Krajoznawca Kujawsko - Pomorski Informator Kujawsko - Pomorskiego Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa PTTK W Y D A W N I C T W O E L E K T R O N I C Z N E Bydgoszcz Chełmno Grudziądz Inowrocław Kruszwica Lipno Świecie Toruń Włocławek Żnin nr 52/2017 luty 2017 Rok XII prof. ANDRZEJ TOMCZAK (12.09.1922-07.02.2017) ze stycznia 2014 roku. Z nieukrywanym żalem informujemy Szanownych Czytelników, że w dniu 8 lutego 2017 roku w wieku 94 lat zmarł prof. Andrzej Tomczak, historyk, nestor polskich archiwistów, jeden z twórców Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Jako członek Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego dał się poznać jako wybitny krajoznawca, czego dowodem jest posiadanie przez Niego tytułu Zasłużonego Instruktora Krajoznawstwa. Tytuł nadany został w dniu 25 sierpnia 1995 roku i nosi numer 93/Z/95. Sylwetkę prof. Andrzeja Tomczaka, jako turystę i krajoznawcę przedstawiliśmy w 36 numerze Krajoznawcy Kujawsko-Pomorskim Cześć jego pamięci ODZNAKI KRAJOZNAWCZE W NASZYM WOJEWÓDZTWIE W 2016 ROKU Początek nowego roku jest przyczynkiem do posumowania działań w roku mijającym. Oddziałowe zespoły weryfikacyjne odznak krajoznawczych podobnie jak w roku ubiegłym stosunkowo szybko uporały się z posumowaniem roku 2016 i do końca stycznia otrzymałem dane obrazujące liczbę zweryfikowanych odznak krajoznawczych. W roku 2016 referaty weryfikacyjne łącznie przyznały 689 odznak. Jest to liczba nieznacznie mniejsza niż w 2015 roku. 1. Odznaka Krajoznawcza Województwa Kujawsko-Pomorskiego: brązowa - 16 srebrna - 4 złota - 7 złota z diamentem - 2 2. Odznaka PTTK Miłośnik Pojezierza Brodnickiego : jednostopniowa - 0
3. Regionalna Odznaka Turystyczno-Krajoznawcza PTTK Przyjaciel Bydgoszczy : brązowa - 7 srebrna - 0 złota - 0 4. Regionalna Odznaka Turystyczno-Krajoznawcza PTTK Wędrownik Kujaw i Pomorza : brązowa - 5 srebrna - 2 złota - 1 złota z wawrzynem - 0 5. Odznaka Krajoznawcza Miłośnik Brdy : zwykła - 5 z laurem - 3 6. Regionalna Odznaka Turystyczno-Krajoznawcza Młody Turysta Bydgoszczy : jednostopniowa - 0 7. Odznaka Krajoznawcza PTTK Śladami Mennonitów w Polsce : brązowa - 2 srebrna - 0 złota - 0 8. Regionalna Odznaka Krajoznawcza PTTK Szlakiem parków krajobrazowych Województwa Kujawsko-Pomorskiego : I stopnia - 0 II stopnia - 0 9. Odznaka Krajoznawcza Bydgoszcz i okolice : brązowa - 50 srebrna - 29 złota - 0 10. Odznaka PTTK Turysta Chełmna : popularna - 5 brązowa - 5 srebrna - 3 złota - 2 za wytrwałość - 2 11. Odznaka PTTK Turysta Chełmży : brązowa - 17 srebrna - 6 złota - 6 12. Odznaka Krajoznawcza Miłośnik Twierdzy Chełmno :I 0-12 II 0-13 III 0-12 IV 0-12 13. Odznaka Krajoznawcza Znam Grudziądz i okolice : jednostopniowa - 16 14. Odznaka Krajoznawcza Miłośnik Twierdzy Grudziądz : jednostopniowa - 40 15. Regionalna Odznaka Krajoznawcza Szlakiem kościołów gotyckich Ziemi Chełmińskiej : brązowa - 40 srebrna - 8 złota - 4 złota z diamentem - 0 16. Regionalna Odznaka Krajoznawcza Szlakiem zamków, dworów i pałaców Ziemi Chełmińskiej : brązowa - 6 srebrna - 1 złota - 2 złota z diamentem - 0
