Aneks nr 1 - Projekty aktów prawnych w zakresie rozwiązywania problemu bezdomności i wdrożenia Modelu Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności

Aneks nr 1 - Projekty aktów prawnych w zakresie rozwiązywania problemu bezdomności i wdrożenia Modelu Gminny Standard Wychodzenia z Bezdomności (GSWB) oraz standardów usług w obszarze: partnerstwo lokalne, praca socjalna, mieszkalnictwo i pomoc doraźna, zdrowie, zatrudnienie i edukacja, streetworking 1

L o g o w w e r s j i C M Y K C M Y K C : 1 0 0 M : 2 5 Y : 0 K : 0 C M Y K C : 2 5 M : 1 0 0 Y : 1 0 0 K : 0 Projekt systemowy Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej w zadaniu (nr 4) w zakresie standaryzacji pracy z bezdomnymi w tym: opracowanie modelu Gminnego Standardu Wychodzenia z Bezdomności C M Y K C : 0 M : 0 Y : 0 K : 1 0 0 Finansowany ze środków Unii Europejskiej Opracowanie przygotowane przez: Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia z Bezdomności C e n t r u m R o z w o j u Z a s o b ó w L u d z k i c h Towarzystwo Pomocy im. Św. Brata Alberta Stowarzyszenie Monar Związek Organizacji Sieci Współpracy Barka Caritas Diecezji Kieleckiej Stowarzyszenie Otwarte Drzwi Grudzień 2013 2

SPIS TREŚCI Zmiany ustaw: Projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz zmianie niektórych innych ustaw.. 6 - zmiany w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; - zmiany w ustawie o zatrudnieniu socjalnym; - zmiany do ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego; - zmiany do ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych; - zmiany do ustawy o własności lokali; - zmiany do ustawy o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych; - zmiana do ustaw o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi - zmiany do ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów - zmiany do ustawy prawo budowlane - zmiany do ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej - zmiany w ustawie o systemie oświaty; - zmiany do ustawy Prawo Farmaceutyczne; - zmiana ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych; - zmiana ustawy Kodeks postępowania cywilnego. Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie oraz innych ustaw 50 - ustawy o samorządzie gminnym; - ustawy o samorządzie powiatowym; Rozporządzenia nowe: 3

- Rozporządzenie w sprawie mieszkań wspieranych...60 - Rozporządzenie w sprawie noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, centrów dziennego wsparcia i ogrzewalni...80 - Rozporządzenie w sprawie wzoru rejestru noclegowni i innych placówek zapewniających miejsca noclegowe, schronisk dla osób bezdomnych, centrów dziennego wsparcia i ogrzewalni oraz zakresie zbieranych danych.....107 - Rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad opracowywania Indywidualnego Programu Wychodzenia z Bezdomności, zakresu i sposobu jego realizacji oraz wzoru Indywidualnego Programu Wychodzenia z Bezdomności 111 - Rozporządzenie w sprawie zakresu gminnego programu rozwiązywania problemu bezdomności, diagnoz lokalnych oraz strategii rozwiązywania problemów społecznych w zakresie bezdomności i zagrożenia bezdomnością 120 - Rozporządzenie w sprawie streetworkingu w środowisku osób bezdomnych oraz mapy miejsc niemieszkalnych...127 - Rozporządzenie w sprawie trybu, sposobu i organizacji szkoleń na asystenta osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością 155 Rozporządzenia zmieniane: - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego.. 160 - Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 25 czerwca 2012 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, sposobu funkcjonowania i rodzajów podmiotów leczniczych wykonujących świadczenia stacjonarne i całodobowe oraz ambulatoryjne w sprawowaniu opieki nad uzależnionymi od alkoholu oraz sposobu współdziałania w tym zakresie z instytucjami publicznymi i organizacjami społecznymi. 164 - Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie szczegółowego trybu postępowania w sprawach o opróżnienie lokalu lub pomieszczenia albo o wydanie nieruchomości...168 4

- Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2009 r. w sprawie programów specjalnych 171 - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania.. 174 - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 26 października 2009 r. w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie noclegowni i domów dla bezdomnych. 177 - Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 lipca 2009 r. w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie lokali socjalnych, mieszkań chronionych i lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy niestanowiących lokali socjalnych.. 182 - Rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych (PKOB).. 183 - Rozporządzenie w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT)... 184 - Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych 186 - Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD). 187 5

[Projekt] Ustawa z dnia.. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz zmianie niektórych innych ustaw Art. 1. W ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. Nr 182, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 3 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Zadaniem pomocy społecznej jest zapobieganie sytuacjom, o których mowa w art. 2 ust. 1, przez podejmowanie działań o charakterze indywidualnym, rodzinnym i środowiskowym, zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób, rodzin i grup społecznych, poprzez integrację ze środowiskiem i wspieranie form samopomocy w społeczności lokalnej. 2) w art. 5 pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) osobom posiadającym obywatelstwo polskie przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, choćby nie posiadały miejsca zamieszkania, 3) w art. 6: a) pkt 8 otrzymuje brzmienie: 8) osoba bezdomna osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym w rozumieniu przepisów o ochronie praw lokatorów i mieszkaniowym zasobie gminy i niezameldowaną na pobyt stały, w rozumieniu przepisów o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a także osobę niezamieszkującą w lokalu mieszkalnym, i zameldowaną na pobyt stały w lokalu, w którym nie ma możliwości zamieszkania, a także osoba zamieszkująca z tytułu bezdomności w mieszkaniu chronionym albo wspieranym; b) w pkt 17 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje pkt 18-24 w brzmieniu: 18) asystentura - metodę pracy socjalnej, polegającą na indywidualnym towarzyszeniu i wspieraniu osoby zmotywowanej do osiągania samodzielności życiowej, zgodnie z ustalonym wspólnie z pracownikiem socjalnym planem; 19) asystentura osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością - metodę pracy socjalnej z osobą bezdomną, polegającą na indywidualnym towarzyszeniu i wspieraniu osoby bezdomnej, zmotywowanej do osiągania samodzielności życiowej, zgodnie z ustalonym wspólnie z pracownikiem socjalnym planem; 20) mapa miejsc niemieszkalnych mapę papierową, cyfrową lub tabelę, zawierającą informacje umożliwiające określenie skali zjawiska bezdomności 6

