Osiągnięcia i rozwój Zakładu Pomp Napędów i Siłowni Tadeusz Skoczkowski Warszawa, 13 grudnia 2011
KADRA KIEROWNIK prof. dr hab. inż. Tadeusz Skoczkowski SAMODZIELNI PRACOWNICY NAUKOWI prof. dr hab. inż. Waldemar Jędral prof. nzw. dr hab. inż. Henryk Kaproń prof. nzw. dr hab. inż. Józef Portacha PRACOWNICY DYDAKTYCZNI dr inż. Sławomir Bielecki mgr inż. Paweł Błaszczyk dr inż. Krzysztof Karaśkiewicz mgr inż. Janusz Lipka mgr inż. Tadeusz Palimąka dr inż. Adam Smyk dr inż. Jan Szymczyk dr inż. Jacek Szymczyk dr inż. Tadeusz Tomborowski dr inż. Alicja Zielińska CZYNNI EMERYCI prof. dr hab. inż. Kazimierz Jackowski prof. nzw. dr hab. inż. Jacek Przygodzki dr inż. Zbigniew Jankowski PRACOWNICY TECHNICZNI I ADMINISTRACYJNI Andrzej Rusznica Teresa Zielińska
Działalność dydaktyczna Misja Podstawowym celem działania Zakładu jest prowadzenie działalności dydaktycznej w obszarze szeroko rozumianych przedmiotów związanych z: Pompami Siłowniami cieplnymi Sieciami ciepłowniczymi Wytwarzaniem, przesyłem, przekształcaniem i użytkowaniem energii elektrycznej, w zakresie i na poziomie odpowiadającym potrzebom kształcenia na Wydziale Mechanicznym Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej na wszystkich rodzajach studiów, głównie kierunku Energetyka. 50 lat Instytutu Techniki Cieplnej Politechniki Warszawskiej Zakład prowadzi zajęcia dydaktyczne z następujących przedmiotów kierunkowych: Pompy, Siłownie cieplne, Sieci ciepłownicze, Chemia wody, Fizyka inżynierska, Elektrotechnika, Elektronika, Maszyny elektryczne, Podstawy elektroenergetyki, Technika mikroprocesorowa, Efektywność energetyczna, Ochrona środowiska. Zakład prowadzi również równolegle wszystkie zajęcia w ramach studiów w języku angielskim na I i II stopniu nauczania
TEMATYKA PROWADZONYCH BADAŃ NAUKOWYCH badania w zakresie pomp wirowych: zaawansowane metody obliczeniowe elementów przepływowych, hydrauliczne siły wzdłużne i poprzeczne oraz układy odciążające, energooszczędna eksploatacja pomp i instalacji pompowych, w tym zagadnienia optymalnej regulacji pomp oraz napędów o regulowanej prędkości obrotowej, metody i procedury pomiarowe, niepewności pomiarów itp. zakres prac projektowych i użytkowych badania pomp, zwłaszcza wirowych, pod względem bezpieczeństwa i energochłonności, badania odbiorcze, badania energochłonności, badania na zgodność z przedmiotowymi normami PN-EN i ISO, badania małych turbin wodnych i pompo-turbin, kompleksowe zagadnienia projektowo-obliczeniowe w zakresie pomp i instalacji pompowych w przemyśle, energetyce i gospodarce komunalnej, opinie, ekspertyzy, koreferaty w powyższym zakresie, pomiary charakterystyk dużych pomp w miejscu ich zainstalowania.
TEMATYKA PROWADZONYCH BADAŃ NAUKOWYCH badania w zakresie siłowni cieplnych: modelowanie matematyczne układów cieplnych siłowni klasycznych i jądrowych, optymalizacja struktury i parametrów bloków energetycznych, skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej, cieplnej oraz chłodu, akumulacja energii w układach siłowni, różne aspekty zagadnień energetycznych w siłowniach cieplnych.
