Informacja o zawodzie Żołnierz
Spis treści Wstęp..2 Zadania i środowisko pracy..3 Wymagania psychologiczne 5 Wymagania fizyczne i zdrowotne...5 Warunki podjęcia pracy w zawodzie...6 Możliwości awansu w hierarchii zawodowej.7 Wiek, a możliwości podjęcia pracy w zawodzie..10 Możliwość zatrudnienia oraz płace...11 Przykładowe adresy..12 Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 1
Wstęp W Polsce od 2010 roku istnieje armia zawodowa. Oznacza to wiele nowych możliwości dla osób, które chcą związać swoją przyszłość z zawodem żołnierza. To wynik profesjonalizacji sił zbrojnych, który jest procesem transformacji zasobów kadrowych i sprzętowych polskiej armii. Jej celem jest zastąpienie służby obowiązkowej ochotniczą służbą zawodową, a także służbą kontraktową, przy jednoczesnym dostosowaniu liczebności, struktury i wyposażenia armii, zarówno dla nowych wyzwań, zagrożeń, jak i oczekiwań społecznych w zakresie bezpieczeństwa narodowego. Kandydatów do armii przyciąga wiele czynników. Najważniejsze z nich to: stabilizacja życiowa, przywileje socjalne, pewność awansu, kontakt z najnowszą technologią. Przyszłych oficerów może czekać nawet kariera międzynarodowa (NATO, misje pokojowe). Żołnierze nie muszą się martwić, że ich firma upadnie, zbankrutuje, czy też zostaną wyrzuceni z dnia na dzień na bruk. Wojsko jest i zawsze będzie. Każdy wojskowy ma zagwarantowana emeryturę i jeśli nie popełni żadnego przestępstwa to ma szansę na spokojne życie. Może wojsko nie gwarantuje dostatniego życia, ale za to daje pewność i przewidywalność przyszłości. Obecnie polska armia składa się: ZADANIA I ŚRODOWISKO PRACY Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 2
Wojsk Lądowych RP Wojsk Specjalnych RP Sił Powietrznych RP Marynarki Wojennej RP Zadania i środowisko pracy osoby pracującej w zawodzie żołnierza uzależnione jest od specyfiki jednostki, w której pełni służbę: WOJSKA LĄDOWE: składają się z następujących rodzajów wojsk: pancernych i zmechanizowanych, aeromobilnych, rakietowych i altyrerii, obrony przeciwlotniczej, inżynieryjnych, chemicznych, łączności i informatyki; ponadto: oddziały i pododdziały rozpoznania i walki elektronicznej, pododdziały działań psychologicznych oraz pododdziały logistyczne. Przeznaczone są do zapewnienia obrony przed atakiem lądowo powietrznym w dowolnym rejonie kraju, na każdym kierunku, w obliczu każdej formy zagrożenia militarnego. Przystosowane są do wykonywania zadań w skomplikowanych warunkach meteorologicznych i bojowych. Współczesne Wojska Lądowe cechuje całkowite zmotoryzowanie, szerokie wykorzystanie nowoczesnych technik prowadzenia walki oraz współdziałanie z Siłami Powietrznymi i Marynarka Wojenną. Ponadto Wojska Lądowe wykonują działania wynikające z międzynarodowych zobowiązań Polski, związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa, pełnieniem misji pokojowych i humanitarnych, a także w akcjach związanych z likwidacja klęsk żywiołowych. Wojska Lądowe stanowią zasadniczy komponent SZ RP, dysponują wysoką sprawnością dowodzenia, dużą siłą ognia, mobilnością, odpornością na uderzenia przeciwnika. Ze struktur Wojsk Lądowych wydzielane są zasadnicze komponenty bojowe i zabezpieczające, pełniące służbę poza granicami państwa w Polskich Kontyngentach Wojskowych (PKW). SIŁY POWIETRZNE: są rodzajem Sił Zbrojnych, przeznaczonym do utrzymania odpowiedniego stopnia kontroli, a w razie potrzeby do obrony przestrzeni powietrznej kraju. Wydzielone jednostki SP mogą uczestniczyć w operacjach sojuszniczych poza granicami RP. Siły powietrzne składają się z następujących rodzajów wojsk: Wojsk Lotniczych odpowiedzialnych za funkcjonowanie jednostek latających. Mają one decydujący wpływ na skuteczność obrony polskiego terytorium. Zapewniają również szkolenie wszystkich pilotów i części personelu naziemnego wszystkich rodzajów lotnictwa wojskowego RP. Podstawowym zadaniem lotnictwa taktycznego jest zapewnienie Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 3
