ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW 1 CZĘŚĆ BLOKU NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO, ROK AKADEMICKI

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW 1 CZĘŚĆ BLOKU NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO, ROK AKADEMICKI"

Transkrypt

1 ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW 1 CZĘŚĆ BLOKU NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO, ROK AKADEMICKI I TYDZIEŃ 1. Wprowadzenie do patomorfologii + sekcje. (Wpr) dr n. med. Ewa Domanowska Zagadnienia: Zasady pisania rozpoznań patomorfologicznych. Zagadnienia prawne dotyczące sekcji zwłok oraz inne mające zastosowanie w pracy patomorfologa. Audiowizualna prezentacja techniki sekcji zwłok. Ćwiczenia sekcyjne demonstracyjne z omówieniem techniki sekcji zwłok. Znamiona śmierci. Technika sekcji narządów: głowy, szyi, klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy małej. Praktyczne ćwiczenia sekcyjne w wykonaniu studentów. Sekcja zwłok w przypadkach szczególnych: odma, zatory, zatrucia itp. Praktyczne ćwiczenia sekcyjne w wykonaniu studentów. Technika sekcji zwłok noworodka 2. Zmiany adaptacyjne i Zaburzenia hemodynamiczne dr.n. med. Ewa Domanowska/ lek. Natalia Skoczylas-Makowska / lek. Jakub Jóźwicki (A+H) odpowiedź komórki na stres i czynniki szkodliwe, przyczyny uszkodzenia komórki, sekwencja zdarzeń i mechanizmy uszkodzenia i śmierci komórki, zmiany adaptacyjne, zmiany zwyrodnieniowe, wapnienie patologiczne, starzenie się komórki, przekrwienie i zastój krwi, obrzęk, krwotok, hemostaza i zakrzepica, zatorowość, zawał, wstrząs 1. Zanik brunatny mięśnia sercowego (atrophia fusca myocardii) 2. Przerost mięśnia sercowego (hypertrophia musculi cordis) 3. Rozrost gruczołowy błony śluzowej trzonu macicy (hyperplasia glandularis endometrii) 4. Obrzmienie/zwyrodnienie miąższowe wątroby (degeneratio parenchymatosa hepatis) 5. Nadmierne rogowacenie naskórka (hyperkeratosis epidermis) 6. Ciałko białawe jajnika (corpus albicans ovarii) , , 085a, 085c, 085d

2 7. Martwica rozpływna (necrosis colliquativa; na przykładzie rozmiękania mózgu [encephalomalatio cerebri]) 8. Martwica skrzepowa (necrosis coagulativa; na przykładzie: gruźlicy płuc i wątroby [tuberculosis pulmonum et hepatis]) Ognisko krwotoczne w mózgu 127, 133 (focus haemorrhagicum cerebri) 10. Hemosyderoza ciałka białawego jajnika żelazo (haemosisderosis corporis albicantis ovarii) 11. Przekrwienie bierne wątroby 155 (hyperaemia passiva hepatis) 12. Przewlekły zastój żylny w płucach 153, 157 (venostasis chronica pulmonum) 13. Zawał blady nerki 059 (infarctus pallidus renis) 14. Zawał krwotoczny jelita 160 (infarctus haemorrhagicus intestini) 15. Skrzeplina przyścienna 097, 193 (thrombosis parietalis) 16. Rekanalizacja skrzepliny 233 (thrombosis recanalisatus) 17. Obrzęk płuc 062/ Zapalenie ostre i przewlekłe. Lek. Natalia Skoczylas-Makowska/ lek. Izabela Neska- Długosz (Zap) Ogólny zarys zapaleń i naprawy tkanek Czynniki wywołujące zapalenie ostre i przewlekłe Rozpoznawanie drobnoustrojów, komórek martwiczych i ciał obcych Zmiany naczyniowe Procesy komórkowe: rekrutacja i aktywacja leukocytów Uszkodzenie tkanek związane z zapaleniem Następstwa ostrego zapalenia Zapalenie przewlekłe-komórki i mediatory zapalenia przewlekłego Zapalenie ziarniniakowe Ogólnoustrojowe następstwa zapaleń Zmiany morfologiczne w kile i gruźlicy Morfologiczny podział zapaleń Chemiczne mediatory i regulatory zapalenia-mediatory pochodzenia komórkowego i osoczowego 1. Histiocytoza zatok węzła chłonnego 188 (histiocytosis lymphonoduli) 2. Lymphonodulitis reactiva Zwyrodnienie włóknikowate (degeneratio fibrinoidea; na przykładzie przewlekłego wrzodu trawiennego żołądka [ulcus chronicum pepticum ventriculi]) Ropień płuca (abscessus pulmonis) 5. Zapalenie wyrostka robaczkowego (appendicitis; typy: ostre surowicze [acuta serosa] z rozplemem grudek chłonnych [follicularis], ropne [purulenta], ropowicze [phlegmonosa], zgorzelinowe [gangrenosa], zamykające [obliterativa]) , 027, 266, 268

3 6. Ropne zapalenie opon mózgowych (meningitis purulenta) 7. Gruźlica prosówkowa płuc (tuberculosis miliaris pulmonis) 8. Gruźlica nadnerczy (tuberculosis glandulae suprarenalis) 9. Gruźlicze zapalenie opon mózgowych (meningitis tuberculosa) 10. Sarkoidoza węzłów chłonnych (sarcoidosis lymphonoduli) 11. Trąd (lepra) 12. Ziarnina zapalna, reakcja na ciało obce (granulatio, granuloma) 13. Bliznowacenie po zawale mięśnia sercowego Cicatrisatio post infarctum myocardii) Choroby układu odpornościowego. Lek. med. Jakub Jóźwicki/ lek. Natalia Skoczylas- Makowska (AUT) Prawidłowa odpowiedź immunologiczna Komórki i tkanki układu immunologicznego Aktywacja i odpowiedzi adaptacyjne układu immunologicznego Reakcje nadwrażliwości Choroby autoimmunologiczne Odrzucanie przeszczepów Zespoły niedoborów odporności Amyloidoza 1. Skrobawica nerek (amyloidosis renis) 2. Guzek reumatoidalny (nodulus rheumathoideus) 3. Reumatoidalne zapalenie stawów (ang. rheumatoid artritis) 4. Guzkowe zapalenie tętnic (polyarteritis nodosa) 5. Twardzina skóry (scleroderma localisata) 6. Toczeń trzewny zmiany nerkowe (lupus erythematosus) amyloid , 196 Włókna sprężyste 033, PAS

