Powiatowy Urząd Pracy w Przysusze MONITORING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH ZA 2013 ROK część II prognostyczna dotycząca absolwentów szkół ponadgimnazjalnych w powiecie przysuskim W powiecie przysuskim działają szkoły publiczne i niepubliczne, kształcące młodzież w systemie dziennym, zaocznym i wieczorowym. Od niedawna w jednej ze szkół średnich prowadzony jest nabór na kwalifikacyjny kurs zawodowy (KKZ). Jest to pozaszkolna bezpłatna forma kształcenia ustawicznego dla dorosłych, której program nauczania uwzględnia podstawę programową kształcenia w zawodach w zakresie jednej kwalifikacji m.in. kucharz, fryzjer, technik hotelarstwa, technik ekonomista, mechanik-monter maszyn i urządzeń. Jego ukończenie umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji. Uczestnikami kwalifikacyjnego kursu zawodowego mogą być osoby dorosłe (które ukończyły 18 lat), zainteresowane uzyskaniem umiejętności i kwalifikacji zawodowych. Taka forma kształcenia jest dodatkowym atutem dla osoby poruszającej się na rynku pracy. Na terenie powiatu brak jest szkół wyższych, więc absolwenci przysuskich szkół średnich korzystają z ościennych miejscowości. Celem przeprowadzonego badania jest uzyskanie informacji z jakiej grupy zawodowej spośród absolwentów, którzy ukończyli szkołę w 2013 roku rejestruje się najwięcej w Powiatowym Urzędzie Pracy w Przysusze a także o przewidywanej liczbie absolwentów w 2014 roku. Poszukiwanie pierwszej pracy coraz częściej związane jest z rejestracją w urzędzie, gdyż na bezrobocie wśród młodzieży wpływa kilka czynników. Najważniejszym jest brak doświadczenia zawodowego a także kwalifikacji adekwatnych do potrzeb rynku pracy. Struktura kształcenia w istotny sposób może kształtować obraz rynku pracy oraz wpływać na zachwianie równowagi pomiędzy podażą a popytem. Duży napływ absolwentów w niektórych zawodach może w znaczny sposób potęgować i utrwalać bezrobocie. W takiej sytuacji zachodzi konieczność zastosowania instrumentów rynku pracy (staże, szkolenia). 1
ABSOLWENCI ZAREJESTROWANI W PUP W POWIECIE PRZYSUSKIM WEDŁUG SZKÓŁ I ZAWODÓW W ROKU 2013 ORAZ PRZEWIDYWANI ABSOLWENCI W ROKU 2014 Lp Nazwa szkoły Kod zawodu Nazwa zawodu T-1 Absolwenci, którzy ukończyli szkołę w roku 2013 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2013 Przewidywani absolwenci w roku 2014 (6):(5) w % 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Prywatna Szkoła Policealna dla Skrzyńsku "334306" Szkoła Policealna dla Szkoły policealne administracji* 4 0 18 0 Borkowicach "314207" rolnik* 14 0 0 0 Zaoczna Policealna Szkoła Zawodowa dla bezpieczeństwa i Przysusze "325509" higieny pracy* 0 0 29 0 Zaoczna Policealna Szkoła Zawodowa dla Przysusze "334306" administracji* 30 0 27 0 Szkoły średnie techniczne (technika, licea zawodowe) um w Przysusze "351203" informatyk* 20 0 16 0 um Dorosłych Towarzystwa żywienia Wiedzy Powszechnej i gospodarstwa w Przysusze "322002" domowego* 12 0 0 0 um w Lipinach "331403" um w Lipinach 422103 um Dorosłych Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Przysusze "311504" ekonomista* 20 4 12 20 obsługi turystycznej 0 0 0 0 mechanik* 11 0 0 0 agrobiznesu* 9 2 9 22,2 hotelarstwa* 10 0 16 0 um w Borkowicach "331402" um w Borkowicach "422402" Szkoła Muzyczna I stopnia im. Oskara Kolberga w Ruszkowicach 343602 Muzyk 0 0 12 0 um w Przysusze 000000 0 0 0 0 2
