R a p o r t : Profilaktyka raka piersi i raka szyjki macicy na Podkarpaciu. Realizacja Programu profilaktyki raka piersi i Populacyjnego programu profilaktyki raka szyjki macicy w 2010 r. przez NZOZ Ośrodek Diagnostyczny Chorób Nowotworowych Fundacji SOS Życie w Mielcu. POWIATY WOJ. PODKARPACKIEGO OBJĘTE PROGRAMAMI brzozowski jarosławski jasielski kolbuszowski krośnieński leżajski lubaczowski łańcucki mielecki przemyski i miasto Przemyśl przeworski rzeszowski stalowowolski tarnobrzeski
Bezpłatne badania mammograficzne i cytologiczne wykonywaliśmy od 1.01.2010 r. 31.12.2010 r. w ośrodku stacjonarnym w Mielcu oraz w cytomammobusie w ramach umowy z Podkarpackim Oddziałem Wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia. Badania realizujemy przy ścisłej współpracy z władzami samorządowymi: Urzędami Miast i Gmin, Starostwami oraz pozostałymi jednostkami samorządowymi jak domy kultury, ośrodki zdrowia czy ośrodki pomocy społecznej. W organizację włączają się także organizacje obywatelskie, grupy aktywnych obywateli i lokalni liderzy. BARDZO SERDECZNIE DZIĘKUJEMY ZA POMOC! Raport: Profilaktyka raka piersi i raka szyjki macicy na Podkarpaciu. Realizacja Programu profilaktyki raka piersi i Populacyjnego programu profilaktyki raka szyjki macicy w 2010 r. przez NZOZ Ośrodek Diagnostyczny Chorób nowotworowych Fundacji SOS Życie w Mielcu. Pewne prawa zastrzeżone na rzecz Fundacji SOS Życie. Mielec 2009-2011 Raport został przygotowany na podstawie danych Systemu Informatycznego Monitorowania Profilaktyki (SIMP) narzędzia informatycznego, używanego przez wszystkich realizatorów programów profilaktyki raka piersi i raka szyjki macicy. Koordynator prac nad raportem: Kinga Bielec 2
Szanowni Państwo! Rok 2010 był dla nas wyjątkowy. Świętowaliśmy jubileusz 20-lecia założenia Fundacji SOS Życie. Dla nas to wielki sukces, wiele satysfakcji, wspomnień, refleksji oraz powód do wspaniałego spotkania, jakim była Międzynarodowa Konferencja Zdrowie Publiczne w rękach obywateli. 10 września 2010 roku na dwa dni do Mielca przybyli zacni goście, w większości osoby związane z fundacją od wielu lat, nasi przyjaciele i życzliwi kibice. Udział w konferencji wizięło ponad 200 osób. Kolejny rok z kolei prezentujemy przed Państwem wyniki realizowanych badań profilaktycznych dla kobiet na Podkarpaciu. Zapraszam do lektury raportu Fundacji SOS Życie, w którym podsumowujemy badania wykonane przez NZOZ Ośrodek Diagnostyczny Chorób Nowotworowych Fundacji SOS Życie w 2010 roku. W raporcie zawarliśmy dane liczbowe z wykonania badań mammograficznych i cytologicznych. Wszystkie badania wykonywaliśmy w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia na realizacje programów profilaktycznych. Raport zawiera wyniki programu profilaktyki raka piersi i programu profilaktyki raka szyjki macicy. Raport ukazuje łączną liczbę kobiet, ilości przez nas na badania oraz