Standard wymagań- egzamin mistrzowski dla zawodu ZDUN 94/m Kod z klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy Kod z klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego 711203 (* (712103) (** - Egzamin przeprowadzany jest w dwóch etapach: etap praktyczny: polega na samodzielnym wykonaniu przez kandydata zadań egzaminacyjnych sprawdzających umiejętności praktyczne etap teoretyczny: odbywa się w dwóch częściach; pisemnej i ustnej 1. w części pisemnej kandydat udziela odpowiedzi na pytania z zakresu tematów: - rachunkowość zawodowa - dokumentacja działalności gospodarczej - rysunek zawodowy - zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej - podstawowe zasady ochrony środowiska - podstawowe przepisy prawa pracy - podstawowa problematyka prawa gospodarczego i zarządzania przedsiębiorstwem - podstawy psychologii i pedagogiki - metodyka nauczania 2. w części ustnej kandydat odpowiada na pytania z zakresu następujących tematów: - technologia - maszynoznawstwo - materiałoznawstwo * ) - rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 82, poz. 537) - obowiązuje od 1 lipca 2010 r. ** ) - rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 grudnia 2004r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. Nr 265, poz. 2644 oraz z 2007r. Nr 106, poz. 728) Zadania do etapu praktycznego i pytania do etapu teoretycznego przygotowywane są na podstawie standardu wymagań ustalonego przez Związek Rzemiosła Polskiego (Ustawa o rzemiośle z dnia 22 marca 1989, tekst jednolity 1
Dz. U. Z 2002r Nr 112, poz. 979, z późn. zm. Dz. U. z 2003 Nr 137, poz. 1304) Zawód: zdun I. Etap teoretyczny (część pisemna i ustna) egzaminu obejmuje: Zakres wiadomości i umiejętności właściwych dla kwalifikacji mistrza w zawodzie Kandydat na mistrza powinien umieć: 1. Czytać ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisu, instrukcji, rysunków, szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych a w szczególności: 1.1. stosować określenia i nazewnictwo techniczne z zakresu prac zduńskich, 1.2. rozpoznawać materiały budowlane z uwzględnieniem właściwości, cech technicznych i przeznaczenia; 1.3. rozróżniać podstawowe elementy budowli ze względów konstrukcyjnych oraz ich ognioodporności; 1.4. wykonywać rysunki i szkice dotyczące trzonów kuchennych, pieców i kominów; 1.5. odczytywać położenie elementów budowli, ich wymiary i kształty z dokumentacji projektowej, rysunków architektoniczno-budowlanych, konstrukcyjnych i instalacyjnych; 1.6. rozpoznawać materiały i elementy budowlane na podstawie symboli i oznaczeń graficznych; 1.7. rozróżniać typy pieców i kominków, z uwzględnieniem zasad ich wykonywania i stosowania, na podstawie rysunków, opisu, fotografii; 1.8. rozpoznawać urządzenia i narzędzia stosowane do prac zduńskich; 1.9. znać i stosować wymagania dotyczące wykonywania, napraw i eksploatacji pieców,kominków oraz elementów urządzeń grzewczych; 1.10. znać i stosować wymagania dotyczące remontu i naprawy kanałów dymowych i kominów; 1.11. planować, organizować i wykonywać pomocnicze roboty murarskie, betoniarskie, zbrojarskie, tynkarskie, ciesielskie, ślusarskie i kowalskie; 1.12. oceniać poprawność wykonanych robót zduńskich; 1.13. aktualizować wiedzę w zakresie nowych technologii stosowanych w zduństwie; 1.14..znać i stosować obowiązujące instrukcje i regulaminy bezpieczeństwa i higieny pracy; 2. Przetwarzać dane liczbowe i operacyjne, a w szczególności: 2.1. dobierać wielkość i rodzaj pieca lub kominka do rodzaju pomieszczenia; 2.2. dobierać materiały do budowy pieców i kominków z uwzględnieniem typu pieca lub kominka i rodzaju pomieszczenia; 2.3. dobierać sprzęt, narzędzia i przyrządy pomiarowe z uwzględnieniem wykonywanych prac zduńskich; 2.4. obliczać koszty zużycia materiałów podstawowych i pomocniczych oraz wykonania prac zduńskich w oparciu o dane z przedmiaru lub obmiaru robót; 2.5. obliczać ilość składników zaprawy, betonu lub masy tynkarskiej na podstawie receptury; 2.6. znać i wskazywać sposoby przygotowania podłoża pod wykończenie powierzchni określonych typów pieców i kominków; 2.7. znać i wykorzystywać podstawowe informacje dotyczące gospodarki rynkowej; 2.8. posługiwać się komputerem w podstawowym zakresie; 3. Bezpiecznie wykonywać zadania zawodowe zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, a w szczególności: 2
