Dr inż. Paweł Szyszkowski Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Architektury Krajobrazu

Transkrypt

1 Opracował zespół pod kierownictwem: Dr inż. Pawła Szyszkowskiego Dr inż. Paweł Szyszkowski Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Instytut Architektury Krajobrazu

2 odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów.

3 ich rozkład powoduje powstawanie gazów składowiskowych, powstawanie odorów oraz toksycznych odcieków, namnażanie owadów, gryzoni itp.

4 możliwość pozyskania biogazu do produkcji energii, paliwa itp. produkcja kompostu, produkcja materiału do rekultywacji.

5 zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, aby nie było składowanych: w 2010 r. więcej niż 75%, w 2013 r. więcej niż 50%, w 2020 r. więcej niż 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.,

6 Kluczowe znaczenie dla projektowania gospodarki odpadami ma również : zakaz składowania od r. frakcji kalorycznej o cieple spalania powyżej 6 MJ/kg s.m. oraz odpadów o zawartości ogólnego węgla organicznego (TOC) powyżej 5% s.m. oraz stracie przy prażeniu (LOI) powyżej 8% s.m. (preferowanie energetycznego wykorzystania), powodujący konieczność budowy nowoczesnych i skutecznych instalacji do przetwarzania odpadów

7 Materię organiczną zawartą w odpadach można usunąć poprzez przekształcenie termiczne odpadów, przetworzenie mechaniczno biologiczne, przetworzenie biologiczne (kompostowanie, fermentacja).

8 Odpady z rolnictwa, sadownictwa, leśnictwa, łowiectwa i rybołówstwa: odpady roślinne, odchody zwierzęce. Odpady z przetwórstwa drewna, produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego.

9 Organiczne odpady ulegające biodegradacji z przemysłu spożywczego: odpady pochodzenia roślinnego, odpady pochodzenia zwierzęcego. Organiczne, ulegające biodegradacji frakcje odpadów komunalnych łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie. Osady ściekowe oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych

10 Skoordynowany z system pozyskiwania i zagospodarowania frakcji palnej (w tym papieru, kartonu, drewna i części tekstyliów) oraz wydzielenia odpadów niebezpiecznych ze strumienia odpadów komunalnych. Wspólne zagospodarowanie komunalnych odpadów ulegających biodegradacji z odpadami z przemysłu rolno spożywczego i osadami ściekowymi.

11 Zbieranie i przygotowanie bioodpadów do dalszego zagospodarowania Jako korzystne należy uznać selektywne zbieranie bioodpadów, które jest w Europie uznawane za podstawową drogę zapewnienia realizacji celów dyrektywy o składowaniu odpadów. Dzięki selektywnej zbiórce, zagospodarowane odpady mogą być w pełni wykorzystane (kompost, nawóz płynny), ze względu na zdecydowanie mniejszą zawartość np., metali ciężkich.

12 Zawartość metali ciężkich w materiale kierowanym do kompostowania i fermentacji

13 Zbieranie i przygotowanie bioodpadów do dalszego zagospodarowania - cd Biogaz uzyskany z odpadów zmieszanych zawiera znaczne ilości związków siarki. Ma to niekorzystne znaczenie przy wykorzystaniu go do produkcji energii. Frakcja mokra zbierana systemem dwupojemnikowym powinna być przetwarzana w procesie fermentacji lub kierowana do stabilizacji.

14 Zbieranie i przygotowanie bioodpadów do dalszego zagospodarowania - cd Jeśli odpady zbierane są w formie zmieszanej, wydzielenie z niej frakcji bio odbywa się w części mechanicznej, która stanowi kluczową instalację każdego zakładu zagospodarowania odpadów. Obecnie w Polsce frakcje tą oddziela się wyłącznie na liniach do segregacji odpadów.

15 Zbieranie i przygotowanie bioodpadów do dalszego zagospodarowania - cd Najczęściej stosowanymi liniami do segregacji odpadów są instalacje wykorzystujące sita w połączeniu z kabinami do ręcznej segregacji, uzupełnione o dodatkowe urządzenia automatycznie segregujące wybrane frakcje (np. separatory metali, separator balistyczny, separator powietrzny, separator optopneumatyczny).

