o Wskaźnikami krytycznymi są ponadnormatywne stężenia pyłów PM10 i PM2,5 oraz stężenia benzo(a)pirenu o Zła jakość powietrza utrzymuje się w całej Polsce, lecz szczególnie duże przekroczenia poziomów dopuszczalnych występują w Polsce Południowej Ocena jakości powietrza w zakresie pyłu zawieszonego PM10 w 2014 roku Ocena jakości powietrza w zakresie BaP w 2014 roku
o Skuteczne zmniejszenie emisji pyłów związanych z funkcjonowaniem indywidualnego ogrzewania budynków o Wyeksponowanie listy skutecznych działań, podejmowanych w celu ograniczania niskiej emisji (skuteczne: sieć miejska, termomodernizacja i wymiana źródeł ciepła w budynkach prywatnych, mało skuteczne: solary, inwestycje drogowe ) 88,21 % Przyczyny przekroczeń dopuszczalnego poziomu pyłu PM10 w powietrzu w 2013r. Udział procentowy w skali roku. S5 oddziaływanie emisji związanych z indywidualnym ogrzewaniem budynków: 88,21%
o Monitoring powietrza warunkuje właściwe wskazanie obszarów zagrożeń o Modelowanie rozkładu zanieczyszczeń jest mało precyzyjne o System pomiarów jakości powietrza jest głównym narzędziem zarządzania środowiskiem. W etapie wstępnym pomaga ocenić poprawność wykonanej inwentaryzacji źródeł emisji, w etapach dalszych pozwala ocenić skuteczność podejmowanych działań
Monitoring jakości powietrza w województwie małopolskim
Zespół ds. lokalnych programów ochrony powietrza 1 sierpnia 2013 r. w Krakowie z inicjatywy WIOŚ w Krakowie, Departamentu Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego i WFOŚiGW w Krakowie, powołano zespół ds. Lokalnych programów ochrony powietrza. Współpracę zadeklarowało 60 gmin i 19 starostw powiatowych. Celem powołania podzespołu jest zwiększenie skuteczności wdrażania programów ochrony powietrza. Zespół pracuje w pięciu sekcjach. Jego priorytetowe zadania to: stworzenie w województwie małopolskim mechanizmu finansowego zwiększającego skuteczność wdrażania gminnych programów ograniczania niskiej emisji, stworzenie gminnych programów ograniczenia niskiej emisji, których podstawą będzie inwentaryzacja źródeł niskiej emisji oraz funkcjonowanie lokalnej energetyki cieplnej; uzyskanie dla mieszkańców, za pośrednictwem gmin środków na wymianę uciążliwych dla środowiska systemów grzewczych; kształtowanie pozytywnej świadomości społecznej promowanie dobrych praktyk, z uwzględnieniem efektów finansowych Inspektorat uruchomił sieć dodatkowych (okresowych) pomiarów zanieczyszczenia powietrza zaplanowanych na lata 2014-2016 w 18 miastach województwa małopolskiego, jako narzędzia zwiększającego skuteczność wdrażania Programu Ochrony Powietrza.