liczbę wykrytych nowotworów. Wskazujemy, jak wiele kobiet jest jeszcze do w kolejnym roku, podajemy procent przebadanej populacji kobiet na Podkarpaciu. Dane liczbowe są zgodne na dzień 5 stycznia 2010 r. Ich prezentacja jest możliwa dzięki Systemowi Informatycznemu Monitorowania Profilaktyki (SIMP). Od 2006 roku system monitoruje i ułatwia koordynację badań w programach profilaktycznych. Raport ma pokazać Państwu efekty działań zarówno naszej Fundacji jak i gmin, które nam pomagają. Im większa pomoc i zaangażowanie władz gminy, tym widać lepszy efekt w postaci zgłaszalności na badania. Tam, gdzie jesteśmy kolejny raz wyniki także są lepsze, ponieważ są bardziej świadome konieczności wykonywania badań. Efekty może przynieść współpraca na wszystkich szczeblach władzy zarówno państwowej jak i samorządowej, współpraca różnorakich sektorów: samorządów, instytucji, firm prywatnych i państwowych, organizacji pozarządowych i kościelnych oraz mediów. Potrzebne są także pieniądze, dzielone w mądry i przemyślany sposób. Konieczny jest także monitoring i okresowa ewaluacja. Łucja Bielec Dyrektor Ośrodka Fundacji Pełnomocnik Fundacji SOS Życie 3
Składamy serdeczne podziękowania dla przedstawicieli władz lokalnych i samorządowych dla pracowników urzędów i instytucji dla lokalnych liderów opinii dla księży w parafiach dla mediów dla firm transportowych i kierowców dla wszystkich, którzy pomagali na każdym etapie Dzięki Państwu organizacja i koordynacja pracy cytomammobusu jest łatwiejsza, sprawniejsza i przynosi coraz lepsze efekty coraz więcej kobiet korzysta z badań profilaktycznych! 4
> O FUNDACJI SOS ŻYCIE W 2010 roku minęło 20 lat od daty założenia Fundacji SOS Życie przez Łucję Bielec. Niesienie pomocy ludziom potrzebującym, chorym na nowotwory i inne schorzenia jest nadrzędnym celem istnienia tej organizacji obywatelskiej. Fundacja zdobywa pieniądze dzięki zaangażowaniu we wszelkie możliwe działania fundraisingowe (np. zbiórki, aukcje, bale charytatywne, nawiązki, loterie, granty i wiele innych). WSPÓŁPRACUJEMY z wieloma organizacjami społecznymi. Należą do nich: Ogólnopolska Federacja Kobiet Po Mastektomii, Polski Komitet Zwalczania Raka, Polska Unia Onkologii, Fundacja Różowa Konwalia im. Prof. Jana Zielińskiego, Fundacja na Rzecz Kobiet JA KOBIETA, Polskie Towarzystwo Ginekologii Onkologicznej, Fundacja Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono Fundacja SOS Życie działa w zakresie ochrony i promocji zdrowia, w szczególności skupiając się na kobietach. Zasięg fundacji obejmuje cały kraj, a główne działania są podejmowane na Podkarpaciu. Od 1990 roku fundacja pomaga osobom potrzebującym, współfinansując operacje ratujące życie, konsultacje medyczne, przejazdy do szpitali, zakup leków i sprzętu medycznego oraz finan- sując inne potrzeby związanych z ratowaniem życia i zdrowia. Fundacja ściśle współpracuje z większością