e-poradnik Prawo Prawo Prawo Prawo Prawo Kodeks drogowy Ustawa prawo o ruchu drogowym Porady ekspertów Taryfikatory mandatów i punktów karnych Znaki drogowe
Adres redakcji: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72 www.dziennik.pl, www.gazetaprawna.pl, www.forsal.pl Redaktor prowadzący: Piotr Wickowski Redaktorzy merytoryczni: Łukasz Sobiech, Anita Jackiewicz DTP: Joanna Archacka Biuro Obsługi Klienta: 05-270 Marki, ul. Okólna 40 tel. 22 761 30 30, 801 626 666, e-mail: bok@infor.pl ISBN 978-83-63360-59-7 Copyright by INFOR Biznes Sp. z o.o. Wydanie II/2012, listopad 2012 r.
Spis treści Porady eksperta Jakie są kary za przejazd pojazdem nienormatywnym bez zezwolenia... 5 Czy mogę przewieźć budynek na specjalnej przyczepie... 5 Czy przewoźnik z Białorusi może uniknąć kary...6 Czy policja ma zawsze obowiązek sporządzić sprawozdanie... 7 Czy fotoradary muszą być oznakowane... 7 Jak zmieniły się zasady ruchupojazdów nienormatywnych...8 Jak zmienią się zasady badania trzeźwości...9 Kiedy kierowca straci prawo jazdy za punkty karne...10 W jaki sposób ustalić wagę ładunku drewna...11 Czy można zmniejszyć liczbę punktów karnych po przekroczeniu ich limitu... 12 Czy muszę zapłacić podwójne OC... 14 Czy policja odholuje pojazd za brak dokumentu OC... 14 Czy mogę dostać mandat za złe parkowanie na osiedlu... 15 Czy starosta może skierować kierowcę na badania... 16 Czy rowerzysta może mieć opony z kolcami...17 Czy mogę anulować jednocześnie 23 punkty karne... 18 USTAWA z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym... 19 DZIAŁ I. PRZEPISY OGÓLNE...22 DZIAŁ II. Ruch drogowy...29 Rozdział 1. Zasady ogólne...29 Rozdział 2. Ruch pieszych... 35 Rozdział 3. Ruch pojazdów... 37 Oddział 1. Zasady ogólne... 37 Oddział 2. Włączanie się do ruchu...38 Oddział 3. Prędkość i hamowanie...39 Oddział 4. Zmiana kierunku jazdy lub pasa ruchu... 41 Oddział 5. Wymijanie, omijanie i cofanie...42 Oddział 6. Wyprzedzanie...43 Oddział 7. Przecinanie się kierunków ruchu...44 Oddział 8. Ostrzeganie oraz jazda w warunkach zmniejszonej przejrzystości powietrza...46 Oddział 9. Holowanie...47 Oddział 10. Ruch pojazdów w kolumnie...48 Oddział 11. Przepisy dodatkowe o ruchu rowerów, motorowerów oraz pojazdów zaprzęgowych...49 Rozdział 4. Ruch zwierząt... 51 Rozdział 5. Porządek i bezpieczeństwo ruchu na drogach...52 Oddział 1. Przepisy porządkowe...52 Oddział 2. Zatrzymanie i postój...55 Oddział 3. Używanie świateł zewnętrznych...59 Oddział 4. Warunki używania pojazdów w ruchu drogowym...60 Oddział 5. Wykorzystanie dróg w sposób szczególny... 77
DZIAŁ III. Pojazdy...83 Rozdział 1. Warunki techniczne pojazdów...83 Rozdział 2. Warunki dopuszczenia pojazdów do ruchu...92 Rozdział 2a. Centralna ewidencja pojazdów...108 Rozdział 2b. (uchylony)... 118 Rozdział 3. Badania techniczne pojazdów... 118 DZIAŁ IV. Kierujący Bezpieczeństwo ruchu drogowego... 127 Rozdział 1. Uprawnienia do kierowania... 127 Rozdział 1. (uchylony)...137 Rozdział 1a. Centralna ewidencja kierowców...137 Rozdział 2. Szkolenie i egzaminowanie... 147 Rozdział 2. (uchylony)...156 Rozdział 2a. (uchylony)...156 Rozdział 2b. Doskonalenie umiejętności osób posiadających uprawnienia do kierowania pojazdem silnikowym...156 Rozdział 2b. (uchylony)...162 Rozdział 3. Wojewódzki ośrodek ruchu drogowego...162 Rozdział 4. Sprawdzanie stanu zdrowia i predyspozycji psychicznych do kierowania pojazdami...164 Rozdział 4. (uchylony)...171 DZIAŁ V. Kontrola ruchu drogowego...171 Rozdział 1. Uprawnienia Policji i innych organów...171 Rozdział 2. Zatrzymywanie i zwracanie dowodów rejestracyjnych...189 Rozdział 3. Zatrzymywanie praw jazdy i pozwoleń oraz cofanie i przywracanie uprawnień do kierowania pojazdami... 191 Rozdział 4. Kary pieniężne za przejazd pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia lub niezgodnie z warunkami określonymi w zezwoleniu...195 DZIAŁ Va. Działania na rzecz bezpieczeństwa ruchu drogowego...198 DZIAŁ VI. Zmiany w przepisach obowiązujących oraz przepisy przejściowe i końcowe... 204 TARYFIKATOR MANDATÓW ROZPORZĄDZENIE Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 r. w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń...207 PUNKTY KARNE ROZPORZĄDZENIE Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego...229 Indeks rzeczowy...259 WZORY ZNAKÓW i SYGNAŁÓW DROGOWYCH...263
Porady eksperta Jakie są kary za przejazd pojazdem nienormatywnym bez zezwolenia Zdarza mi się otrzymywać zlecenia na przewóz towarów o dużej wadze, która sięga nawet 60 ton. Czy mogę zostać ukarany za przejazd pojazdem nienormatywnym bez wymaganego zezwolenia? Tak. Za przejazd po drogach publicznych pojazdów nienormatywnych bez wymaganego zezwolenia lub niezgodnie z warunkami określonymi dla tego zezwolenia może zostać nałożona na przewoźnika, spedytora załadowcę lub inny podmiot odpowiedzialny za nielegalny przejazd kara pieniężna. Jej wysokość jest uzależniona od kategorii brakującego zezwolenia. W przypadku kategorii I i II wynosi ona 1,5 tys. zł, natomiast w przypadku zezwoleń kategorii III VI równa się ona 5 tys. zł. Karę od 500 zł do 15 tys. zł można dostać za brak zezwolenia kategorii VII. Decyzję administracyjną o nałożeniu kary pieniężnej wydaje właściwy ze względu na miejsce przeprowadzanej kontroli organ Policji, Inspekcji Transportu Drogowego, Straży Granicznej, Służby Celnej lub zarządca drogi. Zawsze przysługuje od niej odwołanie w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Warto wiedzieć również o tym, że obowiązek uiszczenia kary przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym kara powinna zostać uiszczona. Podstawa prawna: n Art. 1 pkt 13 ustawy z 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321). Czy mogę przewieźć budynek na specjalnej przyczepie Kupiłem drewniany spichlerz. Z uwagi na jego wiek, chcę go przewieźć w całości do miejsca docelowego. Budynek ma zostać przewieziony na specjalnej przyczepie do ciągnika rolniczego, która będzie zajmowała prawie 3,5 metra pasa jezdni. Czy potrzebuję jakiegoś zezwolenia na taki przejazd?
