WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE"

Transkrypt

1 Nr 9 wrzesień 2014 Rok 82 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE ORGAN URZĘDOWY ARCHIDIECEZJI KATOWICKIEJ STOLICA APOSTOLSKA 101 KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SA- KRAMENTÓW Dekret wprowadzający do ogólnego kalendarza rzymskiego Wspomnienia św. Jana XXIII, papieża, i św. Jana Pawa II, papieża Prot. N. 309/14 DEKRET Wieczny Pasterz, Pan Jezus, który powstał z martwych i wstąpił do nieba, nie opuszcza swego stada, lecz strzeże go i prowadzi poprzez czasy pod nieustanną opieką tych, których On sam ustanowił swoimi wikariuszami. Spośród nich, uformowani na wzór Pasterza pasterzy i kierowani jego autentyczną miłością wobec owiec stada, wyróżniają się święci papieże Jan XXIII i Jan Paweł II. Oni rzeczywiście nie wzgardzili krzyżem Chrystusa i ranami braci, a wsparci nieograniczonym i nieskazitelnym działaniem Ducha Świętego dostarczyli Kościołowi i światu wyjątkowe świadectwo łaskawości i miłosierdzia Boga, który miłuje wszystko, co przez Niego zostało powołane do istnienia i oszczędza wszystko, ponieważ jest Jego (por. Mdr 11,24-26). Albowiem ową żywą nadzieję i ową niewymowną radość (por. 1 P 1,3.8), które ci dwaj następcy Rybaka otrzymali obficie w darze od zmartwychwstałego Pana, oni właśnie pomnożyli dla ludu Bożego, w zamian zasługując sobie od niego na wdzięczną i ustawiczną pamięć. Z tego powodu Kościół czci ich w modlitwie z wielką żarliwością, gdyż jaśnieją wspaniałością życia i nauczania oraz wiedzą miłości, która pochodzi z oświecenia za sprawą Ducha Świętego poprzez doświadczenie tajemnic Bożych, i jak radował się ich owocną troską pasterską, tak teraz cieszy się ich duchowym wstawiennictwem.

2 330 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Po ocenieniu ogromnego znaczenia tych wielkich Papieży dla ukazania duchownym i wiernym przykładu cnót i pielęgnowania życia w Chrystusie oraz po otrzymaniu niezliczonych i usilnych próśb z różnych stron świata, Ojciec Święty Franciszek, przyjmując życzliwie powszechne pragnienia ludu Bożego, zarządził, aby obchody ku czci św. Jana XXIII, papieża, i św. Jana Pawła II, papieża, zostały umieszczone w ogólnym Kalendarzu Rzymskim, pierwszy dnia 11 października, drugi dnia 22 października, z rangą wspomnienia dowolnego obchodzonego corocznie. Te nowe wspomnienia powinny zatem zostać wciągnięte do wszystkich przepisów dotyczących celebrowania Mszy Św. i Liturgii Godzin, a ich odpowiednie wskazanie niech będzie umieszczone w księgach liturgicznych, które staraniem Konferencji Biskupów mają być wydawane w przyszłości. Jeżeli chodzi o teksty liturgiczne na cześć św. Jana Pawła II, papieża, należy posługiwać się tymi, które już zostały zaaprobowane i wydane w załączniku do dekretu tejże Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z dnia 2 kwietnia 2011 r. (Prot. Nr 118/11/L); jeśli natomiast chodzi o teksty na cześć św. Jana XXIII, papieża, niech będą stosowane te, które tutaj są załączone i mocą niniejszego dekretu zostają obecnie ogłoszone jako typiczne i oddane do druku. Niezależnie od jakichkolwiek przeciwnych rozporządzeń. Z siedziby Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 29 maja 2014 roku, w Uroczystość Wniebowstąpienia Pańskiego (Antonio Kard. Cañizares Llovera) Prefekt (+ Arthur Roche) Arcybiskup Sekretarz tłumaczenie z j. łacińskiego: ks. Adam Tondera

3 STOLICA APOSTOLSKA KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SA- KRAMENTÓW List Okólny Znaczenie rytualne daru pokoju podczas Mszy św. 1. «Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam» 1, są to słowa którymi Jezus, zanim przyjął mękę, obiecuje swoim uczniom zgromadzonym w wieczerniku dar pokoju, aby zaszczepić w nich radosną pewność swojej stałej obecności. Po swoim zmartwychwstaniu, Pan spełnia swoją obietnicę stając pośrodku nich w miejscu, w którym się znajdowali w obawie przed Żydami, mówiąc: «Pokój wam!» 2. Owoc odkupienia, który Chrystus przyniósł na świat przez swoją śmierć i zmartwychwstanie: pokój, jest darem, który Chrystus Zmartwychwstały także dzisiaj nieustannie oferuje swojemu Kościołowi zgromadzonemu na sprawowaniu Eucharystii aby każdego dnia świadczył o niej w życiu. 2. W tradycji liturgicznej rzymskiej znak pokoju jest usytuowany przed Komunią ze swoim właściwym znaczeniem teologicznym. Znajduje ono swój punkt odniesienia w kontemplacji eucharystycznej misterium paschalnego odmiennie od tego, jak jest w innych rodzinach liturgicznych, które inspirują się fragmentem Ewangelii wg św. Mateusza (por. Mt 5,23) przedstawiając się jako "pocałunek paschalny" Chrystusa zmartwychwstałego obecnego na ołtarzu 3. Obrzędy, które przygotowują do komunii, tworzą jedność mocnej struktury, w której każdy element posiada swoje znaczenie i przyczynia się do powszechnego znaczenia sekwencji rytualnej, która kieruje do uczestnictwa sakramentalnego sprawowanego misterium. Znak pokoju znajduje więc swoje miejsce między modlitwą Ojcze nasz z którą się łączy przez embolizm, który przygotowuje do znaku pokoju i łamaniem chleba w którym prosi się Baranka Bożego aby udzielił nam swojego pokoju. Ten znak (gest), który 1 J 14,27. 2 Por. J 20, Por. Missale Romanum ex decreto SS. Concilii Tridentini restitutum summorum pontificum cura recognitum, Editio typica, 1962, Ritus servandus, X, 3.

4 332 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE "ma na celu okazanie pokoju, jedności i miłości" 4, Kościół prosi o pokój i jedność dla siebie samego i dla całej ludzkiej rodziny, wierni zaś okazują sobie trwającą w Kościele komunię i miłość, zanim przyjmą Najświętszy Sakrament" 5, czyli Ciało Chrystusa Pana. 3. W posynodalnej Adhortacji Apostolskiej Sacramentum caritatis papież Benedykt XVI powierzył niniejszej Kongregacji zadanie rozważenia kwestii dotyczącej znaku pokoju 6, aby została zachowana świętość celebracji eucharystycznej oraz wymiar misterium w komunii sakramentalnej: «Eucharystia ze swej natury jest sakramentem pokoju. Ten wymiar tajemnicy eucharystycznej znajduje w celebracji liturgicznej specyficzny wyraz w obrzędzie przekazywania znaku pokoju. Bez wątpienia chodzi o znak mający wielką wartość (por. J 14, 27). W naszych czasach, tak bardzo obciążonych konfliktami, ten gest nabiera szczególnego znaczenia również z punktu widzenia zbiorowej wrażliwości, w miarę jak Kościół wciąż i coraz bardziej dostrzega błaganie Pana o dar pokoju i jedności dla samego Kościoła i dla całej ludzkiej rodziny, jako swoje zadanie. [ ] To pozwala rozumieć dlaczego z taką intensywnością podchodzi się do obrzędu znaku pokoju w czasie celebracji liturgicznej. W związku z tym jednak, podczas Synodu Biskupów poruszono potrzebę stonowania tego gestu, który może przybrać nadmierny wyraz, wzbudzając pewne zamieszanie w zgromadzeniu wiernych, właśnie w chwili poprzedzającej Komunię św. Dobrze jest przypomnieć sobie, że dla zachowania klimatu właściwego dla celebracji konieczna jest powściągliwość w stosowaniu tego gestu, co nie odbiera mu nic z jego wysokiej wartości, ograniczając się na przykład do przekazania tego znaku jedynie tym, którzy stoją obok» 7. 4 Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramnetów, Instrukcja, Redemptionis sacramentum, 25 marca 2004, nr 71: AAS 96 (2004) Missale Romanum, ex decreto sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instaratum, auctoritate Pauli Pp. VI promulgatum, Ioannis Pauli Pp. II cura recognitum, editio typica tertia, diei 20 aprilis 2000, Typis Vaticanis, reimpressio emendata 2008, Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego, nr 82. Por. Benedykt XVI, Posynodalna Adhortacja Apostolska, Sacramentum caritatis, 22 lutego 2007, nr 49: AAS 99 (2007) Por. Benedykt XVI, Posynodalna Adhortacja Apostolska, Sacramentum caritatis, 22 lutego 2007, nr 49, przypis 150: AAS 99 (2007) Benedykt XVI, Adhortacja, Sacramentum caritatis, nr 49: AAS 99 (2007) 143.

5 STOLICA APOSTOLSKA Papież Benedykt XVI nie tylko ukazał prawdziwe znaczenie rytu i znaku pokoju, ale także nadał im wielkie znaczenie jako wkład chrześcijan, którzy przez modlitwy i świadectwo znoszą najwyższe i wzburzone niepokoje ludzkości naszych czasów. Oprócz tego, papież ponowił zaproszenie do troski nad używaniem tego obrzędu i do wykonywania gestu liturgicznego w sensie religijnym i z umiarem. 5. Dykasteria, zgodnie z poleceniem Papieża Benedykta XVI, zwróciła się do Konferencji Biskupów już w maju 2008 r. prosząc o opinie czy zachowanie znaku pokoju przed Komunią, gdzie znajduje się obecnie, czy przeniesienie go w inne miejsce, pozwoli na lepsze lepszego jego zrozumienie i wykonywanie. Po głębokiej refleksji, wydaje się słuszne zachowanie w liturgii Rzymskiej znaku pokoju w swoim tradycyjnym miejscu bez wprowadzania zmian strukturalnych w Mszale Rzymskim. W związku z tym podaje się pewne normy aby lepiej okazać sens znaku pokoju oraz aby łagodzić jego pewne wyrażenia, które rodzą zamieszanie w zgromadzeniu liturgicznym, właśnie przed Komunią. 6. Podejmowany temat jest bardzo ważny. Gdyż jeśli wierni nie zrozumieją i nie okażą że przeżywają, poprzez gesty rytualne, właściwe pojęcie obrzędu pokoju, umniejszy się chrześcijańskie pojęcie pokoju oraz wpłynie to na ich owocne uczestnictwo w Eucharystii. W związku z tym, obok dotychczasowych rozważań, które mogą posłużyć jako punkt wyjścia do stosownej katechezy na podejmowany temat, aby zapewnić dla niej pewne podstawowe wytyczne, mądrej rozwadze Konferencji Episkopatów przedstawia się poniżej pewne wskazówki: a) Należy jasno i definitywnie wyjaśnić, że w kontekście Eucharystii, obrzęd pokoju zawiera już sam w sobie głębokie znaczenie modlitwy i daru pokoju. Znak pokoju wzajemnie okazany pomiędzy uczestnikami mszy, ubogaca znaczenie i nadaje sens samemu obrzędowi. Dlatego należy słusznie stwierdzić, że nie chodzi tu o mechaniczne wezwanie do przekazania sobie znaku pokoju. Jeśli przewiduje się, że w konkretnych okolicznościach nie zostanie on wykonany należycie albo w określonych sytuacjach pedagogicznie i w sposób racjonalny można uznać, że nie powinien mieć on miejsca, może zostać pominięty, a czasami, powinien być on pominięty. Należy pamiętać, że rubryka w Mszale mówi: "Następnie, jeżeli okoliczności za tym przemawiają, diakon lub kapłan mówi: Przekażcie sobie znak pokoju" 8. b) Na podstawie powyższych refleksji, zalecane jest aby z okazji np. pu- 8 Missale Romanum, Ordo Missae, n (Mszał Rzymski dla diecezji polskich, 374*).

6 334 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE blikacji trzeciego wydania typicznego Mszału Rzymskiego w danym kraju albo w przyszłości wraz z nowymi wydaniami tegoż Mszału, Konferencje Biskupów rozważyły czy nie ma potrzeby wprowadzenia sposobu przekazywania sobie znaku pokoju bardziej odpowiedniego danej epoce. Na przykład, w tych miejscach, gdzie używano zwyczajowych gestów i świeckich pozdrowień, po doświadczeniach tych lat, mogłyby one być zastąpione przez inne, bardziej odpowiednie gesty. c) W każdym wypadku, będzie niezbędne aby w momencie przekazywania znaku pokoju zostały definitywnie usunięte następujące nadużycia: Wprowadzanie śpiewu o pokój (cantus pro pace), które nie istnieją w Rycie Rzymskim 9. Przemieszczanie się wiernych z ich miejsc w celu przekazania sobie znaku pokoju. Oddalanie się kapłana od ołtarza aby przekazać znak pokoju niektórym wiernym. Aby w niektórych okolicznościach, jak Chrzest, Pierwsza Komunia św., Bierzmowanie, ślub, święcenia kapłańskie, profesja zakonna czy pogrzeb, przekazanie znaku pokoju nie było okazją do wyrażania gratulacji, życzeń czy kondolencji między obecnymi 10. d) W ten sam sposób zaprasza się wszystkie Konferencje Biskupów do przygotowania katechez liturgicznych o znaczeniu obrzędu pokoju w liturgii rzymskiej i jego poprawnym wykonywaniu podczas celebracji Mszy św. W związku z tym Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dołącza do niniejszego Listu okólnego kierunki myślowe. 7. Ścisły związek między lex orandi i lex credendi powinien oczywiście wypełniać się w lex vivendi. Uzyskanie dzisiaj stałego zadania katolików w budowa- 9 W Rycie Rzymskim tradycyjnie nie jest przewidziany śpiew o pokój ponieważ przewidziany jest krótki czas na przekazanie pokoju jedynie z tymi, którzy stoją obok. Natomiast śpiew o pokój zakłada dłuższy (wymaga dłuższego) czas(u) na moment przekazania znaku pokoju. 10 Por. Ogólne Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego, nr 82: «Wypada jednak, aby każdy z umiarem przekazywał znak pokoju tylko osobom najbliżej stojącym»; nr 154: «Kapłan może przekazać znak pokoju usługującym, zawsze jednak pozostając w prezbiterium, aby nie zakłócać celebracji. Niech uczyni podobnie, jeśli ze słusznej przyczyny pragnie przekazać znak pokoju niektórym wiernym»; Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, Instrukcja, Redemptionis sacramentum, 25 marca 2004, nr 72: AAS 96 (2004) 572.

7 EPISKOPAT POLSKI 335 niu świata sprawiedliwszego i pełnego pokoju, łączy się z głębszym zrozumieniem chrześcijańskiego znaczenia pokoju. Zależy to głównie od powagi z jaką nasze Kościoły lokalne przyjmują i proszą o dar pokoju oraz jak wyrażają go w celebracji eucharystycznej. Zachęcamy i zapraszamy do realizacji tego o czym była wyżej mowa, gdyż od tego zależy jakość naszego uczestnictwa w Eucharystii oraz skuteczność naszego włączenia się, zgodnie z tym co wyrażają błogosławieństwa o tych, którzy wprowadzają pokój Na zakończenie tych rozważań zachęcamy więc Biskupów i pod ich kierunkiem prezbiterów, aby chcieli w ramach własnej formacji liturgicznej i duchowej oraz w stosownej katechezie przeznaczonej dla wiernych, rozważyć i pogłębić duchowe znaczenie obrzędu pokoju w celebracji Mszy św. Chrystus jest naszym pokojem 12, tym boskim pokojem, który zapowiadali prorocy i aniołowie, i tym pokojem który to On przyniósł na świat w swoim misterium paschalnym. Ten pokój Chrystusa zmartwychwstałego jest przywoływany, ogłaszany i wylewany w celebracji również przez akt ludzki podniesiony do stanu świętości. Ojciec Święty Franciszek, 7 czerwca 2014 r. zatwierdził i potwierdził to co zawarte zostało w niniejszym Liście okólnym przygotowanym przez Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, i jej zlecił publikację niniejszego listu. Z siedziby Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 8 czerwca 2014 r., w Uroczystość Zesłania Ducha Świętego (Antonio kard. Cañizares Llovera) Prefekt (+ Arthur Roche) Arcybiskup Sekretarz 11 Por. Mt 5,9nn. 12 Por. Ef 2,14.

8 336 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE EPISKOPAT POLSKI 103 STATUT OGÓLNOPOLSKIEGO SEMINARIUM DLA STARSZYCH KANDYDATÓW DO ŚWIĘCEŃ WSTĘP Jednym ze znaków czasu wyraźnie rozeznawanym obecnie w polskim Kościele jest wzrastająca liczba mężczyzn w późniejszym wieku wyrażających pragnienie życia w kapłaństwie. Budzenie, rozeznawanie i troska o rozwój powołań do kapłaństwa jest jednym z najważniejszych zadań biskupów. Podejmując je, Konferencja Episkopatu Polski powołuje do życia Ogólnopolskie Seminarium dla Starszych Kandydatów do Święceń. Jego celem jest przygotowanie do sakramentu święceń kandydatów, którzy ze względu na wiek (zasadniczo: rok życia) wymagają odrębnego toku formacji. Obejmuje ona jak w każdym przypadku formację ludzką, duchową, intelektualną i pastoralną. I. USTANOWIENIE, CHARAKTER I CEL SEMINARIUM 1. Ogólnopolskie Seminarium dla Starszych Kandydatów do Święceń (określane dalej w niniejszym statucie jako Seminarium) zostało erygowane przez Konferencję Episkopatu Polski dnia 11 czerwca 2014 r. Zasady jego działania określa niniejszy Statut zatwierdzony przez Kongregację ds. Duchowieństwa. 2. Seminarium jest seminarium międzydiecezjalnym, w myśl. kan KPK, obejmującym wszystkie diecezje Polski (obrządku łacińskiego). 3. Seminarium posiada kanoniczną publiczną osobowość prawną. 4. W swoim działaniu Seminarium kieruje się: Magisterium Ecclesiae, Kodeksem Prawa Kanonicznego, dokumentami Stolicy Apostolskiej (przede wszystkim Kongregacji Edukacji Katolickiej i Kongregacji do spraw Duchowieństwa) oraz Konferencji Episkopatu Polski dotyczącymi formacji i studiów, w szczególności Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis oraz Zasadami formacji kapłańskiej w seminariach duchownych w Polsce, niniejszym Statutem oraz odnośnymi Regulaminami.

9 EPISKOPAT POLSKI Siedzibą Seminarium jest Kraków. Z tego tytułu Arcybiskup Krakowski, jako delegat Konferencji Episkopatu Polski, sprawuje nad Seminarium bezpośredni nadzór i opiekę, przy zachowaniu kompetencji Konferencji Episkopatu Polski, zgodnie z postanowieniami niniejszego Statutu. 6. Celem Seminarium jest przygotowanie do przyjęcia święceń mężczyzn, którzy łaskę powołania odkryli w późniejszym wieku. Po ukończeniu formacji seminaryjnej i przyjęciu święceń, diakoni i prezbiterzy kierowani są do pracy we własnych diecezjach. II. NADZÓR NAD SEMINARIUM 7. Konferencja Episkopatu Polski sprawuje zwierzchni nadzór nad Seminarium poprzez swego delegata, którym jest każdorazowy Arcybiskup Metropolita Krakowski. 8. Do kompetencji Konferencji Episkopatu Polski w stosunku do Seminarium należy w szczególności: mianowanie rektora Seminarium, a w razie konieczności odwoływanie go w trakcie kadencji, zatwierdzanie rocznego sprawozdania dotyczącego funkcjonowania Seminarium, przedstawianego przez rektora za pośrednictwem biskupa delegata, troska o materialne zabezpieczenie funkcjonowania Seminarium, ewentualne modyfikacje Statutu Seminarium po uzyskaniu nihil obstat Kongregacji ds. Duchowieństwa, zatwierdzenie Regulaminu Seminarium i jego ewentualnych zmian, podjęcie decyzji o zniesieniu Seminarium i zadysponowanie jego majątkiem. III. ZESPÓŁ FORMATORÓW 9. Za formację w seminarium odpowiada zespół formatorów pod kierunkiem rektora, którego powołuje Konferencja Episkopatu Polski na wniosek Arcybiskupa Metropolity Krakowskiego. 10. Rektor jest mianowany na pięcioletnią kadencję. Po jej upłynięciu może być powołany na drugą, ale już ostatnią kadencję. W trakcie kadencji rektor może przestać pełnić swoją funkcję wskutek rezygnacji przyjętej przez Konferencję Epi-

10 338 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE skopatu Polski. Może również zostać usunięty na skutek poważnej przyczyny. 11. Do zadań rektora należy przede wszystkim: sprawowanie bezpośredniego zarządu Seminarium i troska o jego codzienne funkcjonowanie, zgodnie z przepisami prawa, podejmowanie bezpośredniej odpowiedzialności we współpracy z pozostałymi formatorami za przygotowanie kandydatów, reprezentowanie Seminarium na zewnątrz, przedstawianie biskupowi delegatowi Konferencji Episkopatu Polski spraw związanych z Seminarium, a w szczególności rocznego sprawozdania dotyczącego funkcjonowania Seminarium, w tym spraw materialnych, które to sprawozdanie delegat przedstawia Konferencji do zatwierdzenia, przedstawianie poszczególnym ordynariuszom spraw dotyczących kandydatów z ich diecezji, a w szczególności: decyzji o przyjęciu lub nieprzyjęciu kandydata do seminarium, corocznej pisemnej opinii na zakończenie roku formacyjnego, wniosku o usunięcie kandydata z Seminarium, opinii przed dopuszczeniem do święceń, proponowanie lub opiniowanie kandydatów na pozostałych formatorów oraz spowiedników w Seminarium, współpraca z pozostałymi formatorami, dla których rektor jest przełożonym, pełnienie obowiązków proboszcza w stosunku do wszystkich przebywających w Seminarium, zgodnie z kan. 262 KPK. 12. Pozostałych formatorów (ojca duchownego, prefekta i/lub prokuratora) mianuje po wysłuchaniu opinii rektora Arcybiskup Metropolita Krakowski. 13. Zadaniem ojca duchownego jest troska o formację duchową i ascetyczną kandydatów. Ojciec duchowny jest zarazem zwyczajnym spowiednikiem alumnów, z zachowaniem kan KPK. Ojciec duchowny nigdy nie udziela opinii na temat alumnów ani na polecenie czy prośbę rektora lub biskupa, ani z własnej inicjatywy (zob. kan KPK). 14. Zadaniem prefekta jest wspomaganie rektora w pracy formacyjnej. 15. Zadaniem prokuratora jest troska o bieżące funkcjonowanie Seminarium od strony materialnej. 16. Funkcja prefekta i prokuratora może być pełniona przez tego samego duchownego.

11 EPISKOPAT POLSKI 339 IV. KANDYDACI 17. Kandydatem do seminarium może być każdy mężczyzna (od 35 r. ż. wzwyż) stanu wolnego (tak kawaler, jak i wdowiec). Od kandydatów wymaga się świadectwa maturalnego. Szczególnego rozeznania wymagają kandydatury mężczyzn, którzy mają potomstwo, uzyskali stwierdzenie nieważności swojego małżeństwa, byłych alumnów oraz tych, którzy przekroczyli 60 rok życia. 18. Kandydatów do seminarium kierują poszczególni biskupi diecezji po zasięgnięciu opinii odpowiednich duszpasterzy (w szczególności proboszcza) i wiernych świeckich. Ostateczną decyzję o ich przyjęciu podejmuje rektor (po wysłuchaniu pozostałych formatorów, wyjąwszy ojca duchownego). Każdy biskup diecezjalny może jednak skierować zgłaszającego się doń kandydata w późniejszym wieku do własnego seminarium diecezjalnego. 19. Każdy kandydat do Seminarium winien przedstawić następujące dokumenty: świadectwo chrztu i bierzmowania, pisemne skierowanie udzielone przez własnego biskupa diecezjalnego, świadectwo dojrzałości oraz ewentualnie inne dokumenty potwierdzające wykształcenie pomaturalne i wyższe, życiorys, w przypadku kandydatów związanych wcześniej małżeństwem dokument o ustaniu małżeństwa (świadectwo śmierci żony względnie prawomocną decyzję o stwierdzeniu nieważności bądź rozwiązaniu małżeństwa), świadectwo zdrowia, podanie, opinia proboszcza (lub odpowiedniego duszpasterza). 20. W przypadku eks-alumnów z innego seminarium lub mężczyzn, którzy wcześniej należeli do instytutu zakonnego, należy pilnie przestrzegać kan KPK. 21. Po zakończeniu każdego roku formacji rektor przesyła ordynariuszowi kandydata pisemną opinię na jego temat. 22. Decyzję o ewentualnym usunięciu kandydata z seminarium podejmuje jego biskup diecezjalny na wniosek rektora. 23. O dopuszczeniu do święceń decyduje własny ordynariusz kandydata, biorąc pod uwagę umotywowaną opinię rektora i przełożonych. Konsekwentnie, nowo wyświęceni diakoni i prezbiterzy kierowani są do pracy we własnych diecezjach.