w miejscach niemieszkalnych lub publicznych, określenie i monitorowanie miejsc przebywania osób bezdomnych, w tym miejsc szczególnie dla nich niebezpiecznych; 21) osoba zagrożona bezdomnością osobę, zagrożoną utratą tytułu prawnego do lokalu lub możliwości zamieszkiwania w lokalu dotychczasowym, nie mającą tytułu prawnego do innego lokalu, w którym mogłaby zamieszkać, a ze względu na niski dochód i brak odpowiednich zasobów majątkowych nie jest w stanie samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb mieszkaniowych; 22) streetworking metodę pracy, prowadzoną w miejscach niemieszkalnych przez przygotowanych i przeszkolonych pracowników (streetworkerów) z osobami wykluczonymi lub osobami zagrożonymi wykluczeniem, odbywająca się w środowisku tej osoby, z poszanowaniem godności i zasad; 23) streetworking w środowisku osób bezdomnych metodę pracy, prowadzoną przez przygotowanych i przeszkolonych streetworkerów z osobą bezdomną lub osobą przebywającą w miejscach niemieszkalnych, odbywającą się w jej środowisku, z poszanowaniem godności i zasad. 4) w art. 7 pkt 3 otrzymuje brzmienie: 3) bezdomności i zagrożenia bezdomnością; 5) w art. 13: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b., b) po ust. 1a dodaje się ust. 1b w brzmieniu: 1b. Na rzecz osób odbywających karę pozbawienia wolności, którym pozostało nie więcej niż 6 miesięcy do planowanego opuszczenia zakładu karnego bądź aresztu śledczego, można stosować metody pracy socjalnej. w takim przypadku właściwy ośrodek pomocy społecznej i właściwy zakład karny zawierają porozumienie określające zakres pracy socjalnej. 6) art. 15 otrzymuje brzmienie: Art. 15. Pomoc społeczna polega w szczególności na: 1) prowadzeniu działań profilaktycznych, aktywizujących oraz interwencyjnych wobec osób lub rodzin, zmierzających do odbudowy ich podmiotowego funkcjonowania w sferze publicznej, szczególnie poprzez oferowanie usług socjalnych umożliwiających rozwój potencjału, wzbogacanie życia i zapobieganie dysfunkcjom, a także zapewnieniu osobom starszym, niepełnosprawnym i chorym zaspokojenia podstawowych potrzeb, 7

2) wykonywaniu pracy socjalnej nastawionej na promowanie społecznych zmian, rozwiązywanie problemów we wzajemnych relacjach osób w rodzinach i środowisku lokalnym oraz na uniezależnianie od świadczeń pomocy społecznej, 3) rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb, szczególnie streetworkingu i asystentury, 4) przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń, 5) prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej, 6) analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia oraz usługi pomocy społecznej, 7) realizacji zadań wynikających z rozpoznanych potrzeb społecznych, a także analizy prowadzonej oceny zasobów pomocy społecznej, 8) organizowaniu partnerskiej współpracy ze wszystkimi instytucjami i podmiotami działającymi na rzecz likwidowania barier wykluczenia społecznego oraz na rzecz integracji społecznej.. 7) w art. 16b: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Strategia, o której mowa w ust. 1, zawiera w szczególności: 1) diagnozę sytuacji społecznej; 2) prognozę zmian w zakresie objętym strategią; 3) określenie: a) celów strategicznych projektowanych zmian, b) kierunków niezbędnych działań, c) sposobu realizacji strategii oraz jej ram finansowych i źródła finansowania, d) wskaźników realizacji działań. b) po ust. 2 dodaje się ust. 3, 4 i 5 w brzmieniu: 3. W przypadku gmin liczących powyżej 50 000 mieszkańców oraz miast na prawach powiatu program rozwiązywania problemu bezdomności stanowi załącznik do strategii rozwiązywania problemów społecznych, określonej w ust. 1. 4. W pozostałych powiatach i gminach przynajmniej uwzględnia się działania związane z przeciwdziałaniem bezdomności oraz wychodzeniem z bezdomności w strategii rozwiązywania problemów społecznych, określonej w ust. 1. 5. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenia minimalny zakres strategii rozwiązywania problemów społecznych, o której mowa w ust. 1, programu rozwiązywania problemu bezdomności, o którym mowa w ust. 3, oraz diagnozy w zakresie problemu bezdomności i zagrożenia bezdomnością. 8) w art. 17 ust. 2: 8

a) po pkt 3 dodaje się pkt 3a w brzmieniu: 3a) prowadzenie i zapewnienie miejsc w mieszkaniach wspieranych;, b) po pkt 4 dodaje się pkt. 4a-4d w brzmieniu: 4a) opracowanie diagnoz lokalnych w zakresie problemu bezdomności i zagrożenia bezdomnością; 4b) zapewnienie mieszkańcom wsparcia w zakresie usług przeciwdziałania bezdomności na terenie właściwej gminy; 4c) monitorowania zadłużeń czynszowych i innych obciążeń finansowych osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej oraz najemców lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy; 4d) opracowanie mapy miejsc niemieszkalnych; 9) w art. 36 w pkt 2: a) lit. q otrzymuje brzmienie: q) pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym, w mieszkaniu wspieranym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych, b) po lit. r dodaje się lit. s w brzmieniu: s) mieszkanie wspierane, 10) po art. 45 dodaje się art. 45a i 45b w brzmieniu: Art. 45a. 1. Streetworking w środowisku osób bezdomnych świadczony jest w szczególności w celu: 1) wzmocnienia i poprawy skuteczności systemu wsparcia oraz zmniejszenia wykluczenia społecznego, dalszej marginalizacji i izolacji osób przebywających w miejscach niemieszkalnych; 2) zredukowania zagrożenia utraty zdrowia i życia osób bezdomnych przebywających w miejscach niemieszkalnych; 3) poprawy jakości życia oraz wzbudzenie motywacji do zmiany sposobu życia osób bezdomnych przebywających w miejscach niemieszkalnych; 4) zredukowania zachowań ryzykowanych i zminimalizowanie szkód oraz zwiększenie świadomości w zakresie profilaktyki innych zjawisk współwystępujących z bezdomnością. 2. Streetworking może być prowadzony w oparciu o indywidualny plan pracy. 3. W streetworkingu wykorzystuje się właściwe dla tej działalności metody i techniki, stosowane z poszanowaniem godności osoby i jej prawa do samostanowienia. 9

