NORMA ZAKŁADOWA Wood Glass Team Sp. z o.o. Ul. Kard. Wyszyńskiego 58, 88-320 Strzelno tel: 52 3189999 NIP 557-16-95-618 REGON 341188620 www.woodglass.pl Wydanie IV Strzelno, dnia 18 maj 2017 r.
I. SZYBY ZESPOLONE JEDNO- I DWUKOMOROWE 1. Wstęp 1.1 Przedmiot normy 1.2 Określenia 2. Znakowanie szyb zespolonych 2.1 Sposób oznaczenia budowy szyby zespolonej 2.2 Przykładowe oznaczenia na ramce dystansowej 3. Wymagania 3.1 Trwałość szyby zespolonej 3.2 Odchyłki wymiarowe i tolerancje wymiarów w szybach zespolonych 3.3 Sposób wymiarowania i zamawiania 3.4 Szkło 3.5 Pozostałe materiały 3.6 Wykonanie szyb- wymagania szczegółowe 3.7 Orientacyjne maksymalne powierzchnie dla szyb zespolonych w zależności od grubości stosowanego szkła 3.8 Wykonanie szprosów i ocena jakości szprosów 4. Zjawiska fizyczne występujące w szybach zespolonych 4.1 Interferencja 4.2 Kondensacja pary wodnej na powierzchniach szyb 4.3 Anizotropia 4.4 Zjawisko zwilżalności szkła 4.5 Odchylenia barwy 4.6 Pękanie szkła 4.7 Efekt podwójnej szyby 5. Kontrola jakości, badania 5.1 Badania i kontrola 5.2 Ocena wizualna szyb- wady dopuszczalne i niedopuszczalne 6. Pakowanie, przechowywanie i transport 6.1 Pakowanie 6.2 Znakowanie 6.3 Przechowywanie 6.4 Transport 7. Mycie i czyszczenie szyb 8. Gwarancja
II. SZYBY SPECJALNE 1. Obróbka krawędziowa szkła płaskiego 1.1 Rozkrój szkła 1.2 Zatępianie krawędzi szkła 1.3 Szlifowanie i polerowanie szkła płaskiego 1.3.1 Szlif trapezowy (ołówkowy) 1.3.2 Szlif C-kant (okragły) 1.3.3 Rodzaje wykończenia obrzeża szkła 2. Wiercenie, wycinanie otworów, frezowanie 2.1 Wiercenie 2.1.1 Rozmieszczenie i wielkość otworów 2.1.2 Tolerancje dla średnic i rozmieszczenia otworów wierconych 2.2 Nacięcia i wycięcia
SZYBY ZESPOLONE 1. Wstęp a. Przedmiot normy Izolacyjna szyba zespolona (IGU) to Zespół składający się co najmniej z dwóch tafli szkła, oddzielonych jedną lub kilkoma ramkami dystansowymi, hermetycznie uszczelniony wzdłuż obrzeża, mechanicznie stabilny i trwały [PN-EN 1279-1 p.3.1]. Wewnątrz szyb może znajdować się suche powietrze lub inne gazy. Głównym zastosowaniem izolacyjnych szyb zespolonych jest instalowanie ich w budynkach i konstrukcjach takich jak okna, ściany osłonowe, dachy i ściany działowe, w których występuje zabezpieczenie obrzeży przed bezpośrednim promieniowaniem ultrafioletowym. Rys. 1 Schemat budowy szyby jednokomorowej i dwukomorowej. b. Określenia Grubość nominalna szyby zespolonej jednokomorowej suma grubości poszczególnych szyb i szerokości ramki dystansowej. Grubość nominalna szyby zespolonej dwukomorowej suma grubości poszczególnych szyb i szerokości ramek dystansowych.
2. Znakowanie szyb zespolonych 2.1 Sposób oznaczenia budowy szyby zespolonej Szyby zespolone oznaczane są na podstawie następujących danych: a) grubości szkieł i ich nazw, b) szerokości ramki, c) wymiarów: szerokości i wysokości, d) symbol oznakowania jakości CE widoczny na ramce dystansowej. 2.2 Przykładowe, standardowe oznaczenia na ramce dystansowej a) Szyba jednokomorowa wykonana przez Wood Glass Team dnia 1.03.2014 ze szkłem float 4mm, z ramką dystansową 16mm, wypełniona argonem i szkłem z powłoką 4mm, numer zlecenia Z:104, pozycja 1 o wymiarach 964 X 984, numer przegrody 3107 CE WOOD GLASS TEAM sp. z o. o. 01-03-2014 F004C\PA16\A\TF004 Z:104 1 964 X 984 3107 b) Szyba dwukomorowa wykonana przez Wood Glass Team dnia 1.03.2014 ze szkłem z powłoką 4mm, z ramką dystansową 12mm, wypełniona argonem, szkłem float 4mm, argonem i szkłem z powłoką 4mm, numer zlecenia Z:82, pozycja 1 o wymiarach 709 X 2140, numer przegrody 1335 CE WOOD GLASS TEAM sp. z o.o. 01-03-2014 TF004\PA12\A\F004C\PA12\A\TF004 Z:82 1 709 X 2140 1335 3. Wymagania 3.1 Trwałość szyby zespolonej Trwałość szyby zespolonej zapewniamy przez spełnienie następujących warunków: wskaźnik przenikania wilgoci jest zgodny z wymaganiami normy PN-EN 1279-2 dla szyb zespolonych wypełnionych gazem, wymagania dotyczące szybkości ubytku gazu są zgodne z PN-EN 1279-3 wytrzymałość uszczelnienia obrzeża spełnia wymagania PN-EN 1279-4 proces produkcyjny uwzględnia wymagania z normy PN-EN 1279-6 UWAGA: W przypadku zastosowania w szybie zespolonej dwukomorowej dwóch szyb ze szkła niskoemisyjnego na pozycjach 2 i 4 lub 3 i 5, ze względu na obciążenie termiczne środkowa szyba powinna być hartowana lub mieć zeszlifowane krawędzie.