12 340 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE V. FORMACJA SEMINARYJNA 24. Punktem wyjścia w formacji ludzkiej kandydatów winno być ich dotychczasowe doświadczenie życiowe, w tym umiejętności i talenty dotychczas rozwijane. Wymaga ono jasnego rozeznania, pogłębionej oceny, integracji i rozwoju. 25. Formację seminaryjną otwiera rok propedeutyczny. Służy on przede wszystkim rozeznaniu powołania oraz wprowadzeniu w życie duchowe. Na I rok studiów wpisywani są jedynie ci kandydaci, którzy odbyli rok propedeutyczny we własnej diecezji bezpośrednio przed skierowaniem ich do tego Seminarium. 26. Dalsza formacja w Seminarium przebiega zgodnie z Ratio fundamentalis institutionis sacerdotalis oraz Zasadami formacji kapłańskiej w seminariach duchownych w Polsce zatwierdzonymi przez Kongregację ds. Edukacji Katolickiej dekretem z dnia 26 sierpnia 1999 r. i trwa pięć lat. 27. Formacja duchowa ma prowadzić do głębokiej więzi z Jezusem Chrystusem, Dobrym Pasterzem, przez podporządkowanie całego życia Duchowi Świętemu, w postawie oddania Ojcu i umiłowania Kościoła (por. PDV 45). Jej naturalnym owocem winna być stała formacja w życiu kapłańskim. 28. Formacja intelektualna przebiega w ramach Studium domesticum zorganizowanym na podstawie umowy z odnośnym Wydziałem Teologii i obejmuje studia filozoficzne oraz teologiczne. Kandydaci do święceń przed przyjęciem prezbiteratu zdają egzamin z całości teologii; nie są jednak zobowiązani do uzyskania stopnia zawodowego magistra. 29. Formacja pastoralna przygotowuje do posługi Słowa i sakramentów oraz przewodniczenia ludowi Bożemu. Przebiega ona (przynajmniej częściowo) w macierzystych diecezjach kandydatów (dla ich głębszej integracji z lokalnym prezbiterium), a jej zakres i formy określa odrębny regulamin. Ważną rolę spełnia w niej proboszcz miejsca kandydata, lub inny kapłan wyznaczony przez biskupa diecezjalnego. 30. Szczegółowe obowiązki alumnów, zasady dyscypliny i porządek panujący w Seminarium określa Regulamin zatwierdzony przez KEP. VI. ORGANIZACJA I ZASADY UTRZYMANIA SEMINARIUM 31. Lokalizację i warunki materialnego funkcjonowania seminarium zatwierdza KEP w porozumieniu z biskupem diecezjalnym siedziby seminarium. 32. Seminarium jest współfinansowane przez rodzime diecezje kandydatów,

13 EPISKOPAT POLSKI 341 a także według możliwości przez nich samych. Szczegółowe zasady finansowania seminarium zostaną wypracowane pod kierunkiem Arcybiskupa Krakowskiego. VII. PRZEPISY KOŃCOWE 33. Niniejszy Statut zatwierdza się ad experimentum na okres trzech lat. 34. Zmiana Statutu może być dokonana przez KEP, po uzyskaniu nihil obstat Kongregacji ds. Duchowieństwa. 35. Zniesienie Seminarium może dokonać się, z uzasadnionych i poważnych przyczyn, dekretem Konferencji Episkopatu Polski. 36. W przypadku zniesienia Seminarium cały jego majątek przechodzi na własność Konferencji Episkopatu Polski. 104 WYCHOWYWAĆ DO PRAWDY List Pasterski Episkopatu Polski z okazji IV Tygodnia Wychowania września 2014 roku Umiłowani w Chrystusie Panu, Siostry i Bracia, Drodzy Rodzice, Nauczyciele i Wychowawcy, Droga Młodzieży, Kochane Dzieci! Kilka dni temu w polskich szkołach zabrzmiał dzwonek, zwiastujący początek nowego roku szkolnego i katechetycznego. W ten sposób otworzył się przed nami nowy czas, w którym nie tylko będziemy mogli zdobywać wiedzę o świecie, o sobie i o Panu Bogu, ale także przeżywać radość poznawania Ewangelii i głoszenia jej innym ludziom. Do takiej właśnie radości, płynącej z Ewangelii, zachęca nas Ojciec Święty Franciszek w adhortacji Evangelii gaudium. Podobnie, jak w latach poprzednich, w tym miesiącu będziemy przeżywać Tydzień Wychowania. Jego czwarta edycja odbędzie się w dniach września i zostanie poświęcona roli prawdy w odpowiedzialnym wychowaniu. Będziemy także podkreślali rolę prawdy w życiu społecznym, narodowym i państwowym jako niezbędnego warunku rozwoju naszej Ojczyzny.

14 342 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE 1. Potrzeba uznania obiektywnej prawdy Pan Bóg na kartach Biblii przypomina nam rolę prawdy i miłości w życiu człowieka. Źródłem tej troski jest miłość Stwórcy do stworzenia, poddawanego ciągłej pokusie ulegania kłamstwu, którego ojcem jest władca tego świata (J 12,31). Prorok Ezechiel w dzisiejszym czytaniu mówi o odpowiedzialności stróża domu Izraela (Ez 33,7) odpowiedzialności wyrażającej się w wiernym przekazie słowa, pochodzącego z ust Bożych. Znamiennym listem Boga do człowieka jest Dekalog dziesięć przykazań napisanych palcem Bożym na kamiennych tablicach (por. Wj 31,18). Troska o ich zachowanie włącza się w szczególne zadanie chrześcijanina, który jest nieustannie wzywany do życia w duchu prawdy i miłości. Współczesny świat próbuje narzucić ludziom przekonanie, że nie ma żadnej obiektywnej prawdy, a każdy człowiek rozumie i stosuje ją na swój własny, indywidualny sposób. Co więcej, na człowieka głoszącego istnienie obiektywnej prawdy, według której pragnie on żyć, patrzy się z podejrzliwością, a nawet z lekceważeniem. W takiej sytuacji przestają obowiązywać wszelkie stałe wartości. Przyjmuje się wtedy, że nie ma żadnych niepodważalnych punktów odniesienia, a zatem wszystko jest niestałe i zmienne. Wobec coraz częstszych prób narzucania tego rodzaju przekonań, Kościół przestrzega przed swego rodzaju dyktaturą relatywizmu. Należałoby w tym miejscu przywołać słowa św. Jana Pawła II, który stanowczo przypominał: W sytuacji, w której nie istnieje żadna ostateczna prawda będąca przewodnikiem dla działalności politycznej i nadająca jej kierunek, łatwo o instrumentalizację idei i przekonań dla celów, jakie stawia sobie władza. Historia uczy, że demokracja bez wartości łatwo przemienia się w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm 13. Warto w związku z tym postawić pytanie: na czym polega wychowanie do prawdy? Polega ono na tym, aby na wszystkich etapach procesu wychowawczego dokonującego się w domach, w przedszkolach i szkołach rodzice, nauczyciele i wychowawcy ukazywali wartość odkrywania ostatecznej prawdy o świecie, o człowieku i o Bogu. Ważne jest przy tym, aby pokazywali oni, jak do tej prawdy dążyć i w jaki sposób kierować się nią w codziennym życiu. W ten sposób dzieci i młodzież znajdą się w szkole prawdy i będą wychowywani przez prawdę. Tylko wtedy będziemy mogli z ufnością patrzeć w przyszłość, mając pewność, że dzięki temu ukształtuje się społeczeństwo, w którym ludzie będą kierowali się wewnętrzną uczciwością, prawością i rzetelnością. 13 Centesimus annus, n. 46.

15 EPISKOPAT POLSKI W szkole Chrystusa Najwyższej Prawdy Pełną prawdę o Bogu i o człowieku przekazuje Jezus Chrystus, który mówi o sobie: Ja jestem drogą i prawdą, i życiem (J 14,6a). Zbawiciel jest zatem Najwyższym Wychowawcą w szkole Prawdy. On sam bowiem jest Prawdą. To On posiada wyraźnie określony plan wychowawczy, wyrażający się w słowach: Nikt nie przychodzi do Ojca inaczej jak tylko przeze Mnie (J 14,6b). Tym samym wskazuje na cel, do którego pragnie zaprowadzić wszystkich wierzących w Niego. Jest nim dom Ojca. Nie ma bowiem dla człowieka nic ważniejszego niż jego własne zbawienie. Ono jest najwyższą wartością. Wobec grzechu i kłamstwa Chrystus wzywa nas dziś do braterskiego upomnienia i zgodnej modlitwy (por. Mt 18,15.19). Chrześcijanin pragnący żyć w prawdzie, jest powołany do ciągłej, twórczej przemiany siebie i szukania duchowej siły we wspólnej modlitwie, w której Zbawiciel jest szczególnie obecny. Chrystus, który jest Prawdą, jest przecież także Życiem, daje życie i wzywa do dążenia ku pełni życia. Święty Paweł w Liście do Rzymian, którego fragment słyszeliśmy w dzisiejszym drugim czytaniu, nawołuje do miłości bliźniego, wyrażającej się w przestrzeganiu przykazań (Rz 13,8-10). To w nich zawarta jest wola Boga doskonały porządek Boży wobec świata stworzonego. Rozpoznawanie jej to nic innego jak poszukiwanie prawdy. Tylko życie w prawdzie pozwala właściwie osądzić stan swojego ducha, a zarazem zdobyć się na wysiłek wewnętrznej przemiany. Będzie ona możliwa, jeśli w szkole Chrystusa-Prawdy będziemy Go uważnie słuchać, głębiej poznawać i pozwalać, aby nas prowadził ku pełnej prawdzie o Bogu i o nas samych. Dzieje się to między innymi podczas szkolnej i parafialnej katechezy. 3. Konieczność wychowania do prawdy Najważniejszą konsekwencją życia w prawdzie, którą ukazuje nam Pan Jezus, jest dążenie do podporządkowywania jej swojego życia. Jak wielokrotnie nauczał św. Jan Paweł II, nie ma wolności bez prawdy. Autentyczna wolność polega bowiem na życiu w świecie prawdziwych wartości i na świadczeniu o nich. Z pewnością nie jest to łatwe! Niejednokrotnie wymaga braterskiego napomnienia i próby sprowadzenia występnego z jego drogi jak poucza dziś prorok Ezechiel (por. Ez 33,8b). Głosząc obiektywną prawdę, musimy mieć świadomość tego, że niekiedy trzeba będzie dla niej cierpieć. Jest to droga, którą kroczyli prorocy Starego Testamentu. Jest to droga, którą w najwyższym stopniu przemierzył sam Pan Jezus. Jest to droga, którą także my powinniśmy podążać. Dla człowieka wierzącego nie ma bowiem innej drogi niż ta, którą szedł nasz Pan, Jezus Chrystus.

16 344 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Przed wychowawcami: rodzicami, nauczycielami, katechetami i duszpasterzami stoi zatem zadanie stawiania wymagań najpierw sobie, a następnie własnym dzieciom oraz powierzonym im uczniom i wychowankom. Dlatego zwracamy się do Was z gorącym apelem: Nie bójcie się prawdy! Dążcie do niej z odwagą i zapałem! Uczcie jej innych! Wychowujcie do niej wszystkich, których Wam Pan Bóg powierzył! Nie dajcie się zwieść namiastkami prawdy czy półprawdami! Brońcie się przed manipulacją ze strony tych, którzy są niechętni Chrystusowi i Jego Kościołowi. Nie oni mają być dla Was wzorami i autorytetami, ale Jezus Chrystus nasz Pan i Zbawiciel, który oddał swoje życie za prawdę i sam o sobie mówi, że jest drogą i prawdą, i życiem. Zdobywajcie umiejętność stawania w prawdzie o sobie poprzez częsty i rzetelny rachunek sumienia oraz przez regularne przystępowanie do sakramentu pokuty i pojednania! Tylko wtedy poznacie autentyczną radość, wynikającą z doświadczania słów Pana Jezusa: Poznacie prawdę, a prawda was wyzwoli (J 8,32). Na tę drogę przebywania w szkole Chrystusa-Prawdy i wychowywania innych w prawdzie wszystkim Wam z serca błogosławimy Podpisali: Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi obecni na 365. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski w Warszawie w dniu 10 czerwca 2014 r. Do odczytania w niedzielę, 7 września 2014 r. Za zgodność: + Artur G. Miziński Sekretarz Generalny KEP

17 EPISKOPAT POLSKI Dzień modlitw w intencji III Nadzwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów Niedziela 28 września 2014 r. Niedziela 28 września 2014 r. będzie poświęcona modlitwie w intencji III Nadzwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów, który odbędzie się w dniach 5 19 października. Przedmiotem obrad Zgromadzenia będą Wyzwania duszpasterskie wobec rodziny w kontekście ewangelizacji. Zachęcamy kościoły, wspólnoty parafialne, instytuty życia konsekrowanego, ruchy i stowarzyszenia do modlitwy w intencji Synodu podczas Eucharystii i innych nabożeństw, w dniach poprzedzających oraz w czasie trwania prac synodalnych. W Rzymie modlitwa będzie sprawowana każdego dnia w kaplicy Salus Populi Romani, w papieskiej bazylice Matki Bożej Większej (Santa Maria Maggiore). Wierni, szczególnie w rodzinach, mogą łączyć się w modlitwie osobistej w intencji Synodu. Zachęca się do odmawiania, napisanej przez Papieża Franciszka, Modlitwy do Św. Rodziny, oraz wykorzystania poniższych wezwań w modlitwie powszechnej podczas Mszy Św. sprawowanych w niedzielę 28 września, jak i w czasie trwania Synodu. Niektóre z intencji można włączyć również do Jutrzni i Nieszporów. Zalecane jest także odmawianie różańca w intencji prac synodalnych. I MODLITWA DO ŚW. RODZINY W INTENCJI SYNODU Jezu, Maryjo i Józefie w Was kontemplujemy blask prawdziwej miłości, do Was zwracamy się z ufnością. Święta Rodzino z Nazaretu, uczyń także nasze rodziny środowiskami komunii i wieczernikami modlitwy, autentycznymi szkołami Ewangelii i małymi Kościołami domowymi.

18 346 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Święta Rodzino z Nazaretu niech nigdy więcej w naszych rodzinach nikt nie doświadcza przemocy, zamknięcia i podziałów: ktokolwiek został zraniony albo zgorszony niech szybko zazna pocieszenia i uleczenia. Święta Rodzino z Nazaretu, oby przyszły Synod Biskupów mógł przywrócić wszystkim świadomość sakralnego i nienaruszalnego charakteru rodziny, jej piękna w Bożym zamyśle. Jezu, Maryjo i Józefie Usłyszcie, wysłuchajcie naszego błagania. II MODLITWA POWSZECHNA Bracia i Siostry, Jako rodzina dzieci Bożych, z wiarą zanosimy nasze prośby do Ojca, aby nasze rodziny, wspierane łaską Chrystusa, stały się prawdziwymi Kościołami domowymi, które żyją Bożą miłością o niej świadczą. Odpowiadać będziemy słowami: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji Papieża Franciszka: niech Pan, który go powołał, aby z miłością przewodził Kościołowi, wspiera go w posłudze jedności Kolegium Biskupów i całego Ludu Bożego. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji Ojców Synodalnych i innych uczestników III Nadzwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów: niech Duch Pański oświeca ich umysły, aby Kościół potrafił odpowiedzieć na wyzwania związane z rodziną zgodnie z Bożym planem. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji rządzących narodami: aby za natchnieniem Ducha Świętego podejmowali inicjatywy dowartościowujące rodzinę, jako fundamentalną komórkę

19 EPISKOPAT POLSKI 347 społeczeństwa, zgodnie z Bożym zamysłem, i wspierające ją w trudnych sytuacjach. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji rodzin chrześcijańskich: aby Pan, który przypieczętował Swoją obecnością wspólnotę małżeńską, uczynił nasze rodziny wieczernikiem modlitwy i duchowymi wspólnotami życia i miłości na obraz Świętej Rodziny z Nazaretu. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji małżonków przeżywających trudności: aby Pan bogaty w miłosierdzie towarzyszył im poprzez cierpliwe i wyrozumiałe działanie Kościoła w ich drodze ku przebaczeniu i pojednaniu. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji rodzin, które z powodu Ewangelii zostały zmuszone do opuszczenia swojej ojczyzny: aby Pan, który wraz Maryją i Józefem doświadczył wygnania do Egiptu, pocieszył je swoją łaską i ukazał im ścieżki braterskiej miłości i ludzkiej solidarności. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji dziadków: aby Pan, który został przyjęty w Świątyni przez dwoje starców, Symeona i Annę, pomagał im w mądrym współdziałaniu z rodzicami w przekazywaniu wiary i wychowywaniu dzieci. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji dzieci: aby Pan życia, który w swoim nauczaniu stawiał dzieci za wzór tych, którzy wejdą do Królestwa Niebieskiego, uczył szacunku dla rodzącego się życia i był źródłem inicjatyw wychowawczych zgodnych z chrześcijańską wizją życia. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je. w intencji ludzi młodych: aby Pan, który uświęcił Swoją obecnością wesele w Kanie Galilejskiej, pomógł im odkrywać piękno świętości i nienaruszalności rodziny według Bożego zamysłu i wspierał narzeczonych w przygotowaniu do sakramentu małżeństwa. Ciebie prosimy: O, Panie, błogosław nasze rodziny i uświęcaj je.

20 348 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Boże, który nie porzucasz dzieła rąk Swoich, wysłuchaj naszych próśb: ześlij Ducha Twojego na Kościół u początku Synodu, aby ten, kontemplując blask prawdziwej miłości obecnej w Świętej Rodzinie z Nazaretu, uczył się od Niej wolności i posłuszeństwa w dawaniu odważnej i pełnej miłosierdzia odpowiedzi na wyzwania dzisiejszego świata. Przez Chrystusa, Pana naszego. 106 OŚWIADCZENIE KOMISJI WYCHOWANIA KATOLICKIE- GO KEP Warszawa, 11 września 2014 r. W związku z materiałami prasowymi, dotyczącymi zapisywania uczniów na zajęcia z religii/etyki w szkołach, Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski przypomina, że: 1. W publicznych przedszkolach i szkołach organizuje się naukę religii na życzenie rodziców (opiekunów prawnych), a dla uczniów pełnoletnich na życzenie samych uczniów. Życzenie to jest wyrażane w formie pisemnego oświadczenia, które nie musi być ponawiane w kolejnym roku szkolnym. 2. Wszyscy katolicy uczęszczający do placówek oświatowych, w których odbywa się nauczanie religii, zobowiązani są w sumieniu uczestniczyć w tych zajęciach. Rodzice dzieci, które nie ukończyły 18 roku życia, mają obowiązek zapisać swe dzieci na lekcje religii. Zasada ta wynika ze zrozumiałego faktu, iż człowiek wierzący ma nie tylko prawo, ale i obowiązek pogłębiać swoją wiarę, temu pogłębianiu służą szkolne lekcje religii. Warto przypomnieć, że zarówno podczas zawierania sakramentalnego związku małżeńskiego, jak i sakramentu chrztu dziecka, rodzice zobowiązują się do tego, by po katolicku, w wierze wychować potomstwo. Elementem tego wychowania jest zarówno udział dziecka w szkolnym nauczaniu religii, jak i parafialnej katechezie. 3. Dnia 28 sierpnia 2013 r. Komisja Wychowania przypomniała, że przygotowanie do przyjęcia sakramentów świętych: Pierwszej Komunii św., sakramentu pokuty i pojednania oraz bierzmowania odbywa się podczas systematycznej katechezy parafialnej oraz w trakcie lekcji religii w szkole.

21 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 349 Wynika z tego jednoznacznie, że uczestnictwo w zajęciach z etyki nie spełnia w żadnym zakresie wymogu przygotowania do wyżej wymienionych sakramentów św. i nie może być respektowane przy podejmowaniu decyzji o wyrażeniu zgody, co do ich przyjęcia. Ks. dr Marek Korgul Sekretarz Komisji Wychowania Katolickiego KEP Warszawa, dnia 11 września 2014 r. 107 ZAPROSZENIE na XXXII Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy na Jasną Górę w dniach września 2014 r. Do wszystkich Ludzi Pracy w Polsce Do Duszpasterzy Ludzi Pracy Zapraszam wszystkich ludzi pracy i ich rodziny na XXXII Pielgrzymkę do tronu Królowej Polski na Jasną Górę. Świat Pracy zjednoczony przed tronem Królowej Polski złoży dziękczynienie za kanonizację Świętego Jana Pawła II pracownika fabryki Solwaj, kapłana, biskupa, kardynała i Papieża, który wprowadził Kościół w trzecie tysiąclecie. Staniemy zjednoczeni Ewangelią, by zaświadczyć, że nie ma integralnego rozwoju Ojczyzny bez poszanowania Bożych przykazań. W imię prawdy i sprawiedliwości chcemy modlitewnie zamanifestować, że prywatne interesy oligarchii koalicyjnej nie mogą wytyczać drogi rozwoju gospodarczego i kulturowego narodu. W imię odpowiedzialności przed Bogiem i historią prosić będziemy, by podstępne ideologie i agresywne treści rodzimych mediów nie raniły ducha narodu wierzącego, ale zwróciły swe ostrze przeciw złu i grzechowi. Obrona młodego pokolenia przed złem należy do fundamentalnych obowiązków rodziców, szkoły, samorządów, instytucji państwowych i środków opiniotwórczych. Służba Ojczyźnie w obecnym czasie wymaga tego od nas wszystkich Przyniesiemy prośbę o chleb powszedni i błaganie, by chlebem powszednim stał się dialog miedzy rodakami a nie przekrzykiwanie osób walczących o kość władzy.

22 350 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Zapraszam do Częstochowy wszystkich ludzi pracy, wierzących i dystansujących się od przekonań religijnych, ludzi z różnych central związkowych. Polecajmy trudne dziś naszej Ojczyzny. Z wyrazami czci i poważania Kazimierz Ryczan Biskup Kielecki Krajowy Duszpasterz Ludzi Pracy ARCHIDIECEZJA KATOWICKA DZIEŃ MODLITW O UŚWIĘCENIE DUCHOWIEŃSTWA W ARCHIDIECEZJI KATOWICKIEJ Katowice, katedra 6 września 2014 r. 108 WIERNI WOBEC WZORU, JAKI CHRYSTUS NAM ZOSTAWIŁ Słowo Metropolity Katowickiego do uczestników pielgrzymki 1. W przeżywanym Roku Rodziny pragniemy podziękować Bogu za dar życia i powołania oraz za wszelkie dobro, jakiego doświadczyliśmy w naszych rodzinach. Pielgrzymujmy dziś duchowo do naszych domów i rodzin, gdzie rodzice i rodzeństwo, sąsiedzi i krewni; do miejsc, gdzie wszystko się zaczęło, aby Bogu dziękować. Co wiem, czym jestem, co myślę, czym żyję, Wszystko mi przez nich objawia Twą chwałę, Źródło miłości z ich serca mi bije Na życie całe! Gdy ojciec dla mnie o kęs walczy chleba, Gdy matki błyśnie uśmiechem twarz blada, Wtedy Twój, Panie, z błękitów gdzieś, z nieba, Cień na mnie pada (Maria Konopnicka)

23 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 351 Zachęceni przez papieża Franciszka do duszpasterskiego nawrócenia chcemy rozpocząć kolejny rok formacji i posługi kapłańskiej na kolanach, prosząc o misyjnego ducha wierności i gorliwości w dawaniu świadectwa miłosierdzia według wzoru, jaki Chrystus nam zostawił. W Dniu modlitw o uświęcenie duchowieństwa, modlimy się za siebie nawzajem, modlimy się o nasze uświęcenie. Naszą pamięcią przed Bogiem ogarniamy wszystkich kapłanów naszego lokalnego Kościoła, gdziekolwiek posługują; pamiętamy o chorych prezbiterach; o tych w podeszłym wieku; pamiętamy również o tych, którzy naszą niezatarte znamię sakramentu kapłaństwa, ale z Chrystusem nie chodzą, bo poszli własną drogą. 2. Witam wszystkich tu przybyłych, a zwłaszcza kapłańskich jubilatów; którzy świętowali srebrne i złote jubileusze; oraz 60 lecie kapłaństwa. Najstarszym kapłanem archidiecezji katowickiej jest ks. Józef Pośpiech, żyjący w Brig; w czerwcu br. obchodził 75 rocznicę kapłańskich święceń, które przyjął w katedrze św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach w 1939 roku, razem z S.B. ks. Janem Machą. W grudniu br. będzie świętował swoje 99 urodziny; do dziś aktywny duszpastersko; udziela S. Pokuty; prowadzi rozmowy duszpasterskie i przekazuje receptę na długowieczność. Brzmi ona: żyłem zawsze zgodnie z Bożymi przykazaniami; zgodnie z rytmem natury; co najmniej raz w miesiącu korzystałem z S. Pokuty i Pojednania, aby zachować pokój z Bogiem i ludźmi Ks. Józef nadal czuje się związany z Katowicami i modli się za archidiecezję Niech i jemu towarzyszy nasza modlitwa; oby go Pan zachował po najdłuższe lata. 3. Drodzy Bracia przyjmijcie serdeczne podziękowanie za wakacyjne posługi duszpasterskie; za prowadzenie rekolekcji i wszelkich innych form formacji dzieci, młodzieży i dorosłych. To tradycja naszej archidiecezji, że czas wakacji jest okresem wzbogacania Kościoła budowaniem wspólnot ożywiających parafie. Również przestrzeń portali społecznościowych, która jest dzisiaj miejscem szybkiego kontaktu może być narzędziem ewangelizacji! Nowa Ewangelizacja naszej archidiecezji prowadzi grupę dzielenia się Słowem Bożym na Facebooku i codziennie ludzi czyta to na swojej tablicy. Korzysta również z Facebooku mając stronę Centrum Młodzieży i Ewangelizacji gdzie 2000 młodych zagląda i rozsyła informacje dalej. Jaka powinna być obecność duchownych w przestrzeni portali społecznościowych? Powinna być zdrowa i normalna, mająca zawsze formę świadectwa. Niestety dla niektórych księży Facebook stał się miejscem swoistego ekshibicjonizmu! Zamieszczają tam wszystko: ostatnio informowali o pierwszej nocy na nowym probostwie, gdzie byli w czasie wakacji, jaka trasę przemierzyli i ile kilometrów

