FORMULRZ NYH, 1 NTUR 2000 STNROWY FORMULRZ NYH L OSZRÓ W SEJLNEJ OHRONY (OSO) L OSZRÓ W SEŁ NIJĄYH KRYTERI OSZRÓ W O ZNZENIU WSÓ LNOTOWYM (OZW) I L SEJLNYH OSZRÓ W OHRONY (SOO) 1. IENTYFIKJ OSZRU 1.1. TY 1.2. KO OSZRU 1.3. T OROWNI 1.4. T KTULIZJI LH200008 200103 200204 1.5 OWIĄ ZNI Z INNYMI OSZRMI NTUR 2000 KOY OSZRÓ W NTUR 2000 1.6. INSTYTUJ LU OSO ZIERJĄ INFORMJE: Instytut Ochrony rzyrody N, Kraków; T. Świerubska, Zarzą d Suwalskiego arku Krajobrazowego. 1.7. NZW OSZRU: 1.8. WSKZNIE I ZKLSYFIKOWNIE OSZRU: T ZROONOWNI JKO OZW T ZTWIERZENI JKO OZW T ZKLSYFIKOWNI JKO OSO T ZTWIERZENI JKO SOO wydrukowano przy uż yciu programu Ostoje wersja 2.02 20030614
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 2 2. OŁOŻENIE OSZRU 2.1. OŁOŻENIE ENTRLNEGO UNKTU OSZRU Ł UGOŚĆ GEOGRFIZN SZEROKOŚĆ GEOGRFIZN E 22 51 17 N 54 15 38 2.2. OWIERZHNI (ha): 2.3. ŁUGOŚ Ć OSZRU (km): 6 268,6 2.4. WYSOKOŚ Ć (m n.p.m.): MINIMLN MKSYMLN ŚRENI 146 275 210 2.5. WOJEWÓ ZTWO (REGION MINISTRYJNY) Kod Nazwa województwa % 20 podlaskie 100 2.6. REGION IOGEOGRFIZNY Nazwa regionu biogeograficznego Kontynentalny 2 / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 3 3. INFORMJ RZYRONIZ 3.1. Typy SIELISK znajdują ce się na terenie obszaru Natura 2000 oraz ocena znaczenia obszaru dla tych siedlisk 3.1.a. Typy SIELISK wymienione w Załą czniku I Stopień Względna Stan Ocena Kod Nazwa siedliska % pokrycia Reprezen. powierzch zachow. ogólna 3140 twardowodne oligo i mezotroficzne zbiorniki z podwodnymi łą kami ramienic 7,20 6210 murawy kserotermiczne (priorytetowe są tylko murawy z istotnymi stanowiskami storczyków) 3,20 6230 górskie i niż owe murawy bliźniczkowe (dotyczy płatów stosunkowo bogatych florystycznie) 0,01 6410 zmiennowilgotne łą ki trzęślicowe 0,01 6430 górskie i niż owe ziołorośla nadrzeczne i okrajkowe 0,10 6510 niż owe i górskie łą ki uż ytkowane ekstensywnie 2,00 7140 torfowiska przejściowe i trzęsawiska 0,80 7150 obniż enia dolinkowe i pła mszarne 0,01 7220 źródliska wapienne 0,06 910 bory i lasy bagienne 0,06 91E0 lasy łę gowe i nadrzeczne zarośla wierzbowe 3,20 3.1 / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 3 3.2. GTUNKI, których dotyczy rtykuł4 yrektywy Rady 79/409/EWG i gatunki wymienione w Załą czniku II yrektywy Rady 92/43/EWG oraz ocena znaczenia obszaru dla tych gatunk ów 3.2.c. SSKI wymienione w Załą czniku II yrektywy Rady 92/43/EWG OULJ OEN ZNZENI OSZRU Osiadła Rozrodcza Zimują ca Migrują ca opulacja Stan zach. Izolacja 1308 arbastella barbastellus 1318 Myotis dasycneme 1337 astor fiber 1355 Lutra lutra Ogólnie 3.2.d. ŁZY i GY wymienione w Załą czniku II yrektywy Rady 92/43/EWG OULJ OEN ZNZENI OSZRU Osiadła Rozrodcza Zimują ca Migrują ca opulacja Stan zach. Izolacja 1166 Triturus cristatus 1188 ombina bombina Ogólnie 3.2.e. RYY wymienione w Załą czniku II yrektywy Rady 92/43/EWG OULJ OEN ZNZENI OSZRU Osiadła Rozrodcza Zimują ca Migrują ca opulacja Stan zach. Izolacja 1149 obitis taenia 1163 ottus gobio Ogólnie 3.2.f. EZKRĘGOWE wymienione w Załą czniku