ZARZĄD WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO Załącznik do uchwały Nr.../.../... Sejmiku Województwa Podkarpackiego z dnia... 2009 r. SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU GOSPODARKI ODPADAMI DLA WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO ZA LATA 2007 2008. Rzeszów, sierpień 2009 r
2 Spis treści 1. Wprowadzenie... 7 1.1. Cel przygotowania sprawozdania... 7 1.2. Podstawa prawna sporządzania sprawozdania... 7 1.3. Metodyka opracowania... 7 2. Zmiany stanu gospodarki odpadami na terenie województwa oraz ocena zmian w gospodarce odpadami... 9 2.1. Ilości i rodzaje wytworzonych i zagospodarowanych... 9 2.1.1. Odpady komunalne... 9 2.1.1.1. Rodzaj, ilość i źródła powstawania... 9 2.1.1.2. Istniejący system zbierania... 12 2.1.1.3. Rodzaj i ilość poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwienia. 17 2.1.2. Odpady z grup 01 19 (informacje ogólne)... 21 2.1.2.1. Rodzaj, ilość i źródła powstawania... 21 2.1.2.2. Istniejący system zbierania... 24 2.1.2.3. Rodzaj i ilość poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwienia. 25 2.1.3. Odpady, które podlegają osobnym przepisom prawnym... 44 2.1.3.1. Odpady zawierające PCB... 57 2.1.3.2. Oleje odpadowe... 58 2.1.3.3. ZuŜyte baterie i akumulatory... 59 2.1.3.4. Odpady zawierające azbest... 59 2.1.3.5. Przeterminowane środki ochrony roślin... 60 2.1.3.6. ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny... 61 2.1.3.7. Pojazdy wycofane z eksploatacji... 62 2.1.3.8. Odpady medyczne i weterynaryjne... 62 2.1.3.9. Odpady materiałów wybuchowych... 63 2.1.3.10. ZuŜyte opony... 63 2.1.3.11. Odpady z budowy, remontów i demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej niezaliczone do komunalnych... 63 2.1.3.12. Odpady opakowaniowe... 64 2.1.3.13. Komunalne osady ściekowe... 65 2.2. Stan formalno prawny i techniczny instalacji do odzysku lub innego niŝ składowanie unieszkodliwiania oraz ocena ich mocy przerobowych... 65 2.3. Realizacja planu zamykania instalacji niespełniających wymagań ochrony środowiska... 181 2.4. Stan formalno prawny składowisk... 181 2.5. Realizacja planu zamykania składowisk niespełniających wymagań ochrony środowiska... 203 3. Stan realizacji działań ujętych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami na lata 2007-2008 oraz jej ocena... 203 4. Ocena kosztów i źródeł finansowania zaplanowanych przedsięwzięć... 223 5. Ocena realizacji celów... 233 6. Podsumowanie... 242 7. Wykonawca opracowania:... 245 8. Część graficzna... 246 Rys nr 1. Czynne składowiska cz.i. Rys nr 2. Czynne składowiska cz.ii. Rys nr 3. Zamknięte składowiska
3 Spis tabel Tab. 2.1.-1. Prognozowana ilość komunalnych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008)... 9 Tab. 2.1.-2. Szacowany skład morfologiczny zmieszanych komunalnych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008)... 10 Tab. 2.1.-3. Ilość komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008)... 10 Tab. 2.1.-4. Szacunkowa masa poszczególnych rodzajów niebezpiecznych wytworzonych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008)... 12 Tab. 2.1.-5. Masa zebranych komunalnych w roku 2007 (GUS, 2008)... 13 Tab. 2.1.-6. Ilość i rodzaje komunalnych zebranych na terenie województwa podkarpackiego w latach 2007 2008 (WSO) (zgodnie z tab. 1 Wytycznych, zmodyfikowano)... 16 Tab. 2.1.-7. Ilość i rodzaje komunalnych zebranych i zagospodarowanych na terenie województwa podkarpackiego w latach 2007 2008 (WSO) (zgodnie z tab. 1 Wytycznych,)17 Tab. 2.1.-8. Masa wytwarzanych grup 01 19 (WSO)... 21 Tab. 2.1.-9. Masa wytwarzanych niebezpiecznych w grupach 01 19 (WSO)... 23 Tab. 2.1.-10. Masa z grup 01 19 poddanych odzyskowi w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 26 Tab. 2.1.-11. Wykaz stosowanych metod odzysku z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (Mg) (WSO)... 28 Tab. 2.1.-12. Informacje syntetyczne o stosowanych metodach odzysku z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 30 Tab. 2.1.-13. Masa niebezpiecznych z grup 01 19 poddanych odzyskowi w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 32 Tab. 2.1.-14. Wykaz stosowanych metod odzysku z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (Mg) (WSO)... 33 Tab. 2.1.-15. Informacje syntetyczne o stosowanych metodach odzysku niebezpiecznych z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 35 Tab. 2.1.-16. Masa z grup 01 19 poddanych unieszkodliwieniu w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 35 Tab. 2.1.-17. Wykaz stosowanych metod unieszkodliwiania z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (Mg) (WSO)... 37 Tab. 2.1.-18. Informacje syntetyczne o stosowanych metodach unieszkodliwiania z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 39 Tab. 2.1.-19. Masa niebezpiecznych z grup 01 19 poddanych unieszkodliwieniu w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 41 Tab. 2.1.-20. Wykaz stosowanych metod unieszkodliwiania niebezpiecznych z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (Mg) (WSO)... 43 Tab. 2.1.-21. Informacje syntetyczne o stosowanych metodach unieszkodliwiania niebezpiecznych z grup 01 19 w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO)... 44 Tab. 2.1.-22. Ilość i rodzaje, które podlegają odrębnym przepisom prawnym wytworzonych i zagospodarowanych na terenie województwa podkarpackiego w latach 2007 i 2008 (zgodnie z tab. 2 Wytycznych )... 45 Tab. 2.1.-23. Ilość i rodzaje pozostałych wytworzonych i zagospodarowanych na terenie województwa w latach 2007 i 2008 (zgodnie z tab. 3 Wytycznych )... 50 Tab. 2.1.-24. Zagospodarowanie w instalacjach i poza instalacjami na terenie województwa - (zgodnie z tab. 4 Wytycznych )... 53 Tab. 2.2.-1. Zestawienie poszczególnych typów instalacji do odzysku lub innego niŝ składowanie unieszkodliwiania komunalnych według stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 5 Wytycznych )... 67