4 5. Nowotwory. Dr n. med. Ewa Domanowska (NOW) Kliniczno-morfologiczna charakterystyka nowotworów łagodnych i złośliwych. Zmiany i stany przedrakowe. Metaplazja. Dysplazja. Rak in situ. Pojecie mikroinwazji i raka wczesnego. Kacheksja i zespoły rzekomonowotworowe. Grading i stading. Markery nowotworowe. Zaburzenia różnicowania i dojrzewania tkanek. Neoplazja śródnabłonkowa. Łagodne nowotwory nabłonkowe. Nowotwory złośliwe i miejscowo złośliwe. Epidemiologia i diagnostyka nowotworów. Kliniczne cechy nowotworów. 1. Rogowacenie starcze naskórka (keratosis senilis) 2. Rogowacenie białe pochwy (lichen sclerosus; poprzednio: kraurosis) 3. Zmiany włóknisto-torbielowate sutka [także: łagodna dysplazja sutka] (mastopathia fibroso-cystica; dysplasia benigna mammae) 4. Brodawka łojtokowa skóry (verruca seborrhoica) 5. Wywinięcie nabłonka cylindrycznego na część pochwową szyjki macicy [poprzednio: nadżerka gruczołowa części pochwowej szyjki macicy] (ectropion) 6. Wewnątrznabłonkowe nowotworzenie (neoplazja) szyjki macicy [ poprzednio: nadżerka gruczołowa z dysplazją] (neoplasia intraepithelialis cervicalis; ang. CIN cervical intraepithelial neoplasia) CIN I/ LSIL 7. Wewnątrznabłonkowe nowotworzenie (neolazja) szyjki macicy [poprzednio: rak przedinwazyjny szyjki macicy] CIN III/HSIL 8. Choroba Bowena naskórka (morbus Boweni) 9. Rak podstawnokomórkowy skóry (carcinoma basocellulare cutis) 10. Rak kolczystokomórkowy skóry (carcinoma planoepitheliale/ carcinoma sinocellulare cutis) 11. Rak pęcherza moczowego (carcinoma urotheliale) 12. Rak gruczołowy jelita grubego (adenocarcinoma coli) 13. Tłuszczak (lipoma) 14. Tłuszczakomięsak (liposarcoma) 15. Gwiaździak (astrocytoma) 16. Gąbczak wielopostaciowy (glioblastoma multiforme) 17. Maziówczak złośliwy przerzut do płuc (sarcoma synoviale) , , ,

5 II TYDZIEŃ 1. Patologia układu sercowo naczyniowego. lek. med. Natalia Skoczylas-Makowska (SN) Naczynia krwionośne: Wrodzone zaburzenia rozwojowe Choroba nadciśnieniowa naczyń Stwardnienie ścian tętnic Miażdżyca Tętniaki i rozwarstwienia Zapalenia naczyń Choroby związane z nadmierną reaktywnością naczyń Żylaki kończyn Zakrzepowe zapalenie żył i zakrzepica żylna Nowotwory i zmiany nowotworopodobne naczyń-klasyfikacja, charakterystyka ogólna, poszerzenia naczyń, naczyniaki Serce: Niewydolność serca Choroba niedokrwienna serca Zaburzenia rytmu serca Choroba nadciśnieniowa serca Serce w chorobie reumatycznej Infekcyjne zapalenie wsierdzia Nieinfekcyjne zapalenie wsierdzia Serce w zespole rakowiaka Zapalenie mięsnia sercowego Choroby osierdzia Śluzak serca 1. Stwardnienie tętniczek (arterioclerosis centralis) 2. Stwardnienie tętnic nerkowych (renes arteriosclerotici) 3. Zawał mięśnia sercowego (infractus myocardii) 4. Bliznowacenie po zawale mięśnia sercowego (cicatrisatio postinfractosa myocardii) 5. Zapalenie wsierdzia zastawek serca (endocarditis valvularis) 6. Włóknikowe zapalenie osierdzia (pericarditis fibrinoidea) 7. Ostre zapalenie mięśnia sercowego (myocarditis acuta) 8. Żylaki odbytu (varices haemorrhoidales ani) 9. Naczyniak krwionośny (haemangioma) 128, 131, PAS ,

6 2. Choroby dzieci. Dr n. med. Łukasz Szylberg. (DZ) Zespół niewydolności oddechowej noworodków Martwicze zapalenie jelit Zespół nagłej śmierci niemowlęcia Nowotwory wieku dziecięcego Obrzęk uogólniony płodu Wady rozwojowe Guz Wilmsa Nerwiak zarodkowy Siatkówczak Mięśniakomięsak prążkowanokomórkowy Mięsak Ewinga oraz PNET 1. Niedorozwój jąder (hypoplasia testis) 2. Zespół błon szklistych noworodka (membranae hyalinae pulmonum) 3. Czaszkogardlak (craniopharyngeoma) 4. Siatkówczak złośliwy zarodkowy (retinoblastoma) Patologia układu oddechowego część I. Lek. Izabela Neska-Długosz (OI) Zapalenia płuc: etiologia, patogeneza, podział, patomorfologia. Choroby naczyń płucnych. Obrzęk hemodynamiczny płuc. Przewlekłe obturacyjne i restrykcyjne choroby płuc. Rozstrzenie oskrzeli. Pylice organiczne i nieorganiczne Zmiany w opłucnej Patogeneza i patomorfologia tzw. serca płucnego 1. Zatorowość tętnic płucnych (embolia thrombotica ramorum arteriae pulmonalis) 2. Zawał krwotoczny płuca (infarctus haemorrhagicus pulmonis) 3. Płatowe zapalenie płuc (pneumonia lobaris) 4. Ropne odoskrzelowe zapalenie płuc (bronchopneumonia) 5. Przewlekłe zapalenie oskrzeli (bronchitis chronica) 6. Zapalenie grzybicze płuc (pneumonia mycotica) 7. Guz mieszany ślinianki [także gruczolak wielopostaciowy] (tumor mixtus; edenoma pleomorphum) ,