24 352 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE przejechali itp. Kolejna sprawa to umieszczane na Facebooku zdjęcia. Czasem pojawiają się zdjęcia, nawet w dwuznacznych sytuacjach. Tak dziś zachowują się w tej przestrzeni młodzi z gimnazjum i wyżej; chcąc być trendy, lans; bo jest taka moda, kto kogo zaskoczy, nominuje do zadań itp. Duchownym tak nie wypada. Obecność w przestrzeni wirtualnej powinna być zdrowa i normalna, mająca zawsze formę świadectwa. 4. Zbliżamy się powoli do końca drugiego roku prac naszego II Synodu. Bardzo serdecznie dziękuję wam za każdą modlitwę w intencji dobrego rozeznania wyzwań stojących przed naszym Kościołem oraz za każdą uwagę, sugestię wyrażoną w trakcie synodalnych konsultacji. Szczególną wartość ma to, że spotykacie się i rozmawiacie z członkami Parafialnych Zespołów Synodalnych dzięki temu umacnia się zarówno więź pomiędzy duszpasterzami i świeckimi, jak i świadomość odpowiedzialności wiernych za lokalny Kościół. II Synod Archidiecezji Katowickiej wkracza powoli w decydującą fazę: kilka dni temu otrzymaliście ostatnią część materiałów do konsultacji, w najbliższych tygodniach wybierzecie w dekanatach swoich przedstawicieli na sesje plenarne, które rozpoczną się w marcu przyszłego roku. Poproście Ducha Świętego o światło i wybierzcie spośród siebie tych, którzy łączą roztropność z odwagą szczerego dzielenia się swoim rozeznaniem sytuacji naszego lokalnego Kościoła. Dzieło Synodu serdecznie polecam dalszej modlitwie, która jest szczególnie intensywna we wspólnotach osób konsekrowanych. Poza Synodem żyjemy w archidiecezji perspektywą roku 2015, który będzie rokiem 90-tej rocznicy utworzenia diecezji katowickiej. W przyszłym roku wiele wydarzeń pastoralnych będziemy wiązali z katedrą Chrystusa Króla i z pierwszym kościołem katedralnym św. Apostołów Piotra i Pawła. Planujemy w katedrze wiele prace i inwestycje, które powinny ją jeszcze bardziej uspołecznić ; aby była punktem odniesienie dla całego Górnego Śląska, jako miejsce przechowywania pamięci i miejsce formacji. 5. Bardzo nas niepokoi jako duszpasterzy sytuacja polityczna w skali świata. A każdy obserwator wydarzeń dostrzega dziś, jak kruchy jest pokój i dramatycznie trudny los chrześcijan. W związku z tym rocznica wybuchu II wojny światowej była okazją do modlitwy o pokój. Niech modlitwa nie ustaje. Sięgajmy po duszpastersku po oręż modlitwy, postu i jałmużny. Także na Górnym Śląsku stoimy przed poważnymi wstrząsami społecznymi, które mogą być wynikiem koniecznych zmian w górnictwie. Zmiany są potrzebne, jednak nie znamy jeszcze ich zakresu i potencjalnych, społecznych reperkusji,

25 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 353 zwłaszcza w kwestii zatrudnienia i wynagrodzeń. Niech te aktualne sprawy społeczne będą obecne w codziennej modlitwie wiernych i w naszych osobistych modlitwach. 6. Wartością jest na Górnym Śląsku dobra współpraca z samorządem i jego ograniczone upolitycznienie. W czasie nadchodzących wyborów samorządowych będziemy wspierać społeczną aktywność i zachęcać do udziału w demokratycznych wyborach, aby społeczności lokalne wybrały najlepszych włodarzy naszych miast i gmin. Nikomu nie dajmy się zinstrumentalizować. Bądźmy wierni posłannictwu Kościoła, otwartego na wszystkich i dla wszystkich, z zachowaniem funkcji krytyczno-profetycznej, nawet za cenę medialnej krytyki. 7. Mówi się, że duchowieństwo jest takie, jakie są rodziny i społeczeństwo. Jesteśmy z ludzi wzięci i dla ludzi ustanowieni (por. Hbr 5,1). Dziś przygotowanie kandydatów do wyższych studiów filozoficzno-teologicznych oferowane przez szkołę średnią, jest niewystarczające. Realistyczna ocena dwóch rzeczywistości, to znaczy szkoły i rodziny, doprowadziła do decyzji o roku propedeutycznym, zresztą postulowanym przez dokumenty Kościoła. Rok propedeutyczny to używając słownictwa ekonomii inwestycją długoterminową w formację duchowieństwa naszej archidiecezji. Tylko piękne człowieczeństwo, ugruntowane chrześcijaństwo dają szansę na wiarygodne kapłaństwo, które jest przede wszystkim wyznaniem mocnej wiary, zdolnej do uniesienia rosnących przeciwności, w tym trudów samotności i wezwań życia w czystym celibacie, bez uzależnień i dwuznaczności. Niedawno odwiedziła mnie matka kapłana, który poszedł własną drogą, aby wypełniać obowiązki naturalnego ojcostwa. Kościołowi powiedział przepraszam, zbłądziłem. Pozostała boleść Kościoła, zgorszenie i ból matki oraz całej rodziny; pozostały wyrzuty i zarzuty: wiedzieliście, a nie reagowaliście; tolerowaliście, bo zmiatacie pod dywan. Drodzy Bracia jest problem. Silne poczucie przynależności grupowej może skutkować przeakcentowaniem zasady solidarności. Czasem towarzyszy jej bagatelizowanie faktów, przejawiające się lekceważeniem drobnych nieprawidłowości w zachowaniu, które częściej są przedmiotem kpin za plecami niż przyczyną niepokoju, czy troski. Niech jej wyrazem będzie najpierw modlitwa, a potem braterskie upomnienie jeśli bezskuteczne kolejne ewangeliczne działania. Drodzy Bracia! Mam poczucie ojcowskiej odpowiedzialności za każdego kapłana, co najpierw oznacza modlitwę i troskę o formację stałą, a w razie potrzeby podejmowania dzia-

26 354 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE łań, najpierw ratunkowych, leczniczych. I żeby zakończyć ten temat, jeszcze jedno mocne zdanie na kanwie nauczania ostatnich papieży: zaniechanie i pseudokultura milczenia, czy zmowa milczenia, to źle rozumiana troska o dobre imię Kościoła. 8. Sytuacja na Ukrainie budzi nasz niepokój; rozmawiałem z bpem Janem Skobiło biskupem pomocniczym diecezji charkowsko-zaporoskiej, który mnie poinformował, że duchowni katoliccy zostali wycofani z Doniecka i Ługańska z uwagi na porwania i stałe pogróżki; kościół św. Józefa w Doniecku, gdzie jesienią 2013 r. umieściliśmy tablice upamiętniające ofiary tragedii górnośląskiej zamknięty; właściwie wydany na łaskę lub niełaskę tych, którzy sprawują aktualnie nad miastem kontrolę; analogicznych represji doświadcza Kościół greko-katolicki. Niedawno rozmawiałem telefonicznie z ks. infułatem J. Pawliczkiem, wikariuszem generalnym archidiecezji lwowskiej mówił, że trwa pobór do wojska, i o wzrastającej liczbie żołnierskich pogrzebów; stwierdził, że nawet na zachodnie Ukrainie sytuacja staje się coraz trudniejsza. Trudno było w tym kontekście nie wspomnieć o ewentualnym powrocie. Odpowiedź brzmiała: takiej opcji nie przewiduję; zostaję tu do końca, dopóki mi zdrowie pozwoli a biskup lwowski będzie mnie potrzebował. Drodzy Bracia bądźmy i my wierni. Trwajmy na placówkach nam powierzonych! Bądźmy WIERNI WOBEC WZORU, JAKI CHRYSTUS NAM ZOSTAWIŁ, to jedyna droga, która nas i powierzonych naszej pieczy prowadzi do celu 109 BĄDŹMY WIERNI JEZUSOWI CHRYSTUSOWI, KTÓRY DO KOŃCA NAS UMIŁOWAŁ Homilia Arcybiskupa Katowickiego Nam kapłanom znany i bliski jest obraz, który często znajdował się w domach, przedstawiający idącego wśród zbóż Jezusa i podążających za Nim apostołów, łuskających dojrzałe kłosy. Ten obraz, a właściwie oleodruk przez nikogo niesygnowany, inspirowała dzisiejsza ewangelia, ukazująca tło dysputy Jezusa z faryzeuszami na temat świętowania szabatu. Oni i my dowiedzieliśmy się, że Syn Człowieczy jest Panem szabatu. Jesteśmy, zatem sługami Pana szabatu. Dzień ten po zmartwychwstaniu ma imię własne: niedziela, pierwszy dzień tygodnia; a jeszcze lepiej w języku rosyjskim: woskresienije.

27 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 355 Kiedy dziś nawet ochrzczeni coraz częściej zatracają poczucie czasu świętego, należnego Bogu, kiedy nie celebrują swojej wiary we wspólnocie Kościoła na świątecznej Eucharystii, my słudzy Pana szabatu jesteśmy wezwani, by jeszcze usilniej zapraszać wiernych na ucztę Pana i przypominać przykazanie Pamiętaj, abyś dzień święty święcił Ludzie, w tym wierzący i praktykujący katolicy, zatracają też inny wymiar dnia świętego wymiar godziwego i godnego człowieka, a zarazem chrześcijanina, wypoczynku. Niegdyś w tej kwestii zmagaliśmy się z wrogiem zewnętrznym, by niedziela była Boża i nasza. Dziś zmagamy się z wrogiem wewnętrznym, aby w trudzie duszpasterskiej służby osiągać zamierzony cel udział wiernych w niedzielnej Mszy św. i odbudowanie świadomość świętości niedzieli. Drodzy Bracia! Każdy z nas powinien być prawdziwym nauczycielem świętowania Dnia Pańskiego przez przykład. Trzeba troszczyć się o właściwe przeżywanie czasu modlitwy i czasu odpoczynku. Troska ta niech dotyczy także miejsc urlopowego wypoczynku; czy raczej spędzania urlopu jak się to popularnie mówi, bo niektóre kierunki urlopowych wypraw osób duchownych, budzą zdumienie i niepokój. Drodzy Bracia! To prawda, że niedziela czy święta będą się nam kojarzyć raczej z pracą, ale właściwym słowem, które tłumaczy naszą świąteczną czy niedzielną aktywność, jest słowo diakonia; bo kapłaństwo to sakrament społeczny dany dla dobra eklezjalnej wspólnoty. Zostaliśmy konsekrowani, by w imię Chrystusa karmić Kościół słowem i łaską Bożą, jak napisano w Lumen gentium. Jesteśmy sługami Pana szabatu, jesteśmy ustanowieni, aby ukazywać chrześcijanom ich godność, a zarazem powołanie do udziału w uczcie Eucharystii i w godach Baranka. Drodzy Bracia! Uczniowie, idąc za Panem, jedli ziarna zbóż. Skojarzenie ich z chlebami pokładnymi leżącymi w świątyni Pańskiej przywołuje misterium Słowa i Eucharystii. Uczeń, który wędruje za swym Panem i Nauczycielem, karmi się Jego słowem, karmi się Nim samym w tajemnicy składanej codziennie na ołtarzu Eucharystii. Jak blisko nas ukrył się Bóg! I co nam uczynił w dniu naszych święceń! I stale czyni! Nie można się owocnie spotykać z prawdą Jego obecności bez chwil ciszy, medytacji; przed Eucharystią i w jej trakcie; i po niej. Apostołowie jedli zwyczajne ziarno, aby zaspokoić głód fizyczny. Szli jednak za Chrystusem Drogą, Prawdą i Życiem, Tym, który daje Siebie na pokarm, co

28 356 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE w pełni nasyca, w przeciwieństwie do pokarmów tego świata, które wzmagają głód duszy i nie dają nadziei jego przezwyciężenia. Pisał o tym Marek Skwarnicki: Głodny chodzę po mieście. Idę głodny przez życie. Słyszałem, że w Twoim domu wyborną trzymasz pszenicę. Słyszałem, że Słowo Twoje jest sytym prawdy miodem. Przychodzę do Twego domu Człowiek zmęczony głodem. Drodzy Bracia! Wbrew niektórym opiniom ludzie potrzebują Kościoła, dlatego że jest Kościołem sakramentem zbawienia. Ludzie potrzebują kapłanów, dlatego że są kapłanami narzędziami uobecniania działania Jezusa Chrystusa. Potrzebują, ponieważ są głodni Boga, zmęczeni jałowym pokarmem świata aż do tego stopnia, że stają się agresywni. Jakże ważne, by na drodze swego życia spotkali świadka Jezusa Zmartwychwstałego, kapłana człowieka Boga, człowieka emanującego Bogiem Jego miłością, pokojem i spokojem, który z misyjnym zapałem głosi Dobrą Nowinę. Człowieka Boga, świadomego, że wszystko, co ma i kim jest otrzymał Drodzy Bracia! Brońmy się przed duchową acedią, przed ucieczką od misyjnej gorliwości i przed zniechęceniem Problemem nie zawsze jest nadmiar aktywności, lecz przede wszystkim działalność przeżywana niewłaściwie, bezrefleksyjnie, bez odpowiedniej motywacji, bez duchowości przenikającej działanie i czyniącej je upragnionym. By uwolnić się od pokusy czy rzeczywistości duchowej acedii kapłan musi być Chrystusowy, należeć do Pana niepodzielnym sercem, umysłem i ciałem, całym sobą! Wam kapłanom, chcę powiedzieć tylko jedno słowa: bliskość! Bądźcie blisko Pana i blisko ludzi O to was proszę, o tę podwójną bliskość: bycie blisko Jezusa i blisko ludzi 1. Podać Bogu, w Jego ręce, całe swoje życie. Czynimy to przecież każdego dnia, do czego mobilizują nas słowa z kapłańskiej modlitwy podczas ofiarowania darów Przyjmij nas, Panie, stojących przed Tobą w duchu pokory i z sercem skruszonym, jak i z wieczornej Komplety w ręce Twoje. 1 Papież Franciszek, 1 czerwca 2014 r. na spotkani z członkami.

29 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 357 Złożę na Pańskim stole człowieczą swoją dolę. Wyjawię w Pańskim domu żal nieznany nikomu. Przed raju gospodarzem położę garstkę marzeń. Bogu na wysokości opowiem swe radości. Do rąk mu podam skrycie codzienne swoje życie. (M. Skwarnicki, Boże Ciało, Offertorium) Drodzy Bracia! Kościół polecił nam dziś czytać jako I czytanie słowa św. Pawła z I Listu do Koryntian. Nieraz odnajdujemy się w nich i może się nam wydawać, że jesteśmy w sytuacji św. Pawła i apostołów: Staliśmy się bowiem widowiskiem światu, aniołom i ludziom; my głupi dla Chrystusa, wy mądrzy w Chrystusie, my niemocni, wy mocni; wy doznajecie szacunku, a my wzgardy. Aż do tej chwili łakniemy i cierpimy pragnienie, jesteśmy policzkowani i skazani na tułaczkę, i utrudzeni pracą rąk własnych. Ale idąc konsekwentnie za Chrystusem, możemy dalej mówić za św. Pawłem: Błogosławimy, gdy nam złorzeczą, znosimy, gdy nas prześladują; dobrym słowem odpowiadamy, gdy nas spotwarzają. Taka postawa jest możliwa, jeśli składamy siebie w ręce Boga przez wierność i nigdy nie odłączamy się od Jego łaski, która nas podtrzymuje, Drodzy Bracia umocnienie Bożym słowem i eucharystycznym pokarmem doświadczeniem wspólnoty bądźmy wierni Jezusowi Chrystusowi, który do końca nas umiłował (J 13,1). Amen.

30 HOMILIE I LISTY ARCYBISKUP WIKTOR SKWORC METROPOLITA KATOWICKI 110 CZYŻ NIE WIECIE, ŻE ŚWIĘCI BĘDĄ SĘDZIAMI TEGO ŚWIATA? Msza Święta dla kanonistów polskich uczestniczących w konferencji naukowej na WTL UŚ Bracia i Siostry w Chrystusie! 1. Dziś rano na początku Waszych obrad wspomniałem o recepcji uchwał II Polskiego Synodu Plenarnego. Teraz nastała godzina innej recepcji. Recepcji nie tylko Bożego słowa, ale i samego Jezusa Chrystusa, który w godzinie wieczernika staje pośród nas z poleceniem: to czyńcie na moja pamiątkę i z pozdrowieniem pokoju. Wiele ostatnio mówimy o pokoju, przede wszystkim zaś modlimy się o pokój. Wołamy do Boga prosząc o ten drogocenny dar także dziś tym intensywniej i serdeczniej, że są z nami nasi bracia z Ukrainy i Białorusi. Coraz jaśniej zdajemy sobie sprawę, że jak pisał święty Jan Paweł II modlitwa o pokój nie jest elementem wtórnym, «następującym po» wysiłkach na rzecz pokoju. Przeciwnie, jest ona sercem usiłowań zmierzających do budowania pokoju w porządku, w sprawiedliwości i wolności. Modlić się o pokój znaczy otworzyć ludzkie serce, by mogła je napełnić ożywcza moc Boga ( ). Modlić się o pokój oznacza prosić o sprawiedliwość, o zaprowadzenie odpowiedniego porządku wewnątrz państw i w stosunkach pomiędzy nimi ( ) oznacza też: prosić o wolność, szczególnie o wolność religijną, która jest fundamentalnym, osobistym i cywilnym, prawem każdej osoby. Modlić się o pokój znaczy wreszcie błagać o łaskę przebaczenia od Boga, a zarazem o wzrost odwagi dla każdego, kto ze swej strony pragnie wybaczać zniewagi, jakich doznał 2. 2 Orędzie Jana Pawła II na XXXV Światowy Dzień Pokoju, 1 stycznia 2002.

31 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 359 Dlatego usilnie wzywamy wierzących w Chrystusa i z serca zapraszamy wszystkich ludzi dobrej woli by połączyli się w modlitwę o pokój. Jako wyznawcy Jezusa Chrystusa jesteśmy bowiem przekonani, że autentyczny i trwały pokój nie jest owocem jedynie koniecznych umów politycznych i zgody pomiędzy jednostkami i narodami, ale jest darem Boga dla tych, którzy jemu się oddają i z pokorą oraz wdzięcznością przyjmują światło jego miłości Wcielonym, uosobionym Światłem Bożej Miłości jest Jezus Chrystus: doskonały Objawiciel Bożej Prawdy i Sprawiedliwości, jedyny Odkupiciel Człowieka, głoszący Ewangelię radości i nadziei. Dzisiejsza Ewangelia jest według biblistów wstępem do Kazania na Górze. W jej centrum stoi Jezus, nad którym z wolna zbierają się ciemne chmury. Żarliwie się przeto modli całą noc trwa na modlitwie (por. Łk 6,12) dojrzewa do podjęcia ważnych decyzji personalnych. Dopiero po długim modlitewnym czuwaniu wybrał Dwunastu. Jego zachowanie zawiera istotną wskazówkę: że wszystkie nasze działania powinna poprzedzać modlitwa; że istotne jest w życiu ludzkim współbrzmienie (współistnienie) modlitwy i działania! Ten ewangeliczny przykład samego Zbawiciela zostanie ostatecznie streszczony w przekazanej i cenionej przez tradycję Kościoła dewizie św. Benedykta z Nursji, Patrona Europy: ora et labora! Z Ewangelii dzisiejszej wynika również, że całonocna modlitwa nie była dla Jezusa okazją do zaniechania działania. Wielkie mnóstwo ludu przyszło go słuchać i znaleźć uzdrowienie ze swoich chorób ( ) Moc wychodziła od Niego i uzdrawiała wszystkich (Łk 6,17-19). I my zgromadzeni dziś na liturgii wokół Chrystusa i wpatrzeni w jego przykład łączmy zawsze naszą pracę z modlitwą! Czyńmy to w nadziei, że pełna ufności modlitwa da owocność wytrwałej pracy! Również tej pracy, która jest zasiewem często nie wolnym od trudu polegającym na naukowy studium Kościelnego Prawa lub na zaangażowaniu w duszpasterską posługę. Drodzy w Chrystusie! 3. Ideą przewodnią nauczania Jezusa było głoszenie Królestwa Bożego: czas się wypełnił i bliskie jest Królestwo Boże. Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię wzywał (Mk 1,15). 3 Jan Paweł II, Rozważania na Anioł Pański, 16 marca 2003.

32 360 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Niektóre z reguł, na których od wieków opiera się wspólnota Kościóła będąca zalążkiem Bożego Królestwa na ziemi przybliża nam dzisiejsze pierwsze czytanie. Apostoł Paweł opisuje w mim relacje panujące w gminie korynckiej. To z pewnością interesujące rozważania, szczególnie dla biegłych w prawie i stających na straży sprawiedliwości. Apostoł protestuje przeciwko temu, że chrześcijanie korynccy zwani sprawiedliwymi lub świętymi, jako że przez chrzest otrzymali łaskę usprawiedliwienia szukają sprawiedliwości u pogan, czyli u niesprawiedliwych. I dodaje: już samo to jest godne potępienia, że w ogóle zdarzają się wśród nich sprawy sądowe. Napomina też: czemuż nie znosicie raczej niesprawiedliwości? (1Kor 6,7). Apostoł Paweł stawia więc współczesnym sobie chrześcijanom wysokie wymagania. Jego słowa mają jednak jasną wymowę również w dzisiejszych czasach, choć nie zwykliśmy odmawiać ochrzczonym prawa do dochodzenia sprawiedliwości przed sądami i rzadko jesteśmy skłonni wymagać od nich heroicznego znoszenia niesprawiedliwości. Rozumiemy, że ówczesny kontekst społeczny diaspora i ewangeliczny radykalizm nakazywał św. Pawłowi napisać tak twarde i wymagające słowa. Pozostaje jednak faktem, że Chrześcijanin niezależnie od epoki w jakiej żyje to człowiek przeniknięty ewangeliczną nowością życia! To ktoś, kto pozostając w zażyłej więzi z Chrystusem zmartwychwstałym pragnie inspirować się Jego nauką i Jego przykładem. Stara się kierować w codzienności przykazaniem miłości bliźniego, nie zapominając przy tym, że dotyczy ono absolutnie wszystkich ludzi, nie wykluczając naszych nieprzyjaciół To właśnie ten duch Duch, który od Ojca i Syna pochodzi, Duch Boga Miłości wzbudza w nas roztropność, umiar i miłosierdzie. Wzywa nas zawsze do szukania porozumienia, przebaczenia i pojednania, miast uporczywego dochodzenia swoich czasem wątpliwych racji. (Temu ma również służyć szlachetna sztuka mediacji). Bracia i Siostry w Chrystusie! Wracając do pierwszej myśli dzisiejszych rozważań: powinnością chrześcijan jest budowanie pokoju i troska o pokój, nie zaś wszczynanie wojen, również tych sądowych. Gdy jednak pojawiają się kontrowersje, waśnie i spory, winniśmy najpierw szukać sprawiedliwości u świętych (por. 1Kor 6,5). Szanowni specjaliści w dziedzinie Prawa Kanonicznego i pracownicy diecezjalnych trybunałów sądowych! Pozostaje mi życzyć Wam, aby ludzie przychodzący do Was w poszukiwaniu sprawiedliwości dzięki Waszej kompetencji i osobistej świętości zawsze ją odnajdywali.