Art. 45b. 1. Asystentura osoby bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością świadczona jest w szczególności w celu: 1) wspierania osoby bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością, zmotywowanej do osiągania samodzielności życiowej, zgodnie z ustalonym z pracownikiem socjalnym planem procesu pomocy; 2) towarzyszenia osobie bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością w rozwiązywaniu problemów dnia codziennego, 3) motywowania osoby bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością do podejmowania działań mających na celu poprawę i zmianę sytuacji socjalno-bytowej; 4) monitorowania postępów osoby bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością w realizacji indywidualnego programu wychodzenia z bezdomności. 2. Pracownicy socjalni lub asystenci oraz osoby zainteresowane biorą udział w planowaniu procesu pomocy z udziałem zainteresowanej osoby bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością, która ma prawo do planowania, wybierania i uczestniczenia w procesie pomocy. 11) w art. 48: a) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: 2a. W miastach na prawach powiatu oraz w gminach liczących powyżej 50 000 mieszkańców prowadzone są placówki zgodnie ze zidentyfikowanymi w diagnozie sytuacji społecznej potrzebami, o charakterze nisko progowym ogrzewalni lub noclegowni. b) po ust. 4 dodaje się ust. 4a w brzmieniu: 4a. Pomoc doraźna może być świadczona także w centrum dziennego wsparcia. c) po ust. 5 dodaje się ust. 6 i 7 w brzmieniu: 6. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenia standard wymaganych usług świadczonych w noclegowni, schronisku dla osób bezdomnych, centrum dziennego wsparcia i ogrzewalni, wymagane kwalifikacje personelu odpowiednie do specyfiki poszczególnych placówek oraz standard obiektów, w których usługi te mogą być świadczone. 7. Określając standardy, o których mowa w ust. 6, minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego uwzględnia: 1) sposób funkcjonowania uzależniony od specyfiki poszczególnych obiektów; 2) możliwości odstąpienia od wymogu spełnienia standardu przez niektóre placówki, w szczególności funkcjonujące w budynkach będących zabytkami, oraz zakres dopuszczalnych odstępstw; 10

3) sezonowość funkcjonowania ogrzewalni i krótkotrwałość usług świadczonych w ogrzewalni oraz uzupełniający względem innych form pomocy charakter świadczonych w niej usług; 4) specyfikę usług świadczonych w centrum dziennego wsparcia oraz możliwość różnego ustalania rodzaju usług świadczonych w poszczególnych centrach; 5) potrzebę funkcjonowania także profilowanych schronisk dla osób bezdomnych. 12) art. 48a otrzymuje brzmienie: Art. 48a. 1. Wojewoda prowadzi rejestr noclegowni i innych placówek zapewniających miejsca noclegowe, schronisk dla osób bezdomnych, centrów dziennego wsparcia i ogrzewalni spełniających wymogi określone w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 48 ust. 6 ustawy. 2. Rejestr jest jawny. Aktualny wykaz placówek umieszczonych w rejestrze zamieszcza się na stronie internetowej lub w Biuletynie Informacji Publicznej właściwego urzędu wojewódzkiego. 3. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenia wzór rejestru noclegowni i innych placówek zapewniających miejsca noclegowe, schronisk dla osób bezdomnych, centrów dziennego wsparcia i ogrzewalni spełniających wymogi określone rozporządzeniem, o którym mowa w art. 48 ust. 6 ustawy, oraz zakres zbieranych danych. 4. Wojewoda corocznie, do dnia 30 czerwca, ogłasza rejestr w wojewódzkim dzienniku urzędowym oraz publikuje na stronie internetowej lub w Biuletynie Informacji Publicznej właściwego urzędu wojewódzkiego. 5. Wpis w rejestrze dokonywany jest na wniosek kierownika placówki po sprawdzeniu stanu organizacyjnego, stanu obiektów i kwalifikacji personelu placówki, w terminie do 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku. 13) po art. 48a dodaje się art. 48b w brzmieniu: Art. 48b. 1. Wojewoda może w każdym czasie zarządzić kontrolę każdej placówki udzielającej pomocy osobom bezdomnym w celu stwierdzenia, czy spełnia ona standardy określone w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 48 ust. 6 ustawy, lub stwierdzenia, czy nie dochodzi w niej do naruszania ogólnie obowiązujących przepisów. 2. Kontrole jednej placówki nie mogą odbywać się częściej niż raz do roku. 3. Kontrole w zakresie spełniania przez noclegownie, schroniska dla osób bezdomnych, centra dziennego wsparcia i ogrzewalnie wymogów określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 48 ust. 6 ustawy, wojewoda zarządza nie rzadziej niż raz na 3 lata. 4. Placówki, które nie spełniają wymogów określonych w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 48 ust. 6 ustawy, wojewoda wykreśla z rejestru, o którym mowa w art. 48a. 5. Placówki nie wpisane do rejestru nie mogą ubiegać się o środki publiczne na pokrycie kosztów prowadzonej działalności. 11

14) w art. 49: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Osoba bezdomna może zostać objęta Indywidualnym Programem Wychodzenia z Bezdomności, polegającym na wspieraniu i wzmacnianiu w rozwiązywaniu jej problemów życiowych w celu uzyskania możliwie największej samodzielności., b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności jest planem pracy opracowanym wspólnie przez pracownika socjalnego, osobę bezdomną oraz zespół osób, powoływany w zależności od potrzeb, zapewniający danej osobie bezdomnej wsparcie w procesie wychodzenia z bezdomności. Jeżeli zachodzi konieczność objęcia osoby bezdomnej ubezpieczeniem zdrowotnym podlega on zatwierdzeniu przez kierownika ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce pobytu osoby bezdomnej., c) skreśla się ust. 3, 4, 5 i 6, d) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: 2a. Osoba bezdomna może być objęta w tym samym czasie tylko jednym Indywidualnym Programem Wychodzenia z Bezdomności., e) ust. 7 otrzymuje brzmienie: 7. Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności powinien uwzględniać wszelkie środki pomocy wynikające z celów programu, w szczególności zapewnić udział specjalistów w jego tworzeniu i realizacji., f) ust. 8 otrzymuje brzmienie: 8. Za osobę bezdomną objętą Indywidualnym Programem Wychodzenia z Bezdomności ośrodek pomocy społecznej opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne na zasadach określonych w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, o ile świadczenie to nie przysługuje z innego tytułu., g) po ust. 8 dodaje się ust. 9 w brzmieniu: 12

9. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady opracowania Indywidualnego Programu Wychodzenia z Bezdomności, zakres i sposób jego realizacji oraz wzór Indywidualnego Programu Wychodzenia z Bezdomności. 15) w art. 51 ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Ośrodkiem wsparcia, o którym mowa w ust. 1-3, może być ośrodek wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, dzienny dom pomocy, dom dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, klub samopomocy, schronisko, schronisko profilowane albo mieszkanie wspierane. 16) w art. 53: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: Art. 53. 1. Osobie, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki, w szczególności osobie z zaburzeniami psychicznymi, osobie opuszczającej pieczę zastępczą w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich, a także cudzoziemcowi, który uzyskał w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, może być przyznany pobyt w mieszkaniu chronionym albo w mieszkaniu wspieranym. b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2bw brzmieniu: 2a. Mieszkanie wspierane jest usługą z zakresu pomocy społecznej, skierowaną do osób lub rodzin bezdomnych i zagrożonych bezdomnością, świadczoną na podstawie umowy, umożliwiającą zamieszkanie w lokalu mieszkalnym lub pomieszczeniu mieszkalnym z dostępem do pomieszczeń o innych funkcjach, gwarantującą czasowy lub stały całodobowy pobyt z jednoczesnym zapewnieniem specjalistycznego wsparcia w zakresie integracji społecznej obejmującego pakiet usług ukierunkowanych na rozwijanie i wzmacnianie aktywności społecznej, wyjście z bezdomności lub zagrożenia bezdomnością, odzyskanie, utrzymanie lub uzyskanie samodzielności życiowej. 2b. Mieszkania wspierane funkcjonują w formie zespolonej albo rozproszonej. c) po ust. 3 dodaje się ust 3a w brzmieniu: 3a. Mieszkanie wspierane może być prowadzone przez każdą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej, organizację pożytku publicznego lub inny podmiot prowadzący działalność pożytku publicznego., d) po ust. 4 dodaje się ust. 5 w brzmieniu: 5. Minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego określi w drodze rozporządzenia: 1) rodzaj i zakres wsparcia świadczonego w mieszkaniu wspieranym; 13

2) sposób przyznawania i świadczenia usługi oraz ustalania warunków pobytu w mieszkaniach wspieranych; 3) sposób ustalania odpłatności za usługę; - kierując się potrzebą różnicowania usług odpowiednio do potrzeb osób będących w różnych stadiach procesu wychodzenia z bezdomności, a także potrzebą różnicowania poziomu wydatków za mieszkanie wspierane, jakie pokrywane są przez osoby korzystające z mieszkania wspieranego, w zależności od możliwości finansowych tych osób i od zaawansowania realizacji procesu wychodzenia z bezdomności. 17) w art. 101: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. W przypadku osoby bezdomnej właściwą miejscowo jest gmina ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały. W przypadku przeprowadzania rodzinnego wywiadu środowiskowego właściwą miejscowo jest gmina pobytu osoby bezdomnej., b) po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: 2a. Gmina ostatniego zameldowania osoby bezdomnej na pobyt stały zobowiązana jest w pierwszej kolejności do udzielenia takiej osobie wsparcia w zależności od tego, czego oczekuje i jaka jest jej wola, przy uwzględnieniu celów i możliwości pomocy społecznej, o których mowa w art. 3 ust. 4 ustawy., c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. W przypadku niewskazania ostatniego miejsca zamieszkania lub w sprawach niecierpiących zwłoki oraz w sprawach cudzoziemców, którym udzielono zgody na pobyt tolerowany, i cudzoziemców, o których mowa w art. 5a, właściwą miejscowo jest gmina miejsca pobytu., d) skreśla się ust. 4, e) ust. 7 otrzymuje brzmienie: 7. Gmina właściwa ze względu na ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały albo na miejsce zamieszkania jest obowiązana do zwrotu rzeczywistych kosztów udzielonego wsparcia poniesionych przez gminę, która przyznała świadczenia w miejscu pobytu., f) po ust. 7 dodaje się ust. 8 i 9 w brzmieniu: 8. Koszty, o których mowa w ust. 7, obejmują w szczególności koszty bezpośrednie i pośrednie realizacji pracy socjalnej. 9. W pierwszej kolejności, do zwrotu kosztów, o których mowa w ust. 7, zobowiązana jest gmina ostatniego zameldowania osoby bezdomnej na pobyt stały. Jeżeli nie można ustalić gminy ostatniego zameldowania osoby bezdomnej na pobyt stały, właściwa do zwrotu kosztów jest gmina ze względu na miejsce zamieszkania tej osoby. 14

18) w art. 110a: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: Art. 110a. 1. W ramach struktury organizacyjnej ośrodka pomocy społecznej, w miastach na prawach powiatu oraz gminach powyżej 50 000 mieszkańców, kierownik ośrodka pomocy społecznej jest zobowiązany wyodrębnić zespół realizujący zadania tego ośrodka wyłącznie w zakresie pracy socjalnej i integracji społecznej. b) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. W skład zespołu, o którym mowa w ust. 1, mogą wchodzić także inni specjaliści realizujący zadania w zakresie integracji społecznej, w szczególności: prawnik, psycholog, mediator, doradca finansowy, doradca zawodowy, psychiatra, superwizor, trener, asystent. 19) w art. 119 ust. 1 po pkt 9 dodaje się pkt 10 w brzmieniu: 10) monitorowanie sytuacji osób i rodzin mających trudną sytuację życiową ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji i procesów mogących prowadzić do wykluczenia społecznego, a zwłaszcza zagrożenia bezdomnością wynikającego z zadłużeń w opłatach za zajmowany lokal mieszkalny. 20) w art. 119 ust. 1 pkt 7 otrzymuje brzmienie: 7) współpraca i współdziałanie z innymi specjalistami w celu przeciwdziałania i ograniczania patologii i skutków negatywnych zjawisk społecznych, łagodzenie skutków ubóstwa, w tym sprawowanie nadzoru merytorycznego nad pracą asystenta osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością; 21) po art. 121a dodaje się art. 121b w brzmieniu: Art. 121b. 1. W pracy z osobą bezdomną lub zagrożoną bezdomnością pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy. 2. Po przeprowadzeniu wywiadu, o którym mowa w ust. 1, pracownik socjalny dokonuje analizy sytuacji osoby bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością i opracowuje wspólnie z osobą bezdomną Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności, zgodnie z art. 49 ustawy. 3. W przypadku, gdy z analizy, o której mowa w ust. 2, wynika potrzeba przydzielenia wsparcia asystenta osoby bezdomnej osobie bezdomnej lub zagrożonej bezdomnością, pracownik socjalny występuje do kierownika ośrodka pomocy społecznej z wnioskiem o jego przydzielenie. 22) po art. 122 dodaje się rozdział 2a w brzmieniu: Rozdział 2a. Inni pracownicy pomocy społecznej Art. 122a. 1. Streetworking, o którym mowa w art. 45a ust. 1 pkt. 2, może realizować pracownik posiadający odpowiednie kwalifikacje i kompetencje społeczne. 15