17. Odznaka Krajoznawcza PTTK Przyjaciel Borów Tucholskich : brązowa - 8 srebrna - 3 złota - 2 18. Odznaka Krajoznawcza Szlakiem 18. Pułku Ułanów Pomorskich : jednostopniowa - 43 honorowa - 0 19. Odznaka Krajoznawcza Miłośnik Twierdzy Toruń : jednostopniowa - 2 20. Kujawsko-Pomorska Odznaka Świętego Jakuba : jednostopniowa - 5 21. Odznaka Krajoznawcza Flisak Wisłą : jednostopniowa - 50 22. Odznaka Krajoznawczo-Turystyczna Znam Włocławek i okolice : brązowa - 52 srebrna - 0 złota - 0 23. Odznaka Krajoznawcza Mały Krajoznawca okolic Włocławka : jednostopniowa - 1 24. Pałucka Odznaka Krajoznawcza: brązowa - 5 srebrna - 4 złota - 2 25. Odznaka Szlakiem Pałuckich Kościołów Drewnianych : jednostopniowa - 24 Jak pamiętacie w ubiegłym roku weszła do naszego obiegu Odznaka Jubileuszowa 40 lat Odznaki Krajoznawczej PTTK. Działające w naszych oddziałach Referaty Weryfikacyjne ROK dokonały w 2016 roku weryfikacji 52 tych odznak. Ponadto przyznano 44 brązowe i 37 srebrnych Regionalnych Odznak Krajoznawczych. W roku ubiegłym członek nr XIII Centralnego Zespołu Weryfikacyjnego przyznał 8 brązowych i 2 srebrną Odznakę Krajoznawczą Polski. Raz jeszcze bardzo serdecznie dziękuję wszystkim poniżej wymienionym Koleżankom i Kolegom, którzy przesłali potrzebne do stworzenia tego zestawienia dane. - Oddział im. Ziemi Chełmińskiej z Chełmna - Zdzisław Gostomski, - Regionalny Oddział Szlak Brdy z Bydgoszczy - Marek Klain, - Oddział Miejski im. Mariana Sydowa z Torunia - Henryk Miłoszewski, - Kujawski Oddział z Włocławka - Magdalena Pinter, - Oddział im. ks. ppłk. dr. Władysława Łęgi z Grudziądza - Tadeusz Rauchfleisz, Jan Kamiński, Henryk Pasik, Piotr Łukiewski,
- Oddział przy Klubie Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych w Bydgoszczy - Lech Boczkowski, - Pałucki Oddział ze Żnina - Włodzimierz Sulecki, - Oddział w Brodnicy - Jarosław Orzech Krzysztof Czerepowicki - ZIK PTTK KLIMEK Grudziądz w ROKU KRAJOZNAWSTWA POLSKIEGO Bernard Chrzanowski (1861-1944) polski działacz narodowy, senator IV kadencji II RP, adwokat, kurator szkolny, pisarz i - najważniejsze w tym miejscu - wybitny krajoznawca. W 1913 roku wraz z Cyrylem Ratajskim powołał w Poznaniu Towarzystwo Krajoznawcze (władze pruskie nie pozwalały na przymiotnik Polskie, dopiero w 1919 roku nastąpiło przemianowanie na Oddział Poznański Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego). Miłośnik Kaszub i Pomorza, które dokładnie zwiedził w latach 1900-1913 i popularyzował w innych regionach kraju poprzez prelekcje, odczyty, wieczornice i publikacje. Z pozycji poświęconych tematyce pomorskiej ważniejsze to: Na kaszubskim brzegu, Nad polskim morzem, Z wybrzeża i o wybrzeżu, Na polskim brzegu dawniej i dziś. Jego pomysłami było zorganizowanie konkursu na napisanie popularnej historii Kaszub, a także uroczyste zaślubiny z morzem generała Józefa Hallera. Jako pierwszy polski fotograf opublikował zdjęcia Gdyni. Przyczynił się do spopularyzowania pieśni Hej żeglujże, żeglarzu. Zainteresował Kaszubami Stefana Żeromskiego i Tadeusza Micińskiego. Właśnie postać Bernarda Chrzanowskiego przyjął jako patrona swoich przedsięwzięć związanych z Rokiem Krajoznawstwa Polskiego KLIMEK Klub Inicjatyw Motorowych, Ekologicznych i Krajoznawczych działający w Oddziale PTTK w Grudziądzu. Najważniejszym z nich był motorowy Rajd ku pamięci Bernarda Chrzanowskiego. W dniach 22-24.07.2016 uczestnicy zwiedzili kawałek Wielkopolski z Osiekiem nad Notecią, Rogoźnem, Dziekanowicami, Ostrowem Lednickim, Lusowem, Luboniem, Rogalinem, Swarzędzem