A B C D M o t y w y, t e m a t y, p r o b l e m y artysta np. sposoby ukazywania artysty i jego sztuki; jak artyści oceniają swoją twórczość?; co może inspirować twórców?; artysta człowiek wyjątkowy czy przeciętny?; rola artysty w życiu narodu biblijne motywy np. w jaki sposób współczesna kultura nawiązuje do motywów biblijnych?; sposoby wykorzystywania motywów biblijnych bieda np. obrazy biedy błędy ludzkie np. konsekwencje błędów popełnianych przez człowieka bohaterstwo np. sposoby ukazywania bohaterstwa Bóg np. sposoby przedstawiania relacji Bóg człowiek bunt np. funkcjonowanie motywu buntu w dziełach; czy warto się buntować, czy trwać w bezpiecznej niewoli? charakter bohatera jak język/sposób mówienia może charakteryzować bohatera? chłopi np. sposoby przedstawiania kultury chłopów, ich mentalności i systemu wartości cierpienie np. ból po utracie bliskich; postawy ludzkie wobec cierpienia/ nieszczęścia; sens cierpienia codzienność np. sposoby ukazywania codzienności/codziennego życia cywilizacja np. człowiek wobec cywilizacji czas np. jak może być postrzegany czas? człowiek np. sposoby interpretowania powiedzenia człowiek człowiekowi wilkiem ; jak człowiek może wpływać na drugiego człowieka?; co najbliższe otoczenie mówi o człowieku?; co twórcy mówią o naturze człowieka?; refleksje na temat sytuacji człowieka we współczesnym świecie; co może łączyć, a co dzielić ludzi?; co może uczynić człowieka nieprzeciętnym?; czego poszukuje człowiek w swoim życiu? dom np. obrazy domu i życia rodzinnego; czym dla twórcy może być dom rodzinny? doświadczenia ludzkie np. w jakich warunkach może przeżyć człowiek?; czy pojedyncze zdarzenie może zmienić bieg życia ludzkiego?; czy człowiek pod wpływem osobistych przeżyć może zmienić swój stosunek do świata i drugiego człowieka? dramat/dramatyczne wydarzenie np. sposoby ukazywania dramatycznych wydarzeń dwór np. sposoby ukazywania dworku szlacheckiego/ziemiańskiego; jak ukazywane są wydarzenia związane z polskimi dworami? dzieciństwo np. jak dzieciństwo wpływa na wybory życiowe człowieka i jego stosunek do rzeczywistości?; czym dla człowieka jest kraj jego dzieciństwa?; dzieciństwo czas beztroski czy trudnych wyzwań? dziecko np. jak dziecko może postrzegać świat?; różne obrazy dziecka Strona 1
E F G H I K L M emigracja np. uczucia towarzyszące człowiekowi przebywającemu na emigracji emocje sposoby ukazywania (pozytywnych) emocji/nastrojów/stanów psychicznych; epizod np. funkcje epizodu w powieści fantastyka/postacie fantastyczne np. wizje nierzeczywistych/ wyobrażonych światów; funkcja/rola fantastyki; cel wykorzystywania fantastyki; funkcja/rola postaci fantastycznych/istot pozaziemskich/ duchów, widm, zjaw; rola spotkań z postaciami fantastycznymi góra np. różne obrazy gór gra np. gra jako metafora postępowania człowieka granica np. sposoby wykorzystywania motywu granicy groteska np. sposoby tworzenia groteskowego obrazu świata; groteska jako sposób opisywania rzeczywistości; funkcja groteski groza np. sposoby tworzenia nastroju grozy historia np. sposoby i cel ukazywania wydarzeń historycznych; sposoby przedstawiania historii narodu idealizacja np. cel idealizowania bohaterów ironia np. ironia jako sposób opisywania rzeczywistości kamienica np. kamienica jako miejsce życia człowieka kobieta np. sposoby ukazywania kobiet komizm np. typy komizmu i jego cele konflikt np. sposoby ukazywania sporów/waśni/kłótni między ludźmi książka np. rola książki w życiu człowieka; jakie emocje wywołuje czytanie książek?; wpływ czytanych książek na postawy życiowe bohaterów kultura ludowa np. co w kulturze ludowej może zafascynować artystę?; sposoby nawiązywania do kultury ludowej los np. co kieruje ludzkim losem?