Ponajemy kościoły: Naca 2 O duspasterstwie Wiadomości osób rowiedionych 4 5 życia dieceji 6 Modlitwa pre Skype 7 Grodno 21 (432), 15 listopada 2015 www.slowo.grodnensis.by GAZETA DIECEZJI GRODZIEŃSKIEJ ABP KONDRUSIEWICZ: DOKTRYNA O MAŁŻEŃSTWIE NIE ZMIENIA SIĘ Ks. abp Tadeus Kondrusiewic: Rodiny powinne być mocne w swojej wiere O synodie na temat rodiny, białoruskim modelu rodiny ora o tych, kto nalał się w trudnej i niegodnej nauką Kościoła sytuacji, księdem arcybiskupem Tadeusem Kondrusiewicem romawiał ks. Paweł Sołobuda. Podcas urocystości okaji 25-lecia ałożenia WSD w Grodnie ciąg dalsy na str. 4 5 DZIEŃ Z ŻYCIA SEMINARZYSTY Dla więksości ludi alumni seminariów duchowych to osoby tajemnice. Nosą surowe stroje i prowadą ukryte pred wrokiem ciekawskich życie. A tak ciekawe jest, jak kstałcą prysłych księży! Jutro oni będą nasymi prewodnikami na drode do roumienia świętości. ciąg dalsy na str. 3 Kalendar wydareń 16 listopada urocystość Najświętsej Maryi Panny Ostrobramskiej, Matki Miłosierdia, patronki dieceji. 22 listopada urocystość Chrystusa Króla Wsechświata. Dień modlitw w intencji wychowawców, wykładowców i kleryków Wyżsego Seminarium Duchownego w Grodnie. 22 listopada wspomnienie św. Cecylii, patronki organistów, chórów kościelnych. 29 listopada I niediela Adwentu. achęcamy do pobożnego i treźwego preżywania tego okresu. Zaprasamy! Programy redakcji katolickiej: Głos Ewangelii Katolicki program na Pierwsym Nacjonalnym Kanale Białoruskiego Radia. W każdą niedielę o god. 8.00 aprasamy do refleksji nad Ewangelią i dielenia się Słowem Bożym. Grodno 103,0 FM Swisłoc 105,9 FM Symbol Wiary Program katolicki na kanale telewiyjnym Bielarus 2 o życiu religijnym Dieceji Grodieńskiej. Kolejna audycja ukaże się 23 listopada w poniediałek o godinie 18.05 pry współpracy Katolickiego Studium Telewiyjnego Dieceji Grodieńskiej ora telewiji państwowej. Intencje różańcowe: Listopad Za duse cyśćcowe i rowój w parafiach nabożeństwa a marłych kapłanów i wiernych. O stworenie stowaryseń pomocy modlitewnej dusom cyśćcowym. SONDA www.grodnensis.by Cy wiery Pan(i) w to, że po śmierci ocekuje cłowieka wiecna nagroda lub kara? tak nie trudno powiedieć agłosuj Eucharystia jest skołą integracji ludkiej, która nie boi się wywań papież Francisek
2 TO, CO TRWA NA WIEKI XXXIII NIEDZIELA ZWYKŁA Mk 13, 24 32 Jeus powiediał do swoich ucniów: W owe dni, po tym ucisku, słońce się aćmi i księżyc nie da swego blasku. Gwiady będą padać nieba i moce na niebie ostaną wstrąśnięte. Wówcas ujrą Syna Cłowiecego, prychodącego w obłokach wielką mocą i chwałą. Wtedy pośle On aniołów i biere swoich wybranych cterech stron świata, od krańca iemi aż do scytu nieba. A od drewa figowego uccie się pre podobieństwo! Kiedy już jego gałąź nabiera soków i wypusca liście, ponajecie, że blisko jest lato. Tak i wy, gdy ujrycie, że to się dieje, wiedcie, że blisko jest, we drwiach. Zaprawdę, powiadam wam: Nie preminie to pokolenie, aż się to wsystko stanie. Niebo i iemia preminą, ale słowa Moje nie preminą. Lec o dniu owym lub godinie nikt nie wie, ani aniołowie w niebie, ani Syn, tylko Ojciec. OCZEKIWANIE SPEŁNIENIA NADZIEI Ewangelia ucy nas mądrości ocekiwania. Tym samym jakby umiescała nas międy recywistością a tym, co ma nadejść. Cy takie awiesenie międy realnym życiem a spełnieniem nadiei jest dla nas korystne? Cy w taki sposób nie ryykujemy wyobcowania, uciecki od codiennej egystencji? Pan Jeus, kiedy mówi o naturalnym rytmie pryrody nie tylko nas uspokaja, ale wiąże nas realnym życiem, które - aby było autentycne - musi być niejako anurone w ocekiwaniu na swoje ostatecne spełnienie. A spełni się ono w momencie, kiedy ropocnie się stan wiecnego trwania, kiedy osiągniemy doskonałość. Będie to możliwe pry powtórnym pryjściu Zbawiciela Syna Cłowiecego na iemię. Wypełni się wtedy każde pragnienie, skońcy się wselkie ocekiwanie. Jest namienne dla nasych casów, że w nacnym stopniu atraciliśmy ten podstawowy wymiar chreścijańskiego ocekiwania. Pry jednocesnym, ciągłym narekaniu na niedoskonałości nasego bytowania. Paradoksalnie im bardiej otacający nas świat uważamy a nase ostatecne prenacenie, im bardiej się nim wiążemy, tym więksą trudnością pryjdie się nam mieryć prawdą o premijającej recywistości, o koniecności pielęgnowania nadiei w osiągnięcie ostatecnego jednocenia Bogiem. Ewangelia jest i poostanie Dobrą Nowiną aż do ostatecnego spełniania się nasego ocekiwania. NIEDZIELA CHRYSTUSA KRÓLA WSZECHŚWIATA J 18, 33b 37 Piłat powiediał do Jeusa: Cy Ty jesteś Królem żydowskim?. Jeus odpowiediał: Cy to mówis od siebie, cy też inni powiedieli ci o Mnie?. Piłat odparł: Cy ja jestem Żydem? Naród Twój i arcykapłani wydali mi Ciebie. Coś ucynił?. Odpowiediał Jeus: Królestwo Moje nie jest tego świata. Gdyby królestwo Moje było tego świata, słudy Moi biliby się, abym nie ostał wydany Żydom. Tera aś królestwo Moje nie jest stąd. Piłat atem powiediał do Niego: A więc jesteś królem?. Odpowiediał Jeus: Tak, jestem królem. Ja się na to narodiłem i na to prysedłem na świat, aby dać świadectwo prawdie. Każdy, kto jest prawdy, słucha Mojego głosu. TRUDNE KRÓLOWANIE Zadiwiające Pan Jeus, choć w kajdanach, agrożony wyrokiem strasnej śmierci, niża się do dialogu Piłatem. On Władca nieba i iemi - prowadi dialog rymskim urędnikiem. Może pochodącym tej wyżsej urędnicej półki, bo w imieniu ceara arądał kawałkiem Imperium, ale tylko urędnikiem, którego cesarski kaprys mógł odwołać e stanowiska jednym słowem, jednym dokumentem. Piłat władał nadania skrawkiem Imperium, które już wówcas okaywało symptomy upadku. Jeus dawał świadectwo prawdie o królestwie nieniscalnym, wiecnym. I Jego włada rociągała się (i dalej sięga!) po najdalse granice wsechświata. Dysproporcja międy Piłatem a Skaańcem jest tak rażąca, że wydaje się nieprawdopodobna! A jednak maleńki, aroumiały Piłat posłał Władcę wsechświata na strasną śmierć. I co jest jesce bardiej wstrąsające Władca wsechświata ten wyrok pryjął! W każdym nasym domu jest kryż widocny nak dramatycnych konsekwencji spotkania Jeusa Piłatem. Kryże stawiamy na nasych drogach. Cy astanawiamy się casami nad sensem obecności kryża w nasym życiu? Innymi słowy: na ile prawda, o której świadcył Jeus staje się fundamentem nasego życia? Ks. Jarosław Hrynaskiewic Jesteśmy w Królestwie Jeusa Za kilka dni będiemy preżywać urocystość Jeusa Chrystusa Króla Wsechświata. Będie to ostatnia niediela roku liturgicnego, po której ropocniemy okres Adwentu będący również pocątkiem Roku Miłosierdia. Wiele jest pred nami, ale najpierw warto sobie prypomnieć, że Jeus króluje w nasych sercach, jest Królem nasego życia, wsystkiego, co jest nami wiąane i pre Boga pobłogosławione. Królestwo Jeusa nie jest tego świata i jest ono wiecne. Pan Jeus sam mówi o tym: Królestwo Moje nie jest tego świata (J 18, 36). Jest to deklaracja Jeusa o poaiemskim jego charaktere. Jako chreścijanie prynależymy do Chrystusa i Jego Królestwa. Cęsto wypowiadamy w modlitwie Pańskiej słowa: Pryjdź Królestwo Twoje. Cy jednak dajemy sobie sprawę tego, o jakie Królestwo tu chodi? Teoretycnie wiemy, Wieś jest nana od 1529 roku, kiedy Janus Kostewic, wojewoda podlaski, wra żoną Marią ałożył tu parafię (preniósł centrum parafii Dubic) i budował pierwsy drewniany kościół, konsekrowany pod tytułem Niepokalanego Pocęcia Najświętsej Maryi Panny i św. Jerego Męcennika. Później Naca należała do Kisków, Radiwiłłów. Ostatni budynek drewniany kościoła ostał budowany staraniem ks. Jóefa Kucewskiego i parafian w 1756 roku. Była to potężna świątynia trynawowa pięciokątną absydą, orientowaną na achód, flankowaną dwiema akrystiami, których południowa była roserona. Kościół miał kryty gontem dach dwuspadowy astresami i biodrami nad prebiterium, który był uwieńcony ośmiobocną wieżą namiotową nad wejściem i dość wielką cworobocną sygnaturką nad ołtarem. W ołtaru głównym umiescona była nana cudów figura Pana Jeusa Antokolskiego. W 1780 roku w Nacy, która w ten cas należała do pułkownika Tomasa Masalskiego, ostała wybudowana kaplica. Lec drewniane budynki nie mogą stać wiecnie. W roku 1910 na fundację parafian w tym samym miejscu w centrum wsi wniósł się majestatycny dwuwieżowy