3.2 Odchyłki wymiarowe i tolerancje wymiarów w szybach zespolonych Poniżej przedstawiono odchyłki wymiarowe i tolerancje wymiarów w szybach zespolonych. Najmniejszy wymiar szyby zespolonej jaki możemy wykonać to: 190 x 350 [mm]. Maksymalna wielkość szyby: 2700 x 5000 [mm]. Uwaga: Tolerancje grubości szyb zespolonych z wieloma przestrzeniami międzyszybowymi otrzymuje się stosując następujące zasady (PN EN 1279-1 pkt 5.3.3): a) określić tolerancje każdego elementu składowego szkło/przestrzeń międzyszybowa/szkło wg. poniższej Tab.1, b) podnieść do kwadratu te wartości, c) zsumować wartości podniesione do kwadratu, d) obliczyć pierwiastek kwadratowy z tych sum. Np. Szyba dwukomorowa 33.1 TF/16/4/16/ 33.1 TF : 1,5! + 1,5! = 4,5 2 mm Tab.1 Tolerancje grubości izolacyjnych szyb zespolonych Tolerancja grubości Pierwsza szyba Druga szyba zespolenia Szyba jednokomorowa szkło odprężone szkło odprężone ± 1,0 mm szkło odprężone szkło hartowane lub wzmocnione ± 1,5 mm szkło odprężone szkło laminowane ± 1,5 mm szkło odprężone ornamentowe ± 1,5 mm szkło hartowane lub wzmocnione szkło hartowane lub wzmocnione ± 1,5 mm szkło hartowane lub wzmocnione ornamentowe ± 1,5 mm Tab.2 Odchyłki wymiarów szyb zespolonych Tolerancja wysokości Szyby ze szkła float / ciągnionego szkła płaskiego H i szerokości B Tolerancja wysokości H i szerokości B szyba jednokomorowa Szyba dwukomorowa Wymiar boku 3m grubość boku 6 mm ±2mm ±3 grubość boku > 6 mm ±2mm ±3
Wymiar boku >3m grubość boku 6 mm ±3mm ±4 grubość boku > 6 mm ±4mm ±5 Wymiar boku 3m Wymiar boku >3m Co najmniej jedna szyba ze szkła hartowanego niezależnie od grubości niezależnie od grubości Co najmniej jedna szyba ze szkła walcowanego grubość szkła walcowanego 10 mm grubość szkła walcowanego > 10 mm ±3mm ±4mm ±4mm +8mm - 4mm Co najmniej jedna szyba ze szkła klejonego (warstwowego) Wymiar boku 1,5m Wymiar boku >1,5m Wymiar boku >2,5m całkowita grubość szyby klejonej 16mm całkowita grubość szyby klejonej > 16mm całkowita grubość szyby klejonej 16mm całkowita grubość szyby klejonej > 16mm całkowita grubość szyby klejonej 16mm całkowita grubość szyby klejonej > 16mm ±3mm ±4mm ±4mm ±5mm ±5mm ±6mm Tab.3 Przesunięcia szkieł Parametr Szyba jednokomorowa Szyba dwukomorowa Różnica wymiarów przekątnych 1,5 mm/m 2,0 mm/m Przesunięcie szkieł 1,5 mm 2,0 mm Przesunięcie ramki względem ramki Nie dotyczy 3,0 mm Przy przeliczaniu grubości szkła laminowanego na grubości szyby szkła monolitycznego stosuje się współczynnik 0,63. Grubość jednej folii wynosi 0,38 mm.
Tab.4 Przelicznik grubości szkła laminowanego Typ szkła laminowanego Grubość szyby (mm) Grubość przeliczona 33.1 6,4 4,03 33.2 6,8 4,28 33.4 7,6 4,79 44.1 8,4 5,29 44.2 8,8 5,54 44.4 9,6 6,06 3.3 Sposób wymiarowania i zamawiania W przypadku zamawiania szyb prostokątnych należy podać wymiary (szerokość i wysokość) w pełnych milimetrach [mm]. Dla szyb o innych kształtach niż prostokątne wymaga się, aby w zamawianym kształcie występował minimum jeden kąt prosty, łuk lub ścięcie narożnika, co przedstawiono na poniższych rysunkach. Wszelkie inne nietypowe kształty wymagają indywidualnego rozpatrzenia przez producenta.
