Narodowe Centrum Badań i Rozwoju NCBR w krajowym systemie finansowania nauki dr inż. Małgorzata Skibska Zielińska malgorzata.skibska@ncbir.pl tel. kom.515061557
0 Plan prezentacji 1. Podstawowe informacje o NCBR (status, misja, rola, podstawy prawne) 2. Ustawowe zadania Centrum (programy NCBR, zasady realizacji zadań) 3. Rola NCBR w systemie finansowania nauki (środki finansowe Centrum) 4. Podstawowe zasady działania NCBR 5. Potencjalni Beneficjenci programów NCBR 6. Działania doskonalące realizację programów NCBR 2
1.1 0 Status NCBR Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) zostało powołane w lipcu 1 lipca 2007 r. jako państwowa osoba prawna, realizująca zadania z zakresu polityki naukowej, naukowo technicznej i innowacyjnej państwa. Reforma Nauki dała Centrum nowe możliwości i zadania. Zgodnie z nową ustawą o NCBR z 30 kwietnia 2010 r. Centrum jest agencją wykonawczą w rozumieniu ustawy o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. Agencja rządowa współpracująca z Ministerstwem nauki i Szkolnictwa Wyższego kompetencje do realizacji programów B+R i przydzielania na nie funduszy 3
1.2 Misja Centrum Wsparcie polskich jednostek naukowych oraz przedsiębiorstw w rozwijaniu ich zdolności do tworzenia i wykorzystywania rozwiązań opartych na wynikach badań naukowych w celu nadania impulsu rozwojowego gospodarce z korzyścią dla społeczeństwa 4
1.3 0 Rola NCBR Centrum zostało powołane do realizacji polityki państwa w zakresie finansowania badań stosowanych, mających strategiczne znaczenie dla rozwoju Polski i jej bezpieczeństwa. Do zasadniczych zadań NCBR należy też zapewnienie skutecznego przekazywania wiedzy i wyników badań wprost do polskiej gospodarki. Istotą działania Centrum jest pobudzanie inwestowania przez przedsiębiorców w działalność badawczorozwojową poprzez dofinansowywanie przedsięwzięć ułatwiających wdrożenie wyników badań. Źródło: wywiad z Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. dr hab. Barbarą Kudrycką 5
1.4 Podstawy prawne I. Ustawa z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615) II. Ustawą z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. Nr 96, poz.616) 1. Rozp. MNiSW z dnia 9 września 2010 r. w sprawie statutu NCBR (Dz. U. Nr 171, poz. 1153) 2. Rozp. MNiSW z dnia 9 kwietnia 2010 r. w sprawie warunków i trybu realizacji przez NCBR zadań innych niż strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych (Dz. U. Nr 150, poz.1066) 3. Rozp. Ministra NiSW z dnia 17 września 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu realizacji zadań NCBR (Dz.U. Nr 178, poz.1200) 4. Rozp. MNiSW z dnia 28.10. 2010 r. w sprawie warunków i trybu udzielania pomocy publicznej za pośrednictwem NCBR (Dz. U. Nr 89, poz. 732); 6
2.1 Ustawowe zadania NCBR Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych Programy badań naukowych lub prac rozwojowych na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa Wspieranie rozwoju kadry naukowej (LIDER) Wspieranie komercjalizacji wyników badań naukowych lub prac rozwojowych (INNOTECH) Programy obejmujące finansowanie badań naukowych lub prac rozwojowych oraz działań przygotowujących do wdrożenia (INNOTECH) Programy obejmujące finansowanie badań stosowanych (PBS) Międzynarodowe programy badań naukowych lub prac rozwojowych (ERA NET, ERA-NET PLUS) inne zadania zlecane przez Ministra.(np. IT1, IniTech) Programy POIG, POKL, POIŚ -NCBR jako instytucja pośrednicząca 7
2.2 Zasady realizacja zadań Centrum Art. 35 ustawy o NCBR z 30.04.2010 r. 1. Realizacja zadań Centrum obejmuje w szczególności: 1) określanie zakresów tematycznych programów, terminów i warunków ich realizacji; 2) ogłaszanie konkursów na wykonanie projektów w ramach realizowanych programów; 3) ocenę i wybór wniosków dotyczących wykonania projektów, zwanych dalej wnioskami ; 4) zawieranie umów o wykonanie projektów i ich finansowanie; 5) nadzór nad wykonaniem projektów, ich odbiór, ocenę i rozliczenie finansowe. 2. Dyrektor określa i przedstawia do zatwierdzenia Radzie zakresy tematyczne, terminy i warunki realizacji Programów, z zastrzeżeniem art. 15 ust. 1 i art. 17 pkt 2. 8
3.1 NCBR w system finansowania nauki 80% Finansowanie statutowe Infrastruktura badawcza Promocja nauki Rozwój kariery naukowej Fundusze dla bibliotek Współpraca międzynarodowa -alokacja budżetu Nauka Ministerstwo nauki i Szkolnictwa Wyższego 10% 10% Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Warszawa - badania stosowane Narodowe Centrum Nauki Kraków - badania podstawowe Konkursy wniosków na projekty Fundusze umowy (jednostki naukowe, przedsiębiorcy) 9