33 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA ZAWIERZAJĄC DZIŚ MARYI JEJ PIEKARY. Dzień ogłoszenia maryjnego patronatu Piekary, Drodzy Bracia i Siostry! Drodzy mieszkańcy Miasta Piekary Śląskie! Drodzy Radiosłuchacze Radia Piekary! Panie Prezydencie, Drodzy członkowie Rady Miejskiej z jej Przewodniczącym na czele! Księże Proboszczu, kustoszu tego sanktuarium, drodzy Proboszczowie piekarskich parafii! 1. Dzień 12 września 2014 roku jest historycznym dniem dla mieszkańców miasta Piekary Śląskie. Oto na prośbę władz samorządowych, przedstawioną Stolicy Apostolskiej, decyzją watykańskiej Kongregacji Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, na mocy władzy udzielonej jej przez Ojca Świętego Franciszka, Matka Boża Piekarska, Matka Sprawiedliwości i Miłości Społecznej została ustanowiona Waszą patronką, patronką przed Bogiem miasta Piekary Śląskie. Do tego dnia przygotowaliście się zewnętrznie i wewnętrznie; miasto jest odświętnie udekorowane, a poprzez peregrynację obrazu MB Piekarskiej w parafiach miasta, mieszkańcy odnowili się duchowo i przygotowali się do nowej formy zażyłości ze swoją Patronką. Ustanowienie Matki Bożej patronką miasta Piekary Śląskie ma ważne znaczenie religijno-społeczne. W duchowy sposób utrwala się więź między Wami a Waszą Patronką, która poniekąd nabywa szczególne prawo, aby świadectwem swego życia skłaniać Was do wejścia na drogę świętości. A równocześnie Wy sami zyskujecie przywilej, aby przez pośrednictwo Matki Bożej zwracać się do Boga w Waszych intencjach, a przede wszystkim w sprawach Waszego miasta, które już od dawna cieszy się duchową obecnością Matki Bożej, umacnianą przez cudami słynący wizerunek. 2. W prośbie o nadanie patrona jakiejś miejscowości, ujawnia się jakby w zalążku logika Bożego działania. Bo wydawać się może, że to ludzka inicjatywa: oto władze miasta lub gminy występują z odpowiednią prośbą o nadanie patrona A przecież rzecz ma się dokładnie odwrotnie: to Bóg najpierw pochylił się nad Waszą wspólnotą i obdarował opieką Matki swego Syna. Nie byłoby prośby władz, gdy-

34 362 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE by najpierw mieszkańcy Piekar nie doświadczyli Jej wstawienniczej opieki. Gdyby nie doświadczali Jej duchowej obecności z pokolenia na pokolenie i gdyby o tym doświadczeniu nie świadczyli. Z tego świadectwa, z opowiadania o wielkich dziełach, jakich Pan dokonał pośród Was za wstawiennictwem Maryi wyrósł kult promieniujący daleko poza granice parafii i miasta na cały Górny Śląsk i dalej. 3. Przyjęcie patronatu jakiegoś świętego może być, czasem pojmowane, jako powód do niezdrowej dumy, czy wręcz rywalizacji historia zna przypadki waśni między gminami, do których pretekstem było ustalanie, która ma lepszego, skuteczniejszego patrona. Doświadczenie Piekar jest zgoła inne. Zawsze wiedzieliście, że dar, który został Wam powierzony nie jest tylko Waszą własnością, czymś, na czym buduje się próżny w istocie gmach pychy. Symbolicznym tego wyrazem jest historia piekarskiego wizerunku tak często wypożyczanego innym miejscowościom w potrzebie, aż po dar ostateczny pozostawienie oryginału obrazu Piekarskiej Pani w Opolu. 4. To Wasze doświadczenie przywodzi na myśl kolejną charakterystyczną cechę Bożego działania oto dar pomnaża się, gdy jest dalej przekazywany. Być może ten wątek warto sobie wziąć do serca w dniu, w którym ogłaszamy Maryję Patronką miasta jesteście wezwani do tego, by w życiu Waszej lokalnej wspólnoty próbować realizować logikę daru. Każda i każdy wezwany jest do tego, by życie swoje uczynić bezinteresownym darem dla innych. Jako wierzący chrześcijanie rozpoznajemy tę zasadę wpatrując się w Chrystusa, w Jego życie wydane za nas aż po śmierć krzyżową. Rozpoznajemy ją wpatrując się w Maryję najpierw wypowiadającą swoje niech mi się stanie wobec propozycji przedstawionej przez Gabriela, a potem stojącą w bólu pod krzyżem Syna. I jakkolwiek to dzięki objawieniu wiemy, że człowiek nie może być szczęśliwy inaczej, jak tylko wydając siebie dla drugich i za drugich, to jednak nie wahamy się zaproponować tej drogi wszystkim ludziom dobrej woli. I tak też można odczytywać znaczenie dzisiejszej uroczystości: jako ci, którzy doświadczywszy miłości Boga rozpoznali, jaka jest droga człowieka, opowiadamy o naszym doświadczeniu, chcemy nim się podzielić z wszystkimi tymi, którzy w Piekarach mieszkają i którzy będą je odwiedzać, jako turyści i pielgrzymi. 5. Ostatecznie bowiem chodzi o człowieka. Bogu ostatecznie chodzi o człowieka. Dlatego Syn Boży "przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem". Ilekroć powtarzamy te słowa starożytnego wyznania wiary, będące streszczeniem wydarzenie opisanego w dzisiejszej Ewangelii, przypominamy sobie rolę, jaką Matka Pana odegrała w najważniejszych wydarzeniach zbawczych. Oto Bóg stał się człowiekiem przy jej współudziale, który obejmował nie tylko biologiczne poczęcie, ale także

35 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 363 wszystko to, co wiąże się z przekazaniem życia w szerszym znaczeniu także wychowanie, także świadectwo przeżywania wiary, także zapewne naukę tego, jak się odnaleźć w szerszej wspólnocie miejscowości gdzie żyli. Jeśli więc w Chrystusie rozpoznajemy najbardziej dojrzałe człowieczeństwo, to w niej odkrywamy Jego Wychowawczynię. To jeden z powodów, dla których wzywamy Maryję, jako "matkę sprawiedliwości i miłości społecznej". Umiejętność łączenia w życiu społecznym miłości i sprawiedliwości jest zwykle skutkiem dojrzałego człowieczeństwa członków wspólnoty. Zawierzając dziś Maryi Jej Piekary, prośmy głównie o to: by była dla każdego z nas przykładem i wychowawczynią na drodze do dojrzałego człowieczeństwa. Wtedy także przez wytrwały wysiłek naśladowania Jej oddania Chrystusowi w życiu wspólnoty, w życiu miasta pojawią się owoce cnót obywatelskich uczciwości, odpowiedzialności, sprawiedliwości, miłości! Bracia i Siostry! Matka Boża Piekarska w sanktuarium piekarskim w ciągu wieków się wyspecjalizowała w sprawach społecznych To tu mieszkańcy Górny Śląsk przedstawiali jej wielkie i małe problemy społeczne: sprawy ojczyzny i ojcowizny, rodziny i życia, pracy i jej braku, świętowania niedzieli i jej szargania, uczciwości i pracowitości, sprawiedliwości i miłości społecznej; sprawy zdrowych i chorych; dzieci i młodzieży, ojców i matek, sprawy wiary i Kościoła, problem powołań i nowej ewangelizacji, wojny i pokoju. Niech Maryjny Patronat was mobilizuje was do rozwiązywania wszelkich spraw i problemów w duchu Ewangelii i płynącej z niej Nauki Społecznej, aby miasto jego mieszkańcy w duchu solidarności szukali dobra wszystkich i każdego. Drodzy Bracia i Siostry! Maryja nie rozwiąże za nas aktualnych problemów społecznych, ale daje nam swoją bliskość i przykład, aby problemy podejmować i rozwiązywać, po Bożemu, licząc na pomoc i światło Ducha Świętego, który zmienił życie Maryi raz na zawsze. Niech zatem dzisiejsza uroczystość was wszystkich przemieni! Drodzy mieszkańcy miasta Piekary Śląskie! Mieszkańcy Górnego Śląska będą odtąd spoglądali na wasze miasto, aby się przekonać czy panuje tu maryjny duch służby Bogu i człowiekowi, wszak nadanie patronatu nie może pozostać pustym gestem; niech raczej owocuje budowaniem wspólnoty, a więc szczególnego rodzaju więzi międzyludzkiej, co wyrażają stwier-

36 364 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE dzenia: wszyscy z wszystkimi oraz wszyscy dla wszystkich. One oznaczają, że człowiek wiąże się z drugim człowiekiem, by tworzyć my wspólnotę. Niech ta piekarską wspólnota będzie przede wszystkim wspólnotą ewangelizującą, przekazującą wiarę idąc w pielgrzymce wiary poprzez pokolenia za Maryją! Św. Augustyn napisał rozprawę De civitate Dei contra paganos libri XXII; rozprawę a państwie Bożym. W j. łacińskim słowo: civitas oznacza również miasto. Pozostaje mi życzyć, aby odtąd po możnym patronatem Matki Bożej razem z władzami samorządowymi, tworzyli civitas Dei; miasto Boże, w którym respektowane są prawa Boga i prawa człowieka; w którym rządzi prawo miłości i jako naczelna, zasada prymatu dobra wspólnego. Amen. 112 REKOLEKCJE DLA PRACOWNIKÓW GOŚCIA NIEDZIELNEGO Uroczystość NMP Piekarskiej, Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej Brenna, 12 września 2014 roku Bracia i Siostry! W zależności od kręgu kulturowego, od tradycji i zwyczajów, obchodzimy, świętujemy imieniny lub urodziny. W centrum uwagi jest solenizant. On lub Ona przyjmuje życzenia i gratulacje, kwiaty i prezenty. W ciągu wieków w chrześcijaństwie różnie odnoszono się do świętowania dnia urodzin czy imienin, najczęściej z rezerwą. Wskazywano, iż bardziej właściwym dla chrześcijanina dniem radości jest dzień chrztu św. łączący się z przyjęciem imienia jednego ze świadków wiary. Dziś jesteście zebrani pod szczególnym imieniem tytułem Gość Niedzielny już w tym tytule jest program, wypełniany właściwie bez przerwy od 90 lat. Gość Niedzielny jest zapraszany do tysięcy domów nie tylko w Polsce. Gość zawsze takie są prawa przynosi coś w darze bogata jest oferta tych darów, od tego fundamentalnego daru poczynając jakim jest Boże słowo i komentarz do niego; przynosi też komentarze do rzeczywistości oświetlając jej nieraz mroczne i dramatyczne oblicze światłem zaufania Bogu i powierzenia się Jego miłującej opatrzności. W ten sposób Gość Niedzielny oddziałuje i wychowuje, włączając się w wielkie dzieło ewangelizacji.

37 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 365 Jesteście jednak najpierw nie formatorami, lecz formowanymi w szkole Jezusa Chrystusa, w szkole Jego ewangelii głoszonej w Kościele. W orędziu na Światowy Dzień Środków Społecznego Przekazu papież Franciszek pisze o kulturze spotkania, której wyznacznikiem jest bliskość. Człowiek mediów, człowiek przekazu musi wiedzieć, czym jest i jak powinna przejawiać się owa bliskość, jeśli ma dotrzeć do drugiego postrzeganego, jako bliźni, więc w perspektywie miłości. Bliskości tej uczy nas sam Chrystus. Dlatego wasze rekolekcje, jak i codzienna praca, winny być ciągłym odrabianiem tej lekcji bliskości udzielonej nam przez Jezusa, bliższego nam niż my siebie samych 1. Bliskość, której uczy nas Jezus jak miłosierny Samarytanin przekłada się na bliskość wobec braci i sióstr, naszych bliźnich. Człowiek mediów, człowiek przekazu staje się bliźnim, kiedy zatrzymuje się przy drugim widząc w nim nie obcego, lecz brata, kiedy zdejmuje sandały przed świętą ziemią drugiego. Musimy nadać naszej drodze zdrowy rytm bliskości, wraz ze spojrzeniem okazującym szacunek i pełnym współczucia, które jednak jednocześnie będzie leczyło, wyzwalało i zachęcało do dojrzewania w życiu chrześcijańskim (EG 169). Człowiekiem spotkania i przekazu idącym wciąż z nami drogą duchowej bliskości jest Maryja. Wspominamy Ją dzisiaj pielgrzymując duchowo do Piekar, gdzie w wizerunku Madonny z Dzieciątkiem ukazuje nam Ona swoją bliskość z Jezusem. Tę bliskość wyczuwamy już w imieniu Matki Bożej. Choć wskazuje ono najpierw na takie znaczenia jak księżniczka czy pani, to nie ulega wątpliwości ta szlachetność imienia w osobie Maryi wyrażała się przede wszystkim w pokorze serca, w pobożności, w wierności Bożemu prawu i Bożej woli. Gdyby było inaczej, Maryja nie powiedziałaby fiat wysłannikowi Boga, który przybył do Niej z niezwykła wiadomością oto poczniesz, porodzisz i nazwiesz, i wychowasz Syna Bożego. Bliskość w życiu Maryi widzimy na każdym kroku Jej macierzyńskiego życia, począwszy od narodzin Jezusa aż po Kalwarię. Matka, która nigdy nie opuściła swego Syna, towarzyszy także nam w duchowej pielgrzymce wiary. Czasem nas niesie na rękach jak małe dzieci potrzebujące pomocy, czasem wskazuje drogę naszym dorosłym już stopom i mamy nadzieję że będzie nas trzymać w objęciach, kiedy oddamy ostatnie tchnienie i dokonamy naszego żywota. Patrzymy dziś na Maryję w dzień Jej imienin. Obchodzenie tej uroczystości w naszym Kościele posiada swoje niezwykłe znaczenie. Wszak to Maryja w tajemnicy swego imienia jest patronką naszej archidiecezji. Dlatego dziś przez Jej wstawien- 1 Por. Orędzie 2014.

38 366 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE nictwo polecamy Bogu wszystkie sprawy Gościa Niedzielnego tak w wymiarze ogólnopolskim tego tygodnika, jak i w wymiarach diecezjalnych edycji. Modlimy się za całą rodzinę Gościa, tak za jego twórców, jak i czytelników. Myśląc o bliskości, której uczy nas Jezus i Jego Matka, odczytujemy wciąż na nowo prawdę o naszym dziecięctwie Bożym, fundamencie naszej wspólnej bliskości. Wiem, że ogromny nacisk kładziecie na rozwój pisma w komunikacji cyfrowej i wirtualnym świecie. Wielka i wspaniała jest możliwość towarzyszenia w tym świecie ludziom, bycia blisko ich spraw i ich samych. Ale wielka jest również pokusa, by być jedynie podłączonymi, lecz nie włączonymi Wielka jest pokusa, by w tym świecie żyć samotnie i z wysokości medialnego obserwatora przypatrywać się jedynie ludzkim dramatom i je komentować. Papież Franciszek pisał, że woli tysiąc razy Kościół poobijany, wychodzący na ulicę, który miał wypadek, od Kościoła chorego z powodu zamknięcia! A drogi są drogami świata, gdzie ludzie żyją i gdzie można do nich dotrzeć skutecznie i emocjonalnie. Wśród tych dróg są także te wirtualne, zatłoczone ludźmi, często poranionymi, mężczyznami i kobietami szukającymi zbawienia lub nadziei. Także dzięki sieci orędzie chrześcijańskie może dotrzeć aż po krańce ziemi (Dz 1,8) 2. Nie chodzi jednak o to, by bombardować innych wiadomościami religijnymi. Trzeba umieć się włączyć w dialog z mężczyznami i kobietami naszych czasów, aby zrozumieć ich oczekiwania, wątpliwości, nadzieje i dać im Ewangelię, to znaczy Jezusa Chrystusa, Boga, który stał się człowiekiem, który umarł i zmartwychwstał, aby nas uwolnić od grzechu i śmierci 3. Jesteśmy przybranymi dziećmi Boga, braćmi i siostrami Jezusa w Duchu Świętym. Tę wartość bliskości winniśmy wnosić w nasze relacje z bliźnimi czy to na papierze, czy w świecie wirtualnym. Niech nam będzie przewodnikiem obraz Miłosiernego Samarytanina, który opatruje rany pobitego człowieka, zalewając je olejem i winem. Niech nasz przekaz będzie olejkiem pachnącym na cierpienie i dobrym winem radości. Niech nasza jasność nie pochodzi ze sztuczek i efektów specjalnych, ale z naszej naznaczonej miłością i czułością bliskości wobec tych, których spotykamy, zranionych przy drodze 4 2 Tamże. 3 Tamże. 4 Tamże.

39 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 367 Życzę wam, aby czas rekolekcji był czasem przez Boga błogosławionym, to znaczy owocnym; niech owoce tych rekolekcji będę widoczne w was i przez was. 113 NIECH JEDNYM Z IMION KATECHEZY BĘDZIE TOWARZYSZENIE Rozpoczęcie roku katechetycznego Katowice, katedra Witam was wszystkich, jako moich współpracowników w dziele ewangelizacji i katechizacji na terenie szkoły i parafii. Witam i od razu dziękuję za rok miniony; za waszą pracę i świadectwo; za pełnienie misji na łatwych i trudnych placówkach. Bo wasza misja, chociaż z widzenia punktu prawa pracy odbywa się na podstawie umowy o pracę, jest przede wszystkim służbą Ewangelii, której nie da się zamknąć w klatce godzin i etatów Uczestniczycie w misji Kościoła i jego pasterza. I podobnie jak duchowni podpisujecie z Chrystusem niepisana umowę o życie. Jesteście w szkole z mandatu Kościoła, posłani do całego środowiska szkolnego uczniów i nauczycieli, aby nauczać i dać świadectwo, że Ewangelia nie jest niemożliwą do zrealizowania teorią, ale Bożym scenariuszem na życie i nieśmiertelność; na szczęście doczesne i zbawienie wieczne. Wasza obecność w szkole, rozumiana jako misja jest możliwa do realizacji, jeśli będziecie żyli słowem Bożym i jak najczęściej spotykali Zmartwychwstałego w swoich parafialnych wieczernikach. Drodzy nasza ewangelizacyjna posługa dokonuje się zawsze w konkretnym kontekście trwającego roku duszpasterskiego. Aktualnie trwa on pod hasłem Wierzymy w Syna Bożego W naszej metropolii jest to również rok rodziny, przeżywany pod hasłem Rodzina Miłością Wielka. Ta wielkość ma swoje źródło w miłości Boga i człowieka, którą objawiacie uczniom również świadectwem osobistego życia rodzinnego. To w rodzinie, ludzka miłość wzmocniona obecnością Chrystusa wznosi się na szczyty cichego heroizmu poświęcenia i ofiary! Pięknie o tym wspominała poetka opisując swój rodzinny dom.

40 368 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Co wiem, czym jestem, co myślę, czym żyję, Wszystko mi przez nich objawia Twą chwałę, Źródło miłości z ich serca mi bije Na życie całe! Gdy ojciec dla mnie o kęs walczy chleba, Gdy matki błyśnie uśmiechem twarz blada, Wtedy Twój, Panie, z błękitów gdzieś, z nieba, Cień na mnie pada (Maria Konopnicka) Bracia i Siostry! 2. Otrzymaliśmy również z błękitów nieba dar niezwykły dar nowego papieża Franciszka, który podarował nam na początku swojego pontyfikatu encyklikę Evangelii gaudium. Radość Ewangelii, którą jak miałem się okazję przekonać w Ameryce Południowej tamtejsi chrześcijanie przeżywają bardzo dynamicznie i spontanicznie! Ale Papież z Argentyny mówiąc o radości czerpie z samego źródła, bo to: Ewangelia, w której jaśnieje chwalebny Krzyż Chrystusa, usilnie zachęca do radości. Oto kilka przykładów: «Raduj się!» tak brzmi pozdrowienie anioła skierowane do Maryi (Łk 1, 28). Gdy Jezus rozpoczyna swoją działalność, Jan oznajmia: «Ta zaś moja radość doszła do szczytu» (J 3, 29). Sam Jezus «rozradował się [ ] w Duchu Świętym» (Łk 10, 21). Jego orędzie jest źródłem radości: «To wam powiedziałem, aby radość moja w was była i aby radość wasza była pełna» (J 15, 11). Nasza chrześcijańska radość wypływa z obfitego źródła Jego serca. Obiecuje On uczniom: «Wy będziecie się smucić, ale smutek wasz przemieni się w radość» (J 16, 20). I podkreśla: «Znowu jednak was zobaczę i rozraduje się serce wasze, a radości waszej nikt wam nie zdoła odebrać» (J 16, 22). Potem widząc Go zmartwychwstałego, «uradowali się» (J 20, 20). Księga Dziejów Apostolskich opowiada, że w pierwotnej wspólnocie «spożywali posiłek w radości» (2, 46). Gdzie przybywali uczniowie, tam panowała «wielka radość» (por. 8, 8), a oni, pośród prześladowania, «byli pełni wesela» (13, 52).

41 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 369 Dlaczego i my nie mielibyśmy zanurzyć się w tym strumieniu ewangelicznej radości, tym bardziej, że nasze imiona są zapisane w niebie (Łk 10, 17). Wierzycie w to? Nasze imiona są zapisane w niebie, tam jesteśmy zameldowani na stałe, jako ci, którzy w swoim życiem już od chrztu św. upodobniają się Jezusa Chrystusa, Syna Bożego. To cała treść tajemnicy życia chrześcijańskiego upodobnić się do Chrystusa Syna Bożego. I zachęcać innych pouczeniem i przykładem do tego samego Moi Drodzy! 3. Stajemy się podobni do Jezusa, jeśli jesteśmy słuchaczami i wykonawcami Jego słowa; jeśli karmimy się Jego słowem, jeśli On staje się pokarmem na życie doczesne i życie wieczne Dzisiejsze słowo Boże, zwłaszcza Ewangelia mobilizuje nas do autorefleksji, do zastanowienia się nad tym, jak jest moja wiara czy przypadkiem nie jest pustosłowiem; wzywaniem Boga Panie, Panie, a być powinna budowaniem czynów na fundamencie ewangelicznych słów. To jest budowanie na skale ; co chroni przed losem domu zbudowanego na ziemi bez fundamentu; dom ten runął, a upadek jego był wielki Bracia i Siostry! Słyszeliśmy również przypowieść o dobrym i złym drzewie, kończące się oczywistym stwierdzeniem, że po owocu poznaje się każde drzewo. Przytoczoną przez Jezusa zasadę można przetransponować do oceny człowieka, chrześcijanina, duchownego, katechety. I rzeczywiście podlegamy wszyscy ludzkim ocenom; mniej lub bardziej obiektywnym i sprawiedliwym; oceniane są nasze słowa i czyny; może bardziej czyny, bo czyny objawiają lepiej człowieka niż jego słowa ; czyny człowieka obnażają, ukazując co/kto jest w sercu. Drodzy Katechetki i Katecheci! Doświadczenie nam mówi o tym, jak wiele w przekazie wiary zależy od człowieka. Jeden w wybitnych polskich socjologów religii twierdził, że polski katolicyzm, to w 50% ksiądz; tak wiele od niego zależy. Można z tym twierdzeniem dyskutować, tym nie mniej wiemy, że naprawdę wiele w katechezie szkolnej i przy parafialnej od was zależy; od waszego świadectwa, poświęcenia, daru czasu, duchowości, formowanej na rekolekcjach i dniach skupienia.

42 370 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Drodzy! W Evangelii Gaudium papież Franciszek dodaje do tego katalogu sztukę towarzyszenia. Kościół będzie musiał wprowadzić swych członków kapłanów, zakonników, i świeckich do tej sztuki towarzyszenia, aby wszyscy nauczyli się zawsze zdejmować sandały wobec świętej ziemi drugiego Musimy nadać naszej drodze zdrowy rytm bliskości ze spojrzeniem okazującym szacunek i pełnym współczucia, ale które równocześnie leczy, wyzwala i zachęca do dojrzewania w życiu chrześcijańskim (EG 169). Drodzy Bracia i Siostry! Niech jednym z imion katechezy będzie towarzyszenie katechizowanym w ich drodze życia i wiary. Bądźcie dla nich przewodnikami, aby w swoim życiu przynosili dobre owoce, tak potrzebne i oczekiwane w Kościele i społeczeństwie. Właśnie przez te społecznie widzialne owoce katecheza szkolna się obroni, choć będzie czasem atakowana i kwestionowana Drodzy! Modlę się z wami i za was, abyście mieli świadomość misji i pełnili ją z wiarą, do końca. Amen. 114 PRZEJRZENIE SIĘ W ZWIERCIADLE SŁOWA BOŻEGO JEST MOBILIZUJĄCE I DODAJĄCE ODWAGI Dzień Służby Celnej Katowice 16 września 2014 roku Znana jest powszechna mobilność mieszkańców krajów Unii Europejskiej. Spełniły się nasze marzenia; możemy podróżować bez paszportów, wiz i granic, a nawet bez kontroli celnej Miejscem szczególnie nawiedzanym przez pielgrzymów i turystów jest Rzym; a w nim kościół San Luigi dei Francesi (św. Ludwika). W środku po lewej stronie znajduje się boczna kaplica rodziny Contarellich. Przed wchodzącymi do kaplicy otwiera się niewielka mroczona przestrzeń. Trzeba wrzucić monetę, by zapaliło się światło

43 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 371 Jego snop pada na trzy obrazy Caravaggia, a wśród nich na najważniejszy dla nas, w kontekście dzisiejszej modlitwy, czyli na obraz Powołanie świętego Mateusza. Na płótnie z lewej strony stół, przy którym, w mroku, siedzi Mateusz. Wpatrzony w blat liczy pieniądze. Lecz oto ciemność ustępuje miejsca światłu, którego snop pada z prawej strony, ponad głową Chrystusa wskazującego palcem na Mateusza. To wskazanie wzmacniają inne, uczynione przez dwóch kompanów celnika. Tak, to ten, którego On szuka, wydobywając z ciemności, uwalniając od choroby. Mateusz jest bowiem ślepy, nie widzi otaczających go ludzi, jest doskonale zamknięty w sobie i we własnym odbiciu pojawiającym się na wypolerowanych monetach. Jednakże tylko przez chwilę jest sam. Światło toruje już sobie drogę do jego oczu i serca. Pójdź za Mną. On zostawił wszystko, wstał i poszedł za Nim (Łk 5,27-28). To, co dzieje się później, znamy z Ewangelii. Uzdrowiony Mateusz urządza dla Jezusa, dla swych kolegów po fachu których nareszcie widzi ucztę. Odbywa się przyjęcie, otwarcie domu, ugoszczenie i uczczenie. Radość Drodzy! Jakie jest towarzystwo Jezusowe? Do kogo On przyszedł i przychodzi? Czy do doskonałych, porządnych, takich, którzy nie potrzebują nawrócenia? Bynajmniej! Jest w kapłańskim brewiarzu piękny hymn, który odpowiada na pytanie o Jezusowe towarzystwo: Jezu otoczony rzeszą Kalek, ślepców, trędowatych, Ciał niemocą naznaczonych, Dusz błądzących po bezdrożach; Jezu, któryś miał przyjaciół Wśród celników, jawnogrzesznic, Któryś szukał pogardzanych, Zeszpeconych plamą winy Jezu z sercem gorejącym I otwartym dla każdego, Kto chce dźwigać krzyż codzienny Swej słabości i cierpienia; Jezu, okaż miłosierdzie Nam, potomkom tamtych ludzi I podobnym do nich w nędzy, Co przyzywa Twej litości.