samorządów województwa podkarpackiego, zarówno z wójtami jak i ze starostami. REALIZUJEMY I WSPÓŁFINANSUJEMY: Programy profilaktyczne wczesnego wykrywania raka piersi i raka szyjki macicy dla kobiet w wieku 25-69 lat z Podkarpacia projekt Cytomammobus mobilna przychodnia dla Podkarpacia Rehabilitację psychoonkologiczną (metoda Simontona) dla kobiet, u których wykryto chorobę nowotwotworową. Rehabilitacja odbywa się w zorganizowanych 5-dniowych turnusach. oraz pomoc charytatywną dla dzieci i młodzieży chorujących na nowotwory i inne schorzenia. www.sos-zycie.pl 5
> O NZOZ OŚRODKU DIAGNOSTYCZNYM CHORÓB NOWOTWOROWYCH FUNDACJI SOS ŻYCIE Wczesne wykrywanie u nich raka piersi i raka szyjki macicy u kobiet na Podkarpaciu to misja naszego ośrodka. Wykonujemy pełną diagnostykę, monitorujemy z chorobą nowotworową, dbamy o komfort i bezpieczeństwo naszych pacjentek. Dzięki uczestnictwu w Programie modelowego skryningu raka piersi i raka szyjki macicy w Polsce w latach 1999-2000 zostaliśmy modelowym ośrodkiem skryningowym. Nieprzerwanie realizujemy zasady modelowego skryningu raka piersi i raka szyjki macicy, spełniając standardy rekomendowane przez ekspertów z Banku Światowego. W 1996 roku przebadaliśmy ok. 1000 kobiet. Obecnie badamy ich ponad 20 tyś rocznie, kilkudziesięciu ratujemy życie w każdym roku. Kładziemy nacisk na zdiagnozowanie każdej w przypadku wykrytej zmiany. Co roku produkujemy ponad 90 tysięcy imiennych. Finansujemy je ze środków Fundacji SOS Życie. 6
> O CYTOMAMOBUSIE Cytomammobus czyli mobilne ambulatorium, w którym mieszczą się: - pracownia mammograficzna - pracownia cytologiczna - pracownia ultrasonograficzna oraz przebieralnie i poczekalnia wraz z rejestracją. Fundacja SOS Życie za tę inicjatywę otrzymała w 2003 r. Nagrodę Pierwszą za działalność z zakresu ochrony zdrowia, pomocy społecznej i charytatywnej w Konkursie na Najlepszą Inicjatywę Obywatelską Pro Publico Bono. Pierwszy Cytomammobus uruchomiliśmy w 2003 r. we współpracy z Polskim Komitetem Zwalczania Raka. Jego użytkowanie zakończyliśmy w 2007 r. Drugi Cytomammobus uruchomiliśmy w 2007 r. w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej oraz budżetu państwa w ramach Zintegrowanego Programu Rozwoju Regionalnego. Swoim zasięgiem obejmujemy całe województwo Podkarpackie i dzięki finansowaniu badań przez Narodowy Fundusz Zdrowia docieramy z badaniami profilaktycznymi do kobiet, które mają ograniczony dostęp do bezpłatnej mammografii i cytologii. 7