4 Tab. 2.2.-2. Zestawienie poszczególnych typów instalacji do odzysku lub innego niŝ składowanie unieszkodliwiania, które podlegają odrębnym przepisom prawnym według stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 6 Wytycznych )... 77 Tab. 2.2.-3. Zestawienie poszczególnych typów instalacji do odzysku lub innego niŝ składowanie unieszkodliwiania pozostałych według stanu na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 7 Wytycznych )... 161 Tab. 2.4.-1. Zestawienie czynnych składowisk innych niŝ niebezpieczne i obojętne, na których są składowane odpady komunalne stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie i oraz tabelarycznego zestawienia składowisk otrzymanego z Departamentu Rolnictwa i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego) (zgodnie z tab. 10 Wytycznych )... 182 Tab. 2.4.-2. Zestawienie czynnych składowisk innych niŝ niebezpieczne i obojętne, na których nie są składowane odpady komunalne stan ma dzień 31 grudnia 2008 r. (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie i oraz tabelarycznego zestawienia składowisk otrzymanego z Departamentu Rolnictwa i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego) (zgodnie z tab. 11 Wytycznych )... 186 Tab. 2.4.-3. Zestawienie czynnych składowisk niebezpiecznych (poza składowiskami wyłącznie azbestu) stan na dzień 31 grudnia 2008r. (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie) (zgodnie z tab. 12 Wytycznych )... 187 Tab. 2.4.-4. Zestawienie czynnych składowisk obojętnych stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie) (zgodnie z tab. 13 Wytycznych )... 188 Tab. 2.4.-5. Zestawienie składowisk, na których są składowane odpady zawierające azbest stan na dzień 31 grudnia 2008 r... 189 (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie) (zgodnie z tab. 14 Wytycznych )... 189 Tab. 2.4.-6. Zestawienie czynnych składowisk, które nie spełniają wymagań stan na dzień 31 grudnia 2008 r... 190 (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie) (zgodnie z tab. 15 Wytycznych )... 190 Tab. 2.4.-7. Zestawienie składowisk niespełniających wymagań w zakresie lokalizacji - stan na dzień 31 grudnia 2008 r.... 191 (wykonano na podstawie Bazy składowisk opracowanych przez Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska w Rzeszowie) (zgodnie z tab. 16 Wytycznych )?... 191 Tab. 2.4.-8. Zestawienie obiektów unieszkodliwiania wydobywczych w trakcie rekultywacji - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 17 Wytycznych )... 192 Tab. 2.4.-9. Zestawienie składowisk będących w trakcie rekultywacji - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 18 Wytycznych )... 192 Tab. 2.4.-10. Zestawienie obiektów unieszkodliwiania wydobywczych w trakcie rekultywacji - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 19 Wytycznych )... 200 Tab. 2.4.-11. Zestawienie składowisk będących w trakcie monitoringu po zakończeniu rekultywacji - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 20 Wytycznych )... 200 Tab. 2.4.-12. Zestawienie obiektów unieszkodliwiania wydobywczych w trakcie monitoringu po zakończeniu rekultywacji - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 21 Wytycznych )... 201 Tab. 2.4.-13. Zestawienie składowisk po okresie monitorowania - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 22 Wytycznych )... 201 Tab. 2.4.-14. Zestawienie obiektów unieszkodliwiania wydobywczych po okresie monitorowania - stan na dzień 31 grudnia 2008 r. (zgodnie z tab. 23 Wytycznych )... 202 Tab. 3.-1. Zestawienie informacji na temat stanu realizacji zadań wynikających z Krajowego planu gospodarki odpadami 2010 dla administracji samorządowej oraz administracji rządowej szczebla wojewódzkiego według stanu na dzień kończący I okres sprawozdawczy, tj. 31 grudnia 2008 r. oraz
5 według stanu na dzień kończący II okres sprawozdawczy, tj. 31 grudnia 2010 r. (zgodnie z tab. 25 i 26 Wytycznych )... 204 Tab. 3.-2. Realizacja w okresie sprawozdawczym planu redukcji ilości komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska (zgodnie z tab. 27 Wytycznych )... 215 Tab. 3.-3. Realizacja w okresie sprawozdawczym planu unieszkodliwiania substancji stwarzających szczególne zagroŝenie dla środowiska, w szczególności PCB oraz azbestu, oraz dekontaminacji i unieszkodliwiania urządzeń zawierających PCB (zgodnie z tab. 28 Wytycznych )... 216 Tab. 3.-4. Realizacja w okresie sprawozdawczym planu zbierania i unieszkodliwiania zawierających substancje zuboŝające warstwę ozonową (zgodnie z tab. 29 Wytycznych )... 218 Tab. 3.-5. Informacja na temat zlikwidowanych magazynów przeterminowanych środków ochrony roślin w okresie sprawozdawczym (zgodnie z tab. 30 Wytycznych )... 219 roślin (zgodnie z tab. 31 Wytycznych )... 219 roślin (zgodnie z tab. 32 Wytycznych )... 220 Tab. 4.-1. Wpływy do Urzędu Marszałkowskiego z tytułu opłat produktowych i opłat za składowanie w latach 2007 i 2008 (zgodnie z tab. 36 Wytycznych )... 223 Tab. 4.-2. Koszty poniesione na realizację zadań określonych w wojewódzkim planie gospodarki odpadami w latach 2007 i 2008 (zgodnie z tab. 37 Wytycznych )... 224 Tab. 4.-3. Projekty w zakresie gospodarki odpadami finansowane przy udziale środków krajowych i zagranicznych na terenie województwa w latach 2007 i 2008 (zgodnie z tab. 38 Wytycznych )... 231 Tab. 4.-4. Środki wydatkowane na gospodarkę odpadami w województwie latach 2007 i 2008 (zgodnie z tab. 40 Wytycznych )... 231 Tab. 5.-1. Wskaźniki ogólne dla monitorowania osiągania (zgodnie z tab. 40 Wytycznych )?.. 233 Tab. 5.-2. Informacje o wytwarzaniu i gospodarowaniu odpadami na terenie województwa (zgodnie z tab. 41 Wytycznych )... 233 Spis rysunków Rys. 2.1.-1. Masa zebranych komunalnych w latach 2004 2007 (GUS)... 14 Rys. 2.1.-2. Źródła wytwarzania zmieszanych komunalnych w roku 2007 (GUS)... 14 Rys. 2.1.-3. Odpady zbierane selektywnie w roku 2007 (GUS)... 15 Rys. 2.1.-4. Udział miejsc zbierania selektywnego poszczególnych w roku 2007 (GUS)... 16 Rys. 2.1.-5. Bilans komunalnych w latach 2007 i 2008 (GUS, WSO)... 19 Rys. 2.1.-6. Sposób zagospodarowania komunalnych w latach 2007 i 2008 (WSO)... 