3.1. stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska obowiązujące w robotach budowlanych z uwzględnieniem prac zduńskich; 3.2. znać i wskazywać zagrożenia dla zdrowia i życia występujące podczas wykonywania prac zduńskich i towarzyszących robót budowlanych; 3.3. wskazywać skutki niewłaściwego wykonania robót zduńskich oraz niestosowania norm i przepisów dotyczących wymagań technologicznych; 3.4. dobierać środki ochrony osobistej do rodzaju wykonywanych prac zduńskich; 3.5. znać i wskazywać sposoby udzielania pomocy przedlekarskiej poszkodowanym podczas wykonywania prac zduńskich; Zakres wiadomości i umiejętności związanych z zatrudnieniem i działalnością gospodarczą. Kandydat na mistrza powinien umieć: 1. Czytać ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisu, instrukcji, tabeli, wykresu, w szczególności: 1.1. rozróżniać podstawowe pojęcia i terminy z obszaru funkcjonowania gospodarki oraz prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów regulujących podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej; 1.2. rozróżniać dokumenty regulujące zatrudnienie oraz działalność gospodarczą; 1.3. identyfikować i analizować informacje dotyczące wymagań i uprawnień pracownika, pracodawcy i klienta. 2. Przetwarzać dane liczbowe i operacyjne, w szczególności: 2.1. analizować informacje związane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej; 2.2. sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz z podejmowaniem i wykonywaniem działalności gospodarczej; 2.3. rozróżniać skutki wynikające z nawiązywania i rozwiązywania stosunku pracy. Podstawy psychologii i pedagogiki oraz metodyka nauczania Kandydat na mistrza powinien posiadać wiadomości i rozumieć procesy a w szczególności: 1. Wyjaśniać i oceniać sytuacje stosując się do opisu zagadnień i problemów w obszarze: 1.1. psychologii osobowości: 1.1.1. rozumieć rozwój psychiczny człowieka i czynniki na niego wpływające oraz cechy psychiczne osobowości i jej składniki: - charakter i jego cechy, zdolności i uzdolnienia; - zainteresowania i skłonności; - temperament i jego rodzaje. 1.1.2. znać podejście psychologiczne do uczenia się i procesów poznawczych: - przetwarzanie informacji rodzaje pamięci; - czynniki indywidualne wpływające na motywację nauczania; - czynniki związane z organizacją nauczania. 1.1.3. znać sposoby postępowania i reagowania w sytuacjach trudnych: - stres i frustracja; - typy sytuacji trudnych; - reakcje na sytuacje trudne. 1.2. psychologii rozwojowej i wychowawczej: 1.2.1. posiadać wiedzę nt. okresów rozwojowych; 1.2.2. brać pod uwagę czynniki rozwojowe. 1.3. psychologii pracy: 1.3.1. określać wzajemny wpływ i oddziaływanie w układzie człowiek praca; 1.3.2. znać etapy dostosowania człowieka do pracy: - wprowadzenie do pracy; - szkolenie zawodowe i doskonalenie. 2. Stosować się do zasad pedagogiki dydaktyki i metodyki nauczania: 3
2.1. określać cele nauczania w procesie praktycznej nauki zawodu; 2.2. znać kryteria doboru metod nauczania; 2.3. umieć posługiwać się programem nauczania; 2.4. znać zasady nauczania oraz kontroli i oceny pracy ucznia; 2.5. stosować odpowiednie środki dydaktyczne w procesie kształcenia; 2.6. planować nauczanie wg podstawy programowej kształcenia w zawodzie; 2.7. stosować się do standardów wymagań będących podstawą do przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie; 2.8. dobierać ogniwa i formy organizacyjne pracy dydaktyczno wychowawczej w kształceniu zawodowym; 2.9. prowadzić dokumentację pedagogiczną w zakładzie szkolącym uczniów. II. Etap praktyczny egzaminu mistrzowskiego obejmuje praktyczne umiejętności z zakresu kwalifikacji w zawodzie, ujęte w jednym z tematów; 1. Wykonanie fragmentu określonego typu pieca w zadanej technologii wraz z podłączeniem do przewodu kominowego na podstawie dokumentacji. 2. Wykonanie kominka w zadanej technologii wraz z podłączeniem do przewodu kominowego na podstawie dokumentacji. Kandydat na mistrza powinien umieć: 1. Planować czynności związane z wykonaniem zadania: 1.1. sporządzić plan działania;, 1.2. sporządzić wykaz niezbędnych surowców, materiałów, sprzętu kontrolnopomiarowego, narzędzi; 1.3. wykonać niezbędne obliczenia, rysunki lub szkice pomocnicze. 