II yrektywy Rady 92/43/EWG OULJ OEN ZNZENI OSZRU Osiadła Rozrodcza Zimują ca Migrują ca opulacja Stan zach. Izolacja 1032 Unio crassus 1060 Lycaena dispar Ogólnie 3.2.g. ROŚ LINY wymienione w Załą czniku II yrektywy Rady 92/43/EWG OULJ OEN ZNZENI OSZRU Osiadła Rozrodcza Zimują ca Migrują ca opulacja Stan zach. Izolacja 1903 Liparis loeselii 1939 grimonia pilosa Ogólnie 3.2 / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 3 3.3. Inne ważne gatunki zwierzą t i roślin SSKI lces alces Eptesicus serotinus Lepus timidus Myotis daubentonii Nyctalus noctula lecotus auritus Sicista betulina opulacja Motywacja ŁZY ufo bufo ufo calamita ufo viridis Hyla arborea elobates fuscus Rana arvalis Rana esculenta Rana lessonae Rana temporaria Triturus vulgaris opulacja Motywacja GY nguis fragilis Lacerta agilis Natrix natrix Vipera berus opulacja Motywacja RYY oregonus albula oregonus lavaretus ottus poecilopus Lota lota opulacja Motywacja EZKRĘGOWE stacus astacus Lycaena helle opulacja Motywacja ROŚ LINY 3.3 / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 3 nemone sylvestris quilegia vulgaris rctostaphylos uvaursi sarum europaeum tropa belladonna aeothryon alpinum ampanula latifolia arex chordorrhiza arex limosa arex loliacea arlina acaulis entaurium erythraea himaphila umbellata irsium pannonicum orallorhiza trifida actylorhiza baltica actylorhiza incarnata actylorhiza maculata actylorhiza majalis actylorhiza ruthei aphne mezereum iphasiastrum complanatum rosera anglica rosera rotundifolia ryopteris cristata Epipactis atrorubens Epipactis palustris Equisetum telmateia Eriophorum gracile Goodyera repens Hammarbya paludosa Hedera helix Helichrysum arenarium Huperzia selago Ledum palustre Lilium martagon Listera ovata Lycopodium annotinum Lycopodium clavatum Malaxis monophyllos Matteuccia struthiopteris Myriophyllum alterniflorum Neottia nidusavis Nuphar lutea Nuphar pumila Nymphaea alba Nymphaea candida Orchis mascula latanthera bifolia latanthera chlorantha olemonium coeruleum opulacja Motywacja 3.3 / 2
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 3 olypodium vulgare rimula elatior rimula veris ulsatilla pratensis Ribes nigrum Stellaria crassifolia Trisetum sibiricum Viburnum opulus Viola epipsila 3.3 / 3
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH 4 4. OIS OSZRU 4.1. OGÓ LN HRKTERYSTYK OSZRU grunty orne 21,43 % łą ki i pastwiska 3,54 % złoż one systemy upraw i działek 0,19 % tereny rolnicze z duż ym udziałem udziałem elementów naturalnych 42,7 % lasy liściaste 3,66 % lasy iglaste 15,11 % lasy mieszane 4,03 % zbiorniki wodne 9,34 % SUM 100 % OIS OSZRU Obszar obejmuje teren Suwalskiego arku Krajobrazowego. Stanowi unikatowy przyk ład młodego krajobrazu polodowcowego, charakteryzują cy się nieregularnym rozmieszczeniem moren czołowych i dennych, wydłuż onymi wałami ozów, głębokimi rynnami i dolinami rzecznojeziornymi, olbrzymią ilością głazów narzutowych, kilkudziesięcioma jeziorami (22 o powierzchni powyż ej 2 ha) i jeziorkami. Na terenie