ITA-101 Bazy Danych Włodzimierz Dąbrowski, Przemysław Kowalczuk, Konrad Markowski Moduł 6 Wersja 1.0 Spis treści Język SQL DML Język SQL DML... 1 Informacje o module... 2 Przygotowanie teoretyczne... 3 Przykładowy problem... 3 Podstawy teoretyczne... 3 Przykładowe rozwiązanie... 7 Porady praktyczne... 9 Uwagi dla studenta... 10 Dodatkowe źródła informacji... 10 Laboratorium podstawowe... 12 Problem 1 (czas realizacji 45 min)... 12 Laboratorium rozszerzone... 19 Zadanie 1 (czas realizacji 90 min)... 19
Informacje o module Opis modułu Język SQL składa się z trzech składowych: języka definiowania danych (DDL), języka sterowania danymi (DCL) oraz języka operowania na danych (DML). W module tym dowiesz się w jaki sposób można pobierać i przeglądać dane, formatować zestawy wyników oraz konstruować proste zapytania używając jeżyka T-SQL DML. Cel modułu Celem modułu jest zapoznanie słuchacza z podstawowymi instrukcjami języka T-SQL DML, służącego do manipulowania danymi, oraz pokazanie sposobu używania zaprezentowanych instrukcji. Uzyskane kompetencje Po zrealizowaniu modułu będziesz: potrafił używać podstawowych instrukcji języka SQL DML potrafił pobierać i modyfikować dane w zawarte w bazie potrafił formatować zestaw wyników i przedstawiać je w przejrzystej formie potrafił konstruować proste zapytania do bazy danych Microsoft SQL Server 2008 Wymagania wstępne Przed przystąpieniem do pracy z tym modułem powinieneś: wiedzieć, w jaki sposób stworzyć bazę danych wraz z jej podstawowymi obiektami (patrz: moduł 3) wiedzieć, w jaki sposób poruszać się po Microsoft SQL Server Management Studio potrafić definiować użytkowników i przydzielać im uprawnienia Mapa zależności modułu Zgodnie z mapą zależności przedstawioną na rys. 1, przed przystąpieniem do realizacji tego modułu należy zapoznać się z materiałem zawartym w modułach 3 i 5. Rys. 1 Mapa zależności modułu Strona 2/19
Przygotowanie teoretyczne Przykładowy problem Z bazy danych może korzystać wielu użytkowników, dysponujących różnorakimi uprawnieniami i mających dostęp do różnych obiektów w bazie danych. Głównym ich zadaniem jest przeszukiwanie danych w niej zawartych według pewnych reguł, które wcześniej zostały zdefiniowane przez administratora, projektanta i programistę bazy danych. W związku z tym podstawowym zadaniem, jakie stoi przed osobami odpowiedzialnymi za prawidłowe funkcjonowanie bazy danych, jest określenie, jakie polecenia będą używane do pobierania z niej danych Kolejnym problemem, z jakim często możemy się spotkać, jest wprowadzanie, modyfikacja oraz import i eksport danych pomiędzy różnymi bazami. Eksport nie powinien sprawiać większych kłopotów, natomiast problem może stanowić import danych z innych systemów zarządzania bazami danych. Może on wynikać z odmiennej wewnętrznej struktury przechowywania danych w różnych systemach, jak również z niespójności typów danych w nich zawartych. Dobrze jest wiedzieć, w jaki sposób można poradzić sobie z potencjalnymi problemami przy importowaniu danych. Podstawy teoretyczne W części tej pokazany zostanie sposób budowy poleceń odczytujących dane zawarte w bazie. Rozpoczniemy od prezentacji prostych poleceń SELECT. Następnie prześledzimy informacje na temat złączeń używanych do pobierania danych z wielu tabel. Na końcu prześledzimy, w jaki sposób można łatwo wprowadzać, modyfikować i kasować dane zawarte w bazie. Wybieranie potrzebnych danych Najprostszym sposobem pozyskiwania