> PERSONEL MEDYCZNY Program profilaktyki raka piersi: Specjaliści II stopnia w dziedzinie radiologii są naszymi długoletnimi współpracownikami. Współpracujemy ze specjalistami radiologami specjalizującymi się w ocenie mammografii skryningowej i diagnostycznej. Rocznie oceniają ponad 20 tysięcy klisz mammograficznych, co czyni z nich ekspertów w tej dziedzinie. Badania wykonuje dwóch techników elektroradiologów, wielokrotnie uczestniczących w specjalistycznych szkoleniach w Centrum Onkologii - Instytut w Warszawie pod kierunkiem dr Ewy Frodis ze Szwecji oraz dr. n. Ewy Wesołowskiej z zakresu mammografii, kontroli jakości aparatury mammograficznej oraz podstaw zapewnienia wysokiej jakości badań mammograficznych. Program profilaktyki raka szyjki macicy: Zatrudniamy wysoko wykwalifikowane położne, przeszkolone w Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej Curie w Warszawie z zakresu Cytologii skriningowej z uwzględnieniem techniki pobierania rozmazów cytologicznych oraz techniki barwienia preparatów cytologicznych. Posiadają certyfikaty Centralnego Ośrodka Koordynującego Program profilaktyki raka szyjki macicy. Zatrudniamy także specjalistów ginekologów z II stopniem specjalizacji oraz onkologów. Współpracujemy z doświadczonymi cytotechnikami, którzy ukończyli kursy cytologii exfoliatywnej m.in. w Zakładzie Patomorfologii Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie pod kierunkiem prof. dr hab. Wenancjusza Domagały. Kierownikiem naszego laboratorium jest specjalista patomorfolog, wielokrotnie szkolony w dziedzinie histopatologii. 8
Podsumowanie realizacji programów profilaktycznych wczesnego wykrywania raka piersi wczesnego wykrywania raka szyjki macicy realizowanych w NZOZ Ośrodku Diagnostycznym Chorób Nowotworowych Fundacji SOS Życie w Mielcu w 2010 r. DANE LICZBOWE - POWIATY: brzozowski jarosławski jasielski kolbuszowski krośnieński leżajski lubaczowski łańcucki mielecki przemyski i miasto Przemyśl przeworski rzeszowski stalowowolski tarnobrzeski 9
Podsumowanie realizacji programu profilaktycznego w zakresie wczesnego wykrywania raka piersi w poszczególnych powiatach Zaproszono w wieku 50-69 lat. % objęcia populacji podany jest na dzień 05.01.2010 r. Wysłano zaproszenia do 81167 kobiet. U 14824 kobiet wykonano badanie mammograficzne. Wykryto 42 nowotwory złośliwe piersi. Wykryto 704 zmiany w piersiach. wyniosła ogółem 18,29 %. Powiat brzozowski Domaradz 482 77 0 2 Dydnia 615 93 1 3 Haczów 828 157 2 9 Jasienica Rosielna 583 50 0 5 Brzozów 320 193 1 21 Nozdrzec 739 172 3 13 Razem 3 567 742 7 53 nowotworów Procentowo 742 7 0,94% 3 567 742 20,8% 39,51% 3033 10
Powiat jarosławski Wiązownica 665 54 1 2 Laszki 481 86 0 2 Radymno 1 187 268 0 13 Chłopice 404 52 0 4 Rokietnica 298 59 0 5 Pruchnik 648 102 0 7 Roźwienica 396 54 0 4 Pawłosiów 427 31 0 5 Razem 4 506 706 1 42 nowotworów Procentowo 706 1 0,14% 4 506 706 15,7% 52,57% 6735 Powiat jasielski Jasło miasto Jasło gmina 4 894 597 4 39 Razem 4 894 597 4 39 nowotworów Procentowo 597 4 0,67% 4 894 597 12,2% 32,02% 8910 11
Powiat kolbuszowski Cmolas 546 101 0 5 Majdan Królewski 761 152 0 5 Raniżów 513 127 0 3 Razem 1 820 380 0 13 nowotworów Procentowo 398 0 0 1 820 380 20,9% 42,63% 3492 Powiat krośnieński Krosno 6 770 1 487 3 99 Razem 6 770 1 487 3 99 nowotworów Procentowo 1 487 3 0,2% 6 770 1 487 22,0% 23,14% 9540 12