kościół cerwonej cegły w stylu Ołtar główny modern o cechach neogotyku i neoromantyku. Jest to trynawowa świątynia dwupiętrowym transeptem (na że chodi o Królestwo nie tego świata, które charakteryuje się wartościami duchowymi. Ale w praktyce jakże cęsto nie chcemy o tym myśleć. Zapominamy, że Jeus prybrał jako Król inne insygnia włady niż diadem i purpurę. Zapominamy, że walcył o swoje Królestwo, ale nie w naceniu docesnym. Jest to swoisty paradoks, który nam disiaj Chrystus prypomina: Jego Królestwo nie jest tego świata. Obserwujemy wielkie ainteresowanie tysięcy ludi sprawami włady. Widać to najlepiej podcas wyborów. Cłowiek awse chciałby być władcą, wydającym polecenia. Jeus jako Król pełni inacej swą służbę, mając na celu dobro każdego cłowieka. Jak powinniśmy być dumni tego, że należymy do Chrystusa. Jak powinniśmy się ciesyć i diękować dobremu Bogu a łaskę wiary otrymaną na Chrcie Świętym, a to, że jesteśmy Jego diećmi. Jak dole najdują się akrystie, na góre loży modlitewne) i półokrągłą absydą. Główna fasada jest onacona dwoma stromymi pięciokondygnacyjnymi (górna kondygnacja jest ośmiobocna, dolne są cworobocne) wieżamidwonnicami pod wysokimi fasetowanymi iglicami. Kościół jest bogato dobiony profilowymi pasami, nisami, stopniowymi systemami pryporowymi, scytami, sygnaturką cegieł kstałtowych. Spiralne schody w kątach transeptu, które prowadą do lóż modlitewnych, w objętości prechodą w ośmiokątne wieżycki namiotowe. Kościół ostał konsekrowany 26 kwietnia 1927 roku. Wewnątr nawa centralna prykryta jest sklepieniami żaglastymi podtrymywanymi arkami, bocne nawy są prykryte sklepieniami kryżowo-żaglastymi. Zdobią salę modlitewną try reźbione ołtare, które również nosą cechy neogotyku i neoromantyku. W głównym ołtaru-tryforium i diś się najduje cudowna figura Pana Jeusa, jej nisę wypełniają licne wota. Ołtar jest dekorowany neogotyckimi scytami ora iglicami, w nisach bocnych tryforium najdują się wielobarwne figury świętych apostołów Piotra i Pawła. Ołtare bocne są dwukondygnacyjne: w lewym najduje się obra Jeusa Miłosiernego, na góre obra Chrtu Pańskiego, w prawym figura Matki Bożej pod obraem św. Teresy. W XIX w. teren kościelny ostał obniesiony Wygląd ewnętrny świątyni kamiennym pobielonym ogrodeniem murowanym bramą trójpręsłową. Po prawej stronie od bramy, prawie na rogu ogrodenia, achowała się trykondygnacyjna dwonnica (dolna kondygnacja jest kamienna, środkowa murowana, górna drewniana, pod dachem cterospadowym), która poostała jesce od drewnianego kościoła i służy diś jako magayn. Pry kościele wśród innej okolicnej slachty ostali pochowani Teodor Narbutt (+1864), słynny historyk, archeolog, inżynier wojskowy, i Stanisław Bonifacy Jundiłł (+1847), doktor teologii, profesor botaniki i oologii. Po drugiej stronie ulicy, napreciwko wejścia na teren kościoła, achował się budynek dawnego ośrodka parafialnego. Jest on piętrowy, murowany i otynkowany, pod wysokim dwuspadowym dachem, obecnie jest wykorystywany jako klub wiejski i biblioteka. Po lewej stronie od terenu kościelnego, trochę dalej, achował się drewniany budynek starej plebanii. Lec e wględu na to, że najduje się tutaj predskole, parafia diś jest musona budować nowy budynek już kamienny, tuż a ogrodeniem, również po lewej stronie od kościoła. A rodowa kaplica-grobowiec Sukiewiców, budowana a siedibą (nie achowała SŁOWO REDAKTORA Ks. Paweł Sołobuda Naca nam powinno bardo ależeć na tym, żeby mieć imię dobrego chreścijanina. To dobre imię powinniśmy achować. Zarówno jak w rodinie wsyscy się kochają i pomagają sobie nawajem, także i w wielkiej rodinie Bożej mamy się nawajem sanować i nawajem sobie pomagać. Wsyscy wsystkim, a scególnie młodsym, słabsym i bardiej potrebującym pomocy. Jeus staje się specjalnym Bożym wysłannikiem. To dięki Niemu ludie wsystkich casów mogą dostąpić niewykłej, niespotykanej wręc łaski mogą słyseć samego Boga i mieć wgląd w sprawy niebieskie. W ten sposób każdy nas może ponać, jak wspaniały jest Boży program dotycący życia każdego nas. Chrystus swoim życiem potwierda, że królować to nacy godnie i scere służyć. Można na kolejny Adwent lub nawet więcej, na cały jubileusowy Rok Miłosierdia te słowa wiąć a hasło swojego życia. Tak bardo disiaj są potrebni tacy ludie, który będą swoimi cynami ukaywać tu na iemi Królestwo Jeusa. Warto żyć w prawdie i słuchać głosu Chrystusa. Treba umieć się pochylić, giąć kolana, uklęknąć i umyć komuś nogi. By dobre żyć, ciesyć się radością każdego preżytego dnia, treba Chrystusa wybrać na swojego Króla. Spójrmy na siebie. Dięki Panu Jeusowi każdy nas jest królem. Aby jednak być dobrym królem i dobre królować, treba prawdiwie służyć innym. DEKANAT RADUŃ Według archiwum dieceji Grodieńskiej się) i jeiorem, na achód od kościoła, jest wciąż w gruach. Kaplica ostała budowana w stylu klasycnym cegły i kamienia łomanego, prawdopodobnie w połowie XIX wieku. Jest to budynek na planie prostokąta pod dachem dwuspadowym. Wejście ponacone jest cterokolumnowym portykiem, wnętra, prykryte płaskim sufitem podsytym, oświetlone są pre półkoliste okna. Na trójkątnym frontonie ołtara wyłożony jest kryż promieniami kryżackimi, pod kaplicą najduje się krypta e sklepieniami cylindrycnymi. Tu ostał pochowany nany archeolog, etnograf, krajonawca i folklorysta W. Sukiewic (1852-1919). Z okresu powojennego kaplica najduje się w aniedbaniu, nadal obracając się w ruinę. Były utracone dach, stropy, fonton nad wejściem, stolarka okienna, awiodły sklepienie krypty. Odbudowana kaplica była tylko w 2005 roku i tera nowu diała. Parafia w Nacy awse wchodiła w skład dekanatu raduńskiego. Licba parafian w końcu XIX wieku prekracała 8300 wiernych. Do 1939 roku kościół nadal wspominał się pod podwójnym tytułem Niepokalanego Pocęcia Najświętsej Maryi Panny i św. Jerego Męcennika. Diś używany jest tylko pierwsy tytuł, Maryjny.
W DRODZE DO ŚWIĘTOŚCI 3 Dień życia seminarysty ciąg dalsy e str. 1 Proponujemy spędić jeden jesienny dień wra alumnem 5. roku Wyżsego Seminarium Duchownego w Grodnie Eugeniusem Cichonem. Jego notatki prekaują atmosferę ucelni Bożej i służą dla nas prykładem prawdiwego istnienia. Piątek, 6 listopada 2015 roku 6.30 Try dwonka. Obudiłem się w poytywnym nastroju. Panująca w seminarium cisa pobuda do modlitwy. 7.00 Wspólna Liturgia Godin. Pocucie jedności i aangażowania wspólnoty w służbie Bożej. Liturgia majestatycnie wprowada w sam kult Boga i angażuje wsystkich w wysławienie Boga Trójjedynego. Disiaj romyślaliśmy nad Ewangelią według świętego Łukasa (Łk 16, 1 8) o obrotnym rądcy. Na pierwsy rut oka bogaty cłowiek tej prypowieści pochwala rądcę a nieucciwość wględem niego. Ale dochodąc do sedna sprawy wiemy, że chwali on rądcę nie a okłamanie, lec a naleienie wyjścia trudnej sytuacji. Zbytecna rotropność prowadi do prebiegłości, dlatego warto jest ucyć się ucciwości wobec wsystkich. 7.30 Msa Święta. Diś jej prewodnicył ks. bp Jóef Staniewski. Modliliśmy się w intencji marłych ofiarodawców, dobrodiejów, profesorów i wychowanków nasego seminarium. Ksiąd biskup powiediał: My tworymy wspólnotę w jednej wiere żywych i umarłych. Mamy nimi łącność pre miłość Najświętsego Serca Jeusa. 8.30 Śniadanie. 9.00 Wykład teologii moralnej. Analiujemy IV prykaanie. Dosedłem do wniosku, że Bóg nie nakauje achowywać prykaania, ale najpierw pokauje dowody swojej miłości. Dlatego spełnienie prykaań Bożych jest odpowiedią na miłość Bożą. Podobnie też IV prykaanie mówi o wdięcności. Na miłość rodiców powinniśmy też odpowiadać miłością. 10.55 Wykład Starego Testamentu. Księgi biblijne awierają w sobie wielowiekową historię. I jest to historia nie tylko Iraela, lec także okolicnych narodów. W świętych księgach widocne są ślady różnych tradycji i całych mieniających się epok globalnych. Rowijająca się teologia prygotowuje podmurek dla Nowego Testamentu, a dynamicne i żywe Słowo jest odcytywane w innych casach na sposób aktualiacji. To wsystko cyni Pismo Święte skarbnicą Bożą, którą ponać na 100% nie jest możliwe. Tematem disiejsej lekcji e Starego Testamentu była Księga Iajasa. Studiowaliśmy jej tło historycne i samą treść. 