Jeśli kształt szyby jest trudny do określenia należy przygotować szablon w skali 1:1 wykonany z twardej tektury lub sklejki. Krawędziami szyby są zewnętrzne krawędzie szablonu. W przypadku szyb zespolonych wykonanych na podstawie szablonu dopuszcza się tolerancje wymiarów ±5 mm. Szablony są przechowywane przez okres 30 dni od daty produkcji szyb. Po tym czasie reklamacje dotyczące wymiarów szyb nie będą uwzględniane. UWAGI: W przypadku wykonywania szyb nie prostokątnych (przy braku opisu ze strony zamawiającego, czy widok jest z zewnątrz, czy z wewnątrz) zakłada się, że rysunki przedstawiają szyby widziane z zewnątrz.
W przypadku szablonu przyjmuje się, że jest on niesymetryczny, dlatego zawsze musi być opisany (widok od strony ). Jeżeli nie określono w zamówieniach zawierających szkło ornamentowe ułożenia wzoru ornamentu, przyjmuje się, iż ma on być ułożony wzdłuż wymiaru, który jest wysokością szyby. Najlepiej jest od razu określić kierunek ułożenia wzoru ornamentu. W przypadku szyb zespolonych z grupy przeciwsłonecznych ze szkłem refleksyjnym przyjmuje się za standard stosowanie powłoki refleksyjnej na pozycji 2. 3.4 Szkło Rodzaj szkła uzgadniany jest między producentem a odbiorcą szyb zespolonych. W zespoleniach stosuje się komponenty: I. Podstawowe wyroby ze szkła według normy PN-EN 572-1, tj.: szkło float wg PN-EN 572-2 szkło zbrojone polerowane wg PN-EN 572-3 szkło płaskie ciągnione wg PN-EN 572-4 wzorzyste szkło walcowane wg PN-EN 572-5 wzorzyste szkło zbrojone wg PN-EN 572-6 II. Podstawowe wyroby ze szkła specjalnego: szkło borokrzemianowe wg PN-EN 1748-1-1 tworzywa szklano-krystaliczne wg PN-EN 1748-2-1 szkło krzemianowe z tlenkami metali ziem alkalicznych wg PN-EN 14178-1 III. Szkła przetworzone: termicznie wzmocnione szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe wg PN- EN 1863-1 termicznie hartowane szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe wg PN-EN 12150-1 termicznie hartowane, wygrzewane, bezpieczne szkło sodowo- wapniowo- krzemianowe wg PN-EN EN 14179-1 chemicznie wzmocnione szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe według PN-EN 12337-1 szkło warstwowe i bezpieczne szkło warstwowe wg PN- EN 12543 1,-2,-3 termicznie hartowane bezpieczne szkło borokrzemianowe wg PN- EN 13024-1 termicznie hartowane bezpieczne szkło krzemianowe z tlenkami metali ziem alkalicznych wg PN-EN 14321-1 szkło powlekane wg PN- EN 1096-1 szkło o obrabianej powierzchni (np. piaskowane, wytrawiane kwasem)
3.5 Pozostałe materiały Pozostałe materiały wykorzystywane do wykonania szyb zespolonych powinny zapewniać jakość wyrobu zgodną z wymaganiami normy PN-EN 1279: 1-6. 3.6 Wykonanie szyb- wymagania szczegółowe Powierzchnia szkła wewnątrz szyby zespolonej powinna być czysta, bez zabrudzeń i innych zanieczyszczeń. Stosuje się ramki dystansowe gięte automatycznie na giętarce, łączone w minimum 1 punkcie przy użyciu łączników. Szczelina w miejscu łączenia ramki powinna być mniejsza niż 1 mm. Można również stosować ramki łączone w narożach przy użyciu specjalnych łączników. Nie dopuszcza się skorodowanych, brudnych ramek. Ilość butylu (szczeliwa zewnętrznego) nakładanego na ramki wynosi 2,5 ± 0,5 g/mb / na jedną stronę ramki (przód lub tył). Obróbka obrzeża izolacyjnej szyby zespolonej ma na celu zapewnienie: ograniczenia przenikania wilgoci pomiędzy wewnętrzną a zewnętrzną stroną szyby zespolonej odpowiedniej wytrzymałości mechanicznej oraz trwałości fizycznej i chemicznej. Stosowany jest dwustopniowy system uszczelnienia szyb zespolonych. Wymagana jest ciągłość pasma