Powiat leżajski Leżajsk miasto Leżajsk gmina 2 704 431 2 23 Kuryłówka 455 130 1 8 Nowa Sarzyna 1 736 270 0 9 Grodzisko Dolne 703 93 1 3 Razem 5 598 924 4 43 nowotworów Procentowo 924 4 0,43% 5 598 924 16,5% 36,26% 4882 Powiat lubaczowski Horyniec Zdrój 542 258 1 4 Lubaczów 2 593 1 010 1 23 Wielkie Oczy 366 139 0 5 Oleszyce 722 261 0 2 Stary Dzików 486 240 0 6 Narol 857 417 0 5 Cieszanów 813 256 1 8 Razem 6 379 2 581 3 53 nowotworów Procentowo 2 581 3 0,12% 6 379 2 581 40,5% 55,23% 2864 13
Powiat łańcucki Łańcut miasto Łańcut gmina 3 87 164 0 8 Razem 3 087 164 0 8 nowotworów Procentowo 164 0 0 3 087 164 5,3% 36,14% 5687 Powiat mielecki Borowa 243 93 0 1 Czermin 245 105 0 2 Gawłuszowice 115 50 0 2 Mielec - gmina Mielec - miasto 16 138 2 186 6 115 Padew Narodowa 302 88 0 1 Przecław 488 91 0 5 Radomyśl Wielki 599 132 0 7 Tuszów Narodowy 373 111 0 3 Wadowice Górne 335 111 2 7 Razem 18 838 2 967 8 143 nowotworów Procentowo 2 967 8 0,27% 18 838 2 967 15,7% 44,89% 8360 14
Powiat przemyski Przemyśl miasto Przemyśl gmina 6 389 802 1 38 Razem 6 389 802 1 38 nowotworów Procentowo 802 1 0,12% 6 389 802 12,5% 29% 5144 Powiat przeworski Przeworsk miasto Przeworsk gmina 2 297 138 2 10 Zarzecze 500 63 0 1 Jawornik Polski 320 36 0 0 Kańczuga 988 145 1 11 Gać 257 20 0 0 Tryńcza 574 60 0 0 Sieniawa 493 105 3 9 Adamówka 269 66 0 2 Razem 5 698 633 6 33 nowotworów Procentowo 633 6 0,95 5 698 633 11,1% 40,83% 5221 15
Powiat rzeszowski Sokołów Małopolski 1 346 306 0 14 Razem 1 346 306 0 14 nowotworów Procentowo 306 0 0 1 346 306 22,7% 26,21% 12057 Powiat stalowowolski Stalowa Wola 5 478 1 180 5 72 Zaleszany 696 159 0 2 Radomyśl nad Sanem 642 215 0 12 Zaklików 586 79 0 1 Pysznica 717 121 0 3 Bojanów 351 75 0 3 Razem 8 470 1 829 5 93 nowotworów Procentowo 1 857 5 0,27% 8 470 1 829 21,6% 34,11% 8974 16
Powiat tarnobrzeski Gorzyce 987 151 0 12 Grębów 548 90 0 6 Nowa Dęba 1 186 158 0 7 Baranów Sandomierski 1 084 307 0 8 Razem 3 805 706 0 33 nowotworów Procentowo 706 0 0 3 805 706 18,6% 40% 8683 17
Podsumowanie realizacji programu profilaktycznego w zakresie wczesnego wykrywania raka szyjki macicy w poszczególnych powiatach % objęcia populacji podany jest na dzień 01.01.2010 r. Do badań cytologicznych zapraszano w wieku 50-59 lat, które równocześnie mogły skorzystać z bezpłatnej mammografii. W 2007 roku zaprzestaliśmy produkcji i wysyłki na cytologię ze względu na bardzo niską zgłaszalność, a jednocześnie bardzo wysokie koszty ze względu na wielkość populacji objętej programem w wieku 25-59 lat. Wysłano zaproszenia do 53258 kobiet. U 4122 kobiet wykonano badanie cytologiczne. Wykryto 6 nowotworów złośliwych szyjki macicy. Wykryto 253 niezłośliwych zmian szyjki macicy. wyniosła ogółem 7,79 %. 18