LABORATORIA Laboratoria dydaktyczne Podstaw elektrotechniki Maszyn elektrycznych Elektroniki Techniki mikroprocesorowej Zintegrowane Swobodny dostęp do Laboratorium efektywności energetycznej w Polsko- Japońskim Centrum Efektywności Energetycznej Laboratorium Maszyn Hydraulicznych Przeprowadza się w nim następujące rodzaje badań: badania sił wzdłużnych i poprzecznych w pompach, badania pomp pracujących jako turbiny, badania oporów hydraulicznych i określenie ich charakterystyk, badania części przepływowych pomp poprzez pomiar pól prędkości i ciśnienia.
Laboratorium PJCEE Dzięki inicjatywie strony japońskiej powstało laboratorium, które dysponuje jedynym tego rodzaju sprzętem szkoleniowym w kraju. Wyposażone jest w sześć typowych urządzeń używanych w zakładach przemysłowych. Posiadamy: stanowisko pompy, stanowisko sprężarki, stanowisko wentylatora, stanowisko kotła, stanowisko odwadniaczy, stanowisko palnika, stanowisko sterowania systemem oświetlenia. Sprzęt zgromadzony w naszym laboratorium służy uczestnikom szkoleń, a także pracownikom naukowym oraz studentom Politechniki Warszawskiej.
Prace wokół osi Racjonalnego Użytkowania Energii Badania w zakresie racjonalnego użytkowania energii: efektywność energetyczna procesów produkcyjnych i eksploatacyjnych, straty energii w sieciach elektroenergetycznych, zagadnienia racjonalnej gospodarki energetycznej w ciepłownictwie, zaopatrzenie w energię miast (plany energetyczne), zagadnienia zrównoważonej polityki energetycznej na poziomie narodowym i lokalnym, wpływ procesów energetycznych na środowisko.
Cel strategiczny Celem strategicznym proponowanych działań jest stworzenie na WMEiL PW w perspektywie średnioterminowej potencjału dydaktycznego i naukowobadawczego zdolnego do aktywnego uczestniczenia w rozwiązywaniu problemów związanych z realizacją celów zrównoważonej polityki energetycznej: Walką ze zmianami klimatycznymi, Potęgowania wzrostu gospodarczego i rozwoju rynku pracy, Zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, na poziomie i zgodnie ze standardami obowiązującymi w Unii Europejskiej. Cele cząstkowe stworzenie silnej grup interdyscyplinarnej zdolnej do podejmowania zadań naukowo-badawczych wynikających z polityki energetycznoklimatycznej, stworzenie nowoczesnej infrastruktury dydaktyczno-naukowej ukierunkowanej na zrównoważone systemy energetyczne i racjonalne użytkowanie energii (laboratoria, metody projektowania, metody modelowania i symulacji, oprogramowanie wspomagające podejmowanie decyzji, nowe technologie niskoemisyjne i energooszczędne).
Kierunkami prowadzonej działalności (dydaktyka, badania, prace usługowe) mogą być prace wokół osi Racjonalne Użytkowanie Energii Energooszczędne układy pompowe, (wentylatorowe i sprężarki). Racjonalizacja rurociągowego transportu nośników energii. Wytwarzanie energii w skojarzeniu (CHP+C). Wysokosprawne miejskie sieci ciepłownicze. Racjonalizacja sieci wymienników ciepła. Racjonalna gospodarka elektroenergetyczna i zarządzanie energią elektryczną w przemyśle. Racjonalizacja użytkowania energii w zakładach przemysłowych Elektroniczne i energoelektroniczne metody sterowania urządzeniami i procesami przemysłowymi. Racjonalizacja pracy urządzeń elektrotermicznych. Inteligentne systemy zarządzania energią w zakładach przemysłowych i budynkach. Układy elektroenergetyczne i metody sterowania rozproszonymi zasobami energii, w tym Odnawialnymi Źródłami Energii. Nowoczesne metody pomiaru i diagnozowania urządzeń przemysłowych. Modelowanie i symulacja maszyn i urządzeń elektrycznych, sieci elektroenergetycznych. Zagadnienia socjoekonomiczne związane z użytkowaniem energii elektrycznej. Zagadnienia ochrony środowiska (mające bezpośredni związek z elektroenergetyką).