6 e-biblioteka Gazety Prawnej Tak. Przejazd zespołu pojazdów o niestandardowych gabarytach jest dozwolony dopiero po uzyskaniu zezwolenia odpowiedniej kategorii na przejazd pojazdu nienormatywnego po drogach publicznych. Jest on wydawany na wniosek przez uprawniony organ (np. starostę, zarządcę drogi), po dokonaniu opłaty, w formie decyzji administracyjnej. Od 19 października 2012 r. przepisy poszerzają katalog zezwoleń dla pojazdów nienormatywnych do siedmiu kategorii, wobec trzech rodzajów zezwoleń dostępnych wcześniej. Dotyczą one takich pojazdów, których masa bądź wymiary są większe niż dopuszczone na danej drodze. W przypadku nienormatywnego zespołu pojazdów składającego się z ciągnika rolniczego i przyczepy specjalnej jest wymagane uzyskanie zezwolenia kategorii II. Takie zezwolenie wydaje się na wniosek osoby wykonującej przejazd. Zezwolenie wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę wnioskodawcy albo miejsce rozpoczęcia przejazdu. Zezwolenie jest wydawane po uiszczeniu opłaty, w terminie 3 dni roboczych od dnia złożenia wniosku. W dokumencie jest wskazywany podmiot wykonujący przejazd i pojazd, którym będzie wykonywany przejazd. Kierujący pojazdem powinien posiadać przy sobie zezwolenie w celu okazania go w trakcie kontroli. Za przejazd pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia grożą kary pieniężne. Podstawa prawna: n Art. 1 pkt 8 i 9 ustawy z 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321). Czy przewoźnik z Białorusi może uniknąć kary Za poruszanie się pojazdem nienormatywnym bez zezwolenia grożą teraz wysokie kary pieniężne. Co jednak, jeśli przewoźnik pochodzi z takiego kraju jak Białoruś czy Kazachstan. Czy tacy kierowcy nie płacą kar? Nie. W przypadku gdy podczas kontroli wyjdzie na jaw, że zezwolenia nie posiada podmiot mający siedzibę w państwie, z którym Polska nie jest związana umową o wzajemnej egzekucji kar pieniężnych, osoba przeprowadzająca kontrolę pobiera kaucję w wysokości odpowiadającej przewidywanej karze pieniężnej. Może ona zostać zainkasowana od razu w postaci gotówki lub za pomocą karty płatniczej. Kaucję można pobrać również w terminie późniejszym, w formie przelewu na rachunek bankowy organu nakładającego karę. Wtedy pojazd nienormatywny jest usuwany z drogi na koszt wykonującego przejazd dro-
Kodeks drogowy 7 gowy. Następnie jest umieszczany na wyznaczonym przez starostę parkingu strzeżonym do czasu uiszczenia opłaty za jego usunięcie i parkowanie. Podstawa prawna: n Art. 1 pkt 13 ustawy z 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321). Czy policja ma zawsze obowiązek sporządzić sprawozdanie Jestem policjantem w sekcji ruchu drogowego. Ostatnio dowiedziałem się, że policja musi pisać sprawozdania z każdego wypadku drogowego ze skutkiem śmiertelnym i przekazywać je Krajowej Radzie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego. Czy to prawda? Nie. Obowiązek przygotowania sprawozdania dotyczy tylko takich wypadków drogowych, które mają miejsce w transeuropejskiej sieci drogowej. Ta sieć obejmuje jedynie autostrady i drogi o wysokiej jakości, które m.in. odgrywają ważną rolę w ruchu dalekobieżnym, omijają główne aglomeracje miejskie na trasach lub łączą regiony bez dostępu do morza i peryferyjne z centralnymi regionami Unii. Sprawozdanie musi zawierać przede wszystkim takie informacje jak możliwie dokładne określenie miejsca wypadku, jego datę i godzinę, charakterystykę uczestników wypadku: wiek, płeć, obywatelstwo, poziom alkoholu lub środka odurzającego w organizmie, stosowanie lub niestosowanie wyposażenia ochronnego. Zgodnie z dodanym 31 maja 2012 r. do ustawy Prawo o ruchu drogowym art. 130b, tego rodzaju sprawozdania Policja ma obowiązek przekazywać do sekretariatu KRRD corocznie w terminie do 31 marca każdego roku. Podstawa prawna: n Art. 3 ustawy z 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 472). Czy fotoradary muszą być oznakowane Obowiązują przepisy, które określają znaki informujące o miejscu użycia fotoradaru. Czy wobec tego straż miejska ma obowiązek oznakować miejsce kontroli ruchu drogowego dokonywanej z użyciem przenośnych fotoradarów?
