SŁUPOWE STACJE TRANSFORMATOROWE 20/0,4 kv Z TRANSFORMATORAMI TYPU TPC TRANSFIX. O MOCY DO 250 kv A. NA ŻERDZIACH WIROWANYCH E ORAZ ŻN i BSW

Transkrypt

1 /0 SŁUPOWE STACJE TRANSFORMATOROWE 0/0,4 kv Z TRANSFORMATORAMI TYPU TPC TRANSFIX O MOCY DO 50 kv A NA ŻERDZIACH WIROWANYCH E ORAZ ŻN i BSW Redakcja Opracowanie przeznaczone do realizacji prototypów Poznań, czerwiec 004 r.

2 /0 DYSTRYBUTOR KOMPLETNYCH STACJI I TRANSFORMATORÓW NOWA PLUS Sp. z o.o SUCHY LAS ul. Klonowa 7 Tel. (0-6) Fax (0-6) marek.siekierski@nowaplus.com.pl PRODUCENT ŻERDZI Przedsiębiorstwo Produkcji Strunobetonowych Żerdzi Wirowanych WIRBET S.A OSTRÓW WIELKOPOLSKI, UL. CHŁAPOWSKIEGO 5 Tel./Fax (0-6) , , wirbet@wirbet.com.pl OPRACOWANIE DOKUMENTACJI EN Spółka z o.o POZNAŃ, ul. Kramarska 6 Tel./fax (0-6) , Tel. (0-6) , biuro@energolinia.poznan.pl Powielanie i rozpowszechnianie opracowania bez zgody Energolinii w Poznaniu jest wzbronione.

3 3/0 SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA I. OPIS TECHNICZNY strona. Przedmiot i zakres opracowania 6. Podstawa opracowania 6 3. Rozwiązania stacji 7 4. Oznaczenie stacji 7 5. Charakterystyka stacji 8 6. Charakterystyka transformatorów typu TPC 9 7. Zasilanie stacji 9 8. Wyprowadzenie obwodów Nn 4 9. Wyposażenie stacji 4 0. Konstrukcja stacji 6. Uziemienie stacji 6. Ochrona od przepięć 9 3. Posadowienie stacji Ocena podłoża gruntowego Rodzaje ustojów i fundamentów Stabilizacja gruntu 4. Budowa stacji 4.. Zasady prowadzenia prac 4.. Transport elementów stacji 4.3. Prefabrykacja stacji Wykonanie wykopów Posadowienie i uzbrojenie stacji Montaż transformatora Prace wykończeniowe 6 5. Komunikacja pionowa osób po stacji 7 6. Eksploatacja stacji 7 7. Uwagi końcowe 8 II. RYSUNKI 9. Schemat elektryczny stacji -0/ 30. Sylwetki stacji 3.. Słupowa stacja transformatorowa 5-0/ /I - żerdź E/6 5kN 3.. Słupowa stacja transformatorowa 5-0/ /II - żerdź E/6 5kN 3.3. Słupowa stacja transformatorowa P-0/, P-0/ - żerdź E/6 i kn Słupowa stacja transformatorowa P6-0/ - wykonanie - żerdzie ŻN Słupowa stacja transformatorowa P6-0/ - wykonanie - żerdzie ŻN Słupowa stacja transformatorowa P7-0/ - żerdzie BSW 36

4 64 EN 4/0 3. Schematy obciążeń stacji Schematy obciążeń stacji -0/40/I, -0/40/I, -0/ /I, -0/ /I - żerdź 6kN Schematy obciążeń stacji -0/ /I, -0/ /I, 3-0/ /I, 3-0/ /I - żerdź i 5kN Schematy obciążeń stacji 4-0/40/I, 4-0/ /I, 5-0/ /I, 5-0/ /I - żerdź 0 i 5kN Schematy obciążeń stacji -0/40/II, -0/40/II, -0/ /II, -0/ /II - żerdź 6kN Schematy obciążeń stacji -0/ /II, -0/ /II, 3-0/ /II, 3-0/ /II - żerdź i 5kN Schematy obciążeń stacji 4-0/ /II, 4-0/ /II, 5-0/ /II, 5-0/ /II - żerdź 0 i 5kN Schematy obciążeń stacji P-0/, P-0/, P-0/, P-0/ - żerdź 6 i kn Schematy obciążeń stacji P6-0/, P6-0/, P7-0/, - żerdzie ŻN i BSW Rysunki montażowe i zestawienia materiałów Zasilanie SN stacji 5, P, P Zasilanie SN stacji P6, P Zasilanie SN stacji zestawienie materiałów Wyprowadzenia obwodów nn przewody izolowane Wyprowadzenia obwodów nn rozłączniki słupowe Wyprowadzenia obwodów nn rozłączniki słupowe zestawienie materiałów Wyprowadzenia obwodów nn rozdzielnice słupowe Wyprowadzenia obwodów nn rozdzielnice wolnostojące Wyprowadzenia obwodów nn rozdzielnice słupowe i wolnostojące zestawienie materiałów Schematy elektryczne rozdzielnic RS przykłady Schematy elektryczne szaf oświetleniowych przykłady Zamocowanie kabla na słupie szczegóły montażowe Zamocowanie kabla na słupie zestawienie materiałów Uziemienie stacji wykonanie Uziemienie stacji wykonanie Uziemienie stacji zestawienie materiałów Uziomy stacji Pręty uziomu "GALMAR" 63

5 5/ Uziemienie stacji szczegóły montażowe Zamocowanie i dobór ograniczników przepięć SN Zamocowanie i dobór ograniczników przepięć nn Zamocowanie i dobór ograniczników przepięć nn zestawienie materiałów Zamocowanie i dobór kondensatora nn Ustoje betonowe UB, UB Ustoje betonowe UB/ŻN, UB/BSW Ustoje płytowe UP część Ustoje płytowe UP część Ustoje płytowe UP część Ustoje studniowe w kręgach betonowych typu Us Fundamenty prefabrykowane SFP, SP Fundamenty prefabrykowane FP Dobór ustojów fundamentów typu UP-część 3, UB, Us, SFP, SP, FP Łańcuch odciągowy ŁO/, ŁO/ wykonanie Łańcuch odciągowy ŁO/, ŁO/ wykonanie Łańcuch odciągowy ŁO/, ŁO/ wykonanie Łańcuch odciągowy ŁO/, ŁO/ wykonanie Łańcuch odciągowy ŁOi/, ŁOi/ Łańcuch odciągowy ŁOi/, ŁOi/ Zawieszenie przelotowe ZP/ Zawieszenie przelotowe ZP/ Zawieszenie przelotowe mostka ZM Zawieszenie przelotowe ZP/, ZP/, ZM zestawienie materiałów Zawieszenie przelotowe ZPi/, ZPi/ Zawieszenie przelotowe ZPi/, ZPi/ zestawienie materiałów Podłączenie kabli do izolatorów nn transformatora Zamocowanie tablicy ostrzegawczej Połączenia SN i na stacji w przypadku prac pod napięciem 97 III. ZESTAWIENIA ZBIORCZE MATERIAŁÓW STACJI 99.. Zestawienie aparatury i osprzętu 00.. Zestawienie konstrukcji Zestawienie materiałów uziemienia Zestawienie materiałów ustojów i fundamentów 08 IV. LOKALIZACJA STACJI w m. 09 V. SCHEMAT ELEKTRYCZNY STACJI w m. 0

6 6/0 I. OPIS TECHNICZNY. Przedmiot i zakres opracowania Opracowanie stanowi projekt słupowych stacji transformatorowych na napięcie 5 i 0 kv z transformatorami o mocy do 50 kv A typu TPC Transfix. Stacja przeznaczona jest do zasilania odbiorców wiejskich i miejsko-osiedlowych oraz drobnych odbiorców przemysłowo-usługowych z sieci napowietrznej średniego napięcia. Dokumentacja zawiera materiały do projektowania i budowy stacji oraz wytyczne prowadzenia prac eksploatacyjnych. Dane techniczne i dobór podstawowych elementów stacji podano w pkt. 5, natomiast szczegółowego doboru wyposażenia stacji należy dokonywać, posługując się zbiorczym zestawieniem materiałów i zestawieniami na kartach katalogowych poszczególnych elementów stacji.. Podstawa opracowania Podstawą opracowania niniejszego katalogu stanowią: PN-E-055 : 00 Instalacje elektroenergetyczne prądu przemiennego o napięciu wyższym od kv PN-E : 998 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami roboczymi gołymi. N SEP-E-003 : 003 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami pełnoizolowanymi oraz z przewodami niepełnoizolowanymi. P SEP-E-00 : 00 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa. Warunki techniczne transformatorów, przewodów, żerdzi, izolacji, aparatury, osprzętu przewodowego i sprzętu montażowego, wydane przez producentów poszczególnych wyrobów.