20 Rys. 2.1.-7. Bilans poddawanych odzyskowi w latach 2007 i 2008 (WSO)... 20 Rys. 2.1.-8. Bilans poddawanych unieszkodliwieniu w latach 2007 i 2008 (WSO)... 21 Rys. 2.1.-9. Sposoby gospodarowania wytworzonymi odpadami z grup 01 19 w roku 2007 (GUS) 26 Rys. 2.1.-10. Udział masy poszczególnych grup poddawanych odzyskowi na terenie województwa podkarpackiego w stosunku do masy tych wytworzonych w latach 2007-2008 (WSO)... 28 Rys. 2.1.-11. Udział masy poszczególnych grup niebezpiecznych poddawanych odzyskowi na terenie województwa podkarpackiego w stosunku do masy tych wytworzonych w latach 2007-2008 (WSO)... 33 Rys. 2.1.-12. Udział masy poszczególnych grup poddawanych unieszkodliwieniu na terenie województwa podkarpackiego w stosunku do masy tych wytworzonych w latach 2007-2008 (WSO)... 37 Rys. 2.1.-13. Udział masy poszczególnych grup niebezpiecznych poddawanych unieszkodliwieniu na terenie województwa podkarpackiego w stosunku do masy tych wytworzonych w latach 2007-2008 (WSO)... 42
6 Wykaz stosowanych skrótów bd brak danych GFOŚiGW Gminny Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej GUS Główny Urząd Statystyczny kg/m, rok masa w kg, w przeliczeniu na mieszkańca w ciągu roku KPGO 2010 Krajowy Plan Gospodarki Odpadami - 2010 Mg mega gram (dawniej: tona) Mg/M, rok masa w Mg, w przeliczeniu na mieszkańca w ciągu roku Mg/rok masa w Mg, na rok NFOŚiGW Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej PCB polichlorowane bifenyle PFOŚiGW Powiatowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej tys. tysiąc UMWP Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego WFOŚiGW Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej WIOŚ Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska WUS Urząd Statystyczny w Rzeszowie WPGO Plan gospodarki odpadami dla woj. podkarpackiego WSO Wojewódzki System Odpadowy (baza danych prowadzona przez Marszałka Województwa)
7 1. Wprowadzenie 1.1. Cel przygotowania sprawozdania Sprawozdanie z realizacji Planu gospodarki odpadami dla województwa podkarpackiego za lata 2007-2008 (zwanego dalej WPGO) jest realizacją ustawowego obowiązku wynikającego z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251z późn. zm.). 1.2. Podstawa prawna sporządzania sprawozdania Pierwszy Plan gospodarki odpadami dla województwa podkarpackiego został przyjęty Uchwałą Sejmiku Województwa Podkarpackiego Nr XIII/133/03 z dnia 29 września 2003 r. zaś jego aktualizację przyjęto Uchwałą Nr XXII/379/08 z dnia 26 maja 2008 r. Zgodnie z zapisami art. 14 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach, sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami obejmuje okres dwóch lat kalendarzowych, według stanu na dzień 31 grudnia roku kończącego ten okres. Pierwsze sprawozdanie z realizacji planu gospodarki odpadami obejmowało okres od dnia uchwalenia planu gospodarki odpadami do dnia 31 grudnia 2006 r. 1.3. Metodyka opracowania Niniejsze sprawozdanie jest opracowywane zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie aktami prawnymi. W sprawozdaniu wykorzystano równieŝ Wytyczne do opracowania sprawozdania z realizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami (Ministerstwo Środowiska, czerwiec 2009). Wnioski zawarte w sprawozdaniu powinny zostać uwzględnione w aktualizacji planu gospodarki odpadami. Zakres informacji objęty sprawozdaniem z realizacji planu gospodarki odpadami odnosi się do zmian, które na terenie województwa zaszły od dnia 1 stycznia 2007 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku. Przy opracowaniu Sprawozdania wykorzystane zostały następujące źródła informacji: 1. Dokumentacja Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego. 2. Wojewódzki System Odpadowy - baza danych o odpadach prowadzona w Urzędzie Marszałkowskiego (WSO). 3. Dane Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. 4. Dane Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. 5. Dane GUS. 6. Dane uzyskane na podstawie ankietyzacji starostw (do dnia 28.08.2009 otrzymano 14 ankiet). 7. Materiały źródłowe. Zgodnie z Wytycznymi. zakres informacji zawartych w sprawozdaniu z realizacji wojewódzkiego planu gospodarki odpadami, powinien obejmować: 1) dane dotyczące stanu gospodarki odpadami, w tym: a) rodzaju, ilości i źródeł powstawania (w roku 2007 i 2008), b) rodzaju i ilości poddawanych poszczególnym procesom odzysku (w roku 2007 i 2008), c) rodzaju i ilości poddawanych poszczególnym procesom unieszkodliwiania (w roku 2007 i 2008), d) istniejących systemów zbierania (na dzień 31 grudnia 2008 r.),
8 e) rodzaju oraz mocy przerobowych instalacji do zagospodarowania (na dzień 31 grudnia 2008 r.), f) stanu formalno-prawnego instalacji do zagospodarowania (na dzień 31 grudnia 2008r.); 2) dane dotyczące stanu realizacji zaplanowanych celów i działań zmierzających do poprawy sytuacji w zakresie gospodarki odpadami, w tym: a) działań zmierzających do zapobiegania powstawaniu, b) działań zmierzających do ograniczenia ilości i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, c) działań wspomagających prawidłowe postępowanie z odpadami w zakresie zbierania, transportu oraz odzysku i unieszkodliwiania komunalnych, d) planu redukcji ilości komunalnych ulegających biodegradacji, kierowanych na składowiska, e) planu zamykania instalacji, w szczególności składowisk i spalarni, niespełniających wymagań ochrony środowiska, których modernizacja nie jest moŝliwa z przyczyn technicznych lub jest nieuzasadniona z przyczyn ekonomicznych, f) planu unieszkodliwiania substancji stwarzających szczególne zagroŝenie dla środowiska, w szczególności PCB oraz azbestu, oraz dekontaminacji i unieszkodliwiania urządzeń zawierających PCB, g) planu zbierania i unieszkodliwiania zawierających substancje zuboŝające warstwę ozonową; 3) ocenę kosztów i źródeł finansowania zaplanowanych przedsięwzięć; 4) ocenę stopnia realizacji celów i zadań zdefiniowanych w planie gospodarki odpadami, z uwzględnieniem ich jakości i ilości oraz zmian w gospodarce odpadami.