8 e-biblioteka Gazety Prawnej Tak. Strażnicy gminni (miejscy) mają obowiązek konsultowania miejsca ustawienia każdego fotoradaru z miejscowym komendantem policji. Przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym wprowadzają ponadto obowiązek oznakowania miejsc kontroli ruchu drogowego dokonywanych przez funkcjonariuszy z użyciem przenośnych albo zainstalowanych w pojeździe urządzeń rejestrujących. Warunki techniczne oraz zasady stosowania znaku drogowego D-51 automatyczna kontrola prędkości określa rozporządzenie Ministra Infrastruktury. W przypadku gdy automatyczna kontrola prędkości jest wykonywana przez strażników gminnych (miejskich), na początku odcinka drogi objętego okresową kontrolą umieszcza się ten znak wraz z tabliczką z napisem Na odcinku.... W treści napisu na tabliczce długość odcinka drogi poniżej 1000 m podaje się w metrach z dokładnością do 100 m, a od długości 1,0 km z dokładnością do 0,1 km. Podstawa prawna: n Art. 129b ust. 4 ustawy z 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137). n Par. 1 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 22 czerwca 2011 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków technicznych dla znaków i sygnałów drogowych oraz urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego i warunków ich umieszczania na drogach (Dz.U. Nr 133, poz. 772). Jak zmieniły się zasady ruchu pojazdów nienormatywnych Przygotowuje się do przewiezienia domu rodziców. W jaki sposób uzyskać pozwolenie na taki transport? Przewożenie niektórych ładunków z uwagi na ich specyfikę wymaga użycia do tego specjalnych pojazdów pojazdów nienormatywnych. Pojazd nienormatywny jest to pojazd lub zespół pojazdów, którego naciski osi wraz z ładunkiem lub bez ładunku są większe od dopuszczalnych, przewidzianych dla danej drogi w przepisach o drogach publicznych, lub którego wymiary lub rzeczywista masa całkowita wraz z ładunkiem lub bez niego są większe od dopuszczalnych, przewidzianych w przepisach ustawy Prawo o ruchu drogowym. Sam ruch pojazdu nienormatywnego jest dozwolony pod warunkiem uzyskania zezwolenia na przejazd pojazdu odpowiedniej kategorii, wydawanego, w drodze decyzji administracyjnej, przez właściwy organ. Obowiązujące od 19 października 2012 r. przepisy poszerzają katalog zezwoleń do siedmiu kategorii (określa je załącznik do ustawy Prawo o ruchu drogowym red.), wobec trzech rodzajów zezwoleń dostępnych dotychczas. Dodatkowo w przypadku pojazdu
Kodeks drogowy 9 nienormatywnego należącego do Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej taki transport jest możliwy pod warunkiem uzyskania zezwolenia wojskowego. To jednak nie koniec. Niezbędne jest także przestrzeganie warunków w nim określonych. Niezależnie od tego w przypadku gdy pojazd przekracza co najmniej jedną z następujących wielkości: długość 23 m, szerokość 3,2 m, wysokość 4,5 m, rzeczywista masa całkowita 60 t konieczne jest pilotowanie przejazdu pojazdu nienormatywnego przez pilota. Sam pilot to osoba odpowiedzialna za zapewnienie bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz minimalizację utrudnień w ruchu drogowym w czasie przejazdu pojazdu. Do wydania zezwolenia niezbędny jest wniosek zainteresowanego podmiotu. Do wniosku dołącza się dowód wniesienia opłaty. Przykładowo w I kategorii decyzję wydaje zarządca drogi po której ma być wykonywany przejazd. W przypadku drogi gminnej będzie nim w wójt, burmistrz, prezydent miasta. Wraz z zezwoleniem, zarządca drogi wydaje także jego wypis lub wypisy w liczbie odpowiadającej liczbie pojazdów samochodowych określonych we wniosku o wydanie zezwolenia. Zezwolenie wydaje się dla podmiotu wskazanego we wniosku na okres: miesiąca, 6 miesięcy lub 12 miesięcy, bez wskazania pojazdów, którymi ma być wykonywany przewóz. Sama opłata nie może przekroczyć wysokości maksymalnych dla danych kategorii wskazanych w ustawie. I tak przykładowo w kategorii I na drogach gminnych, powiatowych lub wojewódzkich wskazanych w zezwoleniu dla pojazdu nienormatywnego przy przekroczeniach dopuszczalnych nacisków osi na tych drogach do wartości 11,5 tony oraz przy szerokości, długości, wysokości oraz rzeczywistej masie całkowitej nie większej od dopuszczalnej nie będzie mogła być wyższa niż 240 zł. Należy również pamiętać, że za przejazd po drogach publicznych pojazdów nienormatywnych bez zezwolenia, lub niezgodnie z warunkami w nim określonymi nakłada się karę pieniężną, w drodze decyzji administracyjnej. Podstawa prawna: n Art. 1 ustawy z 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321). Jak zmienią się zasady badania trzeźwości Czy kierujący pojazdem będzie mógł żądać przeprowadzenia badania na zawartość alkoholu w organizmie? Od 19 stycznia 2013 r. co do zasady badanie w celu ustalenia zawartości alkoholu w organizmie będzie przeprowadzało się przy użyciu urządzeń elektro-
10 e-biblioteka Gazety Prawnej nicznych dokonujących pomiaru stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu. Jeżeli natomiast stan osoby podlegającej badaniu uniemożliwia jego przeprowadzenie urządzeniem elektronicznym lub osoba ta odmawia poddania się takiemu badaniu, to ustalenie zawartości w organizmie alkoholu następuje na podstawie badania krwi lub moczu. W tym drugim przypadku do przeprowadzenia badanie nie jest potrzebna zgoda osoby poddawanej tej czynności. Podobne zasady obowiązują przy ustalaniu w organizmie obecności środka działającego podobnie do alkoholu. Tu w pierwszej kolejności badanie przeprowadza się przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego. Jeżeli jednak stan osoby podlegającej badaniu uniemożliwia jego przeprowadzenie metodą niewymagającą badania laboratoryjnego albo osoba ta odmawia poddania się takiemu badaniu to ustalenie w organizmie obecności środka działającego podobnie do alkoholu następuje na podstawie badania krwi lub moczu. Sam wykaz środków oraz warunki i sposób przeprowadzania badań na ich obecność w organizmie określi minister zdrowia. W razie uczestniczenia w wypadku drogowym, w którym jest zabity lub ranny, kierujący pojazdem jest poddawany obligatoryjnemu badaniu na zawartość w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Badaniu temu można poddać także inną osobę, jeżeli zachodzi uzasadnione podejrzenie, że mogła kierować pojazdem uczestniczącym w wypadku drogowym, w którym jest zabity lub ranny. Osoby te mają prawo żądać od organu kontroli ruchu drogowego przeprowadzenia badania krwi lub moczu w celu ustalenia zawartości w organizmie alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu. Podstawa prawna: n Art. 125 ustawy 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz.151 z późn.zm.). Kiedy kierowca straci prawo jazdy za punkty karne Czy po przekroczeniu 24 punktów karnych kierowca nadal będzie mógł jeździć samochodem i nie straci prawa jazdy? Osoby, które za popełnione wykroczenia uzbierają ponad 24 punkty karne w ciągu roku od dnia pierwszego naruszenia przepisów, nie stracą od razu uprawnień do prowadzenia pojazdów. Po przekroczeniu takiej liczby punktów karnych zostaną skierowani na kurs reedukacyjny w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego i badanie psychologiczne. Takie rozwiązanie