danych z pojedynczej tabeli jest wykonanie instrukcji SELECT. Instrukcja ta służy do odczytywania danych przechowywanych w bazie danych. Sposób wywołania instrukcji znajduje się poniżej: SELECT [{ ALL DISTINCT }] lista_wyboru FROM nazwa_tabeli[, n] WHERE warunek_wyszukiwania Jeżeli chcemy pobrać wszystkie kolumny z tabeli, możemy w liście wyboru podać gwiazdkę, przykładowo: SELECT * FROM nazwa_tabeli Powyższe polecenie zwraca wszystkie dane zawarte w wybranej tabeli. Zazwyczaj odczytywanie wszystkich kolumn z tabeli nie jest konieczne, a wykonywanie takiego zapytania może spowodować wiele problemów. Załóżmy, że potrzebne są nam dane tylko z niektórych kolumn z danej tabeli. Wówczas po słowie SELECT należy wymienić nazwy tych kolumn w takiej kolejności, w jakiej chcemy, aby zostały wyświetlone. Przykładowo: SELECT employeeid, lastname, firstname, title FROM employees Gdy tabela zawiera małą liczbę wierszy, czas potrzebny na ich zwrócenie jest akceptowalny. W sytuacji, gdy tabela składa się z milionów wierszy, zwracanie ich wszystkich nie jest dobrym rozwiązaniem, dlatego powinno się wydobywać tylko potrzebne wiersze. Należy w związku z tym odpowiedzieć sobie na pytania: które kolumny są potrzebne? Które wiersze są potrzebne? Udzielenie odpowiedzi na te pytania powinno pomóc przy tworzeniu przyjaznych dla serwera zapytań. Strona 3/19
W celu ograniczenia liczby wierszy dokonujemy filtrowania rekordów. Służy do tego klauzula WHERE, którą możemy zawrzeć w instrukcji SELECT. Przykładowo: SELECT SELECT employeeid, lastname, firstname, title FROM employees WHERE employeeid = 5 Należy pamiętać, iż warunki wyszukiwania, które możemy stosować po słowie WHERE, są różnorodne i dają dużą swobodę filtrowania rekordów. Warunki te mogą: korzystać z operatorów porównania korzystać z porównywania ciągów korzystać z operatorów logicznych pobierać zakresu wartości korzystać z listy wartości jako kryterium wyszukiwania pobrać wartości nieznane Operator porównania Operator porównania (=) użyty w klauzulu WHERE powoduje, że zwracane są tylko te rekordy, których wartość w zadanej kolumnie jest równa podanej. Przykładowo: SELECT lastname, city FROM employees WHERE country = 'USA' Operator LIKE Operator LIKE służy do porównywania ciągów znaków, które powinny być do siebie podobne. Wraz z operatorem LIKE można stosować znaki maskujące %, reprezentujące dowolny ciąg znaków. Przykładowo: SELECT companyname FROM customers WHERE companyname LIKE '%Restaurant%' W wyniku otrzymamy nazwy firm zawierające w sobie słowo Restaurant. Operatorem o odwrotnym działaniu jest operator NOT LIKE. Jego zastosowanie powoduje zwrócenie rekordów, które nie spełniają podanego warunku podobieństwa. Przykładowo: SELECT companyname FROM customers WHERE companyname NOT LIKE 'D%' W wyniku otrzymamy nazwy firm które nie rozpoczynają się na literę D. Operatory logiczne AND i OR Czasem zachodzi potrzeba połączenia kilku warunków w celu wyodrębnienia potrzebnych danych. Do łączenia warunków można użyć operatorów logicznych AND i OR. Operator AND zapewnia prawdziwość wielu warunków. Przykładowo: SELECT company, Date FROM customers WHERE (company LIKE '%Restaurant%') AND (Date='2001-07-08') W wyniku otrzymamy zestaw danych składający się z nazw firm zawierających w sobie słowo Restaurant, które to firmy zostały założone dnia 8 lipca 2001 roku. Operator OR używany jest wówczas, gdy przynajmniej jeden z warunków musi być spełniony. Przykładowo: Strona 4/19