7 8. Pylice płuc (pneumoconioses) Patologia układu oddechowego II. Lek. med. Izabela Neska-Długosz. (OII) Zagadnienia do przygotowana: Histoklinika raka płuca. Histoklinika raka krtani. Rak nosogardła. Stany przednowotworowe i nowotwory układu oddechowego z uwzględnieniem histokliniki tchawicy, krtani, oskrzeli. 1. Rak płaskonabłonkowy płuca (carcinoma planoepitheliale pulmonis) 2. Gruczolakorak płuca (adenocarcinoma pulmonis) 3. Rak drobnokomórkowy płuca (carcinoma microcellulare pulmonis) 4. Rak płaskonabłonkowy krtani (carcinoma planoepitheliale laryngis) 5. Rakowiak oskrzela i wyrostka robaczkowego (carcinoidum bronchit et appendicis) (barw.chromograniną A) , Hemopatologia. Lek. med. Natalia Skoczylas-Makowska. (CH) Nienowotworowe choroby układu białokrwinkowego- leukocytozy odczynowe, odczynowe zapalenie węzłów chłonnych Rozrosty nowotworowe krwinek białych-klasyfikacja, charakterystyka ogólna Nowotwory limfoidalne- klasyfikacja, charakterystyka ogólna Pojęcie białaczka i chłoniak Ostre chłoniaki i białaczki limfoblastyczne Przewlekłe białaczka limfatyczna i chłoniak z małych limfocytów Chłoniaki grudkowe Chłoniaki rozlane zduąych komórek B Chłoniak Burkitta Szpiczak mnogi i inne rozrosty plazmatycznokomórkowe Chłoniak Hodgkina Ziarniniak grzybiasty i zespół Sezaryego Ostra białaczka mieloblastyczna Przewlekła białaczka szpikowa Powiększenie śledziony Rozsiane wykrzepianie wewnątrznaczyniowe 1. Ostra białaczka szpikowa nacieki w wątrobie (ang. acute myelogenous leukemia; AML) 2. Chłoniak złośliwy (lymphoma malignum) 3. Ziarnica złośliwa LD type [poprzednio: lymphogranulomatosis maligna] ( ang. Hodgkin lymphoma, lymphocyte depletion type) , Ziarnica złośliwa MC type

8 (ang. Hodgkin lymphoma, mixed cellularity type) 5. Ziarnica złośliwa NS type Ang. Hodgkin lymphoma, nodular sclerosis type) 6. Szpiczak mnogi (myeloma multiplex) 7. Szpiczak plazmatyczno komórkowy (guz żebra) (plasmocytoma; plasma cel myeloma) 7. Zespół wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (microangipatia thrombotica, ang. DIC) Po 2 tygodniu bloku: KOLOKWIUM (zakres ćwiczeń 1-10 oraz wykłady 1 i 2)

ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO.

ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO. ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO. I TYDZIEO 1. Poniedziałek: Wprowadzenie do patomorfologii + sekcje. (Wpr) dr n. med. Łukasz Szylberg Zagadnienia:

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD ZAJĘĆ DLA II ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO Z PRZEDMIOTU PATOMORFOLOGIA (Moduł PATOLOGIA) semestr 2 rok akademicki 2018/2019

ROZKŁAD ZAJĘĆ DLA II ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO Z PRZEDMIOTU PATOMORFOLOGIA (Moduł PATOLOGIA) semestr 2 rok akademicki 2018/2019 ROZKŁAD ZAJĘĆ DLA II ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO Z PRZEDMIOTU PATOMORFOLOGIA (Moduł PATOLOGIA) semestr 2 rok akademicki 2018/2019 Realizacja 15 tygodni 1h 30 min seminarium + 2h 15 min. Ćwiczeń (grupy 6

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO.

ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO. ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO. I TYDZIEŃ 1. Wprowadzenie do patomorfologii + sekcje. (Wpr) dr n. med. Ewa Domanowska Zagadnienia: Zasady

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii

Bardziej szczegółowo

Zakres wiedzy z patomorfologii dla studentów III roku Oddziału Stomatologii

Zakres wiedzy z patomorfologii dla studentów III roku Oddziału Stomatologii www.patomorfologia.lublin.pl Zakres wiedzy z patomorfologii dla studentów III roku Oddziału Stomatologii Student powinien znać następujące zagadnienia z zakresu patomorfologii oraz terminologię medyczną

Bardziej szczegółowo

I II III IV V VI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12. 170, w tym: 46 - wykłady, 40 - seminaria, 84 ćwiczenia, 0 fakultety

I II III IV V VI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12. 170, w tym: 46 - wykłady, 40 - seminaria, 84 ćwiczenia, 0 fakultety Nazwa przedmiotu/modułu Wydział Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Forma studiów Język przedmiotu Patomorfologia Wydział Lekarski I Kierunek lekarski Jednolite studia magisterskie Stacjonarne, 6-letnie

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii

Bardziej szczegółowo

II rok Wydz. Lekarski z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim 2014/2015 NOWY PROGRAM ZABURZENIA W KRĄŻENIU - 1 ZABURZENIA W KRĄŻENIU - 2

II rok Wydz. Lekarski z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim 2014/2015 NOWY PROGRAM ZABURZENIA W KRĄŻENIU - 1 ZABURZENIA W KRĄŻENIU - 2 1. Krwotok 2. Skrzep 3. Zakrzep 4. Zastój 5. Obrzęk Seminarium: Mechanizmy i przyczyny powstawania zakrzepów. Patogeneza powstawania obrzęków. 1. Zator 2. Zawał Seminarium: Źródła materiału zatorowego

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patomorfologii

Bardziej szczegółowo

PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2017/18. Terminy kolokwiów oraz egzaminów do ustalenia w porozumieniu ze Starostą roku.

PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2017/18. Terminy kolokwiów oraz egzaminów do ustalenia w porozumieniu ze Starostą roku. PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2017/18 Uwagi ogólne dla Studentów Na ćwiczenia i zajęcia sekcyjne nie ma potrzeby przychodzenia w fartuchach lekarskich (na sekcje można przynieść

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z patologii

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii

PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii Katedra i Zakład Patomorfologii WUM ul. Pawińskiego 7, 02-106 Warszawa tel. 22 599 16 70; fax 22 599 16 71 e-mail: patomorfologia@wum.edu.pl CATHEDRA ANATOMIAE PATHOLOGICAE PRZEWODNIK dydaktyczny z Patomorfologii

Bardziej szczegółowo

PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2018/19

PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2018/19 PATOMORFOLOGIA II ROK WYDZIAŁ LEKARSKI ĆWICZENIA i SEKCJE 2018/19 Uwagi ogólne dla Studentów Na ćwiczenia i zajęcia sekcyjne nie należy ubierać fartuchów lekarskich (na sekcje można przynieść własną ale

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA

TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII FIZJOTERAPIA 2017-2018 Prof. dr hab. med. Jolanta Jaworek Środa 14.00-16.30 WYKŁAD NR 1-25.X.2017 1. Niewydolność krążenia pochodzenia sercowego: definicja, epidemiologia,

Bardziej szczegółowo

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Nazwa modułu: Patologia komórki Rok akademicki: 2015/2016 Kod: JFM-1-502-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Medyczna Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia

Bardziej szczegółowo

Patologia - opis przedmiotu

Patologia - opis przedmiotu Patologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Patologia Kod przedmiotu 12.0-WP-PielP-PATO-Sk-S14_pNadGenOYUQZ Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Pielęgniarstwo Profil praktyczny

Bardziej szczegółowo

TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO

TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO TEMATYKA WYKŁADÓW Z PATOLOGII PIELĘGNIARSTWO 2016-2017 WYKŁAD NR 1 6. X. 2016 I Wprowadzenie do patofizjologii 1. Pojęcia: zdrowie, choroba, etiologia, patogeneza, symptomatologia 2. Etapy i klasyfikacja

Bardziej szczegółowo

Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne

Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne Środa 15.45-17.15, ul. Medyczna 9, sala A Data Temat: Prowadzący: 05.10.16 Omówienie

Bardziej szczegółowo

Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne

Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja studia stacjonarne Rok akademicki 2017/2018 - Semestr V Środa 15:45 17:15 ul. Medyczna 9, sala A

Bardziej szczegółowo

Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja. Rok akademicki 2018/ Semestr V

Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja. Rok akademicki 2018/ Semestr V Harmonogram wykładów z patofizjologii dla Studentów III roku Wydziału Farmaceutycznego kierunku Farmacja Rok akademicki 2018/2019 - Semestr V Środa 16:15 17:45 ul. Medyczna 9, sala A Data Temat: Prowadzący:

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku Nowotwory złośliwe u dzieci w 2006 roku Joanna Didkowska, Urszula Wojciechowska, Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii Instytut, Warszawa Krajowy Rejestr Nowotworów Niniejsze opracowanie

Bardziej szczegółowo

Terapie komórkami macierzystymi

Terapie komórkami macierzystymi Terapie komórkami macierzystymi Krwiotwórcze komórki macierzyste wykorzystuje się przeszczepiając je pacjentowi. Takie komórki odbudowują zniszczone tkanki (w białaczkach jest to nieprawidłowy szpik kostny)

Bardziej szczegółowo

EPIRUBICINUM. Załącznik C.23. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz.

EPIRUBICINUM. Załącznik C.23. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz. 66 Załącznik C.23. EPIRUBICINUM 1 EPIRUBICINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 EPIRUBICINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

Zmiany wsteczne i postępowe

Zmiany wsteczne i postępowe Zmiany wsteczne i postępowe Zmiany wsteczne (metamorphoses regressivae, regressive changes) Zanik (atrophia, atrophy) Zwyrodnienie (degeneratio, degeneration) Martwica (necrosis) Zanik (atrophia, atrophy)

Bardziej szczegółowo

Oddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju

Oddział Chorób Wewnętrznych - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju Nazwa świadczenia A26 zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym A31 choroby nerwów obwodowych A32 choroby mięśni A33 zaburzenia równowagi A34c guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni A34d guzy

Bardziej szczegółowo

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz. 42 Załącznik C.28. GEMCYTABINUM 1 GEMCYTABINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 GEMCYTABINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko)

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA.... (imię i nazwisko) UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU SYLABUS - CHIRURGIA... (imię i nazwisko) III rok (semestr 5/6) wykłady seminaria ćwiczenia I Klinika Chirurgii Ogólnej i Endokrynologicznej II Klinika Chirurgii Ogólnej

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

wprowadzenie regulamin i zasady plan zajęć uwagi

wprowadzenie regulamin i zasady plan zajęć uwagi Patomorfologia wykład 1 Regulamin dydaktyczny Patomorfologia wykład 1 prof. dr hab. n. med. Andrzej Marszałek wprowadzenie regulamin i zasady plan zajęć uwagi Wprowadzenie do patomorfologii. Patomorfologia

Bardziej szczegółowo

Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61

Spis tre 1. Podstawy immunologii 11 2. Mechanizmy immunopatologiczne 61 Spis treści Przedmowa do wydania polskiego 6 Przedmowa do wydania pierwszego oryginalnego 6 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego 7 Przedmowa do wydania drugiego oryginalnego zmienionego i uaktualnionego

Bardziej szczegółowo

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz. 71 Załącznik C.28. GEMCYTABINUM 1 GEMCYTABINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 GEMCYTABINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU/SYLABUS

KARTA PRZEDMIOTU/SYLABUS KARTA PRZEDMIOTU/SYLABUS Wydział Kierunek studiów Jednostka organizacyjna prowadząca kierunek Poziom kształcenia Forma studiów Profil kształcenia Jednostka organizacyjna prowadząca przedmiot Moduł / Przedmiot

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 7. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. I: Przekrwienie, jego przyczyny i następstwa.