16 Zbieranie i przygotowanie bioodpadów do dalszego zagospodarowania - cd Poza nielicznymi obszarami wiejskimi, frakcja < 40 mm odpadów komunalnych przez cały rok zawiera głównie składniki ulegające biodegradacji, wobec czego powinna być przeznaczona do odzysku lub unieszkodliwiania w procesach biologicznych.

17 Zbieranie i przygotowanie bioodpadów do dalszego zagospodarowania - cd We frakcji mm składniki ulegające biodegradacji stanowią od ok. 63% (na terenach wiejskich) do ponad 78% (tereny miejskie), co jednoznacznie wskazuje na korzystne warunki do biologicznego przetwarzania tej frakcji.

18 Prasa wysokiego zgniotu (prasoekstruder). Urządzenie pozwala podzielić odpady komunalne na dwa strumienie: frakcja mokra, frakcja sucha.

19 Frakcja mokra Frakcja sucha

20 Frakcja mokra Wydzielona frakcja mokra składa się głównie z frakcji organicznej (57%) oraz wody. Frakcja ta jest następnie zagospodarowywana wg jednej z niżej wymienionych metod: - stabilizacja i unieszkodliwianie przez składowanie, - kompostowanie, - fermentacja (preferowana).

21 Frakcja mokra Frakcja mokra zawiera substancje organiczną w znacznej ilości. Ciepło spalania tej frakcji, ze względu na bardzo duże uwilgotnienie i małą zawartość części palnych (tworzyw sztucznych i papieru poniżej 8%) jest bardzo niska. A zatem jest ona bardzo dobrym materiałem do produkcji biogazu w procesie fermentacji

22 Frakcja sucha - zawartość frakcji organicznej: < 5%, - wilgotność: ok. 20%, - wartość opałowa (20 22 MJ/k s.m.).

23 Frakcja sucha Może być ona wykorzystywana energetycznie: - w spalarniach rusztowych, - w cementowniach, - do produkcji paliwa z odpadów.

24 Frakcja sucha Ze względu na bardzo małą wilgotność i niską zawartość substancji organicznej (do 5%), nie musi być poddawana procesom eliminacji substancji biodegradowalnych i jest dobrym substratem do produkcji paliwa, wymagającym jedynie niewielkiego doczyszczenia, znacznie łatwiejszego w realizacji niż w przypadku materiału po tradycyjnej sortowni.

25 tlenowe kompostowanie, beztlenowe fermentacja metanowa

26 uzyskanie produktu o wartości handlowej, który spełniać będzie kryteria jakościowe dla nawozów organicznych lub środków wspomagających uprawę roślin (środki poprawiające właściwości gleby, stymulatory wzrostu, podłoża do upraw) oraz energii (w przypadku fermentacji).

27 Kompostowanie Kontrolowane procesy tlenowego rozkładu substancji organicznej, prowadzące do uzyskania nawozu Odparowanie Zmniejszenie ciężaru i objętości Produkt: nawóz (warunek: odpowiedni wsad) Efekt ekologiczny: wysoki

28 Wymagane minimalne warunki prowadzenia procesów Proces dwustopniowy Pierwszy stopień w reaktorze zamkniętym lub w zamkniętej hali, o czasie prowadzenia procesu min. 2 tygodnie (opt. 4 tyg.), zalecany proces kompostowania dynamicznego Drugi stopień czas kompostowania od 8 do 10 tyg. Łączny czas kompostowania w obydwóch stopniach min. 12 tyg. Napowietrzanie wymuszone w pierwszym stopniu, otwarte pryzmy z mechanicznym przerzucaniem w drugim stopniu

29 Fermentacja metanowa + kompostowanie Kontrolowane procesy beztlenowego rozkładu substancji organicznej, prowadzące do uzyskania biogazu Zmniejszenie ciężaru i objętości Produkt: biogaz, energia cieplna, elektryczna, nawóz (warunek: odpowiedni wsad) Efekt ekologiczny: wysoki