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 um w Przysusze "311504" um w Przysusze "322002" um w Przysusze 331403 um w Przysusze "422402" um w Przysusze 514105 um Przysusze 311504 um Przysusze 322002 Profilowane w Przysusze 000000 Borkowicach "000000" Lipinach "000000" Dla Dorosłych "000000" Prywatne Mariówce "000000" Zaoczne Prywatne Dla Skrzyńsku "000000" Zaoczne Dla Zaoczne Uzupełniające Dla Dorosłych W Uzupełniające Zaoczne Prywatne "000000" mechanik* 36 6 18 16,7 żywienia i gospodarstwa domowego* 32 8 20 25 ekonomista 0 0 0 0 hotelarstwa* 41 3 34 7,3 usług fryzjerskich 0 0 0 0 mechanik 0 0 6 0 żywienia i gospodarstwa domowego 0 0 14 0 Licea ogólnokształcące 19 6 0 31,6 0 0 0 0 35 5 48 14,3 177 26 191 14,7 0 0 39 0 12 0 16 0 17 2 27 11,8 21 0 26 0 0 0 39 0 17 0 0 0 20 0 0 0 3
32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 Dla Dorosłych W Skrzyńsku Zasadnicze szkoły zawodowe Szkoła Zawodowa Specjalna w Kolonii Szczerbackiej 512001 Kucharz 0 0 0 0 Specjalna w Kolonii Ossa 514101 Fryzjer 0 0 0 0 Mechanik pojazdów Lipinach 723103 samochodowych* 0 0 0 0 Lipinach 741103 Elektryk 0 0 0 0 Lipinach 751204 Piekarz 0 0 0 0 Przysusze 000000 0 0 0 0 Przysusze 512001 Kucharz 0 0 0 0 Przysusze "512002" Kucharz małej gastronomii* 27 4 0 14,8 Przysusze "514101" Fryzjer* 4 1 2 25 Przysusze "711202" Murarz* 2 0 2 0 Przysusze 713201 Lakiernik 0 0 0 0 Przysusze 721306 Przysusze "723103" Przysusze "723310" Blacharz samochodowy 0 0 0 0 Mechanik pojazdów samochodowych* 16 8 17 50 Mechanik - monter maszyn i urządzeń* 0 0 0 0 Przysusze "751201" Cukiernik* 3 1 2 33,3 Przysusze "751204" Piekarz* 3 2 4 66,7 Przysusze "752205" Stolarz* 7 1 1 14,3 4
STRUKTURA ZAWODOWA ABSOLWENTÓW WEDŁUG POZIOMU WYKSZTAŁCENIA I ZAWODÓW W POWIECIE PRZYSUSKIM W LATACH 2013 I 2014 T-2 Kod zawodu 000000 Nazwa zawodu Absolwenci, którzy ukończyli szkołę na terenie powiatu w roku 2013 Bezrobotni absolwenci zarejestrowani w PUP w końcu roku 2013 w tym Bezrobotni absolwenci ze szkół danego powiatu Przewidywani absolwenci w roku 2014 (5):(3) w % 1 2 3 4 5 6 7 Wykształcenie policealne i średnie zawodowe brak zawodu 0 0 0 0 0 "311504" mechanik* 47 7 6 24 12,8 "314207" rolnik* 14 0 0 0 0 żywienia i gospodarstwa "322002" domowego* 44 9 8 34 18,2 "325509" bezpieczeństwa i higieny pracy* 0 0 0 29 0 "331402" agrobiznesu* 9 1 1 9 11,1 "331403" ekonomista* 20 0 0 12 0 "334306" administracji* 34 0 0 45 0 343602 Muzyk 0 0 0 12 0 "351203" informatyk* 20 3 0 0 0 obsługi 422103 turystycznej 0 0 0 0 0 "422402" hotelarstwa* 51 6 6 50 11,8 