13.45 Modlitwa w ciągu dnia. Liturgia Godin w piątek pogrąża w Mękę Pańską. Kontynuacją tego roważania jest adoracja Najświętsego Sakramentu po obiedie i astanowienie się nad cierpieniem Chrystusa. 14.00 Obiad. 15.00 Indywidualne uccenie godiny Bożego Miłosierdia. Według tradycji seminarium, spowiedź w tym Seminaryści otrymują wsechstronną formację: duchową, intelektualną i duspasterską casie jest jak namacalny dotyk Krwi Pańskiej, ocyscającej od prewinień i mieniającej dusę na podobieństwo Chrystusa ofiarującego siebie a nas. Diękuję Bogu a łaskę spowiedi, której możemy korystać i być ocysceni. 15.30 Trwając w oktawie Wsystkich Świętych, raem współbraćmi odwiediliśmy cmentar pobernardyński, aby pomodlić się a marłych, uyskując dla nich odpust. Pomyślałem o tym, że trwająca cisa pry grobach księży i wielu wiernych jest onaką ocekiwania na martwychwstanie. Jest cisą apowiadającą wielki triumf. Gdy Pan pryjdie, wówcas wyjdą i słudy Jego w pochodie triumfalnym. 16.30 Studium cas na skolenie indywidualne. Cas na cytanie i studiowanie jest najbardiej pożytecny po modlitwie. Tu pogłębia się wiara i wrasta miłość do Boga, gdyż ponajemy dieła miłości Twórcy, a w sumie nawet samą Jego istotę. Usłysane na wykładach słowo musi ukoreniać się i rosnąć. 18.45 Kolacja. 19.00 Spełnienie obowiąków. Ucestnicyłem w Fakty prygotowaniu liturgii i Nowenny do Matki Bożej na dień kolejny. Zrobiliśmy podświetlenie do witrażu. Jest to służba Boża, ponieważ cynimy to wsystko dla dobra wspólnoty, w której żyjemy. Służymy innym jak Chrystusowi. Casem dara się, że wiecorem musimy nadrobić to, cego nie można odkładać na jutro. Poostały cas staje się casem twórcym, diałamy perspektywy tego, co już disiaj ostało wykonane. 21.00 Po spacere na świeżym powietru i odprężeniu od ajęć mam cas na lekturę duchową i dbanie o swój świat wewnętrny. 21.45 Modlitwa osobista. Diękuję Bogu a dień, pogodną cisę ora wsystkie łaski mi udielone. Modlę się a młodych ludi, których powołanie do kapłaństwa jest tłumione pre świat współcesny. Niech głos Boży będie słysalny w głębi ich dus. 22.30 W seminarium gaśnie światło. Alumni odpocywają, aby ropocąć nowy dień nowymi siłami. Półtorej godiny pred snem ropocyna się silentium sacrum święte milcenie którego klerycy dotrymują do samego rana. Jego głównym celem jest uspokojenie i połącenie się Bogiem. Klerycy WSD w Grodnie modlą się w trech jęykachbiałoruskim, polskim i łacińskim. Try ray diennie odcytują Anioł Pański. Codiennie roważają Pismo Święte. Try ray diennie dokonują rachunku sumienia. Średnio mają pięć dyscyplin naukowych diennie. Po obiedie cas wolny i okres na samodielne prygotowanie się do następnych lekcji. Dwa ray w tygodniu klerycy udają się do miasta. Zawycaj w grupach 2-3 osobowych. Do seminarium wracają jak do domu. 22 listopada urocystość Chrystusa Króla Wsechświata. Dień modlitw w intencji wychowawców i kleryków WSD w Grodnie. Prygotowała Angelina Pokacajło Papież Francisek Co takiego onaca nieść pre własne życie i na sobie samym piecęć Bożą? Mówi nam o tym nowu św. Jan Apostoł: onaca, że w Jeusie Chrystusie staliśmy się naprawdę diećmi Boga (por. 1 J 3, 1 3). Cy dajemy sobie sprawę tego wielkiego daru? Cy pamiętamy, że w chrcie otrymaliśmy piecęć nasego Ojca niebieskiego i staliśmy się Jego diećmi? To właśnie jest koreniem nasego powołania do świętości! Święci, których wspominamy są właśnie tymi, który żyli w łasce własnego chrtu, który achowali nienarusoną piecęć, żyjąc jak dieci Boże, starając się naśladować Jeusa; i tera osiągnęli cel, ponieważ narescie widą Boga takim, jakim On jest. Anioł Pański Ojcem Świętym, 01.11.2015 Ks. abp Tadeus Kondrusiewic Cłowiek ostał stworony pre Boga i ma pred sobą ostatnie try recy: niebo, cyściec lub piekło. Wybór ależy od niego samego. Aby dostać się do nieba, treba tego chcieć i mocno się postarać. Trudno sobie wyobraić, że ktoś posedł do nieba, nie chcąc tego. Bóg sanuje wolność każdego cłowieka i do nicego go nie musa. Nikogo na siłę nie cyni scęśliwym, choć pragnie bawienia wsystkich i wsystkim daje do tego odpowiednie łaski i siły. Cłowiek tylko powinien ich odpowiednio używać. Życie codienne świadcy o tym, że dotreć do nieba to niełatwa rec, ponieważ treba ciągle walcyć pokusami, e łymi skłonnościami i słabościami. Wiemy, co jest dobre, ale jednoceśnie cynimy ło, a każdy grech pociąga a sobą karę. Na różne sposoby na iemi możemy prosić Boga o prebacenie a ło. Jest to modlitwa, post, ofiara, dobre ucynki itd. Fragment homilii wygłosonej we wspomnienie wsystkich wiernych marłych, 02.11.2015 Do Chrystusa pre miłosierdie Urodiła się siostra Olga w Wołkowysku w rodinie bibliotekara i elektryka. Wychowywała się wra młodsym bratem. W mojej rodinie awse panowała goda i dobrobyt. Mama wychowywała w nas pocucie miłosierdia. Ucyła myśleć o sobie nawajem, dostregać nie tylko swoje potreby. Mama sama pochodi dużej rodiny, była jedną 15 dieci. Więc prykład takiej ofiarności pryniosła e swojego «gniada». W kościele świętego Jerego w Кremianicy siostra Olga pryjęła pierwse sakramenty: była chrcona i prystąpiła do Disiaj swoją historię opowiada siostra Olga e Zgromadenia Najświętsej Rodiny Naaretu. Bóg Król życia mego Pierwsej Komunii Świętej. Do spotkania Chrystusem mnie prygotowywał ksiąd Stanisław Pietras. Na awse poostał w pamięci jego nastawienie: jeśli widis świątynię lub krucyfiks, należy robić nak kryża. I disiaj trymam się tego. Siła modlitwy W wieku 10 lat diewcynka trafiła do spitala. Wiecorem, gdy wygasono światła, ona, jak awse, klękała i modliła się. Pewnego rau auważyła to siostra akonna i apytała mnie: cy ty wierys w Boga? Byłam trochę prerażona, bo w tym casie nie mogłam swobodnie wynawać wiarę. Ale decydowała się i odpowiediała, że tak. Zacęliśmy romawiać. Ona dała mi obraek e stacjami Drogi Kryżowej i obiecała modlić się a mnie. Od 14 lat diewcyna acęła regularnie chodić do kościoła. W skole słysałam głos, który mnie wołał. Byłam gotowa codiennie chodić do kościoła, lec o klastore i nie myślałam. Kiedy pewnego dnia katechetka apytała ją, cy widi diewcyna swoje powołanie, usłysała prekonane tak, do rodiny. Wkrótce absolwentka dała egaminy i łożyła dokumenty do instytutu medycnego. Ale Bóg arądił inacej: diewcyna nie dostała sie na studia i acęła prygotowywać się na następny rok. Pry obraie Świętej Rodiny Właśnie w tym casie jeden kleryk aprosił młodież, wśród której byłam i ja, na swoje obłócyny. Nas, diewcyn, pryjęły siostry naaretanki. Wtedy one jesce żyły w seminarium, gdie obecnie mieści się biblioteka. Były uprejme, aprosiły nas na kolację. A potem wsyscy ebrali się w kaplicy. Tam obacyłam obra Świętej Rodiny i pomyślałam: chyba że to jest moje miejsce. Nawet jeśli nie będę mieć własnej rodiny, będę mogła pre swoją ofiarę i modlitwę pomagać innym rodinom. Zakonnice radykalnie mieniły wiję diewcyny o życiu akonnym i postanowiła poostać. Kiedy spotkałam się prełożoną, ona radośnie prywitała mnie: «O, siostro!». A ja mówię: «nie, chcę tylko poromawiać». Okaało się, że pomyliła mnie postulantką. Ale dodała: «Jeśli pryjęłam ciebie a siostrę, to na pewno mas powołanie». Diewcyna prynała się, że Bóg nie daje jej spokoju i poprosiła prełożoną o modlitwę a jej. A kiedy wróciła do domu, powiediała rodicom, że idie do klastoru. Ocywiście, mama acęła płakać, niepokoić się. Ale a jakiś cas sobie poradiła i acęła się modlić, żebym wytrymała do końca. Bożymi drogami 25 listopada 1995 w święto bł. Franciski Siedliskiej diewcynę pryjęli do aspiratu. A w cwartek po Środie Popielcowej, 22 lutego 1996 do postulatu. Latem ropocął się nowicjat. Dwa lata później siostra łożyła pierwse śluby akonne, a 28 sierpnia 2004 roku wiecne. Pojechałam do Cerwonoarmiejsku na Ukrainie pracować jako katechetka. Słusnie jeden ksiąd powiediał, że pierwsa placówka jest jak pierwsa miłość: nigdy się nie apomina. I recywiście, Ukraina na awse poostała w moim sercu. I nadal bardo mnie boli a to, co dieje się tam w ciągu ostatnich dwóch lat. Istnieje nawet pokusa, aby poprosić u siostry generalnej, by powrócić tam pracować.... Później siostra Olga pojechała do Nowogródku, a następnie do Mołodecna. I acęło się: Kaliningrad, Grodno, Warsawa, Scucyn, Mińsk, Kościeniewice, Iwieniec, Lida, Żytomier, Budsław. Wykonywała różne adania: pracowała w ośrodkach katechetycnych i sklepie kurialnym, w akrystii i apłatkarni, w kuchni i stołówce dla bedomnych. Silną duchową więź Matką Bożą preżyłam w Budsławiu. Wiele łask ona wyprosiła u Syna dla mnie i moich bliskich, dla ludi, który prosili o modlitwę. Na moich ocach odbywały się licne udrowienia i cuda. Praca w takim namodlonym miejscu była dla mnie wielkim ascytem. Disiaj siostra Olga służy w akrystii kościoła pobernardyńskiego. Bóg jest cymś najwyżsym. Jest On Tym, który jest godien cci. Bóg Król mego życia. On jest awse obok. Stale diękuję a to, że On mnie prowadi. «Chociażbym chodił ciemną doliną, ła się nie ulęknę, bo Ty jesteś e mną» (Ps 23). Angelіna Pokacajło