uszczelniacza wewnętrznego na całym obwodzie izolacyjnej szyby zespolonej oraz przyleganie szczeliw na całym obwodzie izolacyjnej szyby zespolonej i w narożach. Nie dopuszcza się przecieków szczeliwa do wnętrza szyby oraz nieciągłości pasma szczeliwa na ramce i w narożnikach. Przestrzeń między szybami a podstawą ramki wypełniana jest szczeliwem zewnętrznym (poliuretanem, polisulfidem lub silikonem). Dopuszcza się menisk wklęsły uszczelnienia nie większy niż 1 mm. Nie dopuszcza się pęcherzy, przebarwień, grudek w szczeliwie oraz menisku wypukłego. 3.7 Orientacyjne maksymalne powierzchnie dla szyb zespolonych w zależności od grubości stosowanego szkła W poniższych tabelach przedstawiono dopuszczalne orientacyjne wymiary szyb zespolonych w zależności od zastosowanych grubości szkieł składowych oraz szerokości ramki dystansowej dla szyb jedno- i dwukomorowych. Tab. 5 Orientacyjne maksymalne powierzchnie dla szyb zespolonych jednokomorowych Grubość Maksymalna Maksymalna Minimalny odstęp Maksymalny szkła powierzchnia długość boku między szybami stosunek Opis zespolenia (mm) (m²) (mm) (mm) boków 10 3/10/3 3 1,5 1500 12 1;6 3/12/3 16 3/16/3 4 2,00 2000 6 1;6 4/6/4
2,50 2500 10 4/10/4 3,35 2500 12 4/12/4 3,35 2500 16 4/16/4 2,50 2500 6 5/6/5 5 3,50 5,00 3000 3300 10 12 1;8 5/10/5 5/12/5 5,00 3300 16 5/16/5 3,00 3000 6 6/6/6 6 4,50 7,00 3000 3500 10 12 1;10 6/10/6 6/12/6 7,00 3500 16 6/16/6 4,00 3000 6 8/6/8 8 6,00 8,75 3000 3500 10 12 1;10 8/10/8 8/12/8 10,00 5000 16 8/16/8 10 13,5 5000 16 1;10 10/16/10 Tab. 6 Orientacyjne maksymalne powierzchnie dla szyb zespolonych dwukomorowych Grubość szkła (mm) Maksymalna powierzchnia (m²) Maksymalna długość boku (mm) Minimalny odstęp między szybami (mm) Maksymalny stosunek boków Opis zespolenia 10 3/10/3/10/3 3 1,5 1500 12 1;6 3/12/3/12/3 16 3/16/3/16/3 2,00 2000 6 4/6/4/6/4 4 2,50 3,35 2500 2500 10 12 1;6 4/10/4/10/4 4/12/4/12/4 3,35 2500 16 4/16/4/16/4 2,50 2500 6 5/6/5/6/5 5 3,50 5,00 3000 3300 10 12 1;8 5/10/5/10/5 5/12/5/12/5 5,00 3300 16 5/16/5/16/5 3,00 3000 6 6/6/6/6/6 6 4,50 7,00 3000 3500 10 12 1;8 6/10/6/10/6 6/12/6/12/6 7,00 3500 16 6/16/6/16/6
3.8 Wykonanie szprosów i ocena jakości szprosów W przestrzeni międzyszybowej mogą być montowane na stałe elementy dekoracyjne w postaci szprosów. Szprosy mogą występować w następujących rodzajach: szprosy międzyszybowe- o szerokościach 8,18,26 i 45 mm i kolorach oferowanych przez producenta szprosów. Mogą być one montowane w szybach posiadających przestrzeń międzyszybową od 12 do 22 mm. Istnieje możliwość wykonania pól łukowych. szprosy wiedeńskie-(duplex) o szerokościach 20, 24, 30 mm (inne po uzgodnieniu). Dla przykładu elementy o szerokości 9,5 mm mogą być montowane w szybach z ramką o szerokości min. 12 mm, a elementy o szerokości 11,5 mm w szybach z ramką min. 14 mm. Należy zapewnić odstęp pomiędzy szprosem, a szybami tj. min. 2 mm na stronę, stosując przezroczyste przekładki tzw. bumpony. Przyklejone są w miejscach krzyżowania szprosów i służą również do ograniczenia drgań oraz zapobiegania tworzenia się mostka termicznego. Wzrost temperatury może powodować wydłużenie się szprosów oraz nieznaczne odchylenia kształtu. W przypadku łączenia szprosów wiedeńskich i okleinowanych nie stosuje się bumponów. Tab.7 Możliwości łączenia szprosów międzyszybowych Rodzaj szprosu 8 mm 18 mm 26 mm 45 mm Max. wymiary pola [mm] 8 mm TAK - - - 700 x 700 18 mm - TAK TAK - 1200 x 700 26 mm - TAK TAK - 1200 x 700 45 mm - TAK TAK TAK 1200 x 1200 UWAGA: W przypadku szprosów typu DUPLEX max. wymiar pola nie może przekraczać 1200 mm.