Kodeks drogowy 11 przewiduje ustawa o kierujących pojazdami zmieniająca przepisy prawa drogowego. Z tym, że rozwiązania w tym zakresie zaczną obowiązywać dopiero 19 stycznia 2013 r. Na kurs reedukacyjny kierowca będzie musiał pójść najpóźniej w ciągu miesiąca od dnia doręczenia mu decyzji administracyjnej o skierowaniu na takie specjalne dodatkowe szkolenie. Po jego ukończeniu kierowca będzie musiał przedstawić staroście zaświadczenie o ukończeniu kursu. Będzie miał na to sześć tygodni od skierowania go na kurs. W trakcie takiego dodatkowego i poniekąd przymusowego szkolenia kierowca wysłucha wykładów dotyczących skutków wypadków drogowych, czynników mających wpływ na bezpieczeństwo ruchu drogowego oraz o psychologicznych aspektach kierowania pojazdem i uczestnictwa w ruchu drogowym. Szczegółowy program takich zajęć zostanie określony w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy. Podobnie też w rozporządzeniu zostanie określona wysokość opłaty za taki kurs reedukacyjny, ustawa bowiem stanowi tylko, że nie może być ona wyższa niż 500 zł. Po zakończeniu kursu dalej będzie można jeździć autem. Jeżeli jednak kierowca w ciągu kolejnych pięciu lat od daty skierowania na kurs reedukacyjny ponownie zgromadzi ponad 24 punkty, to straci prawo jazdy. Nie będzie więc tak jak do tej pory, że zostanie skierowany na egzamin sprawdzający, gdzie musi zdać egzamin. Całkowicie utraci uprawnienia do kierowania pojazdem. To oznacza, że od początku będzie musiał odbyć kurs i zdać na prawo jazdy. Kierowcy muszą więc uważać, tym bardziej, że nie będzie także płatnych szkoleń, które pozwalają zredukować liczbę punków karnych o sześć. Pewnym pocieszeniem może być jednak to, że nawet jak kierowca za jednym razem popełni kilka wykroczeń, to policja będzie mogła mu naliczyć maksymalnie 10 punktów karnych. Nie będzie więc już sytuacji, w których kierowca w ciągu kilku minut mógł uzbierać więcej niż 24 punkty karne i stracić od razu prawo jazdy. Podstawa prawna: n Art. 99 105 ustawy z 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151 z późn. zm.). W jaki sposób ustalić wagę ładunku drewna Dostałem karę od funkcjonariuszy Inspekcji Transportu Drogowego za przeładowanie ciężarówki drewnem. Zawsze woziłem podobne ładunki, które mieściły się w przyczepie kłonicowej. Czy teraz się coś zmieniło w tej kwestii? Tak. Od 19 stycznia 2012 r. obowiązują nowe przepisy, które w prosty sposób pozwalają ustalić, czy przy transporcie drewna nie doszło do przełado-
12 e-biblioteka Gazety Prawnej wania pojazdu i czy może on bez przeszkód poruszać się po drogach publicznych. Przy przewozie drewna jego rzeczywistą masę ustala się teraz jako iloczyn objętości ładunku i normatywnej gęstości ustalonej dla danego gatunku drewna. Taka gęstość dla poszczególnych rodzajów drewna mającego zastosowanie w przemyśle i budownictwie została określona w rozporządzeniu Ministra Środowiska i Ministra Gospodarki z 2 maja 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 536). Zgodnie z zawartymi w nim normami metr sześcienny drewna lipowego waży 670 kilogramów, sosnowego 740 kilogramów, a dębowego 950 kilogramów. Takie rozwiązanie ma ułatwić przewoźnikom kalkulację możliwości transportowych, jak i właściwe załadowanie pojazdów odpowiednio do parametrów technicznych, by nie dopuścić do przekroczenia dopuszczalnych nacisków osi. Dzięki nowym przepisom ma zostać również ograniczony negatywny wpływ przewozu drewna pojazdami nienormatywnymi na stan techniczny nawierzchni dróg publicznych. Podstawa prawna: n Art. 1 pkt 5 lit. b ustawy z 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321). Czy można zmniejszyć liczbę punktów karnych po przekroczeniu ich limitu Przekroczyłem dopuszczalną liczbę punktów karnych, czy mogę jeszcze uniknąć skierowania na kontrolne sprawdzenie kwalifikacji do kierowania pojazdami w zakresie określonych kategorii? Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym policja prowadzi ewidencję kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego. Co do zasady punkty za naruszenie przepisów do usuwa się z ewidencji po upływie jednego roku od dnia naruszenia, chyba że przed upływem tego okresu kierowca dopuścił się naruszeń, za które na podstawie prawomocnych rozstrzygnięć przypisana liczba punktów przekroczyłaby 24 punkty, a w przypadku kierowców posiadających swoje pierwsze prawo jazdy 20 punktów. Przepisy pozwalają jednak wszystkim zainteresowanym na zmniejszenie liczby punktów. W tym celu kierowca wpisany do ewidencji może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Nie dotyczy to kierowcy w okresie roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy. Po odbyciu takiego szkolenia kierowca otrzymuje zaświadczenie. Kopię tego zaświad-
Kodeks drogowy 13 czenia dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego przesyła policji prowadzącej ewidencję punktów karnych. Odbycie szkolenia i uzyskanie zaświadczenia zmniejsza o sześć liczbę posiadanych punktów karnych. Punkty te odejmuje się według kolejności wpisów. Trzeba jednak wiedzieć, że liczba punktów odjętych z tytułu odbytego szkolenia nie może być większa od liczby punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego przed jego odbyciem. W praktyce powstały jednak wątpliwości, czy kierowca z przekroczonymi limitem 24 punktów karnych może także zredukować ich liczbę przez szkolenie. Policja uważa, że szkolenie odbyte już po przekroczeniu limitu punktów karnych nie może zostać uznane za ważne. Innego zdania jest Naczelny Sąd Administracyjny. W wyroku z 15 lipca 2010 r. orzekł on, że rozporządzenie w tym zakresie wykracza poza zakres ustawowy, a co za tym idzie przepis może być niekonstytucyjny (I OSK 885/09 orzeczenia.nsa.gov.p). Z kolei Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie w wyroku z 28 grudnia 2010 r. (II SA/Ol 969/2010, LexPolonica nr 2469929) wskazał, że przepis ustawy w sposób jasny i kategoryczny formułuje zasadę zgodnie z którą odbycie szkolenia powoduje zmniejszenie ilości punktów za naruszenia przepisów ruchu drogowego. Oznacza to, że rozporządzenie wykonawcze do ustawy pozbawiające kierowcę, który przekroczył 24 punkty, możliwości ich zmniejszenia w związku z odbytym szkoleniem przekracza delegacje ustawową. W konsekwencji skoro przepisy ustawy Prawo o ruchu drogowym nie ograniczają uprawnienia kierowcy do zmniejszenia liczby posiadanych punktów, z tego powodu, że przed rozpoczęciem szkolenia dopuścił się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych przekroczyła 24, zaś delegacja ustawowa nie pozwalała na wprowadzenie takich rozwiązań to wydana w takim stanie faktycznym decyzja jest nieprawidłowa. Innymi słowy gdy kierowca z przekroczonymi 24 punktami odbędzie stosowne szkolenie przed wszczęciem postępowania administracyjnego kierującego go na ponowny egzamin to powinien mieć odjętą stosowną liczbę punktów. Jeżeli po uwzględnieniu punktów ze szkolenia liczba punktów będzie mniejsza niż 24, to kierowca nie powinien być kierowany na ponowny egzamin. Gdy argumentacja ta nie przekona starosty organu zatrzymującego prawo jazdy, istnieje szansa na zmianę tego stanu rzeczy w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym. Podstawa prawna: n Art. 130 ust. 3 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137). n Par. 8 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. poz. 488).