Sekcje Podzespołu ds. lokalnych programów ochrony powietrza Sekcja I Sekcja II Sekcja III Sekcja IV Aglomeracja Krakowska Niepołomice Proszowice Skawina Miechów Krzeszowice Słomniki Wieliczka Myślenice Sułkowice Chrzanów Trzebinia Oświęcim Zator Kęty Olkusz Wolbrom Brzeszcze Kęty Wadowice Andrychów Kalwaria Zebrzydowska Powiat suski koordynowany przez Starostwo Sucha Beskidzka Maków Podhalański Jordanów Zawoja Zembrzyce Nowy Targ Rabka Zakopane Bukowina Tatrzańska Szczawnica Zorganizowano: 23 duże spotkania i konferencje, 46 konsultacji w gminach i starostwach, 6 pokazów nowoczesnych kotłów na paliwa stałe, 2 szkolenia w/s składania wniosków na dofinansowywanie wymiany kotłów na paliwa stałe. Nowy Sącz Gorlice - Szymbark Krynica Piwniczna Muszyna Limanowa Mszana Dolna Sekcja V Tarnów Tuchów Dąbrowa Tarnowska Brzesko Bochnia Wojnicz
Pomiary okresowe Miechów Oświęcim Dąbrowa Tarnowska Rabka Zdrój Nowy Targ Brzesko Słomniki Bukowno Kęty Szczawnica Limanowa Myślenice Chrzanów Dobczyce Kalwaria Zebrzydowska Muszyna Piwniczna Wieliczka Rok 2014 Rok 2014 Rok 2015 Rok 2016
µg/m3 Kraków, stacja przemysłowa Ocena jakości powietrza dla pyłu zawieszonego PM10 w 2015 roku Kraków, stacja komunikacyjna Kraków, stacja tła miejskiego Nowy Sącz Tarnów Trzebinia Skawina Olkusz Zakopane Bochnia Gorlice nlv Tuchów Gorlice Tarnów Niepołomice Olkusz Trzebinia Zakopane Limanowa Bochnia Myślenice Niepołomice Tuchów Bukowno Skawina Kraków, stacja tła miejskiego Słomniki Nowy Sącz Szczawnica Kraków, stacja przemysłowa Kraków, stacja komunikacyjna Kęty 210 200 175 140 105 93 101 104 99 118 120 70 35 38 38 44 52 67 74 Dopuszczalna częstość przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym (35 dni) 0 80 70 2011 2012 2013 2014 2015 60 50 40 30 20 10 Poziom dopuszczalny 40 µg/m 3 0 stanowiska automatyczne(3) stanowiska manualne (16)
Bochnia Gorlice Kraków, stacja tła miejskiego Kraków, stacja przemysłowa Nowy Sącz Tarnów Trzebinia Tuchów Niepołomice Zakopane Limanowa Myślenice Bukowno Słomniki Kęty Szczawnica ng/m3 Ocena jakości powietrza dla benzo(a)pirenu w pyle PM10 w 2015 roku 15 2011 2012 2013 2014 2015 10 5 0 Poziom dopuszczalny 1 ng/m 3 Stanowiska pomiarowe
SĄ PIERWSZE EFEKTY Wykaz miast w województwie małopolskim wykazujących najlepszą jakość powietrza 80 70 60 PM10 [µg/m3] BAP [ng/m3] l. dni z przekroczeniem hipotetyczna liczba dni z przekroczeniem* 67 60 50 40 30 20 33 52 44 38 38 31 31 29 33 32 20 29 36 Poziom dopuszczalny 40 µg/m 3 Dopuszczalna częstość przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym (35 dni) 10 0 5,4 4,2 3,1 12 7,5 4,4 3,5 Trzebinia Tarnów Olkusz Gorlice Zakopane Dąbrowa Tarnowska Brzesko Poziom dopuszczalny 1 ng/m 3 pomiary ciągłe 2015 pomiary okresowe 2014 * Hipotetyczna liczba dni z przekroczeniem przy założeniu kompletności pomiarów ciągłych
Gorlice Tarnów Trzebinia Bochnia Kraków, stacja tła miejskiego Niepołomice Tuchów Kraków, stacja przemysłowa Wadowice Proszowice Zakopane Nowy Sącz Sucha Beskidzka Brzesko Dąbrowa Tarnowska Oświęcim Rabka Miechów Nowy Targ 2,7 3,5 3,5 4,4 5,0 6,1 7,0 7,2 7,4 7,6 7,7 7,2 [ng/m 3 ] 8,1 8,9 9,0 8,9 10,2 10,8 15,2 ALE NALEŻY ZWIĘKSZYĆ TEMPO 16,0 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 poziom dopuszczalny (1 ng/m 3 ) 0,0 pomiary okresowe
Nadzorowanie realizacji Programu Ochrony Powietrza Art. 96a. 1. Wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska sprawuje nadzór w zakresie: 1) terminowego uchwalenia programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych, o których mowa w art. 91 i art. 92; 2) wykonywania zadań określonych w programach ochrony powietrza i planach działań krótkoterminowych przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, starostę oraz inne podmioty. 2. Do wykonywania zadań kontrolnych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska stosuje się przepisy ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska, z uwzględnieniem ust. 3 6. 3. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska w wyniku przeprowadzonej kontroli może wydać zalecenia pokontrolne. 4. Kontrolowany organ może zgłosić na piśmie zastrzeżenia do zaleceń pokontrolnych w terminie 14 dni od dnia ich doręczenia. 5. Wojewódzki inspektor ochrony środowiska ustosunkowuje się do zastrzeżeń kontrolowanego organu w terminie 14 dni od dnia ich doręczenia. 6. Kontrolowany organ, w terminie 30 dni od dnia doręczenia ustosunkowania się wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska do jego zastrzeżeń, powiadamia go o realizacji zaleceń pokontrolnych i zawartych w nich uwag i wniosków, mając na uwadze zmiany wynikające z uwzględnionych przez wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska zastrzeżeń.
