużyć nauczycielom jedynie jako pomoc w opracowaniu własnych zasad, zgodnych z przepisami obowiązującymi w szkole. I. Ogólne zasady oceniania uczniów 1. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności oraz jego poziomu w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej i realizowanych w szkole programów nauczania, opracowanych zgodnie z nią. 2. Nauczyciel: informuje ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie; udziela uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju; udziela uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć; motywuje ucznia do dalszych postępów w nauce; dostarcza rodzicom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia. 3. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. 4. Nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły. 5. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom. 6. Szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły. II. Kryteria oceniania poszczególnych form aktywności Ocenie podlegają: prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, ćwiczenia praktyczne, praca ucznia na lekcji, prace dodatkowe oraz szczególne osiągnięcia. 1. Prace klasowe przeprowadza się w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i umiejętności ucznia z zakresu danego działu. Prace klasowe planuje się na zakończenie każdego działu. Uczeń jest informowany o planowanej pracy klasowej z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (jeśli WZO nie reguluje tego inaczej). Przed każdą pracą klasową nauczyciel podaje jej zakres programowy. Każdą pracę klasową poprzedza lekcja powtórzeniowa (lub dwie lekcje), podczas której nauczyciel zwraca uwagę uczniów na najważniejsze zagadnienia z danego działu. Zasady uzasadniania oceny z pracy klasowej, jej poprawy oraz sposób przechowywania prac klasowych są zgodne z WZO. Praca klasowa umożliwia sprawdzenie wiadomości i umiejętności na wszystkich poziomach wymagań edukacyjnych od koniecznego do wykraczającego. Zasada przeliczania oceny punktowej na stopień szkolny jest zgodna z WZO. Zadania z pracy klasowej są przez nauczyciela omawiane i poprawiane po oddaniu prac. 2. Sprawdziany przeprowadza się w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i umiejętności ucznia z zakresu semestru lub całego roku. Sprawdziany planuje się na zakończenie na zakończenie I i II semestru. Uczeń jest informowany o planowanych sprawdzianach na początku roku szkolnego. Każdy sprawdzian poprzedza lekcja powtórzeniowa (lub dwie lekcje), podczas której nauczyciel zwraca uwagę uczniów na najważniejsze zagadnienia z danego semestru czy roku. Zadania ze sprawdzianu są przez nauczyciela omawiane i poprawiane po oddaniu prac. 3. Kartkówki przeprowadza się w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i umiejętności ucznia z zakresu programowego 2, 3 ostatnich jednostek lekcyjnych. Nauczyciel nie ma obowiązku uprzedzania uczniów o terminie i zakresie programowym kartkówki. Kartkówka jest tak skonstruowana, by uczeń mógł wykonać wszystkie polecenia w czasie nie dłuższym niż 15 minut. Kartkówka jest oceniana w skali punktowej, a liczba punktów jest przeliczana na ocenę zgodnie z zasadami WZO. Umiejętności i wiadomości objęte kartkówką wchodzą w zakres pracy klasowej przeprowadzanej po zakończeniu działu i tym samym zła ocena z kartkówki może zostać poprawiona pracą klasową. Zasady przechowywania kartkówek reguluje WZO. 1

3 4. Odpowiedź ustna obejmuje zakres programowy aktualnie realizowanego działu. Oceniając odpowiedź ustną, nauczyciel bierze pod uwagę: zgodność wypowiedzi z postawionym pytaniem, prawidłowe posługiwanie się pojęciami, zawartość merytoryczną wypowiedzi, sposób formułowania wypowiedzi. 5. Praca domowa jest pisemną lub ustną formą ćwiczenia umiejętności i utrwalania wiadomości zdobytych przez ucznia podczas lekcji. Pisemną pracę domową uczeń wykonuje w zeszycie, w zeszycie ćwiczeń lub w formie zleconej przez nauczyciela. Brak pracy domowej oceniany jest zgodnie z umową nauczyciela z uczniami, przy uwzględnieniu WZO. Błędnie wykonana praca domowa jest sygnałem dla nauczyciela, mówiącym o konieczności wprowadzenia dodatkowych ćwiczeń utrwalających umiejętności i nie może być oceniona negatywnie. Przy wystawianiu oceny za pracę domową nauczyciel bierze pod uwagę samodzielność i poprawność wykonania. 6. Aktywność i praca ucznia na lekcji są oceniane (jeśli WZO nie stanowi inaczej), zależnie od ich charakteru, za pomocą plusów i minusów. Plus uczeń może uzyskać m.in. za samodzielne wykonanie krótkiej pracy na lekcji, krótką prawidłową odpowiedź ustną, aktywną pracę w grupie, pomoc koleżeńską na lekcji przy rozwiązaniu problemu, przygotowanie do lekcji. Minus uczeń może uzyskać m.in. za brak przygotowania do lekcji (np. brak przyrządów, zeszytu, zeszytu ćwiczeń), brak zaangażowania na lekcji. Sposób przeliczania plusów i minusów na oceny jest zgodny z umową między nauczycielem i uczniami, przy uwzględnieniu zapisów WZO. 7. Ćwiczenia praktyczne obejmują zadania praktyczne, które uczeń wykonuje podczas lekcji. Oceniając je, nauczyciel bierze pod uwagę: wartość merytoryczną, dokładność wykonania polecenia, staranność, w wypadku pracy w grupie stopień zaangażowania w wykonanie ćwiczenia. 8. Prace dodatkowe obejmują dodatkowe zadania dla zainteresowanych uczniów, prace projektowe wykonane indywidualnie lub zespołowo, przygotowanie gazetki ściennej, wykonanie pomocy naukowych, prezentacji. Oceniając ten rodzaj pracy, nauczyciel bierze pod uwagę m.in.: wartość merytoryczną pracy, estetykę wykonania, wkład pracy ucznia, sposób prezentacji, oryginalność i pomysłowość pracy. 9. Szczególne osiągnięcia uczniów, w tym udział w konkursach przedmiotowych, szkolnych i międzyszkolnych, są oceniane zgodnie z zasadami zapisanymi w WZO. III. Kryteria wystawiania oceny po I semestrze oraz na koniec roku szkolnego 1. Klasyfikacja semestralna i roczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia oraz ustaleniu oceny klasyfikacyjnej. 2. Zgodnie z zapisami WZO nauczyciele i wychowawcy na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców o: wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z matematyki, sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów, warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana oceny klasyfikacyjnej, trybie odwoływania od wystawionej oceny klasyfikacyjnej. 3. Przy wystawianiu oceny śródrocznej lub rocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopień opanowania poszczególnych działów tematycznych, oceniany na podstawie wymienionych w punkcie II różnych form sprawdzania wiadomości i umiejętności. Szczegółowe kryteria wystawienia oceny klasyfikacyjnej określa WZO. 2

