PRZEMIANY W POLSKIM SEKTORZE POCZTOWYM Łódź, 09 grudnia 2015 r. Penalizacja naruszenia tajemnicy korespondencji jednego z podstawowych warunków usług pocztowych. Stan prawny w Polsce. Eksplikacja czynu zabronionego stypizowanego w art. 267 1 kk ustawy Kodeks karny. Adrian Bartha KOŁOBRZEG 2015
Ustawa Prawo Pocztowe z dnia 23 listopada 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1529) Art. 2 [Pojęcie usługi pocztowej] 1. Usługę pocztową stanowi, wykonywane w obrocie krajowym lub zagranicznym, zarobkowe: 1) realizowane łącznie lub rozdzielnie przyjmowanie, sortowanie, doręczanie przesyłek pocztowych oraz druków bezadresowych; 2) przemieszczanie przesyłek pocztowych oraz druków bezadresowych, jeżeli jest wykonywane łącznie z przynajmniej jedną spośród czynności, o których mowa w pkt 1; 3) przesyłanie przesyłek pocztowych przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, jeżeli na etapie przyjmowania, przemieszczania lub doręczania przekazu informacyjnego przyjmują one fizyczną formę przesyłki listowej; 4) prowadzenie punktów wymiany umożliwiających przyjmowanie i wymianę korespondencji między podmiotami korzystającymi z obsługi tych punktów; 5) realizowanie przekazów pocztowych. 2. Nie stanowi usługi pocztowej: 1) przemieszczanie i doręczanie własnych przesyłek, jeżeli jest wykonywane bez udziału osób trzecich; 2) przewóz rzeczy innych niż korespondencja, wykonywany na podstawie odrębnych przepisów; 3) wzajemna nieodpłatna wymiana korespondencji dokonywana przez wymieniające się podmioty; 4) przyjmowanie, sortowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek przez pocztę specjalną ministra właściwego do spraw wewnętrznych; 5) przyjmowanie, sortowanie, przemieszczanie i doręczanie przesyłek przez wojskową pocztę polową.
Śledzenie (tracking) przesyłki
Art. 49 [Zasada wolności i ochrony tajemnicy komunikowania się] Zapewnia się wolność i ochronę tajemnicy komunikowania się. Ich ograniczenie może nastąpić jedynie w przypadkach określonych w ustawie i w sposób w niej określony.
Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku 19 grudnia 1966 r. z dnia 19 grudnia 1966 r. (Dz.U. 1977 Nr 38, poz. 167) Art. 17 1. Nikt nie może być narażony na samowolną lub bezprawną ingerencję w jego życie prywatne, rodzinne, dom czy korespondencję ani też na bezprawne zamachy na jego cześć i dobre imię. 2. Każdy ma prawo do ochrony prawnej przed tego rodzaju ingerencjami i zamachami.
Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz.U. 1993 Nr 61, poz. 284) Artykuł 8 [Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego] 1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji. 2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa, z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępstwom, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób.
Ustawa Kodeks karny z dnia 6 czerwca 1997 r. (Dz.U. 1997 Nr 88, poz. 553) Art. 267 [Nielegalne uzyskanie informacji] 1. Kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do informacji dla niego nieprzeznaczonej, otwierając zamknięte pismo, podłączając się do sieci telekomunikacyjnej lub przełamując albo omijając elektroniczne, magnetyczne, informatyczne lub inne szczególne jej zabezpieczenie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. 2. Tej samej karze podlega, kto bez uprawnienia uzyskuje dostęp do całości lub części systemu informatycznego. 3. Tej samej karze podlega, kto w celu uzyskania informacji, do której nie jest uprawniony, zakłada lub posługuje się urządzeniem podsłuchowym, wizualnym albo innym urządzeniem lub oprogramowaniem. 4. Tej samej karze podlega, kto informację uzyskaną w sposób określony w 1-3 ujawnia innej osobie. 5. Ściganie przestępstwa określonego w 1-4 następuje na wniosek pokrzywdzonego.
Nowelizacja art. 267 kk
Tajemnica korespondencji orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu Sprawa Lambert przeciwko Francji wyrok z dnia 24 sierpnia 1998 r. zarzut naruszenia prawa do poszanowania korespondencji, PPE 1999, Nr1, s. 99 100; Sprawa Halfod przeciwko Zjednoczonemu Królestwu wyrok z dnia 25 czerwca 1997 r. zarzut naruszenia prawa do poszanowania życia prywatnego i korespondencji, PPE 1997, Nr 2, s. 108 109; Sprawa Petra przeciwko Rumunii - wyrok z dnia 23 września 1998 r., sygn. 115/1997/899/1111, Prok. i Pr. 1999, Nr7 8, s. 121 125; Sprawa Doerga przeciwko Holandii (dot. kontroli rozmów telefonicznych osoby pozbawionej wolności) - wyrok z dnia 27 kwietnia 2004 r., sygn. 50210/99, Prok. i Pr. 2004, Nr 7 8, s. 209 214; Sprawa Kopp przeciwko Szwajcarii - wyrok z dnia 25 sierpnia 1997 r., sygn. 73/1996/692/884;, cz. 1, Prok. i Pr. 1998, Nr 9 Sprawa Halford przeciwko Zjednoczonemu Królestwu - wyrok z dnia 2 sierpnia 1984 r., sygn. 4/1983/92, cz. 2, Prok. i Pr. 1999, Nr 1; Sprawa Malone przeciwko Zjednoczonemu Królestwu, cz. 1 3, Prok. i Pr. 1997, Nr 4 6; M. A. Nowicki, Podsłuch uwarunkowany, Rzeczp. z 27.8.1997 r.