7 7/0 3. Rozwiązania stacji Przewidziano następujące rozwiązania stacji:. /I - zasilanie napowietrzne SN krańcowe od strony transformatora,. /II - zasilanie napowietrzne SN krańcowe od strony przeciwnej do transformatora, 3. P - zasilanie napowietrzne SN przelotowe. Stacje /I i /II zaprojektowano na żerdziach wirowanych E o nośnościach 6,,5,0 i 5 kn, natomiast stacje P na żerdziach wirowanych E 6 i kn, żelbetowych ŻN-00 i strunobetonowych BSW-350 C. 4. Oznaczenie stacji - 0 / / Odmiana ze względu na zasilanie napowietrzne SN I - od strony transformatora II - od przeciwnej strony transformatora Moc transformatora [kv A] Znamionowe napięcie [kv] Odmiana ze względu na długość żerdzi - 0,5 m (0 m dla ŻN/00) - m Odmiana ze względu na rodzaj żerdzi i wytrzymałość - E/6 - E/ 3 - E/5 4 - E/0 5 - E/5 6 - ŻN/ BSW/350 P - napowietrzna przelotowa dla linii SN bez oznaczenia - napowietrzna krańcowa dla linii SN Słupowa Transformatorowa Stacja -

8 8/0 5. Charakterystyka stacji DANE TECHNICZNE I DOBÓR ELEMENTÓW STACJI Oznaczenie stacji - wg pkt. 3 i 4. Znamionowe napięcie stacji 5/0,4 kv, 0/0,4 kv. Znamionowe napięcie izolacji 0 kv 3. Rodzaj transformatora Napowietrzny TPC Transfix 4. Moc transformatora 5-0/ - do 50 kv A 6 7-0/40-40 kv A 5. Zasilanie stacji SN Linia napowietrzna o napięciu 5 lub 0 kv przewodami: AFL-6 35 lub 70 mm, PAS/SAX-W, AAsXSn, AALXS 35, 50, 70 mm. Podstawowe naprężenia przewodów oraz rozpiętości przęseł wg Połączenia SN i Nn na stacji Przewody i kable - dobór wg schematu - 30 i tablicy Rozdział obwodów nn W zależności od potrzeb (dobór wg schematu - 30) z zastosowaniem: rozłączników słupowych nn, rozdzielnic nn, złączy kablowych nn, szafek oświetleniowych. 8. Obwody linii nn Linie napowietrzne z przewodami izolowanymi AsXSn. Linie kablowe z kablami YAKY, YKY. 9. Obciążenia statyczne stacji Dobór wg schematów obciążeń Typy żerdzi E - o długościach 0,5 m i m i siłach wierzchołkowych 6,,5,0 i 5 kn, ŻN-00 - o długościach 0 m i m, BSW-350 C - o długości m.. Izolacja SN Łańcuchy odciągowe ŁO/, ŁO/, ŁO/, ŁO/,ŁOi/, ŁOi/, ŁOi/, ŁOi/. Zawieszenia przelotowe ZP/, ZP/, ZPi/, ZPi/, ZM.. Stopień obostrzeń 0,,, 3 3. Ograniczniki przepięć SN POLIM-D, AZB, UHG. 4. Ograniczniki przepięć nn GXO-LOVOS, SE Rodzaj gruntu Średni i słaby - parametry wg Posadowienie stacji Strefy klimatyczne Uziemienie stacji Ustoje betonowe UB. Ustoje płytowe UP. Ustoje studniowe US. Fundamenty prefabrykowane FP i skręcane SFP. WI, WII- obciążenia wiatrem SI, SII, SIa, SIIa - obciążenia sadzią Uziemienie ochronne i robocze wspólne wykonanie Uziemienie ochronne i robocze oddzielne wykonanie Uziomy taśmowe i prętowe dla rezystywności gruntu 00, 00, 300, 400 i 500 Ωm. 9. Konstrukcje stalowe Z maksymalnym zastosowaniem kształtowników zimnogiętych.

9 9/0 6.Charakterystyka transformatorów typu TPC. Słupowe stacje transformatorowe SN/nN wyposażone są w transformatory, posiadające układ zapewniający odłączenie zasilania sieci SN, w przypadku zwarcia wewnętrznego w transformatorze. Ma to na celu zapobieżenie wszelkim zewnętrznym skutkom uszkodzenia, w tym zagrożeniu osób i urządzeń, jak również eliminowanie zakłócenia pracy sieci SN oraz nieprawidłowego zasilania odbiorców nn. Zastosowany w transformatorach układ zabezpieczenia i rozłączenia zapewnia: - trójfazowe odłączenie sieci zasilającej niezależnie od rodzaju zwarcia, - koordynację z zabezpieczeniami nn w taki sposób, że tylko uszkodzenie transformatora może spowodować jego odłączenie, - uwzględnienie zwarć jednofazowych doziemnych nawet wtedy, gdy nie rozwijają się w zwarcia wielofazowe, - prawidłowe działanie w sieci skompensowanej, gdy prądy zwarciowe mają niewielką wartość, - natychmiastowe działanie układu po pojawieniu się prądu w obwodzie uziemienia, a nie w wyniku późniejszych niszczących zjawisk towarzyszących zwarciu, takich jak wysokie ciśnienie wewnątrz kadzi lub obniżenie poziomu oleju. Stacje z przedmiotowymi transformatorami nie wymagają stosowania bezpieczników napowietrznych po stronie SN, co pozwala na eliminację zwarć przemijających, zdarzających się w tradycyjnych rozwiązaniach z bezpiecznikami zewnętrznymi. Brak bezpieczników zewnętrznych umożliwia instalowanie transformatorów tuż pod przewodami linii, co zmniejsza ryzyko kradzieży lub uszkodzenia przez wandali. W przypadku uszkodzenia liczba odbiorców pozbawionych zasilania jest ograniczona wyłącznie do przyłączonych do transformatora. Szybkie wyłączenie zwarcia wewnętrznego eliminuje znaczące wydzielanie gazu,a tym samym możliwość rozszczelnienia kadzi i wycieku oleju do środowiska naturalnego. Transformatory wyposażone są w izolatory przepustowe oraz osprzęt przewodowy umożliwiający pracę pod napięciem na stacji. 7. Zasilanie stacji Zasilanie stacji po stronie średniego napięcia przewidziano linią napowietrzną z przewodami gołymi - AFL-6 35 lub 70 mm oraz przewodami niepełnoizolowanymi PAS/SAX-W, AAsXSn lub AALXS 35, 50 lub 70 mm. Gdy występują wyprowadzenia napowietrzne niskiego napięcia przewody SN na stacji krańcowej mogą być zawieszone z naciągiem podstawowym N SN - 0,6 kn, 3,6 kn, 7, kn i kn. Określono również dopuszczalny naciąg N SN dla stacji w przypadku wyprowadzeń kablowych nn. Dopuszczalne rozpiętości przęseł gabarytowych linii 0 kv zasilających stację podano w tablicach na 0 3.