4 IV. Zasady uzupełniania braków i poprawiania ocen 1. Uczeń może poprawić każdą ocenę. 2. Oceny z prac klasowych poprawiane są na poprawkowych pracach klasowych lub ustnie w terminie tygodnia po omówieniu pracy klasowej i wystawieniu ocen, o ile zapis WZO nie stanowi inaczej. 3. Oceny z kartkówek poprawiane są zgodnie z WZO. 4. Oceny z odpowiedzi ustnych mogą być poprawione ustnie lub na pracach klasowych. 5. Ocenę z pracy domowej lub ćwiczenia praktycznego uczeń może poprawić wykonując tę pracę ponownie. 6. Uczeń może uzupełnić braki w wiedzy i umiejętnościach, biorąc udział w zajęciach wyrównawczych lub drogą indywidualnych konsultacji z nauczycielem. 7. Sposób poprawiania klasyfikacyjnej oceny niedostatecznej semestralnej lub rocznej regulują przepisy WZO i rozporządzenia MEN. V. Zasady badania wyników nauczania 1. Badanie wyników nauczania ma na celu diagnozowanie efektów kształcenia. 2. Badanie to odbywa się w trzech etapach: diagnozy wstępnej, diagnozy na zakończenie I semestru nauki, diagnozy na koniec roku szkolnego. 3. Oceny uzyskane przez uczniów podczas tych diagnoz nie mają wpływu na ocenę semestralną i roczną. VI. Poziomy wymagań a ocena szkolna Wyróżniono następujące wymagania programowe: konieczne (K), podstawowe (P), rozszerzające (R), dopełniające (D) i wykraczające poza program nauczania (W). Wymienione poziomy wymagań odpowiadają w przybliżeniu ocenom szkolnym. Nauczyciel, określając te poziomy, powinien sprecyzować, czy opanowania konkretnych umiejętności lub wiadomości będzie wymagał na ocenę dopuszczającą (2), dostateczną (3), dobrą (4), bardzo dobrą (5) czy celującą (6). Wymagania konieczne (K) obejmują wiadomości i umiejętności umożliwiające uczniowi dalszą naukę, bez których uczeń nie jest w stanie zrozumieć kolejnych zagadnień omawianych podczas lekcji i wykonywać prostych zadań nawiązujących do sytuacji z życia codziennego. Wymagania podstawowe (P) obejmują wymagania z poziomu K oraz wiadomości stosunkowo łatwe do opanowania, przydatne w życiu codziennym, bez których nie jest możliwe kontynuowanie dalszej nauki. Wymagania rozszerzające (R) obejmują wymagania z poziomów K i P oraz wiadomości i umiejętności o średnim stopniu trudności, dotyczące zagadnień bardziej złożonych i nieco trudniejszych, przydatnych na kolejnych poziomach kształcenia; Wymagania dopełniające (D) obejmują wymagania z poziomów K, P i R oraz obejmują wiadomości i umiejętności złożone dotyczące zadań problemowych, o wyższym stopniu trudności. Wymagania wykraczające (W) stosowanie znanych wiadomości i umiejętności w sytuacjach trudnych, nietypowych, złożonych. Wymagania na poszczególne oceny szkolne: ocena dopuszczająca wymagania z poziomu K, ocena dostateczna wymagania z poziomów K i P, ocena dobra wymagania z poziomów: K, P i R, ocena bardzo dobra wymagania z poziomów: K, P, R i D, ocena celująca wymagania z poziomów: K, P, R, D i W. 3

5 VII. Wymagania na poszczególne oceny Dział I Liczby naturalne część 1 Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. odczytuje współrzędne punktów zaznaczonych na osi liczbowej (proste przypadki) 2. odczytuje i zapisuje słownie liczby zapisane cyframi (w zakresie ) 3. zapisuje cyframi liczby podane słowami (w zakresie ) 4. dodaje liczby bez przekraczania progu dziesiątkowego 5. odejmuje liczby w zakresie 100 bez przekraczania progu dziesiątkowego 6. mnoży liczby jednocyfrowe 7. dzieli liczby dwucyfrowe przez liczby jednocyfrowe (w zakresie tabliczki mnożenia) 8. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem dodawania, odejmowania, mnożenia Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. zaznacza podane liczby naturalne na osi liczbowej 2. odczytuje i zapisuje słownie liczby zapisane cyframi 3. zapisuje cyframi liczby podane słowami, zapisuje słownie i cyframi kwoty złożone z banknotów i monet o podanych nominałach 4. dodaje i odejmuje liczby w zakresie 100 z przekraczaniem progu dziesiątkowego 5. stosuje prawa łączności i przemienności dodawania (mnożenia) 6. oblicza składnik, gdy jest podana suma i drugi składnik (w zakresie 100) 7. oblicza odjemną, gdy jest podany odjemnik i różnica (w zakresie 100) 8. oblicza odjemnik, gdy jest podana odjemna i różnica (w zakresie 100) 9. oblicza jeden czynnik, gdy dany jest drugi czynnik i iloczyn (w zakresie 100) 10. oblicza dzielną, gdy dane są dzielnik i iloraz (w zakresie 100) 11. oblicza dzielnik, gdy dane są dzielna i iloraz (w zakresie 100) 12. wymienia dzielniki danej liczby dwucyfrowej 13. wykonuje dzielenie z resztą (w zakresie 100) 14. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem dzielenia lub dzielenia z resztą 15. dzieli liczbę dwucyfrową przez liczbę jednocyfrową (w zakresie 100) Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. dodaje i odejmuje w pamięci liczby naturalne z przekraczaniem progu dziesiątkowego 2. mnoży w pamięci liczby jednocyfrowe przez liczby dwucyfrowe (w zakresie 100) 3. rozwiązuje zadania z wykorzystaniem mnożenia i dzielenia Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. ustala jednostkę na osi liczbowej na podstawie podanych współrzędnych punktów 2. rozwiązuje nietypowe zadania tekstowe Dział II Liczby naturalne część 2 Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. zamienia jednostki czasu (godziny na minuty, minuty na sekundy, kwadranse na minuty, godziny na kwadranse) 2. zapisuje słownie godziny przedstawione na zegarze 3. oblicza upływ czasu, np. od do zna cyfry rzymskie (I, V, X) 5. zapisuje cyframi rzymskimi liczby naturalne (do 12) zapisane cyframi arabskimi 6. podaje czas trwania roku zwykłego i roku przestępnego (liczbę dni) 7. spośród podanych liczb wybiera liczby podzielne przez 10, przez 5, przez 2 8. przedstawia drugą i trzecią potęgę za pomocą iloczynu takich samych czynników 9. oblicza wartości dwudziałaniowych wyrażeń arytmetycznych 10. mnoży i dzieli liczby zakończone zerami przez liczby jednocyfrowe 11. szacuje wynik dodawania dwóch liczb dwu- lub trzycyfrowych 4