Rys.2 Przykład łączenia szprosów Wymiarowanie rozmieszczenia szprosów wykonuje się w następujący sposób: od krawędzi szyby do osi szprosu [mm], od wewnętrznej krawędzi ramki dystansowej do osi szprosu (w przypadku podziału ułamkowego) Nie dopuszcza się zabrudzeń szprosów. Zwraca się szczególną uwagę na symetrię pól, prostopadłość lub równoległość do boków szyby oraz położenie szprosów względem siebie. UWAGA: Dopuszczalna odchyłka położenia szprosów względem siebie to ±3 mm/ mb. 4. Zjawiska fizyczne występujące w szybach zespolonych 4.1 Interferencja Zjawisko to zwane jest prążkami Brewstera. Pojawia się, gdy szyba jest wykonana ze szkieł o bardzo małej różnicy grubości, mieszczącej się w przedziale od 400 do 700 nm, tj. długości składowych fal światła białego. Może się pojawić również, gdy różnica równoległości dwóch szkieł po zespoleniu jest rzędu 400 do 700 nm. Różnica ta jest niezauważalna i nie wpływa na właściwości szyby. Przy wystąpieniu tych warunków mamy do czynienia z interferencją światła, która jest widoczna w postaci różnobarwnych plam, pasów lub pierścieni na powierzchni szyby, obserwując szczególnie pod kątem. UWAGA: Zjawisko to jest niezależne od producenta. Wynika z własności szkła i nie jest traktowane jako wada ani nie
podlega reklamacji. W przypadku Prążków Newtona wzory są widziane tylko w centrum zestawu i są kształtu kolistego lub eliptycznego. Ich obecność wskazuje na wadliwy zestaw, który powinien być naprawiony lub wymieniony. 4.2 Kondensacja pary wodnej na powierzchniach szyb Zmiany warunków zewnętrznych (zmiany temperatury i wilgotności powietrza) przyczyniają się do skroplenia pary wodnej na zewnętrznej powierzchni szyb. Zjawisko to występuje, gdy wilgotne powietrze graniczy z powierzchniami o odpowiednio niższej temperaturze, oziębia się do stanu nasycenia, po czym następuje skraplanie się nadmiaru wilgoci na tych powierzchniach. Im szyba posiada niższy współczynnik przenikania ciepła U tym zimniejsza będzie zewnętrzna płaszczyzna, ponieważ tylko niewielka ilość ciepła przedostaje się na zewnątrz budynku. Efekt kondensacyjny na zewnętrznych powierzchniach szyby jest uwarunkowany przez właściwości szkła oraz warunki atmosferyczne (niska temperatura i wysoka wilgotność powietrza). UWAGA: Efekt kondensacyjny nie świadczy o wadliwości szkła, lecz o wysokiej jakości szyby zespolonej. Ma charakter przejściowy. Kondensacja pary wodnej na zewnętrznej powierzchni szyby, ale od wewnątrz pomieszczenia jest związana z niewłaściwą wentylacją pomieszczeń oraz zbyt dużej wilgotności powietrza w pomieszczeniu. Zjawisko to nie jest wadą szyb i nie jest uznawane jako reklamacja. 4.3 Anizotropia W szkle, które zostało zahartowane oraz w szkle wzmocnionym termicznie występuje anizotropia. Jest to załamanie promieni świetlnych w różnych kierunkach, co powstaje przez strefy naprężeń w szkle. Światło dzienne powoduje, że widoczne są barwne pierścienie, chmury itp. Jest to efekt optyczny nie stanowiący wady szkła. 4.4 Zjawisko zwilżalności szkła Szkło może posiadać różną zwilżalność szkła na zewnętrznych powierzchniach w zależności od: odcisków rolek i palców, pozostałości materiałów uszczelniających, ssawek próżniowych, etykiet, rękawic, papieru itp. Przy wilgotnych powierzchniach szkła różna miejscami zwilżalność w skutek tworzenia się skroplin pary wodnej,nalotu itp. może być widoczna w postaci wyraźnych plam o większej przeźroczystości. Ocenie podlegają szyby nie zwilżone parą wodną. 4.5 Odchylenia barwy Szkło może mieć różną barwę własną w zależności od składu mieszanki surowcowej, rodzaju powłoki, grubości szkła, oświetlenia, kąta patrzenia. Szkło float nominalnie bezbarwne w rzeczywistości posiada odcień zielony lub niebiesko-zielony, spowodowany zawartością jonów żelaza. Odcień szkła zależy od Fe 2+ /Fe 3+ ( stosunek ilości jonów dwuwartościowych i trójwartościowych żelaza), mogą wystąpić różnice w szkłach float poszczególnych producentów. Szyby z naniesionymi powłokami posiadają również własną barwę.
Odcień szkła jest naturalną cechą szkła, może być różny dla poszczególnych producentów. 4.6 Pękanie szkła Szkło posiada naprężenia wewnętrzne co powoduje, że jest podatne na obróbkę a co za tym idzie także na uszkodzenia. Pęknięcia szkła powodowane są termicznymi lub mechanicznymi wpływami przekraczającymi dopuszczalne wartości. Uszkodzenia mechaniczne i termiczne nie podlegają gwarancji. W celu zwiększenia odporności szkła na pękanie poddaje się je procesowi hartowania. 4.7 Efekt podwójnej szyby Szyby zespolone mają szczelnie zamkniętą określoną objętość powietrza lub gazu w przestrzeni międzyszybowej. Jego ilość jest zależna od ciśnienia atmosferycznego w momencie zespalania szyb. W trakcie użytkowania występują zmiany temperatur oraz odchylenia barometryczne powietrza (wysokie i niskie ciśnienie) co powoduje zmiany wzajemnego położenia szyb (wklęsłe i wypukłe wygięcia). Zjawisko to jest nie jest wadą szkła, świadczy o szczelności szyby i jest fizyczną prawidłowością. 5. Kontrola jakości, badania 5.1 Badania i kontrola Za badania oraz kontrolę jakości odpowiada Dział Kontroli Jakości. Zakładowa Kontrola Produkcji jest prowadzona w zakładzie. Badania okresowe i kontrole o niskiej częstotliwości wykonywane są przez jednostkę zewnętrzną. Po przeprowadzeniu inspekcji Zakładowej Kontroli Produkcji częstotliwość początkowa badań okresowych odbywa się raz na pół roku a następnie raz na rok. Prowadzona Zakładowa Kontrola Produkcji polega na: kontroli dostaw, kontroli w toku produkcji, kontroli wyrobu gotowego. Kontrola odbywa się wg Planu Badań i Kontroli. 5.2 Ocena wizualna szyb- wady dopuszczalne i niedopuszczalne Ocena wizualna polega na oględzinach prowadzonych okiem nieuzbrojonym pod kątem prostym w warunkach naturalnego oświetlenia w odległości 2 m. Tab. 7 Wady dopuszczalne i niedopuszczalne w szybach zespolonych Lp. 1 Nazwa wady Wady punktowe w postaci wtrąceń ciał obcych Występowanie wad w szybie zespolonej o powierzchni: do 1,0 m2 od 1,0 do 2,0 m2 powyżej 2,0 m2 niedopuszczalne Niedopuszczalne niedopuszczalne