obszaru znajduje si ę najgłębsze w olsce i Europie niż owej jezioro Hańcza. Rzeźba terenu została ukształtowana w czwartorzędzie. Występują ce na powierzchni terenu osady czwartorzędu, zalegają grubą warstwą, o mią ższości dochodzą cej do 250280 m (piaski, ż wiry, glina zwałowa, iły, mułki). Rozległe, otwarte krajobrazy pokryte w większości polami i łąkami, poprzeplatane niewielkimi kompleksami le śnymi, bagnami, jeziorami i rzekami tworzą ogromną róż norodność siedlisk, warunkują cą bogactwo florystyczne i faunistyczne terenu. 4(1) / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH 4 4. OIS OSZRU 4.2. WRTOŚ Ć RZYRONIZ I ZNZENIE Obszar charakteryzuje się bogatą, urozmaiconą rzeźbą polodowcową. Zwią zana z nią jest mozaika siedlisk, wśród których zidentyfikowano 11 rodzajów z załą cznika I yrektywy Siedliskowej, choć występują one na niewielkich powierzchniach. Najcenniejsze z nich są jeziora oligotroficzne. ogata flora roślin naczyniowych liczy około 650 gatunków, w tym liczne relikty polodowcowe. Występują tu bogate populacje 2 gatunków roślin z załą cznika II yrektywy Siedliskowej oraz jedyne w olsce stanowisko glonu hara strigosa. Na obszarze tym stwierdzono tak ż e10 gatunków zwierzą t z II Załącznika yrektywy Siedliskowej. Gatunki wymienione w p. 3.3. z motywacją to gatunki prawnie chronione w olsce. 4.3. ZGROŻENI odstawowe zagroż enia dla wartości przyrodniczych obszaru stanowią : presja budownictwa, szczególnie nad brzegami jezior, wydobywanie piasku, ż wiru i głazów narzutowych, eutrofizacja wód oraz nielegalne odprowadzanie ścieków przydomowych i z gospodarstw rolnych. ewne niebezpieczeństwo stanowiłoby również ewentualne rozpoczęcie eksploatacji złóż rud polimetalicznych. 4.4. STTUS OHRONNY Obszar w granicach Suwalskiego arku Krajobrazowego z 3 rezerwatami przyrody: G łazowisko Ł opuchowskie (15,9 ha; 1988), Głazowisko nad zarną Hańczą (1 ha; 1972), Jezioro zarna Hańcza (304 ha; 1963); 5 uż ytkami ekologicznymi oraz 37 pomnikami przyrody. 4.5. STRUKTUR WŁSNOŚ I Ok. 20 % obszaru zajmuje własność Skarbu aństwa, a ok. 80 % to własność prywatna. 4.6. OKUMENTJ Ź RÓ Ł NYH tlas herpetologiczny olski. base. IO N, Krak ów. Jackiewicz M. 1978. Rozmieszczenie Succinea elegans Risso i Succinea sarsi Esmark w olsce (Gastropoda, ulmonata). Fragm. Faun. 23: 243257. Jankowski W. 1991. Róż norodność roślinności i jej konsekwencja dla ekosystemu łąkowego. Róż nowiekowe łąki Suwalszczyzny. SGGW, Warszawa. Kawecka. 1991. Rośliny chronione, rzadkie i zagroż one w Suwalskim arku Krajobrazowym i na terenach przyleg łych. arki Nar. Rez. rzyr. 10(34): 93109. Kaźmierczakowa R., Zarzycki K. (red.). 2001. olska czerwona ksi ęga roślin. aprotniki i rośliny kwiatowe. Inst. ot. N, Inst. Ochr. rzyr. N, Kraków. anfil J. 1985. ojezierze Mazurskie. Ser. rzyroda olska. Wiedza owsz., Warszawa. ss. 185. odbielkowski Z., Tomaszewicz H. 1977. Roślinność jezior Suwalskiego arku Krajobrazowego. Monogr. ot. 55. Sokołowski. W. 1973b. Zbiorowiska leśne Suwalskiego arku Krajobrazowego. W:. zeczuga (red.). rzyroda iałostocczyzny. race iałostoc. Tow. Nauk. 19: 6783. Sokołowski. W., Kawecka. 