SELECT company, Date FROM customers WHERE (company LIKE '%Restaurant%') OR (Date='2001-07-08') W wyniku otrzymamy zestaw danych składający się z nazw firm zawierających w sobie słowo Restaurant lub firmy, które to firmy zostały założone dnia 8 lipca 2001 roku. Często zachodzi potrzeba połączenia operatorów AND i OR w celu otrzymania wymaganych danych. Przykładowo: SELECT company, productid, Date FROM customers WHERE (company LIKE '%Restaurant%' OR productid=20) AND (Date='2001-07-08') W wyniku otrzymamy zestaw danych składających się z nazw firm zawierających w sobie słowo Restaurant lub numer identyfikacyjny o wartości 20, które to firmy zostały założone dnia 8 lipiec 2001 roku. Wyszukiwanie z listy wartości Do wyszukiwania wartości z podanej listy służy słowo IN. Przykładowo: SELECT companyname, country FROM suppliers WHERE country IN ('Japan', 'Italy') W wyniku zapytania otrzymamy wszystkie nazwy firm, które mieszczą się w Japonii lub we Włoszech. Wyszukiwanie wartości nieznanych Bazy danych pozwalają na przechowywanie wartości NULL w niektórych polach. Wyszukiwanie rekordów o nieokreślonych lub pustych wartościach ma wiele praktycznych zastosowań. Przykładowo: SELECT companyname, fax FROM suppliers WHERE fax IS NULL W wyniku wykonania zapytania otrzymamy wszystkie nazwy firm, dla których wartość pola fax jest pusta. Wprowadzanie danych Podstawą dodawania informacji jest instrukcja INSERT. Korzysta ona z następującej składni: INSERT INTO [nazwa_serwera.][nazwa_bazy_danych.] [nazwa_schematu.]nazwa_tabeli (nazwa_pola1[,nazwa_pola2[, n]]) VALUES (wartosc1[,wartosc2[, n]]) Przykładowo: INSERT INTO customers (customersid, companyname, address, city, phone, fax) VALUES ( PECOF, Pecos Coffee Company, 1900 Street, London, (604)555-3392, (604)555-3393 ) Czasami zachodzi potrzeba wstawienia pustego wiersza do tabeli. Wstawianie takie dokonuje się w następujący sposób: INSERT INTO [nazwa_serwera.][nazwa_bazy_danych.] [nazwa_schematu.]nazwa_tabeli DEFAULT VALUES Strona 5/19
Zdarza się, że występuje potrzeba przeniesienia informacji z jednego systemu bazodanowego do drugiego bez utraty danych. Zadanie to można zrealizować przy pomocy wielu metod. Omówimy tutaj dwa sposoby przenoszenia danych: z wykorzystaniem narzędzia BCP oraz instrukcji BULK INSERT. Narzędzie BCP uruchamiane jest z wiersza poleceń. Pozwala ono na import i eksport danych wielkich rozmiarów. BCP wymaga podania nazwy bazy danych źródła, nazwy tabeli lub widoku, identyfikatora działania (in lub out) oraz nazwy zewnętrznego pliku danych. Podstawowa składnia jest następująca: BCP baza_danych.schemat.{ nazwa_tabeli nazwa_widoku } { in out } nazwa_pliku_zewnętrznego modyfikator_zabezpieczeń modyfikator_formatu Poniższy przykład eksportuje rekordy z tabeli Product do pliku CSV: bcp AdventureWorks.Production.Product out "Products.txt" T -c Następnie można zaimportować dane za pomocą składni: bcp AdventureWorks.Production.Product2 in "Products.txt" T -c Może zdarzyć się sytuacja, że zajdzie potrzeba zaimportowania informacji do bazy danych, ale ze względów bezpieczeństwa nie będzie można użyć narzędzia BCP. Istnieje polecenie T-SQL, które pozwala na rozwiązanie tego problemu. Do wstawiania danych do bazy z poziomu języka T-SQL służy instrukcja BULK INSERT, której przykładowe wywołanie ma postać: BULK INSERT [AdventureWorks].[Production].