Proponowane prace usługowe (przykłady) Analiza gospodarki energetycznej zakładów przemysłowych, np. audyty energetyczne, organizacji systemów zarządzania energią, energooszczędne układy napędowe i oświetleniowe, systemy monitorowania zużyciem energii, gospodarki mocą bierną, zastosowania elektrotermicznych urządzeń grzewczych w przemyśle, zastosowania alternatywnych źródeł energii, np. OŹE, CHP, zmiana nośnika energii. Doradztwo w zakresie racjonalnego użytkowania energii w sektorze publicznym w zakresie energooszczędnego budownictwa, energooszczędnych źródeł światła, ogrzewania, chłodzenia, rekuperacji ciepła, energooszczędnych urządzeń dźwigowych, urządzeń biurowych, organizacji systemów zarządzania energią,
Możliwość współpracy z innymi zakładami WMEiL (i PW) Energooszczędne budownictwo. Produkcja chłodu i urządzenia klimatyzacyjne. Konkurencyjny rynek energii: Zagadnienia prawne i regulacji rynku. Zagadnienia socjoekonomiczne. Programy Zarządzania Popytem (DSM). Inteligentne Sieci Energetyczne, w aspekcie oszczędności energii. Sieci elektroenergetyczne o wysokim stopniu penetracji źródeł rozproszonych, w tym OŹE: Zagadnienia zasilania i sterowania OŹE, Energetyka wiatrowa. Energetyka słoneczna. Magazynowanie energii (elektrycznej). Małe źródła CHP; ogniwa paliwowe. Modelowanie i symulacja źródeł rozproszonych. Samochody elektryczne, OŹE, energetyka (koła naukowe).
Skutki działań (w wymiarze Politechniki Warszawskiej również) Realizacja zaproponowanych działań powinna mieć następujące skutki: wzmocnić i skoncentrować ofertę dydaktyczną PW, również w wymiarze międzynarodowym po uruchomienia pełnego toku studiów w języku angielskim (I, II i III stopień), stanowić inspirację do prowadzenia badań naukowych w PW w wyraźnie określonym, ale bardzo obszernym obszarze badań - energia i środowisko, pozwolić prowadzić badania naukowe w PW w zespołach międzynarodowych i umożliwić internalizację kosztów prowadzenia badań naukowych, wzmocnić ofertę usługową dla gospodarki m.in. poprzez stworzenie zespołów interdyscyplinarnych i rozbudowę zaplecza laboratoryjnego, wzmocnić pozycję PW jako partnera dla administracji rządowej w zakresie energii - Ministerstwo Gospodarki, i ochrony klimatu - Ministerstwo Środowiska, wzmocnić pozycję medialną PW w wyniku wyraźnego podjęcia tematyki o wielkim znaczeniu społecznym i gospodarczy.
Podsumowanie W zakresie dydaktyki: Doskonalenie prowadzonych zajęć dydaktycznych zgodnie z wymogami Krajowych Ram Kwalifikacyjnych Dostosowanie nauczania przedmiotów elektrycznych do potrzeb kierunku Energetyka Rewitalizacja laboratoriów dydaktycznych Uruchomienie Studiów Podyplomowych Efektywność energetyczna W zakresie prac badawczo-rozwojowych: Koncentracja wokół osi racjonalnego użytkowania energii w ramach rozwoju specjalności Zrównoważona energetyka W zakresie współpracy z podmiotami zewnętrznymi: Rozwój usług związanych z racjonalnym użytkowaniem energii Prace eksperckie na zamówienie administracji rządowej W zakresie działań organizacyjnych: Odmłodzenie i ciągłe kształcenie kadry Zacieśnienie współpracy z innymi zakładami MEiL (i PW) Udział w projektach międzynarodowych