/co decyduje o losie człowieka?; w jaki sposób artyści ukazują los człowieka?; refleksje nad ludzkim losem małżeństwo np. sposoby ukazywania małżonków; relacje między małżonkami marzenia np. czy marzenia się spełniają? maska np. funkcja/rola maski w życiu człowieka; przyczyny i skutki przybierania masek i odgrywania ról matka np. funkcjonowanie motywu matki; sposobu ukazywania motywu matki cierpiącej (Mater Dolorosa) metamorfoza np. sposoby ukazywania przemiany człowieka miasto np. sposoby ukazywania obrazu miasta; sposoby ukazywania człowieka w przestrzeni miejskiej; funkcje motywu miasta miejsca utracone np. funkcjonowanie miejsc utraconych w ludzkiej pamięci miejsca ważne np. sposoby ukazywania miejsc ważnych dla bohaterów Strona 2
N O P miłość np. refleksje o miłości; sposoby ukazywania nieszczęśliwej miłości/ pierwszej miłości; różne oblicza miłości mit np. w jaki sposób artyści nawiązują do tradycji mitologicznej?; w jaki sposób mity greckie współtworzą europejską kulturę?; sposoby i cele odczytywania/ reinterpretacji mitów; mitologia jako źródło frazeologizmów, motywów i ponadczasowych postaw młodość np. sposoby ukazywania młodości modlitwa np. rola modlitwy w życiu człowieka mściciel np. wizerunek mściciela muzyka np. wpływ muzyki na człowieka nadzieja np. nadzieja w życiu człowieka namiętność np. czy człowiek powinien kierować się w życiu namiętnościami? narracja np. różne typy narracji i ich funkcje w utworze epickim nauka np. jaką naukę przekazują dzieła? natura np. sposoby ukazywania (potęgi) natury; w jaki sposób artyści postrzegają naturę?; cele wykorzystywania motywu przyrody; zderzenie natury z cywilizacją; jakie uczucia może budzić krajobraz?; człowiek wobec natury/relacje człowieka z naturą obrzędy/obyczaje np. obrzędy i obyczaje jako temat sztuki; jakie znaczenie w życiu zbiorowości mają obrzędy/obyczaje? odpoczynek np. sposoby spędzania wolnego czasu; sposoby ukazywania motywu odpoczynku ogród np. znaczenie motywu ogrodu ojciec np. relacje ojca z synem; różne obrazy ojców ojczyzna np. tęsknota za ojczyzną; przywiązanie do kraju ojczystego; sposoby ukazywania ojczyzny parabola np. na czym polega zjawisko paraboliczności w tekstach kultury? patriota/patriotyzm np. różne kreacje patriotów; różnorodne formy patriotyzmu podróż np. rola podróży w życiu człowieka; sposób ukazywania podróży pokolenie wojenne np. obraz pokolenia czasów II wojny światowej; refleksje na temat pokolenia wojennego Polak np. sposoby ukazywania Polaków popkultura np. wpływ kultury wysokiej na kulturę popularną; rola popkultury w życiu człowieka porozumienie np. dlaczego porozumienie między ludźmi jest trudne do osiągnięcia? postać np. funkcja bohaterów drugoplanowych; rola stylizacji języka w kreowaniu bohaterów literackich postać historyczna np. sposoby i cel ukazywania postaci historycznych powstanie narodowe np. sposoby ukazywania powstania Strona 3
R S Ś T praca np. jakie powinności moralne nakłada na człowieka wykonywany zawód?; sposoby ukazywania pracy; sposoby ukazywania ludzi pracy; czym jest dla człowieka praca? prowincja np. sposoby ukazywania świata prowincji przedmiot np. jakie znaczenie nadają przedmiotom artyści? przemijanie np. czym dla człowieka jest przemijanie?; refleksje na temat przemijania przeszłość np. sposoby upamiętniania wydarzeń z przeszłości; czym dla współczesnego człowieka jest przeszłość?; czy człowiek, kształtując teraźniejszość, powinien odrzucić przeszłość? przeżycia wewnętrzne np. przeżycia wewnętrzne jako temat literacki przyjaźń np. przyjaźń jako wartość w życiu człowieka; refleksje o przyjaźni; różne oblicza przyjaźni przyszłość np. jaką rolę w kształtowaniu przyszłości może odgrywać przeszłość? relacje międzyludzkie np. sposoby ukazywania