Nadzorowanie realizacji Programu Ochrony Powietrza Art. 315a. 1. W przypadku: 1) gdy kontrolowany organ nie realizuje zaleceń pokontrolnych, o których mowa w art. 96a ust. 3, w zakresie dotrzymania terminu uchwalenia programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych, 2) niedotrzymania ustawowego terminu uchwalenia programów ochrony powietrza oraz planów działań krótkoterminowych, 3) niedotrzymania terminów realizacji zadań określonych w programach ochrony powietrza oraz planach działań krótkoterminowych organ za to odpowiedzialny podlega karze pieniężnej w wysokości od 10 000 zł do 500 000 zł. 2. Karę pieniężną, w drodze decyzji, wymierza wojewódzki inspektor ochrony środowiska, biorąc pod uwagę ilość i wagę stwierdzonych uchybień oraz naruszonych przez organ obowiązków. Art. 315b. 1. Od decyzji o wymierzeniu kary pieniężnej, o której mowa w art. 315a, przysługuje odwołanie do Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.
Działalność kontrolna WIOŚ w Krakowie W roku 2014 wykonano 17 kontroli organów władzy samorządowej Kontrole obejmowały: Realizację zadań określonych w programie ochrony powietrza, Prawidłowość inwentaryzacji źródeł i określenia możliwości działań, Źródła i sposób finansowania przedsięwzięć z zakresu likwidacji niskiej emisji.
Działalność kontrolna WIOŚ w Krakowie W 2015 roku przeprowadzono 23 kontrole jednostek samorządowych: Miasta: Zakopane Tarnów Nowy Targ Bochnia Jordanów Stary Sącz Nowy Targ Miechów Tuchów Proszowice Limanowa Rabka Gminy wiejskie: Jabłonka Pleśna Wojnicz Gręboszów Tarnów gmina Wierzchosławice Pleśna Tuchów Gdów Mędrzechów Jabłonkowo
Działalność kontrolna WIOŚ w Krakowie Wydano zalecenia pokontrolne dla 6 spośród kontrolowanych jednostek. Zalecenia obejmowały opracowania programu działań na poziomie gminy oraz przeprowadzenie właściwej inwentaryzacji źródeł. Stwierdzono zasadniczą różnicę w stopniu realizacji zadań z zakresu wojewódzkiego programu ochrony powietrza pomiędzy miastami, a gminami wiejskimi. Większość gmin wiejskich realizuje zadania z programu z dużym opóźnieniem, a w niektórych przypadkach są to działania na etapie przygotowawczym. Z dotychczas przeprowadzonych kontroli wynika, że żadna z gmin dla których w programie wojewódzkim przewidziano konkretny zakres działań w latach 2013-2015, nie zrealizowała ich do końca 2015 r. W roku 2016 planowane jest przeprowadzenie około 80 kontroli.