10 0/0 Rodzaj O, Oo ) RPK,RPKo RKK,RKKo ROK,ROKo P Słup przed stacją Album AFL-6 35 mm LSN-35/V, LSN-O/C LSN-35/Z, LSN-O/Z LSN-35/E, LSN-O/E LSN-35(50) tom I, LSN-O -tom i 4 (opracow. Energoprojektu) LSN-35(50)-tom I, LSNo-35(50)-tom II (opracow. PTPiREE) Strefa klimatyczna SI SIa, SII SIIa Rozpiętość przęseł (m) Naprężenie podstawowe [MPa] Naciąg podstawowy 3 przewodów (kn) 0,6 3,6 7, 0,, SI SIa, SII SIIa Naprężenie podstawowe [MPa] O, Oo AFL-6 70 mm Strefa klimatyczna Naciąg podstawowy 3 przewodów (kn), 3,6 7, 9,4,7 SI RPK,RPKo LSN-70/Z, LSN-O/Z SIa, SII RKK,RKKo (opracow. Energoprojektu) SIIa P P O, Oo RPK,RPKo RKK,RKKo Uwaga: LSN-70/V, LSN-O/C LSN-70(50) tom V, LSN-70(50) tom VI SI SIa, SII (opracowanie PTPiREE) SIIa LSN-70/E, LSN-O/E LSN - tom LSN-O - tom i 6 (opracow. Energoprojektu) LSN-70(50) tom I, LSNo-70(50) tom II (opracowanie PTPiREE) SI SIa, SII SIIa Dla słupów z odłącznikami na wierzchołku (wariant I) i izolacji stojącej - rozpiętości przęseł podano w mianowniku. DOPUSZCZALNE ROZPIĘTOŚCI PRZĘSEŁ GABARYTOWYCH LINII SN PRZEWODY AFL-6 STACJE 5

11 /0 Słup przed stacją Rodzaj Album PAS/SAX-W 35 mm AAsXSn 35 mm AALXS 35 mm P-0,5, O-0,5 P-0,5, O-0,5 P-, O- P-, O- LSNi 50 0 Tom I oprac. PPTiREE LSN-PAS(SAX) PAS/SAX-W 50 mm AAsXSn 50 mm AALXS 50 mm P-0,5, O-0,5 P-0,5, O-0,5 P-, O- P-, O- LSNi 50 0 Tom I oprac. PPTiREE LSN-PAS(SAX) PAS/SAX-W 70 mm AAsXSn 70 mm AALXS 70 mm P-0,5, O-0,5 P-0,5, O-0,5 P-, O- P-, O- LSNi 50 0 Tom I oprac. PPTiREE LSN-PAS(SAX) Typ stacji - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ - 0/ 5 0, , , , , , Rozpiętości przęseł [ m ] Strefy klimatyczne SI, SIa SII, SIIa Naprężenie podstawowe [MPa] Naciąg podstawowy 3 przewodów [kn] 6,8 8,5 0,0 0,6 3,4 6, Naprężenie podstawowe [MPa] Naciąg podstawowy 3 przewodów [kn] 9,3,6 3, 0,8 4,6 9, Naprężenie podstawowe [MPa] Naciąg podstawowy 3 przewodów [kn] 6,7 8,9,, 3,4 6, , , , , , , DOPUSZCZALNE ROZPIĘTOŚCI PRZĘSEŁ GABARYTOWYCH LINII SN PRZEWODY PAS/SAX-W, AAsXSn i AALXS STACJE 5

12 /0 Słup przed stacją Rozpiętość przęseł [m] Rodzaj Album Strefa klimatyczna Naprężenie podstawowe [MPa] O, Oo ) RPKo RKKo ROKo P AFL-6 35 mm LSN-35/V, LSN-O/C LSN-35/Z, LSN-O/Z LSN-35/E, LSN-O -tom i 4 (opracow. Energoprojektu) LSN-35(50)-tom I, LSNo-35(50)-tom II SI SIa, SII SIIa SI SIa, SII O, Oo RPKo (opracow. PTPiREE) SIIa AFL-6 70 mm LSN-70/V, LSN-O/C LSN-70/Z, LSN-O/Z Strefa klimatyczna Naprężenie podstawowe [MPa] SI SIa, SII RKKo (opracow. Energoprojektu) SIIa P P O, Oo RPKo RKKo LSN-70(50) tom V, SI LSN-70(50) tom VI SIa, SII (opracowanie PTPiREE) SIIa LSN-70/E, LSN-O/E LSN - tom SI LSN-O - tom i 6 (opracow. Energoprojektu) SIa, SII LSN-70(50) tom I, LSNo-70(50) tom II SIIa (opracowanie PTPiREE) Uwaga: Dla słupów z odłącznikami na wierzchołku (wariant I) i izolacji stojącej - rozpiętości przęseł podano w mianowniku. DOPUSZCZALNE ROZPIĘTOŚCI PRZĘSEŁ GABARYTOWYCH LINII SN PRZEWODY AFL-6 STACJE P i P

13 3/0 Słup przed stacją Rodzaj Album Typ stacji PAS/SAX-W 35 mm AAsXSn 35 mm AALXS 35 mm P-0,5, O-0,5 P-0,5, O-0,5 P-, O- P-, O- LSNi 50 0 Tom I oprac. PPTiREE LSN-PAS(SAX) P - 0/ P - 0/ P - 0/ P - 0/ PAS/SAX-W 50 mm AAsXSn 50 mm AALXS 50 mm P-0,5, O-0,5 P-0,5, O-0,5 P-, O- P-, O- LSNi 50 0 Tom I oprac. PPTiREE LSN-PAS(SAX) P - 0/ P - 0/ P - 0/ P - 0/ PAS/SAX-W 70 mm AAsXSn 70 mm AALXS 70 mm P-0,5, O-0,5 P-0,5, O-0,5 P-, O- P-, O- LSNi 50 0 Tom I oprac. PPTiREE LSN-PAS(SAX) P - 0/ P - 0/ P - 0/ P - 0/ SI, SIa Rozpiętości przęseł [ m ] Strefy klimatyczne Naprężenie podstawowe [MPa] Naprężenie podstawowe [MPa] Naprężenie podstawowe [MPa] SII, SIIa DOPUSZCZALNE ROZPIĘTOŚCI PRZĘSEŁ GABARYTOWYCH LINII SN PRZEWODY PAS/SAX-W, AAsXSn i AALXS STACJE P, P