9 2. Zmiany stanu gospodarki odpadami na terenie województwa oraz ocena zmian w gospodarce odpadami 2.1. Ilości i rodzaje wytworzonych i zagospodarowanych 2.1.1. Odpady komunalne 2.1.1.1. Rodzaj, ilość i źródła powstawania Zgodnie z treścią art. 3 ustawy o odpadach, odpady komunalne są to odpady powstające w gospodarstwach domowych, a takŝe odpady nie zawierające niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do powstających w gospodarstwach domowych. Źródłami wytwarzania komunalnych są: - gospodarstwa domowe, - obiekty infrastruktury takie jak: handel, usługi i rzemiosło, szkolnictwo, przemysł w części socjalnej, obiekty turystyczne, targowiska i inne. Wg analiz prognostycznych przeprowadzonych w ramach aktualizacji Planu gospodarki odpadami dla województwa podkarpackiego przyjętego Uchwałą Sejmiku Województwa Podkarpackiego Nr XXII/379/08 w dniu 26 maja 2008 r. (WPGO - 2008), w latach 2007 i 2008 w województwie prognozowano wytworzenie następujących ilości komunalnych (tab. 2.1.-1. i 2.1.-2.): Tab. 2.1.-1. Prognozowana ilość komunalnych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008) Wyszczególnienie 2007 2008 Tereny Tereny Razem miejskie wiejskie miejskie wiejskie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Razem 1 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne i zbierane 289,7 221,8 511,5 293,1 221,2 514,3 selektywnie 2 Odpady z ogrodów i parków 4,6 4,7 9,3 4,7 4,8 9,5 3 Odpady z targowisk 2,6 3,7 6,3 2,6 3,8 6,4 4 Odpady z czyszczenia ulic i placów 6,9 0,0 6,9 6,9 0,0 6,9 5 Odpady wielkogabarytowe 1) 12,9 12,6 25,5 13,2 12,6 25,8 Razem 316,7 242,8 559,5 320,5 242,4 562,9 kg/mieszkańca, rok 1 372,3 195,0 267,0 372,9 195,5 268,1 1 stan ludności wg faktycznego miejsca zamieszkania: rok 2007 tereny miejskie: 850 665 osób, tereny wiejskie: 1 245 067 osób, rok 2008 tereny miejskie: 859 465 osób, tereny wiejskie: 1 240 030 osób, Szacowany skład morfologiczny zmieszanych komunalnych pokazano w tabeli 2.1.-2.:
10 Tab. 2.1.-2. Szacowany skład morfologiczny zmieszanych komunalnych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008) Wyszczególnienie 2007 2008 Tereny Tereny Razem miejskie wiejskie miejskie wiejskie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Razem 1 Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 76,5 35,9 112,4 77,4 35,8 113,2 2 Odpady z pielęgnacji terenów zielonych 5,8 8,0 13,8 5,9 8,0 13,8 3 Papier i tektura 64,0 32,4 96,4 64,8 32,3 97,1 4 Opakowania wielomateriałowe 23,8 12,6 36,4 24,0 12,6 36,6 5 Tworzywa sztuczne 44,0 29,1 73,1 44,6 29,0 73,5 6 Szkło 24,9 18,6 43,5 25,2 18,6 43,8 7 Metal 14,5 11,1 25,6 14,7 11,1 25,7 8 OdzieŜ, tekstylia 4,6 3,1 7,7 4,7 3,1 7,8 9 Drewno 4,3 3,3 7,7 4,4 3,3 7,7 10 Odpady niebezpieczne 2,6 2,0 4,6 2,6 2,0 4,6 11 Odpady mineralne, w tym frakcja popiołowa 24,6 65,7 90,3 24,9 65,5 90,4 Razem 289,7 221,8 511,5 293,1 221,2 514,3 kg/mieszkańca, rok 340,6 178,1 244,1 341,0 178,4 245,0 Zgodnie zatem z wnioskami wynikającymi z wykonanego Sprawozdania z realizacji WPGO za lata 2003-2006, niniejsze Sprawozdanie w części dotyczącej bilansu komunalnych odnosić się będzie do szacunkowych ilości wytwarzanych przeprowadzonych w ramach aktualizacji Planu gospodarki odpadami dla województwa podkarpackiego opracowanej w roku 2008. Podsumowując, w latach 2007 i 2008 wytworzono odpowiednio: 559,5 tys. Mg, a w roku 2008 562,9 tys. Mg komunalnych. W odpadach tych dominowały odpady kuchenne ulegające biodegradacji oraz papier i tektura. Odpady ulegające biodegradacji Szczegółowy wykaz ulegających biodegradacji, wytworzonych w latach 2007 i 2008 zamieszczono w tabeli 2.1.-3. Dla porównania, w roku 1995 wytworzono w województwie 192,9 tys. Mg ulegających biodegradacji. Tab. 2.1.-3. Ilość komunalnych ulegających biodegradacji wytworzonych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008) Wyszczególnienie 2007 2008 Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6.. 1. Odpady ulegające biodegradacji wchodzące w strumień niesegregowanych (zmieszanych) 230,6 95,6 232,1 95,6 komunalnych 1.1. Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 112,4 48,8 113,2 48,8 1.2. Odpady z pielęgnacji terenów zielonych 13,8 6,0 13,8 6,0 1.3. Papier i tektura 96,4 41,8 97,1 41,8
11 Wyszczególnienie 2007 2008 Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6.. 1.4. OdzieŜ, tekstylia (z materiałów naturalnych) 0,3 0,1 0,3 0,1 1.5. Drewno 7,7 3,3 7,7 3,3 2. Odpady z ogrodów i parków ulegające biodegradacji 7,4 3,1 7,6 3,1 3. Odpady z targowisk - część ulegająca biodegradacji 3,2 1,3 3,2 1,3 Razem 241,2 100,0 242,9 100,0 kg/mieszkańca, rok 115,1-115,7 - Największy udział w masie ulegających biodegradacji mają odpady powstające podczas przygotowania posiłków (tzw. odpady kuchenne), które stanowią blisko połowę masy zmieszanych komunalnych. Odpady niebezpieczne Do strumienia komunalnych trafia wiele materiałów związanych z ą bytową ludzi, które zaliczane są do niebezpiecznych. Wg definicji zawartej w ustawie o odpadach (art. 3) odpady niebezpieczne są to odpady: 1) naleŝące do kategorii lub rodzajów określonych na liście A załącznika nr 2 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy lub 2) naleŝące do kategorii lub rodzajów określonych na liście B załącznika nr 2 do ustawy i zawierające którykolwiek ze składników wymienionych w załączniku nr 3 do ustawy oraz posiadające co najmniej jedną z właściwości wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy. Są to zatem odpady zawierające w swoim składzie substancje: toksyczne, palne, wybuchowe, biologicznie czynne, a takŝe zakaŝone mikroorganizmami chorobotwórczymi. Przykładowo moŝna wymienić: 1. ZuŜyte baterie, akumulatory itp. 2. Odpady zawierające rtęć (lampy rtęciowe, w tym świetlówki, termometry, przełączniki). 3. Pozostałości oraz opakowania po farbach i lakierach. 4. Rozpuszczalniki organiczne. 5. Odpady zawierające inne rozpuszczalniki oraz substancje chemiczne słuŝące do wywabiania plam, środki czyszczące. 6. Środki ochrony roślin (pestycydy) oraz opakowania po nich. 7. Środki do konserwacji i ochrony drewna oraz opakowania po nich. 8. Zbiorniki po aerozolach, pozostałości domowych środków do dezynfekcji i dezynsekcji. 9. Odpady zawierające oleje: - filtry oleju, - czyściwo, - smary, środki do konserwacji metali itp.. 10. Odczynniki chemiczne, np. fotograficzne. 11. Przeterminowane lub częściowo wykorzystane leki. 12. SkaŜone opatrunki, strzykawki i inne (w tym zuŝyte pampersy). Jak pokazano w tabeli 2.1.-2. w strumieniu komunalnych znajdowało się 4,6 tys. Mg niebezpiecznych. Większość tych wytworzono na terenach miejskich. Spośród powstających na terenie województwa niebezpiecznych najwięcej wytworzono farb, lakierów itp. chemikaliów (35% masy wszystkich niebezpiecznych (tab. 2.1.-4.).