6 Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. oblicza upływ czasu, np. od do zapisuje cyframi rzymskimi liczby naturalne (do 39) zapisane cyframi arabskimi 3. zapisuje daty z wykorzystaniem cyfr rzymskich 4. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z wykorzystaniem obliczeń kalendarzowych i zegarowych 5. przypisuje podany rok do odpowiedniego stulecia 6. oblicza kwadrat i sześcian liczby naturalnej 7. zapisuje iloczyn takich samych dwóch lub trzech czynników za pomocą potęgi 8. podaje przykłady liczb podzielnych przez 10, przez 5, przez 2 9. wybiera spośród podanych liczb liczby podzielne przez 9, przez mnoży i dzieli liczby z zerami na końcu 11. oblicza wartości trójdziałaniowych wyrażeń arytmetycznych 12. szacuje wynik odejmowania dwóch liczb (dwucyfrowych, trzycyfrowych) 13. szacuje wynik mnożenia dwóch liczb Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. wykonuje obliczenia zegarowe i kalendarzowe 2. zapisuje cyframi arabskimi liczby do 39 zapisane cyframi rzymskimi 3. rozwiązuje zadania z zastosowaniem cech podzielności przez 10, przez 5, przez 2 4. oblicza wartości wielodziałaniowych wyrażeń arytmetycznych 5. rozwiązuje typowe zadania tekstowe z zastosowaniem mnożenia i dzielenia liczb zakończonych zerami Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. wyznacza liczbę naturalną, znając jej kwadrat, np. 25, oblicza wartość wielodziałaniowego wyrażenia arytmetycznego 3. stosuje cechy podzielności przy wyszukiwaniu liczb spełniających dany warunek 4. rozwiązuje zadania z zastosowaniem cech podzielności przez 9 i przez 3 5. rozwiązuje nietypowe zadania tekstowe z zastosowaniem mnożenia i dzielenia liczb zakończonych zerami Dział III Działania pisemne Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. dodaje i odejmuje pisemnie liczby z przekraczaniem kolejnych progów dziesiątkowych 2. mnoży pisemnie liczbę wielocyfrową przez liczbę jednocyfrową 3. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem dodawania i odejmowania pisemnego 4. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem mnożenia liczby wielocyfrowej przez liczbę jednocyfrową Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. mnoży pisemnie przez liczby dwucyfrowe 2. mnoży pisemnie liczby zakończone zerami 3. dzieli pisemnie liczby wielocyfrowe przez liczby jednocyfrowe 4. sprawdza poprawność wykonanych działań Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. mnoży pisemnie liczby wielocyfrowe 2. korzysta z obliczeń pisemnych do wyznaczenia odjemnej, gdy są podane odjemnik i różnica 3. korzysta z obliczeń pisemnych do wyznaczenia odjemnika, gdy są podane odjemna i różnica 4. rozwiązuje typowe zadania tekstowe z zastosowaniem dodawania, odejmowania i mnożenia przez liczby jednocyfrowe sposobem pisemnym Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. rozwiązuje nietypowe zadania tekstowe z zastosowaniem dodawania i odejmowania sposobem pisemnym 2. rozwiązuje nietypowe zadania tekstowe z zastosowaniem mnożenia sposobem pisemnym 5

7 Dział IV Figury geometryczne część 1 Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. rozpoznaje podstawowe figury geometryczne: punkt, odcinek, prostą 2. wskazuje punkty należące do odcinka i do prostej 3. wskazuje na rysunku proste i odcinki prostopadłe oraz równoległe 4. rysuje odcinek o podanej długości 5. rozróżnia wśród czworokątów prostokąty i kwadraty 6. rysuje prostokąty, których wymiary są wyrażone taką samą jednostką 7. rysuje kwadraty o podanych wymiarach 8. rysuje przekątne prostokątów 9. wyróżnia wśród innych figur wielokąty i podaje ich nazwy 10. wymienia różne jednostki długości 11. oblicza obwód wielokąta, którego długości boków są wyrażone taką samą jednostką 12. wybiera spośród podanych figur te, które mają oś symetrii 13. wskazuje środek, promień i średnicę koła i okręgu 14. rysuje okrąg i koło o danym promieniu i o danej średnicy 15. rysuje odcinek o podanej długości w podanej skali Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. rysuje prostą równoległą i prostą prostopadłą do danej prostej 2. rozwiązuje elementarne zadania z wykorzystaniem własności boków i kątów prostokąta i kwadratu 3. podaje liczbę przekątnych w wielokącie 4. zamienia jednostki długości, np. metry na centymetry, centymetry na milimetry 5. rysuje osie symetrii figury 6. podaje zależność między promieniem a średnicą koła i okręgu 7. oblicza wymiary figur geometrycznych i obiektów w skali wyrażonej niewielkimi liczbami naturalnymi 8. oblicza w prostych przypadkach rzeczywistą odległość na podstawie mapy ze skalą mianowaną Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. rysuje odcinek równoległy i odcinek prostopadły do danego odcinka 2. wymienia własności boków i kątów prostokąta i kwadratu 3. rysuje wielokąty spełniające określone warunki 4. oblicza długość boku prostokąta przy danym obwodzie i drugim boku 5. rysuje figurę mającą dwie osie symetrii 6. oblicza rzeczywiste wymiary obiektów, znając ich wymiary w podanej skali Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. rozwiązuje nietypowe zadania tekstowe z wykorzystaniem własności wielokątów, koła i okręgu 2. rysuje figurę symetryczną z zadanymi osiami symetrii 3. dobiera skalę do narysowanych przedmiotów 4. wyznacza rzeczywistą odległość między obiektami na planie i na mapie, posługując się skalą mianowaną i liczbową Dział V Ułamki zwykłe Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. wskazuje i nazywa: licznik, mianownik, kreskę ułamkową 2. odczytuje i zapisuje ułamki zwykłe (słownie i cyframi) 3. porównuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach 4. przedstawia ułamek właściwy w postaci ilorazu 5. zapisuje iloraz w postaci ułamka zwykłego 6. rozszerza i skraca ułamek zwykły przez podaną liczbę 7. dodaje i odejmuje ułamki zwykłe o jednakowych mianownikach bez przekraczania jedności Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. zamienia ułamki niewłaściwe na liczby mieszane 2. zamienia liczby mieszane na ułamki niewłaściwe 6