ochrony przestrzeni powietrznej Polski, niszczenie celów powietrznych, naziemnych i nawodnych przeciwnika oraz wykonywanie rozpoznania. Wojsk Przeciwlotniczych Obrony Powietrznej przeznaczonych do zwalczania środków napadu powietrznego na przeciwnika w powietrzu jak również obrony jednostek wszystkich rodzajów sił zbrojnych, wybranych obiektów oraz stref. Wojsk Radiotechnicznych przeznaczonych do prowadzenia ciągłego rozpoznania radiolokacyjnego oraz radiolokacyjnego zabezpieczenia Sił Powietrznych. Rozpoznanie radiolokacyjne realizowane jest przez ciągłą obserwację przestrzeni powietrznej wydzielonymi siłami i środkami WRt Sił Powietrznych. Służąc w Siłach Powietrznych można zdobyć umiejętności pilotowania nowoczesnych samolotów, zarówno bojowych, jak i transportowych oraz śmigłowców. Osoby interesujące się elektroniką mogą nauczyć się obsługi zestawów radarowych najnowszych generacji oraz zaawansowanych technologicznie urządzeń walki elektronicznej. MARYNARKA WOJENNA: jest rodzajem sił zbrojnych, przeznaczonym do obrony morskiej granicy państwa, ochrony żeglugi i interesów w polskich obszarach morskich oraz obrony wybrzeża. Zapewnia wczesne wykrycie symptomów zagrożenia bezpieczeństwa państwa od strony morza. Realizuje szkolenia bojowe jednostek i przygotowuje siły do realizacji zadań w czasie zagrożenia i wojny. Utrzymuje panowanie na morzu w przybrzeżnej strefie obrony oraz wspiera Straż Graniczna w ochronie morskiej granicy państwowej i polskiej strefy ekonomicznej. Utrzymuje wysoką gotowość bojową i mobilizacyjną do realizacji zadań osłony operacyjnej morskiej granicy państwa i polskich obszarów morskich. Bierze udział w ochronie ekologicznej polskich obszarów morskich. Zwalcza siły przeciwnika w strefie obrony Marynarki Wojennej we współdziałaniu z innymi rodzajami Sił Zbrojnych. Utrzymuje gotowość do udziału w misjach pokojowych organizacji międzynarodowych i uczestniczenie w programie Partnerstwo dla Pokoju, a także współpracy bilateralnej i multilateralnej z siłami morskimi innych państw. Główne siły Marynarki Wojennej zorganizowane są w związki taktyczne bezpośrednio podporządkowane dowódcy Marynarki Wojennej. WOJSKA SPECJALNE: są rodzajem Sił Zbrojnych przeznaczonym do prowadzenia działań w warunkach i sytuacjach, kiedy użycie sił konwencjonalnych nie jest możliwe lub nie jest wskazane z przyczyn polityczno-militarnych, operacyjnych albo technicznych. Realizują swoje zadania przy wykorzystaniu specjalistów, sprzętu, technik bojowych, sposobów Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 4
działania i procedur nie będących w standardowym użyciu innych rodzajów Sił Zbrojnych. Wojska Specjalne to samodzielne oddziały złożone z żołnierzy wybranych w procesie wielostopniowej selekcji, wyszkolonych w stosowaniu niekonwencjonalnych technik walki, wyposażonych i przygotowanych do działań w niewielkich grupach w środowisku najwyższego ryzyka, w każdych warunkach terenowych i klimatycznych. WYMAGANIA PSYCHOLOGICZNE odporność psychiczna umiejętność radzenia sobie ze stresem nastawienie na pokonywanie nowych wyzwań wytrwałość umiejętność podejmowania decyzji stabilność emocjonalna zdolność kojarzenia i logicznego myślenia zdyscyplinowanie i umiejętność podporządkowania się wysoka motywacja i zaangażowanie komunikatywność umiejętność pracy w zespole WYMAGANIA FIZYCZNE I ZDOROWTNE zdolność przystosowania się do zmieniających się warunków dobra kondycja fizyczna bardzo dobry stan zdrowia właściwe funkcjonowanie w warunkach dyskomfortu brak niepełnosprawności Kandydat na zawodowego żołnierza musi: mieć ukończone 18 lat WARUNKI PODJECIA PRACY W ZAWODZIE ukończyć co najmniej gimnazjum posiadać wyłącznie obywatelstwo polskie nie być karanym sądownie Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 5