12 Tab. 2.1.-4. Szacunkowa masa poszczególnych rodzajów niebezpiecznych wytworzonych w województwie podkarpackim w latach 2007 2008 (tys. Mg) (WPGO, 2008) 2007 2008 Kod Nazwa odpadu Masa Masa % % (tys. Mg) (tys. Mg) 1. 2. 3. 4. 5. 6. 20 01 13* Rozpuszczalniki 0,138 3,0 0,138 3,0 20 01 14* 20 01 15* Kwasy i alkalia 0,046 1,0 0,046 1,0 20 01 17* Odczynniki fotograficzne 0,092 2,0 0,092 2,0 20 01 19* Środki ochrony roślin (np. pestycydy, herbicydy, insektycydy) 0,230 5,0 0,230 5,0 20 01 21* Lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć 0,230 5,0 0,230 5,0 20 01 23* Urządzenia zawierające freony 0,138 3,0 0,138 3,0 20 01 26* Oleje i tłuszcze 1) 0,460 10,0 0,460 10,0 20 01 27* Farby, tusze, farby drukarskie, kleje, lepiszcza i Ŝywice zawierające substancje 1,610 35,0 1,610 35,0 niebezpieczne 20 01 29* Detergenty zawierające substancje niebezpieczne 0,230 5,0 0,230 5,0 20 01 31* Leki cytotoksyczne i cytostatyczne 0,184 4,0 0,184 4,0 20 01 33* Baterie i akumulatory ołowiowe 0,552 12,0 0,552 12,0 20 01 35* ZuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niŝ wymienione w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne 0,460 10,0 0,460 10,0 składniki 20 01 37* Drewno zawierające substancje niebezpieczne 0,230 5,0 0,230 5,0 Razem 4,600 100,0 4,600 100,0 1) inne niŝ oleje i tłuszcze jadalne kg/mieszkańca, rok 2,2-2,2-2.1.1.2. Istniejący system zbierania Sposób zbierania zmieszanych i mających wartość materiałową W zabudowie jednorodzinnej dominuje zbieranie zmieszanych za pomocą pojemników indywidualnych znajdujących się przy posesji oraz worków na surowce wtórne. Na obszarze części gmin wykorzystuje się kontenery zbiorcze (głównie KP-7) obsługujące kilka posesji. W zabudowie wielorodzinnej odpady zmieszane zbierane są przede wszystkim do pojemników zbiorczych przy posesjach, a odpady mające wartość materiałową (metale, papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne) w systemie wielopojemnikowym, gdzie pojemniki rozmieszczone są w dogodnych dla mieszkańców miejscach (obok szkół, na placach itp.) Tekstylia (w ramach zbiórki odzieŝy) zbierane są do specjalnych pojemników rozmieszczonych w miejscach publicznych.
13 Odpady ulegające biodegradacji zbierane są przede wszystkim w trakcie prowadzenia prac pielęgnacyjnych na terenach zieleni miejskiej. Baterie zbierane są przede wszystkim do pojemników rozmieszczonych w szkołach. W niektórych gminach zbieranie baterii odbywa się równieŝ w budynkach urzędów i w sklepach, a przeterminowanych farmaceutyków w aptekach oraz w trakcie zbiórki obwoźnej. Meble oraz zuŝyty sprzęt elektryczny i elektroniczny zbiera się najczęściej w trakcie tzw. wystawek, polegających na odbiorze wystawionych przez mieszkańców w określonych dniach. Stosowana jest równieŝ, choć na mniejszą skalę metoda na telefon oraz zbieranie obwoźne. ZuŜyty sprzęt elektryczny i elektroniczny odbierane są równieŝ w sklepach (przy zakupie nowego sprzętu) oraz w wyznaczonych punktach. Odpady niebezpieczne, takie jak przepracowane oleje, puszki po farbach, świetlówki zbierane są najczęściej podczas zbiórki obwoźnej. Ilość i rodzaj zbieranych Na podstawie doświadczeń uzyskanych w trakcie opracowywania planów gospodarki odpadami oraz dotychczasowych sprawozdań z realizacji tych planów w województwie podkarpackim stwierdzono, Ŝe w przypadku danych dotyczących gospodarowania odpadami komunalnymi na terenie województwa, istotne informacje znajdują się w bazie Głównego Urzędu Statystycznego. W związku z tym, część analizy wykonano na podstawie danych GUS za rok 2007 (za rok 2008 brak aktualnie danych). Wg GUS, w roku 2007, w województwie podkarpackim zebrano 351,1 tys. Mg komunalnych, z czego z gospodarstw domowych 249,6 tys. Mg (tab. 2.1.-5.): Tab. 2.1.-5. Masa zebranych komunalnych w roku 2007 (GUS, 2008) w tym: Wyszczególnienie Odpad Ogółem z gospodarstw domowych 1. 2. 3. 4. Mg, w tym: 330 386,9 234 017,1 tereny miejskie 231 267,8 153 640,3 Niesegregowane (zmieszane) odpady komu- tereny wiejskie 99 119,1 80 376,8 kg/m, rok, 157,6 111,7 nalne tereny miejskie 271,9 180,6 tereny wiejskie 79,6 64,6 Papier i tektura 4 933,1 2 986,0 Szkło 8 640,3 7 184,5 Tworzywa sztuczne 3 604,4 2 900,6 Metale 1 345,3 550,6 Tekstylia 1 090,9 1 090,8 Odpady niebezpieczne 12,4 8,5 Odpady zebrane selektywnie (tys. Mg) zuŝyte urządzenia elektryczne i elektroniczne 183,2 163,8 Odpady wielkogabarytowe 720,0 697,7 Odpady ulegające bio- 165,9 9,6 degradacji Razem 20 695,5 15 592,1 Kg/M, rok 9,9 7,4 Razem Mg 351 082,4 249 609,2 kg/m, rok 167,5 119,1
14 Nadal nie są zbierane wszystkie wytwarzane odpady komunalne. W roku 2007 zebrano jedynie 62,7% szacowanej ilości wytwarzanych komunalnych. Pomimo tego, Ŝe w porównaniu do lat 2004 2006, w roku 2007 zebrano mniej komunalnych, to wzrosła ilość zbieranych selektywnie, co obrazuje rys. 2.1. 1. Rys. 2.1.-1. Masa zebranych komunalnych w latach 2004 2007 (GUS) Zmieszane odpady komunalne odbierane były przede wszystkim z gospodarstw domowych (70,9%) (rys. 2.1.-2.): Rys. 2.1.-2. Źródła wytwarzania zmieszanych komunalnych w roku 2007 (GUS) W sposób selektywny najwięcej zebrano szkła (41,7%) oraz papieru i tektury (23,8%) (rys. 2.1.-3.):
15 Rys. 2.1.-3. Odpady zbierane selektywnie w roku 2007 (GUS) W roku 2007, w stosunku do masy zebranych komunalnych, odpady zebrane selektywnie stanowiły 5,9%, a w stosunku do szacowanej ilości wytworzonych 3,7%. Odpady były zbierane selektywnie przede wszystkim w gospodarstwach domowych (75,3%), choć w przypadku ulegających biodegradacji główne źródło tych było poza gospodarstwami domowymi (rys. 2.1.-4.).