44 372 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Tak, jesteśmy potomkami tamtych ludzi, zranionych, uwikłanych, zniewolonych, chorych wyzwolonych i uzdrowionych, zbawionych! Albowiem, jak im, tak i nam kiedyś zajaśniało takie światło. W godzinie chrztu. Ale i później, kiedy Jezus przychodził, aby nas odnaleźć i uzdrowić, uwolnić od choroby, którą przez grzech sprowadzaliśmy na siebie, od choroby oczu i serca, od egoizmu, zajmowania się tylko sobą i własnymi sprawami, od przeprowadzania jedynie naszej woli. Przez łaskę nawrócenia Jezus zwraca nam zdrowie, wszak przyszedł do tych, którzy się źle mają. Przez łaskę nawrócenia Jezus zwraca nas Bogu, który będzie nas prowadził ku pełni światła, na wspaniałą ucztę w swoim Domu. Przez łaskę nawrócenia Jezus zwraca nas ludziom. Już nie zamykamy się w sobie. Nie wpatrujemy się w lustro jak nieszczęsny Mateusz w taflę monet. Widzimy wreszcie innych, którzy przestają być dla nas obcy, stając się braćmi i siostrami. Dla nich dom nasz stale otwarty Umiłowani! Chrystus jawi się dziś, jako Boski lekarz przyszedł do tych, co źle się mają, co są chorzy, co potrzebują uzdrowienia. Dlatego kieruje swe kroki do komory celnej znienawidzonej przez Izraelitów, a później do domu Lewiego, na przyjęcie z celnikami. Jakże to dla nas pocieszające. Bóg nie przychodzi do doskonałych, sprawiedliwych w każdym calu, świętych za życia, ale do tych, którym czegoś jeszcze brakuje, którzy są grzeszni, którzy potrzebują Bożej miłości, Bożego przebaczenia. Ci są pierwsi na drodze Boga. Zaginione owce Dziś Nikodemowie zdążający na spotkanie z przebaczającym Chrystusem w noc konfesjonałów. Bracia i Siostry! Czytamy dziś ewangelię o powołaniu celnika Lewiego, czyli Mateusza. Czasy przemijają, ale grzechy wciąż te same. I nadzieja ta sama. To pocieszające, że mimo wieków, mimo braku poprawy ludzkiego rodu, Bóg wciąż nie daje za wygraną. Wciąż przychodzi, aby uzdrawiać, uwalniać, umacniać. Wciąż nas szuka, a promień Jego łaski jak na obrazie Powołanie świętego Mateusza Caravaggia wydobywa nas z ciemności i przenosi do światła.

45 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 373 Bracia i Siostry! Zmienił się kontekst bycia celnikiem, dziś to nie to samo, co w czasach świętego Mateusza. Celnik profesja, jedna z wielu. Niezależnie od tego, co robimy, każdemu z nas została dana łaska według miary daru Chrystusowego (por. Ef 4, ), łaska zbawienia, dzięki której możemy nie tylko znosić siebie nawzajem w miłości, ale budować Chrystusowy Kościół ów sakrament odkupienia, znak łaski dla całego świata, ową wspólnotę stołu słowa i Eucharystii, do którego są zaproszeni wszyscy ludzie, a zwłaszcza ci, którzy się źle mają. Jestem przekonany, że takie chwile jak ta zatrzymanie się przejrzenie się w zwierciadle słowa Bożego jest mobilizujące i dodające odwagi ; do działań i postaw uczciwych, rzetelnych, które ostatecznie umacniają cała naszą społeczną rzeczywistość. Tym bardziej, że cała administracja publiczna, jako narzędzie państwa, powinna mieć na celu służenie obywatelom. Ten charakter podkreśla nawet oficjalna nazwa waszej pracy Służba Celna. My, jako społeczeństwo za satysfakcja odnotowujemy istnienie m.in. takiej usługi jak Informacja Służby Celnej, bo kompetentna informacja jest warunkiem pokoju i zaufania do państwa. Ponadto od roku 2000 istnieje znany wam Kodeks Etyki Funkcjonariusza Służby Celnej. Bracia i Siostry! Do budowania zdrowych społecznych relacji bardzo potrzebujemy dziś świadectwa. Dajcie więc wytrwale świadectwo uczciwej pracy, bezstronności, rzetelnego i zgodnego z przepisami spełniania swoich obowiązków, przywiązania do takich wartości dobro i prawda, które są imionami Boga. Pamiętajcie, aby zawsze postępować w sposób godny powołania człowieczego i chrześcijańskiego. Według danej wam łaski pomagajcie innym odpowiadać na wezwanie Jezusa, na Jego zaproszenie, Pójdź za mną, pamiętając, że Jedyny Zbawiciel Człowieka nikogo nie przekreśla, a Jego Kościół jest wspólnotą dla wszystkich i na wszystkich otwartą. Wszystkim celnikom w perspektywie patronalnego święta życzymy satysfakcji z wykonywanej pracy, społecznego uznania i Bożego błogosławieństwa na trudną codzienność. Niech ono towarzyszy wam samym i waszym rodzinom.

46 374 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE 115 KOŚCIOŁY UPOMNĄ SIĘ O POKÓJ 75 rocznica agresji ZSRR; Tychy Mija 75 lat od rozpoczęcia II wojny światowej, które określają dwie daty 1 września i 17 września 1939 roku. Druga wojna światowa uświadomiła wszystkim nieznane przedtem rozmiary pogardy dla człowieka, pogwałcenie jego praw. Była szczególną mobilizacją nienawiści, depczącej człowieka i to, co ludzkie, w imię imperialistycznej ideologii. Jak napisał poeta żydowskiego pochodzenia Roman Brandstaetter, był to czas nawiedzony przez szatana 1. Ludzkość XX wieku z przerażeniem doświadczyła, do czego zdolny jest człowiek, gdy odrzuci Boże prawa i nakazy, gdy wygania ze swojego osobistego i społecznego życia Boga. Kiedy ludzie uchylili Boże przykazania, gdy w ich życiu zabrakło Boga, jako punktu odniesienia i źródła prawa, wnętrze człowieka opanowały najgorsze instynkty. Wylicza je Jezus w Ewangelii: Złe myśli, nierząd, kradzieże, zabójstwa, cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstęp, wyuzdanie, zazdrość, obelgi, pycha, głupota (por. Mk 7, 21-23). Siostry i Bracia, to tak jakbyśmy przeczytali katalog wojennych krzywd i przestępstw; jakbyśmy usłyszeli opis wojny! 1. Pamięć Musimy pamiętać o dramatycznych wydarzeniach, które zapoczątkowały jeden z najstraszliwszych konfliktów w dziejach, który spowodował dziesiątki miliony ofiar i przyniósł tak wielki ogrom cierpień umiłowanemu narodowi polskiemu (Papież Benedykt XVI). II wojna światowa pochłonęła ponad 72 miliony osób, z czego po nad jedną trzecią stanowili żołnierze. Działania wojenne i bombardowania obróciły w ruiny wiele miast i wsi, od Wielunia poczynając. Strony konfliktu dopuściły się zbrodni wojennych i zbrodni przeciw ludzkości. Trzeba przypomnieć o pakcie Ribbentrop Mołotow z 1939 roku. Formalnie pakt o nieagresji miedzy III Rzeszą a ZSRR, z tym, że tajnym protokole dodatkowym dopisano rozbiór terytoriów lub rozporządzanie niepodległością suwerennych państw: Polski, Litwy, Estonii, Finlandii i Rumunii. 1 Por. Roman Brandstaetter. Biblio, ojczyzno moja

47 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 375 Pierwszą ofiarą tego porozumienia dwóch dyktatorów była Polska, jej obywatele, wystawieni nie tylko na działania wojenne; również na skutki współpracy Gestapo i NKWD. W porozumieniu o tej współpracy napisano i takie słowa: Obie strony nie będą tolerować na swych terytoriach jakiejkolwiek polskiej propagandy, która dotyczy terytoriów drugiej strony. Będą one tłumić na swych terytoriach wszelkie zaczątki takiej propagandy i informować się wzajemnie Dla mieszkańców Kresów II Rzeczpospolitej rozpoczęła się gehenna okupacyjnej nocy; Polacy byli mordowani i wywożeni na Syberię; ostrze prześladowań kierowano w stronę inteligencji i duchowieństwa; a czego nie zniszczył okupant sowiecki, dopełnili hitlerowcy; dość wspomnieć mord profesorów lwowskich w lipcu 1941 r. Na kresach ginęli wojskowi, policjanci oraz żołnierze Korpusu Ochrony Pogranicza; ofiar wśród ludności cywilnej nikt nie zliczy Dodać jeszcze trzeba, że w okupowanej Polsce, o czym często się już dziś nie pamięta, za ukrywanie osób narodowości żydowskiej wszystkim członkom rodziny pomagającej Żydom groziła kara śmierci. Święty papież Jan Paweł II należał do pokolenia, które przeżyło II wojnę światową i dlatego uważał za swój obowiązek przypominać wszystkim, a zwłaszcza młodym, by za swój przyjęli apel: Nigdy więcej wojny!. 2. Pokój W swoich corocznych orędziach na Światowe Dni Pokoju Papież z Polski wskazywał na niezbędne do zaistnienia pokoju warunki. Zwracał uwagę, że nie można rozpocząć żadnego procesu pokojowego, jeżeli nie dojrzeje w ludziach postawa szczerego przebaczenia. Bez niego stare rany będą nadal krwawić, podsycając w kolejnych pokoleniach zawziętą nienawiść, która jest źródłem zemsty i wciąż nowych zniszczeń. Udzielenie i przyjęcie przebaczenia to nieodzowny warunek wspólnego dążenia do prawdziwego i trwałego pokoju 2. Podkreślał, że przebaczenie jest szczególnym rodzajem miłości, koniecznym dla zaistnienia sprawiedliwości, bez której niemożliwy jest pokój. Dlatego ważne są wszelkie gesty prowadzące w kierunku przebaczenia i pojednania, jak choćby podpisanie w 2012 r. w Warszawie wspólnej, katolicko-prawosławnej deklaracji o dążeniu do pojednania, noszącej tytuł: Wspólne przesłanie do narodów Polski i Rosji. W części doktrynalnej dokumentu wymieniono wyzwania, przed jakim stoją Kościoły Katolicki i Prawosławny 2 Orędzie Jana Pawła II na XXX Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 1997.

48 376 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Dziś nie ma ważniejszej sprawy niż zachowanie pokoju. Może na podstawie tej deklaracji oba Kościoły upomną się o pokój na Ukrainie Drodzy Bracia i Siostry! Słowo pokój wraca w tych miesiącach i dniach z nową mocą; powtarzane jest przez wielu na świecie. Wielu spośród nas dostrzega realne zagrożenie pokoju, wzmocnione geograficzną bliskością ogniska wojny i historyczną pamięcią, związaną z datą 17 września 1939r. Kościół nieustannie, w każdej sytuacji naucza, że pokój jest możliwy i nie przestaje powtarzać: pokój jest obowiązkiem. Jako zawsze aktualne zadanie wskazuje wychowanie do pokoju. Chociaż już kilka pokoleń Polaków żyje nie mając bezpośrednich doświadczeń wojny, to jednak kwestia przygotowywania kolejnych generacji do życia w pokoju powinna być nieustannie priorytetem zarówno dla rodzin, jak i dla wszystkich, którzy mają wpływ na wychowanie dzieci i młodzieży. Mamy wspaniałe dokumenty o wychowaniu do pokoju, a wychowujemy do wojny O deprawacji młodych mówimy jedynie w kontekście VI przykazania; trzeba też jasno stwierdzić, że deprawacją jest oswajanie dzieci i młodzieży z rzeczywistością wojny w przestrzeni wirtualnej. Niewątpliwie elementem wychowania do pokoju jest pamięć o ofiarach wojny, bo przecież zawsze konkretyzują jej oblicze, nadając ofiarom konkretną twarz; imię i nazwisko, przyporządkowujące do konkretnej rodziny i miejsca. Dlatego jesteśmy wdzięczni wam zrzeszonym w Towarzystwie Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddział Tychy, za to, że z miłością pielęgnujecie od lat pamięć o tych, którzy byli w służbie ziemskiej ojczyzny i o tych, który z miłości do Ojczyzny i ojcowizny, oddali życie w latach sowieckiej i hitlerowskiej okupacji. Dopełniacie w ten sposób edukację historyczną młodego pokolenia, aby ceniło i naśladowało tych, dla których życiowym mottem były trzy fundamentalne wartości: Bóg, Honor, Ojczyzna! I trwacie na modlitwie, która jest wyrazem szczególnej pamięci, bo umieszcza zmarłych nie tylko na kartach historii, ale i w pamięci Boga i Kościoła. Naszą uwagę w szczególny sposób przykuwają dziś ofiary działań wojennych na Ukrainie, w Ziemi Świętej i w Iraku. Polecamy ich Bożemu Miłosierdziu i wołamy o pokój każdą Eucharystią, wzmacniając go każdym gestem znaku pokoju, przebaczenia i pojednania. 3. Modlitwa Zdajemy sobie sprawę, że, jak pisał św. Jan Paweł II, modlitwa o pokój nie jest elementem wtórnym, następującym po wysiłkach na rzecz pokoju. Przeciwnie,

49 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 377 jest ona sercem usiłowań zmierzających do budowania pokoju w porządku, w sprawiedliwości i wolności. Modlić się o pokój znaczy otworzyć ludzkie serce, by mogła je napełnić ożywcza moc Boga. Ożywiającą mocą swej łaski Bóg może sprawić otwarcie się na pokój tam, gdzie wydają się istnieć jedynie przeszkody i zamknięcie; może umocnić i poszerzyć solidarność rodziny ludzkiej, mimo długiej historii podziałów i walk. Modlić się o pokój oznacza prosić o sprawiedliwość, o zaprowadzenie odpowiedniego porządku wewnątrz państw i w stosunkach pomiędzy nimi; oznacza też prosić o wolność, szczególnie o wolność religijną, która jest fundamentalnym, osobistym i cywilnym, prawem każdej osoby. Modlić się o pokój znaczy błagać o łaskę przebaczenia od Boga, a zarazem o wzrost odwagi dla każdego, kto ze swej strony pragnie wybaczać zniewagi, jakich doznał 3. Dlatego wzywamy wszystkich wierzących w Chrystusa i zapraszamy ludzi dobrej woli, by połączyli się w modlitwie o pokój, pamiętając w niej również o tych, których dotknęło cierpienie wywołane stratą najbliższych, ojczyzny i ojcowizny. Pamiętamy o milionach uchodźców, ludzi w drodze żyjących bez perspektywy bezpiecznego kąta na ziemi. Bracia i Siostry! Św. Paweł przekazał nam jakże aktualną modlitwę: Proszę Cię o dwie rzeczy Kłamstwo i fałsz oddalaj ode mnie. Niech Bóg oddali od nas kłamstwo i fałsz, bo jak uczy historia to zarzewia wojny. Dzisiejsza Ewangelia opisuje rozesłanie uczniów Jezus przekazuje im takie słowa: Gdy do jakiego domu wejdziecie, najpierw mówcie: Pokój temu domowi! Jeśli tam mieszka człowiek godny pokoju, wasz pokój spocznie na nim; jeśli nie, powróci do was (Łk 10, 1-12). Bracia i Siostry! Kościół idzie przez świat z orędziem pokoju; z nadzieją, że w każdym mieszkaniu domu, państwie, narodzie jest fundamentalne pragnienie pokoju W każdym chce widzieć człowieka pokoju a nie wojny. Przyzywamy na pomoc samego Chrystusa, Księcia Pokoju Za Chrystusem wołamy dziś nad ludźmi opętanymi duchem wojny wyjdź z niego I wołamy o to modlitwą:boże ojców naszych, Wielki i miłosierny! 3 Orędzie Jana Pawła II na XXXV Światowy Dzień Pokoju 1 stycznia 2002.

50 378 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Panie życia i pokoju, Ojcze wszystkich ludzi. Twoją wolą jest pokój a nie udręczenie. Posłałeś Syna swego Jezusa Chrystusa, aby głosił pokój bliskim i dalekim i zjednoczył w jedną rodzinę ludzi wszystkich ras i pokoleń. Usłysz krzyk wszystkich Twoich dzieci, udręczone błaganie całej ludzkości o dar trwałego pokoju. Niech już nie będzie więcej wojny złej przygody, z której nie ma odwrotu, niech już nie będzie więcej wojny kłębowiska walki i przemocy. Spraw niech ustanie wojna w Syrii, Iraku, na Ukrainie, w Ojczyźnie Jezusa, i w Afryce, która zagraża Twoim stworzeniom na niebie, na ziemi i w morzu. Z Maryją, Matką Jezusa i naszą, błagamy Cię, przemów do serc ludzi odpowiedzialnych za losy narodów. Mocą Twego Ducha Świętego przemień serca polityków, aby zrozumieli, że wojna niczego nie rozwiązuje, owszem sprowadza nowe problemy a ostatecznie klęskę i hańbę na agresorów i dyktatorów. Zniszcz logikę odwetów i zemsty i poddaj przez Ducha Świętego nowe rozwiązania wielkoduszne i szlachetne, osiągane w dialogu i cierpliwym wyczekiwaniu, co bardziej owocne niż gwałtowne działania wojenne. Ojcze, obdarz nasze czasy dniami pokoju o to wołamy w imieniu dzieci, rodzin, matek i ojców; w imieniu naszych małych i wielkich ojczyzn. Amen. 116 CZŁOWIEK WIARY TO CZŁOWIEK ZMARTWYCHWSTA- NIA Dzień skupienia dla pracowników Wydziału Teologicznego, Katowice, 19 września 2014 roku Kim jest człowiek wiary? Jest człowiekiem modlitwy. Każdego dnia staje przed Panem, chwali Go nieobłudnymi wargami, całym swoim umysłem i całym swoim sercem. Jest człowiekiem oczekującym, woła do Boga, lecz najpierw ze wszech sił stara się Go słuchać. Pokłada całą swoją ufność w miłosierdziu Pana, który strzeże go jak źrenicy oka i ukrywa w cieniu swych skrzydeł.

51 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 379 Te odpowiedzi podsuwa nam dzisiejszy psalm psalm 17. Jego zwieńczeniem są słowa śpiewu przed Ewangelią. Jezus wysławia swojego Ojca za to, że tajemnice królestwa objawił prostaczkom. Człowiek wiary, to bowiem ewangeliczny prostaczek, który mądrości, wiedzy i bojaźni Bożej uczy się szkole Bożego słowa. Człowiek wiary, a takim jest i powinien być teolog, musi sobie uświadomić, że nie wystarczy mu lektura, której nie towarzyszy skrucha, poznanie bez pobożności, poszukiwanie bez porywów zachwytu, roztropność, która nie pozwala cieszyć się niczym do końca, działanie oderwane od religijności, wiedza oddzielona od miłości, inteligencja pozbawiona pokory, nauka, której nie wspomaga łaska Boża, i refleksja nie oparta na wiedzy natchnionej przez Boga (św. Bonawentura). By nie ulec tym zagrożeniom i pokusom, trzeba być człowiekiem wiary, która wyraża się w pełnym oddaniu siebie Bogu. Trzeba być człowiekiem modlitwy. Z punktu widzenia ewangelizacji nie są potrzebne ani propozycje mistyczne bez mocnego zaangażowania społecznego i misyjnego, ani też mowy czy działania społeczne i duszpasterskie bez duchowości przemieniającej serce. Takie propozycje częściowe i dezintegrujące docierają tylko do małych grup i nie mają większego oddziaływania, ponieważ okaleczają Ewangelię. Trzeba zawsze dbać o wewnętrzną przestrzeń, nadającą sens chrześcijańskiemu zaangażowaniu i aktywności. Bez dłuższych chwil adoracji, modlitewnego spotkania ze Słowem, zadania łatwo pozbawione zostają sensu, my zaś czujemy się osłabieni z powodu zmęczenia i trudności, a zapał gaśnie. Kościół nie może się obyć bez oddychania płucami modlitwy (EG, 262). A jeśli i my jesteśmy Kosciołem, to wnioski są oczywiste. Kim jest człowiek wiary? Jest człowiekiem uwolnionym, zbawionym. Przypomina nam o tym dzisiejsza ewangelia. Szło za Jezusem dwunastu oraz kilka kobiet, które uwolnił od złych duchów i od słabości. Świadomość, że wobec Jezusa i prawd, które objawia, jest się prostaczkiem, ale i kimś potrzebującym uzdrowienia, jest niezwykle ważna w refleksji teologicznej. By nie stać się mędrcem, który z wyżyn katedry nakłada na innych ciężary nie do uniesienia, sam zaś palcem ich nie dotyka Każdy z nas potrzebuje duchowej wolności, którą daje Chrystus. Każdy z nas potrzebuje łaski, by w niej trwać i móc usługiwać Panu ze swego mienia, z otrzymanych talentów, ze zdobytej wiedzy i mądrości-daru Ducha Świętego, ale też ze swego ubóstwa mądrości i wiedzy! Jezus nas zbawił od największych chorób i słabości, które niesie ze sobą grzech i śmierć. Naszą wdzięczność winniśmy wyrażać pokorną służbą Jemu i tym, którym

52 380 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE trzeba wciąż ukazywać aktualność zbawienia, aktualność tajemnicy Chrystusa, którzy wszystko, co jest w człowieku, potrafią wyjaśnić do końca Teologowi może czasem grozić pokusa, by stawiać siebie w gronie owych 99 sprawiedliwych, którzy nie potrzebują nawrócenia i nie są zainteresowani poszukiwaniem zagubionych owiec nawet w przestrzeni uniwersytetu. Tymczasem Jezus daje inny przykład. Teolog to także ten, który nie waha się duszpastersko utrudzić i ubrudzić poszukiwaniem błądzących i niesieniem ich do Pana, by ich uleczył Kim jest człowiek wiary? Jest świadkiem Boga, który zmartwychwstał. Jest świadkiem nadziei i miłości silniejszych od śmierci. Skupienie ludzi na świecie i jego mirażach sprawia, że zapominają o eschatologii, o rzeczach ostatecznych. Zamknięci w horyzoncie tego życia przestają wierzyć w sąd, zmartwychwstanie, żywot wieczny. Liczy się tu i teraz albo, jak to mówił jeden z polityków, ciepła woda w kranie. Dla wszystkich o ograniczonym horyzoncie życia, mamy być znakiem innej, duchowej, większej od świata rzeczywistości, którą zapowiada i oświetla cud zmartwychwstania. Jego zmartwychwstanie nie należy do przeszłości; zawiera żywotną siłę, która przeniknęła świat. Tam, gdzie wszystko wydaje się martwe, ze wszystkich stron pojawiają się ponownie kiełki zmartwychwstania. Jest to siła, nie mająca sobie równych. To prawda, iż wiele razy wydaje się, że Bóg nie istnieje: widzimy niesprawiedliwość, złość, obojętność i okrucieństwo, które nie ustępują. Jednak jest równie pewne, że pośród ciemności zaczyna zawsze wyrastać coś nowego, co wcześniej czy później przynosi owoc. Na wyrównanym polu, na pobojowisku pokazuje się znów życie, uporczywe i niezwyciężone. Jest wiele rzeczy strasznych, jednak dobro zawsze powraca, wyrasta i szerzy się. Codziennie w świecie rodzi się piękno, wskrzeszone i umocnione nawałnicami historii. Wartości pojawiają się ponownie w nowych formach i rzeczywiście człowiek odrodził się wiele razy z sytuacji, które wydawały się nieodwracalne. Oto siła zmartwychwstania, a każdy ewangelizator jest narzędziem tego dynamizmu (EG, 276). Człowiek wiary to człowiek zmartwychwstania. Nie można być teologiem, który nie jest takim człowiekiem. Inaczej zdobywanie mądrości i jej nauczanie staje się daremne, a w oczach świata jest się kimś godnym pożałowania i śmiesznym; przede wszystkim niewiarygodnym!