30 Wymagane minimalne warunki prowadzenia procesów Fermentacja przez min dni (zależnie od temperatury procesu) Tlenowa stabilizacja (kompostowanie) przefermentowanego materiału przez min. 4 tygodnie, w tym min. 1 tydzień w reaktorze zamkniętym lub w hali, pozostałe min. 3 tyg. w pryzmach z mechanicznym przerzucaniem

31 Cel: zmniejszenie masy i objętości odpadów, zmniejszenie zawartości wody w odpadach, stabilizacja substancji organicznej, zmniejszenie potencjału gazotwórczego, zmniejszenie podatności na wymywanie i osiadanie, higienizacja (zmniejszenie liczebności mikroorganizmów chorobotwórczych).

32 mechaniczno-biologiczne suszenie MBS technologia przygotowania odpadów przed właściwym unieszkodliwieniem termicznym w celu zmniejszenia ich ilości poddawanych obróbce termicznej oraz poprawienia właściwości palnych (w procesach dąży się do obniżenia zawartości wody w odpadach),

33 mechaniczno-biologiczne przetwarzanie MBP technologia przygotowania odpadów do składowania, w której na etapie obróbki mechanicznej następuje rozdział strumienia odpadów na frakcję wysokokaloryczną oraz frakcję z wysoką zawartością substancji organicznych, która poddawana jest przetwarzaniu biologicznemu.

34 tlenową stabilizację, w wyniku której powstaje stabilizat, beztlenową stabilizację (fermentację), w wyniku której powstanie biogaz (możliwość wytworzenia energii elektrycznej i cieplnej) i stabilizat. W przypadku beztlenowej stabilizacji stosowany jest następnie drugi etap tlenowa stabilizacja.

35

36 Nominalna moc przerobowa instalacji służących do zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji (tys. Mg/rok)

37 Informacje ogólne

38 2,6% Odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie 3,4% Odpady z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych 2,7% Razem: ,8 Mg 8,5% 80,7% Odpady z procesów termicznych

39 72,8%

40

41 Odpady domowe Odpady podobne do domowych Odpady wielkogabarytowe GOSPODARSTWA DOMOWE Odpady remontowo-budowlane Odpady zielone (z pielęgnacji terenów zielonych) Odpady niebezpieczne OBIEKTY INFRASTRUKTURY

42 gospodarstwa domowe 1% 5% 0% 1% 10% 35% 8% 5% 2% 1% 1% 2% 8% 27% 14% 20% 4% 9% 2% 15% odpady kuchenne ulegające biodegradacji odpady zielone Papier i tektura opakow ania w ielomateriałow e tw orzyw a sztuczne Szkło Metal odzież, tekstylia Drew no odpady niebezpieczne odpady mineralne w tym frakcja popiołow a 22% 8% odpady kuchenne ulegające biodegradacji odpady zielone Papier i tektura opakow ania w ielomateriałow e tw orzyw a sztuczne Szkło Metal odzież, tekstylia Drew no odpady niebezpieczne 5% 3% 1% 1% 5% 10% 2% 10% 27% odpady mineralne w tym frakcja popiołow a 18% 18% obiekty infrastruktury odpady kuchenne ulegające biodegradacji odpady zielone Papier i tektura opakow ania w ielomateriałow e tw orzyw a sztuczne Szkło Metal odzież, tekstylia Drew no odpady niebezpieczne odpady mineralne w tym frakcja popiołow a

43 18% gospodarstwa domowe 34% 4% 12% 1% 28% 17% 3% 2% 1% 4% 1% 8% 5% 12% odpady kuchenne ulegające biodegradacji odpady zielone Papier i tektura opakow ania w ielomateriałow e tw orzyw a sztuczne Szkło Metal odzież, tekstylia Drew no odpady niebezpieczne odpady mineralne w tym frakcja popiołow a 2% 15% 1% 5% 6% 8% 13% odpady kuchenne ulegające biodegradacji odpady zielone Papier i tektura opakow ania w ielomateriałow e tw orzyw a sztuczne Szkło Metal odzież, tekstylia Drew no odpady niebezpieczne 5% 3% 1% 1% 5% 10% 2% 10% 27% odpady mineralne w tym frakcja popiołow a 18% 18% obiekty infrastruktury odpady kuchenne ulegające biodegradacji odpady zielone Papier i tektura opakow ania w ielomateriałow e tw orzyw a sztuczne Szkło Metal odzież, tekstylia Drew no odpady niebezpieczne odpady mineralne w tym frakcja popiołow a