[Product2] FROM 'C:\Product.txt' WITH ( FIELDTERMINATOR = ',', ROWTERMINATOR = '\n', CODEPAGE = 'ACP' ) Usuwanie danych Istnieją sytuacje, kiedy musimy usunąć część lub wszystkie informacje z bazy danych. Przykładem może być skasowanie błędnie wprowadzonych rekordów lub gdy chcemy pozbyć się starych informacji z tabel historycznych. We wszystkich tych sytuacjach korzysta się z polecenia DELETE. Poniżej przedstawiono podstawową składnię polecenia DELETE. DELETE FROM [nazwa_serwera.][nazwa_bazy_danych.] [nazwa_schematu.]nazwa_tabeli WHERE warunki Wiersze można usunąć korzystając z dowolnych kolumn tabeli w klauzuli WHERE. Przykładowo: DELETE FROM AdventureWorks.Person.Address WHERE AddressID = 1 Warunek w klauzuli WHERE może zostać użyty z dowolnymi argumentami do usuwania informacji, także tymi, które określają zakresy danych i korzystają z logicznych kombinacji AND, OR i NOT. Przykładowo: DELETE FROM Production.Product WHERE (MakeFlag = 1) AND (ReorderPoint BETWEEN 200 AND 600) Strona 6/19
AND (SellStarDate<CONVERT(DATETIME, '2000-01-01 00:00:00', 102)) Czasami istnieje potrzeba usunięcia wierszy z tabeli na postawie warunków dotyczących innej tabeli lub tabel. Najlepszym sposobem jest wówczas użycie operatora IN. Przykładowo: DELETE FROM [AdventureWorks].[Production].[ProductInventory] WHERE ProductID In ( SELECT ProductID FROM Production.Product WHERE (MakeFlag = 1) AND (ReorderPoint BETWEEN 200 AND 600) AND (SellStarDate<CONVERT(DATATIME,'2000-01-01 00:00:00', 102)) Najlepszą kontrolę nad operacjami w bazie danych zapewniają procedury składowane. W takiej sytuacji implementacja procedury składowanej jest podobna do implementacji innych działań definiowanych wewnątrz procedury składowanej. Przykładowo: CREATE PROCEDURE [Sales].[CurrencyRate_Delete] @id int AS DELETE FROM [AdventureWorks].[Sales].[CurrencyRate] WHERE CurrencyRateID = @id Uaktualnianie danych Do modyfikacji danych w tabelach używa się polecenia UPDATE. Jego podstawowa składnia jest następująca: UPDATE [nazwa_serwera.][nazwa_bazy_danych.] [nazwa_schematu.]nazwa_tabeli SET nazwa_kolumny = nowa_wartosc [WHERE warunek] Polecenie UPDATE oczywiście można stosować bez warunku WHERE. Przykładowe rozwiązanie Wprowadzanie danych Żebyśmy mogli wybierać jakiekolwiek dane, w pierwszym kroku powinniśmy zasilić naszą bazę danych przykładowymi wartościami. Załóżmy, że mamy tabelę Ksiazki w bazie danych Biblioteka. Strukturę tabeli Ksiazki pokazano na rys. 2. Rys. 2 Tabela Ksiazki w bazie danych Biblioteka Pokażemy dwa sposoby wstawiania przykładowych danych do tabeli Ksiazki. Sposób pierwszy polega na wstawieniu pojedynczego wiersza za pomocą instrukcji INSERT. Przykładowo: INSERT INTO Ksiazki (ID_Ksiazka, Nazwisko, Imie, Tytul, Wydawnictwo, Rok_wydania, CD) VALUES ('1', 'Kowalski', 'Jan', 'Programowanie baz danych', 'Microsoft Press', '2006', '1') W wyniku wykonania powyższej instrukcji tabela Ksiazki będzie zawierała jeden rekord, co pokazano na rys. 3. Strona 7/19
Rys. 3 Tabela Ksiazki po wstawieniu rekordu Ja widać sposób ten nie jest zbyt efektywny przy wstawianiu większej liczby danych. W sytuacji kiedy mamy do zaimportowania tysiące rekordów, lepszym rozwiązaniem jest użycie na przykład instrukcji BULK INSERT. Załóżmy że dane, które chcemy zaimportować, znajdują się w pliku ksiazki.txt, w postaci jak pokazano na rys. 4. Rys. 4 Dane zawarte w pliku książki.txt Wówczas wywołanie instrukcji importu będzie wyglądało w następujący sposób: BULK INSERT Ksiazki FROM 'C:\ksiazki.txt' WITH ( FIELDTERMINATOR = ',', ROWTERMINATOR = '\n', CODEPAGE = 'ACP' ) Poważny problem pojawiłby się w sytuacji, kiedy w kolumnie CD przechowywalibyśmy wartości typu logicznego. Wówczas przy eksporcie danych do pliku wartość logiczna TRUE lub FALSE zostałaby zamieniona na wartość tekstową 0 lub 1. Jeżeli w kolejnym kroku chcielibyśmy zaimportować te same dane do bazy, wówczas pojawiłby się błąd związany z niezgodnością typów danych (kolumna ma typ logiczny, a z pliku importujemy dane tekstowe). Wybieranie danych Jeżeli nasza baza danych jest już uzupełniona danymi, to w kolejnym kroku możemy zastanowić się, jakie dane mogą być najczęściej wybierane przez użytkowników. Przykładowo dla tabeli Ksiazki użytkownik najczęściej może wyszukiwać książki po: imionach autorów wydawnictwie roku wydania informacji o płycie CD kombinacji: autor, wydawnictwo, rok wydania i informacje o płycie CD Przykładowo jeżeli chcielibyśmy znaleźć autora o nazwisku Kowalski, wówczas instrukcja SELECT mogłaby mieć następującą postać: SELECT Nazwisko, Imie, Tytul FROM Ksiazki WHERE Nazwisko='Kowalski' Natomiast jeżeli chcielibyśmy znaleźć autorów o nazwisku Kowalski lub Andziński, wówczas instrukcja SELECT mogłaby wyglądać w ten sposób: SELECT Nazwisko, Imie, Tytul FROM Ksiazki WHERE (Nazwisko='Kowalski') OR (Nazwisko='Andziński') Strona 8/19
W sytuacji kiedy chcielibyśmy znaleźć autorów, których nazwisko kończy się na -ski, wówczas moglibyśmy sformułować instrukcję SELECT następująco: SELECT Nazwisko, Imie, Tytul FROM Ksiazki WHERE Nazwisko LIKE '%ski' Oczywiście moglibyśmy do tego dołączyć jeszcze wyszukiwanie po dacie, wówczas otrzymalibyśmy: SELECT Nazwisko, Imie, Tytul, Rok FROM Ksiazki WHERE (Nazwisko LIKE '%ski') AND (Rok='2003') W sytuacji kiedy chcemy znaleźć autora o nazwisku zakończonym na -ski, który wydał w 2003 roku książkę z dołączoną płytą CD, możemy użyć następującego zapytania: SELECT Nazwisko, Imie, Tytul, Rok, CD FROM Ksiazki WHERE (Nazwisko LIKE '%ski' OR Rok='2003') AND (CD='1') Najbardziej skomplikowanego zapytania potrzebujemy wówczas, gdy chcemy znaleźć autora o nazwisku zakończonym na -ski, którego książka wraz z dołączoną płytą CD została wydana w 2003 roku nakładem wydawnictwa Selion. Wówczas zapytanie może przyjąć postać: Porady praktyczne Uwagi ogólne SELECT Nazwisko, Imie, Tytul, Rok, Wydawnictwo, CD FROM Ksiazki WHERE (Nazwisko LIKE='%ski' OR Rok='2003') AND (Wydawnictwo='Selion') AND (CD='1') Najlepszą kontrolę nad operacjami wykonywanymi na bazie danych zapewniają procedury składowane. Dzięki nim możesz zapewnić jednolity model dostępu do bazy z poziomu aplikacji, a także poprawić bezpieczeństwo i wydajność. Z tych powodów powinieneś rozważyć użycie procedur składowanych we własnych aplikacjach. Tworzenie dynamicznych poleceń wstawiania danych może zagrażać bezpieczeństwu bazy, dlatego wielce prawdopodobnie jest, że administrator będzie preferował zabezpieczenia tabel przez odmowę uprawnień zapisu do tabeli. Z tego powodu dobrym rozwiązaniem jest zarządzanie operacjami wstawiania danych za pomocą procedur składowanych. Wybieranie danych Użycie polecenia SELECT * FROM Department odczytuje wszystkie kolumny z tabeli. Zazwyczaj nie potrzebujemy informacji o wszystkich kolumnach, natomiast wykonanie takiego zapytania bez potrzeby może spowodować sporo problemów. Przykładowo: a) Aplikacje mogą działać nieprawidłowo po dodaniu nowych kolumn do tabeli. Jeśli ich twórcy nie