cieszyć się nieposzlakowaną opinią posiadać zdolności fizyczne i psychiczne do pełnienia służby potwierdzone przez wojskową komisję lekarską być w dobrej kondycji, co jest potwierdzane testami sprawnościowymi podczas procesu rekrutacji mieć pełną zdolność do czynności prawnych Podjęcie pracy w zawodzie na odpowiednim szczeblu uzależnione jest również od poziomu posiadanego wykształcenia. Oficerowie muszą mieć wykształcenie wyższe. Nie trzeba kończyć wojskowych akademii, żeby ubiegać się o statut oficera. Jeśli posiadamy tytuł magistra polskiej uczelni i chcemy zostać oficerem - wojsko wyśle nas do szkoły oficerskiej i doszkoli. Osoby z wykształceniem średnim mogą ubiegać się o służbę w korpusie chorążych. Wykształcenie zawodowe pozwala na uzyskanie stopnia podoficera. Istnieje także możliwość służby kontraktowej. Np. informatycy, mechanicy, technicy, lekarze mogą podpisywać z wojskiem kontrakty na określony czas. Zawodową służbę wojskową pełnić będziesz na podstawie kontraktu (specyficznego rodzaju umowy o pracę ) jako: służbę stałą kontrakt na czas nieokreślony, zawierany z podoficerami i oficerami, którzy uzyskali najlepsze wyniki podczas nauki bądź szkolenia w trakcie służby kandydackiej służbę terminową kontrakt na czas określony (do 6 lat) z możliwością jego przedłużenia na kolejny okres lub zawarcia kontraktu na czas nieokreślony. Zawodowa służba wojskowa stanowi nowy rodzaj czynnej służby, pełnionej w korpusach szeregowych, podoficerów i oficerów. Maksymalny czas jej pełnienia to okres do 12 lat. O służbę wojskową mogą ubiegać się również żołnierze rezerwy. Korpus szeregowych zawodowych to całkowicie nowy korpus osobowy w polskiej armii. Został stworzony w celu uzawodowienia stanowisk, które do tej pory były przeznaczone dla poborowych powoływanych do odbycia zasadniczej służby wojskowej. Swoim zasięgiem obejmie on wszystkie stanowiska młodszych specjalistów i kierowców zasadniczej służby wojskowej, wymagających długotrwałego i kosztownego szkolenia w centrach i ośrodkach szkolenia oraz część stanowisk dotychczas przewidzianych dla podoficerów zawodowych. Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 6
MOŻLIWOSCI AWANSU W HIERARCHII ZAWODOWEJ Żołnierzem zawodowym w odpowiednim korpusie można zostać po spełnieniu odpowiednich kryteriów, które są oczywiście zróżnicowane dla poszczególnych korpusów osobowych. Żołnierz rezerwy - ukończone gimnazjum, - przygotowanie zawodowe (np. w przypadku powołania na stanowisko ratownika medycznego), - odbyta w pełnym wymiarze zasadnicza służba wojskowa, -niezbędne kwalifikacje wymagane na stanowisku, na jakim pełnić będzie służbę potwierdzone przez wojskowego komendanta uzupełnień Szeregowy zawodowy Żołnierz nadterminowej zasadniczej służby wojskowej - ukończone gimnazjum, - przygotowanie zawodowe, - niezbędne kwalifikacje wymagane na stanowisku, na jakim ma pełnić służbę potwierdzone przez dowódcę jednostki wojskowej, Stosownie do potrzeb Sił Zbrojnych można powołać inną osobę - ukończone gimnazjum, - przygotowanie zawodowe, - szczególne kwalifikacje lub umiejętności w korpusie osobowym, w jaki ma pełnić służbę Powołanie do zawodowej służby wojskowej w pierwszych dwóch przypadkach następuje w wyniku inicjatywy żołnierza (złożenia przez niego stosownego wniosku) natomiast w trzecim przypadku w wyniku inicjatywy Sił Zbrojnych (wymagana jest tylko pisemna zgoda osoby, którą zainteresowane jest wojsko). Żołnierz rezerwy składa pisemny wniosek o powołanie do służby we właściwej ze względu na miejsce zamieszkania wojskowej komendzie uzupełnień a żołnierz służby zasadniczej albo nadterminowej w kancelarii jednostki wojskowej dołączając: - życiorys, - odpis skrócony aktu urodzenia, - odpis dokumentu stwierdzającego posiadane wykształcenie, - poświadczenie o niekaralności z krajowego rejestru karnego, - kopię dowodu osobistego, Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 7