14 4/0 Dla stacji rozwiązanych na słupach przelotowych z żerdzi ŻN i BSW zastosowanych w liniach istniejących, rozpiętości przęseł powinny spełniać wymagania podane w katalogach LSN, wg których przedmiotowa linia była zrealizowana. W przypadku stosowania przed stacją krańcową słupa odporowego, na którym występująca różnica naciągów z jego obu stron jest większa od /3 naciągu, wyznaczonego dla normalnego podstawowego naprężenia przewodów przyjętego dla odpowiedniego rodzaju linii zasilającej, należy dla tego przypadku przewidywać słup o wytrzymałości słupa krańcowego. 8. Wyprowadzenie obwodów nn Wyprowadzenie obwodów niskiego napięcia przewiduje się liniami napowietrznymi z przewodami izolowanymi ASXSn oraz liniami kablowymi wykonanymi kablami YAKY lub YKY. Ilość wyprowadzonych ze stacji obwodów nn, zależy od charakteru tych wyprowadzeń i zastosowanego rozdziału obwodów na stacji. Ilość i rodzaj linii nn oraz kierunki ich wyprowadzeń muszą uwzględniać uwarunkowanie wynikające z wyboru rozwiązania stacji, z przyjętego naciągu linii SN oraz wielkości transformatora na stacji. Dopuszczalne obciążenia statyczne stacji należy dobierać na podstawie schematów zawartych na stronach katalogu. Długość przęseł linii niskiego napięcia należy wyznaczyć w zależności od przyjętego podstawowego naprężenia przewodów, które powinno być tak dobrane, aby sumaryczny naciąg jednej linii nn nie przekroczył obciążeń stacji wg ww. schematów. Maksymalny naciąg przewodów izolowanych wynika z dopuszczalnego obciążenia zastosowanego osprzętu przewodowego. 9. Wyposażenie stacji Strona średniego napięcia Na stacjach typu, linia zasilająca SN zawieszona do poprzecznika za pomocą łańcuchów odciągowych, a w stacjach P zawieszona na poprzeczniku za pomocą zawieszeń przelotowych, połączona jest bezpośrednio z transformatorem. Stosowane są transformatory typu TPC o mocach 40, 63, 00, 60 i 50 kv A produkcji Transfix, zawieszone bezpośrednio na żerdzi (bez podestu i pomostu obsługi). Stacja posiada odpowiednio dobrane ograniczniki przepięć SN.

15 5/0 Wyposażenie stacji po stronie nn uwarunkowane jest charakterem wyprowadzeń obwodów nn. Rozdział obwodów nn w zależności od potrzeb może być wykonany z zastosowaniem rozłączników napowietrznych nn, rozdzielnic nn słupowych np. RS-C, RS-E i wolnostojących, złączy kablowych wolnostojących oraz szaf oświetleniowych słupowych i wolnostojących. Schematy elektryczne przykładowego wyposażenia rozdzielnic nn i szaf oświetleniowych podano w projekcie. Szczegółowe wyposażenie rozdzielnic nn zaleca się uzgodnić z ich producentem. Połączenia transformator - rozdzielnica nn przewiduje się kablami YAKY lub YKY względnie przewodami jednożyłowymi ALYd lub LYd. Przewody izolowane linii nn mogą być wprowadzone bezpośrednio do rozdzielnicy. Kable i przewody prowadzone na stacji, mocowane są bezpośrednio na żerdzi za pomocą uchwytów i taśm. DOBÓR POŁĄCZEŃ nn STACJI Lp. Wyszczególnienie Moc transformatora [kv A] Znamionowy prąd [A] transformatora 0,4 kv po stronie nn Przekrój [mm ] kabli i przewodów nn połączenie transformator- - rozdzielnica 3 Przekrój [mm ] kabli i przewodów nn połączenie rozdzielnica - - obwody linii nn 4 Przekrój [mm ] przewodu neutralno-ochronnego połączenie transformator- - obwody napow. linii nn Uwagi: YAKY ALYd YKY LYd YAKY ALYd YKY LYd 4 (3) 35 4 (3) 5 4 (3) 5 4 (3) 6 4(3) 35 4(3) 5 4 (3) 95 4 (3) 70 4 (3) 50 4 (3) 35 [4 (3) 0] [4 (3) 95] ALYd LYd (3) 70 4(3) 50. Przy budowie stacji należy instalować kable (lp. ) na pełną moc przewidywanego docelowo transformatora, a dla połączeń (lp. 3) uwzględnić koordynację z przewodami obwodów linii nn (podane przekroje kabli nn traktować jako minimalne dla odnośnych mocy transformatorów).. Wkładki bezpieczników dla obwodów nn dobrać wg warunków obciążenia i zerowania. 3. Połączenia 4-żyłowe stosować w przypadku wyprowadzeń kablowych obwodów nn.

16 6/0 0. Konstrukcja stacji Konstrukcję nośną stacji stanowi słup z pojedynczej żerdzi strunobetonowej wirowanej typu E, względnie słup zbliźniaczony z żerdzi żelbetowych typu ŻN-00 lub strunobetonowych typu BSW-350C. W przypadku stacji na żerdziach ŻN i BSW możliwe jest wykorzystanie istniejących słupów przelotowych linii SN, których konstrukcje wsporcze nie wykazują uszkodzeń w postaci pęknięć i ubytków betonu. Konstrukcja wsporcza stacji przystosowana jest do pełnienia, w różnym zakresie, funkcji słupa krańcowego dla napowietrznych linii średniego i niskiego napięcia, względnie słupa przelotowego dla linii SN i krańcowego dla linii nn. Szczegółowy dobór żerdzi w zależności od typu stacji podano w tablicy pkt. 4. Obciążenia statyczne konstrukcji nośnej nie mogą przekraczać sił dopuszczalnych, podanych na schematach obciążeń. Konstrukcje stalowe, przewidziane ze stali St3SY, zaprojektowano głównie z kształtowników zimnogiętych. Wszystkie konstrukcje należy w sposób trwały oznakować (np. przez tłoczenie lub wybijanie) przyjętymi symbolami, składającymi się z liter pochodzących od nazwy oraz kolejnego numeru konstrukcji. Wszystkie elementy stalowe powinny być zabezpieczone przed korozją przez cynkowanie na gorąco, zgodnie z normą PN-93/E-04500, powłoką Z/Zn 70 dla konstrukcji i Z/Zn 5 dla elementów śrubowych. Po montażu konstrukcji na budowie, w środowiskach agresywnych, zaleca się dodatkowe malowanie farbami ochronnymi zgodnie z normą PN-EN ISO 944-5:00 "Farby i lakiery. Ochrona przed korozją konstrukcji stalowych za pomocą ochronnych systemów malarskich. Część 5: Ochronne systemy malarskie".. Uziemienie stacji Rozporządzenie Ministra Przemysłu z dnia 8 października 990 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać urządzenia elektroenergetyczne w zakresie ochrony przeciwporażeniowej (Dz. U. nr 8 poz. 473) ze względów formalnych przestało obowiązywać w kwietniu 995 r. Do chwili obecnej nie zostały ustanowione nowe przepisy w tym zakresie. W zaistniałej sytuacji uziemienia stacji i ochronę przeciwporażeniową opracowano w oparciu o prenormę P SEP-E-00 "Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa", opracowaną przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej.

17 7/0 Przy projektowaniu uziemienia stacji, podstawową zasadą jest, że musi być ono rozpatrywane kompleksowo - łącznie z uziemieniami w zasilanej sieci 0,4 kv. Ograniczenie się do zaprojektowania uziemienia samej stacji jest niewłaściwe, a co najmniej nieekonomiczne. Uziemienie punktu neutralnego sieci 0,4 kv pracującej w układzie TN winno spełniać warunki: wypadkowa rezystancja uziemień zlokalizowanych na obszarze koła o średnicy 00 m zakreślonego dookoła stacji: R B 5 Ω wypadkowa rezystancja R B wszystkich uziemień punktów neutralnych i przewodów PEN tworzących sieć, w których możliwe jest zwarcie doziemne z pominięciem przewodu PEN (np. opadnięcie gołego przewodu na ziemię): R B R E 50 U 50 0 R E - zwykle przyjmuje się 0 Ω (minimalna rezystancja przejścia między przewodem fazowym a ziemią) U 0 - napięcie znamionowe (fazowe) sieci Dla R E = 0 Ω wartość R B,8 Ω. W przypadku wykonania uziemienia roboczego sieci 0,4 kv i ochronnego sieci SN jako wspólnego, wypadkowa rezystancja uziemień w sieci 0,4 kv nie może przekroczyć: R B U I E F U F - dopuszczalna wartość napięcia zakłóceniowego I E - prąd uziomowy sieci SN Zastosowane w stacji transformatory typu TPC posiadają wbudowany układ "zabezpieczenie - wyłączenie". Poza bezpiecznikami w obwodach uzwojenia 5 kv, posiada dodatkowy wyzwalacz z wybijakiem, umieszczony w obwodzie uziemiającym, który pozwala na odłączenie zasilania w przypadku pojawienia się w tym obwodzie prądu zwarciowego o niewielkiej wartości (jednofazowe zwarcie doziemne w sieci kompensowanej lub zwarcie w uzwojeniu nn - do 5A/50 ms). Jako prąd wyłączający przyjmuje się, wartości prądu nastawczego (tzn., 5 = 6 A).