8 3. dodaje ułamki zwykłe do całości 4. odejmuje ułamki zwykłe od całości 5. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem dodawania i z zastosowaniem odejmowania ułamków zwykłych o jednakowych mianownikach 6. mnoży ułamek zwykły przez liczbę naturalną bez przekraczania jedności Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. zaznacza na osi liczbowej ułamki zwykłe 2. dodaje lub odejmuje liczby mieszane o takich samych mianownikach 3. porównuje ułamki zwykłe o takich samych licznikach 4. rozwiązuje zadania, wykorzystując rozszerzanie i skracanie ułamków zwykłych 5. rozwiązuje zadania z zastosowaniem dodawania i odejmowania ułamków zwykłych o jednakowych mianownikach oraz mnożenia ułamków zwykłych przez liczby naturalne Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. porównuje liczby mieszane i ułamki niewłaściwe 2. doprowadza ułamki do postaci nieskracalnej Dział VI Ułamki dziesiętne Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. odczytuje i zapisuje ułamek dziesiętny 2. dodaje i odejmuje ułamki dziesiętne sposobem pisemnym proste przypadki 3. dodaje i odejmuje ułamki dziesiętne w pamięci proste przypadki 4. mnoży i dzieli ułamki dziesiętne przez 10, 100, 1000 proste przypadki (bez dopisywania dodatkowych zer) Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. porównuje ułamki dziesiętne 2. dodaje i odejmuje ułamki dziesiętne sposobem pisemnym 3. mnoży i dzieli ułamki dziesiętne przez 10, 100, 1000 (z dopisywaniem dodatkowych zer) 4. zamienia ułamek dziesiętny na ułamek zwykły (liczbę mieszaną), a ułamek zwykły (liczbę mieszaną) na ułamek dziesiętny proste przypadki 5. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem dodawania i odejmowania ułamków dziesiętnych 6. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem mnożenia i dzielenia ułamków dziesiętnych przez 10, 100, 1000 Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. zaznacza na osi liczbowej ułamki dziesiętne 2. porządkuje ułamki dziesiętne według podanych kryteriów 3. rozwiązuje zadania z zastosowaniem dodawania i odejmowania ułamków dziesiętnych 4. rozwiązuje zadania z zastosowaniem mnożenia i dzielenia ułamków dziesiętnych przez 10, 100, zamienia jednostki długości i masy z wykorzystaniem ułamków dziesiętnych Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. zamienia ułamki zwykłe (liczby mieszane) na ułamki dziesiętne metodą rozszerzania 2. rozwiązuje zadania tekstowe z zastosowaniem zamiany ułamków 3. rozwiązuje nietypowe zadania z zastosowaniem dodawania i odejmowania ułamków dziesiętnych Dział VII Figury geometryczne część 2 Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą, jeśli: 1. mierzy i porównuje pola figur za pomocą kwadratów jednostkowych 2. wymienia podstawowe jednostki pola 3. wskazuje przedmioty, które mają kształt: prostopadłościanu, sześcianu, graniastosłupa, walca, stożka, kuli 4. wymienia podstawowe jednostki objętości 7

9 Uczeń otrzymuje ocenę dostateczną, jeśli: 1. oblicza pole prostokąta i kwadratu, których wymiary są wyrażone tą samą jednostką 2. rozwiązuje elementarne zadania tekstowe z zastosowaniem obliczania pola i obwodu prostokąta 3. opisuje prostopadłościan i sześcian, wskazując wierzchołki, krawędzie, ściany 4. opisuje graniastosłup, wskazując ściany boczne, podstawy, krawędzie, wierzchołki 5. mierzy objętość sześcianu sześcianem jednostkowym Uczeń otrzymuje ocenę dobrą, jeśli: 1. oblicza pole prostokąta, którego wymiary podano w różnych jednostkach 2. szacuje wymiary oraz pole powierzchni określonych obiektów 3. rysuje figurę o danym polu 4. rysuje rzut sześcianu Uczeń otrzymuje ocenę bardzo dobrą, jeśli: 1. oblicza obwód kwadratu przy danym polu 2. rozwiązuje zadania tekstowe wymagające obliczenia pola kwadratu lub prostokąta 3. rysuje rzut prostopadłościanu i graniastosłupa 4. określa objętość prostopadłościanu za pomocą sześcianów jednostkowych 5. rozwiązuje zadania tekstowe wymagające wyznaczenia objętości brył zbudowanych z sześcianów jednostkowych 6. porównuje własności graniastosłupa z własnościami ostrosłupa 8

10 Matematyka z kluczem Szkoła podstawowa, klasy 4 8 Przedmiotowe zasady oceniania Klasa 7 9

11 Przedmiotowe zasady oceniania (PZO) to podstawowe zasady wewnątrzszkolnego oceniania uczniów z konkretnego przedmiotu. Powinny być zgodne z podstawą programową oraz obowiązującymi w szkole wewnątrzszkolnymi zasadami oceniania (WZO). Przedstawiony materiał może posłużyć nauczycielom jedynie jako pomoc w opracowaniu własnych zasad, zgodnych z przepisami obowiązującymi w szkole. VIII. Ogólne zasady oceniania uczniów 1. Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności oraz jego poziomu w stosunku do wymagań edukacyjnych wynikających z podstawy programowej i realizowanych w szkole programów nauczania, opracowanych zgodnie z nią. 2. Nauczyciel: informuje ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych oraz o postępach w tym zakresie; udziela uczniowi pomocy w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju; udziela uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć; motywuje ucznia do dalszych postępów w nauce; dostarcza rodzicom informacji o postępach, trudnościach w nauce oraz specjalnych uzdolnieniach ucznia. 7. Oceny są jawne dla ucznia i jego rodziców. 8. Nauczyciel uzasadnia ustaloną ocenę w sposób określony w statucie szkoły. 9. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne są udostępniane do wglądu uczniowi lub jego rodzicom. 10. Szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego określa statut szkoły. IX. Kryteria oceniania poszczególnych form aktywności Ocenie podlegają: prace klasowe, sprawdziany, kartkówki, odpowiedzi ustne, prace domowe, ćwiczenia praktyczne, praca ucznia na lekcji, prace dodatkowe oraz szczególne osiągnięcia. 2. Prace klasowe przeprowadza się w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i umiejętności ucznia z zakresu danego działu. Prace klasowe planuje się na zakończenie każdego działu. Uczeń jest informowany o planowanej pracy klasowej z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem (jeśli WZO nie reguluje tego inaczej). Przed każdą pracą klasową nauczyciel podaje jej zakres programowy. Każdą pracę klasową poprzedza lekcja powtórzeniowa (lub dwie lekcje), podczas której nauczyciel zwraca uwagę uczniów na najważniejsze zagadnienia z danego działu. Zasady uzasadniania oceny z pracy klasowej, jej poprawy oraz sposób przechowywania prac klasowych są zgodne z WZO. Praca klasowa umożliwia sprawdzenie wiadomości i umiejętności na wszystkich poziomach wymagań edukacyjnych od koniecznego do wykraczającego. Zasada przeliczania oceny punktowej na stopień szkolny jest zgodna z WZO. Zadania z pracy klasowej są przez nauczyciela omawiane i poprawiane po oddaniu prac. 10. Sprawdziany przeprowadza się w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i umiejętności ucznia z zakresu semestru lub całego roku. Sprawdziany planuje się na zakończenie na zakończenie I i II semestru. Uczeń jest informowany o planowanych sprawdzianach na początku roku szkolnego. Każdy sprawdzian poprzedza lekcja powtórzeniowa (lub dwie lekcje), podczas której nauczyciel zwraca uwagę uczniów na najważniejsze zagadnienia z danego semestru czy roku. Zadania ze sprawdzianu są przez nauczyciela omawiane i poprawiane po oddaniu prac. 11. Kartkówki przeprowadza się w formie pisemnej, a ich celem jest sprawdzenie wiadomości i umiejętności ucznia z zakresu programowego 2, 3 ostatnich jednostek lekcyjnych. Nauczyciel nie ma obowiązku uprzedzania uczniów o terminie i zakresie programowym kartkówki. Kartkówka jest tak skonstruowana, by uczeń mógł wykonać wszystkie polecenia w czasie nie dłuższym niż 15 minut. 10