- inne dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje i umiejętności niezbędne na planowanym do objęcia przez żołnierza stanowisku służbowym Żołnierz rezerwy -świadectwo dojrzałości -stopień wojskowy podoficera Podoficer Żołnierz nadterminowej zasadniczej służby wojskowej Żołnierz odbywający zasadnicza służbę wojskową - nie była karana sądownie; - posiada wyłącznie obywatelstwo polskie; - ma odpowiednią zdolność fizyczną i psychiczną do pełnienia zawodowej służby wojskowej; - ukończyła 18 lat - legitymuje się świadectwem dojrzałości (matura), Przed powołaniem do korpusu podoficerów kandydat musi odbyć szkolenie w jednej z ośmiu szkół podoficerskich: 1) Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych we Wrocławiu; 2) Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych w Poznaniu; 3) Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych w Zegrzu; 4) Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych w Toruniu; 5) Szkoła Podoficerska Sił Powietrznych w Dęblinie; 6) Szkoła Podoficerska Sił Powietrznych w Koszalinie; 7) Szkoła Podoficerska Marynarki Wojennej w Ustce; Żołnierze odbywający zasadniczą służbę wojskową lub nadterminową zasadniczą służbę wojskową i ubiegający się o powołanie do służby kandydackiej składają pisemny wniosek do komendanta szkoły podoficerskiej za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej. Do korpusu podoficerów może być powołany również żołnierz rezerwy, do wniosku należy dołączyć -świadectwo dojrzałości; -życiorys Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 8
-odpis skrócony aktu urodzenia -zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego - kserokopia prawa jazdy kategorii B - inne dokumenty mogące mieć wpływ na przyjęcie do szkoły wojskowej Oficer O przyjęcie do korpusu oficerskiego może ubiegać się osoba, która: - posiada wyłącznie obywatelstwo polskie - posiada odpowiednią zdolność psychiczną i fizyczną do zawodowej służby wojskowej, - posiada odpowiednie wykształcenie: a) świadectwo dojrzałości - w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia I stopnia b) dyplom ukończenia studiów magisterskich - w przypadku ubiegania się o przyjęcie na szkolenie oficerskie w ramach 12 miesięcznego studium oficerskiego c) dyplom ukończenia studiów magisterskich w specjalistycznej dziedzinie - w przypadku ubiegania się o przyjęcie na szkolenie oficerskie w ramach 3 miesięcznego studium oficerskiego - nie był(a) karany(a) sądownie, - ma co najmniej 18 lat, - zda egzamin wstępny, - odbędzie rozmowę kwalifikacyjną. Osoba ubiegająca się o powołanie do korpusu oficerów zawodowych może rozpocząć szkolenie w jednej z czterech szkół: 1) Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie; 2) Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni; 3) Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu; 4) Wyższej Szkole Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie. szkoły: Kandydaci ubiegający się o powołanie do służby składają wniosek do komendanta - za pośrednictwem dowódcy jednostki wojskowej w przypadku żołnierzy, - bezpośrednio w przypadku osób ze środowiska cywilnego, dołączając: - ankietę osobową, - dokument potwierdzający posiadane wykształcenie (świadectwo dojrzałości, dyplom ukończenia studiów) - CV (życiorys), - skrócony odpis aktu urodzenia, - zaświadczenie o niekaralności z Krajowego Rejestru Karnego, - cztery zdjęcia legitymacyjne plus jedno w wersji elektronicznej, Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 9