4 Z ŻYCIA KOŚCIOŁA Ropocęła się trecia edycja charytatywnej loterii Watykanu. Na roka Papieża Franciska ysk ostanie powołany na pomoc uchodźcom i osobom bedomnym. W loterii można wygrać preenty, które Ojciec Święty otrymał w esłym roku. Wśród 12 najwięksych poycji samochód Lancia Ypsilon, egarek Rolex, górski rower - tandem, a również skórana walika i dywan tkany ręcnie. Loterię organiują Gubernator państwa-miasta Watykan kardynał Giuseppe Bertello wra papieskim dobrocyńcą arcybiskupem Konradem Krajewskim. Kupon kostuje 10 euro. Można go kupić w sklepach, mueach i aptece na terenie Watykanu. Losowanie odbędie się w dniu 2 lutego 2016 r. W Naarecie ainaugurowano rok jubileusowy poświęcony błogosławionemu Karolowi de Foucauld (1858-1916). Francuski akonnik i misjonar pustelnik prebywał pre wiele lat na pustyni wśród muułmańskich Tuaregów. Głównym punktem urocystości będie 24-godinna modlitwa o pokój w rocnicę śmierci błogosławionego 1 grudnia br. ora międyreligijne spotkanie w marcu 2016 roku, poinformował francuski diennik La Croix. Rok jubileusowy akońcą urocystości liturgicne w Naarecie 1 grudnia 2016 roku w 100. rocnicę śmierci bł. de Foucauld. Relikwie św. Ojca Pio trafią do jego rodinnej miejscowości. Od 11 lutego 2016 r. pre try dni ostaną wystawione w Pietrelcinie. Miejscowi kapucyni naywają to wydarenie wielkim błogosławieństwem i powrotem Świętego do domu. Spodiewają się, że do tej niewielkiej miejscowości prybędą tej okaji rese wiernych całej okolicy. Wystawienie będie możliwe dięki specjalnemu powoleniu Papieża Franciska, który godił się na to, by po pielgrymce do Watykanu Święty Kapucyn nawiedił także swą rodinną miejscowość. 6 lutego 2016 r. w Watykanie odbędie się spotkanie grup modlitewnych Ojca Pio, a ctery dni później w Środę Popielcową w obecności relikwii tego świętego akonnika Papież Francisek roeśle na świat misjonary Bożego Miłosierdia. Podcas trech tygodni trwania XIV Zgromadenie Zwycajne Synodu Biskupów jego ojcowie podcas obrad abierali głos 328 ray. Do tego 51 ucestników premawiało pry redakcji dokumentu końcowego. Jak widać powyżsych danych więksość 270 ojców synodalnych abierała głos więcej niż jeden ra. Kongregacje generalne trwały w sumie 54 god. a praca w 13 grupach jęykowych tw. circoli minores 36 god. Ponadto odbyło się 19 konferencji prasowych, wystosowano 30 listów informacyjnych i ok. 2. tys. tweetów. Najwięksy w historii Kościoła katolickiego na Białorusi modlitewnik ostał wydany okaji 90. rocnicy dieceji Pińskiej. Publikacja awiera ponad tysiąc stron. W modlitewniku ostały ebrane arówno powsechnie nane jak i niemal apomniane modlitwy, nabożeństwa, śpiewy typowe dla Kościoła katolickiego na Białorusi. Pomimo dużej objętości, modlitewnik jest kompaktowy i skutecny. Wydany pod nawą Bóg jest dobry. ekai.pl; credo-ua.org; niediela.pl Angelina Pokacajło Abp Kondrusiewic: ciąg dalsy e str. 1 CZY SYNOD SPEŁNIŁ OCZEKIWANIA I NADZIEJĘ KSIĘDZA ARCYBISKUPA? Zasadnico treba powiedieć, że Synod Biskupów o rodinie na temat Powołanie i misja rodiny w Kościele i świecie, który miał miejsce na Watykanie w dniach 4-25 paźdiernika br., sprostał adaniom i ocekiwaniom, jakie nim wiąano. JAKI JEST DZISIEJSZY OBRAZ RODZINY? CZY MOŻNA POWIEDZIEĆ O BIAŁORUSKIM MODELU RODZINY? Rodina najduje się w niebywałym kryysie. Rośnie licba rowodów, co jest tragedią nie tylko dla osób rowiedionych, ale i dla ich dieci, które pry żyjących rodicach poostają niejako sierotami. Dewaluuje się samo pojęcie rodiny jako jedynego i nieroerwalnego wiąku mężcyny i kobiety w celu wspólnego życia, wydania potomstwa i jego wychowania. W wielu krajach świata ostały alegaliowane wiąki homoseksualne, casami nawet prawem adopcji dieci. Amoralne wykorystanie osiągnieć nauki, scególnie genetyki, otwiera drogę do manipulowania drogocennym darem, jakim jest dar życia. Rodina, amiast być domowym Kościołem, miejscem spotkań i wspólnej modlitwy, a także formacji młodego pokolenia, staje się niejako hotelem, gdie jej Kwestia, która w jakiś sposób aciążyła na synodie, to pytanie o możliwości pryjmowania Komunii św. pre osoby rowiedione a żyjące w ponownym wiąku. Synod w końcowym dokumencie nie wspomina o możliwości dopuscenia do Komunii św. takich osób. Akcentuje mocno koniecność lepsego, dokładnego roenawania sytuacji danych osób i więksego ich udiału w życiu Kościoła. Try paragrafy poświęcono tej właśnie kwestii. Oto one: Rodina musi być silna Bogiem cłonkowie prychodą tylko spać. Wspólny stół, który kiedyś jednocył wsystkich cłonków rodiny, obecnie prawie nie istnieje. A jeżeli i nadary się okaja wspólnego obiadu, bepośrednio po nim wsyscy robiegają się do swoich pokoi, dieci do Internetu, ojciec pred telewior, a matka do kuchni. Do historii presła wielopokoleniowa rodina. W wielu aspektach coś podobnego można powiedieć i o białoruskiej rodinie, wyjątkiem legalnych wiąków homoseksualnych. Z trwogą patrę na nase rodiny. W casach preśladowań Kościoła babcie, diadkowie i rodice ucyli dieci katechimu i byli dla nich świadkami chreścijańskiego życia. Disiaj rodice ciesą się, że dieci mogą się ucyć religii i prygotowywać się do pierwsej spowiedi i Komunii św. na katecheie pry kościele. Ale Osoby ochrcone, które się rowiodły i ponownie awarły wiąek cywilny powinny być bardiej włącane we wspólnoty chreścijańskie na różne możliwe sposoby, unikając wselkich okaji do gorsenia. Klucem duspasterskiego towarysenia im jest logika integracji, aby nie tylko wiedieli, że należą do Ciała Chrystusa, którym jest Kościół, ale mogli mieć tego radosne i owocne doświadcenie. Są ochrceni, są braćmi i siostrami, Duch Święty rolewa w nich dary i charymaty, dla dobra sami nie modlą się nimi, nie chodą raem do kościoła na niedielną Msę, nie dają im tak potrebnego świadectwa życia chreścijańskiego. Bardo negatywnie na obra białoruskiej rodiny wpływa migracja arobkowa, gdy ojciec, a casami nawet i matka wyjeżdżają do innego kraju w celach arobkowych; nieradko rodice musą podejmować kilka prac, aby utrymać rodinę. Wsystko to groi bardo negatywnymi następstwami formacji młodego pokolenia, które cora cęściej się prejawiają. JAKIE BYŁY GŁÓWNE TEMATY DYSKUSJI? Praca Synodu opierała się na dokumencie Instrumentum laboris Robocy dokument wsystkich. Ich udiał może być wyrażony w różnych posługach kościelnych: treba atem roponać, które różnych form wyklucenia obecnie praktykowanych w obrębie liturgii, duspasterstwa, edukacji ora w diedinie instytucjonalnej można prewyciężyć. Nie powinni oni nie tylko cuć się ekskomunikowanymi, ale mogą żyć i rowijać się jako żywe cłonki Kościoła, odcuwając, że jest on matką, która ich awse pryjmuje, troscy się o nich miłością i wspiera ich w pielgrymce życia i Ewangelii. Ta integracja jest też potrebna e wględu na troskę i chreścijańskie wychowanie ich dieci, które musą być unane a najważniejse. Dla wspólnoty chreścijańskiej troska o te osoby nie jest osłabieniem swej wiary i świadectwa o nieroerwalności małżeństwa: preciwnie w tej trosce Kościół wyraża właśnie swoją miłość. Święty Jan Paweł II aproponował kompleksowe kryterium, które poostaje podstawą do oceny tych sytuacji: Niech prygotowanym wceśniej pre specjalnie powołany espół. Składał się on trech rodiałów: Wewania rodiny, Powołanie rodiny i Misja rodiny disiaj. Ojcowie Synodu, którymi było 270 biskupów i kilku księży, w ciągu trech minut swobodnie wypowiadali się na dowolnie wybrany temat. W niektóre dni były tak wane wolne dyskusje, w których każdy mógł abrać głos. Po omówieniu każdego rodiału pracowały tw. małe grupy, które były podielone według jęykowego kluca. Było ich 13. Reultaty pracy tych grup opracowywała specjalna komisja, która predstawiła końcowy tekst Synodu, jaki był atwierdony drogą głosowania. Treba podkreślić, iż finalny dokument asadnico różni się od pierwsego. Do głównych tematów synodalnej dyskusji treba odnieść następujące. Potreba gruntownej formacji do małżeństwa, która powinna mieć nie tylko teoretycne podłoże, ale i modlitewny grunt, dobre ponanie Pisma Świętego i nauki Kościoła. Formacja młodego pokolenia w rodinie. Głosenie prawd wiary i nauki Kościoła prostym i roumiałym dla współcesnego cłowieka jęykiem. Towarysenie rodinie e strony duspastery i parafii w pierwsych latach po ślubie w celu ażegnania i prewyciężenia powstających trudności. Lepsa formacja kapłanów w sprawie duspasterstwa rodin. Problem duspasterstwa rowiedionych Synod: o duspasterstwie Do kwestii budących najwięcej dyskusji podcas obecnego Synodu należała kwestia duspasterstwa osób rowiedionych, żyjących w nowych wiąkach cywilnych. Traktują te sprawy paragrafy od 84 86 Relacji Końcowej. 