usług 514105 fryzjerskich 0 0 0 0 0 Wykształcenie średnie ogólnokształcące "000000" Bez zawodu 318 48 35 386 11 000000 Wykształcenie zasadnicze zawodowe brak zawodu 0 16 14 0 0 512001 Kucharz 0 0 0 0 0 Kucharz małej "512002" gastronomii* 27 6 5 0 22,2 "514101" Fryzjer* 4 3 2 2 0 "711202" Murarz* 2 3 0 2 0 713201 Lakiernik 0 0 0 0 0 721306 Blacharz samochodowy 0 0 0 0 0 "723103" Mechanik pojazdów samochodowych* 16 10 8 17 50 "723310" Mechanik - monter 0 0 0 20 0 5
maszyn i urządzeń* 741103 Elektryk 0 0 0 0 0 "751201" Cukiernik* 3 1 1 2 33,3 "751204" Piekarz* 3 2 2 4 66,7 "752205" Stolarz* 7 1 1 1 14,3 Z danych (T-1 i T-2) wynika, że najliczniejszą grupę absolwentów w 2013 roku stanowiły osoby bez zawodu (318), z których 11% z ogółu (48) zasiliło grono bezrobotnych. Największą procentowo rejestrującą się grupą w odniesieniu do absolwentów kończących w danym roku szkołę stanowiły następujące zawody: - piekarz 66,7% -mechanik pojazdów samochodowych 50% - cukiernik 33,3% - kucharz małej gastronomii 22,2% Najmniejszą procentowo rejestrującą się grupą byli absolwenci w zawodach: - bez zawodu - 11% - technik agrobiznesu 11,1% - technik hotelarstwa 11,8% Analizę oparto na danych szkolnictwa ponadgimnazjalnego i ewidencji osób bezrobotnych powiatu przysuskiego. Nie można jednoznacznie określić, że pozostali absolwenci rozpoczęli dalszą naukę, możliwe jest, że zasilili grono osób bezrobotnych rejestrując się w innych powiatowych urzędach pracy. 6
WNIOSKI Przedstawione zestawienie szkół i zawodów wskazuje, że nadal największym zainteresowaniem wśród młodzieży cieszą się licea ogólnokształcące (318 osób), po których większość młodzieży podejmuje dalszą naukę w uczelniach wyższych, niejednokrotnie omijając urzędy pracy. Prognozy wskazują, że liczba absolwentów w 2014r. wzrośnie, a większość z nich otrzyma wykształcenie średnie ogólnokształcące (386 osób). Obecny rynek pracy zainteresowany jest pracownikami z poziomu technicznego lub posiadających przygotowanie typu: uprawnienia, kursy, praktyka zawodowa. W obecnym systemie szkolenia zbyt mało czasu poświęca się na praktyczne przygotowanie absolwentów do trudnego poruszania się po rynku pracy oraz nabywania przez okres nauki wymaganych kwalifikacji zawodowych. Widoczne to jest zwłaszcza w zanikającym zawodzie (brak w kierunkach kształcenia) krawiec, szwacz, sprzedawca, kelner. Widoczne staje się również, iż absolwenci nie przystępują lub nie zdają egzaminów przed komisją państwową, co jest powodem nie uzyskania prawa do wykonywania zawodu w którym to kierunku trwała nauka. Ukończenie szkoły średniej dawniej wiązało się z koniecznością zdania egzaminu potwierdzającego tytuł technika. Dziś jest to mało istotne a i tak znaczące na rynku pracy. Propozycja od dawna potwierdzająca się to powrót do ścisłego powiązania szkolnictwa z lokalnym rynkiem pracy przy pomocy urzędu pracy dając absolwentom szkół wstępne kwalifikacje do wykonywania konkretnych zawodów. 7