44

45 Zwiększa się liczba mieszkańców objętych zorganizowanym odbieraniem odpadów komunalnych, jednak nie uzyskano do tej pory zakładanego poziomu 100%. Najniższe osiągnięte poziomy obsługi mieszkańców gmin wynoszą około 46%, najwyższe, w dużych miastach, dochodzą do 100%. Po okresie zmniejszania się ilości odbieranych odpadów komunalnych, w latach nastąpił wzrost ilości odpadów odbieranych. Szacuje się, że ilość odpadów odbieranych (selektywnie i nieselektywnie) w skali województwa stanowiła w 2006 roku ok. 96% masy odpadów wytwarzanych. Zbyt mała jest efektywność selektywnego zbierania, w tym odpadów z pielęgnacji terenów zielonych oraz odpadów niebezpiecznych zawartych w odpadach komunalnych (poniżej 1% masy odpadów niebezpiecznych).

46 Niemożliwe jest osiągnięcie w 2013 roku w skali województwa, a także w poszczególnych gminach i powiatach, wymaganego poziomu redukcji o 50% masy składowanych odpadów ulegających biodegradacji w stosunku do roku 1995, bez realizacji nowych Zakładów Zagospodarowania Odpadów. Redukcja składowania odpadów ulegających biodegradacji w latach jest największym i najpoważniejszym wyzwaniem dla całej gospodarki odpadami komunalnymi, tak w Polsce, jak i w Województwie Dolnośląskim. Niewystarczająca jest redukcja składowania odpadów ulegających biodegradacji, co stwarza zagrożenie nieosiągnięcia w poszczególnych gminach i powiatach w roku 2010 ustawowego poziomu redukcji o 25% masy składowanych odpadów w stosunku do roku 1995.

47 Praktycznie niemożliwe jest, w przypadku wszystkich składowisk odpadów komunalnych, spełnienie kryteriów przyjęcia odpadów komunalnych i pozostałości po ich przetwarzaniu do składowania, bez wybudowania instalacji przetwarzania wszystkich wytwarzanych odpadów komunalnych do 31 grudnia 2012 r. Brak jest wyraźnego postępu w tworzeniu ponadgminnych struktur wspólnej gospodarki odpadami komunalnymi (związków i porozumień gmin dla realizacji wspólnych systemów gospodarowania odpadami oraz zakładów przetwarzania odpadów), zbyt małą aktywność w rozwoju instalacji przetwarzania odpadów wykazują przede wszystkim największe miasta województwa.

48 Zbyt mała jest wydajność istniejących zakładów przetwarzania odpadów, a także liczba projektów Zakładów Zagospodarowania Odpadów, zwanych w WPGO Centrami Sortowania, Odzysku i Unieszkodliwiania Odpadów, które powinny powstawać w proponowanych obszarach wspólnej gospodarki odpadami, w szczególności konieczne jest podjęcie budowy instalacji przetwarzania odpadów przez miasto Wrocław i inne duże miasta województwa. Bez budowy tych zakładów nie będzie możliwe spełnienie kryteriów dopuszczenia odpadów do składowania w roku 2013.