Wady punktowe i 2 liniowe w postaci pęcherzy: - pęcherze pękające i otwarte dopuszczalne 2 szt. o wymiarze max.2 mm dopuszczalne 3 szt. o wymiarze max.2 mm dopuszczalne 5 szt. o wymiarze max.2 mm - pęcherze zamknięte w pasie brzegowym dopuszczalne o wymiarze do 3 mm, w pasie brzegowym dopuszczalne o wymiarze do 3mm, w pasie brzegowym dopuszczalne o wymiarze do 3mm, 3 Wady liniowe w postaci rys dopuszczalne o łącznej długości do 40 mm i maksymalnej długości pojedynczej rysy do 15 mm Dopuszczalne o łącznej długości do 45 mm i maksymalnej długości pojedynczej rysy do 15 mm dopuszczalne o łącznej długości do 50 mm i maksymalnej długości pojedynczej rysy do 15 mm w pasie brzegowym o pojedynczej długości do 30 mm, o łącznej do 60 mm w pasie brzegowym o pojedynczej długości do 30 mm, o łącznej do 75 mm w pasie brzegowym o pojedynczej długości do 30 mm, o łącznej do 90 mm 4 Wady w postaci wyszczerbień i odprysków przy krawędziach dopuszczalne pojedyncze o największym wymiarze do 3,0 mm dopuszczalne pojedyncze o największym wymiarze do 3,0 mm dopuszczalne pojedyncze o największym wymiarze do 3,0 mm *Pas brzegowy to 10% wymiarów (10% A i 10% B). 6. Pakowanie, przechowywanie i transport 6.1 Pakowanie Szyby zespolone ustawiane są na stojakach. Do przewozu szyb zespolonych stosuje się stojaki metalowe typu A i L. Wszystkie części metalowe stojaka, które mają kontakt z szybami są wyłożone gumą, która spełnia warunki amortyzujące. Szyby zespolone ustawiane na stojakach są zabezpieczone taśmami przed przesuwaniem się. Między szybami stosuje się przekładki korkowe.
6.2 Znakowanie Na każdej szybie znajduje się etykieta zawierająca następujące dane: Znak CE i numer normy nazwę, adres i logo producenta nazwę klienta, wymiary (szerokość i wysokość), rodzaj wyrobu, opis klienta (na życzenie) nr zamówienia, partii, zlecenia napis: która strona szyby (w celu identyfikacji usytuowania powłoki niskoemisyjnej) 6.3 Przechowywanie Szyby zespolone powinny być przechowywane w suchych, zadaszonych pomieszczeniach, zabezpieczonych przed czynnikami atmosferycznymi oraz w temperaturze nie przekraczającej 40ºC. Za wady powstałe w wyniku złego przechowywania dostawca nie ponosi odpowiedzialności. 6.4 Transport Transport realizowany jest przez własne samochody ciężarowe, przystosowane do przewożenia szkła. Rozładunek stojaków ze szkłem z samochodu jest przeprowadzany przez odbiorcę. Odbiorca jest odpowiedzialny za prawidłowy przebieg rozładunku. Odbiór własny odbywa się na życzenie i ryzyko odbiorcy. Producent nie ponosi odpowiedzialności w zakresie stłuczek i uszkodzeń szkła podczas transportu. 7. Mycie i czyszczenie szyb Podstawowe zasady pielęgnacji szkła: powierzchnia szkła powinna być regularnie myta w zależności od zabrudzenia, zabrudzenia stałe, pozostałości zaprawy murarskiej należy obficie zwilżyć wodą w celu dokładnego odmoczenia twardych i ostrych cząsteczek, etykiety najlepiej usunąć z szyb po dokonaniu montażu, nie powinny być usuwane ostrymi narzędziami, aby nie zarysować szkła tłuszcz i pozostałości mas uszczelniających najlepiej usunąć spirytusem lub izopropanolem a następnie obficie spłukać wodą, zabrudzenia powłok silikonowych można zmywać tylko wodą,
do powłok refleksyjnych nie należy używać substancji żrących i alkalicznych (fluor,chlor). Producenci szkła refleksyjnego zalecają stosować do czyszczenia wodny roztwór tlenku ceru 50-160 g/l wody. W przypadku powstania wad w wyniku nieprawidłowego mycia, czy używania nieodpowiednich środków myjących producent nie odpowiada. 8. Gwarancja Szyby zespolone wykonane przez Wood Glass Team Sp. z o. o. objęte są 5 letnią gwarancją dla typowych kształtów i 2 letnią dla szyb o kształtach nietypowych z katalogu kształtów. Do zamówienia dołączana jest karta gwarancyjna. Zakres gwarancji obejmuje wyłącznie wadę wynikającą z nieszczelności szyby- wyroszenie pary wodnej we wnętrzu szyby zespolonej. Za utratę szczelności uznaje się tylko te przypadki, w których wystąpiła ona z przyczyn nieprawidłowego wykonania szyb. Gwarancja nie obejmuje: utraty szczelności w wyniku uszkodzenia mechanicznego, pęknięcia lub rozbicia co najmniej jednej z szyb, produktów zamówionych na indywidualne życzenie i odpowiedzialność kupującego, niezgodnych z normą zakładową, uszkodzenia mechanicznego, pęknięcia, rozbicia co najmniej jednej z szyb składowych po dokonanym odbiorze przez kupującego wad wynikających z kontaktu wyrobu z substancją chemiczną lub środkiem abrazyjnym, rozładunku wyrobów przez odbiorcę, odbioru i transportu własnego wyrobów przez odbiorcę, gwarancją nie są objęte właściwości wynikające z parametrów fizycznych szkła i budowy szyby zespolonej, tj. kondensacja pary wodnej, różnica zwilżalności szkła, efekt interferencji i anizotropia, odchylenia barwy szkła, wklęsłość i wypukłość szkła, dzwonienie szprosów międzyszybowych oraz nalotów z odcisków ssawek, rolek, etykiet itp. W przypadku uznania reklamacji, że szyba ma wady niedopuszczalne, odpowiedzialność producenta ogranicza się do dostarczenia szyby zespolonej wolnej od wad do siedziby odbiorcy lub zwrotu wartości uszkodzonego wyrobu- zgodnie z decyzją producenta.
