RODZAJE ODNAWIALNYCH ŹRÓDEŁ ENERGII nadzieje i obawy Dr inż. Aureliusz Mikłaszewski Dolnośląski Klub Ekologiczny Wałbrzych,22 maja 2015
ENERGIA NIEZBĘDNA DLA FUNKCJONOWANIA CYWILIZACJI Zawsze była potrzebna Źródła odnawialne od niedawna Źródła nieodnawialne od zawsze Obecnie surowce energetyczne węgiel, ropa, gaz, uran Ich zasoby są skończone, czas eksploatacji też Co dalej?
NA JAK DŁUGO WYSTARCZY Dla Polski - w zależności od wydobycia/zużycia: węgla na 30-60 lat ropy import 95,7% gazu import ok. 70% uranu import 100% Nie możemy czekać, aż się źródła wyczerpią
ENERGIA ZE ŹRÓDEŁ ODNAWIALNYCH biomasa woda wiatr słońce biogaz biopaliwa
ENERGIA W POLSCE uzyskiwana jest: prawie 90% z węgla ok. 11% z odnawialnych źródeł energii (OZE)
PROGRAM UNII EUROPEJSKIEJ (2007) Pakiet energetyczno-klimatyczny 3 x 20 do roku 2020: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20% ograniczenie zużycia energii o 20% udział OZE 20% (dla Polski 15%)
MAPA DROGOWA 2050 W 2011 r. Unia Europejska publikuje dokument pt. Budowa konkurencyjnej gospodarki za pomocą bezemisyjnych technologii. Główne założenia do roku 2050: obniżenie emisyjności gospodarki o 80-95% obniżenie emisyjności energetyki o 93-99% (rok bazowy 1990)
USTALENIA Z BRUKSELI 23 października 2014 40% redukcji emisji CO 2 do roku 2030 zwiększenie efektywności energetycznej o 27% zwiększenie udziału OZE do 27% (rok bazowy 1990)
słoma BIOMASA gałęzie z sadów, parków rośliny energetyczne (wierzba, ślazowiec, róża bezkolcowa i inne) drewno odpadowe z lasu kora, trociny Bilans emisji CO 2 = 0
BIOMASA - Polska ponad 100 firm na rynku 20 producentów kotłów na biomasę 9 GW zainstalowano
ELEKTROWNIE WODNE strumień wody napędza turbinę i prądnicę nie emitują CO 2
Tamy na rzekach: ELEKTROWNIE WODNE utrudniają przepływ ryb w dół lub w górę dzielą biotop rzeki zmieniają reżim wodny ograniczają zalew terenów zalewowych (zmiana siedliska)
WIATR (1) Duże turbiny farmy wiatrowe Małe wiatraki
WIATR Turbiny wiatrowe (2) Zalety: nie ma emisji CO 2 bezpłatna energia nowe miejsca pracy Wady: wysokie koszty wymagają akumulatorów energii zagrożenie dla ptaków hałas, wibracje, drgania
MAŁA ENERGETYKA WIATROWA Polska 150 firm 5 krajowych producentów ponad 8,2 MW zainstalowano, w tym 1,8 MW przyłączono do sieci
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE (1) Do Ziemi dociera strumień energii słonecznej ok. 30 000 razy większy, niż moc wszystkich urządzeń energetycznych na Ziemi - stała słoneczna 1,395 kw/m 2
PROMIENIOWANIE SŁONECZNE (2) z tego: ok. 30% jest odbijane przez atmosferę i emitowane ponownie do kosmosu ok. 20% jest pochłaniane przez atmosferę ok. 50% dociera do powierzchni Ziemi
KOLEKTORY SŁONECZNE Ogrzewają ciecz, która krąży w instalacji domowej i oddaje ciepło Potrzebne zbiorniki na podgrzaną wodę Nie emitują CO 2
KOLEKTORY SŁONECZNE Polska 70 producentów ponad 635 MW zainstalowanych 95 000 instalacji
PANELE FOTOWOLTAICZNE Przetwarzają energię słońca na prąd Sprawność ok. 14-17% Potrzebne akumulatory na energię elektryczną Nie emitują CO 2
195 firm na rynku FOTOWOLTAIKA Polska ponad 140 firm instalacyjnych 14 producentów modułów ponad 3,5 MW zainstalowane, z tego 1,3 MW przyłączone do sieci
ENERGIA SŁONECZNA Wykorzystanie energii słońca ma też i wady: w nocy słońce nie świeci urządzenia nie dają energii w dni pochmurne i zimowe - mało energii