16 Rys. 2.1.-4. Udział miejsc zbierania selektywnego poszczególnych w roku 2007 (GUS) W tabeli 2.1.-6. zamieszczono informacje o ilości wytworzonych komunalnych w latach 2007 2008 wg danych zawartych w Wojewódzkim Systemie Odpadowym. Jak widać, w bazie zarejestrowano zebranie w roku 2007 jedynie 18,1 tys. Mg, a w roku 2008 27,8 tys. Mg komunalnych. Tab. 2.1.-6. Ilość i rodzaje komunalnych zebranych na terenie województwa podkarpackiego w latach 2007 2008 (WSO) (zgodnie z tab. 1 Wytycznych, zmodyfikowano) Kod Nazwa odpadu Rok 2007 2008 1. 2 3. 4.. 200101 Papier i tektura 58,953 51,204 200102 Szkło 27,140 32,297 200108 Odpady kuchenne ulegające biodegradacji 1,600 44,995 200110 OdzieŜ 2,902 1,585 200111 Tekstylia 0,430 0,510 200121* Lampy fluorescencyjne i inne odpady zawierające rtęć 0,320 0,272 200125 Oleje i tłuszcze jadalne 11,800 7,000 200135* ZuŜyte urządzenia elektryczne i elektroniczne inne niŝ wymienione w 20 01 21 i 20 01 23 zawierające niebezpieczne 3,590 0,170 składniki ( 1 ) 200138 Drewno inne niŝ wymienione w 20 01 37 0,0 1,360 200139 Tworzywa sztuczne 4,620 5,699 200140 Metale 0,270 1,935 200201 Odpady ulegające biodegradacji 1051,039 280,490
17 Kod Nazwa odpadu Rok 2007 2008 1. 2 3. 4.. 200202 Gleba i ziemia, w tym kamienie 200203 Inne odpady nieulegające biodegradacji 39,600 40,100 200301 Niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne 10355,220 19973,914 200302 Odpady z targowisk 132,100 59,880 200303 Odpady z czyszczenia ulic i placów 5499,970 3632,000 200304 Szlamy ze zbiorników bezodpływowych słuŝących do gromadzenia nieczystości 362,650 3005,044 200306 Odpady ze studzienek kanalizacyjnych 58,100 270,900 200307 Odpady wielkogabarytowe 501,763 3,590 200399 Odpady komunalne niewymienione w innych podgrupach 371,400 Razem 18 112,070 27 784,340 2.1.1.3. Rodzaj i ilość poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwienia Analizy gospodarowania wytworzonymi odpadami dokonano na podstawie danych z Wojewódzkiego Systemu Odpadowego, ze względu na brak właściwych danych w bazie GUS. Wg WSO, w województwie podkarpackim zagospodarowano w 2007 roku 262 069,64 Mg komunalnych, a w 2008 roku 278 612,52 Mg. Sposób zagospodarowania komunalnych w stosunku do ilości zebranych i wytwarzanych pokazano na rysunku 2.1.-5. Tab. 2.1.-7. Ilość i rodzaje komunalnych zebranych i zagospodarowanych na terenie województwa podkarpackiego w latach 2007 2008 (WSO) (zgodnie z tab. 1 Wytycznych,) Kod 1 2007 r. 2008 r. 2007 r. 2008 r. Odpady zebrane Odzysk Unieszkodliwienie Masa Oznaczenie Masa Oznaczenie Masa 2007 r. 2008 r. procesu proce- 2 su 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 200101 58,953 51,204 R3 262,700 190,900 D10 0,100 1,870 R15 112,306 2,985 suma 58,953 51,204 375,006 193,885 0,100 1,870 200102 27,140 32,297 R15 305,300 suma 27,140 32,297 305,300 200108 1,600 44,995 D10 0,793 suma 1,600 44,995 0,793 200110 2,902 1,585 R15 26,228 11,400 suma 2,902 1,585 26,228 11,400 200111 0,430 0,510 R14 1 242,810 1 183,170 D10 0,900 1,095 R15 0,300 1,095 suma 0,430 0,510 1 242,810 1 183,470 0,900 200117* D10 0,026 0,005 suma 0,026 0,005 200119* D10 0,048 suma 0,048 200121* 0,320 0,272 suma 0,320 0,272 200125 11,800 7,000 R15 5,000 D10 1,737 1,690
18 Kod 1 2007 r. 2008 r. 2007 r. 2008 r. Odpady zebrane Odzysk Unieszkodliwienie Masa Oznaczenie Masa Oznaczenie Masa 2007 r. 2008 r. procesu proce- 2 su 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 suma 11,800 7,000 5,000 1,737 1,690 200126* D10 0,008 suma 0,008 200127* D10 0,077 suma 0,077 200128 R15 3,800 suma 3,800 200130 R15 0,300 suma 0,300 200131* D10 0,745 2,076 suma 0,745 2,076 200132 R15 0,025 3,859 D10 0,643 12,088 suma 0,025 3,859 0,643 12,088 200135* 3,590 0,170 R15 11,796 3,058 D10 0,120 suma 3,590 0,170 11,796 3,058 0,120 200136 R15 2,198 4,917 suma 2,198 4,917 200138 1,360 R15 0,300 0,300 D5 0,650 D10 0,280 suma 1,360 0,300 0,300 0,650 0,280 200139 4,620 5,699 R15 148,900 1,200 D10 0,305 R3 12,000 41,760 R14 6,450 suma 4,620 5,699 167,350 42,960 0,305 200140 0,270 1,935 R15 6,200 suma 0,270 1,935 6,200 200180 R15 0,100 suma 0,100 200199 R15 1,900 D10 0,205 D5 0,100 suma 1,900 0,305 200201 1051,039 280,490 R3 489,000 1 214,610 D5 2,000 R10 6,200 suma 1051,039 280,490 489,000 1 220,810 2,000 200202 R14 3 909,280 2 324,700 D5 30,100 R15 107,300 suma 3 909,280 2 432,000 30,100 200203 39,600 40,100 D5 596,510 532,110 suma 39,600 40,100 596,510 532,110 200301 10355,220 19973,914 D5 221353,99 218578,76 R14 5 752,320 1 327,500 D1 1 854,690 52,000 R15 22872,450 46958,930 D10 3,694 98,953 suma 10355,220 19973,914 28624,770 48286,430 223212,37 218729,71 200302 132,100 59,880 R15 67,900 D5 362,990 303,660 D1 39,000 suma 132,100 59,880 67,900 401,990 303,660 200303 5499,970 3632,000 D5 287,560 297,230 R14 1 528,530 3 186,560 D1 60,000 Suma 5499,970 3632,000 1 528,530 3 186,560 347,560 297,230 200304 362,650 3005,044
19 Kod 1 2007 r. 2008 r. 2007 r. 2008 r. Odpady zebrane Odzysk Unieszkodliwienie Masa Oznaczenie Masa Oznaczenie Masa 2007 r. 2008 r. procesu proce- 2 su 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Suma 362,650 3005,044 200306 58,100 270,900 R14 0,120 D5 69,980 367,250 Suma 58,100 270,900 0,120 69,980 367,250 200307 501,763 3,590 D5 115,910 417,010 D10 0,145 R15 45,500 253,120 D1 3,000 Suma 501,763 3,590 45,500 253,120 118,910 417,155 200399 371,400 D5 482,300 1 041,100 D10 70,480 Suma 371,400 482,300 1 111,580 Razem 18 112,07 27 784,34 36 804,19 56 831,99 225 265,45 221 780,53 1 - Kod odpadu - według rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu (Dz.U. Nr 112, poz. 1206) 2 - Zgodnie z Załącznikiem 5 do ustawy z dnia z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251): R3 Recykling lub regeneracja substancji organicznych, które nie są stosowane jako rozpuszczalniki (włączając kompostowanie i inne biologiczne procesy przekształcania) R10 Rozprowadzanie na powierzchni ziemi w celu nawoŝenia lub ulepszania gleby R14 Inne działania prowadzące do wykorzystania w całości lub części lub do odzyskania z substancji lub materiałów, łącznie z ich wykorzystaniem, niewymienione w punktach od R1 do R13 R15 Przetwarzanie, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu 3 - Zgodnie z Załącznikiem 6 do ustawy z dnia z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jednolity Dz. U. z 2007 Nr 39, poz. 251): D1 Składowanie na składowiskach obojętnych D5 Składowanie na składowiskach niebezpiecznych lub na składowiskach innych niŝ niebezpieczne D10 Termiczne przekształcanie w instalacjach lub urządzeniach zlokalizowanych na lądzie Rys. 2.1.-5. Bilans komunalnych w latach 2007 i 2008 (GUS, WSO) W analizowanych latach obserwuje się tendencję do zwiększenia ilości poddawanych odzyskowi, a zmniejszenie ilości unieszkodliwianych, co obrazuje rysunek 2.1.-6.