12 Kartkówka jest oceniana w skali punktowej, a liczba punktów jest przeliczana na ocenę zgodnie z zasadami WZO. Umiejętności i wiadomości objęte kartkówką wchodzą w zakres pracy klasowej przeprowadzanej po zakończeniu działu i tym samym zła ocena z kartkówki może zostać poprawiona pracą klasową. Zasady przechowywania kartkówek reguluje WZO. 12. Odpowiedź ustna obejmuje zakres programowy aktualnie realizowanego działu. Oceniając odpowiedź ustną, nauczyciel bierze pod uwagę: zgodność wypowiedzi z postawionym pytaniem, prawidłowe posługiwanie się pojęciami, zawartość merytoryczną wypowiedzi, sposób formułowania wypowiedzi. 13. Praca domowa jest pisemną lub ustną formą ćwiczenia umiejętności i utrwalania wiadomości zdobytych przez ucznia podczas lekcji. Pisemną pracę domową uczeń wykonuje w zeszycie, w zeszycie ćwiczeń lub w formie zleconej przez nauczyciela. Brak pracy domowej oceniany jest zgodnie z umową nauczyciela z uczniami, przy uwzględnieniu WZO. Błędnie wykonana praca domowa jest sygnałem dla nauczyciela, mówiącym o konieczności wprowadzenia dodatkowych ćwiczeń utrwalających umiejętności i nie może być oceniona negatywnie. Przy wystawianiu oceny za pracę domową nauczyciel bierze pod uwagę samodzielność i poprawność wykonania. 14. Aktywność i praca ucznia na lekcji są oceniane (jeśli WZO nie stanowi inaczej), zależnie od ich charakteru, za pomocą plusów i minusów. Plus uczeń może uzyskać m.in. za samodzielne wykonanie krótkiej pracy na lekcji, krótką prawidłową odpowiedź ustną, aktywną pracę w grupie, pomoc koleżeńską na lekcji przy rozwiązaniu problemu, przygotowanie do lekcji. Minus uczeń może uzyskać m.in. za brak przygotowania do lekcji (np. brak przyrządów, zeszytu, zeszytu ćwiczeń), brak zaangażowania na lekcji. Sposób przeliczania plusów i minusów na oceny jest zgodny z umową między nauczycielem i uczniami, przy uwzględnieniu zapisów WZO. 15. Ćwiczenia praktyczne obejmują zadania praktyczne, które uczeń wykonuje podczas lekcji. Oceniając je, nauczyciel bierze pod uwagę: wartość merytoryczną, dokładność wykonania polecenia, staranność, w wypadku pracy w grupie stopień zaangażowania w wykonanie ćwiczenia. 16. Prace dodatkowe obejmują dodatkowe zadania dla zainteresowanych uczniów, prace projektowe wykonane indywidualnie lub zespołowo, przygotowanie gazetki ściennej, wykonanie pomocy naukowych, prezentacji. Oceniając ten rodzaj pracy, nauczyciel bierze pod uwagę m.in.: wartość merytoryczną pracy, estetykę wykonania, wkład pracy ucznia, sposób prezentacji, oryginalność i pomysłowość pracy. 17. Szczególne osiągnięcia uczniów, w tym udział w konkursach przedmiotowych, szkolnych i międzyszkolnych, są oceniane zgodnie z zasadami zapisanymi w WZO. X. Kryteria wystawiania oceny po I semestrze oraz na koniec roku szkolnego 4. Klasyfikacja semestralna i roczna polega na podsumowaniu osiągnięć edukacyjnych ucznia oraz ustaleniu oceny klasyfikacyjnej. 5. Zgodnie z zapisami WZO nauczyciele i wychowawcy na początku każdego roku szkolnego informują uczniów oraz ich rodziców o: wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z matematyki, sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów, 11

13 warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana oceny klasyfikacyjnej, trybie odwoływania od wystawionej oceny klasyfikacyjnej. 6. Przy wystawianiu oceny śródrocznej lub rocznej nauczyciel bierze pod uwagę stopień opanowania poszczególnych działów tematycznych, oceniany na podstawie wymienionych w punkcie II różnych form sprawdzania wiadomości i umiejętności. Szczegółowe kryteria wystawienia oceny klasyfikacyjnej określa WZO. XI. Zasady uzupełniania braków i poprawiania ocen 8. Uczeń może poprawić każdą ocenę. 9. Oceny z prac klasowych poprawiane są na poprawkowych pracach klasowych lub ustnie w terminie tygodnia po omówieniu pracy klasowej i wystawieniu ocen, o ile zapis WZO nie stanowi inaczej. 10. Oceny z kartkówek poprawiane są zgodnie z WZO. 11. Oceny z odpowiedzi ustnych mogą być poprawione ustnie lub na pracach klasowych. 12. Ocenę z pracy domowej lub ćwiczenia praktycznego uczeń może poprawić wykonując tę pracę ponownie. 13. Uczeń może uzupełnić braki w wiedzy i umiejętnościach, biorąc udział w zajęciach wyrównawczych lub drogą indywidualnych konsultacji z nauczycielem. 14. Sposób poprawiania klasyfikacyjnej oceny niedostatecznej semestralnej lub rocznej regulują przepisy WZO i rozporządzenia MEN. XII. Zasady badania wyników nauczania 4. Badanie wyników nauczania ma na celu diagnozowanie efektów kształcenia. 5. Badanie to odbywa się w trzech etapach: diagnozy wstępnej, diagnozy na zakończenie I semestru nauki, diagnozy na koniec roku szkolnego. 6. Oceny uzyskane przez uczniów podczas tych diagnoz nie mają wpływu na ocenę semestralną i roczną. XIII. Poziomy wymagań a ocena szkolna Wyróżniono następujące wymagania programowe: konieczne (K), podstawowe (P), rozszerzające (R), dopełniające (D) i wykraczające poza program nauczania (W). Wymienione poziomy wymagań odpowiadają w przybliżeniu ocenom szkolnym. Nauczyciel, określając te poziomy, powinien sprecyzować, czy opanowania konkretnych umiejętności lub wiadomości będzie wymagał na ocenę dopuszczającą (2), dostateczną (3), dobrą (4), bardzo dobrą (5) czy celującą (6). Wymagania konieczne (K) obejmują wiadomości i umiejętności umożliwiające uczniowi dalszą naukę, bez których uczeń nie jest w stanie zrozumieć kolejnych zagadnień omawianych podczas lekcji i wykonywać prostych zadań nawiązujących do sytuacji z życia codziennego. Wymagania podstawowe (P) obejmują wymagania z poziomu K oraz wiadomości stosunkowo łatwe do opanowania, przydatne w życiu codziennym, bez których nie jest możliwe kontynuowanie dalszej nauki. Wymagania rozszerzające (R) obejmują wymagania z poziomów K i P oraz wiadomości i umiejętności o średnim stopniu trudności, dotyczące zagadnień bardziej złożonych i nieco trudniejszych, przydatnych na kolejnych poziomach kształcenia; Wymagania dopełniające (D) obejmują wymagania z poziomów K, P i R oraz obejmują wiadomości i umiejętności złożone dotyczące zadań problemowych, o wyższym stopniu trudności. Wymagania wykraczające (W) stosowanie znanych wiadomości i umiejętności w sytuacjach trudnych, nietypowych, złożonych. Wymagania na poszczególne oceny szkolne: ocena dopuszczająca wymagania z poziomu K, ocena dostateczna wymagania z poziomów K i P, ocena dobra wymagania z poziomów: K, P i R, ocena bardzo dobra wymagania z poziomów: K, P, R i D, 12