Ćwiczenie 7. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. I: Przekrwienie, jego przyczyny i następstwa. Ćwiczenie 7. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. I: Przekrwienie, jego przyczyny i następstwa. 1. Hyperaemia passiva s. venosa hepatis recens (3) - barwienie hematoksyliną i eozyną. Wycinek z wątroby mężczyzny lat

Bardziej szczegółowo

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY

WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY WYKAZ ŚWIADCZEŃ W POSZCZEGÓLNYCH KOMÓRKACH ORGANIZACYJNYCH SZPITALA ODDZIAŁ WEWNĘTRZNO - KARDIOLOGICZNY Kod usługi Nazwa usługi A26 ZABIEGI ZWALCZAJĄCE BÓL 1NA UKŁADZIE 5.51.01.0001026 WSPÓŁCZULNYM 5.51.01.0001031

Bardziej szczegółowo

Anatomia patologiczna Giełda na Chałubińskiego

Anatomia patologiczna Giełda na Chałubińskiego Anatomia patologiczna Giełda na Chałubińskiego PYKAŁO 1. definicje: zawał, krwiak 2. skrobiawica wtórna 3. martwica 4. carcinoma in situ 5. rak kolczystokomórkowy 6. pancreatitis 7. dur brzuszny, błonica

Bardziej szczegółowo

- w przypadku leczenia onkologicznego Małe zabiegi klatki piersiowej X konieczność spełnienia warunków określonych w zał.

- w przypadku leczenia onkologicznego Małe zabiegi klatki piersiowej X konieczność spełnienia warunków określonych w zał. Katalog grup Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 81/2014/DSOZ Załącznik nr 1a do zarządzenia Nr 89/2013/DSOZ produktu Nazwa Uwagi A31 5.51.01.0001031 Choroby nerwów obwodowych A32 5.51.01.0001032 Choroby

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PATOMORFOLOGII DLA III I IV ROKU WYDZIA U LEKARSKIEGO

PROGRAM NAUCZANIA PATOMORFOLOGII DLA III I IV ROKU WYDZIA U LEKARSKIEGO PROGRAM NAUCZANIA PATOMORFOLOGII DLA III I IV ROKU WYDZIA U LEKARSKIEGO Zajêcia odbywaj¹ siê w Zak³adzie Patomorfologii PAM SPSK-1 w formie wyk³adów, seminariów i æwiczeñ. Cele kszta³cenia Celem nauczania

Bardziej szczegółowo

PATOFIZJOLOGIA ZWIERZĄT

PATOFIZJOLOGIA ZWIERZĄT PATOFIZJOLOGIA ZWIERZĄT Rok akademicki 2016/2017 Wykłady z przedmiotu Patofizjologia Zwierząt odbywać się będą w poniedziałki i środy o godzinie 8.30 w Audytorium Kliniki Małych Zwierząt Pierwszy wykład

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku Nowotwory złośliwe u dzieci w 2005 roku Urszula Wojciechowska, Joanna Didkowska Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Centrum Onkologii - Instytut, Warszawa Krajowy Rejestr Nowotworów Niniejsze

Bardziej szczegółowo

THIOTEPUM. Załącznik C.55. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1382 Poz.

THIOTEPUM. Załącznik C.55. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1382 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1382 Poz. 71 Załącznik C.55. THIOTEPUM 1. THIOTEPUM C38 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY SERCA, ŚRÓDPIERSIA I OPŁUCNEJ 2. THIOTEPUM C38.0 SERCE 3. THIOTEPUM C38.1 SRÓDPIERSIE PRZEDNIE

Bardziej szczegółowo

Oddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju

Oddział Pediatryczny - ARION Szpitale sp. z o.o. Zespół Opieki Zdrowotnej w Biłgoraju Nazwa świadczenia A59 bóle głowy A87b inne choroby układu nerwowego < 18 r.ż. C56 poważne choroby gardła, uszu i nosa C57 inne choroby gardła, uszu i nosa C56b poważne choroby gardła, uszu i nosa < 18

Bardziej szczegółowo

ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO (2 część)

ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO (2 część) ROZKŁAD ZAJEĆ Z PATOMORFOLOGII WRAZ Z WYKAZEM PREPARATÓW BLOK NA III ROKU KIERUNKU LEKARSKIEGO (2 część) III i IV TYDZIEŃ 1. Patologia wątroby, dróg żółciowych i trzustki. Dr n. med. Ewa Domanowska. (WT)

Bardziej szczegółowo

KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA

KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny / Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny)

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2011

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2011 LUBUSKIE BIURO REJESTRACJI NOWOTWORÓW W GORZOWIE WLKP. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2011 GORZÓW WLKP. 2014 ISSN 1897-6352 Wydawca: Lubuskie Biuro Rejestracji Nowotworów w Gorzowie Wlkp.

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

CYTARABINUM. Zał cznik C.14. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

CYTARABINUM. Zał cznik C.14. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Zał cznik C.14. CYTARABINUM Lp 1 CYTARABINUM C69 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY OKA 2 CYTARABINUM C69.0 SPOJÓWKA 3 CYTARABINUM C69.1 ROGÓWKA 4 CYTARABINUM C69.2 SIATKÓWKA 5 CYTARABINUM C69.3 NACZYNIÓWKA 6 CYTARABINUM

Bardziej szczegółowo

Dziennik Ustaw 151 Poz. 1413

Dziennik Ustaw 151 Poz. 1413 Dziennik Ustaw 151 Poz. 1413 Załącznik nr 6 WYKAZ SUBSTANCJI CZYNNYCH ZAWARTYCH W LEKACH SPROWADZANYCH Z ZAGRANICY NA WARUNKACH I W TRYBIE OKREŚLONYM W ART. 4 USTAWY Z DNIA 6 WRZEŚNIA 2001 R. PRAWO FARMACEUTYCZNE

Bardziej szczegółowo

Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne

Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne Ewa Osuch-Wójcikiewicz Nowotwory rejonu głowy i szyi trudności diagnostyczne Katedra i Klinika Otolaryngologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: Prof. dr hab. n. med. K. Niemczyk Konferencja