relacji międzyludzkich religia/religijność np. sposoby ukazywania religijności rodzina np. sposoby ukazywania rodziny rozstanie np. sposoby ukazywania rozstania ruina np. cel wykorzystywania motywu ruin salon np. salon jako miejsce spotkań/otoczenie charakteryzujące bohaterów/przestrzeń dla doniosłych wydarzeń w życiu bohaterów samotność np. sposoby ukazywania samotności; różne oblicza samotności; refleksje na temat samotności człowieka; czym dla bohaterów jest samotność? sen np. sposoby ukazywania snu; funkcje motywu snu (i widzeń) sława np. sława jako przedmiot ludzkich marzeń społeczne problemy np. problemy społeczne jako temat dzieł społeczeństwo np. różne obrazy społeczeństwa; refleksje na temat relacji jednostki ze społeczeństwem; różnice i podziały społeczne stany psychiczne np. sposoby ukazywania stanów psychicznych starość np. refleksje na temat starości; sposoby ukazywania starości Syberia np. różne wizje Sybiru symbol np. funkcje symbolu w dziełach sztuka np. rola sztuki w życiu człowieka śmierć np. sposoby ukazywania śmierci świat np. bezradność człowieka wobec otaczającego go świata; sposoby ukazywania zmienności świata; sposoby przetwarzania obrazu otaczającego świata taniec np. funkcja tańca w tekstach kultury; sposoby wykorzystywania motywu tańca teatr np. czy sceny z życia człowieka mogą być interesujące dla innych? Strona 4
U V W Z Ż tęsknota np. funkcjonowanie motywu tęsknoty theatrum mundi np. funkcjonowanie motywu świata jako teatru tradycja np. znaczenie tradycji dla człowieka tragizm np. powojenna tragedia człowieka tyran np. sposoby ukazywania tyranii władców uczeń np. uczeń jako bohater dzieł uczony np. sposoby ukazywania postaci uczonych utopia np. sposoby ukazywania krainy (wiecznej) szczęśliwości użyteczność np. teksty kultury jako narzędzie wypowiedzi użytecznej społecznie vanitas np. sposoby ukazywania motywu marności walka/wojna np. sposoby ukazywania walki o ojczyznę/walki o przetrwanie; sposoby ukazywania grozy/okrucieństwa wojny; wpływ doświadczeń wojennych na życie bohaterów wartości np. jakie wartości artyści uważają za cenne/ważne?; czy istnieją wartości ważniejsze od osobistego szczęścia i ludzkiego życia?; dla jakich wartości można poświęcić życie?; sposoby przedstawiania materialistów wesele np. sposoby wykorzystywania motywu wesela wieś np. sposoby ukazywania wsi; wieś jako źródło inspiracji artystycznej; jak ukazywane jest życie na wsi? wina np. rola winy i kary w dziełach władca np. sposoby ukazywania władców władza np. władza jako ciężar odpowiedzialności/ pokusa/pułapka wojownik np. różne wizerunki wojowników wspomnienia np. jakie znaczenie dla człowieka mają wspomnienia?; funkcje wspomnień w dziełach wybór/dylemat np. wybory życiowe młodych ludzi; człowiek w sytuacji wyboru wychowanie np. kanony dobrego wychowania utrwalone w dziełach wyobraźnia np. rola wyobraźni wyzwanie np. dlaczego ludzie podejmują wyzwania? zabawa np. sposoby przedstawiania zabawy zazdrość np. sposoby przedstawiania zazdrości zbrodniarz np. sposoby ukazywania zbrodniarza zesłanie np. obraz życia na zesłaniu; los zesłańców zło np. jak człowiek może naprawić wyrządzone przez siebie zło?; sposoby ukazywania zła; ludzie w sytuacji zagrożenia złem; jak i dlaczego bohaterowie walczą ze złem?; sens walki ze złem zniewolenie np. człowiek w sytuacji zniewolenia zwierzęta np. funkcja zwierząt w dziełach żona np. sposoby ukazywania żony Strona 5
życie np. refleksje na temat ludzkiej egzystencji; różne postawy wobec życia; refleksje na temat wartości ludzkiego życia; refleksje na temat sensu życia/co może nadać sens ludzkiemu życiu?; co decyduje o ludzkim życiu los czy wolna wola? żywioły np. (językowe) sposoby opisywania żywiołów Strona 6