14 ocena celująca wymagania z poziomów: K, P, R, D i W. Ten podział należy traktować jako propozycję. Połączenie wymagań koniecznych i podstawowych, a także rozszerzających i dopełniających, pozwoli nauczycielowi dostosować wymagania do specyfiki klasy. VII Wymagania programowe ROZDZIAŁ I LICZBY Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. rozpoznaje cyfry używane do zapisu liczb w systemie rzymskim w zakresie do odczytuje liczby naturalne dodatnie zapisane w systemie rzymskim w zakresie do zapisuje liczby naturalne dodatnie w systemie rzymskim w zakresie do zaznacza ułamki zwykłe i dziesiętne na osi liczbowej 5. odczytuje ułamki zwykłe i dziesiętne zaznaczone na osi liczbowej 6. zaznacza na osi liczby wymierne 7. odczytuje liczby wymierne zaznaczone na osi liczbowej 8. zamienia ułamek dziesiętny na ułamek zwykły i ułamek zwykły na ułamek dziesiętny 9. zamienia ułamek zwykły o mianowniku 10, 100 itd. na ułamek dziesiętny dowolną metodą 10. zamienia ułamek zwykły na ułamek dziesiętny okresowy 11. podaje długość okresu ułamka dziesiętnego okresowego 12. zaokrągla ułamki dziesiętne 13. porównuje ułamki zwykłe i dziesiętne 14. rozpoznaje liczby podzielne przez 2, 3, 4, 5, 9, 10, 25, 100, rozpoznaje wielokrotności danej liczby, jej kwadrat i sześcian 16. rozpoznaje liczby pierwsze i liczby złożone 17. rozkłada liczby naturalne na czynniki pierwsze 18. znajduje największy wspólny dzielnik (NWD) 19. wyznacza najmniejszą wspólną wielokrotność dwóch liczb naturalnych metodą rozkładu na czynniki 20. wyznacza wynik dzielenia z resztą liczby a przez liczbę b i zapisuje liczbę a w postaci: a = b q + r 21. mnoży ułamki zwykłe dodatnie i ujemne 22. dzieli ułamki zwykłe dodatnie i ujemne 23. dodaje i odejmuje liczby dodatnie 24. dodaje i odejmuje liczby ujemne 25. podaje przykłady wielkości wprost proporcjonalnych 26. wyznacza wartość przyjmowaną przez wielkość wprost proporcjonalną w przypadku konkretnej zależności proporcjonalnej 27. stosuje podział proporcjonalny w prostych przykładach Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności dotyczące liczb zapisanych w systemie rzymskim 2. oblicza odległość między dwiema liczbami na osi liczbowej 3. zaznacza na osi liczbowej liczby spełniające podane warunki 4. wyznacza cyfrę znajdującą się na podanym miejscu po przecinku w rozwinięciu dziesiętnym wskazanej liczby 5. porównuje liczby wymierne zapisane w różnych postaciach 6. rozpoznaje i odpowiada na pytania dotyczące liczebności zbiorów różnych rodzajów liczb wśród liczb z pewnego niewielkiego zakresu 7. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem podzielności liczb przez 2, 3, 4, 5, 9, 10, 25, 100, rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem NWW i NWD 9. oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych wymagających stosowania kilku działań arytmetycznych na liczbach całkowitych 10. oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych wymagających stosowania kilku działań arytmetycznych na liczbach wymiernych 11. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem podziału 13

15 proporcjonalnego ROZDZIAŁ II PROCENTY Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. oblicza ułamek danej liczby całkowitej 2. rozwiązuje proste zadania tekstowe z wykorzystaniem obliczania ułamka danej liczby 3. przedstawia część wielkości jako procent tej wielkości 4. oblicza, jaki procent danej liczby b stanowi liczba a 5. interpretuje 100%, 50%, 25%, 10%, 1% danej wielkości jako całość, połowę, jedną czwartą, jedną dziesiątą, jedną setną część danej wielkości liczbowej 6. zamienia ułamek na procent 7. zamienia procent na ułamek 8. oblicza procent danej liczby w prostej sytuacji zadaniowej 9. oblicza liczbę, gdy dany jest jej procent 10. rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem obliczania liczby z danego jej procentu 11. zwiększa i zmniejsza liczbę o dany procent 12. rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem zmniejszania i zwiększania liczby o dany procent 13. rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem obliczeń procentowych w kontekście praktycznym Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem obliczania ułamka danej liczby 2. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem obliczania, jaki procent danej liczby b stanowi liczba a 3. stosuje obliczenia procentowe do rozwiązywania trudniejszych problemów w kontekście praktycznym 4. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności również w przypadku wielokrotnego zwiększania lub zmniejszania danej wielkości o wskazany procent ROZDZIAŁ III POTĘGI I PIERWIASTKI Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. oblicza kwadraty i sześciany liczb naturalnych 2. oblicza kwadraty i sześciany ułamków zwykłych i dziesiętnych oraz liczb mieszanych 3. zapisuje liczbę w postaci potęgi 4. oblicza wartości potęg liczb wymiernych o wykładnikach naturalnych 5. określa znak potęgi 6. rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem potęg 7. zapisuje w postaci jednej potęgi iloczyny potęg o takich samych podstawach 8. zapisuje w postaci jednej potęgi ilorazy potęg o takich samych podstawach 9. zapisuje potęgę potęgi w postaci jednej potęgi 10. mnoży potęgi o różnych podstawach i jednakowych wykładnikach, wykorzystując odpowiedni wzór 11. dzieli potęgi o różnych podstawach i jednakowych wykładnikach, wykorzystując odpowiedni wzór 12. stosuje prawa działań na potęgach do obliczania wartości prostych wyrażeń arytmetycznych 13. odczytuje liczby w notacji wykładniczej 14. zapisuje liczby w notacji wykładniczej 15. używa nazw dla liczb wielkich (do biliona) 16. rozwiązuje proste zadania z wykorzystaniem notacji wykładniczej w kontekście praktycznym 17. oblicza wartość pierwiastka kwadratowego z liczby nieujemnej 18. oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych, w których występują pierwiastki kwadratowe, pamiętając o zasadach dotyczących kolejności wykonywania działań 19. wyznacza liczbę podpierwiastkową, gdy dana jest wartość pierwiastka kwadratowego 20. rozwiązuje proste zadania dotyczące pól kwadratów, wykorzystując pierwiastek kwadratowy 14