2. Pracownikom, o których mowa w ust. 1, przysługują uprawniania pracownika socjalnego, o których mowa w art. 121a ustawy. 3. Minister określi szczegółowe warunki przeprowadzenia i standardy szkolenia dla osób realizujących usługę streetworkingu w środowisku osób bezdomnych i sposób uzyskania kwalifikacji streetworkera w środowisku osób bezdomnych, minimalne kwalifikacje, wiedzę i umiejętności streetworkera w środowisku osób bezdomnych. Art. 122b. 1. Asystenturę osoby bezdomnej, o której mowa w art. 45b, ust. 1 pkt 1 może realizować asystent osoby bezdomnej. 2. Asystent nie podejmuje decyzji za osobę, z którą współpracuje oraz nie wyręcza w zadaniach, które powinny być przez nią zrealizowane. Art. 122c. Asystentem osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością jest osoba, która: 1) posiada wykształcenie wyższe w zakresie nauk społecznych lub wykształcenie średnie uzupełnione szkoleniami, o których mowa w art. 122d, 2) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe. 2. Asystent osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością jest obowiązany do systematycznego podnoszenia swoich kwalifikacji w zakresie pracy z osobami w trudnej sytuacji życiowej, w szczególności przez udział w szkoleniach oraz samokształcenie. Art. 122d. Minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego określi, w drodze rozporządzenia tryb, sposób i organizację szkoleń w zakresie wykonywania zadań przez asystenta osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością. Art. 2. w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 2: a) w ust. 1 po pkt 27c dodaje się pkt 27d w brzmieniu: 27d) programach specjalnych dla osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością oznacza to zespół działań mających na celu zorganizowane wykonywania przez nie pracy przy udziale trenera pracy osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością lub asystenta osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością; b) w ust. 1 po pkt 38 dodaje się pkt 38a w brzmieniu: 38a) wspierane miejsce pracy oznacza zatrudnienie osoby bezdomnej, realizującej indywidualny program wychodzenia z bezdomności, zgodnie z opinią pracownika socjalnego gotowej do podjęcia pracy na podstawie trójstronnego kontraktu zawartego pomiędzy starostą, pracodawcą oraz 16

ośrodkiem pomocy społecznej, gwarantującego pracodawcy refundację kosztów wynagrodzenia i składek ubezpieczenia społecznego oraz zaangażowanie na czas zatrudnienia osoby bezdomnej jej asystenta lub trenera pracy c) w ust. 1 ust. 3 pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) stwierdzenie zdolności bezrobotnego do wykonywania pracy, uczestnictwa w szkoleniu lub przygotowaniu zawodowym dorosłych, odbywania stażu, wykonywania prac społecznie użytecznych, oraz zatrudnienia osoby bezdomnej w ramach wspieranego miejsca pracy osoby bezdomnej. 2) Art. 49 otrzymuje brzmienie: Art. 49. W stosunku do osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy: 1) bezrobotnych do 25 roku życia, 2) bezrobotnych długotrwale albo po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego, o którym mowa w art. 50 ust. 2 pkt 2, albo kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka, 3) bezrobotnych powyżej 50 roku życia, 4) bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych, bez doświadczenia zawodowego lub bez wykształcenia średniego, 5) bezrobotnych samotnie wychowujących co najmniej jedno dziecko do 18 roku życia, 6) bezrobotnych, którzy po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia, 7) bezrobotnych niepełnosprawnych, 8) bezrobotnych osób bezdomnych, realizujących Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności. - mogą być dodatkowo stosowane działania określone w art. 50-61b 1. 3) po art. 61b dodaje się art. 61c w brzmieniu: Art. 61c. 1. Starosta może skierować osobę bezdomną realizującą Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności, o którym mowa w art. 49 do pracy u pracodawcy w ramach wspieranego miejsca pracy na okres do 36 miesięcy oraz dokonywać refundacji poniesionych przez pracodawcę kosztów na wynagrodzenia i składki na ubezpieczenia społeczne. 2. Skierowanie, o którym mowa w ust. 1 odbywa się na podstawie trójstronnego kontraktu zawartego pomiędzy starostą, pracodawcą oraz kierownikiem ośrodka pomocy społecznej lub organizacją pozarządową, określającego czas trwania zatrudnienia, wysokość wynagrodzenia osoby bezdomnej realizującej indywidualny program wychodzenia z bezdomności, wysokość refundacji a także gwarantującego występowanie asystenta lub trenera pracy. 3. Starosta refunduje pracodawcy, o którym mowa w ust. 2: 1) przez pierwsze 12 miesięcy zatrudnienia osoby, o której mowa w ust. 1 wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia określonego w odrębnych przepisach wraz ze składką ubezpieczenia społecznego, 2) przez kolejne 12 miesięcy wynagrodzenie w wysokości 70% minimalnego wynagrodzenia określonego w odrębnych przepisach wraz ze składką 17

ubezpieczenia społecznego, 3) przez następne 12 miesięcy aż do czasu upływu 36 miesięcy wynagrodzenie w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia wraz ze składką ubezpieczenia społecznego, 4. Kontrakt, o którym mowa w ust. 2, nie może być zawarty na okres krótszy niż 12 miesięcy. 5. W przypadku rezygnacji przez osobę bezdomną realizującą Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności, z zatrudnienia u pracodawcy, o którym mowa w ust. 2, w czasie krótszym niż 12 miesięcy, ośrodek pomocy społecznej lub organizacja pozarządowa oraz powiatowy urząd pracy kierują inną osobę. 4) w art. 66a: a) po ust. 10 dodaje się ust. 10a w brzmieniu: 10a. Program specjalny dla osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością może być realizowany przez powiatowy urząd pracy samodzielnie lub we współpracy z pracodawcą lub podmiotem, o którym mowa w przepisach o zatrudnieniu socjalnym, organizacjami pozarządowymi statutowo zajmującymi się problematyką przeciwdziałania bezdomności oraz z podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 przepisów o działalności pożytku publicznego. b) ust. 11 otrzymuje brzmienie: 11. Program specjalny może zostać zlecony podmiotowi określonemu w art. 24 ust. 1 w przypadku gdy: 1) nie istnieje możliwość realizacji programu specjalnego we własnym zakresie lub 2) zlecenie programu specjalnego zapewni efektywniejszą jego realizację, a w przypadku programu specjalnego dla osób bezdomnych i zagrożonych bezdomnością, podmiotom o których mowa w ust.10a. 5) w art. 73a po ust. 1a dodaje się ust. 1b w brzmieniu: 1b. w przypadku osoby bezdomnej wykonywanie prac społecznie użytecznych może odbywać się na terenie gminy, która tej osobie udziela świadczeń pomocy społecznej. 6) w art. 91 po pkt 6 kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 7 w brzmieniu: 7) asystent osoby bezdomnej i zagrożonej bezdomnością. 7) po art. 99a dodaje się art. 99a 1 w brzmieniu: Art. 99a 1. Zadania w zakresie udzielania pomocy w zdobyciu i utrzymaniu miejsca pracy realizują trenerzy pracy. 18