14 e-biblioteka Gazety Prawnej Czy muszę zapłacić podwójne OC Ubezpieczyłem kupione niedawno auto. Zapomniałem jednak wypowiedzieć starą umowę ubezpieczenia zawartą przez poprzedniego właściciela i została ona przedłużona na kolejny rok. Czy to oznacza, że samochód będzie musiał mieć w tym roku podwójne OC? Nie. Od 11 lutego 2012 r. obowiązują nowe przepisy, które mają wyeliminować przypadki podwójnego ubezpieczenia pojazdów od odpowiedzialności cywilnej. Chodzi o sytuację, w której właściciel auta zapomni wypowiedzieć dotychczasową umowę ubezpieczenia i zostanie ona automatycznie przedłużona na kolejny okres, a dodatkowo wykupi nową polisę OC. Obecnie nawet, jeżeli dochodzi do takiej sytuacji, mimo otrzymanego powiadomienia o obowiązku zapłaty składki, można wypowiedzieć starą umowę ubezpieczenia. Właściciel auta musi jednak zapłacić ubezpieczycielowi, któremu wypowiada umowę, składkę za okres, przez jaki auto było ubezpieczone. Poza tym zakład ubezpieczeń jest obecnie zobowiązany do wysłania właścicielowi pojazdu informacji o ubezpieczeniu na kolejny okres ubezpieczenia, nie później niż 14 dni przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC została zawarta. Podstawa prawna: n Art. 1 pkt 15-16 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1210 z późn. zm.). Czy policja odholuje pojazd za brak dokumentu OC Nie raz zdarzyło mi się zapomnieć wziąć dokumenty od samochodu. Zastanawiam się, jakie konsekwencje grożą za brak potwierdzenia ubezpieczenia pojazdu. Czy policja może wtedy odholować mój samochód? Nie. Policja nie może odholować pojazdu, jeżeli kierowca podczas kontroli nie okazał dokumentu ubezpieczenia OC. Funkcjonariusze mogą za to ukarać kierowcę mandatem. Gdy kierowca w ogóle nie posiada ważnego OC, policja powiadamia o tym fakcie Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny. Osoba, która nie spełniła obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia
Kodeks drogowy 15 obowiązkowego, jest zobowiązana wtedy wnieść opłatę. Jej wysokość w przypadku ubezpieczenia OC posiadaczy samochodów osobowych stanowi równowartość dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę. W przypadku posiadaczy pojazdów mechanicznych, którzy nie spełnili obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia OC, wysokość opłaty jest uzależniona także od okresu pozostawania tego posiadacza bez ochrony ubezpieczeniowej w każdym roku kalendarzowym i wynosi, np. 20 proc. opłaty, gdy okres ten nie przekracza 3 dni. 100 proc. opłaty trzeba wnieść dopiero, gdy okres ten przekracza 14 dni. Podstawa prawna: n Art. 1 pkt 49-50 ustawy z 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1210 z późn. zm.). Czy mogę dostać mandat za złe parkowanie na osiedlu Pod moim blokiem zostały ustawione znaki z zakazem parkowania. Jest to teren prywatny, a nie droga publiczna. Czy za łamanie takiego zakazu można w ogóle dostać mandat? Tak. Od 14 maja 2011 r. można nakładać mandaty nie tylko na osoby łamiące przepisy na drogach publicznych i w strefach zamieszkania, ale również na osiedlowych drogach wewnętrznych, na których powstaną oznakowane strefy ruchu. Właściciele takich terenów mogą bowiem ustawiać na nich znaki z napisem Strefa ruchu. Wskutek tego poruszający się po nich kierowcy mogą dostać mandaty za popełniane wykroczenia. Obowiązujące wcześniej rozwiązania nie pozwalały na ukaranie kierowców za większość popełnianych tam przewinień, np. za jazdę bez zapiętych pasów, jazdę bez dokumentów czy brak włączonych świateł. Decyzję o ustanowieniu strefy ruchu podejmuje każdorazowo właściciel lub zarządca terenu. On także odpowiada też za dostosowanie oznakowania dróg wewnętrznych do wymagań wynikających z obowiązujących przepisów i pokrywa koszty zakupu nowych tablic. Podstawa prawna: n Art. 1 ustawy z 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 152, poz. 1018 z późn. zm.). n Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z 12 kwietnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. Nr 89, poz. 509).