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2009

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2009 WOJEWÓDZKA PORADNIA ONKOLOGICZNA W GORZOWIE WLKP. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2009 GORZÓW WLKP. 2011 ISSN 1896-8090 Wydawca: Lubuski Rejestr Nowotworów Złośliwych w Gorzowie Wlkp. Lubuski

Bardziej szczegółowo

KARTA PRZEDMIOTU OPIS

KARTA PRZEDMIOTU OPIS CECHA PRZEDMIOTU KARTA PRZEDMIOTU OPIS INFORMACJE OGÓLNE O PRZEDMIODCIE Nazwa przedmiotu PATOLOGIA Poziom realizacji Studia pierwszego stopnia stacjonarne przedmiotu Jednostka realizująca Instytut Nauk

Bardziej szczegółowo

Tomasz Mierzwa, Wiesława Windorbska, Beata Turczyn, Romana Jańczak

Tomasz Mierzwa, Wiesława Windorbska, Beata Turczyn, Romana Jańczak Tomasz Mierzwa, Wiesława Windorbska, Beata Turczyn, Romana Jańczak Bydgoszcz, 2012 ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO POMORSKIM W 2010 ROKU Centrum Onkologii im. prof.

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II

Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Dr n. med. Anna Prokop-Staszecka Dyrektor Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II Przewodnicząca Komisji Ekologii i Ochrony Powietrza Rady Miasta Krakowa Schorzenia dolnych dróg oddechowych

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2003 roku

Nowotwory złośliwe u dzieci w 2003 roku Nowotwory złośliwe u dzieci w 2003 roku Urszula Wojciechowska Joanna Didkowska Zakład Epidemiologii i Prewencji Nowotworów Centrum Onkologii - Instytut, Warszawa Niniejsze opracowanie zawiera dane dotyczące

Bardziej szczegółowo

LUBUSKIE BIURO REJESTRACJI NOWOTWORÓW W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM. Nowotwory złośliwe w województwie lubuskim rok 2012

LUBUSKIE BIURO REJESTRACJI NOWOTWORÓW W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM. Nowotwory złośliwe w województwie lubuskim rok 2012 LUBUSKIE BIURO REJESTRACJI NOWOTWORÓW W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM Nowotwory złośliwe w województwie lubuskim rok 2012 Gorzów Wielkopolski 2015 ISSN 1897-6352 Wydawca: Lubuskie Biuro Rejestracji Nowotworów

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2008

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2008 WOJEWÓDZKA PORADNIA ONKOLOGICZNA W GORZOWIE WLKP. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2008 GORZÓW WLKP. 2010 ISSN 1896-8090 Wydawca: Lubuski Rejestr Nowotworów Złośliwych w Gorzowie Wlkp. Lubuski

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 2. Nazwa substancji czynnej oraz, jeżeli dotyczy droga podania lub dawka. Kod ICD-10. Lp. Nazwa ICD-10

Załącznik nr 2. Nazwa substancji czynnej oraz, jeżeli dotyczy droga podania lub dawka. Kod ICD-10. Lp. Nazwa ICD-10 Załącznik nr 2 WYKAZ SUBSTANCJI CZYNNYCH ZAWARTYCH W LEKACH SPROWADZANYCH Z ZAGRANICY NA WARUNKACH I W TRYBIE OKREŚLONYCH W ART. 4 USTAWY Z DNIA 6 WRZEŚNIA 2001 R. PRAWO FARMACEUTYCZNE (DZ. U. Z 2008 R.

Bardziej szczegółowo

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301.

Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Cena Oczekiwana 03.0000.301. Ceny oczekiwane w rodzaju: leczenie szpitalne - programy zdrowotne (lekowe) obowiązujące od 01.07.2012 r. Kod Zakresu Nazwa Zakresu Cena Oczekiwana 03.0000.301.02 PROGRAM LECZENIA PRZEWLEKŁEGO WZW TYPU

Bardziej szczegółowo

Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka

Rak Płuca Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Rak Płuca 2014 Epidemiologia i Czynniki Ryzyka Dariusz M. Kowalski Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej Centrum Onkologii Instytut w Warszawie Warszawa, 16. 09. 2014 EPIDEMIOLOGIA Epidemiologia

Bardziej szczegółowo

Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe

Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013. I. Osoby dorosłe Dz. U. z 2013 poz. 1347 Brzmienie od 5 grudnia 2013 Załącznik nr 1 WYKAZ NIEULECZALNYCH, POSTĘPUJĄCYCH, OGRANICZAJĄCYCH ŻYCIE CHORÓB NOWOTWOROWYCH INIENOWOTWOROWYCH, W KTÓRYCH SĄ UDZIELANE ŚWIADCZENIA

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Sylabus Przedmiotu. Patomorfologia

Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Sylabus Przedmiotu. Patomorfologia Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Sylabus Przedmiotu Patomorfologia Wydział Kierunek Specjalność Kod przedmiotu Wydział Lekarski I Lekarski - Lek/S/J/3/55 1. INFORMACJE OGÓLNE

Bardziej szczegółowo

KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA

KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny /2 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny)

Bardziej szczegółowo

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia.

Rodzaje autoprzeciwciał, sposoby ich wykrywania, znaczenie w ustaleniu diagnozy i monitorowaniu. Objawy związane z mechanizmami uszkodzenia. Zakres zagadnień do poszczególnych tematów zajęć I Choroby układowe tkanki łącznej 1. Toczeń rumieniowaty układowy 2. Reumatoidalne zapalenie stawów 3. Twardzina układowa 4. Zapalenie wielomięśniowe/zapalenie

Bardziej szczegółowo

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4. Spis Autorów Wstęp Spis treści Spis Autorów Wstęp ROZDZIAŁ 1 Metabolizm w chirurgii 1.1. Informacje wstępne...1 1.2. Podział ustroju...1 1.3. Prawa równowagi wodno-elektrolitowej i kwasowo-zasadowej...2 1.4. Skład elektrolitowy

Bardziej szczegółowo

ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2013 ROKU

ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2013 ROKU Tomasz Mierzwa, Beata Turczyn, Romana Jańczak, Halina Renz ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2013 ROKU NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PIERSI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM

Bardziej szczegółowo

Karta Opisu Przedmiotu

Karta Opisu Przedmiotu Politechnika Opolska Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Kierunek studiów Profil kształcenia Poziom studiów Specjalność Forma studiów Semestr studiów Nazwa przedmiotu Fizjoterapia Praktyczny Studia

Bardziej szczegółowo

Karta Opisu Przedmiotu

Karta Opisu Przedmiotu Politechnika Opolska Wydział Wychowania Fizycznego i Fizjoterapii Kierunek studiów Profil kształcenia Poziom studiów Specjalność Forma studiów Semestr studiów Nazwa przedmiotu Subject Title Clinical physiotherapy

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2010

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2010 LUBUSKIE BIURO REJESTRACJI NOWOTWORÓW W GORZOWIE WLKP. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2010 GORZÓW WLKP. 2013 ISSN 1897-6352 Wydawca: Lubuskie Biuro Rejestracji Nowotworów w Gorzowie Wlkp.

Bardziej szczegółowo

ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2011 ROKU

ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2011 ROKU Tomasz Mierzwa, Beata Turczyn, Romana Jańczak ZACHOROWANIA I ZGONY NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM W 2011 ROKU NOWOTWORY ZŁOŚLIWE GŁOWY I SZYI W WOJEWÓDZTWIE KUJAWSKO-POMORSKIM

Bardziej szczegółowo

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2017/2018

STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2017/2018 STANDARDOWY SYLABUS PRZEDMIOTU na rok akademicki 2017/2018 Opis przedmiotu kształcenia - Program nauczania Nazwa przedmiotu: Propedeutyka Chorób Wewnętrznych Kod modułu: (od A do G) E Wydział: Kierunek

Bardziej szczegółowo

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA Klinice lub Oddziale Chorób Wewnętrznych. Obowiązkowy Opiekun praktyk dla III roku

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA Klinice lub Oddziale Chorób Wewnętrznych. Obowiązkowy Opiekun praktyk dla III roku SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Choroby wewnętrzne P-ChW/P Wydział (nazwa jednostki prowadzącej

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS)

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS) S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: PATOMORFOLOGIA Z PATOLOGIĄ JAMY USTNEJ Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów

Bardziej szczegółowo

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS)

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Lekarsko stomatologiczny (WLS) S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: PATOMORFOLOGIA Z PATOLOGIĄ JAMY USTNEJ Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów

Bardziej szczegółowo

Patomorfologia. Czy warto palić? Palenie tytoniu czy wiemy że to szkodzi? Cechy wyróżniające palaczy ( ; ) Cechy wyróżniające palaczy ( ; )

Patomorfologia. Czy warto palić? Palenie tytoniu czy wiemy że to szkodzi? Cechy wyróżniające palaczy ( ; ) Cechy wyróżniające palaczy ( ; ) Patomorfologia wykład 8 patomorfologia wybranych chorób środowiskowych prof. dr hab. n. med. Andrzej Marszałek Palenie tytoniu czy wiemy że to szkodzi? Czy warto palić? Cechy wyróżniające palaczy ( ; )

Bardziej szczegółowo

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Lp. Kod Nazwa świadczenia Ryczałt roczny (punkty) Uwagi 1 2 3 4 5 1 5.08.08.0000001 Diagnostyka w programie leczenia przewlekłego WZW typu B lamiwudyną

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2015/2016 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Patomorfologia 2. NAZWA JEDNOSTKI

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY SKÓRY I STANY PRZEDRAKOWE STANY PRZEDRAKOWE STANY PRZEDRAKOWE. Są to zmiany skórne, na podłożu których mogą rozwijać się nowotwory złośliwe.

NOWOTWORY SKÓRY I STANY PRZEDRAKOWE STANY PRZEDRAKOWE STANY PRZEDRAKOWE. Są to zmiany skórne, na podłożu których mogą rozwijać się nowotwory złośliwe. NOWOTWORY SKÓRY I STANY PRZEDRAKOWE STANY PRZEDRAKOWE Są to zmiany skórne, na podłożu których mogą rozwijać się nowotwory złośliwe. STANY PRZEDRAKOWE Rogowacenie starcze (keratosis senilis), Rogowacenie

Bardziej szczegółowo

Organizacja zajęć: Program nauczania:

Organizacja zajęć: Program nauczania: Organizacja zajęć: Zajęcia z pediatrii obejmują wykłady, seminaria i ćwiczenia, które odbywają się na według planu dydaktycznego, ustalonego na początku roku akademickiego. Studenci zobowiązani są do uczestnictwa

Bardziej szczegółowo

chirurgia ogólna ortopedia i traumat narz Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi ruchu Choroby układu nerwowego X X

chirurgia ogólna ortopedia i traumat narz Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi ruchu Choroby układu nerwowego X X Choroby układu nerwowego Zabiegi wewnątrzczaszkowe z powodu poważnego urazu * 2 Zabiegi wewnątrzczaszkowe z powodu urazu * 3 Kompleksowe zabiegi wewnątrzczaszkowe * 4 Duże zabiegi wewnątrzczaszkowe * 5

Bardziej szczegółowo

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych

Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Katalog ryczałtów za diagnostykę w programach lekowych Lp. Kod Nazwa świadczenia Ryczałt roczny (punkty) Uwagi 1 2 3 4 5 1 5.08.08.0000001 Diagnostyka w programie leczenia przewlekłego WZW typu B lamiwudyną

Bardziej szczegółowo

MERCAPTOPURINUM. Załącznik C.40. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1365 Poz Lp.

MERCAPTOPURINUM. Załącznik C.40. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1365 Poz Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1365 Poz. 133 Załącznik C.40. MERCAPTOPURINUM 1. MERCAPTOPURINUM C81 CHOROBA HODGKINA 2. MERCAPTOPURINUM C81.0 PRZEWAGA LIMFOCYTÓW 3. MERCAPTOPURINUM C81.1 STWARDNIENIE

Bardziej szczegółowo

Poważne zachorowania

Poważne zachorowania Załącznik do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Nastepstw Nieszczęśliwych Wypadków SPECIALTYsolutions dla Dzieci, Młodzieży oraz Pracowników w Placówkach Oświatowych Poważne zachorowania Jeżeli u Osoby ubezpieczonej

Bardziej szczegółowo

Załącznik C.20. DOXORUBICINUM NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 916 Poz.