przewidzieli takiego możliwości, nieoczekiwane kolumny zostaną niepoprawnie obsłużone. b) Jeśli zostaną wybrane wszystkie kolumny, optymalizator zapytań nie będzie używał niektórych indeksów. Jeśli zajdzie potrzeba wykorzystania w klauzuli WHERE operatorów logicznych AND i OR, warto rozważyć stosowanie nawiasów. Pozwalają one precyzyjnie określić kolejność wykonywania operacji logicznych. W wielu przypadkach możemy na wiele sposobów otrzymać tan sam efekt wywołania zapytania. Przykładowo następujące dwa zapytania zwracają te same rekordy: SELECT company, Date FROM customers WHERE year(shipdate)=2001 and month(shipdate)=7 SELECT company, Date Strona 9/19
FROM customers WHERE ShipDate between '2001-07-01' and '2001-07-31' Pierwsze z zapytań odczytuje datę i miesiąc. Po odczytaniu wszystkich wierszy wykonuje obliczenia i je porównuje. Drugie zapytanie wykonuje tylko porównanie, bez obliczeń, ponadto jeżeli na kolumnie ShipDate znajduje się indeks, to zostanie on użyty a zatem zapytanie drugie jest szybsze. Można używać jednej, kilku lub wszystkich kolumn do utworzenia warunku w klauzuli WHERE. Jego wydajność można poprawić poprzez: a) zastosowanie klucza głównego w warunku b) użycie kolumn, które są indeksowane Wprowadzanie, usuwanie i uaktualnianie danych Aby skasować wszystkie wiersze z tabeli, zamiast instrukcji DELETE można użyć instrukcji TRUNCATE TABLE. Różnica w stosunku do instrukcji DELETE polega na tym, iż zadanie kasowania odbywa się szybciej. Używając TRUNCATE TABLE trzeba mieć pewność, że tabela nie ma żadnych związków z innymi tabelami. Możne usuwać wiersze z tabeli za pośrednictwem widoków, jednak występują tutaj pewne ograniczenia: a) Można usunąć wiersze tylko z jednej tabeli. b) Użytkownik musi posiadać uprawnienia do usuwania dla widoku. Można wykonywać zadania uaktualniające korzystając z widoków. W takiej sytuacji istnieją pewne ograniczenia: a) Uaktualnienia są dozwolone tylko dla kolumn z pojedynczej tabeli. b) Użytkownik musi mieć uprawnienia do zapisu dla widoku. Uwagi dla studenta Jesteś przygotowany do realizacji laboratorium jeśli: rozumiesz składnię języka T-SQL DML umiesz skonstruować podstawowe zapytania do bazy danych umiesz zaimportować dane do swojej bazy danych umiesz modyfikować dane w swojej bazie danych Pamiętaj o zapoznaniu się z uwagami i poradami zawartymi w tym module. Upewnij się, że rozumiesz omawiane w nich zagadnienia. Jeśli masz trudności ze zrozumieniem tematu zawartego w uwagach, przeczytaj ponownie informacje z tego rozdziału i zajrzyj do notatek z wykładów. Dodatkowe źródła informacji 1. Kalen Delaney, Microsoft SQL Server 2005: Rozwiązania praktyczne krok po kroku, Microsoft Press, 2006 W książce autor przedstawia między innymi w jaki sposób pobierać dane z instancji SQL Server za pomocą języka T-SQL. Pozycja polecana dla osób, które chciałyby dowiedzieć się nieco więcej na temat praktycznych metod pobierania danych. 2. Kalen Delaney, Podstawy baz danych krok po kroku, APN Promise, 2006 Bardzo dobra książka dla osób początkujących. W łatwy i przejrzysty sposób pokazano, jak należy odczytywać dane z SQL Server, jak je wybierać, modyfikować, usuwać i uaktualniać. Książka oprócz teorii zawiera dużo przykładów. Strona 10/19