8) art. 99b otrzymuje brzmienie: Art. 99b. 1. Pracownicy, o których mowa w art. 91 pkt 1-7, są obowiązani doskonalić kwalifikacje zawodowe, w szczególności przez uczestnictwo w szkoleniach z wykorzystaniem modułowych programów szkoleń dla kadr publicznych służb zatrudnienia dostępnych w bazach danych prowadzonych przez ministra właściwego do spraw pracy. 2. Minister właściwy do spraw pracy może określić, w drodze rozporządzenia, stanowiska dla pracowników, o których mowa w art. 91 pkt 1-7, oraz wymagania konieczne do zmiany stanowiska w ramach urzędu pracy, biorąc pod uwagę konieczność rozwoju i doskonalenia zawodowego pracowników publicznych służb zatrudnienia. Art. 3 w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 1 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Przepisy ustawy stosuje się w szczególności do: 1) osób bezdomnych realizujących Indywidualny Program Wychodzenia z Bezdomności, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; 2) uzależnionych od alkoholu, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego; 3) uzależnionych od narkotyków lub innych środków odurzających, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej; 4) chorych psychicznie, w rozumieniu przepisów o ochronie zdrowia psychicznego; 5) długotrwale bezrobotnych w rozumieniu przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; 6) zwalnianych z zakładów karnych, mających trudności w integracji ze środowiskiem, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; 7) uchodźców realizujących indywidualny program integracji, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; 8) osób niepełnosprawnych, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, - którzy są wykluczeni lub zagrożeni wykluczeniem społecznym i ze względu na swoją sytuację życiową nie są w stanie własnym staraniem zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych i znajdują się w sytuacji powodującej ubóstwo oraz uniemożliwiającej lub ograniczającej uczestnictwo w życiu zawodowym, społecznym i rodzinnym. 19

2) w art. 5 ust. 4 pkt 1 otrzymuje brzmienie: 1) informować wojewodę o każdej zmianie danych zawartych we wniosku, o którym mowa w art. 4, w corocznym sprawozdaniu. Wzór druku zmian zostanie określony przez ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego. 3) po art. 10 dodaje się art. 10a w brzmieniu: Art. 10a. 1. Po upływie dwudziestu czterech miesięcy od dnia podjęcia działalności oraz po zaakceptowaniu przez Wojewodę obu sprawozdań rocznych, złożonych w tym czasie przez Centrum, działalność Centrum finansowana jest: 1) ze środków Funduszu Pracy, w części dotyczącej reintegracji zawodowej oraz świadczeń integracyjnych, o których mowa w art. 15, oraz motywacyjnej premii integracyjnej, o której mowa w art. 15a, w wysokości uzgodnionej w porozumieniu z właściwym powiatowym urzędem pracy na podstawie kosztów reintegracji w ostatnich dwóch latach, jednak w kwocie nieprzekraczającej wysokości przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim kwartale za miesiąc na jednego uczestnika. 2) ze środków budżetu gminy, w części dotyczącej reintegracji społecznej, w wysokości uzgodnionej w porozumieniu z właściwym wójtem, burmistrzem lub prezydentem właściwego dla uczestnika zgodnie z przepisami pomocy społecznej na podstawie kosztów reintegracji społecznej w ostatnich dwóch latach. 4) w art. 12 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Na prośbę Kierownika Centrum wniosek, o którym mowa w ust. 1, podlega zaopiniowaniu przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej właściwego dla miejsca zamieszkania lub pobytu osoby kierowanej do uczestnictwa w Centrum po uprzednim przeprowadzeniu wywiadu środowiskowego (rodzinnego). 5) w art. 13 ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Program powinien określać w szczególności: 1) zakres i formy reintegracji zawodowej i społecznej; 2) rodzaje sprawności psychospołecznych niezbędnych do podjęcia pracy oraz metody ich ćwiczenia; 3) osoby odpowiedzialne za realizację programu. 6) w art. 15: a) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 20

2. Po pomyślnym zakończeniu okresu próbnego, kierownik Centrum, kwalifikuje uczestnika do uczestnictwa w zajęciach w Centrum. O swojej decyzji informuje kierownika właściwego ośrodka pomocy społecznej. b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: 3a. Osoby, które zakończy cały cykl szkoleniowy w centrum integracji społecznej, a także osoby, które przerwały go w trakcie, mają prawo ubiegać się o ponowne skierowanie do centrum integracji społecznej. Jeśli decyzja o ponownym skierowaniu do centrum integracji społecznej zostanie podjęta, cały cykl szkoleniowy takiej osoby zaczyna się od początku i traktowany jest jako nowe uczestnictwo. c) ust. 6a otrzymuje brzmienie: 6a. W okresie uczestnictwa w zajęciach w Centrum, o którym mowa w ust. 3, na wniosek uczestnika, kierownik Centrum może przyznać mu dni wolne od zajęć w Centrum, za które przysługuje świadczenie integracyjne w pełnej wysokości. Uczestnik nabywa prawo do 2 dni wolnych od zajęć za każde ukończone trzy miesiące zatrudnienia socjalnego. Do okresów uczestnictwa w zajęciach Centrum krótszych niż okres trzymiesięczny stosuje się zasadę proporcjonalności. d) po ust. 6a dodaje się ust. 6b w brzmieniu: 6b. W uzasadnionych przypadkach, na wniosek uczestnika, kierownik Centrum może przyznać uczestnikowi urlop bezpłatny, za który świadczenie integracyjne nie przysługuje. e) ust. 7a otrzymuje brzmienie: 7a. W okresie uczestnictwa w zajęciach w Centrum, o którym mowa w ust. 3 z okresem próbnym włącznie, za okres niezdolności do uczestniczenia w zajęciach wskutek choroby potwierdzonej przez lekarza, jednak nie dłuższy niż 14 dni, świadczenie integracyjne ulega zmniejszeniu o 1/40 za każdy dzień niezdolności. Za każdy kolejny dzień niezdolności do uczestniczenia w zajęciach w Centrum świadczenie nie przysługuje. f) po ust. 8 dodaje się ust. 9 w brzmieniu: 9. Świadczenie integracyjne jest w całości wyłączone spod egzekucji komorniczej, za wyjątkiem egzekucji alimentacyjnej, w wysokości do 40% świadczenia. Art. 4. W ustawie z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 21