53 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 381 Mamy do dyspozycji skarb życia i miłości, który nie może wprowadzić w błąd, orędzie, które nie manipuluje i nie rozczarowuje. Chodzi o odpowiedź, która dotyka człowieka w jego głębi, która może go podtrzymać i podnieść. Jest to prawda, która nie wychodzi z mody, ponieważ zdolna jest przeniknąć tam, gdzie nie może dotrzeć nic innego. Nasz nieskończony smutek może być uleczony tylko przez nieskończoną miłość (EG, 265). Drodzy Bracia i Siostry! W nowym roku akademickim, który współbrzmi z nowym rokiem pracy duszpasterskiej, Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię. Bądźcie świadkami Dobrej Nowiny, a nade wszystko świadkami osobowego Boga, który nie jest Bogiem umarłych, lecz żywych i Jego Syna Jezusa Chrystusa, który jest zmartwychwstaniem i życiem (J 11,25), czego doświadczamy w świętej godzinie Eucharystii. Amen. 117 ŻYCIE CAŁE OPRZE NA ZDROWEJ FILOZOFII I PRAW- DZIE Inauguracja Roku Akademickiego; Mysłowice Inaugurujemy nowy rok akademicki w Górnośląskiej Wyższej Szkole Pedagogicznej im. Kard. Augusta Hlonda w Mysłowicach. W tym roku akademickim uczelnia ta wkroczy w 20 rok swego istnienia i działania, wzbogaconego jak o tym słyszmy o współpracę z Ignatianum. Patron mysłowickiej uczelni kard. August Hlond w liście pasterskim na 950-lecie śmierci św. Wojciecha napisał takie słowa: wwił się Wojciech w polskie losy, jako błogosławieństwo zarania narodowego, jako wróżba szczęśliwa na znojny dzień pokoleń. Stanął między nami dopiero w parę miesięcy przed śmiercią, ale nigdzie nie wyrosło po nim tak bogate żniwo męczeństwa. W piastowskim rozpoznawaniu przyszłości był nam drogowskazem. Dziś słowa te odnoszę do samego autora cytowanego tekstu. wwił się August Hlond w nasze losy, w losy Śląska i Polski, w dzieje Kościoła, w historię miasta Mysłowice, wwił się niespodziewanie mocno i w społecznym rozpoznawaniu przyszłości stał się drogowskazem, czego potwierdzeniem jest ta uczelnia nosząca Jego imię.

54 382 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE August Hlond odchodził ze Śląska wielokrotnie, aby potem tu, na swoją ojcowiznę powracać, powracać do swoich rodaków. Odszedł najpierw, jako człowiek młody, aby zdobywać wykształcenie i pójść drogą powołania. Wrócił tu, jako administrator apostolski i pierwszy śląski biskup, aby znowu odejść na stolicę prymasów Polski w Gnieźnie i Warszawie. Wrócił do Mysłowic, jako patron tej szkoły w 1995r. a roku 2013 powrócił na Górny Śląsk szczególnie mocno, na skutek uchwały Sejmiku Samorządowego naszego województwa, który dedykował Jego pamięci cały rok. Wspomniane okoliczności upoważniają do otwarcia testamentu Sługi Bożego Augusta Hlonda. Testament bowiem po śmierci nabiera mocy. Kardynał August Hlond nie zostawił jednak testamentu w klasycznej formie. Spisano jako testament ostatnie słowa Kardynała Prymasa. Między innymi te: Niedługo napiszą: dnia 22 października zmarł kardynała August Hlond. I dalej mówił: Zawsze pracowałem dla Kościoła, dla rozszerzenia Królestwa Bożego, dla Polski, dla dobra narodu polskiego. Byłem zawsze wiernym synem Kościoła świętego Zawsze kochałem Polskę i będę się w niebie za nią modlił. Bracia i Siostry! W szerokim rozumieniu testamentem jest wszystko, co napisał i powiedział. Są nim również słowa z roku 1931, napisane na Dzień Katolickiego Uniwersytetu, które dedykuję nam wszystkim: Nie jest do przeprowadzenia uzdrowienie społeczeństwa bez uzdrowienia myśli w tych warstwach, które przodują. Chora umysłowość i błędne teorie, zastosowane do życia, zepchnęły ludzkość z normalnego toru rozwoju, skazując ją na niepokój i wstrząsy Trwała naprawa stosunków zależy przeto w wielkiej mierze od odnowienia myśli współczesnej, czyli od wychowania inteligencji w zdrowych zasadach naukowych. Lepszą wiedzą i wyższą inteligencją należy pokonać fałsze świat oblegające i doktryny, będące podstawą dzisiejszych chorych form życiowych. Socjologia i polityka, życie całe oprzeć musi na zdrowej filozofii i prawdzie. Zachowajmy te słowa kardynała Augusta Hlonda w pamięci, aby życie całe oprzeć musi na zdrowej filozofii i prawdzie dla dobra naszej śląskiej ojcowizny i naszej ojczyzny. Niech naszą doczesność, nas samych, kształtuje jednak przede wszystkim Słowo Boże. Słyszeliśmy przed chwila pełne nostalgii słowa proroka Koheleta.

55 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 383 Zanim się przerwie srebrny sznur i stłucze się czara złota, i dzban się rozbije u źródła, i w studnię kołowrót złamany wpadnie, i wróci się proch do ziemi, tak jak nią był, a duch powróci do Boga, który go dał (Koh 12,6-7), trzeba nam przyjąć ciężar słów naszego Mistrza i Pana, który powiedział do swych uczniów: Weźcie wy sobie dobrze do serca te słowa: Syn Człowieczy będzie wydany w ręce ludzi (Łk 9,44). To też fragment testamentu, woli Boga, który wydał swojego Syna w ręce ludzi. A wola Syna, który umiłował nas do końca, współbrzmiała z wolą Ojca. Jezus mówiąc nam dziś, jak niegdyś apostołom, o swojej męce, chce nas przygotować na doświadczenia, które przynależą do ludzkiej kondycji. Po wiekach św. Augustyn będzie zachęcał pasterzy, aby przygotowywali swoje owce na próby ich wiary i wierności Jezusowi. Pisał biskup Hippony: Synu, jeśli masz zamiar służyć Panu, przygotuj swą duszę na doświadczenia. Przygotuj się na pokusy świata. Ale ze wszystkich wybawi cię Pan, jeśli twe serce nie oddali się od Niego. On przybył, aby cierpieć dla twego umocnienia, przybył, by ponieść śmierć, przybył, aby być znieważanym, cierniem koronowanym, niegodnie oskarżanym i w końcu przybitym do krzyża. Wszystko to On sam dla ciebie uczynił, ty nic. Uczynił nie dla siebie, ale dla ciebie 1. Człowiek stał się nowym stworzeniem przez zanurzenie w śmierci Chrystusa, przez doświadczenie mocy Jego odkupienia. Nowy człowiek człowiek ochrzczony, jest powołany, aby naśladować Pana w Jego zbawczej misji ze wszystkimi jej konsekwencjami, z krzyżem włącznie. Nie jest to jednak, jak sądzą niektórzy, wybór Przegranego, lecz Zwycięzcy. Życie to powrót do Domu Ojca, w Jego ręce. Stając się nowymi ludźmi na wzór i miarę Chrystusa, prosimy, by Pan nasycił nas swoją łaską i wspierał pracę rąk naszych. O to się dziś modlimy, aby Bóg wspierał tę wielką pracę, którą dziś inaugurujemy pracę Wyższej Szkoły Pedagogicznej. Niech wasza wspólna praca profesorów i studentów wsparta łaską Bożą przynosi owoc obfity. Starajcie się, by życie całe oprzeć na zdrowej filozofii i prawdzie. Amen. 1 Kazanie 46, O pasterzach.

56 384 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE 118 ŻYCIE KAŻDEGO Z NAS TO PREMIERA 35 rocznica KWC Katowice, katedra, roku Zanim nadejdą dni niedoli i przyjdą lata, o których powiesz: Nie mam w nich upodobania (Koh 12,1), troszczmy się o życie, które jest niewymienne, którego nie możemy zawczasu przećwiczyć. Na scenie życia stoimy pośród solidnych dekoracji, uderza nas precyzja wszelkich rekwizytów, aparatura obrotowa działa od długiej już chwili. Pozapalane zostały najdalsze nawet mgławice. Nie mamy wątpliwości, że życie każdego z nas to premiera. I cokolwiek z nim uczynimy, zamieni się na zawsze w to, co uczyniliśmy. Słuchając mędrca Koheleta, jego zachęty do czerpania radości z życia, która nie jest bynajmniej wezwaniem do hedonizmu czy egoistycznej niemoralności, pragniemy codziennie przyjmować dar kruchego istnienia w poczuciu odpowiedzialności i troski. I wołamy słowami psalmu: Naucz nas liczyć dni nasze, byśmy zdobyli mądrość serca (Ps 90,12). To z kolei każe powtarzać i przekonywać: Tylko człowiek wolny może wyzwalać innych. Troska o życie winna wyrażać się w strzeżeniu siebie przed chorobami, nałogami, przed lenistwem, gnuśnością. Szacunek dla własnego życia obejmuje całego człowieka, jego ciało i ducha. Oczywiście, nie da się uniknąć zagrożeń, ale można im zapobiegać, można się na nie przygotować. Życie, jak pisze święty Paweł, jest podobne do biegu, zapasów, do walki. Sportowcy, by zdobyć nagrodę, wszystkiego sobie odmawiają (por. 1 Kor 9,24-25). Każdy z nas musi walczyć o swoje życie, musi się o nie troszczyć, gdyż nie zostało nam ono dane wyłącznie dla siebie, ale dla Boga i bliźnich: Nikt z nas nie żyje dla siebie i nikt nie umiera dla siebie. I w życiu, i w śmierci należymy do Pana (Rz 14,7-8). Zanim zaćmi się słońce i światło, i księżyc i gwiazdy, i chmury powrócą po deszczu, w czasie, gdy trząść się będą stróże domu, i uginać się będą silni mężowie, i będą ustawały kobiety mielące, bo ich ubędzie, i zaćmią się patrzące w oknach, i zamkną się drzwi na ulicę (Koh 12,2-4), trzeba nam przyoblec nowego człowieka w Chrystusie, co jest taktyką podania dłoni. Troska o życie doczesne, wyrażająca się również w rozwijaniu naturalnych zdolności i talentów, w dojrzewaniu emocjonalnym i intelektualnym łączy się z odpowiedzialnością za życie duchowe własne i innych, dzięki któremu przekroczymy

57 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 385 kiedyś czas i przestrzeń i staniemy w progach Domu Ojca. Święty Paweł pisze, że dzięki odkupieniu przestaliśmy być ludźmi zmysłowymi, a staliśmy się duchowymi, albowiem otrzymaliśmy dar nowego życia. W nauczaniu Apostoła Narodów przyjęcie daru nowego życia oznacza stawanie się nowym człowiekiem, stworzonym według Boga, w sprawiedliwości i prawdziwej świętości (Ef 4,24). Przyoblec nowego człowieka oznacza podjęcie pracy nad sobą, która wyraża się w porzucaniu człowieka starego, jego myślenia i sposobu życia. Apostoł przypomina, że poganie poddali się pysze, w myśleniu wybrali mroki niewiedzy. Doprowadzili do zatwardziałości swe serca, uciszyli sumienie, oddali się złu. Lecz my jesteśmy uczniami Chrystusa. My uczymy się Chrystusa, chcemy Go naśladować. On Ostatni Adam, Człowiek niebieski, zaprasza nas do wejścia na drogę codziennej duchowej, moralnej odnowy; do walki z grzechami i wadami, z Mocami i Władzami, z pierwiastkami duchowymi zła na wyżynach niebieskich. Ostatecznie jesteśmy powo lani do wolności w Chrystusie. Możemy przyoblec nowego człowieka, gdyż ten kształt naszego życia jest dziełem odkupienia Chrystusa. Nasz Zbawiciel podarował nam właśnie tę możliwość stać się nowym człowiekiem. Podarował nam nowe życie, które rozwija się dzięki łasce, pomnaża przez wysiłek ducha, prowadząc do całkowitego upodobnienia się do Chrystusa; więcej! do takiego stanu, o którym święty Paweł pisze: Żyję już nie ja, lecz żyje we mnie Chrystus (Ga 2,20). Ucząc się Chrystusa, stajemy się nowymi ludźmi. Święty Paweł wyjaśnia, że proces ten obejmuje przemianę naszego sposobu myślenia. Nowy człowiek myśli, a co za tym idzie, postępuje według woli Bożej. Życie nasze nie może stać się eksperymentem własnych, egoistycznych pomysłów i planów. Nie może stać się drogą do samorealizacji, lecz do bycia dla innych. Nowy człowiek uczy się żyć jak Chrystus, uczy się służyć w Kościele jak Jego Mistrz i Pan. Właśnie po to przez całe życie uczymy się Chrystusa, aby jako nowi ludzie głosić właśnie Jego, a nie siebie. I w tym tkwi cała tajemnica KWC, która jedną ze swoich inspiracji odnajduje w encyklice Jana Pawła II Redemptor hominis. Metafora ubierania, przyoblekania się w nowe szaty nie oznacza życia w obłudzie. Nowa szata, nowy człowiek to nie pozy, które skrywają smutną prawdę, że wewnątrz, w ukryciu jesteśmy wciąż starzy, zatwardziali w sercu i nieczuli w sumieniu. Jezus działa w nas od wewnątrz i jeśli pozwolimy Mu na to, wtedy to, co widzialne dla innych, będzie jaśniało świadectwem, przyciągającym do Chrystusa, zachęcającym do odnowy własnego życia.

58 386 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Zanim się przerwie srebrny sznur i stłucze się czara złota, i dzban się rozbije u źródła, i w studnię kołowrót złamany wpadnie, i wróci się proch do ziemi, tak jak nią był, a duch powróci do Boga, który go dał (Koh 12,6-7), trzeba nam przyjąć ciężar słów naszego Mistrza i Pana, który powiedział do swych uczniów: Weźcie wy sobie dobrze do serca te słowa: Syn Człowieczy będzie wydany w ręce ludzi (Łk 9,44). Nowy człowiek powinien mieć świadomość, że upodabniając się coraz bardziej do Chrystusa, staje po stronie Odrzuconego, Uniżonego, Posłusznego aż do śmierci Sługi. Zdajemy sobie z tego sprawę zwłaszcza podczas Eucharystii, w której Jezus staje się chlebem łamanym za życie świata, za moje życie. On, w tej najpiękniejszej modlitwie Kościoła, uczy nas jednocześnie przyjmować życiową postawę eucharystyczną, czyli styl myślenia i działania, w którym urzeczywistniamy siebie właśnie, jako bezinteresowny dar, jako ofiarę dla innych, a przez to dla samego Pana. Życie umacnia się, gdy jest przekazywane, a słabnie w izolacji i pośród wygód. Istotnie, najbardziej korzystają z możliwości życia ci, którzy rezygnują z wygodnego poczucia bezpieczeństwa i podejmują z pasją misję głoszenia życia innym; życia wyzwolonego od wszelkich uzależnień. Życie wzrasta i staje się dojrzałe, w miarę jak ofiarujemy je za życie innych. Tym właśnie jest misja. Tak więc, jako uczniowie Pana nie powinniśmy mieć grobowej miny. Odzyskajmy i pogłębmy zapał, «słodką i pełną pociechy radość z ewangelizowania, nawet wtedy, kiedy trzeba zasiewać płacząc. [ ] Oby świat współczesny, poszukujący czy to w trwodze, czy w nadziei, przyjmował Ewangelię nie od jej głosicieli smutnych i zniechęconych, nie od niecierpliwych lub bojaźliwych, ale od sług Ewangelii, których życie jaśnieje zapałem, od tych, co pierwsi zaczerpnęli swą radość od Chrystusa (EG 10). Bracia i Siostry! Jezus mówiąc nam dziś, jak niegdyś apostołom, o swojej męce, chce nas przygotować na nadchodzące doświadczenia. Po wiekach św. Augustyn będzie zachęcał pasterzy, aby przygotowywali swoje owce na próby ich wiary i wierności Jezusowi. Pisał biskup Hippony: Synu, jeśli masz zamiar służyć Panu, przygotuj swą duszę na doświadczenia. Przygotuj się na pokusy świata. Ale ze wszystkich wybawi cię Pan, jeśli twe serce nie oddali się od Niego. On przybył, aby cierpieć dla twego umocnienia, przybył, by ponieść śmierć, przybył, aby być znieważanym, cierniem koronowanym, niegodnie oskarżanym i w końcu przybitym do krzyża. Wszystko to On sam dla ciebie uczynił, ty nic. Uczynił nie dla siebie, ale dla ciebie 2. 2 Kazanie 46, O pasterzach.

59 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA 387 Człowiek stał się nowym stworzeniem przez zanurzenie w śmierci Chrystusa, przez doświadczenie mocy Jego odkupienia. Nowy człowiek człowiek ochrzczony, jest powołany, aby naśladować Pana w Jego zbawczej misji ze wszystkimi jej konsekwencjami, z krzyżem włącznie. Nie jest to jednak, jak sądzą niektórzy, wybór Przegranego, lecz Zwycięzcy. Życie to powrót do Domu Ojca, w Jego ręce. Stając się nowymi ludźmi na wzór i miarę Chrystusa, prosimy, by Pan nasycił nas swoją łaską i wspierał pracę rąk naszych. Niech Bóg wspiera was tworzących Krucjatę Wyzwolenia Człowieka idźcie i głoście Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię ; nade wszystko bądźcie wolni i prowadźcie wszystkich do wolności Dzieci Bożych. Pamiętajcie, życie każdego z nas to premiera bisów nie będzie; dlatego czyńcie życie bezinteresownym darem, wolnym od uzależnień, bo tylko człowiek wolny może wyzwalać innych. Amen. 119 NIE BÓJ SIĘ, ALBOWIEM JESTEŚ CHRYSTUSA. (POR. 1 KOR 3,23) Rozpoczęcie roku formacji w WŚSD Katowice, Na hiobowe przekleństwa i narzekania na trudności w życiu i samo życie, patrzymy już z perspektywy Nowego Testamentu. Tak właśnie patrząc trudno się zgodzić, że Człowiek swej drogi jest nieświadomy, Bóg sam ją przed nim zamyka, tym bardziej jeśliby stwierdzenie to miał powtarzać chrześcijanin, człowieka Chrystusa. Ewangelista Łukasz informuje nas w Ewangelii, że Gdy dopełniał się czas wzięcia Jezusa z tego świata, postanowił udać się do Jerozolimy. Tą decyzja i postawą Mistrz z Nazaretu daje jasny komunikat swoim uczniom i nam. Jest to komunikat pozawerbalny, ale jednoznaczny podejmuj wyzwania, idź; Nie bój się Ewangelia nadziei, która ma moc wyzwalania z lęku przemienia Apostołów i ich następców. Dodaje odwagi wszystkim powołanym, którzy przestali się lękać i wybrali niezwykły, choć pełen dramatyzmu, spacer po głębokiej wodzie świata. Nie bój się. I wy również jesteście adresatami słów Chrystusa, które usłyszał powołany Szymon/Piotr. Ich nieprzemijająca siła oddziałuje na nas dziś szcze-

60 388 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE gólnie mocno. Rozpoczyna się nowy rok formacji powołanych, podczas którego będziecie przygotowywać się do pracy w świecie ludzkiej rodziny, która czeka na Ewangelię nadziei i radości. Dlaczego człowiek nie musi się obawiać daru i tajemnicy powołania, lecz może go przyjąć w sposób bezwarunkowy, ostateczny i nieodwołalny? Dlaczego wy, drodzy Bracia, nie musicie obawiać się trudu i niebezpieczeństw duszpasterskiej posługi w zmieniającym się kulturowo świecie. Odpowiedź na to pytanie zawiera fragment I Listu św. Pawła Apostoła do Kościoła w Koryncie: Nie bój się, albowiem jesteś Chrystusa. (por. 1 Kor 3,23) Drodzy Bracia jesteście Chrystusa! On wybrał was, zanim zostaliście ukształtowani w łonie matki (por. Jr 1,5). On towarzyszył wam, gdy powstawaliście w ukryciu, utkani we wnętrzu ziemi (por. Ps 139,15). Jesteście Chrystusa nie tylko od początku ziemskiego istnienia, lecz także, a może przede wszystkim od dnia chrztu świętego. Wtedy to wypełniły się nad wami zobowiązujące słowa: Nim przyszedłeś na świat, poświęciłem cię, prorokiem dla narodów ustanowiłem cię. [ ] Nie lękaj się, bo Ja jestem z tobą, by cię chronić (por. Jr 1,5-8). Włączeni wówczas w spełnianie się misji kapłańskiej, prorockiej i królewskiej Chrystusa, zostaliście jeszcze mocniej Jego własnością w dniach przyjmowania kolejnych sakramentów chrześcijańskiego wtajemniczenia. A czyż wasza decyzja pójścia za Jezusem, aby wyłącznie służyć Ewangelii, sercem niepodzielonym, nie jest potwierdzeniem uprzedniego wybrania, uprzedniego nabycia na własność przez Pana Żniwa, wszak On podjął inicjatywę Świadomość przynależności do Chrystusa, wyzwala z lęku, dodaje duchowej mocy w zmaganiu się z sobą i ze światem. Nie boję się, ponieważ jestem Chrystusa. Oto uzasadnienie nadziei pulsującej w wezwaniu Mistrza. Kto wyzwolony został z lęku, już nie jest niewolnikiem i sługą, lecz przyjacielem. Wy jesteście przyjaciółmi moimi (por. J 15,14). Ta przyjaźń zobowiązuje. Będąc Chrystusa, a przez Niego Boga, jesteście Jego darem dla świata. Nie wyście Mnie wybrali, ale Ja was wybrałem i przeznaczyłem was na to, abyście szli i owoc przynosili (por. J 15,16). Bóg, który niczego nie zatrzymuje dla siebie, który jest wiecznym osobowym dla wzywa was do wielkodusznej odpowiedzi na dar powołania do głoszenia Ewangelii nadziei i radości ludom, językom i narodom. Nie bój się, odtąd ludzi będziesz łowił. Rozpoczynacie czas formacji intelektualnej i duchowej, który będzie niczym innym jak odpowiadaniem na dar bycia Chrystusowymi. W tym czasie zmierzycie się niejednokrotnie z niekoniecznie

61 KOMUNIKATY I ZARZĄDZENIA 389 zachecającymi wizjami przyszłości. Może doświadczycie wejścia w smugę cienia niepewności, wahań serca, a może nawet wątpliwości i lęku. Wejrzycie również w siebie, gdyż właściwe kształtowanie powołania, wymaga najpierw poznania/poznawania siebie; oczyszczania motywów. Spróbujcie już dzisiaj odkryć swoją sytuację egzystencjalną w ewangelicznej perykopie zapisanej w Ewangelii według św. Łukasza. Jezus zastaje Szymona i jego wspólników, jak płuczą sieci. Już wie, że tej nocy nic nie złowili. Mimo to wystawia ich doświadczenie rybackie na próbę. Wypłyń na głębię i zarzućcie sieci na połów (Łk 5,4). A przecież wiadomo było, iż ryby zamieszkujące Jezioro Galilejskie, należące do rodziny karpiowatych, za dnia żerują na dnie, nocą zaś wypływają pod powierzchnię wody. Połów w ciągu dnia to czas zmarnowany. Taką wiedzę posiada rybak Szymon; ale Szymon powołany zostawia swoje doświadczenie i mądrość na boku; jest posłuszny woli Jezusa. Zawiesza niejako swoje doświadczenie, a zdaje się na swojego Mistrza. Wypływa na głębię, zarzuca sieci, by po chwili wyciągnąć je wypełnione rybami. Cudowny połów okazuje się jednak niezwykle groźny dla łowiących. Strach Szymona wzmacnia poczucie otchłani wody Doświadczenie grozy pozwala rybakowi wejrzeć we własne serce. I tam również dostrzega Szymon swoją grzeszność. Lęk przed głębią wód i otchłanią serca zostaje wyrażony w pełnych napięcia słowach: Odejdź ode mnie Panie, bom jest człowiek grzeszny (Łk 5,8). Podobnie i wy, drodzy Bracia, możecie w trakcie formacji, przed podjęciem decyzjami na całe życie, doświadczyć zahamowań i obaw przed mnogością nowych zadań, do których zostaniecie posłani, możecie doświadczyć godziny lęku, zwątpienia, godziny ciemności. Możecie również odczuć brzemię własnej niegodności i niewystarczalność; poczucie ciężaru misji. Nie zamykajcie jednak waszych serc na słowa Jezusa, które wyrzekł do Szymona: Nie bój się, odtąd ludzi będziesz łowił. Skoro jesteście Chrystusa, nie wahajcie się przyjąć tego zapewnienia, niosącego nadzieję, która pozwala na pozostawienie wszystkiego, co dotychczas było waszym/ twoim światem. Właśnie czas nowego roku formacji jest przeznaczony na dogłębną rewizję serca i własnej biografii chrześcijanina i alumna. I przyciągnąwszy łodzie do brzegu, zostawili wszystko i poszli za Nim. (Łk 5,11) Wy, drodzy kandydaci na prezbiterów Kościoła katowickiego, już dokonaliście wyboru. Nie znaczy to jednak, iż zostaliście uwolnieni od pokusy lęku przed jego konsekwencjami.