20 Rys. 2.1.-6. Sposób zagospodarowania komunalnych w latach 2007 i 2008 (WSO) Odpady poddawano odzyskowi głównie w procesie R15, czyli przetwarzanie, w celu ich przygotowania do odzysku, w tym do recyklingu. Odbywało się to przede wszystkim w procesie sortowania. Wzrastała takŝe masa poddawanych kompostowaniu (proces R3). Rys. 2.1.-7. Bilans poddawanych odzyskowi w latach 2007 i 2008 (WSO) Odpady komunalne unieszkodliwiano w latach 2007 2008, podobnie jak w latach poprzednich przede wszystkim przez składowanie na składowiskach niebezpiecznych lub na składowiskach innych niŝ niebezpieczne (proces D5):
21 Rys. 2.1.-8. Bilans poddawanych unieszkodliwieniu w latach 2007 i 2008 (WSO) 2.1.2. Odpady z grup 01 19 (informacje ogólne) 2.1.2.1. Rodzaj, ilość i źródła powstawania Wg danych zgromadzonych w Wojewódzkim Systemie Odpadowym, w przemyśle województwa podkarpackiego rocznie wytwarzanych jest ponad 1 mln Mg (tab. 2.1.-8.). Najwięcej powstaje w wyniku procesów termicznych (grupa 10). W latach 2007 2008 wzrastała równieŝ masa z instalacji i urządzeń słuŝących zagospodarowaniu, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania wody pitnej i wody do celów przemysłowych (grupa 19). Grupa Tab. 2.1.-8. Masa wytwarzanych grup 01 19 (WSO) 2007 2008 Nazwa grupy Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6. 01 02 03 04 05 Odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa Ŝywności Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury Odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla 23 024,61 1,6 23 048,56 1,8 178 224,92 12,1 178 996,86 14,1 192 032,54 13,0 93 639,00 7,4 115,40 0,01 36,00 0,003 2 089,16 0,1 2 577,32 0,2
22 2007 2008 Nazwa grupy Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6. Grupa 06 07 08 Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii organicznej Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich 587,26 0,0 257,94 0,02 23 550,84 1,6 31 001,21 2,5 2 243,93 0,2 4 237,75 0,3 09 Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych 101,10 0,01 98,95 0,01 10 Odpady z procesów termicznych 376 619,16 25,5 357 041,36 28,2 11 Odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieŝelaznych 9 378,14 0,6 7 461,57 0,6 12 13 14 15 Odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) Odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i propelentów (z wyłączeniem grup 07 i 08) Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nieujęte w innych grupach 111 913,85 7,6 109 216,43 8,6 4 062,34 0,3 3 342,50 0,3 188,94 0,01 200,29 0,02 180 593,19 12,2 34 857,46 2,8 16 Odpady nieujęte w innych grupach 42 127,09 2,9 44 132,33 3,5 17 Odpady z budowy, remontów i demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i 85 782,51 5,8 77 710,52 6,1 ziemię z terenów zanieczyszczonych) 18 Odpady medyczne i weterynaryjne 1 406,91 0,1 1 699,45 0,1 19 Odpady z instalacji i urządzeń słuŝących zagospodarowaniu, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania 243 020,45 16,5 295 631,85 23,4 wody pitnej i wody do celów prze- mysłowych Razem 1 477 062,36 100,0 1 265 187,35 100,0 W przemyśle wytwarzane są odpady niebezpieczne. Wg WSO, w roku 2007 odpady te stanowiły 14,1%, co naleŝy zweryfikować, gdyŝ jest to zdecydowanie za duŝa ilość (tab. 2.1.-9.).
23 Grupa Tab. 2.1.-9. Masa wytwarzanych niebezpiecznych w grupach 01 19 (WSO) 2007 2008 Nazwa grupy Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6. 01 02 03 05 06 07 08 Odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa Ŝywności Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii organicznej Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania powłok ochronnych (farb, lakierów, emalii ceramicznych), kitu, klejów, szczeliw i farb drukarskich 1 713,24 0,8 2 094,04 4,6 0,01 0,000004 0,20 0,0004 40,38 0,02 6,10 0,01 1 891,76 0,9 2 226,23 4,9 228,95 0,1 91,35 0,2 10 157,40 4,9 11 113,26 24,6 962,82 0,5 2 699,58 6,0 09 Odpady z przemysłu fotograficznego i usług fotograficznych 98,12 0,05 97,75 0,2 10 Odpady z procesów termicznych 389,67 0,2 409,98 0,9 11 Odpady z chemicznej obróbki i powlekania powierzchni metali oraz innych materiałów i z procesów hydrometalurgii metali nieŝelaznych 8 776,04 4,2 7 139,92 15,8 12 13 14 15 Odpady z kształtowania oraz fizycznej i mechanicznej obróbki powierzchni metali i tworzyw sztucznych Oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) Odpady z rozpuszczalników organicznych, chłodziw i propelentów (z wyłączeniem grup 07 i 08) Odpady opakowaniowe; sorbenty, tkaniny do wycierania, materiały filtracyjne i ubrania ochronne nieujęte w innych grupach 3 004,46 1,4 2 425,48 5,4 4 062,34 2,0 3 342,50 7,4 188,94 0,1 200,29 0,4 160 929,39 77,3 844,29 1,9 16 Odpady nieujęte w innych grupach 2 451,85 1,2 2 652,59 5,9 17 Odpady z budowy, remontów i demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i 5 691,15 2,7 2 260,78 5,0
24 Grupa 2007 2008 Nazwa grupy Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6. ziemię z terenów zanieczyszczonych) 18 Odpady medyczne i weterynaryjne 1 163,91 0,6 1 274,43 2,8 19 Odpady z instalacji i urządzeń słuŝących zagospodarowaniu, z oczyszczalni ścieków oraz z uzdatniania 6 406,36 3,1 6 314,88 14,0 wody pitnej i wody do celów prze- mysłowych Razem 208 156,79 100,0 45 193,64 100,0 2.1.2.2. Istniejący system zbierania Powstające w obiektach przemysłowych odpady są z reguły zbierane selektywnie, w zaleŝności od dalszego postępowania z nimi. Sposób zbierania, wymagania stawiane pojemnikom oraz miejscom magazynowania regulowane są zapisami odpowiednich aktów prawnych. PoniŜej zamieszczono krótką charakterystykę funkcjonujących specyficznych dla niektórych grup systemów ich zbierania. Grupa 02 - odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa Ŝywności Spośród wytwarzanych w tej grupie, w sposób specjalny prowadzona jest zbieranie zwierząt padłych i resztek poubojowych, którą prowadzą zakłady utylizacyjne poprzez zorganizowaną