16 e-biblioteka Gazety Prawnej Czy starosta może skierować kierowcę na badania Prokuratura Rejonowa skierowała wniosek o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie skierowania kierowcy na badanie lekarskie w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami mechanicznymi. Czy w takiej sytuacji starosta musi skierować kierowcę na badania? Co do zasady nawet wydanie bezterminowego prawo jazdy nie wyklucza skierowania kierowcy na badania lekarskie, szczególnie w przypadku gdy pojawią się zastrzeżenia co do stanu jego zdrowia. Wymaga tego ochrona bezpieczeństwa ruchu drogowego. W konsekwencji organ wydający uprawnienia do prowadzenia pojazdów powinien czuwać nie tylko nad tym, aby uprawnienia te otrzymały osoby mające odpowiedni stan zdrowia, ale także kontrolować, czy nie utraciły one tych warunków. Należy jednak pamiętać, że prawo do prowadzenia pojazdów ma charakter podmiotowy i jego ograniczenia mogą mieć miejsce tylko w ściśle określonych przez prawo wypadkach. Stąd też i ingerencja organu administracyjnego w postaci sprawdzenia stanu zdrowia kierującego jest ograniczona. Organ ten nie może dokonywać tej czynności w sposób dowolny, ale tylko wówczas gdy spełnione są ustawowe przesłanki. Wezwanie kierującego pojazdem przez organ do poddania się badaniu lekarskiemu przeprowadzanemu w celu sprawdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem jest dopuszczalne więc tylko wówczas, gdy nasuną się zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierującego pojazdem. Zgodnie z par. 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. Nr 2, poz. 15 z późn. zm.) starosta może skierować na badanie lekarskie osobę, co do której powziął wiarygodną informację o zastrzeżeniach w stanie zdrowia tej osoby, mogących powodować niezdolność do prowadzenia pojazdów. Badania te przeprowadzane są przez uprawnionego lekarza w wojewódzkich ośrodkach medycyny pracy. W konsekwencji, aby organ mógł skierować konkretną osobę na badanie lekarskie, po pierwsze musi istnieć przesłanka w postaci nasuwających się zastrzeżeń co do stanu zdrowia tej osoby, a po drugie zastrzeżenia co do stanu zdrowia kierującego pojazdem muszą być potwierdzone w wyniku przeprowadzonego postępowania na skutek wiarygodnej informacji. Po-
Kodeks drogowy 17 twierdzeniem tych obowiązków starosty jest także orzecznictwo sądów administracyjnych, w szczególności jeden z ostatnich wyroków w tej sprawie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 28 września 2011 r., VII SA/Wa 645/11 (orzeczenia.nsa.gov.pl) Podstawa prawna: n Art. 122 ust. 1 pkt 4 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137). Czy rowerzysta może mieć opony z kolcami Czy prawo dopuszcza jazdę na oblodzonych trasach na oponach, w których są umieszczone małe kolce? Tylko w niektórych przypadkach przepisy dopuszczają jazdę na oponach z trwale umieszczonymi w nich elementami przeciwpoślizgowymi, czyli tzw. kolcami. Z takiej możliwości mogą skorzystać np. osoby poruszające się zimą na rowerach. Dzięki temu ci, którzy na dwóch kółkach poruszają się cały rok, nie muszą np. zmniejszać ciśnienia w oponach, by poprawić przyczepność do śliskiego podłoża. Co prawda mniejsze ciśnienie pozwala nieco bezpieczniej jechać po śniegu, ale niekoniecznie po oblodzonych ulicach. Natomiast możliwość skorzystania z opon z małymi kolcami poprawia przyczepność także na bardzo śliskiej nawierzchni, dzięki czemu jazda w zimowych warunkach jest znacznie bezpieczniejsza. Prawo o ruchu drogowym przewiduje jeszcze jeden wyjątek od ogólnego zakazu korzystania z opon z trwale umieszczonymi w nich elementami przeciwpoślizgowymi. Z pewnego odstępstwa mogą skorzystać kierowcy, którzy biorą udział w rajdach i wyścigach zimowych. Wszystko zależy od organizatora imprezy sportowej i zarządcy drogi, po której ma się odbywać rywalizacja kierowców. Organizator musi zatem wystąpić o odpowiednia zgodę do zarządcy. Jeżeli ją uzyska, to pojazdy używające na zaśnieżonych i oblodzonych trasach opon z umieszczonymi w nich kolcami pojadą z nimi nie tylko na odcinkach specjalnych, gdzie bezpośrednio przebiega rywalizacja, ale i na trasach dojazdowych do poszczególnych etapów zawodów. Poza przedstawionymi wyjątkami prawo zabrania korzystania z takich opon pozostałym uczestnikom ruchu drogowego. Podstawa prawna: n Art. 60 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137).
18 e-biblioteka Gazety Prawnej Czy mogę anulować jednocześnie 23 punkty karne Mam 23 punkty karne za wykroczenia drogowe. Czy mogę je wszystkie anulować odbywając szkolenie dla kierowców? Nie. Kierowca posiadający na swoim koncie punkty karne może na własny koszt uczestniczyć w szkoleniu, którego odbycie spowoduje zmniejszenie liczby punktów za naruszenie przepisów ruchu drogowego. Nie dotyczy to tylko kierowcy w okresie 1 roku od dnia wydania po raz pierwszy prawa jazdy. Szkolenie organizuje dyrektor wojewódzkiego ośrodka ruchu drogowego. Potwierdza on odbycie szkolenia, wydając uczestniczącemu w nim kierowcy zaświadczenie. Jego kopię niezwłocznie przesyła komendantowi wojewódzkiemu Policji właściwemu ze względu na miejsce zamieszkania kierowcy. Wtedy komendant zmniejsza o 6 liczbę posiadanych punktów, odejmując je według kolejności wpisów, począwszy od wpisu odpowiadającego naruszeniu popełnionemu z datą najwcześniejszą. Liczba punktów odjętych z tytułu odbytego szkolenia nie może być większa od liczby punktów otrzymanych za naruszenie przepisów ruchu drogowego przed jego odbyciem. Odbycie szkolenia nie powoduje zmniejszenia liczby punktów otrzymanych za naruszenia przepisów ruchu drogowego wobec osoby, która przed jego rozpoczęciem dopuściła się naruszeń, za które suma punktów ostatecznych i podlegających wpisowi tymczasowemu przekroczyła lub przekroczyłaby 24. Kierowca może uczestniczyć w szkoleniu nie częściej niż raz na 6 miesięcy. Podstawa prawna: n Par. 8 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z 25 kwietnia 2012 r. w sprawie postępowania z kierowcami naruszającymi przepisy ruchu drogowego (Dz.U. poz. 488). Adam Makosz Łukasz Sobiech
USTAWA z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym *1) Tekst ujednolicony przez redakcję (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 1137, zm.: Dz.U. z 2011 r. Nr 30, poz. 151; Nr 222, poz. 1321; Dz.U. z 2012 r. poz. 951) * W kodeksie zostały wyróżnione wszystkie nowelizacje, które obowiązują w 2012 r. Zmiany te zostały wyboldowane i oznaczone przypisami. I tak są to zmiany z: art. 4 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 244, poz. 1454), art. 37 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych (Dz.U. Nr 208, poz. 1240), art. 115 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych (Dz.U. Nr 227, poz. 1367), art. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321), art. 2 ustawy z dnia 13 stycznia 2012 r. o zmianie ustawy o kierujących pojazdami oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. poz. 113), art. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 205, poz. 1210; ost. zm.: Dz.U. z 2011 r. Nr 291, poz. 1707),