Załącznik C.20. DOXORUBICINUM NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 916 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 916 Poz. 23 Załącznik C.20. DOXORUBICINUM 1. DOXORUBICINUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2. DOXORUBICINUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3. DOXORUBICINUM C00.1

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2006

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2006 WOJEWÓDZKA PORADNIA ONKOLOGICZNA W GORZOWIE WLKP. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2006 GORZÓW WLKP. 2009 ISSN 1896-8090 Wydawca: Lubuski Rejestr Nowotworów Złośliwych w Gorzowie Wlkp. Druk:

Bardziej szczegółowo

KIERUNEK: LEKARSKI WYDZIAŁ NAUK MEDYCZNYCH

KIERUNEK: LEKARSKI WYDZIAŁ NAUK MEDYCZNYCH KIERUNEK: LEKARSKI Tematy ćwiczeń z PATOFIZJOLOGII rok akademicki 2012/2013 WYDZIAŁ NAUK MEDYCZNYCH Patofizjologia układu wydzielania wewnętrznego część I. 1. Przypomnienie wiadomości z fizjologii układu

Bardziej szczegółowo

Ogólne Warunki Ubezpieczenia

Ogólne Warunki Ubezpieczenia Diagnoza Nowotworu (F) Ogólne Warunki Ubezpieczenia Ubezpieczenie na wypadek zdiagnozowania nowotworu (F) Informacja dotycząca umowy dodatkowej Diagnoza Nowotworu (F) Informacje w zakresie Postanowienie

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY TKANEK MIĘKKICH ZASADY ROZPOZNAWANIA I LECZENIA

NOWOTWORY TKANEK MIĘKKICH ZASADY ROZPOZNAWANIA I LECZENIA NOWOTWORY TKANEK MIĘKKICH ZASADY ROZPOZNAWANIA I LECZENIA Nowotwory tkanek miękkich pochodzą z mezenchymy. Nie wywodzą się z komórek nabłonka! - tkanka łączna - tkanka tłuszczowa - mięśnie gładkie i poprzecznie

Bardziej szczegółowo

Dr n. med. Piotr Malinowski,

Dr n. med. Piotr Malinowski, Plan ćwiczeń z chirurgii naczyniowej IV rok kierunek lekarski 2012 5 dni po 6 godzin ( Ćwiczą 2 grupy 5-osobowe ) Osoba odpowiedzialna za realizację programu ćwiczeń Dr n. med. Piotr Malinowski, Dr n.

Bardziej szczegółowo

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI

KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI KURS PATOFIZJOLOGII WYDZIAŁ LEKARSKI CELE KSZTAŁCENIA Patologia ogólna łączy wiedzę z zakresu podstawowych nauk lekarskich. Stanowi pomost pomiędzy kształceniem przed klinicznym i klinicznym. Ułatwia zrozumienie

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 9. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. III: Zawał, obrzęk, wstrząs.

Ćwiczenie 9. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. III: Zawał, obrzęk, wstrząs. Ćwiczenie 9. ZABURZENIA W KRĄŻENIU cz. III: Zawał, obrzęk, wstrząs. 1. Infarctus aneamicus renis (7) zawał blady nerki (barwienie hematoksyliną i eozyną) Wycinek z nerki kobiety lat 38, zmarłej z powodu

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU OBOWIĄZKOWEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW III ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Patomorfologia 2. NAZWA JEDNOSTKI

Bardziej szczegółowo

SYLABUS. Katedra Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów

SYLABUS. Katedra Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów Poziom kształcenia Forma studiów SYLABUS Nazwa przedmiotu Podstawy fizjoterapii w chorobach wewnętrznych Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Instytut Fizjoterapii UR, Wydział Medyczny, Katedra Kod przedmiotu Studia Kierunek studiów

Bardziej szczegółowo

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2007

NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2007 WOJEWÓDZKA PORADNIA ONKOLOGICZNA W GORZOWIE WLKP. NOWOTWORY ZŁOŚLIWE W WOJEWÓDZTWIE LUBUSKIM ROK 2007 GORZÓW WLKP. 2009 ISSN 1896-8090 Wydawca: Lubuski Rejestr Nowotworów Złośliwych w Gorzowie Wlkp. Druk:

Bardziej szczegółowo

DANE ZA ROK 2015 ISSN

DANE ZA ROK 2015 ISSN ISSN 1896-6195 W DANE ZA ROK 2015 Wojewódzki Rejestr Nowotworów Złośliwych w Wojewódzkim Wielospecjalistycznym Centrum Onkologii I Traumatologii im. Mikołaja Kopernika w Łodzi ul. Pabianicka 62 http://wrn.kopernik.lodz.pl

Bardziej szczegółowo

Nowotwory złośliwe w województwie opolskim w 2016 roku. Kazimierz Drosik Urszula Wojciechowska Teresa Gebauer Danuta Owsiak

Nowotwory złośliwe w województwie opolskim w 2016 roku. Kazimierz Drosik Urszula Wojciechowska Teresa Gebauer Danuta Owsiak 2 Nowotwory złośliwe w województwie m w 216 roku azimierz Drosik Urszula Wojciechowska Teresa Gebauer Danuta Owsiak Opolskie Centrum Onkologii im. prof. Tadeusza oszarowskiego Opole 218 3 Podziękowania

Bardziej szczegółowo

LISTA ZAGADNIEŃ OMAWIANYCH PODCZAS ĆWICZEŃ W 2 SEMESTRZE

LISTA ZAGADNIEŃ OMAWIANYCH PODCZAS ĆWICZEŃ W 2 SEMESTRZE UWAGA W 2 semestrze odbywać się będą zajęcia sekcyjne w prosekturze Katedry Patomorfologii UJ CM (wejście po lewej stronie przedsionka sali wykładowej wyłącznie z osobą uprawnioną wyposażoną w elektroniczną

Bardziej szczegółowo