SZYBY SPECJALNE 1.Obróbka krawędziowa szkła płaskiego 1.1 Rozkrój szkła Rozkrój szkła odbywa się na specjalnie przeznaczonych, profesjonalnych urządzeniach. Są one gwarancją dokładności wykrojonych formatek w dowolnym kształcie. Istnieje możliwość rozkroju szkła monolitycznego oraz warstwowego. Tabela 1 przedstawia możliwości techniczne linii produkcyjnej do rozkroju szkła. Tab.1 Możliwości techniczne linii do rozkroju szkła Rodzaj szkła Monolityczne Warstwowe Grubość szkła [mm] 3-19 33.1-88.2 Max. wymiar tafli szkła (szer. x wys.) [mm] 6000 x 3210 6000 x 3210 Max. wymiar możliwy do wycięcia szkła (szer. x wys.) brak informacji 3700 x 3210 [mm] Min. wymiar możliwy do wycięcia szkła (szer. x wys.) brak informacji brak informacji [mm] Powłoka niskoemisyjna + + Max. ciężar [kg] brak informacji brak informacji 1.2 Zatępianie krawędzi szkła Zatępianie krawędzi wykonuje się szlifierką pasową diamentową. Jest to najprostszy rodzaj obróbki krawędzi i polega na zebraniu niewielkiej ilości szkła. Możliwe jest zatępianie szkła w różnych kształtach. W tabeli 2 przedstawiono możliwości techniczne linii produkcyjnej do zatępiania krawędzi szkła. Tab.2 Możliwości techniczne linii produkcyjnej do zatępiania krawędzi szkła Rodzaj szkła Monolityczne i warstwowe Grubość szkła [mm] 3-12 Max. wymiar (szer.x wys.) [mm] 2800 x 4500 Min. wymiar (szer.x wys.) [mm] 400 x 600 Powłoka niskoemisyjna + Max. ciężar [kg/mb] brak informacji
1.3 Szlifowanie i polerowanie szkła płaskiego Szlifowanie i polerowanie to obróbki mające na celu wyrównanie krawędzi szkła oraz nadanie im ładnego, estetycznego wyglądu. Do szlifowania wykorzystywane są tarcze diamentowe, krawędzie po obróbce są matowe. Natomiast do polerowania używa się tarcz polerskich, krawędź staje się błyszcząca. Tab. 3 Możliwości techniczne centrum obróbczego do szlifowania i polerowania szkła prostokątnego i nieprostokatnego z jedną krawędzią prostą. Rodzaj szkła Szkło prostokątne Szkło nieprostokątne z jedną krawędzią prostą Szkło nieprostokątne Grubość szkła [mm] 3-30 3-30 3-30 Max. wymiar (szer.x wys.) [mm] 2800 x 4500 brak informacji brak informacji Min. wymiar (szer.x wys.) [mm] 300 x 500 brak informacji koło średnica 900 Powłoka niskoemisyjna + + + Max. ciężar [kg/mb] brak informacji brak informacji brak informacji 1.3.1 Szlif trapezowy (ołówkowy) Szlif trapezowy wykonywany jest za pomocą tarcz diamentowych obwodowych na centrum numerycznym i charakteryzuje się: - po szlifowaniu- matowy szlif na całej krawędzi - po polerowaniu błyszcząca krawędź - kąt szlifowania i polerowana dla szlifu ołówkowego wynosi 45 Wymiary i tolerancje faz (szlif/poler) 1,5 mm x 45 (±1mm/ ±5 )
Rys. 1 Schemat krawędzi szkła po szlifowaniu (trapezowym) i/lub polerowaniu. 1.3.2 Szlif C-kant (okragły) Szlif C-kant przedstawiono na poniższym schemacie. Wykonywany jest również za pomocą tarcz diamentowych obwodowych. Promień szlifu zależy od grubości szkła. Standardowo wygląda to w następujący sposób: Promień szlifu Grubość szkła [mm] R (standardowy) [ ] 3 2,5 4 3,0 5 3,5 6 4,0 8 5,0 10 6,5 12 7,5 15 10,0 19 11,5 Natomiast głębokość szlifu (G)wyznaczamy ze wzoru: G- grubość szlifu [mm] R- promień szlifu [ ] d- grubość szkła obrabianego [mm] G = R R! 0,25 d!