62 390 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Przyjmijcie, więc jeszcze raz słowa Jezusa, które dodają odwagi, potrafią przydać skrzydeł i wznieść ponad każdy lęk. Jesteście Chrystusa, należycie do Pana i niech nikt i nic nie zdoła was odłączyć od miłości Boga, która jest w Chrystusie Jezusie Panu naszym. Pamiętaj, Jesteś Chrystusa bądź wobec Niego uczciwy; bądź lojalny wobec Jego Kościoła i wreszcie bądź uczciwy wobec siebie. Amen. KOMUNIKATY I ZARZĄDZENIA 120 ZAPROSZENIE METROPOLITY KATOWICKIEGO DO UDZIAŁU W OBCHODACH 50. ROCZNICY ŚMIERCI ABP. JÓZEFA GAWLINY Drodzy Diecezjanie, w tym miesiącu obchodzimy 50. rocznicę śmierci abp. Józefa Gawliny, wielkiego śląskiego duszpasterza, redaktora naczelnego Gościa Niedzielnego, koordynatora Akcji Katolickiej i notariusza Kurii diecezjalnej w Katowicach. W latach pełnił posługę proboszcza w parafii św. Barbary w Chorzowie. To właśnie w tej wspólnocie ks. prob. Gawlina przyjął z rąk kard. Augusta Hlonda i biskupów: Stanisława Adamskiego i Wincentego Tymienieckiego sakrę biskupią. Następnie pełnił funkcję biskupa polowego Wojska Polskiego, a po II wojnie światowej Ojciec Święty Pius XII mianował go opiekunem duchowym Polaków na uchodźctwie. Był też aktywnym uczestnikiem II Soboru Watykańskiego. Święty Jan Paweł II nazywał go biskupem-tułaczem. Dziękując Bożej Opatrzności za życie i dzieło abp. Józefa Gawliny, pragnę Was zaprosić do udziału w Mszy św., którą odprawię 21 września br. o godz. 12 w parafii św. Barbary w Chorzowie. Oczekując na nasze modlitewne spotkanie z serca Wam błogosławię: w imię Ojca i Syna, i Duch Świętego.

63 SPRAWY PERSONALNE 391 Katowice, 11 września 2014 r. Szczęść Boże! Wiktor SKWORC Arcybiskup Metropolita Katowicki VA I 1786/14 SPRAWY PERSONALNE 121 PERSONALIA Wrzesień 2014 Nominacje i dekrety: ks. Michał Anderko Asystent Kościelny katowickiej edycji Gościa Niedzielnego ks. Marek Antosz Egzorcysta na terenie Archidiecezji Katowickiej ks. Karol Barciok Posługa duszpasterska w PMK Anglii i Walii ks. Dariusz Borowiec Egzorcysta na terenie Archidiecezji Katowickiej ks. Marceli Cogiel Rezydent w parafii Trójcy Przenajświętszej w Rudzie Śląskiej Kochłowicach ks. Jakub Dąbrowski Wikariusz parafii Świętego Szczepana w Katowicach Bogucicach ks. Marek Górka Pomocniczy Wikariusz Sądowy Archidiecezji Katowickiej ks. Marek Gwioździk Spowiednik Kandydatów do WŚSD w Katowicach okres propedeutyczny w Domu TABOR w Brennej ks. Mariusz Kaspar Kapelan Hospicjum Domowego Świętego Franciszka w Katowicach ks. Szymon Kiera Egzorcysta na terenie Archidiecezji Katowickiej ks. Kajetan Klein Posługa duszpasterska w archidiecezji Newark Kanada ks. Jan Klimza Rezydent w parafii Św. Mikołaja w Łące ks. Piotr Kontny Rezydent w parafii Imienia NMP i Św. Bartłomieja w Piekarach Śląskich

64 392 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE ks. Michał Kosek Kapelan Szpitalny w Szpitalu w Knurowie Sp. z o.o. ks. Krzysztof Kozłowski Kapłan Fidei donum Diecezja Rieti (Włochy) ks. Maciej Krajewski Opieka duszpasterska - Światło w familoku ks. Bogdan Kuczyński Rezydent w parafii Św. Krzysztofa w Tychach; Egzorcysta na terenie Archidiecezji Katowickiej ks. Dawid Lubowiecki Opieka duszpasterska - Światło w familoku ks. Waldemar Maciejewski Spowiednik Kandydatów do WŚSD w Katowicach okres propedeutyczny w Domu TABOR w Brennej ks. Marek Ogrodowicz Wikariusz parafii Św. Jacka w Katowicach - Ochojcu ks. Adam Pawlaszczyk Duszpasterz prawników i ich rodzin w Archidiecezji Katowickiej ks. Henryk Pawlica Kanonik Honorowy Kapituły Katedralnej Katowickiej ks. Łukasz Płaszewski Audytor Sądu Metropolitalnego w Katowicach ks. Andrzej Pyrsz Wicedziekan dekanatu Pszów do końca 2019 ks. Łukasz Radecki Notariusz Sądu Metropolitalnego w Katowicach, Rezydent w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego i MB Uzdrowienia Chorych w Katowicach Osiedle Tysiąclecia ks. Łukasz Skiba Rezydent w parafii Św. Józefa Oblubieńca w Czerwionce Leszczynach ks. Łukasz Stawarz Kapelan szpitalny w Tychach ks. Józef Szulik Zamieszkanie w parafii Św. Teresy od Dzieciątka Jezus w Rybniku Chwałowicach ks. Grzegorsz Śmieciński Ceremoniarz Archidiecezjalny ks. Łukasz Walaszek Studia stacjonarne w Instytucie Pedagogiki na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Rezydent w parafii Najświętszych Imion Jezusa i Maryi w Katowicach Brynowie ks. Grzegorz Szmatloch Wikariusz parafii Św. Marii Magdaleny w Wodzisławiu Śląskim Radlinie II ks. Józef Więcek Duszpasterz Nauczycieli w Archidiecezji Katowickiej Prezbiterzy zakonni: o. Ciesielski Przemysław OP Spowiednik alumnów WŚSD o. Syrach Janicki OFM Przedstawiciel zakonów męskich ws. przygotowania i obchodów Roku Życia Konsekrowanego

65 ZMARLI KAPŁANI 393 Zwolnienia z funkcji: ks. Michał Anderko Kapelana w szpitalu Euromedic w Katowicach ks. Karol Barciok Wikariusza parafii Wniebowzięcia NMP w Radzionkowie-Rojcy ks. Kajetan Klein Posługi duszpasterskiej w Archidiecezji Katowickiej ks. Zbigniew Kocoń Kapelana szpitalnego w Szpitalu Polskim im. Świętej Elżbiety w Katowicach ks. Krzysztof Kozłowski Posługi duszpasterskiej w Archidiecezji Katowickiej ks. Bernard Rak Diecezjalnego Moderatora Dzieła Powołań; Delegata Arcybiskupa Katowickiego do Krajowej Rady Duszpasterstwa Powołań ks. Grzegorz Szmatloch Wikariusza parafii Świętego Herberta Biskupa w Wodzisławiu ŚląskimI ks. Łukasz Walaszek Wikariusza parafii Św. Antoniego w Siemianowicach Śląskich ks. Andrzej Wieczorek Kapelana w szpitalu w Knurowie Sp. z o.o. Zmarli księża: ks. Stefan Gruszka ks. Antoni Weidemann Emerytowany proboszcz parafii Świętego Antoniego z Padwy w Krywałdzie. Zmarł w szpitalu w Knurowie 8 września Pochowany został na cmentarzu parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Knurowie. Emerytowany proboszcz parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Katowicach Murckach. Zmarł 10 września 2014 roku w Domu Świętego Józefa w Katowicach. Pochowany został w Katowicach Murckach 13 września 2014.

66 394 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE ZMARLI KAPŁANI 122 ŚP. KS. STEFAN GRUSZKA Urodził się 12 kwietnia 1936 w Chorzowie jako syn ogrodnika Franciszka i Zofii zd. Jagusz. Ochrzczony został 19 kwietnia w kościele św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym. Sakrament bierzmowania przyjął 11 października 1948 w kościele św. Józefa w Chorzowie. W czasie okupacji uczęszczał przez dwa lata do szkoły niemieckiej. Po wyzwoleniu w 1945 kontynuował naukę od drugiej klasy szkoły podstawowej. W 1950 wstąpił do Niższego Seminarium Duchownego im. św. Jacka w Katowicach (wówczas Stalinogród), które ukończył złożeniem egzaminu dojrzałości. W 1955 wstąpił do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Święceń diakonatu udzielił mu 10 kwietnia 1960 w kaplicy Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie biskup koadiutor Herbert Bednorz. Z rąk tegoż biskupa przyjął święcenia prezbiteratu 26 czerwca Mszę św. prymicyjną odprawił 26 czerwca w kościele św. Józefa w Chorzowie. Ks. Stefan Gruszka był wikariuszem w parafiach: Świętej Marii Magdaleny w Bełku (1960), Świętego Józefa w Zabrzegu (od 1960), Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Czuchowie (od 1961), Świętego Wojciecha w Radzionkowie (od 1966), Matki Bożej Nieustającej Pomocy i Świętej Rozalii w Chorzowie - Maciejkowicach (od 1970) oraz Wszystkich Świętych w Pszczynie (od 1973). W 1975 został mianowany rektorem kaplicy cmentarnej Zmartwychwstania Pańskiego w Siemianowicach Śląskich, z poleceniem usamodzielniania części parafii skupiającej się przy tej kaplicy. Od 1976 był wikariuszem w parafii Matki Bożej Szkaplerznej i św. Piusa X w Jejkowicach. Potem był wikariuszem w parafii św. Katarzyny w Czechowicach-Dziedzicach (od 1977). Organizował duszpasterstwo przy tymczasowej kaplicy mieszczącej się w budynku mieszkalnym w Czechowicach-Podraju i prowadził tam budowę kościoła. W 1984 mianowany został administratorem a następnie proboszczem nowo erygowanej parafii Świętego Stanisława, biskupa i męczennika w Czechowicach - Podraju.

67 VARIA 395 W 1986 mianowany został administratorem a następnie proboszczem parafii Świętego Antoniego z Padwy w Krywałdzie. Z dniem 27 lipca 2003 został przeniesiony na emeryturę. Zamieszkał przy kościele Matki Bożej Częstochowskiej w Knurowie. Od 1989 do 2009 był ojcem duchownym kapłanów dekanatu Knurów Zmarł w szpitalu w Knurowie 8 września Pochowany został na cmentarzu parafii Matki Bożej Częstochowskiej w Knurowie. Ceremoniom pogrzebowym przewodniczył Ks. Abp Wiktor Skworc. 123 ŚP. KS. ANTONI WEIDEMANN Urodził się 10 maja 1929 w Katowicach Wełnowcu jako syn Andrzeja, górnika i Gertrudy z domu Cuber. Ochrzczony został 20 maja 1929 w kościele Świętego Józefa Robotnika w Katowicach Józefowcu. Bierzmowany 14 czerwca W 1936 rozpoczął naukę w Szkole Podstawowej w Katowicach Wełnowcu. W czasie okupacji uczęszczał do gimnazjum niemieckiego w Katowicach, by po wojnie kontynuować naukę w Liceum im. Adama Mickiewicza w Katowicach. Po zdaniu egzaminu dojrzałości w 1948 rozpoczął studia w Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie. Święcenia diakonatu otrzymał 14 lutego, a święcenia prezbiteratu 28 czerwca 1953, w Krakowie, z rąk zarządzającego wówczas archidiecezją krakowską wikariusza kapitulnego biskupa Franciszka Jopa. Po wakacyjnych zastępstwach w parafii Świętego Józefa Robotnika w Katowicach Wełnowcu i Świętego Augustyna w Świętochłowicach Lipinach ks. Antoni Weidemann przez krótki czas był wikariuszem parafii Imienia Najświętszej Maryi Panny i Świętego Bartłomieja w Piekarach Śląskich (do lutego 1954). Następnie rozpoczął Kurs dla Księży Neoprezbiterów w Katowicach - Załężu (do czerwca 1954). Po wakacyjnym zastępstwie w parafii Świętego Józefa w Chorzowie pełnił posługę wikariusza w parafiach: Świętego Anioła Stróża w Gorzycach (od 1954), Świętej

68 396 WIADOMOŚCI ARCHIDIECEZJALNE Jadwigi Śląskiej w Katowicach Szopienicach (od 1955). W 1957 ks. Antoni Weidemann został mianowany katechetą w Technikum Odzieżowym i zasadniczej Szkole Zawodowej Żeńskiej w Katowicach. Następnie posługiwał jako wikariusz w parafiach: Świętego Szczepana w Katowicach Bogucicach (od 1959), Świętego Józefa w Kaletach Jędrysku oraz Świętego Jerzego w Rydułtowach. W 1966 ks. Antoni Weidemann został mianowany administratorem parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Katowicach Murckach, gdzie jako proboszcz posługiwał przez 28 lat. W 1994 przeniesiony został na emeryturę, której część spędził w parafii w Murckach, część mieszkając na terenie parafii Świętego Józefa Robotnika w Katowicach Józefowcu, a ostatnie lata w Domu Świętego Józefa w Katowicach. Ks. Antoni Weidemann pełnił urząd wicedziekana ówczesnego dekanatu Katowice Wschód, współpracował z periodykiem Biblioteka kaznodziejska. Zmarł 10 września 2014 roku w Domu Świętego Józefa w Katowicach. Pochowany został w Katowicach Murckach 13 września Ceremoniom pogrzebowym przewodniczył Ks. Abp Wiktor Skworc. VARIA 124 WYMAGANIA OBOWIĄZUJĄCE W RAMACH PRZYGOTOWANIA DO I KOMUNII ŚWIĘTEJ W ARCHIDIECEZJI KATOWICKIEJ 1. Uczestnictwo w szkolnym nauczaniu religii (opanowanie materiału przewidzianego w Programie Nauczania Religii Rzymskokatolickiej w Przedszkolach i Szkołach (2010) i prowadzenie zeszytu przedmiotowego). 2. Opanowanie pamięciowe podstawowych modlitw: Ojcze nasz, Zdrowaś Maryjo, 10 przykazań Bożych, 6 prawd wiary, 7 sakramentów świętych, 5 warunków dobrej spowiedzi, Akt wiary, nadziei, miłości, żalu, Przykazanie miłości, formuła spowiedzi zamieszczona w Skarbcu Modlitw i Pieśni (Wydawnictwo św. Jacka).

69 (Znajomość powyższych modlitw sprawdzana jest w ramach nauczania religii w szkole, a nie w ramach katechezy parafialnej, której zgodnie z Programem Nauczania Religii Rzymskokatolickiej w Przedszkolach i Szkołach (2010) nadajemy charakter celebracji) 3. Uczestnictwo w katechezie parafialnej 4. Potwierdzenie faktu chrztu św. (akt chrztu) Uwagi: Pozostałe modlitwy: Skład Apostolski, V Przykazań Kościelnych, Grzechy główne omawiamy, ale nie wymagamy ich pamięciowego opanowania. Zgodnie z programem nauczania ich realizacja przewidziana jest na dalszym etapie edukacyjnym (klasy IV - VI). Dopuszczenie dziecka do I Komunii św. nie może być uwarunkowane uczestnictwem w niedzielnej Mszy Świętej we własnej parafii. Rodzice mają prawo uczestniczyć z dzieckiem w liturgii w innych parafiach. Zachęcamy dzieci i rodziców do udziału w tzw. Mszach Świętych szkolnych oraz nabożeństwach w roku liturgicznym. Dyrektor Wydziału Katechetycznego Kurii Metropolitalnej w Katowicach Ks. dr Roman Buchta Katowice r.

70 SPIS TREŚCI STOLICA APOSTOLSKA 101 Dekret wprowadzający do ogólnego kalendarza rzymskiego Wspomnienia św. Jana XXIII, papieża, i św. Jana Pawła II, papieża List okólny. Znaczenie rytualne daru pokoju podczas Mszy św. 331 EPISKOPAT POLSKI 103 Statut ogólnopolskiego seminarium dla starszych Kandydatów do Święceń Wychowywać do prawdy. List Pasterski Episkopatu Polski z okazji IV Tygodnia Wychowania Września 2014 roku Dzień modlitw w intencji III Nadzwyczajnego Zgromadzenia Ogólnego Synodu Biskupów. Niedziela 28 września 2014 r Oświadczenie Komisji Wychowania Katolickiego KEP Zaproszenie na XXXII Ogólnopolską Pielgrzymkę Ludzi Pracy na Jasną Górę w dniach września 2014 r. 349 ARCHIDIECEZJA KATOWICKA DZIEŃ MODLITW O UŚWIĘCENIE DUCHOWIEŃSTWA W ARCHIDIECEZJI KATOWICKIEJ Katowice, katedra 6 września 2014 r. 108 Wierni wobec wzoru, jaki Chrystus nam zostawił. Słowo Metropolity Katowickiego do uczestników pielgrzymki Bądźmy wierni Jezusowi Chrystusowi, który do końca nas umiłował. Homilia Arcybiskupa Katowickiego 354 ARCYBISKUP METROPOLITA KATOWICKI HOMILIE I LISTY 110 Czyż nie wiecie, że święci będą sędziami tego świata? Msza Święta dla kanonistów polskich uczestniczących w konferencji naukowej na WTL UŚ Zawierzając dziś Maryi jej Piekary, Dzień ogłoszenia maryjnego patronatu, Piekary,

71 112 Rekolekcje dla pracowników Gościa Niedzielnego, Uroczystość NMP Piekarskiej, Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, Brenna, 12 września Niech jednym z imion katechezy będzie «towarzyszenie», Rozpoczęcie roku katechetycznego, Katowice, katedra Przejrzenie się w zwierciadle słowa bożego jest mobilizujące i dodające odwagi, Dzień Służby Celnej, Katowice 16 września 2014 roku 115 Kościoły upomną się o pokój, 75 rocznica agresji ZSRR; Tychy Człowiek wiary to człowiek zmartwychwstania, Dzień skupienia dla pracowników Wydziału Teologicznego, Katowice, 19 września Życie całe oprze na zdrowej filozofii i prawdzie, Inauguracja Roku Akademickiego; Mysłowice Życie każdego z nas to premiera. 35 Rocznica KWC, Katowice, katedra, Roku 119 Nie bój się, albowiem jesteś Chrystusa. Rozpoczęcie roku formacji w WŚSD, Katowice, KOMUNIKATY I ZARZĄDZENIA 120 Zaproszenie Metropolity Katowickiego do udziału w obchodach 50. rocznicy śmierci Abp. Józefa Gawliny SPRAWY PERSONALNE 121 Personalia - wrzesień 2014 ZMARLI KAPŁANI 122 Śp. ks. Stefan Gruszka 123 Śp. ks. Antoni Weidemann VARIA 124 Wymagania obowiązujące w ramach przygotowania do I Komunii Świętej w Archidiecezji Katowickiej Zdjęcia: Pielgrzymka kapłanów do katedry Chrystusa Króla Msza św. w ok. 50 rocznicy śmierci abp Józefa Gawliny 396

72

73

74

75

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa

Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa

WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa WYMAGANIA Z RELIGII 1. Świadkowie Chrystusa często nie przynosi go na lekcje. definiuje, czym jest lęk; określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa. potrafi podać z nauczyciela zasady życia wspólnoty

Bardziej szczegółowo

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI

Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,

Bardziej szczegółowo

Temat: Sakrament chrztu świętego

Temat: Sakrament chrztu świętego Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5

SPIS TREŚCI. Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5 SPIS TREŚCI Dekret zatwierdzający i ogłaszający uchwały I Synodu Diecezji Legnickiej... 5 Modlitwa do Maryi w intencji nowej ewangelizacji diecezji legnickiej... 6 Wykaz skrótów... 8 Wstęp... 9 I. HISTORIA

Bardziej szczegółowo

OKÓLNIK KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ. Płock dnia 21 października 2014 r. LIST OKÓLNY KONGREGACJI DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW

OKÓLNIK KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ. Płock dnia 21 października 2014 r. LIST OKÓLNY KONGREGACJI DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW OKÓLNIK KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ 27/2014 Płock dnia 21 października 2014 r. 117 LIST OKÓLNY KONGREGACJI DS. KULTU BOŻEGO I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW Znaczenie rytualne daru pokoju podczas Mszy świętej

Bardziej szczegółowo

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.

Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy

Bardziej szczegółowo

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne

Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne Nabożeństwo powołaniowo-misyjne (Wystawienie Najświętszego Sakramentu) K: O Boże, Pasterzu i nauczycielu wiernych, któryś dla zachowania i rozszerzenia swojego Kościoła

Bardziej szczegółowo

Celebracja zamknięcia Roku Wiary

Celebracja zamknięcia Roku Wiary Celebracja zamknięcia Roku Wiary W czasie Mszy św. niedzielnej 24 listopada 2013 roku. Jest to uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. 1. Przed Mszą św. wiernym rozdaje się świece i zapala się paschał

Bardziej szczegółowo

- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy

- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy Kryteria oceniania z religii kl. I gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną

Bardziej szczegółowo

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań

Bp H. Tomasik: Przed nami czas zadań W najbliższą niedzielę zakończy się Rok Wiary. Jakie będą jego owoce? Biskup Henryk Tomasik przedstawia kilka propozycji: poszanowanie dnia świętego, systematyczne uczestnictwo w niedzielnej Mszy Świętej,

Bardziej szczegółowo

Katarzyna i Paweł Maciejewscy. Wyzwania płynp z synodu o rodzinie.

Katarzyna i Paweł Maciejewscy. Wyzwania płynp z synodu o rodzinie. Katarzyna i Paweł Maciejewscy W mocy Ducha Świętego. Wyzwania płynp ynące z synodu o rodzinie. Rodzina jest jak PORY: pora na wytrwałość pora na uprzejmość porana pochwały pora na pojednanie porana modlitwę

Bardziej szczegółowo

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA ZELATOR wrzesień2015 3 VI DIECEZJALNA PIELGRZYMKA ŻYWEGO RÓŻAŃCA Sobota, 3 października, 2015 Niniejszy numer Zelatora ukazuje się głównie ze względu na VI Diecezjalną pielgrzymkę Żywego Różańca do Łagiewnik.

Bardziej szczegółowo

Adwent i Narodzenie Pańskie

Adwent i Narodzenie Pańskie Kościół dom czekający na każdego Adwent i Narodzenie Pańskie CZŁOWIEK ISBN 9788387487645 Wydawca: Archidiecezja Poznańska Redakcja: ks. Szymon Stułkowski Ilustracja (str. tytułowa): Stanisław Barbacki

Bardziej szczegółowo

Święcenia prezbiteratu 26 maja 2018

Święcenia prezbiteratu 26 maja 2018 + Józef Kupny Święcenia prezbiteratu 26 maja 2018 Drodzy Bracia w Chrystusowym kapłaństwie, Drodzy Klerycy, Siostry zakonne, Drodzy Rodzice diakonów mających przyjąć święcenia kapłańskie i wszyscy uczestnicy

Bardziej szczegółowo

drogi przyjaciół pana Jezusa

drogi przyjaciół pana Jezusa Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać

Bardziej szczegółowo

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY

ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122

Bardziej szczegółowo

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE

KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą

Bardziej szczegółowo

MIŁOSIERNI WE WSPÓLNOCIE

MIŁOSIERNI WE WSPÓLNOCIE III. W : MIŁOSIERNI WE WSPÓLNOCIE 38 Miłosierni jak Ojciec. Dni wspólnoty Ruchu Światło-Życie w roku 2016/2017 D Temat: Wspólnota miejscem doświadczania miłosierdzia PRZEBIEG Zawiązanie wspólnoty Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

ROK SZKOLNY 2016/2017

ROK SZKOLNY 2016/2017 ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas I Ocena celująca: uczeń: spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; czynnie uczestniczy w życiu swojej parafii;

Bardziej szczegółowo

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa...

Do młodzieży O polskim katolicyzmie O przyszłym pokoleniu kapłanów O kulcie Najświętszego Serca Pana Jezusa... Spis treści 238 Myśli zawsze ważne... 5 Życiorys kard. A. Hlonda... 7 Myśli noworoczne...18 Wielkopostne myśli... 20 O zadaniach kobiety... 22 O idei świętowojciechowej...24 O świadomym macierzyństwie...

Bardziej szczegółowo

ZELATOR. wrzesień2016

ZELATOR. wrzesień2016 ZELATOR wrzesień2016 www.zr.diecezja.pl 7 W ROKU NADZWYCZAJNEGO JUBILEUSZU MIŁOSIERDZIA Serdecznie zapraszamy wszystkich zelatorów i członków Żywego Różańca do udziału w pielgrzymce do Łagiewnik. Odbędzie

Bardziej szczegółowo

Ks. Ryszard Selejdak. Stawać się i być kapłanem Chrystusa

Ks. Ryszard Selejdak. Stawać się i być kapłanem Chrystusa Ks. Ryszard Selejdak Stawać się i być kapłanem Chrystusa Ks. Ryszard Selejdak Stawać się i być kapłanem Chrystusa Częstochowa 2013 Redaktor serii: ks. Ireneusz Skubiś Redaktor tomu: Margita Kotas Redakcja

Bardziej szczegółowo

Celibat. Aspekty pedagogiczne i duchowe. Józef Augustyn SJ

Celibat. Aspekty pedagogiczne i duchowe. Józef Augustyn SJ Celibat Aspekty pedagogiczne i duchowe Józef Augustyn SJ Wydawnictwo WAM Kraków 2002 fdfd SPIS TREŒCI Jan Paweł II, TROSKA O FORMACJĘ SEMINARYJNĄ... 7 SŁOWO DO CZYTELNIKA... 9 WPROWADZENIE... 11 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici

Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi

Bardziej szczegółowo

FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC

FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC SKORZESZYCE, 14.V.2010 FORMACJA POCZĄTKOWA DO STANU DZIEWIC (propozycja tematów) I ETAP (ROZEZNANIE POWOŁANIA) CZAS: około 1 roku CEL: ZROZUMIENIE I PRZYJĘCIE BOŻEGO WEZWANIA ZAPOZNANIE Z CHARYZMATEM ZAKOŃCZENIE:

Bardziej szczegółowo

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka

Bóg Ojciec kocha każdego człowieka 1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg

Bardziej szczegółowo

Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4

Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DOROSŁYCH DO PRZYJĘCIA SAKRAMENTÓW WTAJEMNICZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO

INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DOROSŁYCH DO PRZYJĘCIA SAKRAMENTÓW WTAJEMNICZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO INSTRUKCJA O PRZYGOTOWANIU DOROSŁYCH DO PRZYJĘCIA SAKRAMENTÓW WTAJEMNICZENIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO 1. Wtajemniczenie chrześcijańskie oznacza proces chrystianizacji, czyli stawania się chrześcijaninem. Złożony

Bardziej szczegółowo

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego

W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy

Bardziej szczegółowo

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r.