1984. Zbiorowiska murawowe Suwalskiego arku Krajobrazowego. Fragm. Flor. Geobot., IL. iałowież a. 30: 287290. Sokołowski. W., Kot 1996. rzyroda Województwa Suwalskiego. Walczak M., Lubelska T., Radziejowski J., Smogorzewska M. 1993. Obszary chronione w olsce. Inst. Ochr. Środ., Oddz. 4(2) / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH 4 Warszawa. Msc. ss. 229. 4(2) / 2
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 5 5. STTUS OHRONNY OSZRU ORZ OWIĄ ZNI Z OSTOJMI ORINE IOTOES 5.1. ESYGNOWNE FORMY OHRONY N OZIOMIE KRJOWYM I REGIONLNYM: L02 5,1 % L03 100,0 % 5.2. OWIĄZNI OISNEGO OSZRU Z INNYMI TERENMI: desygnowanymi na poziomie krajowym lub regionalnym kod forma ochrony nazwa kod obszaru relacji % L02 Rezerwat rzyrody Głazowisko Ł opuchowskie + 0,3 L02 Rezerwat rzyrody Głazowisko nad zarną Hańczą + 0,0 L02 Rezerwat rzyrody Jezioro zarna Hańcza + 4,8 L03 ark Krajobrazowy Suwalski = 100,0 typ 5.3. OWIĄZNI OISNEGO OSZRU Z OSTOJMI ORINE IOTOES: typ kod forma ochrony nazwa kod obszaru relacji % L30 Ostoja ORINE iotopes Jezioro Hańcza G03200800 + 7,2 5 / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 6 6. ZIŁLNOŚ Ć ZŁOWIEK N TERENIE OSZRU I W JEGO OTOZENIU I INNE ZYNNIKI WŁYWJĄ E N TEN OSZR 6.1. GŁÓ WNE ZYNNIKI I ROZJE ZIŁLNOŚ I ZŁOWIEK ORZ ROENT OWIERZHNI OSZRU IM OLEGJĄ Y Wpływy i działalność na terenie obszaru: kod nazwa intensywność % obszaru wpływ 101 zmiana sposobu uprawy 102 koszenie / ś cinanie + 110 Stosowanie pestycydó w 120 Nawoż enie /nawozy sztuczne/ 140 Wypas + 141 zarzucenie pasterstwa 161 zalesianie 180 Wypalanie 200 Hodowla ryb, skorupiakó w i mię czakó w 220 Wę dkarstwo 0 230 olowanie 0 243 chwytanie, trucie, kłusownictwo 251 plą drowanie stanowisk roś lin 300 Wydobywanie piasku i ż wiru 403 zabudowa rozproszona 0 421 pozbywanie się odpadó w z gospodarstw domowych 490 Inne rodzaje aktywonoś ci człowieka zwią zane z urbanizacją, przemysłem etc. 500 Sieć transportowa 501 ś cież ki, szlaki piesze, szlaki rowerowe 610 Oś rodki edukacyjne + 622 turystyka piesza, jazda konna i jazda na pojazdach niezmotoryzowanych 0 701 zanieczyszczenia wó d 900 Erozja 952 eutrofizacja 954 inwazja gatunku Wpływy i działalność wokółobszaru: kod nazwa intensywność % obszaru wpływ 243 chwytanie, trucie, kłusownictwo 403 zabudowa rozproszona 0 421 pozbywanie się odpadó w z gospodarstw domowych 502 drogi, autostrady 620 Sporty i różne formy czynnego wypoczynku, uprawiane w plenerze 701 zanieczyszczenia wó d 954 inwazja gatunku 6 / 1
OSZR: LH200008 NTUR 2000 FORMULRZ NYH, 6 6.2. ZRZĄ ZNIE OSZREM ZRZĄ ZJĄ Y OSZREM (INSTYTUJ LU OSO): Zarzą d Suwalskiego arku Krajobrazowego w MalesowiznieTurtulu, 16404 Jeleniowo, tel. (087) 5691801; Lasy w zarzą dzie Regionalnej yrekcji Lasów aństwowych w iałymstoku, 15425 iałystok, ul. Lipowa 51, tel. (085) 6520471; Nadleśnictwo Suwałki, 16400 Suwałki, ul. Wojska olskiego, tel. (087) 5662878. ZRZĄ ZNIE OSZREM I LNY: 6 / 2