i oczywiście Poznaniem. Na trasie rajdu było wiele znakomitych obiektów z Kanonu Krajoznawczego Polski oraz miejsc poświęconych pamięci Powstania Wielkopolskiego i mogił jego uczestników. Jednak najważniejszym elementem programu było przejście szlaku turystycznego noszącego imię Bernarda Chrzanowskiego. Jest to żółty szlak pieszy PTTK o długości ok. 12 km wytyczony na terenie Wielkopolskiego Parku Narodowego: Puszczykowo (PKP) - Jezioro Jarosławieckie - Głaz Leśników - Puszczykówko (kościół św. Józefa Oblubieńca NMP). W Poznaniu uczestnicy rajdu byli m.in. przy Głazie Pamięci poświęconym wielkopolskim prekursorom turystyki i krajoznawstwa. Odsłonięto go na Wzgórzu św. Wojciecha 30 września 2006 roku, w setną rocznicę powstania PTK. Krajoznawcy z KLIMKA przy okazji eskapady na kaszubskie wybrzeże przeszli też (motorowcy, ale dużo chodzą) inny szlak nazwany imieniem Bernarda Chrzanowskiego. To nowy, nieoznakowany jeszcze, pieszy szlak turystyczny Gminy Kosakowo. Ma również ok. 12 km i wiedzie z Rewy, brzegiem Zatoki Gdańskiej, plażą przez rezerwat przyrody Mechelińskie Łąki, polną drogą w Mechelinkach do Pierwoszyna. Na szlaku jest m.in. pomnik przyrody: dąb szypułkowy nazwany imieniem Bernard na cześć patrona szlaku. Nadmienić należy, że nadanie imienia odbyło się przy okazji Ogólnopolskiego Sejmiku Turystycznego Bernard Chrzanowski na kaszubskim brzegu w 2011 roku, którego współorganizatorem było Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze. W trakcie wspomnianego wyjazdu na wybrzeże grudziądzanie byli również przy grobie Bernarda Chrzanowskiego. Chociaż zmarł on w Konstancinie i został pochowany na cmentarzu w Skolimowie, w 1986 roku jego prochy zostały przeniesione i zgodnie z ostatnią wolą zmarłego złożone nad ukochanym morzem, na cmentarzu parafialnym na Oksywiu, które sobie upodobał zwiedzając kaszubskie wybrzeże.
Bernard Chrzanowski znowu przyczynił się do zainteresowania tą częścią naszego kraju - tak stało się w przypadku członków PTTK KLIMEK Grudziądz w Roku Krajoznawstwa Polskiego. tekst i foto Jan Kamiński - ZIK KULTYWOWANIE TRADYCJI Inowrocławski Oddział PTTK od wielu lat organizuje do uczniów szkół miasta i powiatu szereg rajdów, zlotów i wycieczek mających na celu między innymi przeprowadzenie swoistej lekcji historii oraz popularyzację krajoznawstwa i turystyki kwalifikowanej. W tym roku również idea ta jest kontynuowana. W dniu 21 stycznia inowrocławscy działacze PTTK zorganizowali XIX już Nocny Rajd Szlakiem Powstania Wielkopolskiego. Celem tej imprezy było uczczenie pamięci uczestników Powstania w jeg0 98 rocznicę, zapoznanie ze znaczeniem tego czynu zbrojnego dla przywrócenia Ziemi Kujawskiej narodowi polskiemu. Uczestnicy Zlotu zapalili znicze przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich, wzięli udział w okolicznościowym konkursie wiedzy, a także z pochodniami pokonali trasę Kościelec Kujawski - Mimowola - Inowrocław. Andrzej Dargacz IKR - Inowrocław WYDAWCA: Kujawsko-Pomorskie Kolegium Instruktorów Krajoznawstwa PTTK z siedzibą przy Oddziale PTTK im. ks. ppłk. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu ul. gen. Józefa Hallera 32 Wydawnictwo bezpłatne. Ukazuje się w y ł ą c z n i e w formie elektronicznej ADRES DO KORESPONDENCJI: e-mail: krzysztof.czerepowicki@gmail.com