Program Misji Świętej w Gromadnie września 2015 r. Program Misji Świętej w Gromadnie 06-13 września 2015 r. Niedziela Dzień Święty Porządek Mszy świętych, tak jak w niedziele z uroczystym wprowadzeniem misjonarzy Godz. 10.00 Godz. 18.00 Godz. 20.30 Poniedziałek

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE I Ocena celująca Uczeń: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi.

WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE I Ocena celująca Uczeń: twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi. WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE I twórczo rozwija uzdolnienia i zainteresowania, dzieląc się zdobytą wiedzą z innymi. reprezentuje klasę lub szkołę w parafii lub diecezji, np. poprzez udział w

Bardziej szczegółowo

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników

Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników Uroczystości nadania tytułu bazyliki mniejszej Sanktuarium Królowej Męczenników W Bydgoszczy 15 września odbyły się uroczystości, podczas których odczytano bullę papieską, podnoszącą do godności bazyliki

Bardziej szczegółowo

Chrzest Święty to pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, który gładzi grzechy, daje nam godność dziecka Bożego oraz czyni członkiem Kościoła.

Chrzest Święty to pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, który gładzi grzechy, daje nam godność dziecka Bożego oraz czyni członkiem Kościoła. I. Sakramenty 1. Chrzest Co to jest Chrzest Święty? Chrzest Święty to pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, który gładzi grzechy, daje nam godność dziecka Bożego oraz czyni członkiem Kościoła. Udzielamy

Bardziej szczegółowo

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I I. Cele nauczania: Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób

Bardziej szczegółowo

M O D L I T W A P O W S Z E C H N A

M O D L I T W A P O W S Z E C H N A M O D L I T W A P O W S Z E C H N A MODLITWA WIERNYCH Jest modlitwą błagalną lud odpowiada na słowo Boże przyjęte z wiarą i zanosi do Boga prośby wykonując wynikającą z chrztu funkcję kapłańską Powinna

Bardziej szczegółowo

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego.

Uroczystość przebiegła godnie, spokojnie, refleksyjnie właśnie. W tym roku szczęśliwie się zbiegła z wielkim świętem Zesłania Ducha Świętego. Uroczystość rocznicowa po I Komunii wieńczy świąteczny festiwal eucharystyczny w większości polskich parafii. Dekoracje w kościołach przeważnie wytrzymują osiem błogosławionych dni. Stroje komunijne wyciągnięte

Bardziej szczegółowo

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.

KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy

Bardziej szczegółowo

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej

Radom, 18 października 2012 roku. L. dz. 1040/12 DEKRET. o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary. w Diecezji Radomskiej Bp Henryk Tomasik: Dekret o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego w Roku Wiary w Diecezji Ra Radom, 18 października 2012 roku L. dz. 1040/12 DEKRET o możliwości uzyskania łaski odpustu zupełnego

Bardziej szczegółowo

Kryteria ocen z religii klasa IV

Kryteria ocen z religii klasa IV Kryteria ocen z religii klasa IV dopuszczający znajomość podstawowych modlitw chrześcijańskich: Ojcze nasz, Pozdrowienie Anielskie..., formuła spowiedzi świętej, warunki sakramentu pokuty, wyjaśnienie

Bardziej szczegółowo

Świątynia Opaczności Bożej - Łagiewniki. Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego. Obraz "Jezu ufam Tobie"

Świątynia Opaczności Bożej - Łagiewniki. Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego. Obraz Jezu ufam Tobie Łagiewniki Świątynia Opaczności Bożej - Akt oddania się Bożenu Miłosierdziu Historia obrazu Jezusa Miłosiernego Obraz "Jezu ufam Tobie" Obraz "Jezu ufam Tobie" został namalowany po raz pierwszy w historii

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII - klasa I Opracowała: Grażyna Gąsior Ks. Paweł Sulicki dopuszczający 1znajomość przynajmniej jednej modlitwy chrześcijańskiej, 2wyjaśnienie pojęć: Bóg, człowiek, dobro, zło

Bardziej szczegółowo

Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33

Zapraszamy do Szkoły Modlitwy Jana Pawła II środa, 21 września :33 Jan Paweł II nadal wskazuje nam kierunek duchowego wzrastania. Musimy z wielką troską starać się o wypłynięcie na głębię. Służy temu m.in. Szkoła Modlitwy Jana Pawła II, która powstała przy Centrum Nie

Bardziej szczegółowo

Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi:

Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi: Na zakończenie nauki w klasie IV uczeń potrafi: - dostrzega działanie Boga w świecie - potrafi odczytać przesłanie dekalogu i poznanych tekstów biblijnych - rozwiązuje sytuacje konfliktowe w duchu przesłania

Bardziej szczegółowo

Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej

Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej Kryteria oceniania z religii na etapie edukacji wczesnoszkolnej Ocenę w nauczaniu wczesnoszkolnym traktujemy jako środek wspierania ucznia, wzmacniania pozytywnej postawy wobec ludzi i Boga. Nie jest to

Bardziej szczegółowo

1. Temat: Wody Jordanu - Sakrament chrztu świętego.

1. Temat: Wody Jordanu - Sakrament chrztu świętego. Konspekt katechezy kl. IV Szkoły Podstawowej. 1. Temat: Wody Jordanu - Sakrament chrztu świętego. Cele katechezy - poznanie biblijnego tekstu o chrzcie Jezusa, - kształtowanie postawy wdzięczności za dary

Bardziej szczegółowo

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy

Bardziej szczegółowo

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH

Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału

Bardziej szczegółowo

MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ

MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ ODPUST KU CZCI MATKI BOŻEJ MIKOŁOWSKIEJ MATKI MIŁOSIERDZIA INFORMACJE O LITURGII Bazylika św. Wojciecha w Mikołowie 4 sierpnia 2019 r. 1 INFORMACJE OGÓLNE Przewodniczy abp Wiktor Skworc, metropolita katowicki

Bardziej szczegółowo

Tytuł jednostki Treści Wymagania uczeń potrafi Nabywane postawy Uwagi

Tytuł jednostki Treści Wymagania uczeń potrafi Nabywane postawy Uwagi Rozkład materiału do podręcznika W rodzinie dla 3 klasy liceum oraz 4 technikum zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-4-01/10 (liceum) oraz AZ-6-01/10 (technikum) Grupa tematyczna Tytuł jednostki

Bardziej szczegółowo

raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam

raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...

Bardziej szczegółowo

W DRODZE DO WIECZERNIKA PRZYJMUJEMY. Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy III szkoły podstawowej

W DRODZE DO WIECZERNIKA PRZYJMUJEMY. Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy III szkoły podstawowej W DRODZE DO WIECZERNIKA PRZYJMUJEMY Pana Jezusa Poradnik metodyczny do nauki religii dla klasy III szkoły podstawowej Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2013 Wprowadzenie do pracy z podręcznikiem do

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Administrator czwartek, 07 kwietnia :25 - Poprawiony czwartek, 07 kwietnia :47

Wpisany przez Administrator czwartek, 07 kwietnia :25 - Poprawiony czwartek, 07 kwietnia :47 1. Określenie sakramentu kapłaństwa. Sakrament kapłaństwa (święcenie kapłańskie) jest to sakrament Nowego Prawa, ustanowiony przez Chrystusa Pana. W sakramencie tym udzielona zostaje duchowa władza i dana

Bardziej szczegółowo

XXIV Niedziela Zwykła

XXIV Niedziela Zwykła XXIV Niedziela Zwykła Nikt inny jak tylko Pan Bóg wspomaga i prowadzi tych, którzy pragną Mu służyć. Ta droga wymaga ofiary i poświęcenia w pokonywaniu przeciwności. Ten duchowy trening wzmaga odwagę,

Bardziej szczegółowo

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IV Marcin Adam Stradowski J.J. OPs

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IV Marcin Adam Stradowski J.J. OPs 1 2 Spis treści Triduum Paschalne......5 Wielki Czwartek (5 kwietnia)......5 Droga Krzyżowa (6-7 kwietnia Wielki Piątek, Wielka Sobota)......8 Chrystus zmartwychwstał! (8 kwietnia Niedziela Wielkanocna)....

Bardziej szczegółowo

Zauważamy, że nowe sytuacje w rodzinach, a także w życiu społecznym, ekonomicznym, politycznym i kulturalnym. domagają się

Zauważamy, że nowe sytuacje w rodzinach, a także w życiu społecznym, ekonomicznym, politycznym i kulturalnym. domagają się Zauważamy, że nowe sytuacje w rodzinach, a także w życiu społecznym, ekonomicznym, Szukamy: politycznym i kulturalnym 1. Doświadczenia żywej wiary 2. Uzasadnienia swojej wiary domagają się 3. Wspólnoty

Bardziej szczegółowo

KODEKS PRAWA KANONICZNEGO. Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE

KODEKS PRAWA KANONICZNEGO. Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE KODEKS PRAWA KANONICZNEGO Tytuł III INSTYTUTY ŚWIECKIE Kan. 710 -Instytut świecki jest instytutem życia konsekrowanego, w którym wierni żyjący w świecie dążą do doskonałej miłości i starają się przyczynić

Bardziej szczegółowo

Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk

Carlo Maria MARTINI SŁOWA. dla życia. Przekład Zbigniew Kasprzyk Carlo Maria MARTINI SŁOWA dla życia Przekład Zbigniew Kasprzyk Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2015 WPROWADZENIE Każdego dnia wypowiadamy, słyszymy i czytamy wiele słów. Czujemy jednak, że niektóre

Bardziej szczegółowo

Kryteria ocen z religii kl. 4

Kryteria ocen z religii kl. 4 Kryteria ocen z religii kl. 4 Ocena celująca - spełnia wymagania w zakresie oceny bardzo dobrej - prezentuje treści wiadomości powiązane ze sobą w systematyczny układ - samodzielnie posługuje się wiedzą

Bardziej szczegółowo

George Augustin. Powołany do radości. Z przedmową. kardynała Waltera Kaspera. Przekład. Grzegorz Rawski

George Augustin. Powołany do radości. Z przedmową. kardynała Waltera Kaspera. Przekład. Grzegorz Rawski George Augustin Powołany do radości t wo j e ż y c i e w k ap ł a ń s t w i e Z przedmową kardynała Waltera Kaspera Przekład Grzegorz Rawski Wydawnictwo WAM Księża Jezuici Kraków 2015 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA

Bardziej szczegółowo

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA

VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA ZELATOR październik2016 www.zr.diecezja.pl 8 VII PIELGRZYMA ŻYWEGO RÓŻAŃCA W Roku Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia zelatorzy i członkowie Żywego Różańca Archidiecezji Krakowskiej przeżywali swoją

Bardziej szczegółowo

ZAPROSZENIE NA MISJE PARAFIALNE 9 marca - 16 marca 2014 rok BÓG JEST MIŁOŚCIĄ

ZAPROSZENIE NA MISJE PARAFIALNE 9 marca - 16 marca 2014 rok BÓG JEST MIŁOŚCIĄ ZAPROSZENIE NA MISJE PARAFIALNE 9 marca - 16 marca 2014 rok BÓG JEST MIŁOŚCIĄ DRODZY PARAFIANIE! W dniach od 9 16 marca nasza Wspólnota przeżywać będzie Misje parafialne. Tak jak przed ponad dwoma tysiącami

Bardziej szczegółowo

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24

Wpisany przez Redaktor niedziela, 20 listopada :10 - Poprawiony niedziela, 20 listopada :24 Jubileuszowy Akt Przyjęcia Jezusa Chrystusa za Króla i Pana Nieśmiertelny Królu Wieków, Panie Jezu Chryste, nasz Boże i Zbawicielu! W Roku Jubileuszowym 1050-lecia Chrztu Polski, w roku Nadzwyczajnego

Bardziej szczegółowo

2. Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie udzielania posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom

2. Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie udzielania posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom 2. Instrukcja Episkopatu Polski w sprawie udzielania posługi lektora i akolity świeckim mężczyznom 1. Na mocy sakramentu chrztu świętego wszyscy wierni uczestniczą w kapłańskim, prorockim i królewskim

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU

ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU JAN PAWEŁ II ORĘDOWNIK RODZINY NASZA SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA ŁĄCZY SIĘ Z TYMI SŁOWAMI PAMIĘTAMY 27 kwietnia 2015 roku odbył się w naszej

Bardziej szczegółowo

KRYTERIA OCEN Z RELIGII

KRYTERIA OCEN Z RELIGII KRYTERIA OCEN Z RELIGII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: posiada religijne wykraczające poza program nauczania i potrafi je zaprezentować, jest bardzo aktywny na lekcji, chętnie włącza się w dyskusje

Bardziej szczegółowo

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs

1 Rozważania na każdy dzień. Cz. IX Marcin Adam Stradowski J.J. OPs 1 2 Spis treści Wszystkich Świętych (1 listopada)......6 Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych (2 listopada)......7 Prawdziwie w Bogu (3 listopada)......8 Przełamać duchową pustkę (4 listopada)......9

Bardziej szczegółowo

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele i uroczystości. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego]

LITURGIA DOMOWA. Spis treści. Modlitwy w rodzinach na niedziele i uroczystości. Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego] Spis treści Wprowadzenie do Liturgii Domowej na Okres Bożego Narodzenia 2015/16... 3 Spotkania na uroczystości i niedziele Okresu Bożego Narodzenia 2015/16: LITURGIA DOMOWA Uroczystość Bożego Narodzenia

Bardziej szczegółowo

{tab=gdzie i kiedy spotkania?} Spotykamy się w parafii św. Piotra i Pawła na Lotnisku. we wtorki po Mszy świętej ok. godz. 19 w Domu Parafialnym

{tab=gdzie i kiedy spotkania?} Spotykamy się w parafii św. Piotra i Pawła na Lotnisku. we wtorki po Mszy świętej ok. godz. 19 w Domu Parafialnym EFFATHA {tab=gdzie i kiedy spotkania?} Spotykamy się w parafii św. Piotra i Pawła na Lotnisku we wtorki po Mszy świętej ok. godz. 19 w Domu Parafialnym {tab=co robimy?} - EWANGELIZACJA (głoszenie Ewangelii,

Bardziej szczegółowo

ROK PIĄTY

ROK   PIĄTY ROK PIĄTY 2001-2002 REKOLEKCJE Rekolekcje adwentowe w Szkole Salezjańskiej w Szczecinie prowadził o. Wiesław Łyko, oblat, w dniach 14 16 grudnia 2001 roku. OPŁATEK Spotkanie opłatkowe 18 grudnia 2001 z

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III

WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY II i III WYMAGANIA Z RELIGII DLA KLASY II I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie

Bardziej szczegółowo

Wierzę w Chrystusa Króla Wszechświata. Okres zwykły

Wierzę w Chrystusa Króla Wszechświata. Okres zwykły Wierzę w Chrystusa Króla Wszechświata Okres zwykły ISBN: 9788387487836 Wydawca: Archidiecezja Poznańska Redakcja: ks. Szymon Stułkowski Ilustracja (str. tytułowa): Agnieszka Wiśniewska i Julian Świetlicki

Bardziej szczegółowo

Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja

Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Pięćdziesiątnica i Paruzja 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Kontekst Odnowy DŚ został wylany w Odnowie na świat pełen poważnych podziałów, włącznie

Bardziej szczegółowo

FORMACJA PODSTAWOWA I PERMANENTNA W DOMOWYM KOŚCIELE

FORMACJA PODSTAWOWA I PERMANENTNA W DOMOWYM KOŚCIELE FORMACJA PODSTAWOWA I PERMANENTNA W DOMOWYM KOŚCIELE łączy w sobie charyzmaty Ruchu Światło-Życie i międzynarodowego ruchu małżeństw katolickich Equipes Notre-Dame (END), tworząc właściwą dla siebie drogę.

Bardziej szczegółowo

K O M E N T A T O R L I T U R G I C Z N Y

K O M E N T A T O R L I T U R G I C Z N Y W s k a z ó w k i p r a k t y c z n e K O M E N T A T O R L I T U R G I C Z N Y K O M E N T A R Z L I T U R G I C Z N Y nie jest wprost potrzebny do przeżywania liturgii, stąd nie należy go stosować na

Bardziej szczegółowo

X. NAUCZANIE KOŚCIOŁA

X. NAUCZANIE KOŚCIOŁA X. NAUCZANIE KOŚCIOŁA - nauczanie Papieża - dokumenty Stolicy Apostolskiej - dokumenty Soborów oraz Biskupów - Prawo Kanoniczne AUTOR TYTUŁ NUMER STATUS - Znak nr 7-9 (1982) Społeczne nauczanie KK. X.

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne klasy I - III

Wymagania edukacyjne klasy I - III Wymagania edukacyjne klasy I - III Wymagania edukacyjne opracowane zostały na podstawie: 1.Podstawy Programowej Katechezy Kościoła Katolickiego 2.Programu Nauczania Religii 3.Dyrektorium Katechetycznego

Bardziej szczegółowo

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej

Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,

Bardziej szczegółowo

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.

Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan. "Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA KLASY I SP Zgodne z programem nauczania nr AZ-1-01/10

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA KLASY I SP Zgodne z programem nauczania nr AZ-1-01/10 WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA KLASY I SP Zgodne z programem nauczania nr AZ-1-01/10 Celujący: ze zrozumieniem wykonuje znak krzyża św. samodzielnie odtworzy z pamięci modlitwę Aniele Boży, Zdrowaś

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA Z RELIGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV

WYMAGANIA Z RELIGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV WYMAGANIA Z RELIGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE IV Rozdział I Żyję w przyjaźni z Jezusem - charakteryzuje postawę przyjaciela Jezusa - wymienia warunki przyjaźni z Jezusem praktykowanie pierwszych piątków

Bardziej szczegółowo

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA

PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA PAPIESKI LIST W SPRAWIE ODPUSTÓW NA ROK MIŁOSIERDZIA Papież Franciszek wydał rozporządzenia dotyczące odpustów i sakramentu spowiedzi w Roku Miłosierdzia. Uczynił to w liście do przewodniczącego Papieskiej

Bardziej szczegółowo

Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW

Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW SAKRAMENT POJEDNANIA Co to jest? SESJA 1 dla RODZICÓW Znaki Gotowości Czy twoje dziecko czasem Chce się modlić do Boga? Mówi Przepraszam bez podpowiadania? Przebacza innym nawet wtedy, gdy nie mówi przepraszam?

Bardziej szczegółowo

były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa

były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa I. Świadkowie Chrystusa 2 3 4 5 6 określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. określa sposoby odnoszenia się do Boga

Bardziej szczegółowo

MODLITWA MODLITWA. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli:

MODLITWA MODLITWA. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: SPOTKANIE 8 MODLITWA MODLITWA Nauczyciel zebrał swoich uczniów i zapytał: -Skąd bierze początek modlitwa? Pierwszy uczeń odpowiedział: -Z potrzeby. Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami.

Bardziej szczegółowo

2. Wiadomości zdobywane podczas katechezy będą sprawdzane w następującej formie:

2. Wiadomości zdobywane podczas katechezy będą sprawdzane w następującej formie: Klasa 6 SP 1. Ocenie z religii podlegają: 1. Wiadomości w zakresie materiału przewidzianego programem klasy. 2. Umiejętności: aktywność (podczas katechez, w przygotowaniu szkolnych Mszy Św., nabożeństw

Bardziej szczegółowo

INTENCJE MODLITWY RÓŻAŃCOWEJ 2017 rok STYCZEŃ. Intencja ewangelizacyjna:

INTENCJE MODLITWY RÓŻAŃCOWEJ 2017 rok STYCZEŃ. Intencja ewangelizacyjna: INTENCJE MODLITWY RÓŻAŃCOWEJ 2017 rok STYCZEŃ Aby wszyscy chrześcijanie dochowując wierności nauczaniu Pana, angażowali się przez modlitwę i miłość braterską na rzecz przywrócenia pełnej jedności kościelnej

Bardziej szczegółowo

Ewangelizacja O co w tym chodzi?

Ewangelizacja O co w tym chodzi? Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska

Bardziej szczegółowo

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.

Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. (Łk 1, 35) A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego

Bardziej szczegółowo

2. Na to zaś wszystko przyobleczcie miłość, która jest więzią doskonałości (Kol 3, 14).

2. Na to zaś wszystko przyobleczcie miłość, która jest więzią doskonałości (Kol 3, 14). Miłość jest cnotą teologalną, dzięki której miłujemy Boga nade wszystko dla Niego samego, a naszych bliźnich jak siebie samych ze względu na miłość Boga. 1. "Bóg jest miłością" (1 J 4, 8. 16): miłość jest

Bardziej szczegółowo

Diecezjalna inauguracja kolejnego roku pracy Domowego Kościoła A W S D W S Z C Z E C I N I E 3 1 S I E R P N I A 2 0 1 4

Diecezjalna inauguracja kolejnego roku pracy Domowego Kościoła A W S D W S Z C Z E C I N I E 3 1 S I E R P N I A 2 0 1 4 Diecezjalna inauguracja kolejnego roku pracy Domowego Kościoła A W S D W S Z C Z E C I N I E 3 1 S I E R P N I A 2 0 1 4 ( ) Jesteśmy zapraszani, by odnawiać swe osobiste spotkanie z Jezusem ( ) Inauguracja

Bardziej szczegółowo

MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN

MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN MODLITWA ZA RODZINY I BŁOGOSŁAWIEŃSTWO INDYWIDUALNE RODZIN (jeżeli są odpowiednie warunki można zaprosić teraz rodziny na środek kościoła. Niech uklękną obok siebie dziadkowie, rodzice, dzieci.) KAPŁAN:

Bardziej szczegółowo

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań.

22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań. 22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań II Czytanie 1 / 5 Z Homilii św. Jana Pawła II, papieża, wygłoszonej

Bardziej szczegółowo

XXVIII Niedziela Zwykła

XXVIII Niedziela Zwykła XXVIII Niedziela Zwykła Dla wyeksponowania Bożej Mądrości wobec ludzkiego rozumu, Jezus buduje paradoksalną dysproporcję: za przykład stawia wielbłąda, zwierzę juczne, wytrwałe w pracy i wytrzymałe na

Bardziej szczegółowo

Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II

Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II 3 Modlitwa zawierzenia rodziny św. Janowi Pawłowi II Tobie, Ojcze Święty, zawierzamy naszą rodzinę. Wypraszaj nam łaski, abyśmy byli silni mocą Chrystusa. Módl się, aby nasza rodzina, wierna swemu sakramentalnemu

Bardziej szczegółowo

Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro.

Przyszłość zaczyna się dzisiaj, nie jutro. A.D. 2014 JUBILEUSZ 25-LECIA PARAFII NMP KRÓLOWEJ POLSKI W NASUTOWIE W ROKU KANONIZACJI BŁ. JANA PAWŁA II Rok 2014 dla Wspólnoty Parafialnej w Nasutowie jest okazją do dziękczynienia i radosnego śpiewania

Bardziej szczegółowo

WYMAGANIA Z RELIGII. I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Ocena Dobra

WYMAGANIA Z RELIGII. I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Ocena Dobra WYMAGANIA Z RELIGII I. Czy przyjaźnię się z Panem Jezusem? Niedostateczna Dopuszczająca Dostateczna Dobra bardzo dobra Celująca Wykazuje rażący brak wiadomości programowych klasy IV. Wykazuje zupełny brak

Bardziej szczegółowo

Liturgia Trydencka dzisiaj

Liturgia Trydencka dzisiaj CONVERSI AD D OMINUM! Zwróćmy się ku Panu! Liturgia Trydencka dzisiaj Ks. Mateusz Szewczyk Co to jest liturgia? SACROSANCTUM CONCILIUM "Słusznie zatem uważa się liturgię za wypełnianie kapłańskiej funkcji

Bardziej szczegółowo

Wymagania edukacyjne z religii kl. VI w oparciu o realizowany program Poznaję Boga i w Niego wierzę nr: AZ-2-01/10

Wymagania edukacyjne z religii kl. VI w oparciu o realizowany program Poznaję Boga i w Niego wierzę nr: AZ-2-01/10 Wymagania edukacyjne z religii kl. VI w oparciu o realizowany program Poznaję Boga i w Niego wierzę nr: AZ-2-01/10 Ocena niedostateczny Uczeń nie opanował umiejętności i wiadomości określonych w podstawie

Bardziej szczegółowo

PODSTAWA PROGRAMOWA NAUCZANIA RELIGII PRAWOSŁANEJ POLSKIEGO AUTOKEFALICZNEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO SZKOŁA PODSTAWOWA

PODSTAWA PROGRAMOWA NAUCZANIA RELIGII PRAWOSŁANEJ POLSKIEGO AUTOKEFALICZNEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO SZKOŁA PODSTAWOWA PODSTAWA PROGRAMOWA NAUCZANIA RELIGII PRAWOSŁANEJ POLSKIEGO AUTOKEFALICZNEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO SZKOŁA PODSTAWOWA Szkoła podstawowa Etap I Klasy I- III Cele katechetyczne: 1. Zachęcanie do aktywnego

Bardziej szczegółowo