20 e-biblioteka Gazety Prawnej art. 3 ustawy z dnia 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 472), art. 1 ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 222, poz. 1321). Zmiany, które wejdą w życie w 2013 r., zostały oznaczone boldem oraz kursywą. I tak odpowiednio są to zmiany z: art. 12 ustawy z dnia 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 951), art. 125 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151; ost. zm.: Dz.U. z 2012 r. poz. 113). Przypisami zostały oznaczone także uwagi wyjaśniające. Kursywą oznaczono nieaktualne nazewnictwo lub zastosowanie przepisów, a obecne zostało wyjaśnione w przypisach przy pierwszym odniesieniu w tekście. 1) Niniejsza ustawa wdraża postanowienia następujących dyrektyw Wspólnot Europejskich: 1) dyrektywy 70/156/EWG z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz.Urz. WE L 42 z 23.02.1970, z późn. zm.), 2) dyrektywy 74/150/EWG z dnia 4 marca 1974 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do homologacji typu kołowych ciągników rolniczych lub leśnych (Dz.Urz. WE L 84 z 28.03.1974, z późn. zm.), 3) dyrektywy 91/439/EWG z dnia 29 lipca 1991 r. w sprawie praw jazdy (Dz.Urz. WE L 237 z 24.08.1991, z późn. zm.), 4) dyrektywy 91/671/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do obowiązkowego stosowania pasów bezpieczeństwa w pojazdach poniżej 3,5 tony (Dz.Urz. WE L 373 z 31.12.1991, z późn. zm.), 5) dyrektywy 92/6/EWG z dnia 10 lutego 1992 r. w sprawie montowania i zastosowania urządzeń ograniczenia prędkości w niektórych kategoriach pojazdów silnikowych we Wspólnocie (Dz.Urz. WE L 57 z 02.03.1992, z późn. zm.), 6) dyrektywy 96/53/WE z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiającej dla niektórych pojazdów kołowych poruszających się na terytorium Wspólnoty maksymalne dopuszczalne wymiary w ruchu krajowym i międzynarodowym oraz maksymalne dopuszczalne obciążenia w ruchu międzynarodowym (Dz.Urz. WE L 235 z 17.09.1996, z późn. zm.), 7) dyrektywy 96/96/WE z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących badań przydatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz.Urz. WE L 46 z 17.02.1997, z późn. zm.), 8) dyrektywy 97/27/WE z dnia 22 lipca 1997 r. odnoszącej się do mas i wymiarów niektórych kategorii pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz zmieniającej dyrektywę 70/156/EWG (Dz.Urz. WE L 233 z 28.08.1997, z późn. zm.), 9) dyrektywy 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów (Dz.Urz. WE L 138 z 01.06.1999, z późn. zm.), 10) dyrektywy 1999/62/WE z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe (Dz.Urz. WE L 187 z 20.07.1999), 11) dyrektywy 2000/30/WE z dnia 6 czerwca 2000 r. w sprawie drogowej kontroli przydatności do ruchu pojazdów użytkowych poruszających się we Wspólnocie (Dz.Urz. WE L 203 z 10.08.2000, z późn. zm.), 12) dyrektywy 2002/2 4/WE z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie homologacji typu dwu lub trzykołowych pojazdów mechanicznych i uchylającej dyrektywę 92/61/EWG (Dz.Urz. WE L 124 z 09.05.2002). Dane dotyczące aktów prawa Unii Europejskiej, ogłoszonych przed dniem 1 maja 2004 r., zamieszczone w niniejszej ustawie, dotyczą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej wydanie specjalne.
Kodeks drogowy 21 1 Niniejsza ustawa wdraża postanowienia następujących dyrektyw Wspólnoty Europejskiej: 1) dyrektywy 70/156/EWG z dnia 6 lutego 1970 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do homologacji typu pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz.Urz. WE L 42 z 23.02.1970, z późn. zm.); 2) dyrektywy 74/150/EWG z dnia 4 marca 1974 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do homologacji typu kołowych ciągników rolniczych lub leśnych (Dz.Urz. WE L 84 z 28.03.1974, z późn. zm.); 3) dyrektywy 91/671/EWG z dnia 16 grudnia 1991 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do obowiązkowego stosowania pasów bezpieczeństwa w pojazdach poniżej 3,5 tony (Dz.Urz. WE L 373 z 31.12.1991, z późn. zm.); 4) dyrektywy 92/6/EWG z dnia 10 lutego 1992 r. w sprawie montowania i zastosowania urządzeń ograniczenia prędkości w niektórych kategoriach pojazdów mechanicznych we Wspólnocie (Dz.Urz. WE L 57 z 02.03.1992, z późn. zm.); 5) dyrektywy 96/53/WE z dnia 25 lipca 1996 r. ustanawiającej dla niektórych pojazdów drogowych poruszających się na terytorium Wspólnoty maksymalne dopuszczalne wymiary w ruchu krajowym i międzynarodowym oraz maksymalne dopuszczalne obciążenia w ruchu międzynarodowym (Dz.Urz. WE L 235 z 17.09.1996, z późn. zm.); 6) dyrektywy 96/96/WE z dnia 20 grudnia 1996 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących badań przydatności do ruchu drogowego pojazdów silnikowych i ich przyczep (Dz. Urz. WE L 46 z 17.02.1997, z późn. zm.); 7) dyrektywy 97/27/WE z dnia 22 lipca 1997 r. odnoszącej się do mas i wymiarów niektórych kategorii pojazdów silnikowych i ich przyczep oraz zmieniającej dyrektywę 70/156/EWG (Dz.Urz. WE L 233 z 28.08.1997, z późn. zm.); 8) dyrektywy 1999/37/WE z dnia 29 kwietnia 1999 r. w sprawie dokumentów rejestracyjnych pojazdów (Dz.Urz. WE L 138 z 01.06.1999, z późn. zm.); 9) dyrektywy 1999/62/WE z dnia 17 czerwca 1999 r. w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe (Dz.Urz. WE L 187 z 20.07.1999); 10) dyrektywy 2000/30/WE z dnia 6 czerwca 2000 r. w sprawie drogowej kontroli technicznej pojazdów dostawczych poruszających się we Wspólnocie (Dz.Urz. WE L 203 z 10.08.2000, z późn. zm.); 11) dyrektywy 2002/24/WE z dnia 18 marca 2002 r. w sprawie homologacji typu dwu- lub trzykołowych pojazdów mechanicznych i uchylającej dyrektywę 92/61/EWG (Dz.Urz. WE L 124 z 09.05.2002). Dane odnoszące się do aktów prawa Unii Europejskiej, ogłoszone przed dniem 1 maja 2004 r., zamieszczone w niniejszej ustawie, dotyczą ogłoszenia tych aktów w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej polskie wydanie specjalne. 1 Odnośnik do tytułu ustawy w brzmieniu ustalonym przez art. 125 pkt 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151; ost. zm.: Dz.U. z 2012 r. poz. 113). Zmiana wejdzie w życie 19 stycznia 2013 r.