2. Organizować stanowisko pracy: 2.1. zgromadzić i rozmieścić na stanowisku pracy materiały, narzędzia, urządzenia i sprzęt, zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej; 2.2. sprawdzić stan techniczny maszyn, urządzeń i sprzętu; 2.3. dobrać odzież roboczą i środki ochrony indywidualnej; 3. Wykonać zadania egzaminacyjne z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska i wykazać się umiejętnościami objętymi tematami: 3.1. wykonanie fragmentu określonego typu pieca w zadanej technologii wraz z podłączeniem do przewodu kominowego na podstawie dokumentacji: 3.1.1 wytyczyć roboty na podstawie dokumentacji; 3.1.2 przygotować podłoże; 3.1.3 wykonać cokół; 3.1.4 wykonać obudowę; 3.1.5 wykonać komorę paleniska; 3.1.6 wykonać podłączenie do komina; 3.1.7 sprawdzić drożność i ciąg podłączenia; 3.1.8 wykonać wykończenie obudowy (układanie kafli, tynkowanie, licowanie, osadzanie elementów metalowych); 3.1.9 posługiwać się narzędziami i sprzętem; 3.1.10 kontrolować jakość robót i usuwać usterki; 3.1.11 utrzymywać ład i porządek na stanowisku pracy; 3.1.12 wykonać zadanie w przewidzianym czasie; 3.1.13 uporządkować stanowisko pracy, oczyścić narzędzia i sprzęt, rozliczyć materiały, zagospodarować odpady. 4
3.2. wykonanie kominka w zadanej technologii wraz z podłączeniem do przewodu kominowego na podstawie dokumentacji. 3.2.1 wytyczyć roboty na podstawie dokumentacji; 3.2.2 przygotować podłoże; 3.2.3 wykonać cokół; 3.2.4 wykonać komorę paleniskową; 3.2.5 wykonać podłączenie do przewodu kominowego; 3.2.6 wykonać obudowę; 3.2.7 sprawdzić drożność i ciąg podłączenia; 3.2.8 utrzymać ład i porządek na stanowisku pracy; 3.2.9 wykonać zadanie w przewidzianym czasie; 3.2.10 uporządkować stanowisko pracy, oczyścić narzędzia i sprzęt, rozliczyć materiały i zagospodarować odpady. 4. Prezentować efekt wykonanego zadania: 4.1. uzasadnić sposób wykonania zadania; 4.2. ocenić jakość wykonanego zadania; Niezbędne wyposażenie stanowisk do wykonania zadań egzaminacyjnych określonych tematami: 1. Wykonanie fragmentu określonego typu pieca w zadanej technologii wraz z podłączeniem do przewodu kominowego na podstawie dokumentacji. Wydzielone stanowisko robocze lub kabina egzaminacyjna o powierzchni minimum 6m² z betonowym podłożem oraz możliwością podłączenia do przewodu kominowego. Materiały do budowy pieców: cegła pełna, szamotowa, klinkierowa, płyty szamotowe, kafle, płytki wykładzinowe, pręty zbrojeniowe. Materiały wiążące: glina, cement, wapno, gotowe mieszanki do zapraw, masy wyrównujące i wygładzające. Materiały izolacyjne. Materiały do wykończenia powierzchni: masy tynkarskie, podkłady pod tynk, gotowe wyroby malarskolakiernicze, płytki ceramiczne, elementy metalowe. Materiały do przygotowania podłoża: mieszanki betonowe, prefabrykowane płyty podkładowe. Narzędzia tnące: piła do drewna, szlifierka ręczna z końcówką kątową, maszyna do cięcia kamienia, piła przenośna elektryczna, piła do lekkiego betonu, szczypce z podwójnym przegubem, nóż. Narzędzia do obróbki powierzchni zewnętrznych: wiertarka, młot, gąbka, pędzel malarski, przecinak, wygładzarka, wkrętak, klucz do śrub, młotek gumowy, mieszadło, wiadro. Pomost roboczy. Przybory pomiarowe: przymiar taśmowy, pion murarski, poziomica, calówka, kątownica. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót. Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. Środki ochrony indywidualnej. Apteczka. 2. Wykonanie kominka w zadanej technologii na podstawie dokumentacji wraz z podłączeniem do przewodu kominowego. Wydzielone stanowisko robocze lub kabina egzaminacyjna o powierzchni minimum 6m² z betonowym podłożem oraz możliwością podłączenia do przewodu kominowego. Materiały do budowy kominków: cegła pełna, szamotowa, klinkierowa, płyty szamotowe, kafle, płytki wykładzinowe, pręty zbrojeniowe. Materiały wiążące: glina, cement, wapno, gotowe mieszanki do zapraw, masy wyrównujące i wygładzające. Materiały izolacyjne. Materiały do wykończenia powierzchni: masy tynkarskie, podkłady pod tynk, gotowe wyroby malarskolakiernicze, płytki ceramiczne, elementy metalowe. Materiały do przygotowania podłoża: mieszanki betonowe, prefabrykowane płyty podkładowe. Narzędzia tnące: piła do drewna, szlifierka ręczna z końcówką kątową maszyna do cięcia kamienia, piła przenośna elektryczna, piła do lekkiego betonu, szczypce z podwójnym przegubem, nóż. Narzędzia do obróbki powierzchni zewnętrznych: wiertarka, młot, gąbka, pędzel malarski, przecinak, wygładzarka, wkrętak, klucz do śrub, młotek gumowy, mieszadło, wiadro. Pomost roboczy. Przybory pomiarowe: przymiar taśmowy, pion murarski, poziomica, calówka, kątownica. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót. Instrukcje obsługi maszyn i urządzeń. Środki ochrony indywidualnej. Apteczka. 5
6