84. 85. wiedą duspastere, że dla miłości prawdy mają obowiąek właściwego roenania sytuacji. Zachodi bowiem różnica pomiędy tymi, który scere usiłowali ocalić pierwse małżeństwo i ostali całkiem niesprawiedliwie poruceni, a tymi, który własnej, ciężkiej winy niscyli ważne kanonicnie małżeństwo. Są wrescie tacy, który awarli nowy wiąek e wględu na wychowanie dieci, cęsto w sumieniu subiektywnie pewni, że poprednie małżeństwo, niscone w sposób nieodwracalny, nigdy nie było ważne (Familiaris
Z ŻYCIA KOŚCIOŁA 5 doktryna o małżeństwie nie mienia się i najdujących się w nowym cywilnym wiąku, a także najdujących się w wiąkach homoseksualnych. CZY RZECZYWIŚCIE SPRAWA ZAWIE- RANYCH LEGALNIE ZWIĄZKÓW HOMO- SEKSUALNYCH I KO- MUNII ŚW. DLA OSÓB ROZWIEDZIONYCH JEST NA TYLE AKTU- ALNA, ŻE NIEKTÓRZY TWIERDZILI, IŻ KOŚ- CIÓŁ POWINIEN NA NIE ZEZWOLIĆ? JAK OJCOWIE SYNODALNI KOMENTOWALI TEN TEMAT? Synod potwierdił tradycyjną naukę Kościoła na temat wiąków homoseksualnych i rowiedionych najdujących się w nowych cywilnych wiąkach. Ojcowie Synodu raem papieżem Franciskiem jesce ra potwierdili, że doktryna o małżeństwie nie mienia się. I to jest bardo ważne, bo Synod tworą nie media, a Duch Święty, który prowadi Papieża i biskupów. Inna sprawa, że w duspasterstwie treba poświęcić więksą uwagę tym, który naleźli się w trudnej i niegodnej nauką Kościoła sytuacji. Zarówno osoby żyjące w wiąkach homoseksualnych, które w żaden sposób nie mogą być unane a małżeństwa, tak i rowiedione i żyjące w nowych cywilnych wiąkach, co jest prycyną tego, iż nie mogą prystępować do Komunii św., nie są ekskomunikowani i mają prawo do duspasterskiej opieki, celem której jest doprowadenie ich do uregulowania sytuacji godnie prawem Bożym. Wśród wielu i to różnych poglądów w odniesieniu do tych problemów, więksość tryma się tradycyjnej nauki, ale jednoceśnie optuje a potrebą duchowego towarysenia takim osobom ora lepsego roponania każdej konkretnej sytuacji w celu więksej ich integracji w życie Kościoła. JAK POGODZIĆ DOK- TRYNĘ I MIŁOSIER- DZIE W SYTUACJI NP. OSÓB ROZWIEDZIO- NYCH, KTÓRZY CHCĄ PRZYJMOWAĆ KOMU- NIĘ ŚWIĘTĄ? Doktryna i miłosierdie nie kłócą się miedy sobą, a dopełniają jedna drugą. Kościół powinien diałać godnie prawdą Ewangelii, ale w miłosierdiu, które jest najważniejsą cechą Boga. Powinniśmy walcać grech, a nie walcyć cłowiekiem, bo nawet najbardiej gresny może się nawrócić, cego prykładów nie brakuje. CZY KOŚCIÓŁ SIĘ ODWRACA OD OSÓB HOMOSEKSUALNYCH I ROZWIEDZIONYCH? Kościół nie odwraca się od nich, nie abrania im brać udiału w nabożeństwach. Synod jesce więcej uwrażliwił duspastery, aby objęli ich stałą opieką duspasterską i towarysyli im w ich trudnej sytuacji, podchodąc indywidualnie do każdego prypadku. KTÓRZY Z UCZESTNI- KÓW SYNODU OP- TOWALI ZA ZMIANĄ DOKTRYNY KOŚCIOŁA DOTYCZĄCĄ MAŁŻEŃ- STWA? JAKA BYŁA POZYCJA KSIĘDZA ARCYBISKUPA? JA- KIE ZMIANY KSIĄDZ ARCYBISKUP AKCEP- TUJE? Jak już powiediałem wyżej, sprawy doktrynalne, wynikające Objawienia, są niemienne. Ale mogą uleć mianie niektóre praktyki. Synod wyraźnie wypowiediał się a więksą integracją życia osób, najdujących się w niegodnej nauką Kościoła sytuacji. Słowo integracja może być roumiane bardo seroko, np. publicne cytanie Pisma Świętego podcas spotkań religijnych cy nabożeństw albo cynne ucestnicenie w życiu wspólnoty parafialnej. Tutaj też treba brać pod uwagę tradycje różnych narodów i ich kulturę. Nie może być ogólnej recepty dla wsystkich, dlatego papież Francisek dalej rowija podjętą pre Sobór Watykański II ideę decentraliacji włady w Kościele. JAKIE KWESTIE PORU- SZANE NA SYNODZIE POWINIEN ROZPA- TRZYĆ KOŚCIÓŁ NA BIAŁORUSI? W JAKIM KIERUNKU POWINNA ROZWIJAĆ SIĘ RODZI- NA? Prede wsystkim treba poważnie odnieść się do sprawy prygotowania młodych łudi do sakramentu małżeństwa, bo wielu nie roumie ani celu tego sakramentu, ani praw i obowiąków, jakie niego wypływają. Wyraźnie istnieje potreba towarysenia młodym rodinom, w wiąku tym cora więksego nacenia nabierają poradnie rodinne pry parafiach cy diecejach. Małżonkowie powinni pamiętać o podstawowym obowiąku wydania potomstwa i wychowania go według asad Ewangelii tak, aby białoruskie rodiny ostały domowymi Kościołami. Arcyważnym adaniem jest obrona Bożego daru życia od pocęcia aż do śmierci. Rodina powinna na nowo stać się główną komórką białoruskiego społeceństwa, jego radością i nadieją. CO DZISIAJ KOŚCIÓŁ POWINIEN UCZYNIĆ DLA RODZINY? Synod pokaał, że Kościół powinien aktywiować duspasterstwo rodin. Jest to adanie nie tylko duspastery, ale i całej wspólnoty wierących. Kościół powinien także bardiej współpracować państwem w sprawie obrony praw rodiny i udoskonalenia prorodinnej polityki. CZY GŁOS SYNODU ZOSTANIE WYSŁU- CHANY? JAKA JEST POZYCJA SAMEGO PA- PIEŻA FRANCISZKA? Synod jest doradcym głosem Papieża. Finalny dokument Synodu ostał prekaany Ojcu Świętemu Franciskowi i tera, mówiąc sportowym jęykiem, piłka jest na jego stronie. Na pewno Papież napise odpowiedni dokument, Adhortację Apostolską, która stanie się drogowskaem jak postępować w jednym lub innym wypadku. Synod uchylił drwi Papieżowi dla rowiąania trudnych problemów i wierę, że pod kierownictwem Ducha Świętego on to ucyni. Na Synodie nie było wycięców i pokonanych. Synod głębił sytuację rodiny w całym świecie i dał swe rekomendacje. Różnorodność dań, jaka była na Synodie potwierda jego synodalność, cyli wspólną drogę w celu rostrygnięcia problemów rodiny. ISTNIEJE WIELE WSPANIAŁYCH RO- DZIN. MOŻE NALEŻY DZISIAJ POŚWIĘCIĆ IM WIĘCEJ UWAGI I WSPÓLNIE POMAGAĆ TYM, KTÓRZY PRZE- ŻYWAJĄ TRUDNOŚCI? Jest prawdą i wielkim, na raie niewykorystanym potencjałem Kościoła. W pracach Synodu brali udiał tak wani audytory. Były to rodiny różnych akątków świata. Ich świadectwa były bardo poucające i potrebne. Oni mogą pokaać jak uratować rodinę, która nalała się w kryysie. JAKA JEST RECEPTA KSIĘDZA ARCYBISKU- PA NA TWORZENIE DOBREJ RODZINY? Taka sama jak i na każde chreścijańskie życie. Mianowicie, żyć godnie prawem Bożym, sukać pomocy w Bogu, modlić się, sanować się wajemnie i pomagać sobie, a w trudnych chwilach odnaleźć w sobie siły, by powiedieć preprasam. Diękuję a romowę. osób rowiedionych, żyjących w nowych wiąkach Papież jest jedną najbardiej wpływowych postaci Na dorocnej liście sporądanej pre amerykański magayn Forbes nalał się on na cwartym miejscu. Tym samym utrymał poycję, jaką ajmował w tym rankingu w 2013 i 2014 r. W ocenie autorów rankingu Francisek duchowy prywódca jednej sóstej ludności świata 1,2 mld dus obrał a swą misję mianę konserwatywnego wierunku Kościoła katolickiego. Pierwsy jeuicki i latynoski biskup Rymu propaguje współcucie dla ubogich i więksą rolę kobiet, a araem mniejsa skupianie się Kościoła na tematach wiąanych aborcją, małżeństwami homoseksualnymi i używaniem środków antykoncepcyjnych uważa Forbes. W Polsce opublikowano badania na temat roli kobiet katolickich Nie można precenić to, co robią kobiety dla Kościoła katolickiego w Polsce, wynika danych Instytutu statystyki Kościoła katolickiego w tym kraju. Religijność kobiet w Polsce nacnie różni się od męskiej, arówno w sfere praktyki, jak i w akresie pryjmowania prawd wiary, pisą autory badania. Ich daniem, kobiety prawie dwa ray cęściej niż mężcyźni mówią o sobie jako o głęboko wierących i radiej mówią o swoim ateimie. Ponadto około 90% kobiet wiery w boskość Jeusa, w porównaniu 81% mężcyn. 