22 e-biblioteka Gazety Prawnej DZIAŁ I PRZEPISY OGÓLNE Art. 1. 1 [Zakres regulacji] 1. Ustawa określa: 1) zasady ruchu na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu; 2) zasady i warunki dopuszczenia pojazdów do tego ruchu; 3) wymagania w stosunku do osób kierujących pojazdami i innych uczestników tego ruchu; 3) 2 wymagania w stosunku do innych uczestników ruchu niż kierujący pojazdami; 4) zasady i warunki kontroli ruchu drogowego. 2. Przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza miejscami wymienionymi w ust. 1 pkt 1, w zakresie: 1) koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób; 2) wynikającym ze znaków i sygnałów drogowych. 3. Zadania samorządu województwa, o których mowa w art. 75aa 75ac, art. 97 ust. 3, art. 98 ust. 5, art. 110 ust. 1 pkt 10, art. 111 ust. 1, art. 112 ust. 1, art. 113 ust. 1, art. 114 ust. 3, art. 122 ust. 8 i 9, art. 124a ust. 3 i 10, art. 124b ust. 1 3 i 5, art. 140 ust. 4, art. 140g ust. 2, art. 140i oraz art. 140k, są zadaniami z zakresu administracji rządowej. 3. 3 Zadania samorządu województwa, o których mowa w art. 75aa 75ac, art. 140g ust. 2, art. 140i i art. 140k, stanowią zadania z zakresu administracji rządowej. Art. 2. [Definicje] Użyte w ustawie określenia oznaczają: 1) droga wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt; 2 Art. 1 ust. 1 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez art. 125 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151; ost. zm.: Dz.U. z 2012 r. poz. 113). Zmiana wejdzie w życie 19 stycznia 2013 r. 3 Art. 1 ust. 3 w brzmieniu ustalonym przez art. 125 pkt 2 lit. b) ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151; ost. zm.: Dz.U. z 2012 r. poz. 113). Zmiana wejdzie w życie 19 stycznia 2013 r.
Kodeks drogowy 23 1a) droga publiczna droga w rozumieniu art. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z późn. zm.); 1b) droga wewnętrzna droga w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych; 2) droga twarda drogę z jezdnią o nawierzchni bitumicznej, betonowej, kostkowej, klinkierowej lub brukowcowej oraz z płyt betonowych lub kamienno betonowych, jeżeli długość nawierzchni przekracza 20 m; inne drogi są drogami gruntowymi; 3) autostrada drogę dwujezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której nie dopuszcza się ruchu poprzecznego, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40 km/h, w tym również w razie ciągnięcia przyczep; 3) 4 autostrada drogę dwujezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której nie dopuszcza się ruchu poprzecznego, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowca, które na równej, poziomej jezdni mogą rozwinąć prędkość co najmniej 40 km/h, w tym również w razie ciągnięcia przyczep; 4) droga ekspresowa drogę dwu lub jednojezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której skrzyżowania występują wyjątkowo, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych; 4) 5 droga ekspresowa drogę dwu lub jednojezdniową, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi, na której skrzyżowania występują wyjątkowo, przeznaczoną tylko do ruchu pojazdów samochodowych, z wyłączeniem czterokołowca; 5) droga dla rowerów drogę lub jej część przeznaczoną do ruchu rowerów, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; droga dla rowerów jest oddzielona od innych dróg lub jezdni tej samej drogi konstrukcyjnie lub za pomocą urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego; 5a) pas ruchu dla rowerów część jezdni przeznaczoną do ruchu rowerów w jednym kierunku, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; 5b) śluza dla rowerów część jezdni na wlocie skrzyżowania na całej szerokości jezdni lub wybranego pasa ruchu przeznaczona do zatrzymania rowerów w celu zmiany kierunku jazdy lub ustąpienia pierwszeństwa, oznaczona odpowiednimi znakami drogowymi; 6) jezdnia część drogi przeznaczoną do ruchu pojazdów; określenie to nie dotyczy torowisk wydzielonych z jezdni; 4 Art. 2 pkt 3 w brzmieniu ustalonym przez art. 125 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151; ost. zm.: Dz.U. z 2012 r. poz. 113). Zmiana wejdzie w życie 19 stycznia 2013 r. 5 Art. 2 pkt 4 w brzmieniu ustalonym przez art. 125 pkt 3 lit. b) ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. Nr 30, poz. 151; ost. zm.: Dz.U. z 2012 r. poz. 113). Zmiana wejdzie w życie 19 stycznia 2013 r.
24 e-biblioteka Gazety Prawnej 7) pas ruchu każdy z podłużnych pasów jezdni wystarczający do ruchu jednego rzędu pojazdów wielośladowych, oznaczony lub nieoznaczony znakami drogowymi; 8) pobocze część drogi przyległą do jezdni, która może być przeznaczona do ruchu pieszych lub niektórych pojazdów, postoju pojazdów, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt; 9) chodnik część drogi przeznaczoną do ruchu pieszych; 10) skrzyżowanie przecięcie się w jednym poziomie dróg mających jezdnię, ich połączenie lub rozwidlenie, łącznie z powierzchniami utworzonymi przez takie przecięcia, połączenia lub rozwidlenia; określenie to nie dotyczy przecięcia, połączenia lub rozwidlenia drogi twardej z drogą gruntową, z drogą stanowiącą dojazd do obiektu znajdującego się przy drodze lub z drogą wewnętrzną; 11) przejście dla pieszych powierzchnię jezdni, drogi dla rowerów lub torowiska przeznaczoną do przechodzenia przez pieszych, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; 12) przejazd dla rowerzystów powierzchnię jezdni lub torowiska przeznaczoną do przejeżdżania przez rowerzystów, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; 13) przystanek miejsce zatrzymywania się pojazdów transportu publicznego, oznaczone odpowiednimi znakami drogowymi; 14) tunel budowlę na drodze, oznaczoną odpowiednimi znakami drogowymi; 15) obszar zabudowany obszar oznaczony odpowiednimi znakami drogowymi; 16) strefa zamieszkania obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego, a wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi; 16a) strefa ruchu obszar obejmujący co najmniej jedną drogę wewnętrzną, na który wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi; 17) uczestnik ruchu pieszego, kierującego, a także inne osoby przebywające w pojeździe lub na pojeździe znajdującym się na drodze; 18) pieszy osobę znajdującą się poza pojazdem na drodze i niewykonującą na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami; za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającą rower, motorower, motocykl, wózek dziecięcy, podręczny lub inwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej; 19) kolumna pieszych zorganizowaną grupę pieszych prowadzoną przez kierownika lub dowódcę; 20) kierujący osobę, która kieruje pojazdem lub zespołem pojazdów, a także osobę, która prowadzi kolumnę pieszych, jedzie wierzchem albo pędzi zwierzęta pojedynczo lub w stadzie;