Ustawa Kodeks cywilny z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz.U. 1964 Nr 16, poz. 93) Art. 23 [Ochrona dóbr osobistych] Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz.U. 1994 Nr 24, poz. 83) Art. 82 [Korespondencja] Jeżeli osoba, do której korespondencja jest skierowana, nie wyraziła innej woli, rozpowszechnianie korespondencji, w okresie dwudziestu lat od jej śmierci, wymaga zezwolenia małżonka, a w jego braku kolejno zstępnych, rodziców lub rodzeństwa.
Art. 41 [Tajemnica pocztowa] 1. Tajemnica pocztowa obejmuje informacje przekazywane w przesyłkach pocztowych, informacje dotyczące realizowania przekazów pocztowych, dane dotyczące podmiotów korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia usług pocztowych lub korzystania z tych usług. 2. Do zachowania tajemnicy pocztowej są obowiązani: 1) operator pocztowy; Ustawa Prawo Pocztowe z dnia 23 listopada 2012 r. (Dz.U. z 2012 r. poz. 1529) 2) osoby, które z racji wykonywanej działalności mają dostęp do tajemnicy pocztowej. 3. Naruszeniem obowiązku zachowania tajemnicy pocztowej jest w szczególności: 1) ujawnianie lub przetwarzanie informacji albo danych objętych tajemnicą pocztową; 2) otwieranie zamkniętych przesyłek pocztowych lub zapoznawanie się z ich treścią; 3) umożliwianie osobom nieuprawnionym podejmowania działań mających na celu wykonywanie czynności, o których mowa w pkt 1 i 2. 5. Obowiązek zachowania tajemnicy pocztowej jest nieograniczony w czasie.
Skazani dorośli wg czynu z art. 267 kk LATA 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 w liczbach bezwzględnych Art.267 1 kk 9 5 14 18 14 22 25 22 23 29 42 52 37 49 47 44 Art.267 2 kk 6 4 5 2 4 5 10 8 16 6 3-1 3 2 - Art.267 3 kk 6-1 - - 3 1-1 1 1 11 7 14 6 11 Art.267 3 kk w zw. z 1-1 1 - - 2 4-3 - 3 4 - - - - Art.267 3 kk w zw. z 2 - - - - - - 1 - - - - - - - - - Art.267 4 kk - - - - - - - - - - 1 1-1 - - Art.267 4 kk w zw. z 1 - - - - - - - - - - - - - 5 1 - Tabela została opracowana w oparciu o dane statystyczne Ministerstwa Sprawiedliwości.
ROK Skazani z art. 267 1 kk wg wymiaru kary Ogółem Grzywna Ograniczenie wolności Pozbawienie wolności w liczbach bezwzględnych 2003 14 10 (1 z zawieszeniem) 1 3 (2 z zawieszeniem) 2004 22 12 (1 z zawieszeniem) 3 7 (6 z zawieszeniem) 2005 25 9 8 8 (wszyscy z zawieszeniem) 2006 22 13 (2 z zawieszeniem) 4 5 (wszyscy z zawieszeniem) 2007 23 8 3 10 (wszyscy z zawieszeniem) 2008 29 19 2 7 (wszyscy z zawieszeniem) 2009 42 15 7 19 (wszyscy z zawieszeniem) 2010 52 35 5 (1 z zawieszeniem) 12 (wszyscy z zawieszeniem) 2011 37 16 5 16 (14 z zawieszeniem) 2012 49 29 (2 z zawieszeniem) 4 (1 z zawieszeniem) 16 (wszyscy z zawieszeniem) 2013 47 32 (1 z zawieszeniem) 7 8 (7 z zawieszeniem) 2014 44 18 9 17 (15 z zawieszeniem) W całym okresie porównawczym 7 osób zostało skazanych na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Tabela została opracowana w oparciu o dane statystyczne Ministerstwa Sprawiedliwości oraz roczniki statyczne GUS.
ROK Skazani z art. 267 1 kk wobec ogólnej liczby osób skazanych Ogółem skazani z art. 267 1 kk Ogółem skazani za przestępstwa przeciwko ochronie informacji (rozdział XXXIII) Ogółem skazani w liczbach bezwzględnych 2003 14 72 (19,44%) 415 933 (0,0033%) 2004 22 117 (18,8 %) 513 410 (0,0042%) 2005 25 123 (20,33%) 504 281 (0,0049%) 2006 22 94 (23,4%) 462 937 (0,0047%) 2007 23 108 (21,3%) 426 377 (0,0053%) 2008 29 134 (21,64%) 420 729 (0,0068%) 18.12.2008 r. nowelizacja 2009 42 122 (34,42%) 415 272 (0,010%) 2010 52 183 (28,42%) 432 891 (0,012%) 2011 37 134 (27,61%) 423 464 (0,0087%) 2012 49 135 (36,6%) 408 107 (0,012%) 2013 47 110 (42,72%) 353 208 (0,013%) 2014 44 110 (40%) 295 353 (0,014%) Tabela została opracowana w oparciu o dane statystyczne Ministerstwa Sprawiedliwości oraz roczniki statyczne GUS, a także obliczenia własne.
Dziękuję za uwagę i zapraszam do dyskusji