49 Inne powody zagrożenia w realizacji celu ograniczania ilości bio do składowania (wg badań Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego, 2009) brak rozwiązań systemowych w krajowym i wojewódzkim planie gospodarki odpadami, brak inicjatyw regionalnych w tym zakresie, trudności z prawidłowym obliczeniem wymaganej ilości odpadów biodegradowalnych koniecznych do ograniczenia przed składowaniem w roku 2010,

50 jedynymi obiektami jakie powstają w skali gminnej to płyty do stabilizacji tlenowej (odpadów zielonych lub frakcji drobnej zmieszanych odpadów komunalnych wydzielonych na sicie), brak spójności w podejmowanych działaniach,

51 ponad 75% ankietowanych gmin nie posiada informacji o ilości wytwarzanych i zebranych odpadów zielonych, a tylko niespełna 15% gmin prowadzi ich odzysk (na placu kompostowym), podstawowym systemem zagospodarowania osadów jest umieszczenie ich na składowiskach odpadów (55% gmin). Częściowo osady wykorzystywane są w rolnictwie. Procesom kompostowania poddane były osady z 5% gmin.

52 Nastąpił spadek liczby gmin, które nie planują żadnych działań z blisko 50% w 2008 r. do 25% w 2009 r. Znaczna część gmin wskazuje na potrzebę podjęcia działań przez prywatne podmioty odbierające odpady. Jedynie pojedyncze gminy stwierdziły potrzebę budowy biogazowni rolniczych. Krajowy plan biogazownia w każdej gminie musi być poparty w związku z powyższym odpowiednią kampanią informacyjną.

53 Na terenie województwa dolnośląskiego zagospodarowano w 2009 roku ,3 Mg odpadów komunalnych (90,5% w stosunku do ilości wytworzonej). Odpady były poddawane głównie unieszkodliwieniu przez składowanie (proces D5). Do wytwarzania energii (proces R1 i R15) wykorzystano jedynie ,48 Mg odpadów, co stanowiło 1,3% masy wytworzonych odpadów komunalnych i 1,7% masy odpadów komunalnych, które mogą być wykorzystane do produkcji energii. Odzysk energii z odpadów przeprowadzono w czterech instalacjach, w tym w jednej instalacji fermentacji odpadów znajdującej się Jędrzychowicach.

54 L.p Nazwa przedsiębiorstwa BEL-POL Sp. z o.o., ul. Strzelińska 35, Świdnica ZPUH 'Komus' Sp. z o.o., ul. Oławska 25, Strzelin Miejskie Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. działalność w Jeleniej Górze, ul. Wolności 161/163, Jelenia Góra MPGK Sp. z o.o. - Zakład utylizacji odpadów komunalnych nr 2 - w Jędrzychowicach, Jędrzychowice, Zgorzelec Kod odpadu Nazwa odpadu Papier i tektura Drewno inne niż wymienione w Odpady ulegające biodegradacji Kod Masa (Mg) procesu R1 0,100 R1 17,000 R1 216, Odpady kuchenne ulegające biodegradacji R Odpady ulegające biodegradacji Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne R15 15,32 R , Razem ,48

55

56

57

58 dalszy rozwój selektywnego zbierania oraz sortowania zmieszanych odpadów komunalnych, dla osiągnięcia zwiększonych wymagań dotyczących recyklingu odpadów opakowaniowych i przetwarzania odpadów przed składowaniem (w tym zwłaszcza odpadów ulegających biodegradacji), przyspieszenie działań w zakresie tworzenia ponadgminnych systemów odzysku i unieszkodliwiania odpadów komunalnych ze szczególnym uwzględnieniem odpadów ulegających biodegradacji, budowa regionalnych Zakładów Zagospodarowania Odpadów komunalnych, obejmujących instalacje do mechanicznobiologicznego lub termicznego przekształcania odpadów, zmniejszenie liczby czynnych składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne niespełniających wymagań(do 31 grudnia 2009 r.)., na których składowane są odpady komunalne.

59 zapobieganie i minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów komunalnych, objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców, zapewnienie, najpóźniej do końca 2009 roku, objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów, dla którego minimalne wymagania wynikają z założeń Kpgo 2010, tj.: do 10% masy wytwarzanych odpadów w 2010 roku oraz do 20% w roku 2018, zwiększanie odzysku energii i surowców z odpadów komunalnych w wyniku ich mechanicznego, biologicznego oraz termicznego przekształcania,

60 zmniejszenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, aby nie było składowanych w 2010 r. więcej niż 75% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r., stopniowe zmniejszanie liczby składowisk odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, na których są składowane odpady komunalne, zamknięcie do końca 2009 roku wszystkich składowisk nie spełniających wymagań, poprawa standardów jakościowych składowisk poprzez realizację programów dostosowawczych zawartych w wydanych pozwoleniach zintegrowanych.