16 21. rozróżnia pierwiastki wymierne i niewymierne 22. szacuje wielkość danego pierwiastka kwadratowego 23. stosuje wzór na pierwiastek z iloczynu pierwiastków 24. stosuje wzór na pierwiastek z ilorazu pierwiastków 25. włącza liczbę pod pierwiastek 26. wyłącza czynnik przed pierwiastek 27. dodaje proste wyrażenia zawierające pierwiastki 28. oblicza wartość pierwiastka sześciennego z liczb ujemnych i nieujemnych 39. oblicza wartości prostych wyrażeń arytmetycznych, w których występują pierwiastki sześcienne 30. wyznacza liczbę podpierwiastkową, gdy dana jest wartość pierwiastka sześciennego 31. stosuje pierwiastek sześcienny do rozwiązywania prostych zadań dotyczących objętości sześcianów 32. szacuje wielkość danego pierwiastka sześciennego 33. oblicza pierwiastek z iloczynu i ilorazu 34. włącza czynnik pod znak pierwiastka 35. wyłącza czynnik przed znak pierwiastka 36. szacuje wielkość danego pierwiastka kwadratowego lub sześciennego 37. oblicza wartości pierwiastków kwadratowych i sześciennych z liczb, które są odpowiednio kwadratami lub sześcianami liczb wymiernych 38. mnoży potęgi o różnych podstawach i jednakowych wykładnikach, wykorzystując odpowiedni wzór 39. podnosi potęgę do potęgi, wykorzystując odpowiedni wzór 40. oblicza pierwiastek z iloczynu i ilorazu dwóch liczb, wykorzystując odpowiedni wzór 41. wyłącza liczbę przed znak pierwiastka 42. włącza liczbę pod znak pierwiastka 43. mnoży i dzieli pierwiastki tego samego stopnia, wykorzystując odpowiedni wzór Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. porównuje liczby zapisane w postaci potęg 2. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem potęg 3. stosuje prawa działań na potęgach do obliczania wartości bardziej złożonych wyrażeń arytmetycznych 4. stosuje zapis notacji wykładniczej w sytuacjach praktycznych 5. stosuje prawa działań dla wykładników ujemnych 6. rozwiązuje zadania o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem notacji wykładniczej w kontekście praktycznym 7. stosuje pierwiastek kwadratowy do rozwiązywania złożonych zadań tekstowych dotyczących pól kwadratów 8. szacuje wielkość wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki 9. oblicza wartości wyrażeń arytmetycznych zawierających pierwiastki kwadratowe, stosując własności działań na pierwiastkach 10. porównuje liczby, stosując własności działań na pierwiastkach drugiego stopnia 11. dodaje bardziej złożone wyrażenia zawierające pierwiastki 12. wyznacza wartości bardziej złożonych wyrażeń arytmetycznych zawierających pierwiastki sześcienne 13. stosuje pierwiastek sześcienny do rozwiązywania bardziej złożonych zadań dotyczących objętości sześcianów 14. szacuje wielkość danego wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki sześcienne 15. porównuje z daną liczbą wymierną wartość wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki 16. znajduje liczby wymierne większe lub mniejsze od wartości wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki 17. szacuje wielkość danego wyrażenia arytmetycznego zawierającego pierwiastki 18. stosuje pierwiastek sześcienny do rozwiązywania bardziej złożonych zadań dotyczących objętości sześcianów 19. usuwa niewymierność z mianownika 20. rozwiązuje bardziej złożone zadania z wykorzystaniem potęg i pierwiastków 15

17 ROZDZIAŁ IV WYRAŻENIA ALGEBRAICZNE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. rozpoznaje wyrażenie algebraiczne 2. oblicza wartość liczbową prostego wyrażenia algebraicznego 3. rozpoznaje równe wyrażenia algebraiczne 4. zapisuje zależności przedstawione w zadaniach w postaci wyrażeń algebraicznych jednej zmiennej 5. zapisuje rozwiązania prostych zadań w postaci wyrażeń algebraicznych 6. rozróżnia sumę, różnicę, iloczyn i iloraz zmiennych 7. nazywa proste wyrażenia algebraiczne 8. zapisuje słowami proste wyrażenia algebraiczne 9. rozpoznaje wyrażenia, które są jednomianami 10. podaje przykłady jednomianów 11. podaje współczynniki liczbowe jednomianów 12. porządkuje jednomiany 13. mnoży jednomiany 14. wypisuje wyrazy sumy algebraicznej 15. wskazuje wyrazy podobne w sumie algebraicznej 16. redukuje wyrazy podobne w sumie algebraicznej 17. dodaje proste sumy algebraiczne 18. mnoży sumy algebraiczne przez jednomiany 19. stosuje mnożenie sumy algebraicznej przez jednomian do przekształcania wyrażeń algebraicznych 20. wykorzystuje wyrażenia algebraiczne w zadaniach dotyczących obliczeń procentowych, w tym wielokrotnych podwyżek i obniżek cen 21. rozwiązuje proste zadania tekstowe na porównywanie ilorazowe z wykorzystaniem procentów i wyrażeń algebraicznych Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. oblicza wartość liczbową bardziej złożonego wyrażenia algebraicznego 2. zapisuje zależności przedstawione w zadaniach w postaci wyrażeń algebraicznych kilku zmiennych 3. zapisuje rozwiązania bardziej złożonych zadań w postaci wyrażeń algebraicznych 4. posługuje się wyrażeniami algebraicznymi przy zadaniach geometrycznych 5. posługuje się wyrażeniami algebraicznymi przy zadaniach wymagających obliczeń pieniężnych 6. nazywa i zapisuje bardziej złożone wyrażenia algebraiczne 7. zapisuje zależności przedstawione w zadaniach w postaci wyrażeń algebraicznych kilku zmiennych 8. dodaje jednomiany podobne 9. porządkuje otrzymane wyrażenia 10. odejmuje sumy algebraiczne, także w wyrażeniach zawierających nawiasy 11. zapisuje związki między wielkościami za pomocą sum algebraicznych 12. wykorzystuje mnożenie sumy algebraicznej przez jednomian w bardziej złożonych zadaniach geometrycznych 13. rozwiązuje bardziej złożone zadania tekstowe na porównywanie ilorazowe i różnicowe z wykorzystaniem procentów i wyrażeń algebraicznych ROZDZIAŁ V RÓWNANIA Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. odgaduje rozwiązanie prostego równania 2. sprawdza, czy dana liczba jest rozwiązaniem równania 3. sprawdza liczbę rozwiązań równania 4. układa równanie do prostego zadania tekstowego 5. rozpoznaje równania równoważne 6. rozwiązuje równania liniowe z jedną niewiadomą, przekształcając je równoważnie 7. analizuje treść zadania i oznacza niewiadomą 16