3.2 Środki finansowe NCBR NCBR prowadzi samodzielną gospodarkę finansową na podstawie rocznego planu finansowego zatwierdzonego przez MNiSW MNiSW przeznacza nie mniej niż 10% budżetu na naukę na zadania NCBR dot. realizacji programów strategicznych Budżet NCBR - 430 mln zł (wykonanie w 2010 r.); 2 mld zł (991 mln) (wykonanie w 2011 r.); 3,4 mld zł (1,1 mld) (plan na 2012 r. - szansa na 4,4 mld zł) (od 1.09 2011 w budżecie NCBR ujęte są środki programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych UE) MNiSW zwiększa środki finansowe NCBR ze wzrostem finansowego udziału w realizacji zadań Centrum podmiotów prowadzących działalność gospodarczą Środki finansowe przeznaczone corocznie na zadania NCBR mają osiągnąć do 2020 r. wartość nie mniejszą niż 50% środków finansowych na naukę 10
4.1 Potencjalni Beneficjenci projektów dofinansowywanych przez NCBR 1) jednostki naukowe w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki (prowadzą w sposób ciągły bad. naukowe i prace rozwojowe) 2) konsorcja naukowe w rozumieniu ustawy o zasadach finansowaniu nauki; 3) sieci naukowe i jednostki organizacyjne uczelni niebędące podstawowymi jednostkami organizacyjnymi w rozumieniu ustawy o zas.fin. nauki 4) centra naukowo-przemysłowe (wg ustawy o instytutach badawczych) 5) centra naukowe Polskiej Akademii Nauk (wg ustawy o PAN ) 6) biblioteki naukowe; 7) przedsiębiorcy mający status centrum badawczo rozwojowego (CBR) (wg ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej 8) jednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej; 9) osoby fizyczne; (Dyrektor wydaje promesę finansowania; warunkiem przyznania środków finansowych na wykonanie projektu jest zatrudnienie tej osoby przez podmiot określony w pkt 1-8), 10)przedsiębiorcy prowadzący badania naukowe w innej formie organizacyjnej niż pkt 1-8 * udział przedsiębiorcy w projekcie (kolor blue) 11
0 5.1 Podstawowe zasady działania Centrum Bezwzględne przestrzeganie przepisów prawa Realizacja zadań Centrum, głównie poprzez inicjowanie i realizację programów, zgodnie z ustawą o NCBR Gruntowane przygotowanie programów, opiniowanie programów przez Radę Centrum, ewaluacja programów Transparentność zasad finansowania (konkursy, oceny eksperckie) Równouprawnienie w dostępie do środków finansowych (regulaminy programów, zdefiniowani Wnioskodawcy, określone zasady finansowania projektów) Efektywne i skuteczne zarządzanie finansami publicznymi Otwartość na współpracę z otoczeniem (konsultacje założeń programów, reagowanie na zgłaszane potrzeby środowisk) 12
0 5.2 Zasady przygotowania nowego programu Centrum Rozp. MNiSW w sprawie szczegółowego trybu realizacji zadań NCBR, z dnia 17.10.2010 r. (Par. 3.1. ) 1) diagnoza sytuacji w obszarach nauki i gospodarki 2) cel główny i cele szczegółowe 3) sposób interwencji, w tym warunków realizacji projektów 4) sposób monitorowania i wskaźniki realizacji celów 5) ryzyka dla osiągnięcia celów 6) harmonogram realizacji programu 7) plan finansowy i źródło finansowania 8) plan realizacji i zarządzania programem Opinia Rady Centrum o Programie (uzupełnienia, korekty) 13
0 5.2 Konsekwentnie wdrażane praktyki Stymulowanie udziału w projektach podmiotów mających zdolność do zastosowanie wyników badań w gospodarce (Wnioskodawcy: przedsiębiorcy, konsorcja nauka przemysł) Dofinansowywanie badań stosowanych (wymagane wyniki badań o znaczeniu praktycznym) Innowacyjność i potencjał komercjalizacyjny projektu (główne kryteria oceny wniosków projektowych) Rozszerzone zasady monitorowania realizacji projektów (monitoring realizacji projektu (raporty okresowe roczne), raport z wdrożenia wyników badań - po 2 latach, analiza przychodów ze sprzedaży innowacji - po 5 latach) Stymulowanie realizacji większych projektów we współpracy wielu partnerów z sektora B+R i przemysłu (Nowe podejście - programy sektorowe, programy technologiczne, program pilotażowy komercjalizacji. 14
0 5.3 Działania doskonalące realizację programów NCBR 1) Rozszerzenie zakresu i stosowanie różnych form promocji udziału MŚP w programach finansowanych z budżetu nauki (FAQs, spotkania informacyjne, strona internetowa NCBR) 2) Zwiększanie środków finansowych na realizację projektów, w tym pobudzanie przedsiębiorców do inwestowania w B+R 3) Orientacja programów na zwiększenie udziału MŚP poprzez uruchamianie ścieżek programowych dających priorytet MŚP względem silniejszych podmiotów (konsorcja, duże firmy) 4) Uproszczenie i standaryzacja procedur konkursowych (prostszy wniosek, mniejsza liczba dokumentów, szybka ocena formalna, rzetelna ocena merytoryczna wniosków przez 3-5 ekspertów, skrócenie czasu wyłaniania projektów do dofinansowania i czasu zawierania umów obsługa w systemach informatycznych OSF, SOP) 5) Uproszczanie procedur raportowania wyników projektów i rozliczania wykorzystania dofinansowania udzielonego przez NCBR 15
Dziękuję za uwagę Szczegółowe informacje o programach NCBR: www.ncbir.pl Kontakt: Małgorzata Skibska Zielińska Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Kierownik Działu Komercjalizacji oraz Wsparcia Rozwoju Kadry Naukowej e-mail malgorzata.skibska@ncbr.gov.pl tel: 515061557 tel.stac: +48 22 3709248 16