79% kobiet poprawnie pamiętają ilość sakramentów, 53% kobiet cytają religijną prasę i książki, w porównaniu 37% mężcyn. Również kobiety bardiej aktywnie ucestnicą w diałalności parafialnej i wspólnotach kościelnych. Również licba akonnic polskich tradycyjnie kilka ray więksa od licby akonników. consortio, 84). Zatem adaniem kapłanów jest towarysenie osobom ainteresowanym na drode roenania, godnie naucaniem Kościoła i wytycnymi biskupa. W tym procesie prydatne będie dokonanie rachunku sumienia, pre chwile refleksji i skruchy. Osoby rowiedione, które awarły ponowny wiąek powinny adać sobie pytanie, w jaki sposób achowywały się wobec swoich dieci, gdy wiąek małżeński preżywał kryys; cy były próby pojednania; jak wygląda sytuacja opusconego partnera; jakie konsekwencje ma nowa relacja na poostałą rodinę i wspólnotę wiernych; jaki prykład daje ona ludiom młodym, który prygotowują się do małżeństwa. Scera refleksja może umocnić aufanie w miłosierdie Boże, które nikomu nie jest odmawiane. Co więcej, nie można aprecyć, że w pewnych okolicnościach pocytalność i odpowiedialność a diałanie mogą ostać mniejsone, a nawet niesione (KKK, 1735) e wględu na różne uwarunkowania. W konsekwencji osąd sytuacji obiektywnej nie powinien prowadić do osądu w sprawie pocytalności subiektywnej (Papieska Rada ds. Tekstów Prawnych, Deklaracja 24 cerwca 2000 roku, 2a). W pewnych okolicnościach ludie napotykają na poważne trudności, by diałać inacej. Dlatego też, podtrymując normę ogólną, treba unać, że odpowiedialność w odniesieniu do pewnych diałań lub decyji nie jest taka sama we wsystkich prypadkach. Roenanie pasterskie, uwględniając prawidłowo uformowane sumienie osób, musi cuć się odpowiedialne a te sytuacje. Również skutki popełnionych cynów nie musą być takie same w każdym prypadku. 86. Proces towarysenia i roenania kieruje tych wiernych do uświadomienia sobie swojej sytuacji pred Bogiem. Romowa księdem, na forum wewnętrnym, prycynia się do tworenia prawidłowej oceny tego, co utrudnia możliwość pełniejsego ucestnictwa w życiu Kościoła ora kroków mogących jemu spryjać i je rowijać. Biorąc pod uwagę, że w samym prawie nie ma stopniowości (por. Familiaris consortio, 34), to roenanie nigdy nie może odbyć się be wymagań ewangelicnej prawdy i miłości proponowanej pre Kościół. Aby tak się stało, treba apewnić niebędne warunki pokory, dyskrecji, miłości do Kościoła i jego naucania, w scerym posukiwaniu woli Bożej i chęci osiągnięcia na nią odpowiedi bardiej doskonałej. Według KAI Ogromny sukces akcji Podaj mydło! Inicjatywa polegała na ebraniu kostek mydła, które trafi do podopiecnych polskich misjonary pracujących w Afryce. Organiatory akładali, że uda im się ebrać ok. 10 tys. kostek. Jednak efekty biórki nacnie prerosły wstępne ałożenia. Mieskańcy krajów tropikalnych cęsto apadają na tw. choroby brudnych rąk : dur brusny, cholerę, cerwonkę cy ostre biegunki. Podstawowa cynność higienicna, jaką jest mycie rąk, powoliłaby na ich uniknięcie. Niestety, mydło w wielu afrykańskich krajach jest na wagę łota. Kinga Krasicka
6 WCZORAJ, DZIŚ, JUTRO Słowo Życia Ojcowie pijary uccili pamięć marłych braci wspólnoty Spotkanie Towarystwa Świętej Rodiny Naaretu odbyło się w Nowogródku Kościół katolicki achęca swoich wiernych do modlitwy a wsystkich marłych, w sposób scególny w listopadie, odwiedając groby swoich krewnych i bliskich, a także biorąc udiał w urocystościach poświęconych pamięci marłych. W tych dniach ojcowie pijary e Scucyna uccili pamięć marłych braci, należących do ich wspólnoty, i odwiedili miejsce ich pogrebu. W Lidie jest pochowany probosc i ostatni rektor byłego kolegium ojców pijarów (obecnie cerkiew prawosławna) o. Klemens Marian Cabanowski SP, a także były diekan lidki o. Stanisław Rojek SP, w Kremianicy o. Stanisław Pietras SP. Wakacje Bogiem odbyły się w oratorium w Smorgoniach W Lidie odbył się dień skupienia dla ministrantów Casy, kiedy ojcowie pijary pracowali na Białorusi, nie były łatwe, wielu braci byli astraseni i wygnani ich parafii, ale mimo wsystko kapłani poostali wierni swojemu powołaniu. W ciągu pięciu dni s. Walentyna FMA, ks. Paweł Scerbicki SDB, klerycy, animatory i asystenci pomagali dieciom bliżej aponać się e Starym Testamentem. Codiennie dieci ucestnicyły w pracy w grupach, w trakcie której głębiej astanawiały się nad historiami biblijnymi, porównując je realnym życiem. Otrymywały również adanie domowe, które powinny były robić w domu rodicami. Każdy dień ropocynał się Msą św., na której dieci ucyły się cuć prawdiwą obecność Boga. Program wakacji obejmował również gry, cas wolny, kółka. Swoistym preentem była organiowana w jeden dni wakacji podróż do Gierwiat i Żupran. Tematem kolejnego spotkania stała się wierność Słowu Bożemu w życiu Najświętsej Maryi Panny. Opiekunem duchowym dni skupienia był ks. Witali Sidorko, prefekt Wyżsego Seminarium Duchownego w Grodnie. Podcas Msy Świętej ks. Witali prypomniał, że ważne jest, aby cytać Słowo Boże regularnie, gdyż jest ono żywe, dolne do diałania w sercu i miany go tu i tera, a dobre owoce diałania Słowa Bożego mogą być widocne nie od rau, ale po pewnym casie, nawet niespodiewanie dla samego cłowieka. Kapłani omówili diałalność WSD w Grodnie Na koniec spotkania ucestnicy dielili się swoim doświadceniem ćwiceń duchowych i diałania słowa Bożego w ich życiu. 10 listopada w gmachu seminarium odbyło się spotkanie biskupa grodieńskiego Aleksandra Kaskiewica kapłanami wykładowcami seminarium, prałatami i diekanami, który repreentują poglądy księży odpowiednich dekanatów. W spotkaniu także wiął udiał biskup pomocnicy dieceji grodieńskiej Jóef Staniewski. Na spotkaniu uwade obecnych ostał predstawiony dokument Kongregacji ds. Duchowieństwa skierowany na dalse uporądkowanie i rowój sprawy powołań ora prygotowanie do posługi kapłańskiej w Kościele na Białorusi. Ucestnicy spotkania mieli możliwość omówić perspektywne propoycje, które watykańska kongregacja radi astosować na drode dalsego rowoju edukacji seminaryjnej w nasym kraju. Ucestnicy dyskusji wdięcnością więli pod uwagę i preanaliowali głębokie wnioski robione pre arcybiskupa Jorge Carlosa Patrona Wonga po jego wiycie do seminarium w maju bieżącego roku, i omówili konkretne środki skierowane na współdiałanie biskupów, kapłanów i wspólnoty seminaryjnej w celu dalsego istnienia i owocnej diałalności Wyżsego Seminarium Duchownego, będącego duchowym sercem dieceji grodieńskiej Ciąg dalsy w następnym numere Presedł w casie wakacji skolnych i stał się dla ucestników doskonałą okają, aby bliżyć się do Boga i pożytecnie spędić cas dla rowoju duchowego. Hasłem dnia skupienia, organiowanego pre ks. Jerego Gurskiego, były słowa: Męstwo w nasych sercach. Podcas katechey, którą poprowadił ks. Rusłan Maan, omówiono wiele ciekawych i aktualnych tematów, w tym: Jak widi mężcynę chreścijaństwo?, Jakie cechy powinien mieć prawdiwy mężcyna?, Kto jest odważnym cłowiekiem?. Opróc modlitwy, na chłopaków cekało wiele ciekawych konkursów, awodów sportowych, gra w tenisa i piłkę nożną, rysowanie. Kwi wiedy Nowy dyrektor Narodowego Caritas Na 60. sesji plenarnej Konferencji Biskupów Katolickich na Białorusi, decydowano powołać na stanowisko dyrektora Misji Religijnej Charytatywne Katolickie Stowarysenie Caritas ks. Witalego Dobrołowica. Do tej pory dyrektorem Narodowego Caritas był ks. Wiktor Hajdukiewic SDB, który od 2009 roku scere i wiernie wykonywał swoją posługę, realiując misję podstawową stowarysenia, jak również adanie każdego chreścijanina ofiarnie służył bliźnim, niosąc miłosierną miłość tym, który najbardiej jej potrebują. Nowy dyrektor Caritas na Białorusi ks. Witali Dobrołowic od 2006 roku służył w Caritas dieceji grodieńskiej. Za lata pracy ks. Witalego Młodież Lidy organiowała