USTAWA O OZE (1) powinna być wdrożona 5.12. 2010 blokada lobby energetyczno-surowcowego mały trójpak miał wdrożyć dyrektywy UE: - gazową (2009/28/WE) - elektryczną (2009/72/WE) - o promocji OZE (29/20/WE popieranie współspalania biomasy - ok. 9 mld zł zysku za zielone certyfikaty, 1/3 import: Ukraina, Syberia, Afryka,RPA, Indonezja,Malezja ponad 50 krajów sprzedaż prądu z OZE do sieci za 80% ceny z poprzedniego roku stagnacja
USTAWA O OZE (2) skarga KE do Trybunału Sprawiedliwości UE Polsce groziła kara 84 500 euro/dzień opóźnienia Sejm przyśpieszył poprawka posła PSL Artura Bramory taryfy gwarantowane 16 stycznia 2015 Sejm przyjął poprawkę głosami 220:118
USTAWA O OZE (3) taryfy gwarantowane FiT (feed-in-tariffs) zdały egzamin w Europie Przykład Niemiec: powstał efekt skali - 1,3 mln prosumentów 2014 więcej energii elektrycznej z OZE (25,8%) niż z węgla brunatnego (25,6%) 2014 nadmiar energii elektrycznej w północnej części Niemiec przesyłanie przez Polskę i Holandię do części południowej 2022 rezygnacja z energetyki jądrowej 2050 80% energii elektrycznej z OZE
USTAWA O OZE (4) Co przegłosowano 16 stycznia 2015 obowiązek zakupu energii elektrycznej z mikroinstalacji po stałej cenie przez 15 lat mikroinstalacje o mocy do 3 kw (dla pierwszych 300 MW): hydroenergia, wiatr i słońce - 0,75 zł/ kwh mikroinstalacje o mocy powyżej 3 kw do 10 kw (tylko dla pierwszych 500 MW): hydroenergia, wiatr, słońce - 0,65 zł/ kwh biogaz rolniczy - 0,70 zł/kwh biogaz ze składowisk - 0,55 zł/kwh biogaz z oczyszczalni - 0,45 zł/kwh
USTAWA O OZE (5) 16 lutego 2015 Senat poprawił 0,75 na 0,40 zł/kwh, czyniąc mikroenergetykę nieopłacalną w prasie informacje o znacznym postępie z 80% na 210% (odpowiada 0,40 zł/kwh) wg Instytutu Energii Odnawialnej granica opłacalności to: do 3 kw 340% do 10 kw 300% taryfy dla biogazu - za małe
USTAWA O OZE (6) Kampania przeciwko FiT (spółki energetyczne) Kampania za FiT (organizacje pozarządowe, Związek Gmin Wiejskich 547 gmin, Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji 400 tys. osób zatrudnionych, Koalicja Klimatyczna) 20 lutego 2015 r. Sejm odrzucił poprawkę Senatu, pozostało 0,75 zł /kwh 11 marca 2015 Prezydent Ustawę podpisał Ustawa obowiązuje od 1 stycznia 2016 r.
USTAWA O OZE (7) Trzy systemy wsparcia dla OZE: system aukcyjny (dla dużych) net-metering oprogramowanie netto (do 40 kw, długa amortyzacja) FiT - taryfy gwarantowane (dla każdego PROSUMENTA) Brak wykładni i interpretacji
USTAWA O OZE (8) Wg IEO w Polsce - mogłoby być ok. 2,2 mln prosumentów, 70 tys. miejsc pracy - przy obecnym wsparciu ok. 200 tys. prosumentów, 7-8 tys. miejsc pracy - w latach 2016-2020 może powstać 800 MW nowych mocy, ok. 204 tys. mikroinstalacje, które dadzą ok. 4% energii z OZE - szansa na osiągnięcie 15% OZE do roku 2020
USTAWA O OZE - Obawy i nadzieja (9) w ustawie brak celu system aukcyjny tylko dla dużych net-metering nieopłacalne taryfy gwarantowane nadzieja na rozwój słabe wsparcie dla ciepła z OZE (80% rynku OZE) ale jest szklany sufit 300 i 500 MW, 800 MW z 35000 MW = 2,3%! UE ma już ok. 25% energii elektrycznej z OZE, w roku 2050 planuje się 50% to oznacza upowszechnienie taniej energii, która wygra z konwencjonalną konieczne wsparcie społeczne dla OZE
Dziękuję za uwagę Dr inż. Aureliusz Mikłaszewski Dolnośląski Klub Ekologiczny klub@eko.wroc.pl tel. 72/347 14 44