18 8/0 Dla czasu wyłączenia równego 50 ms dopuszczalna wartość napięcia zakłóceniowego wynosi U F = 400 V (wg P SEP-E-00) stąd: R B 400 ; RB 66,7 Ω 6 Z powyższego wynika, że połączenie uziomu ochronnego transformatora typu TPC z wbudowanym układem "zabezpieczenie wyłączanie" z uziomem roboczym sieci 0,4 kv (tzn. wykonanie uziemienia wspólnego) absolutnie nie zmienia wymagań dla uziomu sieci 0,4 kv. W projekcie stacji przedstawiono dwa wykonania prowadzenia przewodów uziemiających: wykonanie - przewody uziemiające uziemienia roboczego sieci 0,4 kv i ochronnego sieci SN i 0,4 kv prowadzone są na żerdzi stacji jako oddzielne i przyłączone do wspólnego uziomu. wykonanie - na żerdzi stacji prowadzona jest jedna bednarka, traktowana jako główny przewód uziemiający PEN, do której przyłączane są zarówno przewody uziemiające ochronne i robocze. Zgodnie z P SEP-E-00 przy stacji słupowej można wykonać uziemienie robocze o rezystancji nie przekraczającej 30 Ω, przy zachowaniu pozostałych warunków wyszczególnionych w normie. Każda stacja chroniona jest od fal przepięciowych ogranicznikami instalowanymi w sieci SN i 0,4 kv. Ograniczniki te wymagają wykonania uziemień o rezystancji R 0 Ω. Uziemienia te winny również posiadać elementy uziomu ochronnego (otok wokół słupa stacji). Reasumując: uziom odgromowy z elementami uziomu ochronnego o rezystancji nie przekraczającej 0 Ω winien być standardem dla stacji słupowych z transformatorami typu TPC (przedstawiony na 6), niezależnie od charakteru pracy punktu neutralnego sieci SN (izolowana, kompensowana, uziemiona przez rezystor) w sieci muszą być spełnione wymienione już warunki: ) R B 5 Ω, ) R B,8 Ω. Połączenie uziemienia w części naziemnej stacji należy wykonać w zależności od przyjętego wykonania lub oraz szczegółów połączeń pokazanych na rysunkach w niniejszym projekcie.

19 9/0 Główne przewody uziemiające na stacji można wykonać bednarką stalową ocynkowaną lub miedzianą o wymiarach 30 x 4 mm, natomiast połączenia głównej szyny z zaciskami aparatury i konstrukcji można wykonywać bednarką stalową ocynkowaną lub miedzianą o wymiarach 5 x 4 mm lub miedzianymi elementami linkowymi o przekroju 50 mm. Uziom stacji niezależnie od sposobu wykonania połączeń w części naziemnej jest wspólny. Dla poszczególnych rezystywności gruntu przewidziano do wykonania uziomy: powierzchniowe (dla terenów skalistych) wyłącznie taśmowe (TP) oraz pionowe taśmowo-prętowe (TP). Preferuje się uziomy taśmowo-prętowe (TP) jest tańsze, skuteczniejsze i mniej uzależnione od wpływu warunków atmosferycznych (sezonowe zmiany rezystywności gruntu). W przypadku uziomu z prętami pionowymi przewiduje się stosowanie prętów stalowych ocynkowanych względnie zalecanych prętów stalowych pomiedziowanych typu Galmar. Pręt uziomu pionowego Galmar jest prętem stalowym ciągnionym do wymaganej średnicy, z nałożoną elektrolitycznie warstwą miedzi o grubości min. 0,5 mm. Na końcach prętów znajdują się gwinty umożliwiające łączenie prętów w celu uzyskaniu uziomu o odpowiedniej długości. Łączenie wykonuje się za pomocą złączki mosiężnej. Pręty uziomu można pogrążać techniką udarową lub obrotową odpowiednio wyposażając pręt w nakrętkę montażową i wiertło przy metodzie obrotowej. Do połączeń prętów z bednarką służą uchwyty końcowe, krzyżowe lub skośne wykonane z mosiądzu. Bednarkę łączącą uziom z zaciskiem probierczym pokryć powłoką antykorozyjną do wysokości 0,3 m nad ziemią i do głębokości 0, m w ziemi. Połączenia uziemienia, w części nadziemnej słupa stacyjnego, wykonywać przez skręcanie dwoma śrubami M0 lub zaciskami uziemiającymi śrubowymi względnie przez spawanie.. Ochrona od przepięć Urządzenia stacji od strony SN chronione są od fal przepięciowych ogranicznikami przepięć SN. Do ochrony od przepięć przewidziano ograniczniki kompozytowe. W katalogu przedstawiono zamocowanie ograniczników przepięć i przykłady ich doboru dla poszczególnych napięć, dla sieci z izolowanym punktem zerowym lub z kompensacją prądu ziemnozwarciowego z nieznanym czasem wyłączenia zwarcia. Dla sieci o znanym czasie wyłączenia zwarć doziemnych, doboru ograniczników przepięć należy dokonać w oparciu o zalecenia poszczególnych producentów. Od strony linii nn urządzenia stacji chronione są ogranicznikami przepięć, które mogą być instalowane na konstrukcji stacji i połączone do zacisków transformatora lub do wyprowadzeń obwodów napowietrznych nn, względnie na pierwszym słupie linii nn od stacji.

20 0/0 3. Posadowienie stacji 3.. Ocena podłoża gruntowego Dobór fundamentów stacji zależy od oceny podłoża gruntowego. Zasady tej oceny określono w normie PN-80/B Dla stacji słupowych SN/nN, ww. norma przewiduje stosowanie metody polegającej na wyznaczeniu wartości parametrów geotechnicznych na podstawie praktycznych doświadczeń budownictwa linii elektroenergetycznych na innych podobnych terenach. Posadowienia słupów w gruntach słabszych niż podano w katalogu, a szczególnie w przypadkach występowania torfów, namułów, gruntów spoistych w stanie miękkoplastycznym, piasków pylastych w stanie luźnym należy projektować indywidualnie. 3.. Rodzaje ustojów i fundamentów Posadowienie stacji opracowano dla gruntów średniego i słabego, których dane charakterystyczne podano w poniższej tablicy. Grunt średni Grunt słaby UOGÓLNIONE WŁAŚCIWOŚCI GRUNTÓW Uogólnione właściwości gruntu Rodzaj i stan gruntu Ψ c γ C kn/m kn/m 3 kn/m 3 µ Zwały, rumosze, żwiry, pospółki, piaski grube i średnie - zagęszczone, i średnio , ,55 zagęszczone, piaski drobne zagęszczone. Pyły, gliny, gliny ciężkie, iły, gliniaste żwiry, pospółki i piaski - półzwarte i twardoplastyczne. Zwały, rumosze, żwiry, pospółki, piaski grube i luźne, piaski drobne i pylaste średnio zagęszczone. Pyły, gliny, gliny zwięzłe, iły, żwiry gliniaste, pospółki i piaski gliniaste plastyczne , , , , , ,30 Oznaczenia: Ψ - kąt tarcia wewnętrznego w stopniach, c - spójność, γ - ciężar objętościowy, C - moduł podatności podłoża, µ - współczynnik tarcia gruntu o fundament betonowy.

