POWIATOWY URZĄD PRACY W KŁOBUCKU RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE KŁOBUCKIM W 8 ROKU ( II część raportu za 8 rok oparta o dane o uczniach szkół ponadgimnazjalnych z SIO MEN) CZĘŚĆ PROGNOSTYCZNA KŁOBUCK, sierpień 9
Na kształtowanie i obraz rynku pracy istotny wpływ mają struktura i profile kształcenia młodzieży. Duży napływ absolwentów w zawodach nadwyżkowych przyczynia się do natężenia bezrobocia oraz braku akomodacji popytu do podaży na pracę. Analiza kierunków kształcenia z uwzględnieniem zawodów deficytowych, zrównoważonych i nadwyżkowych jest źródłem informacji o procesie dostosowania edukacji do realiów rynku pracy. Informację o liczbie absolwentów według zawodów, którzy ukończyli szkołę w 8 roku oraz przewidywanej liczbie absolwentów według zawodów w roku 9, niezbędne do opracowania niniejszego raportu zostały przekazane przez System Informacji Oświatowej (SIO) MEN i wprowadzone do aplikacji komputerowej MZ w połowie sierpnia 9 r. Wyniki badań z SIO MEN zostały uzupełnione przez Powiatowy Urząd Pracy w Kłobucku o liczbę bezrobotnych absolwentów zarejestrowanych w w/w urzędzie w końcu 8 roku. Wyniki powyższych badań ukazują się na stronie -www.mz.praca.gov.pl, tablica.1 oraz tablica.. Dane zebrane przez SIO MEN i wygenerowane przez aplikację MZ obejmują łącznie 16 ankiet ze szkół ponadgimnazjalnych z terenu powiatu kłobuckiego, ale tylko 13 z tych ankiet zawiera informację o liczbie absolwentów za 8 rok oraz przewidywanej liczbie absolwentów na rok 9. Z tablic, wygenerowanych przez aplikację - po wprowadzeniu w/w ankiet wynika, iż w roku 8 szkoły ponadgimnazjalne zlokalizowane na terenie powiatu kłobuckiego ukończyło 659 osób, przy czym na koniec 8 r. roku w ewidencji osób bezrobotnych figurowało 18 osób spośród tej grupy, tj. 16, % bezrobotnych, którzy ukończyli szkoły ponadgimnazjalne w 8 r. Tabela 1. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia w powiecie kłobuckim w roku 8 Poziom wykształcenia Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 8 Bezrobotni absolwenci ze szkół powiatu kłobuckiego zarejestrowani w PUP w końcu roku 8 1 3 3 : w % Wykształcenie średnie ogólnokształcące 71* 39 1, Wykształcenie średnie zawodowe 5* 5 3,1 Wykształcenie zasadnicze zawodowe 163* 17 1, OGÓŁEM 659* 18 16, * źródłem informacji są badania w szkołach ponadgimnazjalnych przeprowadzone przez SOI MEN
Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia w powiecie kłobuckim w roku 8 uwidacznia znaczną przewagę wyboru przez młodych ludzi szkół średnich ogólnokształcących (71 osób), następnie średnich szkół zawodowych (5 osób), na ostatniej pozycji klasyfikowały się zasadnicze szkoły zawodowe (163 osoby). Przekładając jednak ten stan na rzeczywistość panującą na rynku pracy, największy procent bezrobotnych absolwentów w powiecie kłobuckim w stosunku do liczby uczniów, którzy ukończyli szkołę w 8 r., zarejestrowanych w PUP, stanowią osoby z wykształceniem średnim zawodowym (1,%), najmniejszy natomiast (1,%) to uczniowie szkół zawodowych. Stan taki paradoksalnie nie stwarza motywacji dla przyszłych absolwentów gimnazjów do podejmowania wysiłków co do kontynuacji nauki w szkołach średnich /w tym także średnich zawodowych/ tym bardziej, iż coraz popularniejsza staje się świadomość, że pracodawcy poszukują głównie potencjalnych kandydatów do pracy wyposażonych w konkretne umiejętności praktyczne i posiadających predyspozycje zawodowe. Należy zauważyć, iż zdobycie doświadczenia w wykonywaniu danego zawodu zależne jest od liczby godzin praktyk zawodowych, które zdecydowanie przeważają w szkołach zasadniczych zawodowych. Powyższa analiza i monitorowanie danych o absolwentach szkół ponadgimnazjalnych wchodzących na rynek pracy pozwalają stwierdzić, iż wybory kierunków kształcenia mogły przyczynić się do spadku bezrobocia w powiecie kłobuckim. Największy udział procentowy zarejestrowanych bezrobotnych absolwentów na koniec 8 roku wśród wszystkich absolwentów, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu kłobuckiego w roku poprzednim odnotowano w następujących zawodach: - technik informatyk - 33,33% - monter instalacji gazowych - 33,33% - technik hotelarstwa - 3,% - technik handlowiec - 3,% - technik budownictwa - 8,57% Wśród absolwentów zasadniczych szkół zawodowych, którzy stanowili najmniejszą grupę spośród absolwentów szkół ponadgimnazjalnych powiatu kłobuckiego, najwięcej zdobyło kolejno zawody: - kucharz małej gastronomi 5 osób - mechanik pojazdów samochodowych 9 osoby - stolarz osób - sprzedawca 19 osób. W szkołach średnich natomiast (technika, licea zawodowe) w 8 roku przeważali absolwenci w zawodach: - technik żywienia i gospodarstwa domowego 77 osób - technik ekonomista 51 osoby - technik hotelarstwa 3 osób - technik budownictwa 1 osób 3
Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych oraz badania sondażowe przeprowadzone w szkołach ponadgimnazjalnych prowadzone są systematycznie od 5 r. a wyniki powyższych badań ukazują się na stronie internetowej www.mz.praca.gov.pl Analizując kształcenie na poziomie szkół policealnych i średnich zawodowych zlokalizowanych w powiecie kłobuckim można zauważyć, iż na 11 kierunków tego kształcenia -5 absolwentów w roku 8 ( przewidzianych absolwentów w roku 9) wszystkie 11 zawodów stanowi zawody nadwyżkowe i maksymalnie nadwyżkowe tj. zawody, w których rejestrują się osoby bezrobotne, dla których w badanym okresie nie zgłoszono ofert pracy. Sytuacja absolwentów na kłobuckim rynku pracy przy zachowaniu obecnych tendencji edukacyjnych może powodować w przyszłości wzrost bezrobocia wśród młodych ludzi. Oferowane im obecne kierunki kształcenia w szkołach ponadgimnazjalnych na terenie powiatu według danych statystycznych nie są dostosowane do potrzeb lokalnego rynku pracy Absolwenci szkół policealnych i średnich zawodowych z pewnością będą mieli największe trudności ze znalezieniem pracy w swoich zawodach. Niewiele lepiej przedstawia się sytuacja w przypadku absolwentów szkół zasadniczych zawodowych z terenu powiatu kłobuckiego. Na poziomie wykształcenia zasadniczego zawodowego w 8 r. z zawodów, w których wykształciły się 163 osoby (w 9 r. 18 przewidzianych absolwentów), aż 16 stanowi zawody nadwyżkowe. Wykres 1. Zarejestrowani i oferty pracy w zawodzie Technik żywienia i gospodarstwa domowego. Technik żywienia i gospodarstwa domowego 35 3 5 15 1 5 37 33 3 35 7 1 I 6 II 6 I 7 II 7 I 8 II 8 oferty pracy ofert pracy Źródło: PUP Kłobuck
Inaczej sytuacja przedstawia się w zawodach: sprzedawca, który w 8 r. zdobyło 19 osób, a w 9 r. ma być ich 11, ślusarz - 8 r. absolwentów, w 9 przewidywana liczba absolwentów. Zawody w/w są zawodami zrównoważonymi tj. takimi, gdzie liczba osób poszukujących pracy jest taka sama jak zapotrzebowanie na ten zawód na danym rynku pracy. Zawody deficytowe to zawody, na które na danym rynku pracy występuje wyższe zapotrzebowanie, niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Wśród kierunków kształcenia w szkołach zasadniczych zawodowych zawodami deficytowymi są: Rzeźnik wędliniarz - 8 r. 6 absolwentów, w 9 r. przewidywana liczba 1 absolwent; Tapicer 8 r. 1 absolwent, w 9 r. przewidywana liczba absolwentów. Poniżej przedstawia się, jako przykład, dane w przypadku jednego z tych zawodów. Wykres. Zarejestrowani i oferty pracy w zawodzie rzeźnik wędliniarz. Rzeźnik wędliniarz 35 3 5 15 1 5 3 9 6 1 I 6 II 6 I 7 II 7 I 8 II 8 oferty pracy ofert pracy Źródło: PUP Kłobuck 5
Wykres 3. Absolwenci według poziomu wykształcenia w latach 5, 6, 7, 8 oraz przewidywani absolwenci w roku 9 szkół w powiecie kłobuckim. 397 Liczba absolwentów 3 311 5 337 9 8 71 17 163 18 1 13 13 policealne i średnie zawodowe średnie ogólnokształcące zasadnicze zawodowe Absolewnci w 5 roku Absolwenci w 6 roku Absolwenci w 7roku Absolwenci w 8 roku Przewidywani absolwenci w 9 roku Źródło: Badania w szkołach ponadgimnazjalnych przeprowadzone przez SOI MEN www.mz.praca.gov.pl Powyższy wykres ukazuje, iż w powiecie kłobuckim wśród absolwentów kończących szkołę na przestrzeni lat 5/8 najwyższą liczbę stanowią młodzi ludzie nie posiadający żadnych kwalifikacji zawodowych, czyli absolwenci szkół ogólnokształcących. Nie jest to jednak grupa ludzi stanowiących najwyższy odsetek absolwentów pozostających w ewidencji osób bezrobotnych. Być może większość z tych osób będzie kontynuowała naukę na studiach wyższych co pozwoli im jednocześnie zwiększyć szansę na zaistnienie na rynku pracy. Ze względu na to, że dane dotyczące popytu na pracę prezentowane są na poziomie województw, nie są one analizowane w części prognostycznej raportu i nie są ujęte w części diagnostycznej monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie kłobuckim. 6
SPIS TABLIC Tablica.1. Absolwenci zarejestrowani w PUP w powiecie kłobuckim według szkół i zawodów w roku 8 oraz przewidywani absolwenci w roku 9. Tablica.. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia i zawodów w powiecie kłobuckim w latach 8 i 9. /Wskazane tablice dostępne są na stronie internetowej: www.mz.praca.gov.pl/ SPIS TABEL I WYKRESÓW Tabela 1. Wykres 1. Wykres. Struktura zawodowa absolwentów według poziomu wykształcenia w powiecie kłobuckim w roku 8. Zarejestrowani i oferty pracy w zawodzie Technik żywienia i gospodarstwa domowego. Zarejestrowani i oferty pracy w zawodzie rzeźnik wędliniarz. Wykres 3. Absolwenci według poziomu wykształcenia w latach 5, 6, 7, 8 oraz przewidywani absolwenci w roku 9 ze szkół w powiecie kłobuckim. 7