61 zapobieganie i minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów komunalnych, zapewnienie do końca 2015 roku selektywnego zbierania odpadów na poziomie przynajmniej 15% masy odpadów wytwarzanych, aby do końca 2018 roku osiągnąć minimalny poziom 20%, wynikający z założeń Kpgo 2010, zwiększanie odzysku energii i surowców z odpadów komunalnych w wyniku ich mechanicznego, biologicznego oraz termicznego przekształcania, zmniejszenie masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, aby nie było składowanych w 2013 r. więcej niż 50% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.

62

63 kontrolowanie przez gminy zawieranych umów przez właścicieli nieruchomości z podmiotami prowadzącymi działalność w zakresie odbierania odpadów komunalnych, prowadzące do objęcia stosownymi umowami 100 % mieszkańców województwa, kontrolowanie przez gminy sposobów i zakresu wypełniania przez podmioty posiadające zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości warunków zawartych w zezwoleniach,

64 doskonalenie systemów ewidencji odpadów komunalnych wytwarzanych, poddawanych odzyskowi oraz unieszkodliwianiu, monitorowanie realizacji uchwalonych planów gospodarki odpadami, zwłaszcza planów gminnych w zakresie osiągania założonych celów w gospodarowaniu odpadami komunalnymi, kontrolę, zwłaszcza przez gminy, przepływu odpadów komunalnych z miejsc ich wytworzenia do wskazanych w zezwoleniach instalacji odzysku i unieszkodliwiania odpadów.

65 odpady z publicznych terenów zielonych (tzw. odpady zielone), odpady kuchenne i ogrodowe (do odrębnego kompostowania i/lub fermentacji) papier i tektura (w tym opakowania, gazety, czasopisma, itd.), odpady opakowaniowe ze szkła w podziale na szkło bezbarwne i kolorowe, tworzywa sztuczne (opakowaniowe i nieopakowaniowe), metale żelazne i nieżelazne (opakowaniowe i nieopakowaniowe),

66 zużyte baterie i akumulatory, zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny, inne odpady niebezpieczne (przeterminowane leki, chemikalia, farby, rozpuszczalniki, oleje odpadowe, itd.), odpady wielkogabarytowe, odpady budowlano-remontowe. Pozostałe frakcje odpadów komunalnych mogą być zbierane łącznie jako zmieszane odpady komunalne.

67 Program rozwoju selektywnego zbierania odpadów powinien być opracowany na poziomie gminnym/międzygminnym, jako integralna część gminnego/międzygminnego planu gospodarki odpadami i dotyczyć sposobu prowadzenia selektywnego zbierania, rodzaju i wielkości pojemników, częstotliwości odbierania odpadów. Odpady zebrane selektywnie powinny być transportowane w sposób zapobiegający ich zmieszaniu. Odbieranie odpadów komunalnych zmieszanych powinno być realizowane w sposób jak najmniej uciążliwy dla środowiska (w zamkniętych pojemnikach, z odbieraniem odpadów z taka częstotliwością, która pozwoli zapobiec w okresie letnim emisji uciążliwych odorów oraz zagrożeń sanitarnych). Sposób zbierania i odbierania odpadów powinien być zgodny z wymaganiami wynikającymi z technologii przetwarzania odpadów w Zakładach Zagospodarowania Odpadów (ZZO).