21 /0 Obliczenia posadowień wykonano metodą stanów granicznych na podstawie normy PN-80/B-033 przyjmując uogólnione właściwości gruntów zawarte w powyższej tablicy. Wszystkie prace fundamentowe muszą być prowadzone wg zasad podanych niżej oraz zgodnie z wymaganiami normy PN-B-06050:999 "Geotechnika - Roboty ziemne- wymagania ogólne". W katalogu ujęto następujące rozwiązania ustojów: -Ustój UB, UB, UB/ŻN i UB/BSW bez dodatkowych elementów ustojowych; słup wstawiany w otwór wiercony 55 cm (UB) lub 80 cm (UB) i zasypywany betonem klasy B5. -Ustoje UB i UB przewidziane są do stacji na żerdziach wirowanych typy E o obciążeniu od 6 do 5 kn, a UB/ŻN i UB/BSW do stacji przelotowych z żerdzi typu ŻN i BSW. -Ustoje UP UP9 - kopane, wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu U-85 i U30. Zasypanie wykopu gruntem rodzimym. Przewidziany jest do stacji na żerdziach wirowanych typu E i o dopuszczalnym obciążeniu od 6 kn do kn. -Ustoje UP3 6 -wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu B 60 i U-85. Zasypanie wykopu gruntem rodzimym. Przewidziane są tylko do stacji przelotowych na żerdziach ŻNi BSW. -Ustoje UP, UP oraz UP7 i UP8 - kopane, wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu U-85 i U-30, przykręcanych do żerdzi odpowiednimi elementami stalowymi. Zasypywane gruntem rodzimym. Przeznaczone są dla stacji z żerdzi wirowanych o nośnościach kn 5kN. -Fundamenty FP, FP i FP3 - kopane, wykonane przy zastosowaniu elementów prefabrykowanych. Montaż fundamentu polega na wstawieniu skręconych prefabrykatów w wykonanym uprzednio wykopie i zasypaniu go gruntem rodzimym do wysokości fundamentu. Następnie wstawia się w otwór fundamentu słup wypionowując go za pomocą klinów stabilizujących. Następnie w przestrzeń między słupem a fundamentem wlewa się beton B0 o konsystencji półciekłej. Po stwardnięciu betonu należy dokończyć zasypywanie wykopu. Fundamenty te przewidziane są dla stacji na żerdziach wirowanych typu E o nośności kn. -Fundamenty SFP i SP- kopane, wykonane przy zastosowaniu prefabrykowanych płyt ustojowych typu PS, skręcane elementami stalowymi. Fundament SFP przystosowany jest do jednokierunkowego obciążenia słupa, a w przypadku występującego jednocześnie obciążenia słupa w kierunku prostopadłym, do fundamentu SFP dokręcany jest fundament SP. Zasypywane są gruntem rodzimym. Fundamenty te przewidziane są dla stacji na żerdziach wirowanych typu E o nośnościach 5kN 5 kn.

22 /0 -Ustoje Us - kopane, wykonane przy zastosowaniu betonowych kręgów studziennych. Słup po wstawieniu w zagłębionych kręgach należy zasypać betonem klasy B5. Zalecany do stosowania w miejscach występowania wysokiego poziomu wód gruntowych lub w miejscach występowania luźnych pylastych piasków (kurzawki). Ustoje Us/ŻN i Us/BSW przewidziane są tylko do stacji przelotowych z żerdzi ŻN i BSW. Pozostałe ustoje od Us do Us w kręgach 80, 0, 40, 60, 80 cm przewidziane są do ustawienia wszystkich pozostałych stacji na żerdziach wirowanych. Podobne ustoje można także wykonać przy zagłębieniu rur stalowych o odpowiednich średnicach lub wbicia ścianek szczelnych Stabilizacja gruntu Dla zwiększenia niewystarczającej nośności ustojów UP i fundamentów FP, szczególnie przy posadowieniu stacji w gruntach słabych, przewidziano stabilizację gruntu cementem. Stabilizacja gruntu wykonana jest w obszarze wykopu przez wymieszanie masy odkładowej z cementem 3,5 w ilości kg cementu na m 3 gruntu. W skład mieszanki nie mogą wchodzić grunty ze składnikami organicznymi, grunty próchnicze i namuły. 4. Budowa stacji 4.. Zasady prowadzenia prac Transport, budowę i montaż elementów słupowych stacji transformatorowych należy prowadzić zgodnie z: zasadami stosowanymi w budownictwie ogólnym, szczegółowymi instrukcjami przyjętymi i stosowanymi przez właściwą terenowo energetykę; szczegółowymi instrukcjami wydanymi przez producentów elementów wyposażenia stacji oraz sprzętu budowlanego i montażowego stosowanego przy realizacji stacji, wytycznymi określonymi w niniejszym projekcie. 4.. Transport elementów stacji Jako podstawowy środek transportu ludzi, narzędzi i sprzętu roboczego zaleca się stosowanie samochodu na podwoziu terenowym wyposażonego w skrzynię ładunkową, kabinę do przewozu brygady monterów, ciągarkę linową oraz dostosowanego do napędu urządzeń dodatkowych niezbędnych do budowy stacji. Do przewozu materiałów, konstrukcji stalowych, aparatury, transformatorów na stanowisko montażu przewiduje się skrzyniowy samochód terenowy lub ciągnik rolniczy z przyczepą. Do transportu żerdzi względnie wcześniej zmontowanych prefabrykatów stacji, służą ciągniki siodłowe z naczepami dłużycowymi. W zależności od przewożonego ładunku, naczepa musi być wyposażona w elementy zapewniające jego stabilność i bezpieczny transport.

23 3/0 Przewóz małej ilości żerdzi można realizować skrzyniowym samochodem terenowym z przyczepą jednoosiową. Do załadunku i wyładunku elementów stacji szczególnie prefabrykatu stacji, żerdzi, transformatora przewiduje się dźwig samojezdny o odpowiednim udźwigu. Transport i składowanie żerdzi należy przeprowadzić wg zaleceń producenta. Jeżeli producent nie precyzuje wymagań w tym zakresie, to należy pamiętać o następujących zasadach: żerdzie unosić dźwigiem przy pomocy orczyka i lin stalowych, chwytając po obu stronach środka ciężkości żerdzi, przy składowaniu i transporcie należy żerdzie podeprzeć w dwóch punktach, przy składowaniu warstwami, każdorazowo stosować przekładki z belek drewnianych układając żerdzie naprzemian tzn. druga warstwa odziomkami odwrotnie do pierwszej, ilość warstw nie powinna przekraczać ośmiu przy magazynowaniu, oraz dwóch przy transporcie kołowym, Przy transporcie kołowym należy żerdzie zabezpieczyć odpowiednimi klinami uniemożliwiającymi przemieszczenie się żerdzi Prefabrykacja stacji Prefabrykację stacji można przeprowadzić w bazie produkcyjnej i następnie przewieźć prefabrykat na miejsce stawiania stacji, względnie montaż kompletnej stacji można wykonać bezpośrednio na placu budowy. Wybór metody zależy od możliwości technologicznych wykonawcy, warunków terenowych w miejscu budowy stacji oraz kosztów realizacji przedsięwzięcia. Przy wykonywaniu montażu stacji należy posługiwać się rysunkami i innymi materiałami zawartymi w niniejszym projekcie, każdorazowo dobierając uzbrojenie stacji w zależności od przyjętego wariantu wyposażenia. Montaż prefabrykatów stacji prowadzić następująco: ułożyć żerdź na stanowisku na kozłach lub belkach podkładowych, zamocować poprzecznik stacji wraz z izolatorami lub łańcuchami odciągowymi, które należy unieruchomić przez przywiązanie do poprzecznika, zamocować konstrukcje wraz z izolatorami stojącymi SN, jeżeli występują w wyposażeniu stacji, zamocować konstrukcję do zawieszenia transformatora, zamocować konstrukcje i elementy wraz z ogranicznikami przepięć, zamocować konstrukcję do rozdzielnicy nn lub do rozłączników nn, jeżeli występują, zamocować na żerdzi zwód uziemienia ochronnego i roboczego, wykonać połączenia uziemienia do konstrukcji i aparatury, pomalować bednarki uziemiające z zachowaniem kolorystyki określonej na stronie 64, zamontować belki i płyty ustojowe, wykonać ewentualnie malowanie konstrukcji w środowiskach agresywnych.