sprątanie miejscowego cmentara Młodież parafii Podwyżsenia Kryża Świętego (Lida-Fara) organiowała dień pracy na terenie prylegającym do kaplicy św. Barbary w Lidie. Po akońceniu pracy młodież modliła się a duse osób, pochowanych na cmentaru. Młodi wierni wra ks. Władysławem Surwiłą i klerykami postanowili aprowadić porądek na miejscowym cmentaru w preddień dnia wspomnienia wsystkich marłych. To wydarenie w parafii stało się już tradycją. Uważamy to a swój obowiąek pryjść i posprątać w kaplicy nasej służby liturgicnej, którą prowadili starsi ministranci parafii, ainteresował ucestników ekscytującymi i trudnymi pytaniami. Wykaali oni doskonałą wiedę o Msy Świętej i historii Kościoła, stali się pryjanym i odpowiedialnym espołem. w Caritas w Grodnie ostał realiowany sereg projektów charytatywnych. Pod kierownictwem ks. Witalego Caritas pomagał prede wsystkim rodinom wielodietnym, ludiom samotnym i bedomnym. parafii. Cmentar pry kaplicy jest stary, o niektóre groby już nikt nie dba... opowiediała jedna parafianek Jana Cajko. INFORMACJA WYNIKI SONDY Cy modlis się a duse marłych? KOMENTARZ EKSPERTA Ks. Paweł Sołobuda Święcenia prebiteratu i diakonatu odbędą się w Grodnie 21 listopada w baylice katedralnej św. Franciska Ksawerego w Grodnie biskup grodieński Aleksander Kaskiewic udieli święceń prebiteratu i diakonatu absolwentom Wyżsego Seminarium Duchownego w Grodnie. Pocątek Msy św. o god. 12.00. Święcenia kapłańskie będą udielone diakonowi Olegowi Janowicowi, aś diakońskie klerykom Denisowi Braińskiemu, Andrejowi Honcarowi i Andrejowi Skomorosce. Pred święceniami kandydaci wemą udiał w rekolekcjach, które bepośrednio prygotują ich do tego ważnego wydarenia. Kandydaci do święceń awierają siebie modlitwie wiernych. pre cały rok w Dniu Zadusnym w oktawie modlitw a marłych pre cały miesiąc listopad trudno powiedieć W okresie listopadowym kolejna sonda dotycyła nasej modlitwy a marłych. Zdecydowana więksość respondentów wypowiediała się a tym, że pamięta o marłych w swoich modlitwach podcas całego roku. Są i tacy, który modlą się tylko w Dniu Zadusnym lub w oktawie modlitw a marłych. Pamięć modlitewna w intencji nasych marłych jest najwięksym darem, który możemy ofiarować a ich duse. Kolejne wyniki sondy komentuje ks. Paweł Sołobuda, redaktor nacelny. Na pocątku listopada ożywają nase cmentare. Licnie wyrusamy do tych miejsc, gdie są pochowani nasi bliscy marli. Piękne pomniki, duża licba lampionów i kwiatów ora nasa modlitwa w intencji ich dus. W taki oto sposób oddajemy sacunek tym, kto odsedł po nagrodę do Pana. Również uświadamiamy sobie, że pryjdie i nas cas, gdy staniemy pred Bogiem. Warto o tym pamiętać nie tylko w tych listopadowych dniach, a jak więksa licba respondentów, pre cały rok. Pamiętajmy, że tylko systematycną modlitwą możemy wymodlić dla nich niebo, a kiedyś i oni w chwilę nasej śmierci pomogą nam się dostać do nieba. Zachęcam scególnie młode pokolenie pamiętać o marłych rodiny, pamiętać o tym, że dusa ludka nie umiera. W modlitwie wspominamy marłych duspastery: 2 listopada 1952 r. ks. Ludwik Witkowski SDB, prob. Dworec; 16 listopada 1953 r. ks. Alfons Cyżewski SJ, dusp. Berdówka; 16 listopada 1999 r. ks. Maciej Maciejewski CR, prob. Kremianica; 17 listopada 1990 r. ks. Edward Żurawski, prob. Kiemieliski; 18 listopada 1975 r. ks. Miecysław Radisewski, prob. Nowy Dwór; 19 listopada 1967 r. ks. Władysław Matulis, prob. Soły; 24 listopada 1966 r. ks. dr Seweryn Janowski, Międyrec Podlaski, prob. Wiewiórka; 25 listopada 1949 r. ks. kan. Michał Majewski, dusp. Minojty; 29 listopada 1995 r. ks. Tadeus Łaś SCJ, dusp. Lack. Podcas prygotowania wiadomości wykorystano strony internetowe: grodnensis.by, catholic.by
7 Młodież Białorusi modliła się na Różańcu pre 31 paźdiernika młodież Grodna, Mińska, Płocka i Mohylewa preprowadiła modlitwę różańcową pre Skype. Jest to piąty Różaniec prowadony pre młodych ludi wykorystaniem nowocesnych środków komunikacji. Pierwsa taka modlitwa odbyła się w katedre grodieńskiej wykorystaniem połącenia komórkowego. Jeśli do tej pory ucestnikami byli młodi dieceji grodieńskiej, tym raem pre Skype modlilła się młodież katolicka całej Białorusi. Różaniec odbył się 31 paźdiernika. W taki sposób młodież katolicka w preciwieństwie do Halloween, który wchodi w modę na Białorusi, postanowiła pokaać prewagę wiary w Boga żywego. Pred modlitwą odbyła się Msa Święta udiałem młodych ludi różnych parafii grodieńskich ora młodieży duspasterstwa Open. Podcas Msy św., której prewodnicył biskup grodieński Aleksander Kaskiewic, młodież pryniosła dary do ołtara. Został pryniesiony telefon komórkowy jako prypomnienie o tym, że pre wirtualną komunikację giną żywe relacje e sobą i Bogiem; korale jako symbol cęstego dążenia do piękna ewnętrnego ceną apomnienia o dobrych ucynkach i wewnętrnym pięknie; salik symbol modlitwy o to, aby chłód był tylko na ulicy, a nie w sercach; woda symbol żywej wody, którą daje Jeus, i tego, że to właśnie ona, a nie recy materialne, może aspokoić pragnienie cłowieka w świecie i ucynić go scęśliwym. Były pryniesione chleb Podcas modlitwy różańcowej pre Skype i wino symbol ofiary Chrystusa, w casie, gdy ludie, myśląc tylko o sobie, nie dostregają potreby bliskich i ignorują prykaanie miłości bliźniego jak siebie samego. W Różańcu ucestnicyła młodież Grodna (pod kierownictwem ks. Antoniego Gremy), Mińska (pod kierownictwem ks. Romana Susy), Płocka (pod kierownictwem ks. Aleksego Аsona) i Mohylewa (pod kierow- Inicjatorem akcji jest Duspasterstwo Młodieży Studiującej i Pracującej OPEN wra ks. A. Gremą nictwem ks. Witalego Drodowskiego). Ucestników Różańca prywitał biskup Aleksander Kaskiewic. Również w modlitwie ucestnicyli biskup witebski Oleg Butkiewic i biskup pomocnicy archidieceji mińsko-mohylewskiej Aleksander Jasewski SDB. Pomimo małych niepowodeń w komunikacji, modlitwa a pośrednictwem Skype odbyła się. Predstawiciele każdego miasta modlili się i roważali nad swoją tajemnicą Różańca. Refleksje były preplatane śpiewem. Tego wiecoru dał się pocuć apał Chrystusowy i atmosfera jedności. Po akońceniu modlitwy swymi myślami i wrażeniami podielili się biskupi Oleg Butkiewic i Aleksander Jasewski, a na akońcenie biskup Aleksander Kaskiewic pobłogosławił młodież, która jednak nie spiesyła się wracać do domu, a jesce pół godiny chwaliła Boga śpiewem. Według catholic.by Cy awse w prypadkach opętania winny jest sam cłowiek? W prypadkach obsesji nie można ustalić stopień odpowiedialności osobistej cłowieka. Może jej w ogóle nie być. Na mocy swych niegłębionych pomysłów Bóg może dopuścić do tego, aby nawet niektóry święci mieli doświadcenie obsesji diabelskiej. Zgodnie uceniem św. Tomasa Akwinu, anim spróbuje opanować cłowieka, diabeł studiuje jego słabości. Dlatego więc, na prykład, abureniom psychicnym mogą towarysyć jawiska pochodenia diabelskiego. Należy również uściślić: nawet w najciężsych prypadkach obsesji, nie dotycy ona dusy, lec tylko ciała. Diabeł nie może wpływać na wolność cłowieka, terroryując go efektami cielesnymi. Utrata wolności moralnej cłowieka odbywa się tylko w prypadku dobrowolnej reygnacji tej wolności. Jeśli w odpowiedi na diabelskie machinacje cłowiek ufa w łaskę Boga, który dał mu wolność i siłę do ucestnictwa w wycięstwie Chrystusa, potrafi wiernie powtarać wra e świętym Pawłem Apostołem: Albowiem jestem pewien, że ani śmierć, ani życie, ani aniołowie, ani potęgi niebieskie, ani teraźniejsość, ani prysłość, ani moce, ani wysokość, ani głębokość, ani żadne inne stworenie nie doła nas odłącyć od miłości Bożej, która jest w Chrystusie Jeusie, Panu nasym (R 8, 38 39). ŻYCIE KOŚCIOŁA W OBIEKTYWIE Na Międydiecejalnych Kursach Życia Rodinnego w Grodnie ropocął się nowy rok nauki Z tej okaji odbyła się Msa Święta, której prewodnicył duspaster diecejalny rodin dieceji grodieńskiej o. Dymitr Łabkow. W homilii kapłan wrócił uwagę na Świętą Rodinę jako prykład dla rodin, w którym można naleźć wsystko, co może prycynić się do ich rowoju. Również w tym dniu ctery osoby otrymały dyplomy ukońcenia Skoły Życia Rodinnego jako potwierdenie faktu, że mogą tera prowadić kursy dla prysłych małżonków i poradnictwo rodinne.