1) w art. 4 ust. 2a otrzymuje brzmienie: 2a. W przypadku wykonywania przez komornika obowiązku opróżnienia lokalu, o którym mowa w art. 1046 4 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), gmina wskazuje pomieszczenie tymczasowe, chyba że pomieszczenie odpowiadające wymogom tymczasowego pomieszczenia wskazał wierzyciel lub dłużnik albo osoba trzecia. 2) w art. 11 po ust. 2 dodaje się ust. 2a w brzmieniu: 2a. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt. 2, właściciel za zgodą lokatora może poinformować właściwy miejscowo ośrodek pomocy społecznej o możliwości występowania trudnej sytuacji życiowej lokatora, w terminie umożliwiającym podjęcie działań interwencyjnych przez pracownika socjalnego. 3) w art. 23: a) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. Umowę najmu lokalu socjalnego można, z zastrzeżeniem ust. 3a i 3b, po upływie oznaczonego w niej czasu przedłużyć na następny okres, jeżeli najemca nadal znajduje się w sytuacji uzasadniającej zawarcie takiej umowy. ; b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a oraz 3b w brzmieniu: 3a. W razie wzrostu dochodów gospodarstwa domowego najemcy ponad wysokość określoną w uchwale rady gminy uzasadniającą oddanie w najem lokalu socjalnego wynajmujący zawiera z tym najemcą umowę najmu dotychczasowego lokalu na następny okres, jeśli dochody gospodarstwa domowego najemcy nie wzrosły o więcej niż połowa różnicy między określoną przez radę gminy wysokością dochodów uzasadniającą oddanie w najem lokalu socjalnego a określoną w uchwale rady gminy wysokością dochodów uzasadniającą oddanie w najem lokalu na czas nieoznaczony. Lokal wynajęty takiemu najemcy traktuje się nadal jak lokal socjalny, jednak może w nim zostać ustalony czynsz wyższy niż w lokalu socjalnym. 3b. Jeżeli dochody gospodarstwa domowego najemcy wzrosną ponad wysokość określoną w uchwale rady gminy uzasadniającą oddanie w najem lokalu socjalnego o więcej niż połowę różnicy, o której mowa w ust. 3a, wynajmujący zawiera z tym najemcą albo umowę najmu dotychczasowego lokalu na czas nieoznaczony, albo na czas nieoznaczony umowę najmu innego lokalu pod warunkiem, że dochody gospodarstwa domowego najemcy nie przekraczają określonej w uchwale rady gminy wysokości dochodów uzasadniającej oddanie w najem lokalu na czas nieoznaczony. Lokal dotychczas socjalny, który został wynajęty takiemu najemcy na czas nieoznaczony przestaje być do czasu opróżnienia lokalem przeznaczonym do wynajmowania jako lokal socjalny. 22

3c. Jeżeli dochody gospodarstwa domowego najemcy lokalu socjalnego wzrosną ponad wysokość określoną w uchwale rady gminy uzasadniającą oddanie w najem lokalu na czas nieoznaczony, od dnia ustania najmu lokalu socjalnego do czasu opróżnienia takiego lokalu stosuje się przepisy art. 18 ust. 1 i 2. ; c) ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Stawka czynszu za lokal socjalny nie może przekraczać połowy stawki najniższego czynszu obowiązującego w gminnym zasobie mieszkaniowym, z zastrzeżeniem ust. 3a. 4) w art. 25d skreśla się pkt 1 i 2. 5) po art. 25e dodaje się art. 25f w brzmieniu: Art. 25f. 1. Osoba lub rodzina, wobec których orzeczono i wykonano wyroki eksmisyjne, a które otrzymały lokal socjalny bądź pomieszczenie tymczasowe, uczestniczy w programie reintegracyjnym realizowanym we współpracy z ośrodkiem pomocy społecznej i organizacjami działającymi w zakresie pomocy i integracji społecznej. 2. W przypadku, gdy po 6 miesiącach pobytu w pomieszczeniu tymczasowym, z wyłączeniem lokali socjalnych, osoba lub rodzina podejmuje współpracę i realizuje program, o którym mowa w ust. 1, umowa najmu tymczasowego pomieszczenia może zostać zawarta na czas oznaczony. Jeżeli nie jest możliwe przedłużenie umowy najmu tymczasowego pomieszczenia, można zawrzeć umowę najmu lokalu socjalnego. 3. W przypadku niepodjęcia współpracy albo odmowy udziału w programie reintegracyjnym, umowa najmu lokalu socjalnego lub pomieszczenia tymczasowego rozwiązuje się z upływem okresu, na jaki była zawarta. Art. 5. W ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1222) wprowadza się następujące zmiany: 1) po art. 17 10 dodaje się art. 17 10a w brzmieniu: Art. 17 10a. W przypadku, o którym mowa w art. 17 10, zarząd spółdzielni za zgodą osoby korzystającej z lokalu może poinformować właściwy miejscowo ośrodek pomocy społecznej o możliwości występowania trudnej sytuacji życiowej tej osoby, w terminie umożliwiającym podjęcie działań interwencyjnych przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej.. Art. 6. W ustawie z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) w art. 16 po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu: 1a. w przypadku, o którym mowa w ust. 1, wspólnota mieszkaniowa może za zgodą właściciela lokalu poinformować właściwy miejscowo ośrodek pomocy społecznej o możliwości występowania trudnej sytuacji życiowej właściciela 23