24 4/0 W przypadku prefabrykacji stacji w bazie produkcyjnej i późniejszego jej transportu na plac budowy, nie należy zabudowywać następujących elementów: ograniczników przepięć SN i nn, izolatorów SN, rozłącznika nn, belek i płyt ustojowych, rozdzielnicy nn. Powyższe wyposażenie zaleca się zamontować na stacji przewiezionej na miejsce budowy przed jej ustawieniem. Stacje na żerdziach ŻN i BSW (wyłącznie przelotowe) można wykonać także na istniejących słupach przelotowych linii SN. W tym celu należy dostawić dodatkową żerdź i dokonać zbliźniaczenia istniejącego słupa przelotowego linii SN. Dostawienie dodatkowej żerdzi związane jest z wymianą śrub mocujących poprzecznik przelotowy linii SN, zastosowaniem dodatkowych śrub i elementów zbliźniaczających oraz płyt ustojowych. Zbliźniaczenie żerdzi należy wykonać śrubami oraz elementami EZ- i EZ- w oparciu o zestawienie materiałów i rysunki zawarte w niniejszej dokumentacji Wykonanie wykopów Dla posadowienia stacji z ustojami UB przewiduje się wiercenie w gruncie otworów o średnicy φ 0,55m lub φ 0,8 m. Wiercenie otworów może mieć praktyczne miejsce jedynie w gruntach spoistych. Dla pozostałych ustojów i fundamentów, wykopy należy wykonywać ręcznie lub koparką. Zaleca się je wykonywać koparką z wąskogabarytowym nabierakiem, przyjmując wymiary dna i głębokości wykopu, określone w tablicach doboru poszczególnych ustojów. Wykopy powinno poprzedzać usunięcie ziemi rodzimej do głębokości około 0 cm na powierzchni o wymiarach boków zwiększonych o około m od obrysu wykopu. Pochylenie skarp wykopów tymczasowych przyjmować należy w zależności od kategorii gruntu oraz długości, szerokości i głębokości wykopu. Dla ustojów z płytami prefabrykowanymi do obliczania objętości wykopów przyjęto odchylenie ścian bocznych od pionu o 0%. Objętość wykopów wierconych wyznaczono uwzględniając średnicę świdra i głębokość posadowienia. W przypadku gruntów spoistych gdy nie występuje osuwanie się ścian, wykop można wykonać bez odchyleń ścian pionowych z zachowaniem wymiarów dna wykopu.

25 5/0 Zasypanie wykopu gruntem rodzimym po ustawieniu słupa z ustojem należy wykonać warstwami grubości (0 30) cm z zagęszczeniem gruntu tak, aby uzyskać współczynnik zagęszczenia zbliżony do jedności. Polewanie wodą zasypywanej ziemi przed ubijaniem powoduje lepsze zagęszczenie gruntu. Do zasypywania wykopów można wykorzystać grunt rodzimy nie posiadający składników organicznych lub grunt stabilizowany cementem. Po zasypaniu wykopu należy rozsypać grunt rodzimy (odłożony z zewnętrznej warstwy) do 5 cm powyżej terenu przy obwodzie słupa ze spadkiem na zewnątrz do linii obrysu zasypanego wykopu Posadowienie i uzbrojenie stacji Zmontowany na placu budowy lub przywieziony z bazy prefabrykat stacji, ustawić w przygotowanym wykopie lub fundamencie za pomocą dźwigu samojezdnego. Prefabrykat wstawić do wykopu w pozycji pionowej, asekurując jego przemieszczenie obustronnie zamocowanymi linami konopnymi. Następnie zasypać wykop do połowy i wypionować stację. Po ustabilizowaniu posadowienia stacji dokonać dalszego uzbrojenia stacji. Dalszy montaż elementów stacji w części nadziemnej, po wykonaniu posadowienia, zależy od zastosowanego ustoju lub fundamentu. W przypadku ustojów UP i SFP, których wykopy zasypywane są odpowiednio zagęszczanym gruntem, prace montażowe na stacji oraz ich obciążenie przy zawieszaniu i naciąganiu przewodów linii SN i nn można wykonać bezpośrednio po zakończeniu posadowienia stacji. Dla fundamentów UB, Us i FP, które wymagają betonowania, prace montażowe można prowadzić po -3 dniach, potrzebnych na związanie betonu. Obciążenia montażowe, przy naciąganiu przewodów wynoszące 40-50% podstawowego naciągu przewodu, można wykonać po 5-7 dniach, a wynoszące 75% podstawowego naciągu przewodu po 0 dniach od zalania fundamentu. Pełną wytrzymałość fundament betonowy osiąga po 8 dniach. Podane wyżej warunki dotyczą wykonania zalania betonem fundamentu w temperaturze otoczenia t +l0 C. Poniżej tej temperatury należy stosować beton z cementu portlandzkiego szybko twardniejącego, przewidując odpowiednie technologie. Okres potrzebny na związanie betonu można skrócić o 50% przy zastosowaniu cementów szybkosprawnych. Elementy stalowe i ich połączenia w części podziemnej słupa należy dodatkowo zabezpieczyć przed korozją lakierem lub masą asfaltową. Podziemne betonowe części słupa i fundamentu należy chronić przed szkodliwymi wpływami jedynie w gruncie bardzo agresywnym, dobierając odpowiedni rodzaj zabezpieczenia do występującego zagrożenia. Dokonując dalszego uzbrojenia stojącej stacji należy zamontować: rozdzielnicę nn, uzupełniając jej wyposażenie, uchwyty kabli wraz z kablami i przewodami do połączeń nn na stacji, transformator, wg pkt. 4.6.

26 6/0 Następnie należy wykonać: naciąg przewodów SN oraz montaż przewodów stacji po stronie SN, montaż kabli i połączenia od strony nn transformatora, naciąg przewodów linii nn z wykonaniem połączeń przewodów i kabli nn na stacji, podłączenie przewodów nn do rozdzielnicy nn lub rozłącznika nn, montaż kabli wraz z ich ochronami w przypadku kablowych wyprowadzeń obwodów nn, uzupełnienie połączeń uziemienia ochronnego i roboczego do konstrukcji, aparatury i przewodów obwodów nn, połączenie uziemienia stacji z uziomem poprzez zacisk probierczy, pomiary pomontażowe, które należy przeprowadzić zgodnie z obowiązującymi normami, przepisami i instrukcjami eksploatacji Montaż transformatora Montaż transformatora zaleca się wykonać dźwigiem samojezdnym. W tym celu należy: przygotować konstrukcję do transformatora sprawdzając dokręcenie nakrętek śrub i objemek mocujących konstrukcję do żerdzi, zamocować linę dźwigu do transformatora oraz zamocować liny konopne do naprowadzania kadzi transformatora, unieść dźwigiem transformator do wysokości ca 0 cm nad uchwyty konstrukcji, ostrożnie dosunąć transformator do żerdzi i zawiesić go na konstrukcji Prace wykończeniowe Kończąc realizację stacji należy wykonać: ogólny przegląd stacji, zakonserwowanie wazeliną zacisków śrubowych w obwodach prądowych i uziemiających, osłonięcie otworów w wierzchołkach żerdzi (wirowanych), zamocowanie niezbędnych tablic bezpieczeństwa, informacyjnych i identyfikacyjnych, opisanie schematów wyposażenia rozdzielnicy nn, zabudowanie wkładek bezpiecznikowych w rozdzielnicy nn, zniwelowanie terenu, wywóz nadmiaru gruntu, uporządkowanie terenu przy stacji oraz utwardzenie nawierzchni żwirem lub żużlem.