- inne dokumenty (poświadczenia) rozpatrywane w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej, Wojskowy komendant uzupełnień lub dowódca jednostki, kieruje osobę do wojskowej komisji lekarskiej i wojskowej pracowni psychologicznej a następnie niezwłocznie przesyła do komendanta szkoły orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej; opinie wojskowej pracowni psychologicznej; dokumenty ewidencyjne osoby. WIEK, A MOŻLIWOŚCI PODJECIA PRACY W ZAWODZIE Istnieją ograniczenia wiekowe do podjęcia pracy w zawodzie żołnierza. Żołnierzem zawodowym może zostać osoba, która ukończyła 18 rok życia, a nie przekroczyła 29 roku życia. MOŻLIWOŚCI ZATRUDNIENIA ORAZ PŁACE Postępowanie kwalifikacyjne składa się z czterech etapów: 1) postępowanie wstępne: 2) testy i badania: złożenie wniosku i ankiety kwalifikacyjnej wstępna rozmowa kwalifikacyjna określenie przez Wojskową Komisję Lekarską (WKL) zdolności do zawodnej służby wojskowej sprawnościowe z języka obcego psychologiczne (w indywidualnych przypadkach) 3) postępowanie sprawdzające 4) rozmowa dotycząca objęcia stanowiska Armia oferuje wynagrodzenie brutto dla (wynagrodzenie orientacyjne): generał 14 400 generał broni 11 100-12150 generał dywizji 9450-10 350 generał brygady 8050-8800 Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 10
pułkownik 6030-7500 podpułkownik 4800-5470 major 4230-4550 kapitan 3770-3920 porucznik 3600-3660 podporucznik 3540 st. chorąży sztabowy 3350 st. chorąży 3230 chorąży 3120 mł. chorąży 3020 st. sierżant 2930 sierżant 2860 plutonowy 2800 st. kapral 2750 kapral 2700 st. szeregowy 2200 Pensję można sobie podwyższyć np. wyjeżdżając na misję do innych krajów. Wynagrodzenie za taką służbę wynosi od 3410 do 4400 zł dla podoficerów i od 4260 do 8360 zł dla oficerów. Żołnierze mogą również liczyć na dodatki klimatyczne, za ciężką służbę w warunkach bojowych itp. W wojsku zarobki są stabilne i płacone od pierwszego dnia służby, bez tzw. okresu próbnego. Dodatkowo armia gwarantuje bezpłatne zakwaterowanie w jednostce, pierwsze bezpłatne umundurowanie i wyekwipowanie, możliwość dalszego kształcenia i awansu zawodowego. W celu terminowego uzupełniania Sił Zbrojnych wysoko wykwalifikowanymi żołnierzami oraz zachęcenia ich do pozostania w służbie przez odpowiednio długi czas, wprowadzono dotąd następujące systemy motywacyjne: uposażenie zależne od zajmowanego stanowiska służbowego; - dodatki zależne od wykonywanych zadań; dodatek za długoletnią służbę wojskową. dodatek za rozłąkę z rodziną; zasiłek na zagospodarowanie; Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 11
dodatkowe uposażenie roczne (tzw. "13-tka"); nagrody jubileuszowe; gratyfikacja urlopową; PRZYKŁADOWE ADRESY Minister Obrony Narodowej ul. Klonowa 1; 00-909 WARSZAWA tel. (O22) 628 00 31 do 34; fax 845 53 78 http://www.wp.mil.pl/pl/index/ Akademia Obrony Narodowej Al. Gen. A. Chruściela 103 00 910 Warszawa http://www.aon.edu.pl/ INSTYTUCJE KSZTAŁCĄCE UCZELNIE WOJSKOWE Wojskowa Akademia Techniczna ul. Gen. S. Kalickiego2 00 908 Warszawa 49 http://www.wat.edu.pl Akademia Marynarki Wojennej ul. Jana Śmidowicza 69 81-103 Gdynia http://www.amw.gdynia.pl Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych ul. Czajkowskiego 109 51-150 Wrocław Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 12
http://www.wso.wroc.pl Wyższa Szkoła Sił Powietrznych ul. Dywizjonu 303 nr 12 08 521 Dęblin http://www.wsosp.deblin.pl/ SZKOŁY PODOFICERSKIE Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych ul. Obornicka 108, 51-114Wrocław http://www.jednostkiwojskowe.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=159&itemid=27 Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych ul. Bukowska 34 60 716 Poznań http://www.spwl.wp.mil.pl/pl/5.html Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych ul. Juzistek2 05-131 Zegrze http://www.jednostkiwojskowe.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=351&itemid=27 Szkoła Podoficerska Wojsk Lądowych ul. Dobrzyńska 2 87-100 Toruń http://www.spwltorun.wp.mil.pl/pl/index.html Szkoła Podoficerska Sił Powietrznych ul. Szkoły Podchorążych 3 08-521 Dęblin Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 13
http://www.wsosp.deblin.pl/ Szkoła Podoficerska Sił Powietrznych ul. Wojska Polskiego 66 75-903 Koszalin http://www.jednostkiwojskowe.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=293&itemid=27 Szkoła Podoficerska Marynarki Wojennej Lędowo 1N 76-271 Ustka http://www.spustka.mw.mil.pl/ Opracowano w CIiPKZ w Tarnowie na podstawie: 14