sieć zbieraczy. W zorganizowanie zbiorki zwierząt padłych angaŝują się samorządy terytorialne. Grupa 13 - oleje odpadowe i odpady ciekłych paliw (z wyłączeniem olejów jadalnych oraz grup 05, 12 i 19) Oleje odpadowe powstające w zakładach na terenie województwa są na ogół przekazywane firmom specjalistycznym trudniącym się zbieraniem olejów odpadowych. Odpady te są odzyskiwane i unieszkodliwiane w istniejących specjalistycznych instalacjach. Związek Komunalny Wisłok we współpracy Konsorcjum Olejów Przepracowanych z Jedlicza jest organizatorem na swoim terenie systemu zbierania olejów odpadowych. Rafineria Nafty Jedlicze S.A. współpracuje z podmiotami trudniącymi się zbieraniem olejowych, które są zrzeszone w sieci RAN. Sieć tę stanowią podmioty wyposaŝone w samochody asenizacyjne, ekokontenery i zbiorniki magazynowe. Podmioty RAN posiadają wymagane zezwolenia na zbieranie, transport niebezpiecznych. Grupa 16 - odpady nieujęte w innych grupach 16 01 zuŝyte lub nie nadające się do uŝytkowania pojazdy Zgodnie z obowiązującymi przepisami, zuŝyte lub nie nadające się do uŝytkowania pojazdy powinny trafiać poprzez punkty zbierania pojazdów do stacji demontaŝu (lub bezpośrednio do stacji). Uaktualniany wykaz powyŝszych przedsiębiorców znajduje się na stronie Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego. Nadal jednak, pojazdy takie często trafiają do tzw. auto-złomów, których działalność prowadzona jest z naruszeniem podstawowych zasad ochrony środowiska. Auto-złomy są często słabo wyposaŝone technicznie, utrzymują się ze sprzedaŝy uŝywanych i regenerowanych części samochodowych oraz zajmują naprawą samochodów, zbieraniem złomu.
25 16 01 03 zuŝyte opony Sieć zbierania zuŝytych opon obejmuje firmy eksploatujące pojazdy, stacje demontaŝu i gminy. Opony pozostawiane są ponadto w serwisaach opon po ich wymianie. Tworzeniem kompleksowego systemu zbierania, odzysku i unieszkodliwiania zuŝytych opon zajmuje się organizacja odzysku oraz niektóre przedsiębiorstwa. 16 02 odpady z urządzeń elektrycznych i elektronicznych Na terenie województwa podkarpackiego działają przedsiębiorstwa prowadzące działalność w zakresie zbierania zuŝytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Funkcjonują równieŝ firmy posiadające decyzję na odzysk i unieszkodliwianie urządzeń elektrycznych i elektronicznych (informacje na stronach internetowych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska). 16 06 baterie i akumulatory ZuŜyte akumulatory kwasowo-ołowiowe zbierane są przez jednostki handlowe (przy kupnie nowego akumulatora następuje zwrot zuŝytego). W kraju funkcjonują równieŝ firmy zajmujące się odzyskiem akumulatorów kwasowo-ołowiowych. Firmy te posiadają własną sieć zbierania akumulatorów kwasowo-ołowiowych obejmującą teren całego kraju. Grupa 17 - odpady z budowy, remontów i demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) Zbieraniem i transportem z budowy, remontów i demontaŝu zajmują się wytwórcy tych jakimi są firmy budowlane, remontowe i demontaŝowe oraz osoby fizyczne prowadzące te prace. Odpady powstające w trakcie prac remontowo budowlanych prowadzonych przez mieszkańców są zbierane w podstawianych przez właściwe podmioty kontenerach. Grupa 18 - odpady medyczne i weterynaryjne Gospodarka odpadami odbywa się zgodnie z instrukcjami wewnątrz zakładowymi, zgodnymi z wytycznymi Inspekcji Sanitarnej. Odpady segregowane są u źródła a więc w salach operacyjnych, oddziałach szpitalnych, gabinetach zabiegowych itp. Odpady gromadzone są w oznakowanych workach lub pojemnikach jednorazowego lub wielokrotnego uŝytku. Odpady specyficzne przechowywane są w specjalnych pomieszczeniach. Z pomieszczeń magazynowych odpady są transportowane specjalistycznym transportem do zakładów unieszkodliwiania. Transport organizowany jest często przez zakłady unieszkodliwiania medycznych (regionalne spalarnie), dotyczy to szczególnie duŝych zakładów tj. szpitali. Jednostki wytwarzające małe ilości obsługiwane są przez firmy posiadające stosowne uprawnienia na zbieranie i transport, w oparciu o zawarte ze spalarniami umowy na unieszkodliwianie. 2.1.2.3. Rodzaj i ilość poddawanych poszczególnym procesom odzysku i unieszkodliwienia Wg informacji zgromadzonych przez GUS, w roku 2007 (dla roku 2008 brak aktualnie danych), głównym sposobem postępowania z wytworzonymi odpadami było poddawanie ich odzyskowi (81,6%) (rys. 2.1.-9.). Unieszkodliwieniu przez składowanie poddano jedynie 4,1% masy wytworzonych.
26 Rys. 2.1.-9. Sposoby gospodarowania wytworzonymi odpadami z grup 01 19 w roku 2007 (GUS) Na terenie województwa podkarpackiego poddano odzyskowi następująca masę z grup 01 19 (tab. 2.1.-10.): w roku 2007: 1 881 696,3 Mg w roku 2008: 1 203 684,91 Mg Procesom odzysku poddawane były przede wszystkim odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury (grupa 03), odpady z procesów termicznych (grupa 10) oraz odpady z budowy, remontów i demontaŝu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych) (grupa 17). Tab. 2.1.-10. Masa z grup 01 19 poddanych odzyskowi w latach 2007 2008 na terenie województwa podkarpackiego (WSO) 2007 2008 Nazwa grupy Mg % Mg % 1. 2. 3. 4. 5. 6. Grupa 01 02 03 04 05 06 Odpady powstające przy poszukiwaniu, wydobywaniu, fizycznej i chemicznej przeróbce rud oraz innych kopalin Odpady z rolnictwa, sadownictwa, upraw hydroponicznych, rybołówstwa, leśnictwa, łowiectwa oraz przetwórstwa Ŝywności Odpady z przetwórstwa drewna oraz z produkcji płyt i mebli, masy celulozowej, papieru i tektury Odpady z przemysłu skórzanego, futrzarskiego i tekstylnego Odpady z przeróbki ropy naftowej, oczyszczania gazu ziemnego oraz pirolitycznej przeróbki węgla Odpady z produkcji, przygotowania, obrotu i stosowania produktów przemysłu chemii nieorganicznej 7 013,40 0,4 7 507,40 0,6 22 654,45 1,2 51 860,54 4,3 840 899,44 44,7 95 464,76 7,9 327,16 0,02 314,56 0,03 216,76 0,01 121,16 0,01 94,33 0,01 141,11 0,01