18 8. układa równania wynikające z treści zadania, rozwiązuje je i podaje odpowiedź 9. rozwiązuje proste zadania tekstowe z treścią geometryczną za pomocą równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą 10. rozwiązuje proste zadania tekstowe z obliczeniami procentowymi za pomocą równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą 11. przekształca proste wzory, aby wyznaczyć wskazaną wielkość we wzorach geometrycznych 12. przekształca proste wzory, aby wyznaczyć wskazaną wielkość we wzorach fizycznych 13. wyznacza wskazaną wielkość z podanych wzorów, w tym wzorów wyrażających zależności fizyczne i geometryczne Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. układa i rozwiązuje równanie do bardziej złożonego zadania tekstowego 2. rozwiązuje równanie, które jest iloczynem czynników liniowych 3. interpretuje rozwiązanie równania 4. rozwiązuje równania, które po prostych przekształceniach wyrażeń algebraicznych sprowadzają się do równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą 5. rozwiązuje zadania tekstowe o podniesionym stopniu trudności za pomocą równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą 6. rozwiązuje geometryczne zadania tekstowe o podniesionym stopniu trudności za pomocą równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą 7. rozwiązuje zadania tekstowe o podniesionym stopniu trudności dotyczące obliczeń procentowych za pomocą równań pierwszego stopnia z jedną niewiadomą 8. przy rozwiązywaniu zadania tekstowego przekształca wzory, aby wyznaczyć zadaną wielkość we wzorach fizycznych 9. przy przekształcaniu wzorów podaje konieczne założenia ROZDZIAŁ VI TRÓJKĄTY PROSTOKĄTNE Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. rozpoznaje twierdzenie Pitagorasa 2. zapisuje zależności pomiędzy bokami trójkąta prostokątnego 3. oblicza długość jednego z boków trójkąta prostokątnego, mając dane długości dwóch pozostałych boków 4. oblicza pole jednego z kwadratów zbudowanych na bokach trójkąta prostokątnego, mając dane pola dwóch pozostałych kwadratów 5. stosuje w prostych przypadkach twierdzenie Pitagorasa do obliczania obwodów i pól prostokątów 6. rozwiązuje proste zadania tekstowe z wykorzystaniem twierdzenia Pitagorasa 7. stosuje twierdzenie Pitagorasa do rozwiązywania prostych zadań dotyczących czworokątów 8. stosuje wzory na pole trójkąta, prostokąta, kwadratu, równoległoboku, rombu, trapezu 9. stosuje w prostych sytuacjach wzory na pola figur do wyznaczania długości odcinków 10. oblicza długość przekątnej kwadratu, mając dane długość boku kwadratu lub jego obwód 11. oblicza długość boku kwadratu, mając daną długość jego przekątnej 12. stosuje poznane wzory do rozwiązywania prostych zadań tekstowych 13. oblicza wysokość trójkąta równobocznego, mając daną długość jego boku 14. oblicza długość boku trójkąta równobocznego, mając daną jego wysokość 15. oblicza pole i obwód trójkąta równobocznego, mając dane długość boku lub wysokość 16. wyznacza długości pozostałych boków trójkąta o kątach 45, 45, 90 lub 30, 60, 90, mając daną długość jednego z jego boków 17. stosuje własności trójkątów o kątach 45, 45, 90 lub 30, 60, 90 do rozwiązywania prostych zadań tekstowych Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. stosuje w złożonych przypadkach twierdzenie Pitagorasa do obliczania obwodów i pól prostokątów 2. rozwiązuje zadania tekstowe o podwyższonym stopniu trudności z wykorzystaniem twierdzenia Pitagorasa 3. stosuje twierdzenie Pitagorasa do rozwiązywania zadań o podwyższonym stopniu trudności dotyczących 17

19 czworokątów 4. stosuje wzory na pola figur do wyznaczania długości odcinków 5. wyprowadza poznane wzory 6. stosuje poznane wzory do rozwiązywania zadań tekstowych o podwyższonym stopniu trudności 7. stosuje własności trójkątów o kątach 45, 45, 90 lub 30, 60, 90 do rozwiązywania zadań tekstowych o podwyższonym stopniu trudności ROZDZIAŁ VII UKŁAD WSPÓŁRZĘDNYCH Uczeń otrzymuje ocenę dopuszczającą lub dostateczną, jeśli: 1. odtwarza figury narysowane na kartce w kratkę 2. rysuje proste równoległe w różnych położeniach na kartce w kratkę 3. rysuje w różnych położeniach proste prostopadłe 4. dokonuje podziału wielokątów na mniejsze wielokąty, aby obliczyć ich pole 5. rysuje prostokątny układ współrzędnych 6. odczytuje współrzędne punktów zaznaczonych w układzie współrzędnych 7. zaznacza punkty w układzie współrzędnych 8. oblicza długość narysowanego odcinka, którego końce są danymi punktami kratowymi w układzie współrzędnych 9. wykonuje proste obliczenia dotyczące pól wielokątów, mając dane współrzędne ich wierzchołków 10. rozpoznaje w układzie współrzędnych równe odcinki 11. rozpoznaje w układzie współrzędnych odcinki równoległe i prostopadłe 12. znajduje środek odcinka, którego końce mają dane współrzędne (całkowite lub wymierne) 13. oblicza długość odcinka, którego końce są danymi punktami kratowymi w układzie współrzędnych 14. dla danych punktów kratowych A i B znajduje inne punkty kratowe należące do prostej AB Uczeń otrzymuje ocenę dobrą lub bardzo dobrą, jeśli: 1. rysuje figury na kartce w kratkę zgodnie z instrukcją 2. uzupełnia wielokąty do większych wielokątów, aby obliczyć pole 3. rysuje w układzie współrzędnych figury o podanych współrzędnych wierzchołków 4. w złożonych przypadkach oblicza pola wielokątów, mając dane współrzędne ich wierzchołków 5. znajduje współrzędne drugiego końca odcinka, gdy dane są jeden koniec i środek 18