27 7/0 5. Komunikacja pionowa osób po stacji Do komunikacji pionowej osób oraz do montażu aparatury, osprzętu i przewodów na stojącym słupie stacyjnym można stosować:. Samochodowy podnośnik montażowy. Jest to sprzęt szczególnie zalecany przy wykonywaniu ww. czynności montażowych. Zapewnia łatwy i bezpieczny transport pionowy osób oraz umożliwia wygodne podnoszenie narzędzi i sprzętu montażowego, a także drobnych konstrukcji, aparatury i osprzętu stacji.. Drabiny pionowe. Drabiny są składane z przęseł (segmentów) do uzyskania odpowiedniej wysokości. Mocowane są do słupów pasami i linkami. Metoda komunikacji przy korzystaniu z ww. drabin jest tania i prosta. 6. Eksploatacja stacji Prawidłowa pod względem technicznym i z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy, eksploatacja słupowych stacji transformatorowych powinna odbywać się zgodnie z aktualnymi aktami prawnymi dotyczącymi zasad eksploatacji sieci elektroenergetycznych oraz bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych. Obsługę stacji należy prowadzić po wyłączeniu jej spod napięcia i przygotowaniu miejsca pracy. Wchodzenie na konstrukcję nośną stacji w celu wykonania czynności obsługowych elementów stacji po stronie SN, jak również wymiana transformatora może się odbywać po uprzednim odłączeniu napięcia i uziemieniu linii SN oraz odłączeniu strony niskiego napięcia i uziemieniu od strony transformatora. Dla stacji krańcowych, odłączenia napięcia i uziemienia linii SN, należy dokonać na pierwszym słupie od stacji wyposażonym w odłącznik z uziemnikiem lub w przypadku braku uziemnika należy zastosować uziemiacze przenośne. Dla stacji zasilanej linią SN przelotową, uziemienia tej linii wykonać po obu stronach stacji. Wchodzenie na konstrukcję w celu obsługi górnych części stacji zaleca się wykonywać za pomocą samochodowego podnośnika z koszem lub za pomocą drabiny składanej mocowanej do żerdzi słupa stacyjnego. W przedstawionej stacji montaż i demontaż transformatora można wykonać również pod napięciem w sposób pokazany na rysunku na 97 stosując odpowiednie uchwyty i osprzęt przewodowy. Prace powyższe należy prowadzić w technologii prac pod napięciem przyjętej w Spółce Dystrybucyjnej Energetyki. Przy wymianie wkładek bezpiecznikowych w obwodach linii nn należy w pierwszej kolejności wyłączyć wyłącznik w obwodzie zasilającym (transformator - rozdzielnica), a następnie można dokonać bezpiecznej wymiany wkładek. Wymiana wkładek dozwolona jest jedynie za pomocą uchwytu do bezpieczników, przy jednoczesnym użyciu rękawicy elektroizolacyjnej oraz okularów ochronnych.

28 8/0 W przypadku prowadzenia prac na liniach napowietrznych nn należy je wyłączyć w rozdzielnicy stacji oraz uziemić za pomocą uziemiaczy przenośnych lub zwieraczy przewodów fazowych (łącznie z oświetleniowym) z uziemionym przewodem PEN. Jeżeli wyłączona linia nn ma przewód oświetleniowy, należy pamiętać o konieczności jego wyłączenia. Czynności obsługowe stacji mogą prowadzić pracownicy o sprawdzonych kwalifikacjach i zaznajomieni z zasadami ich wykonywania. 7. Uwagi końcowe Koszt budowy stacji słupowych należy ustalić wg kalkulacji dostawców kompletnych stacji względnie dostawców żerdzi, konstrukcji stacji, aparatury i osprzętu oraz kalkulacji przedsiębiorstwa wykonującego montaż stacji wg aktualnie obowiązujących zasad kosztorysowania.

29 9/0 II. RYSUNKI Uwagi:. Numeracja elementów na sylwetkach stacji 3 36 odpowiada oznaczeniom ujętym w zestawieniu materiałów: aparatury i osprzętu 00 konstrukcji 05. Wymiary w nawiasach dotyczą stacji na żerdziach o długości 0,5 m. 3. Wysokości zawieszenia przewodów SN i nn, podane dla głębokości zakopania,5 m lub, m, skorygować w zależności od przyjętego rodzaju ustoju fundamentu. 4. Rysunki sylwetek stacji 3 36 pokazują przykładowe wyposażenie z zastosowaniem po stronie nn wyprowadzeń obwodów napowietrznych przewodami izolowanymi i rozłączników słupowych nn. Wyposażenie w rozdzielnicę nn wg 5 56.

30 SCHEMAT ELEKTRYCZNY STACJI 30/0 TYP STACJI Zasilanie SN Linia napowietrzna 5(0) kv Linia napowietrzna 5(0) kv - przewody: AFL-6 o przekrojach 35, 50 lub 70 mm oraz AAL, PAS/SAX-W, AAsXSn, AALXSn o przekrojach 35, 50 lub 70 mm - przewody: AFL-6 o przekrojach 35, 50 lub 70 mm oraz AAL, PAS/SAX-W, AAsXSn, AALXSn o przekrojach 35, 50 lub 70 mm P Połączenia SN - przewody AFL-6, PAS/SAX-W, AAsXSn, AALXSn POLIM-D AZB UHG Wyposażenie stacji Połączenia nn - kable YAKY, YKY, - przewody ALYd, LYd. TPC Transfix 5(0)/0,4 kv Yzn kv A Dyn kv A GXO LOVOS MKP, MPP P Rozdział obwodów nn Rozdzielnica nn - słupowa Rozdzielnica nn - wolnostojąca Złącze nn - wolnostojące Szafka oświetleniowa - słupowa Szafka oświetleniowa - wolnostojąca Rozłączniki bezpiecznikowe Obwody nn Obwody linii nn - napowietrzne: przewody izolowane AsXSn - kablowe: kable YAKY, YKY GXO-LOVOS, SE 45 SCHEMAT ELEKTRYCZNY STACJI

31 3/ ,0, ,6 0, ,3 (7,8) 7,5 (6,0) 8,3 (6,8),0 (0,5) 9,8 3,5 0,0,5 SŁUPOWA STACJA

32 3/0 6,0, ,3 (7,8) ,6 0, ,5 (6,0) ,3 (6,8) 9,0 (0,5),8 3,5 0,0,5 SŁUPOWA STACJA

33 33/0,45, ,9 (8,4) ,6 0, ,5 (6,0) 8,3 (6,8),0 (0,5) 9,8 3,5 0,0,5 SŁUPOWA STACJA

34 34/ ,6,0,0 6 45,0 0, ,7 (7,7) ,45 (5,45),0 (0,0) 9 8,4 (6,4) 4 9,8 3,5 0,0, 4 SŁUPOWA STACJA

35 35/0,85, ,3 (8,3) ,6 0, ,85 (5,85) ,4 (6,4),0 (0,0) 4 9,8 3,5 0,0, 4 SŁUPOWA STACJA