Powiat brzozowski Domaradz 264 24 0 0 2 Dydnia 357 40 0 0 1 Haczów 497 39 0 0 3 Jasienica Rosielna 352 22 0 0 2 Brzozów 1 198 91 1 0 6 Nozdrzec 364 45 1 2 3 Razem 3 032 261 2 2 17 nowotworów Procentowo 261 2 0,8% 3 032 261 8,6% 14,79% 13565 Powiat jarosławski Wiązownica 407 10 0 0 1 Laszki 272 15 0 0 3 Radymno 678 56 0 1 4 Chłopice 231 14 0 0 1 Rokietnica 166 14 0 0 0 Pruchnik 353 7 0 0 1 Roźwienica 210 10 0 0 1 Pawłosiów 234 6 0 0 1 Razem 2 551 132 0 1 12 nowotworów Procentowo 132 0 0 2 551 132 5,2% 18,7% 21932 19
Powiat jasielski Jasło miasto Jasło gmina 2 929 202 0 2 21 Razem 2 929 202 0 2 21 nowotworów Procentowo 202 0 0 2 929 202 6,9% 21,06% 22549 Powiat kolbuszowski Cmolas 274 45 0 0 5 Majdan Królewski 419 46 0 1 4 Raniżów 296 37 0 0 5 Razem 989 128 0 1 14 nowotworów Procentowo 128 0 0 989 128 12,9% 22,11% 11401 20
Powiat krośnieński Krosno 1 625 55 0 4 1 Razem 1 625 55 0 4 1 nowotworów Procentowo 50 0 0 1 625 55 3,4% 35,22% 20868 Powiat leżajski Leżajsk miasto Leżajsk gmina 1 633 188 0 1 7 Kuryłówka 263 30 0 0 1 Nowa Sarzyna 1 019 43 0 0 1 Grodzisko Dolne 337 20 0 0 1 Razem 3 252 281 0 1 10 nowotworów Procentowo 281 0 0 3 252 281 8,6% 22% 13197 21
Powiat lubaczowski Horyniec Zdrój 301 33 0 2 2 Lubaczów 1 587 207 0 2 1 Wielkie Oczy 196 40 0 1 1 Oleszyce 438 46 0 0 0 Stary Dzików 254 36 0 0 3 Narol 448 67 0 0 0 Cieszanów 501 51 0 0 2 Razem 3 725 480 0 4 9 nowotworów Procentowo 480 0 0 3 725 480 12,9% 32,64% 9475 Powiat łańcucki Łańcut miasto Łańcut gmina 1 779 65 0 1 10 Razem 1 779 65 0 1 10 nowotworów Procentowo 65 0 0 1 779 65 3,6% 15,64% 16343 22
Powiat mielecki Borowa 584 53 0 0 6 Czermin 730 90 0 0 7 Gawłuszowice 329 39 0 0 7 Mielec - gmina Mielec - miasto 8 108 489 0 5 17 Padew Narodowa 732 70 1 2 8 Przecław 1 519 128 0 0 6 Radomyśl Wielki 1 496 92 1 1 11 Tuszów Narodowy 948 70 0 1 6 Wadowice Górne 936 77 1 0 11 Razem 15 382 1 108 3 9 79 nowotworów Procentowo 1 108 3 0,27% 15 382 1 108 7,2% 27,82% 23973 Powiat przemyski Przemyśl miasto Przemyśl gmina 3 896 317 1 3 13 Razem 3 896 317 1 3 13 nowotworów Procentowo 317 1 0,3% 3 896 317 8,1% 31,68% 11519 23
Powiat przeworski Przeworsk miasto Przeworsk gmina 1 325 16 0 0 3 Zarzecze 277 11 0 0 0 Jawornik Polski 177 7 0 0 0 Kańczuga 531 17 0 0 0 Gać 144 0 0 0 0 Tryńcza 308 8 0 0 0 Sieniawa 324 20 0 0 0 Adamówka 151 13 0 0 1 Razem 3 237 92 0 0 4 nowotworów Procentowo 92 0 0 3 237 92 2,8% 29,57% 13723 Powiat rzeszowski Sokołów Małopolski 788 74 0 0 6 Razem 788 74 0 0 6 nowotworów Procentowo 95 0 0 788 74 9,4% 27,83% 27429 24
Powiat stalowowolski Stalowa Wola 4 095 478 0 11 34 Zaleszany 386 31 0 0 0 Radomyśl nad Sanem 336 42 0 1 0 Zaklików 1 305 66 0 1 1 Pysznica 1 513 52 0 0 5 Bojanów 171 17 0 2 1 Razem 7 806 686 0 15 41 nowotworów Procentowo 686 0 0 7 806 686 8,8% 23,07% 22093 Powiat tarnobrzeski Gorzyce 580 57 0 0 6 Grębów 304 34 0 0 3 Nowa Dęba 756 64 0 2 7 Baranów Sandomierski 627 86 0 3 0 Razem 2 267 241 0 3 16 nowotworów Procentowo 241 0 0 2 267 241 10,6% 31,52% 19198 25
26