lokalu, w terminie umożliwiającym podjęcie działań interwencyjnych przez pracownika socjalnego ośrodka pomocy społecznej.. Art. 7. W ustawie z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, noclegowni i domów dla bezdomnych (Dz. U. nr 251, poz. 1844, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany: 1) tytuł ustawy otrzymuje brzmienie: Ustawa o finansowym wsparciu tworzenia lokali socjalnych, mieszkań chronionych, mieszkań wspieranych, noclegowni i schronisk dla osób bezdomnych ; 2) art. 1 otrzymuje brzmienie: Art. 1. Ustawa określa zasady udzielania z Funduszu Dopłat finansowego wsparcia podmiotom realizującym przedsięwzięcia polegające na tworzeniu zasobu lokali socjalnych, mieszkań chronionych, mieszkań wspieranych, a także noclegowni i schronisk dla osób bezdomnych, z zastrzeżeniem art. 1a ; 3) po art. 1 dodaje się art. 1a w brzmieniu: Art. 1a. Przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do dostosowania noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych i innych placówek zapewniających miejsca noclegowe oraz mieszkań wspieranych do standardów określonych w odrębnych przepisach. 4) w art. 2: a) w ust. 2 skreśla się pkt 3, b) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: 3a. schronisku dla osób bezdomnych - należy przez to rozumieć budynek lub wyodrębnione części budynku, przeznaczone do udzielania całodobowego schronienia osobom bezdomnym, wraz z pomieszczeniami pomocniczymi niezbędnymi do prawidłowego funkcjonowania schroniska dla osób bezdomnych. c) ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. mieszkaniu chronionym - należy przez to rozumieć mieszkanie, o którym mowa w art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 18, z późn. zm.); ; 5) w art. 2 po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu: 4a) mieszkaniu wspieranym - należy przez to rozumieć mieszkanie, o którym mowa w art. 53 ust. 2a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.); ; 6) art. 4 otrzymuje brzmienie: 24

4. Finansowego wsparcia udziela się gminie, związkowi międzygminnemu albo organizacji pożytku publicznego na pokrycie części kosztów przedsięwzięcia polegającego na: 1) budowie, w tym rozbudowie lub nadbudowie budynku na nieruchomości stanowiącej własność albo będącej w użytkowaniu wieczystym gminy, związku międzygminnego albo organizacji pożytku publicznego, 2) remoncie lub przebudowie budynku, przeznaczonego na pobyt ludzi, będącego własnością gminy, związku międzygminnego albo organizacji pożytku publicznego, albo części takiego budynku, 3) zmianie sposobu użytkowania budynku będącego własnością gminy, związku międzygminnego albo organizacji pożytku publicznego, albo części takiego budynku, wymagającej dokonania remontu lub przebudowy - w wyniku którego powstaną noclegownie lub schroniska dla osób bezdomnych lub nastąpi zwiększenie powierzchni użytkowej pomieszczeń mieszkalnych, w tym sypialni, w istniejącej noclegowni lub schronisku dla osób bezdomnych lub nastąpi dostosowanie do standardu określonego w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 48 ust. 6 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.). 7) w art. 5 uchyla się ust. 5; 8) w art. 6: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: 1. Finansowego wsparcia, o którym mowa w art. 3 ust. 1, udziela się również gminie, powiatowi albo organizacji pożytku publicznego, jeżeli pozyskane w ten sposób lokale mieszkalne będą służyć wykonywaniu zadań z zakresu pomocy społecznej w formie mieszkań chronionych lub mieszkań wspieranych albo dostosowaniu do standardu określonego w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 53 ust. 5 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182, z późn. zm.)., b) ust. 2 otrzymuje brzmienie: 2. Finansowego wsparcia, o którym mowa w art. 5 ust. 1, udziela się również gminie, związkowi międzygminnemu albo powiatowemu, jeżeli tworzone z udziałem gminy, związku międzygminnego albo powiatu lokale mieszkalne będą służyć wykonywaniu zadań z zakresu pomocy społecznej w formie mieszkań chronionych lub mieszkań wspieranych albo dostosowaniu do standardu, o którym mowa w ust. 1. Przepisy art. 5 ust. 2, ust. 3 pkt 1 lit. a oraz ust. 5 stosuje się odpowiednio. 25

c) ust. 3 otrzymuje brzmienie: 3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2, finansowego wsparcia udziela się pod warunkiem: 1) zawarcia przez gminę, związek międzygminny lub powiat z towarzystwem budownictwa społecznego umowy przewidującej w szczególności prawo gminy, związku międzygminnego lub powiatu do najmu lokali mieszkalnych utworzonych z udziałem gminy, związku międzygminnego lub powiatu z prawem do wykorzystywania lokali bez zgody towarzystwa w celu prowadzenia mieszkań chronionych lub mieszkań wspieranych, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; 2) zobowiązania się przez gminę, związek międzygminny lub powiat do wykorzystywania lokali w celu prowadzenia mieszkań chronionych lub mieszkań wspieranych, w rozumieniu przepisów o pomocy społecznej; 3) zobowiązania się przez gminę, związek międzygminny lub powiat, że osoby korzystające z pomocy w formie mieszkań chronionych lub mieszkań wspieranych, wnosić będą opłaty z tytułu używania lokalu, ustalone w sposób określony w przepisach o pomocy społecznej. ; 9) w art. 6a ust. 4 otrzymuje brzmienie: 4. Finansowego wsparcia, o którym mowa w ust. 1 i 2, udziela się, jeżeli gmina powiększy zasób lokali socjalnych lub mieszkań chronionych albo mieszkań wspieranych o lokale w liczbie i o łącznej powierzchni użytkowej co najmniej równej liczbie i łącznej powierzchni użytkowej lokali utworzonych zgodnie z ust. 1 i 2. ; 9) w art. 15 ust. 1 i 2 otrzymują brzmienie: 1. Jeżeli w budynku lub w części budynku, w którym w wyniku realizacji przedsięwzięcia powstaną lokale socjalne, mieszkania chronione, mieszkania wspierane, lokale, o których mowa w art. 6a ust. 1, noclegownia lub schronisko dla osób bezdomnych, znajdują się lub powstaną również lokale lub pomieszczenia niestanowiące lokali socjalnych, mieszkań chronionych, mieszkań wspieranych, lokali, o których mowa w art. 6a ust. 1, noclegowni lub schroniska dla osób bezdomnych, koszty, o których mowa w art. 14 pkt 1 i 2, których nie można wyodrębnić jako kosztów poniesionych wyłącznie na realizację przedsięwzięcia, zalicza się do kosztów przedsięwzięcia w części odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej lokali socjalnych, mieszkań chronionych, mieszkań wspieranych, lokali, o których mowa w art. 6a ust. 1, noclegowni lub schroniska dla osób bezdomnych w powierzchni użytkowej wszystkich lokali i pomieszczeń do nich przynależnych znajdujących się odpowiednio w budynku lub części budynku, z wyłączeniem powierzchni użytkowej pomieszczeń przynależnych do powstałych w wyniku realizacji przedsięwzięcia lokali socjalnych, mieszkań chronionych i lokali, o których mowa w art. 6a ust. 1. 26