68 wydawania pozwoleń tylko na budowę instalacji realizujących założenia planu gospodarki odpadami i których celowość została potwierdzona analizą korzyści w ramach studiów wykonalności, wspierania poprzez współfinansowanie ze środków publicznych tylko instalacji przetwarzania odpadów zapewniających odzysk materiałów i/lub energii z odpadów oraz redukcję składowania odpadów ulegających biodegradacji, weryfikacji składanych sprawozdań przez zarządzających instalacjami przetwarzania odpadów w aspekcie zgodności podawanych danych ze stanem faktycznym (w szczególności w zakresie biologicznego przetwarzania odpadów, faktycznych przepływów strumieni odpadów, osiąganych faktycznych poziomów odzysku i recyklingu oraz redukcji zawartości składników ulegających biodegradacji w odpadach składowanych).

69 kompostowni i instalacji do fermentacji odpadów organicznych zbieranych selektywnie, linii mechaniczno-biologicznego przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych, w tym wytwarzania paliw zastępczych z odpadów, zakładów termicznego przekształcania zmieszanych odpadów komunalnych, przystosowania instalacji przemysłowych do współspalania odpadów i paliw wytworzonych z odpadów ulegających biodegradacji.

70 Założono, że selektywnie zbierane będą nie tylko odpady surowcowe (opakowaniowe i nieopakowaniowe), ale także odpady zielone oraz kuchenne (tylko roślinne) i ogrodowe Na podstawie założonych w Kpgo 2010 przyjęto dwa progi wzrostu poziomów selektywnego zbierania odpadów (10% w 2010 r. i 20% w 2018 r.)

71 Selektywne zbieranie odpadów ulegających biodegradacji jest jednym z zasadniczych działań służących redukcji składowania tych odpadów, dla osiągnięcia celów ilościowych na lata 2010, 2013 i Przyjęto, że selektywnie zbieranymi frakcjami odpadów biologicznie rozkładalnych będą przynajmniej: odpady ogrodowe i kuchenne roślinne, odpady z terenów zielonych oraz papier i tektura. Założono, że z terenów zielonych będzie selektywnie zbierane w celu poddania kompostowaniu do 80% masy odpadów wytworzonych.

72 W aktualizacji WPGO zaproponowano lokalizację dwóch potencjalnych instalacji do termicznego przekształcania odpadów komunalnych. Produkcja paliwa z odpadów. Współspalanie odpadów i paliw z odpadów.

73 Zgodnie z Kpgo 2010, podstawą gospodarki odpadami komunalnymi powinny stać się zakłady zagospodarowania odpadów (ZZO) o przepustowości wystarczającej do przyjmowania i przetwarzania odpadów z obszaru zamieszkałego minimum przez 150 tys. mieszkańców, spełniające w zakresie technicznym kryteria najlepszej dostępnej techniki (BAT).

74 Granice regionów gospodarki odpadami nie mogą być traktowane jako absolutnie sztywne i niezmienne. W uzasadnionych przypadkach, odpady mogą być przemieszczane pomiędzy regionami do instalacji odzysku lub unieszkodliwiania, jeśli wynika to z analizy techniczno-ekonomicznej uzasadniającej to rozwiązanie na poziomie regionalnym. W szczególności wskazuje się na możliwości przemieszczania odpadów przetworzonych w ZZO w jednym regionie na składowisko odpadów w innym regionie, jeśli nie ma możliwości lub nie jest uzasadniona (ze względów lokalizacyjnych, ekonomicznych, środowiskowych lub społecznych) budowa składowiska w tym regionie. Regionalne zakłady zagospodarowania odpadów (ZZO) powinny uwzględniać włączenia osadów ściekowych do układów technologicznych, jeżeli rozwiązanie to okaże się korzystne i racjonalne dla konkretnego regionu.

75 mechaniczno-biologiczne lub termiczne przekształcanie zmieszanych odpadów komunalnych i pozostałości z sortowni, kompostowanie odpadów zielonych, przyjęcie i magazynowanie odpadów niebezpiecznych, sortowanie poszczególnych frakcji odpadów komunalnych zbieranych selektywnie (opcjonalnie), demontaż odpadów wielkogabarytowych (opcjonalnie), przetwarzanie odpadów budowlanych i remontowych (opcjonalnie), przyjęcie i magazynowanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (opcjonalnie).