8 Słowo Życia ODPOCZYNEK ZE SŁOWEM Witaj, Mały Pryjacielu! Mamy nadieję, że podoba Ci się sukać sensu w prostej na pierwsy rut oka prypowieści. Jesteśmy pewni, że do posukiwania istoty recy dołącały również Twoi rodice i pryjaciele. Precież nie jest tak łatwo roponać, co kryje się a fascynującą historią i cynami bohaterów. Lec dokładając pewnych wysiłków i odpowiadając na pytania po precytaniu prypowieści, dobywas iarno mądrości. Będie ono dojrewać w Twojej dusy i pre jakiś cas da dobre owoce. Możes nie wątpić, w odpowiednim casie akłosi się pięknym łanem. Disiaj proponujemy Ci astanowić się nad prypowieścią o tym, jak u dobrej babci nie końcył się chleb. Nieskońcony chleb W jaki Żyła kiedyś biedna staruska. Taka była biedna, że casem jej nawet nie było cego chleb upiec. I miała sąsiadkę, która tę staruskę nieustannie a ubóstwo winiła. ubóstwem wyrucała. Tak pewnego dnia auważyła sąsiadka: gdy tylko abiera się ona do piecenia chleba, u babci też dym idie komina, niby też chleb się piece. Cy ta żebracka wbogaciła się? diwiła się sąsiadka. Treba by ajreć do niej, sprawdić. Prychodi ona do staruski, a ta naprawdę bochenek wyjmuje pieca. Posadiła sąsiadkę a stół, chlebem świeżym cęstuje. Skąd mas ten chleb? pyta sąsiadka. Niedawno była biedniejsa a biednego, a tera codiennie chleb pieces? I opowiediała jej staruska, że męcyły ją te oskarżenia w ubóstwie. I żeby wstyd nie było, acęła podkładać do pieca głownię dymiącą, kiedy sąsiadka amierała chleba wypiekać. Tak minął tydień, później drugi, aż staruska wymyśliła: A daj będę Boga o miłosierdie Boże prosić a każdym raem, jak głownię do pieca podkładam. Tak i acęła robić. Kładie głownię do pieca i się modli. Nagle ktoś puka do okna. Patry babcia stoi stary żebrak w łachmanach, chleba prosi. A chleba w domu ani kawałka. Dała ona nienajomemu ostatni swój iemniak. Zjadł go, a następnie nowu chleba prosi. Skąd ja ci, diadku, chleba wemę? pyta babcia. A ty wyjmij pieca odpowiada diadek. Spojrała staruska do pieca, a tam naprawdę gotowy bochenek leży. Jęknęła, wyjęła go i acęła diadka karmić. Zjadł cały bochenek i jesce prosi. Nie mam więcej chleba mówi babcia.? m le ob a ć s wó j p r A ty nowu pieca prynieś mówi starusek. ią w o r cia chciała Patry babcia a tam nowu bochenek leży. Wyciąga go pieca i astanawia się na głos: sposób bab jej dr wi? o d ł a Do jakiej pory Bóg chleb będie mi darować? k u p Kto a ła gościa? a w A do casu, póki cystym sercem będies dielić się e wsystkimi głodnymi odpowiediał starec. to s ę c u s ka ca? ie p To tego casu nigdy nie brakuje w domu dobrej staruski chleba. o d C ym star i k n e dał boch Kto podkła st Bóg? Jak hojny je Prygotowała Angelina Pokacajło Z głębi serca Zdisławowi Wederowi okaji Imienin życymy opieki Matki Najświętsej i św. Patrona, obfitych darów Bożych ora drowia, radości i siły w codiennej pracy na rec Boga i ludi. Scęść Boże! Z pamięcią modlitewną cłonkowie Apostolskiego Dieła Pomocy Dusom Cyśćcowym e Smorgoń Sanownej Janinie Utyro okaji 75-lecia całego serca życymy codiennej radości, scęścia, pogody ducha, mocnego drowia na długie lata życia ora dobrych ludi obok. Niech mocna wiara awse będie Twą nieawodną podstawą w życiu, miłość w sercu niech pociesa w trudnych chwilach, a nadieja niech nie achwieje się nawet od najsilniejsych wiatrów. Niech dobry Bóg błogosławi każdy Twój dień, a Matka Najświętsa otula płascem swej macieryńskiej miłości i opieki. Rodina Utowko: Jóef i Zofia, dieci i wnuki Proboscowi Witoldowi Curganowi okaji Imienin całego serca życymy mocnego drowia, pogody ducha, realiacji planów i amiarów, sił i cierpliwości w pracy duspasterskiej ora dobrych i życliwych ludi obok. Niech Twój św. Patron codiennie Tobą się opiekuje i prowadi drogą do Pana. Z modlitwą i wdięcnością parafianie Juracisek Ccigodnemu Ojcu Kaimierowi Jędrejcakowi OMI okaji Urodin całego serca życymy mocy Ducha Świętego, radości płynącej powołania, drowia ora wielu scęśliwych i radosnych dni. Niech Najświętsa Maryja Panna prytula Cię do swego serca i pomaga w pokonywaniu ciężkich chwil. Jana, Weronika i Walery par. Sylwanowce Ccigodnemu Ojcu Witoldowi Żelwetro okaji Imienin życymy mocnego drowia, siły, nadiei, wytrwałości, darów Ducha Świętego i opieki Matki Bożej na każdy dień posługi kapłańskiej. Niech dobry Bóg obficie obdary Cię swoimi łaskami i błogosławieństwem. Scęść Boże! Wierni par. św. Jana Pawła II w Smorgoniach Michałowi Łastowskiemu okaji 14. rocnicy pracy duspasterskiej życymy dobrego drowia, pogody ducha, wytrwałości w pasłude kapłańskiej i tylko życliwych i dobrych ludi obok. Niech dobry Bóg Ci błogosławi, a Matka Boża Jasnogórska opekuje się Tobą i dodaje apału do pracy. Długich i scęśliwych duspasterskich lat! Bóg apłać! Wdięcni parafianie Kopciówki Pawłowi Romanowskiemu okaji 1. rocnicy święceń kapłańskich i Urodin psesyłamy serdecne życenia. Niech Bóg wsechmogący wmacnia i obdara swoim błogosławieństwem i miłością na każdy dień. Niech Słowo Boże, które asiewas w sercach ludkich, wydaje obfity plon. Niech każda preżyta chwila prynosi radość, a obok będą tylko życliwi ludie, gotowi pryjść pomocą i wsparciem w trudnych momentach. Z darem modlitwy i chreścijańskim podrowieniem wierni par. św. Jóefa w Grodnie Andrejowi Radiewicowi okaji Urodin pragniemy łożyć serdecne życenia. Życymy dużo radości w posłude duspasterskiej ora siły do realiacji wsystkich planów i amiarów. Niech wsyscy ludie, których spotykas na drode kapłańskiej, obdarają Cię życliwością i dobrocią, a wsechmogący Bóg niech syła na Ciebie swoje obfite dary. Niech Najświętsa Panna otaca Cię matcyną miłością i opeką, scególnie w trudnych chwilach, i wyprasa u swego Syna wselkie potrebne łaski. Podejmowany trud magania się codiennością niech Cię uskrydla i powala dostregać piękna i głębi życia. Za Twoją skromność i pokorę, a wselkie dobro serdecne Bóg apłać i scęść Boże! Parafianie Rosi Jeremu Kuźmicowi okaji Urodin składamy najserdecnejse życenia: mocnego drowia, radości i scęścia, opeki Matki Bożej, życliwych i dobrych ludi obok. Światło Ducha Świętego niech oświęca Twoją kapłańską drogę. Życymy także Bożego błogosławieństwa na każdy dień ora długich lat życia. Diękujemy a Słowo Boże i piękne poucające kaania. Scęść Boże! Klemens rodiną e w. Taniewice Zdisławowi Wederowi okaji Imienin serdecnie życymy drowia i wytrwałości w dążeniu do celu. Niech Pan błogosławi każdą chwilę życia i napełni radością. Niech Duch Święty obdara swoimi nieliconymi łaskami, a miłosierna Matka Boża tryma w swojej opiecе. Jesteśmy bardo wdięcni Księdu a głębokie cłowieceństwo, a prykład scerej i prawdiwej wiary, a ofiarną pracę. Z modlitwą Alicja i Witalij Woronowowie e Smorgoń Andrejowi Lisce okaji Urodin ora objęcia stanowiska prefekta WSD w Grodnie całego serca życymy wiele łask Bożych: drowia, mocy, radości, dużo sił w głoseniu Bożej prawdy ora nieustannej opieki Matki Najświętsej na każdy dień posługi duspasterskiej. Niech Bóg, który wskaał Ci drogę do kapłaństwa, pomaga Ci w realiacji Bożych planów, a Duch Święty obficie syła swe dary. Ciocia Maryja wra rodiną Grodna Pawłowi Borysiewicowi presyłamy serdecne życenia okaji 5. rocnicy święceń kapłańskich. Życymy drowia, radości powołania i miłości Chrystusowej. Niech Ci awse towarysy łaska Boża, światło Ducha Świętego i orędownictwo Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Jesteśmy wdięcni Bogu a to, że wybrał Ciebie spośród wielu, ora a to, że posłał na nasą drogę takiego wspaniałego kapłana i prawdiwego gospodara nasej świątyni. Wdięcni parafianie Nowojelni Witoldowi Łoowickiemu okaji Imienin składamy najserdecniejse życenia: drowia, dużo łask Bożych i opieki Matki Bożej. Niech promnie od miłosiernego Serca Jeusowego awse oświęcają Twoją drogę, a obok są tylko dobry i życliwi ludie. Z modlitwą i sacunkiem Maria i Kaimier Nowego Misela Ccigodny Księże Proboscu Janie Rusnicki! W dniu Twoich Urodin niech Bóg da Ci łask wiele, Niech wmacnia powołanie, osłania, kiedy treba, I prostą, pewną drogą prowadi Cię do Nieba. Śpiewaj sercem kapłańskim radosne diękcynienie Za służbę Chrystusowi, a wielkie wyróżnienie. A my się diś do Ciebie serdecnie uśmiechamy I wsystkie swe życenia w modlitwę premieniamy. Rodiny Steckiewiców i Wasiliewych Andrejowi Roubie okaji Imienin presyłamy najserdecniejse życenia: mocnego drowia, długich lat życia, pogody ducha i pomyślności w pracy duspasterskiej. Niech Matka Boża otula Cię płascem swej matcynej miłości, św. Patron nieustannie Tobą się opiekuje, a obok awse będą dobry i culi ludie. Scęść Boże! Komitet parafialny Wiewiórki Olegowi Kuderce okaji 6. rocnicy święceń kapłańskich serdecnie życymy: niech Bóg wsechmogący nieustannie obdara Cię swoimi łaskami i błogosławieństwem, a Twoja kapłańska praca wydaje obfite owoce w sercach ludkich. Niech Matka Boża Mołosierdia awse cuwa nad Tobą i będie opiekunką i wspomożycielką w każdej chwili Twojego życia, a radość i scęście niech napełniają Twoje kapłańskie serce. Z modlitwą i sacunkiem parafianie Augustówek Michałowi Łastowskiemu okaji 14. rocnicy święceń kapłańskich życymy dużo radości, uśmiechu, drowia, scęścia, błogosławieństwa Bożego, obfitych darów Ducha Świętego ora opieki Matki Bożej na każdy dień duspasterskiej posługi. Kółka Różańcowe św. Michała Archanioła i MB Ostrobramskiej w Kopciówce Witoldowi Łoowickiemu okaji Imienin składamy najserdecniejse życenia: drowia, scęścia, wytrwałości w pracy duspasterskiej, opieki Matki Najświętsej i św. Patrona, obfitych darów Ducha Świętego ora dużo pięknych chwil na drode kapłańskiej. Niech Bóg miłosierny codiennie Ci błogosławi, a obok będą dobry i życliwi ludie. Byli parafianie e w. Gołowieńcyce Aleksandrowi Lebiediewicowi wyrażamy scerą wdięcność a organiowany dla dieci wyjad na hokej do Mińska. Życymy Księdu mocnego drowia na długie lata, pomyślności w pracy duspasterskiej ora nieustannej radości na każdy dień. Wdięcni rodice i dieci parafii sobotnickiej Redakcja astrega sobie prawo do skracania i łącenia życeń Gaeta religijno - informacyjna Dieceji Grodieńskiej Słowo życia; Red. nacelny ks. Paweł Sołobuda; ałożyciel: Grodieńska Dieceja Rymskokatolicka; rok ałożenia 1997; cert. rej.: 7162 Wydawca: Kuria Dieceji Grodieńskiej; Redakcja gaety: Grodno 230025, ul. K. Marksa 4; Jery Ławys, Angelina Pokacajło; tel. 152/ 756438; e-mail: slowoycia@mail.grodno.by; http://www.slowo.grodnensis.by; Druk: ГАУПП«Гродзенская друкарня», ЛП 02330/39 от 27.03.2014 г.; Grodno 230003, ul. Poligrafistów 4; nr am. 6765; nakład: 7200; objętość gaety: 2 ark. druk.; jakość druku odpowiada jakości predstawionych matryc; cena dowolna