3. Deren Bieniek, Randy Dyess, Mike Hotek, Javier Loria, Adam Machanic, Antonio Soto, Adolfo Wiernik, SQL Server 2005. Implementacja i obsługa, APN Promise, Warszawa 2006 W książce przedstawiono pracę z językiem T-SQL DML. Pokazano, w jaki sposób tworzyć zapytania, formatować wynikowy zbiór wierszy oraz modyfikować dane. Książka szczególnie polecana ze względu na dużą zawartość ćwiczeń laboratoryjnych. 4. Dusan Petkovic, Microsoft SQL Server 2008: A Beginner's Guide, McGraw-Hill, 2008 Pozycja napisana w sposób przystępny. Wprowadza w SQL Server 2008 w sposób szybki i łatwy. Osoba początkująca w SQL Server 2008 znajdzie w niej podstawy z każdego tematu dotyczącego serwera bazodanowego. W prosty sposób dowiesz się jak należy tworzyć zapytania, formatować wyniki zapytań oraz modyfikować dane. Pozycja szczególnie polecana dla osób początkujących. Strona 11/19
Laboratorium podstawowe Problem 1 (czas realizacji 45 min) Jesteś administratorem w firmie National Insurance. Właśnie dowiedziałeś się od swojego szefa, że firma planuje rozszerzenie na skalę uczelnianą systemu prac dyplomowych, którym zarządzała dotąd na Twoim wydziale. Zadanie, jakie przed Tobą stoi, to zdefiniowanie nowych zapytań, które najczęściej będą wykonywali użytkownicy na Twojej bazie danych. Zadanie 1. Nawiąż połączenie z SQL Server 2008 2. Utwórz tabelę testową Tok postępowania Uruchom maszynę wirtualną BD2008. Jako nazwę użytkownika podaj Administrator. Jako hasło podaj P@ssw0rd. Jeśli nie masz zdefiniowanej maszyny wirtualnej w Microsoft Virtual PC, dodaj nową maszynę używając wirtualnego dysku twardego z pliku D:\VirtualPC\Dydaktyka\BD2008.vhd. Kliknij Start. Z grupy programów Microsoft SQL Server 2008 uruchom SQL Server Management Studio. W oknie logowania kliknij Connect. Z menu głównego wybierz File -> Open -> File. Odszukaj plik C:\Labs\Lab06\dml_1.sql. Zaznacz i uruchom (F5) poniższy fragment kodu: -- (1) Przygotuj tabele do testowania polecen jezyka DML USE PraceDyplomowe SELECT ID_Osoby, Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu, ID_Stopnian INTO Osoba_kopia FROM Osoba 3. Zapoznaj się z poleceniem SELECT INSERT INTO Osoba_kopia(ID_Osoby, Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu, ID_Stopnian) VALUES ('6','Pawel','Zaremba','65432','3') wyświetlenie zawartości całej tabeli Osoba. Wynik działania pokazano na rys. 5: -- (2) Wyswietl cala zawartosc tabeli Osoba_kopia SELECT * Strona 12/19
Rys. 5 Wynik wyświetlenia całej zawartości tabeli Osoba_kopia wyświetlenie dwóch kolumn: Nazwisko i Imie. Wynik działania pokazano na rys. 6: -- (3) Wybierz kolumny, ktore chcemy wyswietlic SELECT Nazwisko, Imie Rys. 6 Wynik wyświetlenia dwóch kolumn Nazwisko i Imię dodanie literału i aliasu. Wynik działania pokazano na rys. 7: -- (4) Dodajemy literal i alias SELECT 'Imie i nazwisko: ' + Nazwisko + ' ' + Imie AS Osoba Strona 13/19
Rys. 7 Wynik dodania literału i aliasu Alias nie jest nazwą własną. Jest to tylko tymczasowy (istniejący tylko dla zapytania, w którym został zdefiniowany, nie zapisywany nigdzie na stałe) nagłówek kolumny. Może zawierać napis będący nazwą innej kolumny lub obiektu bazy danych. nie wyświetlanie duplikatu. Wynik działania pokazano na rys. 8: -- (5) Nie wyswietlajmy duplikatow SELECT DISTINCT Imie Rys. 8 Wynik zapytania bez wyświetlania duplikatów Słowo DISTINCT, oprócz usunięcia duplikatów z wyników, ignoruje także wartości puste w zbiorze rekordów (tzn. gdy w wybranym zestawie zdarzy się wiersz, w którym wszystkie pola są puste, nie zostanie on wyświetlony). sortowanie rosnące i malejące. Wynik działania pokazano na rys. 9: -- (6) sortujmy rekordy rosnaco (ASC) i malejaco (DESC) SELECT Imie, nazwisko Nr_Indeksu ORDER BY Nr_Indeksu DESC Strona 14/19