76 wymaganego stopnia redukcji odpadów ulegających biodegradacji w odpadach do składowania, przetworzenie odpadów przed składowaniem dla spełnienia wymagań ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2007 r. Nr 39, poz. 251, z późn. zm.) i celów przyjętych w WPGO.

77 Zaproponowano dwa warianty podziału Województwa Dolnośląskiego na regiony gospodarki odpadami komunalnymi, przy czym wariant drugi ma być przyszłym rozwinięciem wariantu pierwszego, uwzględniającym uruchomienie na terenie Województwa Dolnośląskiego instalacji termicznego przekształcania odpadów komunalnych.

78 Województwo Dolnośląskie podzielono na 10 regionów gospodarki odpadami. Regiony obejmują od około 190 do 630 tys. mieszkańców, od 14 do 21 gmin, wyjątkiem jest region Wrocław obejmujący tylko jedną gminę miejską Wrocław.

79 Województwo Dolnośląskie podzielono na 6 regionów gospodarki odpadami. Regiony obejmują od około 210 do 930 tys. mieszkańców, od 15 do 65 gmin

80 Grupa 02

81 Odpady z grupy 02 powstają głównie w: ubojniach, zakładach przetwórstwa mięsnego, mleczarniach, chłodniach, gospodarstwach rolnych, ogrodniczych i hodowlanych, cukrowniach, browarach, gorzelniach oraz innych zakładach zajmujących się produkcją i przetwórstwem żywności. Wiele z ww. gałęzi przemysłu spożywczego działa w trybie kampanii, tzn. w bardzo krótkim okresie powstaje duża ilość odpadów.

82 Rok 2007: ,581 Mg Rok 2008: ,747 Mg Rok 2009: ,436 Mg

83 Pozostałości po żniwach (słoma) oraz zbiorach warzyw i owoców są dobrym surowcem do produkcji wysokiej jakości kompostów. Wstępne przygotowanie pozostałości po zbiorach do kompostowania i fermentacji wymaga jedynie zastosowania procesu rozdrabniania. W procesach fermentacji odpady te z reguły są wprowadzane jako składniki dodatkowe do fermentorów gnojowicy. Do fermentacji przeznacza się pozostałości takie jak: rośliny i ich resztki (np. liście, łodygi), zgniłe lub niskiej jakości owoce i warzywa oraz pozostałości z silosów.

84 W 2009 roku odpady z grupy 02, mające właściwości pozwalające na produkcję z nich energii wytwarzane były w 129 podmiotach gospodarczych (z tego w czterech przedsiębiorstwach - 65,8%). L.p. Nazwa podmiotu Masa (Mg) % 1. Mc Cain Polska Sp. z o.o, ul. Chociwel 25, Strzelin ,00 25,8 2. Przedsiębiorstwo Rolno - Usługowo - Handlowe 'HODROL' sp. z o.o. - Polkowice, Jędrzychów 9D, Polkowice ,20 16,6 3. Przedsiębiorstwo Utylizacji Odpadów Zwierzęcych PROFET Sp. z o.o, Osetnica 1/C, Chojnów ,30 12,1 4. Fermy Drobiu w Gądkowie, Wądroże Wielkie, Wądroże Wielkie ,95 11,3

85 Na terenie województwa dolnośląskiego zagospodarowano mniej odpadów z grupy 02 niż wytworzono (o ,282 Mg, przy wytworzonych ok. 119 tys. Mg). Z innych województw dostarczono do instalacji w województwie dolnośląskim 37,9 tys. Mg odpadów. Poza instalacjami oraz do instalacji znajdujących się w innych województwach skierowano 75,0 tys. odpadów z grupy 02. Do produkcji energii (proces R1) wykorzystano w 2009 roku jedynie 66,0 Mg odpadowej masy roślinnej, co stanowiło 0,06% wytworzonych odpadów z grupy 02.

86

87 Spośród pozostałych odpadów, które mogą być wykorzystywane do produkcji energii, w 2009 roku wykorzystano jedynie 4 673,932 Mg, co stanowiło 1,8% masy wytworzonych odpadów z tych grup.

88 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