Rys. 2 Schemat krawędzi ze szlifem C-kant. 1.3.3 Rodzaje wykończenia obrzeża szkła płaskiego Krawędź zatępiona zebrane obrzeże z błyszczącymi obszarami Krawędź zatępiona z wyrównanym czołem lub szlifowana- zeszlifowane obrzeże z błyszczącymi obszarami Krawędź szlifowana- wygładzone zeszlifowane obrzeże, bez błyszczących obszarów Krawędź polerowana- wypolerowane obrzeże, błyszcząca powierzchnia krawędzi Rys. 3 Rodzaje wykończenia obrzeża szkła
2. Wiercenie, wycinanie otworów, frezowanie 2.1 Wiercenie Wiercenie wykonuje się za pomocą wierteł diamentowych. W tabeli 4 przedstawiono możliwości linii produkcyjnej do wiercenia, wycinania otworów, frezowania. Tab. 4 Możliwości produkcyjne dla linii do wiercenia, wycinania otworów i frezowania Grubość szkła [mm] 3-30 Max. wymiar (szer.x wys.) [mm] 4500 x 2800 Min. wymiar (szer.x wys.) [mm] 500 x 300 Powłoka niskoemisyjna + Max. ciężar [kg] Średnica otworu Ø [mm] brak informacji od 4 mm i powyżej 2.1.1 Rozmieszczenie i wielkość otworów Zazwyczaj ograniczenia dotyczące umieszczenia otworów względem siebie, naroży i obrzeży zależą od: -nominalnej grubości szkła (d), - wymiarów szyby (B, H), - kształtu szyby, -liczby otworów. Wytyczne dotyczące rozmieszczenia otworów w szkle podaje norma PN EN 12150:1 : 1) Minimalna szerokość szkła Minimalna szerokość szkła (B)z okrągłymi otworami powinna być, co najmniej 8 razy większa od nominalnej grubości szkła (d) B 8 x d
Rys. 3 Minimalna szerokość szkła dla danego otworu 2) Średnica otworów Minimalna średnica (D min ) wierconego otworu nie może być mniejsza od nominalnej grubości szkła (d). Maksymalna średnica (D max ) wierconego otworu nie powinna być większa od jednej trzeciej najmniejszej szerokości tafli szkła (B min ) D min d, D max 1/3 x B min Rys.4 Maksymalna i minimalna średnica otworów 3) Położenie otworów Odległość (a) pomiędzy krawędzią szkła a krawędzią otworu oraz pomiędzy krawędziami otworów (b) nie powinna być mniejsza od dwukrotnej grubości szkła (d). a 2d, b 2d
Rys. 5 Umiejscowienie otworów od krawędzi i względem siebie. 1) Otwory w narożnikach Odległość (c) od wierzchołka narożnika do krawędzi otworu musi być, co najmniej sześciokrotnością grubości szkła (d). c 6d Rys. 6 Rozmieszczenie otworów względem narożników 2.1.2 Tolerancje dla średnic i rozmieszczenia otworów wierconych Średnice otworów i tolerancje podano w tablicy 5.
Tab. 5 Tolerancje dla średnic otworów wierconych Średnica znamionowa otworu Ø [mm] Tolerancje [mm] 4 Ø 20 ±1 20 Ø 100 ±2 100 <Ø Do uzgodnienia z producentem Rys. 8 Schemat pomiaru rozmieszczenia otworów na szybie
Przy rozmieszczaniu otworów tolerancje są takie same jak dla szerokości i długości (tab. 6). Należy wybrać punkt odniesienia w celu ustalenia miejsc otworów, wykonuje się je w dwóch kierunkach pod kątem prostym ( x i y) od punktu odniesienia. Zazwyczaj jest to rzeczywiste lub prawdopodobne naroże szyby. (rys. 8) Rys.7 Przykłady rozmieszczenia otworów w zależności od punktu odniesienia. Tab. 6 Tolerancje szerokości B i długości H Tolerancja [mm] Wymiar nominalny boku B lub H Nominalna grubość szkła Nominalna grubość szkła [mm] 12 d 12 2000 ±2,5 (szkło hartowane poziomo) ±3,0 (szkło hartowane pionowo) ±3,0 2000 B Lub H 3000 ±3,0 ±4,0 3000 ±4,0 ±5,0
Rys. 9 Granice tolerancji wymiarów szyb prostokątnych 2.2 Nacięcia i wycięcia Można wykonać wiele konfiguracji nacięć i wycięć. W każdym kształcie musi być możliwość wpisania prostokąta o wymiarze 500 x 300 mm. Zaleca się uzgodnienie z producentem wykończenia obrzeży nacięć i wycięć. Nieprostokątne kształty szyb również należy uzgodnić z producentem Rys. 10 Przykłady nacięć i wycięć Zatwierdził: Prezes Zarządu Wood Glass Team Sp. z o.o.: Maciej Sidorowicz Strzelno, 04.09.2015r.