Rys. 9 Wynik sortowania ogranicenie liczby rekordów. Wynik działania pokazano na rys. 10. -- (7) ograniczmy liczbe rekordow SELECT Imie, Nazwisko WHERE Nazwisko = 'Rawa' Rys. 10 Wynik ograniczenia liczby rekordów ogranicenie liczby rekordów z użyciem operatora wiekszości. Wynik działania pokazano na rys. 11: -- (8) wyprobujmy operator wiekszosci SELECT Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu WHERE Nr_Indeksu >= 110 Strona 15/19
Rys. 11 Wynik ograniczenia liczby rekordów z uzyciem operatora większości ogranicenie liczby rekordów z użyciem operatora OR. Wynik działania pokazano na rys. 12: -- (9) wyprobujmy operator OR SELECT Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu WHERE Nr_Indeksu < 110 OR Nr_Indeksu >= 115 Rys. 12 Wynik ograniczenia liczby rekordów z uzyciem operatora OR ogranicenie liczny rekordów z wyszukiwaniem w zbiorze wartości. Wynik działania pokazano na rys. 13. -- (10) wyszukajmy w zbiorze wartosci SELECT Imie, Nazwisko WHERE Nazwisko IN ('Rawa','Nowak') Strona 16/19
Rys. 13 Wynik ograniczenia liczby rekordów z wyszukiwaniem w zbiorze wartości ogranicenie liczny rekordów z wyszukiwaniem w przedziale wartości. Wynik działania pokazano na rys. 14. -- (11) wyszukajmy w przedziale wartosci SELECT Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu WHERE Nr_Indeksu BETWEEN 110 AND 115 Rys. 14 Wynik ograniczenia liczby rekordów z wyszukiwaniem w przedziale wartości ogranicenie liczny rekordów z użyciem operatora LIKE. Wynik działania pokazano na rys. 15. -- (12) uzyjmy operatora LIKE SELECT Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu WHERE Nazwisko LIKE '[A-F]%' Rys. 15 Wynik ograniczenia liczby rekordów z użyciem operatora LIKE zliczanie liczny rekordów. Wynik działania pokazano na rys. 16. -- (13) zliczmy rekordy w tabeli SELECT Count(*) AS [Liczba osob] Strona 17/19
Rys. 16 Zliczanie liczby rekordów dodanie nowego rekordu: -- (14) dodajmy nowy rekord INSERT INTO Osoba_kopia(ID_Osoby, Imie, Nazwisko, Nr_Indeksu, ID_Stopnian) VALUES ('7','Marek','Kogut','35472','2') zmianę istniejącego rekordu: -- (15) zmienmy istniejacy rekord UPDATE Osoba_kopia SET Nazwisko = 'Kogucinski' WHERE LastName = 'Kogut' zmianę istniejącego rekordu: -- (16) usunmy rekord DELETE WHERE Nazwisko = 'Kogucinski' usunięcie tabeli: -- (17) usunmy zawartosc tabeli TRUNCATE TABLE Osoba_kopia Strona 18/19
Laboratorium rozszerzone Zadanie 1 (czas realizacji 90 min) Jesteś administratorem w firmie National Insurance. Właśnie dowiedziałeś się od swojego szefa, że firma zarządzająca bazą AdventureWorks planuje rozszerzenie i modernizacje systemu w celu spełnienia pewnych standardów. Rozszerzenie to wiąże się z modyfikacją struktury bazy danych oraz importem do bazy danych wielu milionów rekordów. W konsekwencji w związku z modernizacją systemu bazodanowego oraz spełnienia standardów muszą zostać przebudowane zapytania wysyłane do obiektów bazy danych. W związku z tym część zapytań powinna zostać usunięta, część zmodyfikowana, a część od nowa utworzona. Zadania jakie przed Tobą stoją to: 1. Podjęcie decyzji, w jaki sposób usprawnić proces importu wielu milionów danych do systemu bazodanowego. 2. Podjęcie decyzji, które zapytania w bazie danych pozostaną bez zmian, a które zostaną zmodyfikowane lub usunięte. 3. Podjęcie decyzji, jakie nowe zapytania powinny zostać utworzone. Strona 19/19